Türkiye nin En Beğenilen Şirketleri Araştırması 2016
Ağustos Eylül 2016 tarihleri arasında CAWI (Bilgisayar destekli online görüşme) yöntemi kullanılarak 1.584 iş dünyası yöneticisiyle görüşülmüştür. Araştırmaya Katılan Yönetici Profili %65 Erkek %10 CEO ve Yönetim Kurulu %30 Pazarlama ve Satış Alanında Yönetici %35 %55 Üst Düzey Yöneticiler Orta Düzey Yöneticiler
Değişen beklentiler ve gündem yönetimi Türkiye de 1.584 orta ve üst düzey yönetici ile gerçekleştirilen En Beğenilen Şirketler Araştırması görüştüğü kitlenin profili ve sorguladığı sektör sayısı ile iş dünyasına ışık tutan en kapsamlı araştırmaların başında gelmektedir. Bu özellikleri itibariyle araştırmanın en dikkat çekici noktalarından biri de Türkiye deki yönetici profilinin beklentilerini anlamamıza imkân sağlamasıdır. Yaşadığımız bilgi ve teknoloji çağında şirketlerimiz, rekabetin gerisinde kalmamak adına bir yandan kurumsal hayatın gerekliliklerini yerine getirirken diğer taraftan da girişimci ruhu kaybetmek istemiyor. Durum böyle iken şirketlerde direksiyon başında olan üst düzey yöneticilerin de ana gündem maddelerinin başında kurumsal yönetim ilkelerine göre şirketi yönetirken müşteri memnuniyetini önemseyen ve yeni ürün geliştirmeye açık, yenilikçi bir şirket olmak konuları geliyor. Öte yandan, orta düzey yöneticilerin, bir şirketi beğenmelerinde öne çıkan maddeleri incelediğimizde ise kurumsal yönetim ilkeleri ve müşteri memnuniyeti konuları üst düzey yöneticilerde olduğu gibi çok önemli bulunurken, çalışan memnuniyeti ve çalışana sunulan hizmet, ücret politikası vb. insan odaklı politikaların bu seviyedeki yöneticiler nezdinde ayrıca öne çıktığını görmekteyiz. Özellikle 40 yaş altındaki yöneticilerin beğenilen şirketler sıralamasında, bu konularda başarılı performans gösteren şirketleri ilk 10 da güçlü pozisyona taşımaları dikkat çekmektedir. En beğenilenler sıralamasını genel olarak incelediğimizde de özellikle son 3 senedeki şirket sıralaması değişimlerinde; kurumsal yönetim müşteri memnuniyeti yenilikçilik çalışan memnuniyeti alanlarını başarıyla yönetmiş şirketlerin beğeni sıralamasında yukarı tırmandığını görebiliriz.
İdeal Şirket Kriterleri (%) Bir şirketin beğenilmesinde etkili olan alanlar Toplam (%) YKB ve CEO'lara göre Üst Düzey Yöneticilere göre (%) Orta Düzey Yöneticilere göre (%) Kurumsal yönetim ilkelerine göre yönetilme 41 40 45 40 Çalışan memnuniyeti 30 20 26 35 Müşteri memnuniyeti 29 29 28 30 Güvenilir şirket olma 25 29 24 24 Hizmet veya ürün kalitesi Çalışanına sunduğu sosyal imkânlar, haklar ve ücret politikası 21 25 4 25 17 25 26 26 Bölgeye, ekonomiye iş gücü ve yatırımları ile katkısı 17 12 18 17 Finansal sağlamlık 16 13 19 15 Yeni ürün geliştirme, yenilikçilik 15 29 13 14 İş ve sosyal stratejilerinde sürdürülebilir olma 15 16 17 14 Yönetim kalitesi 12 16 16 10 Bilgi ve teknoloji yatırımları 10 12 9 10 İstatistiki açıdan anlamlı farklılık içeren ifadeleri belirtmek amacıyla kullanılmıştır
En Beğenilen Şirketler 2012 2013 2014 2015 2016 Unilever
En Beğenilen Şirketler 2016 Senesi 40 yaş altı 40 yaş üstü YKB ve CEO lar 40 yaş altı yöneticilerde «çalışan memnuniyeti» ve «çalışanına sunulan imkanlar» kriterlerinde gösterdiği performansla P&G 3 basamak yukarıda yer almaktadır. 40 yaş üstü yöneticilerde «kurumsal yönetim» ve «yönetim kalitesi» kriterlerinde gösterdiği performansla Eczacıbaşı Topluluğu 3 basamak yukarıda yer almaktadır. YKB ve CEO larda «yenilikçilik» ve «iletişim stratejileri» kriterlerinde gösterdiği performansla Vodafone 4 basamak, «müşteri memnuniyeti» ve «hizmet kalitesi» kriterlerinde gösterdiği performansla THY 2 basamak yukarıda yer almaktadır.
Performans Alanları Bazında En Başarılı Şirketler Bilgi ve Teknoloji Yatırımları İşgücü ve Yatırımlar ile Ekonomiye Katkı Çalışan Memnuniyeti Çalışana Sunulan Haklar Çalışanların Niteliği Vodafone Unilever Unilever Sabancı Holding Procter & Gamble Procter & Gamble Türk Hava Yolları Coca-Cola Vestel Vestel Procter & Gamble Coca-Cola Unilever Ekolojik Çevreye Duyarlı Olma Finansal Sağlamlık Güvenilir Şirket Olma Hizmet veya Ürün Kalitesi İletişim ve Sosyal Medya Yönetimi Unilever Türkiye İş Bankası Türk Hava Yolları Vodafone Coca-Cola Bosch Türkiye İş Bankası Sabancı Holding Unilever Türk Hava Yolları Toyota
Performans Alanları Bazında En Başarılı Şirketler Sürdürülebilirlik Kurumsal Yönetim Müşteri Memnuniyeti Pazarlama, Satış Stratejileri Toplumsal Sorumluluk Sabancı Holding Türk Hava Yolları Coca-Cola Eczacıbaşı Topluluğu Eczacıbaşı Topluluğu Vodafone Eczacıbaşı Topluluğu Sabancı Holding Vodafone Türkiye İş Bankası Türk Hava Yolları Uluslararası Pazarlara Entegrasyon Yatırımcıya Değer Yaratma Yeni Ürün Geliştirme Yönetim Kalitesi Türk Hava Yolları Türkiye İş Bankası Unilever Vestel BİM Vestel Vodafone Ülker Türk Hava Yolları Vodafone
Sektör Sonuçları Türkiye nin en beğenilen şirketi, görüşülen tüm iş dünyası temsilcilerinin görüşleri üzerinden hesaplanırken sektörlerin en beğenilen şirketi sadece ilgili sektörün temsilcilerinin yanıtları üzerinden hesaplanmıştır.
Sektörlerin En Beğenilen Şirketleri Akaryakıt Ambalaj Aracı Kurum Banka Bilişim Bireysel Emeklilik ANADOLU HAYAT Bisküvi Çikolata Boya Cam ve Seramik Çimento Dayanıklı Tüketim Demir Çelik Ülker Jotun Akçansa Enerji E-ticaret Faktöring Hazır Giyim İçecek Alkollü İçecek Alkolsüz Enerjisa Sahibinden İnditex İlaç İnşaat U.Müteahhitlik İnşaat - Konut Kargo Lojistik Kişisel Bakım Leasing Dhl Loreal Mobilya Organize Perakende Otel ve Konaklama Otomotiv Paketlenmiş Et Reklam Ajansı İkea Migros Mercedes Banvit medina Sigorta Süt ve Sütlü Mamuller Tekstil Telekomünikasyon Temizlik Ürünleri Tüketici Elektroniği Allianz Sütaş Boyner samsung Yapı Malzemeleri Yönetim Danışmanlığı
Sorularla Yorumlarımız Araştırmada bu yıl geçen yılla kıyaslarsak en dikkat çekici değişiklik ve gelişmeler neler oldu? En dikkat çekici değişim ve gelişmelerin başında; bir şirketin beğenilmesini en fazla etkileyen Şirketlerin kurumsal Yönetim ilkelerine göre yönetilmesi yani şirketlerin adil, etik, şeffaf, sorumlu ve hesap verebilir olmaları gerektiğini ifade eden bu politikanın geçen seneye göre 10 puanlık artış göstermesi ve diğer performans alanlarından ciddi oranda ayrışması oldu. Diğer taraftan her ne kadar beğenilen şirket olmayı etkileyen 5. önemli performans alanı ürün/hizmet kalitesi olsa da geçen seneye göre 4 puanlık değer kaybetmesi de ilgi çekici sonuçlar arasında. Bu durum önümüzdeki dönem değişimin ne yönde olacağını/ olması gerektiğinin ipuçlarını da vermekte. Ayrıca en beğenilen şirketlerin sıralamalarındaki değişimlerde bu seneki dikkat çekici sonuçlar arasında. İlk sırada yer alan şirketlerin kayda değer şekilde düşüşleri ya da senelerdir alt sıralarda yer alan şirketlerin sıralamalara girmeleri enterasan sonuçlar arasında yer almakta. Bir başka konu ise CEO/Yönetim Kurulu Başkanı seviyesi ile diğer yöneticiler arasındaki çalışanlara sunulan haklar konusundaki farklı bakış açısı. CEO/Yönetim Kurulu Başkanı için bu konunun önemi neredeyse yokken diğer seviye yöneticilerdeki oranı %20 nin üzerinde. Bu büyük algı farkı aslında şirketlerin hem ciddi performans ve zaman hem de para harcadıkları İnsan Kaynakları politikalarında neden başarısız olduklarını da göstermekte.
Sorularla Yorumlarımız En beğenilen şirketlerin seçilmesinde en fazla payı olan kriterler hangileri/ şirketlerin hangi kriterlerde yüksek puan almaları oldu? En beğenilen şirketlerin ortak özellikleri neler? Aslında ideal şirket kriterlerinde en önemli performans alanları olarak öne çıkan; Kurumsal Yönetim ilkelerine göre yönetilmeleri Güvenilir şirket olmak Çalışanına sunduğu sosyal imkânlar, haklar ve ücret politikası Çalışan memnuniyeti Bölgeye, ekonomiye iş gücü ve yatırımları ile katkısı kriterlerinde gösterdikleri başarı şirketlerin en beğenilenler arasına girmelerini sağladığı gibi ortak özellikler olarak öne çıktı. Bazı şirketlerde bu özelliklerin 1 ya da 2 tanesi fark yaratmalarını sağlarken bazı şirketlerde ise bu özelliklerin pek çoğunun ya da hemen hepsinin çok başarılı bulunması daha da fark yaratmalarını ve ilk sıraları almalarını sağladı. Örneğin bu özelliklerin hemen hepsinde elde ettiği başarı ile son senelerde birinciliği kimseye kaptırmıyor.
Sorularla Yorumlarımız Listede önemli düşüş ve sıçrama gösteren şirketler hakkında yorumlarınız? Neden böyle oldu? Ciddi sıçrama yapan ya da sıralamalara yeni giren şirketlerin özellikle; kurumsal yönetim ilkelerine göre yönetilmeleri, sorumlu ve duyarlı olmaları ve çalışanlarına verdikleri önem ve değer kriterlerin de gösterdikleri performansın çok etkili olduğu görülüyor. Ancak sıralamalara yeni giren ya da senelerdir sıralamalarda olsa bile sıralamalardaki yeri sürekli değişen şirketlerle ilgili gördüğümüz enteresan bazı veriler söz konusu. Bu özellikteki şirketlerin, ideal şirket özellikleri arasında önemi daha düşük olan pazarlama,-iletişim, teknolojik olma vb. gibi kriterlerde elde ettikleri başarı ile ilk 20 sıralamasına girdiğini görmekteyiz. Eğer bu özelliklerine kurumsal yönetim ilkelerine göre yönetilme, toplumsal duyarlılık, çalışanlarına değer verme gibi çok önemli bulunan kriterlerden en az birinde çok başarılı performans yaratamazlarsa, sıralamalardaki yerlerinin sürdürülebilir olmayacağını söyleyebiliriz. Sıralamalarda ciddi düşüş gösteren şirketlerin düşüşlerinde en etkili konu ise iş dünyasının çok önemli bulduğu performans alanlarında kaybettikleri puanlar. Ancak bu kategorideki şirketlerin diğer performans alanlarındaki başarıları şuanda ilk sıralardaki yerlerini kaybetmiş olsalar da uzun bir süre daha ilk 20 arasında kalacaklarını da göstermektedir..
Sorularla Yorumlarımız Araştırmadan çıkan en önemli sonuçlar neler? Önümüzdeki dönemin sadece finans odaklı stratejilerle yönetilemeyeceği. Holdinglerin bir şirket kıvraklığında olmamalarına rağmen hem çok önemli performans alanlarında öne çıkması hem de en beğenilenler sıralamalarında güçlü pozisyon almaları. Yönetim Kurulu Başkanları/CEO larla diğer yöneticiler arasında Çalışanına sunduğu sosyal imkânlar, haklar ve ücret politikası performans alanına yönelik ortaya çıkan çok ciddi algı farkının şirketlere yaratacağı itibar riskleri. En beğenilen şirketler sıralamasındaki değişimlerin artık daha hızlı ve daha sert olmaya başlaması. Özetle önümüzdeki dönemde şirketler, en beğenilenler arasına girmek istiyorlarsa ürün/hizmet kaliteleri, finansal başarıları kadar adil, etik, şeffaf, sorumlu ve hesap verebilir olma, topluma yatırım yapma ve çalışan değer verme gibi konulardan en az birinde başarılı performans göstermeliler. Ama en önemlisi bunları yapabilmeleri ve fark yaratabilmeleri için bu konuların yönetim seviyesinde kabul görüp, şirketlerin günlük politikalarına dahil edilmesi gerekmektedir.
Teşekkürler ZENNA Kurumsal Marka Yönetim Araştırmaları ve Danışmanlığı www.zennadanismanlik.com