temmuz gündemi BAŞYAZI... 3 2007 DE ÜRETİM VE KAR DÜŞTÜ... 4 İZMİRDEKİ ŞİRKETLER BÖLGEDE LİDER... 10 İSTİKRAR ÇAĞRISI... 20

TEMMUZ 2008 / YIL: 25 SAYI: 290 SAHİBİ Ege Bölgesi Sanayi Odası Adına Yönetim Kurulu Başkanı Tamer TAŞKIN SORUMLU MÜDÜR Mustafa KALYONCU (Genel Sekreter) YAYIN İCRA KOMİTESİ Tamer TAŞKIN Nedim KALPAKLIOĞLU Ufuk AKGÜN Mustafa KALYONCU Nedim ATİLLA Mustafa SÖNMEZ Özlem BALCI YAYIN SORUMLUSU Mehmet Ali SÜTLÜ GRAFİK & TASARIM Kerem AKSOY kaksoy35@gmail.com YAYIN DANIŞMA KOMİTESİ Şener AKGÜN, Sayıl DİNÇSOY, Cihangir HÜR, Semih SEVAL, Halit ŞAHİN, Vedat ÖZYAVRU, Hüseyin VATANSEVER, Cengiz ÜNERDEM, Nadir ERDİR, Gani GÜMÜŞ, Gürbüz SALGAR, Halit KAZMA, Ejder AZMAK, Ali ŞEMSİOĞLU, İbrahim AHTIKALMAZ, Metin AKDAŞ, Murat KURTALAN, Tuncer VARDARCI, Asuman MEMEN, Yavuz ÖZMAKAS, Doç. Sevil YEŞİLPINAR, Hüseyin ÇORLU, Fatih TUNA, Mustafa UÇAR YÖNETİM YERİ Ege Bölgesi Sanayi Odası Cumhuriyet Bulvarı No: 63 İZMİR Tel. : 0232 455 29 00 Faks : 0232 425 36 35 e-posta : ebsohaber@ebso.org.tr BASKI TÜKELMAT A.Ş. 1571 Sokak No: 16 Çınarlı / İZMİR Tel. : 0232 461 96 42 Faks : 0232 461 96 46 Ebsohaber, Ege Bölgesi Sanayi Odası nın Aylık Yayın Organıdır. Ebsohaber de yayınlanan yazılar kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Ebsohaber de yeralan yazılar aksi belirtilmedikçe EBSO nun resmi görüşünü yansıtmaz. İmzalı yazılarda belirtilen görüşler sadece yazarlarına aittir. temmuz gündemi BAŞYAZI... 3 2007 DE ÜRETİM VE KAR DÜŞTÜ... 4 İZMİRDEKİ ŞİRKETLER BÖLGEDE LİDER... 10 İSTİKRAR ÇAĞRISI... 20 KAYITLI EKONOMİYİ TEŞVİK EDİN... 24 İTALYANLARA EV SAHİPLİĞİ YAPARIZ... 26 İZMİR- AVUSTURALYA İŞBİRLİĞİ KÖPRÜSÜ... 27 ÇİN LE DOSTLUK KURULDU SIRA YATIRIMDA... 29 PETKİM İKİYE KATLAYACAK... 30 TİRE DEN DÜNYAYA TREYLER... 32 BMC DE YÖNÜNÜ TİRE YE ÇEVİRDİ... 36 ALOSBİ NİN GURUR GÜNÜ... 38 DÖKÜMCÜMLERE İKTİSAT USB... 40 İZMİRLİ SANAYİCİYE ELEKTRİK TASARRUFU EĞİTİM... 42 EKONOMİDE KAN KAYBI ARTYOR... 44 YORGANCILAR: EKONOMİNİN ÖNÜ AÇILMALI... 46 TAŞKIN : KAYBEDECEK ZAMANIMIZ YOK... 48 SANAYİCİNİN GÜNDEMİ ENERJİ VE EKONOMİ... 52 FARALYALI YI SONSUZLUĞA UĞURLADIK... 56 REACH İÇİN GERİ SAYIM... 64 İZMİR İN LİDER KADINLARI... 66 KURUMSALLAŞIN ŞİRKETİNİZ GÜÇLENSİN... 70 ORMAN YANGINLARINA KARŞI KEÇİ... 76 5000 adet basılmıştır. Baskı Tarihi: 28 Temmuz 2008

BAŞYAZI Ulusal borç stoğu ve düşündürdükleri Özel sektör olarak borç yükümüz artmakta! Dünya çapında, bizi bu günlere taşıyan iki temel gelişme olmuştur. İlk olarak; uluslararası gelişmiş finans piyasalarında, gayrimenkul kredilerine dayalı krediler (mortgage) üzerinden yapılandırılmış olan varlığa dayalı menkul kıymetlere ilişkin olarak; piyasalarda derecelendirme şirketlerinin, ödeme gücü düşük kredilere dayalı kıymetleri dahi kasten ya da yazılım programlarına virüs girmesi gibi inandırıcı olmayan sebeplerle aşırı olumlu notlaması yüzünden yaşanan finansal skandal, tam bir krize dönmüştür. Söz konusu ödeme gücü düşük kredi borçlularının, kredileri ödeyememe oranı artınca finansal sistem domino etkisi ile sarsılmaya başlamıştır. Çünkü kredi ile alınmış evlerin ödenemeyen borçları nedeniyle kredi veren bankalara devri ve sonrasında satışa sürülen miktarın artışı nedeniyle fiyatların ev pazarında düşüşü hızlanmış; bu da halihazırda gayrimenkul kredilerini ödemeye çalışanlarda ödememe yönündeki eğilimi arttırmıştır. Spot gayrimenkul piyasalarında yaşanan bu gelişme ödenemeyen ve batık hale gelmiş gayrimenkul kredilerine dayalı olarak daha önceden ilgili krediyi veren banka tarafından halka arz menkul kıymetlerin de değerinin hızla düşmesini ve yine domino etkisi ile bu kıymetleri portföylerine almış olan Hedge Fonların da (serbest yatırım fonlarını) zarar açıklamaları ve bazılarının tasfiye edilmeleri sonucunu getirmiştir. İkinci olarak; dünya petrol fiyatları ve sanayi hammadde fiyatlarında ciddi artışlar gözlemlenmete olup; petrol fiyatları 146 ABD dolarına kadar artmıştır. Bu artışların sebepleri öncelikle sanayi üretiminin ve özel müteşebbis sayısının çok arttığı Çin in tüketiminin artması; ABD nin liderlik ettiği Avrupa ülkelerinin Irak a müdahalesi sonrasında dünya petrol rezervlerine ilişkin menfi yorumların artması; başta üretim maliyetleri varil başına 3 ABD doları civarında olan Ortadoğu daki OPEC üyeleri olmak üzere timsah gözyaşı döken tüm üreticilerin danışıklı döğüşü ve son olarak spot ve vadeli piyasalarda petrol alış verişi yapan çeşitli fonların politikaları olmuştur. Türkiye olarak; her bir dolarlık petrol fiyat artışının bütçe açığımızdaki etkisi 500 milyon ABD dolarıdır. Herbir puanlık faiz artışının bütçe açığımıza etkisi ise 1 milyar ABD dolarıdır. Son yıllarda 40 milyar ABD doları civarında seyreden senelik cari açığımızın finansman kaynağı doğrudan ve dolaylı (portföy) yatırımlarıdır. Uluslararası bu gelişmelerin Türk finans sistemine etkisi kaçınılmaz olmuştur. Batı finans piyasalarında yaşanan bu gelişmeler Türkiyemiz gibi gelişmekte olan sermaye piyasalarına sahip olan ve getirisi yüksek ülkelere portföy yatırımı (dolaylı yatırım ya da menkul kıymet piyasaları ile gelen yabancı yatırım) yoluyla akan paranın yavaşlamasına neden olmaktadır. Bütçe açığının finansmanında ise kalite bozulmaktadır. Yani doğrudan yatırım miktarı azalmakta, dolaylı yatırım mevcudiyetini korumakta ama burada da artış kamu borçlanma aracı alımı ya da sendikasyonlar yoluyla özel sektöre kredi temini olarak gerçekleşmektedir. Bu hususun biraz daha altını çizmek gerekirse, yurt dışından sağlanmakta olan finansmanın mevcut kamusal veya özel mülkiyetin elindeki üreten işletmelerimize ortak olunması ya da bu kuruluşlarla rekabet etmek için reel sektöre yatırım yapmak üzere değil de daha ziyade; kamuya ya da özel sektöre bankacılık sektörü aracılığı ile borç vermek üzere gelmesi temayülünün artması son zamanlarda rastlanmakta olan gelişmelerdir. Yani özet olarak cari açık büyürken sermaye girişi azalıyor ve bu azalamakta olan sermaye girişi ile doku bozularak borçlanmaya doğru bir yöneliş oluşturuyor. Yıllar itibariyle toplam borç miktarı artmakla beraber özellikle son üç senede borcun çarpıcı bir şekilde ağırlıklı kesimi özel sektöründür. Yani kamusal borçlanma miktarında bir frenleme sözkonusu iken özel sektörün yerel tasarrufçulardan tahvil ve finansman bonosu yoluyla borçlanabilmesi teknik sebeplerden şimdiye kadar mümkün olamadığından, yabancı tasarrufçulardan doğrudan borçlanma oranları ciddi sıçramalar yapmıştır. Özellikle son iki senede yabancı banka ve sermayenin finansal aracılık sektörümüze yoğun girişi ve taşın altına elini sokmak amacıyla aracılığa soyunması ile geçmişe göre daha ucuz kaynağa erişim imkanı oluşmuştur. Gayri safi yurtiçi hasıla içerisindeki oranı itibariyle borç miktarlarına bakıldığında da görülmektedir ki gerek GSYH ın artışı ve gerekse de Maastrich kriterleri nedeniyle kamusal toplam borç stoğumuz azalmıştır. Öte yandan ise özel sektörün toplam borç stoğunun GSYH içerisindeki payı 2004 sonrasında artış göstermekle beraber bu artışın geldiği nokta %20 civarlarında olup; kamu ile aynı seviyeleri korumaktadır. Söz konusu borcun özel sektör tarafından kamuya göre çok daha üretken mecralara aktarılacağı düşünüldüğünden ve özel sektörün borç stoğunun daha yeni 1999 yılı sevilerine ulaşabilmiş olduğu görülmekte olduğundan temel dengeler açısından kötümser olmak gerekmeyebilir. Toplam dış borcun yaklaşık % 63 üne sahip olan özel sektör, ülkedeki siyasi iklim koşulları altında dahi ticaretini arttıracak dinamizime sahiptir. Özel sektör borçlanırken, kendini güvence altına alacak bütün öngörülebilir önlemleri alarak ve ödeme planlarını yaparak bu yükün altına girer. Tüm sanayici dostlarımız ekonominin taşları yerinden oynatılmadığı sürece yükümlülüklerini başarıyla yerine getirmeye muktedirdir. Tamer TAŞKIN Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı 3

EGE NİNGÜNDEMİ 2007 de üretim ve kar düştü Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) 2007 yılı üretimden satış rakamlarına göre Ege Bölgesi nin 100 büyük sanayi kuruluşunu açıkladı. EBSO Araştırma Müdürlüğü nün firmaların verilerine dayanarak gerçekleştirdiği anket çalışmasına göre Ege nin en büyüğü Tüpraş oldu. 7 milyar 625 milyon 960 bin YTL üretimden satış rakamı ile şampiyon olan Tüpraş ı sırasıyla 2 milyar 395 milyon 395 bin YTL ile Vestel Elektronik ve 2 milyar 298 milyon 981 bin YTL ile Habaş izledi. Geçen yıl listede 3. Sırada yer alan Petkim 2 milyar 181 milyon 455 bin YTL ile bu yıl 4. oldu. 853 milyon YTL ile 9 uncu sırada yer alan BMC, Ege Bölgesi nde Ar-Ge ye yatırım yapan firmalar arasında birinci sıraya oturdu. Araştırmanın adı Ege nin 100 Büyüğü olmasına rağmen, üretimden satışlar kriterine göre 17 milyon YTL lik barajı 284 firma geçti. Ege nin farkı İlk 100 de 17 firma ile metal ana sektörü ağırlık kazanırken, bunu 14 firma ile gıda ve 10 firma ile toprak sektörü takip etti. Üretimden satışları en fazla olan sektörler ise petrol ürünleri, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Taşkın, 2007 yılında bir önceki yıla göre üretimden al-sat çılığa doğru bir yöneliş olduğunu söyledi. metal ana ve elektrik-teçhizat oldu. Ege de ilk 100 ün toplam cirosu önceki yıla göre yüzde 16, üretimden satışları yüzde 6,4 arttı. 2006 yılında yüzde 95 seviyesinde olan üretimden satışların ciro içindeki payı 2007 yılında yüzde 85 e geriledi. Listede yer alan 5 kamu firması dışarıda tutulduğunda özel sektörün üretimden satışlarının ise yüzde 4,8 arttığı gözlenirken, aynı rakamın 2006 yılında yüzde 47 olması dikkat çekti. Firmaların esas faaliyetleri dışında elde ettikleri gelirler ise reel olarak yüzde 31,9 oranında arttı. Firmalar istihdam oranlarını da yüzde 14,8 artırarak, 82 bin 197 kişiye ulaştırdı. En fazla istihdam sağlayan gıda sektörü bu oranı önceki yıla göre yüzde 71 artırdı. Elektrik-teçhizat ve giyim sektörleri de sırasıyla yüzde 41 ve yüzde 27 oranında istihdam artışı yakaladı. Toprak mamulleri, kağıt mamulleri, madeni eşya ve içki sektörlerinde ise istihdam azalışı yaşandı. 100 firmanın ödediği maaş ve ücretler önceki yıla göre reel olarak yüzde 15,1 oranında arttı. Dış ticaret rakamlarında firmaların ihracat miktarlarını önceki yıla göre yüzde 13,5, ithalat miktarlarını yüzde 22,2 artırdıkları gözlendi. 2006 yılında ise ihracat yüzde 76, ithalat yüzde 49 artmıştı. En yüksek ihracatı elektrik-teçhizat, ithalatı ise petrol ürünleri sektörü yaptı. Toplam ithalatın özellikle petrol fiyatlarının yükselmesi sonucu Tüpraş ın faaliyetleriyle arttığı belirtildi. 100 büyük firma, 2007 yılında üretimlerinin yüzde 40 ını ihraç etti. Giyim, makina imalatı ve dokuma sektörleri ilk sıraları aldı. Petrol ürünleri sektörü dışarıda tutulduğunda 97 şirketin 770 milyon dolar dış ticaret fazlası verdiği belirtildi. Siyasi gündem ekonominin önünde Ege nin dev firmalarını düzenlenen basın toplantısı ile açıklayan EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Taşkın, 2006 yılına göre 2007 yılında üretimden, al-satçılığa doğru bir yöneliş olduğunu söyledi. Üretimin ciro içindeki payının azaldığına işaret eden Taşkın, bunun daha az üretim ve daha az yatırıma yol açtığını kaydetti. 26 yıldan bu yana Ege nin 100 büyük firması araştırmasını yaptıklarını belirten Taşkın, 2007 yılının seçimlerin gölgesinde geçtiğini ve siyasi gündemin her zaman ekonominin önünde seyrettiğini ifade etti. Bozulan ekonomik göstergelerin ve azalan iç talebin bölgenin 100 büyük firmasının performanslarına da yansıdığını vurguladı. Tamer Taşkın, 2007 yılının seçim ortamına rağmen önceki yıla göre kazançlı değil ama başa baş bir yıl olarak tanımlanabileceğini belirtti. 100 büyükte toplam ciro 43 milyar YTL 2007 yılında Ege Bölgesi nin Büyük Sanayi Kuruluşları 4 temmuz 2008

EGE NİNGÜNDEMİ çalışması kapsamında 17 milyon YTL lik bir baraj belirlediklerini ve bu barajı 284 firmanın aştığını dile getiren Taşkın, şu bilgileri verdi: 2006 yılında Odamız tarafından belirlenen limit 15 milyon YTL idi ve barajı aşan firma sayısı 277 idi. Bu sene yüzde 13 artırarak 17 milyon YTL ye yükselttiğimiz barajı aşan, firma sayısı sadece 7 tane artmıştır. Bu kabaca değerlendirme bile bizlere 2007 nin 2006 ya göre ne denli zor bir yıl olduğunu göstermektedir. Bölgemizde toplam 8 ilden gelen 284 Bölge firmasının; 199 u İzmir, 30 u Manisa, 30 u Denizli, 11 i Aydın, 5 i Afyon, 4 ü Muğla, 3 ü Kütahya ve 2 tanesi Uşak ta faaliyet gösteriyor. 284 büyük firma 2007 yılında toplamda yaklaşık 43 milyar YTL üretimden satış rakamına sahiptir. Bu üretimden satış miktarının; yüzde 70,7 si İzmir, yüzde 17,6 sı Manisa ve yüzde 8,2 si Denizli firmaları tarafından gerçekleştirilmiştir. Manisa sıralamaya giren 30 firma ile toplam satışlardan aldığı pay yüzde 17,6 dır. En karlı sektör tütün oldu 2007 yılında 100 Büyük Firma nın toplam üretimden satışlarının yüzde 58 ini petrol, metal ana ve elektrik teçhizat sektörleri, yüzde 28 ini ise kimya, gıda, tütün ve taşıt sektörleri gerçekleştirdiğini anlatan Taşkın, 100 Büyük Firma nın toplam cirosunun geçen yıla göre yüzde 16 artarken, üretimden satışlarının ise sadece yüzde 6,4 arttığıın kaydetti. Firmalar için üretmektense, alıp satmanın daha karlı hale geldiğini bu nedenle cirolarını ticaret yaparak artırdıklarını açıklayan Taşkın, 2007 yılında 100 Büyük firma içerisinde toplam 91 firma, 3,17 milyar YTL kar bildirmiştir. Geçen seneye göre toplam kar cari olarak yüzde 46, reel olarak yüzde 37,4 artarken, zarar yüzde 10,6 artmıştır. Bilançolarında zarar bildiren 9 firma da özel sektör firmaları olup, toplam dönem zararları 202,7 milyon YTL olarak gerçekleşmiştir. F RMANIN En fazla zarar TEMEL açıklamış şirketler sırasıyla; gıda, içki, firma sayısının yüzde 10,6 sına sahipken, SEKTÖRLERE toplam üretimden GÖRE 100 BÜYÜK EKONOM K GÖSTERGELER (B N YTL) Sektör Firma Say s Üretimden Sat lar Üretimden satışları 17 milyon YTL yi aşan 284 firmanın 199 u İzmir de.. Manisa ve Denizli 30 ar, Aydın 11, Afyon 5, Muğla 4, Kütahya 3, Uşak 2 firma ile sıralamada. SEKTÖRLERE GÖRE 100 BÜYÜK FİRMANIN TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELERİ (BİN YTL) Pay (%) Özsermaye Pay (%) Net Aktif Pay (%) Bilanço Kar G da 14,00 2.702.751 7,47 1.478.718 9,26 3.421.269 11,18 230.398 7,26 çki 2,00 275.745 0,76 672.568 4,21 956.937 3,13 84.444 2,66 Tütün 6,00 2.152.035 5,95 1.154.911 7,23 2.179.778 7,12 631.411 19,90 Dokuma 1,00 113.181 0,31 78.257 0,49 155.905 0,51 12.554 0,40 Giyim 7,00 971.945 2,69 374.226 2,34 840.231 2,75 30.738 0,97 TÜKET M 30,00 6.215.657 17,19 3.758.680 23,53 7.554.120 24,68 989.546 31,19 Ka t 5,00 485.975 1,34 250.785 1,57 470.515 1,54 23.462 0,74 Kimya 7,00 3.136.101 8,67 890.587 5,58 1.927.848 6,30 194.638 6,13 Petrol 3,00 9.923.840 27,44 2.989.942 18,72 5.447.838 17,80 865.928 27,29 Toprak 10,00 1.384.035 3,83 1.241.247 7,77 2.116.037 6,91 253.145 7,98 Metal Ana 17,00 6.314.176 17,46 1.656.735 10,37 3.483.677 11,38 375.785 11,84 Di er 1,00 98.416 0,27 19.188 0,12 34.662 0,11 976 0,03 Plastik 6,00 772.478 2,14 356.096 2,23 781.501 2,55 64.201 2,02 ARA 49,00 22.115.022 61,16 7.404.580 46,36 14.262.078 46,60 1.778.134 56,04 Madeni E ya 2,00 204.099 0,56 81.780 0,51 150.398 0,49 19.085 0,60 Makina 4,00 779.866 2,16 256.229 1,60 500.004 1,63 68.839 2,17 Elektrik Teçh. 7,00 4.716.965 13,04 2.755.144 17,25 5.420.270 17,71 205.729 6,48 Ta t 8,00 2.129.749 5,89 1.714.598 10,74 2.718.672 8,88 111.649 3,52 YATIRIM 21,00 7.830.679 21,65 4.807.751 30,10 8.789.344 28,72 405.302 12,77 Pay (%) GENEL 100 36.161.358 100 15.971.010 100 30.605.542 100 3.172.982 100 6

EGE NİNGÜNDEMİ taşıt ve kimya sanayinde bulunmaktadır. Özel sektör; özsermayesinin yüzde 21 i, aktiflerinin yüzde 10,4 ü, toplam satışlarının ise yüzde 7,5 i kadar kar etmiştir. Toplam satışlardan karlılığı en yüksek olan sektör yüzde 29 ile tütün sektörüdür diye konuştu. 2007 yılında 100 Büyük Firma nın istihdamını yüzde 14,8 artırarak 82 bin 197 kişiye ulaştırdığını belirten Taşkın, istihdamın özel sektörde yüzde 14,9 artarken, kamu kesiminde yüzde 13,6 lık bir artış gösterdiğini kaydetti. Dış ticaret dengesini petrol bozuyor. Petrol ürünleri sektörü hariç tutulduğunda 100 firmadan 97 si 770 milyon dolar dış ticaret fazlası veriyor. tercih ettirilmemelidir. Reel sektörün faize yatıracağı paralar, yatırım için teşvik edilmelidir. Firmalar artık daha çok tasarruf yapmasını öğrenmeli. 2002 yılından sonra verimliğini öğrenen firmalar, bundan sonra enerji de de mutlaka tasarrufa yönelmeli. Daha az enerji ile daha çok iş yapmayı öğrenmekten başka şansımız yok. Enerji Bakanımız da yüzde 40 tasarrufu hedefliyor. Yani bize Yaptığımız zammı verimlilikle ortadan kaldırın diyor diye konuştu. Dış ticaret dengesini petrol bozuyor Taşkın 2007 yılında 100 Büyük Firma nın ihracatını yüzde 13,5, ithalatını ise yüzde 22,2 artırdığını söyledi. İhracatın 11,2 milyar dolar, ithalatın ise 14,7 milyar dolar olarak gerçekleştiğine dikkat çeken Taşkın, Ege nin 100 büyük firmasının Türkiye nin ihracatının yüzde 10,5 ini, ithalatının ise yüzde 13 ünü yaptığını söyledi. En çok ithalatı gerçekleştiren sektörlerin başında ise petrol ürünlerinin geldiğini açıklayan Taşkın, Petrol ürünleri sektörü tek başına toplam ithalatın yüzde 46,8 ini gerçekleştiriyor. Bu nedenle 4,3 milyar dolar dış ticaret açığı veriyor. Petrol ürünleri sektörü hariç tutulduğunda ise geri kalan 97 şirketimizin 770 milyon dolar dış ticaret fazlası verdiğini görmekteyiz. Dış ticaret açığında dengeyi Tüpraş ın alımları bozuyor. Ülke ihtiyacını karşılamak için Tüpraş alım yapıyor. Bu da Ege Bölgesi ndeki ithalatı patlatıyor dedi. Bölgenin ihracat artışının önceki yıllara göre önemli oranda gerilediğine dikkat çeken Taşkın, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 82 den yüzde 76 ya düştüğünü, bunun yüksek faiz-düşük kur politikasının reel sektör üzerindeki etkilerinin çarpıcı bir göstergesi olduğunu dile getirdi. Ar-Ge de BMC birinci 100 Büyük Firma nın 2007 yılındaki toplam araştırma geliştirme giderlerinin ise 130,6 milyon YTL olduğunu anlatan Taşkın, şirketlerin toplam Ar-Ge giderlerinin toplam ciroya oranının ise binde 3 seviyesinde olduğuna işaret etti. Taşkın, Ege Bölgesi nde en fazla Ar-Ge yatırımı yapan firmanın BMC olduğuna dikkat çekerek, Taşıt araçlarının yüzde 2,9 ile Avrupa, ABD ve Japonya gibi gelişmiş ülkeler seviyesinde olduğunu görmekteyiz. Burada da BMC geçen yıl yaptığı 61 milyon 833 bin YTL lik Ar-Ge yatırımı ile birinci sırada yer alıyor. BMC ile gurur duyuyoruz dedi. Bu yıl iç açıcı değil 2008 yılının ilk 6 ayını geride bıraktıkları bu dönemde manzaranın hiç iç açıcı olmadığını da dile getiren Taşkın, ithalat ve ihracat oranlarının aynı artış oranını sürdürdüğünü, petrolün yine ithalat rakamlarını olumsuz etkilediğini söyledi. Taşkın, finans giderlerinin arttığını, karlılıklarda düşüş yaşanabileceğini kaydederken, firmaların en büyük sorunun ise bu yıl da kar edememek olduğunu sözlerine ekledi. Özel sektörün borcu Taşkın, özel sektör firmalarının döviz borcu riski bulunduğu tartışmalarının, açıklanan bu rakamlara göre yersiz olduğunun ortaya çıktığını da söyledi. Taşkın, Özel sektörün borçlanması da belirtildiği gibi çok büyük sorun değil. Özel sektöre krediyi özel bankalar veriyor. Özel bankalarda performansı dikkate alıyor. Bu nedenle kredilerin geri dönüşlerinde çok büyük sıkıntılar yaşanmasını beklemiyoruz dedi. Firmaların kredi kullanırken çeşitli şekillerde garanti sağladıklarını, bankaların da eskisi gibi hatır gönül kredileri dağıtmadığını belirten Taşkın, Basel 2 ye henüz geçilmese de kriterlerinin uygulanmaya başladığını, bu konuda sıkıntı gözükmediğini sözlerine ekledi. Üretimde tehlike çanları Yaptıkları araştırmada üretimin ciro içindeik payının azaldığını bildiren Taşkın, özellikle tekstil firmaları için tehlike çanlarının çaldığını gördüklerini ifade ederken, üreticilikten alsatçılığa doğru tehlikeli bir yöneliş sezildiğini sanayicilerin artık üretmekten vazgeçtiklerini kaydetti. Artık alıp satmanın, üretmekten, yatırım yapmaktan ve istihdam sağlamaktan daha karlı hale geldiğini açıklayan Taşkın, Bu ülkenin üreten, istihdam yaratan sanayicileri küstürülmemelidir. İthal edip satmak üretime 8

EGE NİNGÜNDEMİ İzmir deki şirketler bölgede lider.. Ege Bölgesi Sanayi Odası nın 26 yıldan bu yana yaptığı Ege nin 100 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışması, bölge sanayinin içinde bulunduğu duruma, geçmiş yıllara göre gösterdiği performansa ve Türkiye ekonomisi içindeki yerine ilişkin önemli bilgiler sunuyor. Üretimden satışlar kriterine göre yapılan çalışma kapsamında 2007 yılı için 17 milyon YTL lik baraj belirlenirken, anket gönderen firmalardan 284 ünün bu rakamı aştığı görüldü. Ege nin 8 ilinde faaliyet gösteren firmalardan 17 milyon YTL lik üretimden satışlar barajını aşan 284 firmanın 199 u İzmir de bulunuken, Manisa ve Denizli den 30 ar, Aydın dan 11, Afyon dan 5, Muğla dan 4, Kütahya dan 3, Uşak tan da 2 firma yeraldı. 284 büyük firma, 2007 yılında toplam 43 milyar YTL lik üretimden satış rakamına sahip. Bu üretimden satış miktarının yüzde 70.7 si İzmir firmalarına ait olurken, Manisa 17.6, Denizli yüzde 8.2 pay aldı. Bu rakamlar İzmir için ileri sürülen Gelişmede geride kalıyor söyleminin çok doğru olmadığını ortaya koydu. 2007 yılında 100 Büyük Firma içinde 91 firma 3.17 milyar YTL kar bildirdi. Bir önceki yıla oranla bu miktar cari olarak yüzde 46, reel olarak yüzde 37.4 oranında artarken zarar yüzde 10.6 artış gösterdi. Net katma değer, 2007 yılında önceki yıla göre yüzde 34.9 artışyla 5.9 milyar YTL ye ulaştı. 100 büyük firmanın özsermaye toplamı 2006 yılına göre reel olarak yüzde 22.7, toplam aktif büyüklüğü yüzde 15.3 arttı. 100 büyük firmanın ihracatı yüzde 13.5, ithalatı yüzde 22.2 arttı. İhracat rakamı 11.2 milyar dolar, ithalat 14.7 milyar dolar oldu. 10

EGE NİNGÜNDEMİ 2007 DE ÜRETİMDEN SATIŞA GÖRE 17 MİLYON YTL BARAJINI AŞAN KURULUŞLAR FİRMA ADI ŞEHİR ÜRETİMDEN SATIŞ ÖZSERMAYE NET AKTİF TOP. BRÜT KAR TÜPRAŞ A.Ş. İZMİR RAFİNERİ MÜDÜRLÜĞÜ İZMİR 7.625.960.528 - - - VESTEL ELEKTRONİK SAN. VE TİC. A.Ş. MANİSA 2.395.395.531 976.684.802 2.817.467.072 80.905.131 HABAŞ A.Ş. İZMİR ŞUBESİ İZMİR 2.298.981.443 576.306.236 1.092.216.136 104.366.542 PETKİM PETROKİMYA A.Ş. (KAMU) İZMİR 2.181.455.419 1.129.865.018 1.542.669.950 102.365.486 PHILSA PHILIP MORRIS A.Ş. İZMİR 1.194.986.531 593.406.604 1.132.374.678 531.651.049 ERBAKIR ELEKTROLİTİK BAKIR MAMÜLLERİ A.Ş. DENİZLİ 1.146.773.000 66.766.591 406.120.186 17.751.000 VESTEL BEYAZ EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş. MANİSA 1.052.027.566 443.084.661 793.618.207 70.540.017 EGE ÇELİK ENDÜSTRİSİ A.Ş. İZMİR 950.257.068 207.754.622 434.491.114 45.282.343 BMC SANAYİ VE TİCARET A.Ş. İZMİR 853.519.409 1.401.443.487 1.887.302.409-32.568.987 İZMİR DEMİR ÇELİK A.Ş. İZMİR XX XX XX XX T.K.İ. EGE LİNYİTLERİ İŞLETMESİ MANİSA 600.792.258 114.804.926 299.283.105 90.413 SEAŞ SOMA ELEKTRİK ÜRETİM VE TİC. A.Ş. (KAMU) MANİSA 492.345.691 1.138.342.223 1.158.372.824 11.814.569 ÇEBİTAŞ A.Ş. İZMİR 465.256.036 140.198.019 169.883.652 18.256.294 PINAR SÜT A.Ş. İZMİR 437.083.916 162.929.735 267.173.031 59.945.890 JTI TÜTÜN ÜRÜNLERİ A.Ş. İZMİR 424.966.231 236.253.083 368.880.241 50.562.345 SİDER DIŞ TİCARET A.Ş. İZMİR 411.517.498 29.836.656 81.539.548 17.002.420 ÖZKAN DEMİR ÇELİK A.Ş. İZMİR 409.202.422 171.741.903 317.071.508 35.447.178 VESTEL DİJİTAL ÜRETİM SANAYİ A.Ş. MANİSA 376.276.048 48.977.197 313.533.408 5.360.986 INDESIT COMPANY BEYAZ EŞYA SAN. VE TİC. A.Ş. MANİSA 309.139.941 117.093.419 230.950.536 23.440.650 KOCAER HADDECİLİK SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 299.046.462 51.374.840 109.900.873 13.417.567 MENDERES TEKSTİL SAN. TİC. A.Ş. DENİZLİ 292.586.639 202.424.303 346.592.266-1.340.148 KESKİNOĞLU TAVUKÇULUK A.Ş. MANİSA 290.621.925 66.186.996 149.986.432 19.420.443 CMS JANT A.Ş. İZMİR 282.683.607 47.575.036 180.596.254 11.288.595 PINAR ENTEGRE ET VE UN A.Ş. İZMİR 280.597.311 129.610.651 178.321.571 28.645.136 X İZMİR XX XX XX XX ABALIOĞLU YEM-SOYA VE TEKSTİL SAN. A.Ş. İZMİR 262.867.906 - - - S.S. TARİŞ PAMUK TARIM SATIŞ KOOP. BİRLİĞİ İZMİR 251.284.737 215.209.688 490.705.598 22.236.632 CER ÇELİK A.Ş. İZMİR 244.407.777 XX XX -3.632.380 POLİNAS PLASTİK A.Ş. MANİSA 240.429.535 113.307.797 194.323.063 20.701.510 ÇİMENTAŞ ÇİMENTO T.A.Ş. İZMİR 239.809.265 323.582.760 655.047.893 59.558.744 DYO BOYA FABRİKALARI A.Ş. İZMİR 229.283.253-2.503.277 217.546.168-25.497.657 BATIÇİM BATI ANADOLU ÇİMENTO A.Ş. İZMİR 224.939.930 320.339.615 361.881.047 56.566.832 KÜÇÜKBAY YAĞ A.Ş. İZMİR 200.849.683 39.105.872 112.964.858 16.977.625 HİDROMEK HİDROLİK MEKANİK MAKİNA İZMİR XX XX XX XX 11

EGE NİNGÜNDEMİ FİRMA ADI ŞEHİR ÜRETİMDEN SATIŞ ÖZSERMAYE NET AKTİF TOP. BRÜT KAR DÖRTYILDIZ DEMİR VE ÇELİK END. TİC. LTD. ŞTİ. İZMİR 193.583.436 15.641.532 93.849.745 699.251 AKDENİZ KİMYA A.Ş. İZMİR 191.057.678 77.188.384 169.204.128 XX ANADOLU EFES A.Ş. İZMİR ŞB. İZMİR 186.741.205 - - - HAYES LEMMERZ JANTAŞ JANT A.Ş. MANİSA 186.225.547 77.304.556 123.788.794 XX X MANİSA 177.120.890 106.359.765 132.710.440 3.370.794 DENİZLİ ÇİMENTO SAN. T.A.Ş. DENİZLİ 174.790.985 127.528.705 147.535.849 71.563.057 SCHNEIDER ELEKTRİK A.Ş. İZMİR 171.117.209 106.226.448 225.826.001 30.436.086 AFYON ŞEKER FABRİKASI (KAMU) AFYON 169.769.337 10.733.630 181.534.033 10.733.630 KOZA ALTIN İŞLETMELERİ A.Ş. İZMİR 168.853.236 136.067.787 161.427.739 88.036.785 EGE PROFİL TİC. VE SAN. A.Ş. İZMİR 166.537.876 89.308.720 227.892.634 19.735.352 EGE SERAMİK SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 164.659.095 80.190.350 235.794.573 12.522.989 HAYES LEMMERZ İNCİ JANT SAN. A.Ş. MANİSA 163.774.333 60.325.821 108.100.068 XX TUKAŞ GIDA A.Ş. İZMİR 161.561.251 61.958.005 150.902.593 692.127 SOCOTAB YAPRAK TÜTÜN SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 151.784.644 76.037.552 182.371.914 XX AKZO NOBEL SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 151.484.527 41.275.291 60.233.231 XX BRITISH AMERICAN TOBACCO SAN. TİC. A.Ş. İZMİR XX XX XX XX ÜNİTEKS GIDA TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 142.709.461 17.718.701 47.668.302 4.974.796 İNCİ AKÜ SAN. VE TİC. A.Ş. MANİSA 140.500.532 32.185.742 74.807.674 5.744.564 KARDEMİR HADDECİLİK SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. DENİZLİ 139.890.860 29.327.976 82.600.753 3.434.994 ÇAMLI YEM A.Ş. İZMİR 135.177.808 61.472.806 125.857.333 14.119.116 COMPONENTA DÖKTAŞ A.Ş. MANİSA 132.003.006 - - - DENİZLİ BASMA VE BOYA SAN. A.Ş. DENİZLİ 130.057.000 19.771.082 151.708.438-4.541.000 ALLIANCE ONE TÜTÜN A.Ş. İZMİR 129.182.731 91.032.996 173.523.712 5.952.248 YONCA GIDA SANAYİ A.Ş. MANİSA 127.207.308 45.842.052 93.919.256 5.048.123 SÖZER DEMİR ÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 124.559.059 30.421.412 52.738.309 2.810.431 CEVHER DÖKÜM SAN. A.Ş. İZMİR 123.276.965 24.994.861 130.175.280 440.487 ELBA BASINÇLI DÖKÜM SAN. A.Ş. MANİSA 118.188.464 45.190.497 92.710.214 9.700.391 TOTAL OIL TÜRKİYE A.Ş. İZMİR 116.423.910 338.668.155 544.872.769 169.385.692 JANTSA JANT SAN. TİC. A.Ş. AYDIN 116.130.910 38.582.993 107.833.088 23.053.177 HUGO BOSS TEKSTİL SAN. LTD. ŞTİ. İZMİR 114.852.459 25.997.131 69.366.402 4.539.082 OZANTEKS TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 114.490.558 55.536.242 107.027.516 12.583.891 SÖKTAŞ TEKSTİL A.Ş. AYDIN 113.181.287 78.256.965 155.904.673 12.553.958 ETİ GÜMÜŞ KÜTAHYA 112.624.493 153.217.323 224.368.547 27.516.197 TÜPRAG METAL SAN. A.Ş. İZMİR 111.452.868 58.476.686 254.278.006 44.528.721 ÇİMBETON A.Ş. İZMİR 111.413.388 31.590.529 49.178.352 3.316.565 POLİBAK PLASTİK FİLM SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 108.373.532 38.020.913 70.168.928 4.767.141 12

EGE NİNGÜNDEMİ FİRMA ADI ŞEHİR ÜRETİMDEN SATIŞ ÖZSERMAYE NET AKTİF TOP. BRÜT KAR DENTAŞ AMBALAJ VE KAĞIT SAN. A.Ş. DENİZLİ 108.251.724 82.311.754 114.996.639-1.829.592 TESCO KİPA KİTLE PAZ. A.Ş. İZMİR 104.959.479 506.351.158 1.249.614.944-82.715.664 C.P. STANDART GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. MANİSA 104.657.293 - - - VE-GE HASSAS KAĞIT A.Ş. İZMİR 102.927.864 44.629.360 63.937.214 12.594.103 T.T.L. TÜTÜN A.Ş. İZMİR 102.511.201 40.225.970 113.036.623 15.425.631 İZBETON A.Ş. (KAMU) İZMİR 100.349.083 59.120.628 178.713.257 2.004.688 TİRE KUTSAN OLUKLU MUK. VE KAĞIT SAN. A.Ş. İZMİR 99.333.940 - - - KARAKAŞ HED. EŞ. TELEK. KUYUM. SAN. TİC. A.Ş. İZMİR 98.416.169 19.188.266 34.661.712 957.507 BATISÖKE SÖKE ÇİMENTO TÜRK A.Ş. AYDIN 96.775.335 157.703.628 167.517.088 27.576.626 KÜMAŞ KÜTAHYA MANYEZİT A.Ş. KÜTAHYA 96.760.784 41.537.727 135.030.665 13.150.240 GRANİSER GRANİT SERAMİK A.Ş. İZMİR 96.306.080 48.836.703 148.490.841 5.876.944 KÜÇÜKER TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 96.188.183 31.322.009 70.426.177 4.956.801 KLİMASAN A.Ş. İZMİR 94.581.933 26.917.191 78.081.662 839.124 ÖZLEM TARIM ÜRÜNLERİ A.Ş. MANİSA 94.138.738 22.389.918 45.838.384 1.571.187 AKG YALITIM VE İNŞ. A.Ş. İZMİR 91.203.493 74.125.681 140.374.974 11.149.370 ALKİM KAĞIT A.Ş. İZMİR 89.622.866 74.995.053 99.790.576 6.728.368 ATOM KABLO A.Ş. DENİZLİ 89.302.511 9.643.026 36.645.190 927.529 TÜRK TUBORG BİRA VE MALT SAN. A.Ş. İZMİR 89.003.835 259.707.429 433.687.288-35.151.498 ESEN PLASTİK A.Ş. İZMİR 88.191.096 38.183.299 105.770.601 2.988.663 EGEPLAST EGE PLASTİK A.Ş. İZMİR 87.232.573 46.926.155 121.181.063 15.042.199 NORM CİVATA A.Ş. İZMİR 85.910.305 36.589.805 57.687.395 9.384.461 VİKİNG KAĞIT VE SELÜLOZ A.Ş. İZMİR 85.838.768 18.506.696 105.900.743-15.396.189 COATES LORILLEUX MÜREKKEP VE KİMYA A.Ş. İZMİR 84.546.545 48.950.419 61.656.580 XX EGE GÜBRE SANAYİİ A.Ş. İZMİR 83.987.040 107.832.029 191.961.549 12.483.397 MODERN BETON SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 83.788.706 18.228.854 31.503.135 3.009.368 ESAN ECZACIBAŞI A.Ş. MUĞLA 82.108.224 - - - KILIÇ DENİZ ÜRÜNLERİ A.Ş MUĞLA 81.974.319 42.945.390 169.052.883 10.278.559 BAK AMBALAJ A.Ş. İZMİR 81.713.400 30.348.880 62.164.577 965.687 GAMATEKS TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 81.060.243 21.456.277 47.442.167 3.683.164 OERLIKON KAYNAK ELEKTRODLARI VE SAN. A.Ş. MANİSA 80.892.268 47.421.444 73.226.271 10.965.982 KALTUN MADENCİLİK TİC. A.Ş. AYDIN 80.127.323 28.038.711 74.162.067 4.947.405 EKOTEN TEKSTİL A.Ş. İZMİR 78.841.490 15.687.425 54.665.771 715.090 OPET PETROLCÜLÜK A.Ş. İZMİR 78.647.194 619.600.605 1.428.366.278 285.713.706 BTM BİTÜMLÜ TECRİT MAD. SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 78.443.455 23.716.453 70.629.786 2.772.911 S.S. TARİŞ ZEYTİN ZEYTİNYAĞI A.Ş. İZMİR 78.016.631 6.557.939 100.578.136-25.629.255 TİCARET VE SANAYİ KONTUVARI T.A.Ş. İZMİR 76.261.774 25.834.343 29.578.435 6.915.766 13

EGE NİNGÜNDEMİ FİRMA ADI ŞEHİR ÜRETİMDEN SATIŞ ÖZSERMAYE NET AKTİF TOP. BRÜT KAR EGE ENDÜSTRİ VE TİC. A.Ş. İZMİR 73.184.770 50.903.611 78.512.556 2.308.286 ÖZTÜRE KİREÇÇİLİK SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 72.308.319 28.297.431 66.558.476 8.611.730 HÜRSAN HAVLU SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 72.062.537 24.328.999 38.712.238 3.067.887 AYSÜT SÜT ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. DENİZLİ 71.965.775 20.119.900 48.918.431 1.246.756 VERDE YAĞ BESİN A.Ş. İZMİR 71.765.264 11.048.617 XX XX ÖZGÖRKEY GIDA SAN.VE TİC. A.Ş. İZMİR 71.733.446 63.307.353 99.460.498 4.564.398 VALF SANAYİİ A.Ş. MANİSA 70.157.384 15.151.552 44.313.119 1.566.685 S.S. TARİŞ ÜZÜM TARIM SATIŞ KOOP. BİRLİĞİ İZMİR 68.484.244 3.590.779 89.536.020-14.753.573 ÇAĞLAYAN BASIM YAYIN DAĞITIM A.Ş. İZMİR 67.269.854 27.942.711 55.516.158 9.128.629 MAYTEKS ÖRME SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 67.234.498 16.795.419 30.127.543 XX SÖKE DEĞİRMENCİLİK A.Ş. AYDIN 67.110.485 14.626.558 22.004.434 676.408 GÖKHAN TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 66.969.469 72.900.623 77.948.462 641.720 OSMAN AKÇA TARIM ÜRÜNLERİ A.Ş. İZMİR 66.956.911 59.542.965 198.478.084 6.389.038 ÖZGÜVEN KABLO SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. DENİZLİ 66.806.091 5.337.944 22.553.912 2.176.926 VERİM PLASTİK A.Ş. İZMİR 66.563.152 43.937.137 99.572.563 2.459.085 TAMSA FAYANS A.Ş. İZMİR XX XX XX XX AFAPREFABRİK A.Ş. İZMİR 64.371.612 8.039.095 29.876.564 4.450.488 ROTEKS TEKSTİL A.Ş. İZMİR 64.179.426 11.459.210 38.396.407 2.319.934 DALAN KİMYA ENDÜSTRİ A.Ş. İZMİR 63.861.562 21.328.559 59.508.926 1.054.114 ERİKOĞLU EMAYE BAKIR TEL SAN. A.Ş. DENİZLİ XX 11.189.069 28.910.721 XX TİRSAN KARDAN SAN. VE TİC. A.Ş. MANİSA 62.773.861 33.006.677 43.490.687 6.382.708 CEVHER JANT SANAYİİ A.Ş. İZMİR 61.331.070 11.916.369 59.438.011 499.029 EGE FREN SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 59.401.346 14.061.927 38.134.478 2.503.584 SYNGENTA TARIM A.Ş. İZMİR 58.577.227 - - - PİLENPAK AMBALAJ SAN. VE TİC. A.Ş. MANİSA 58.201.528 26.883.541 48.657.282 5.441.569 DYO MATBAA SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 57.993.601 66.570.313 111.759.449-5.621.953 PAGMAT PAMUK GIDA TİC. VE SAN. A.Ş. İZMİR 57.632.529 41.658.635 79.503.004 2.638.088 TYH TEKSTİL A.Ş. İZMİR 57.116.657 15.953.318 24.884.992 4.121.559 PINAR SU SAN. VE. TİC. A.Ş. İZMİR 55.309.484 35.396.025 47.274.694 15.320.451 AYYEM TARIM GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. DENİZLİ 53.653.115 23.183.546 38.917.685 1.036.437 KARBON ARAY ENERJİ A.Ş. İZMİR 53.611.741 7.469.171 25.151.502 992.873 TİRYAKİLER OTO A.Ş. İZMİR 52.430.030 34.213.664 45.919.915 3.688.386 MERİNOS MOBİLYA TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. İZMİR 52.058.528 12.380.213 99.765.287 262.377 TEKNİKA PLAST TEKNİK KALIP PLASTİK SAN. MANİSA 51.725.782 8.445.435 38.994.355 793.267 X İZMİR 51.663.095 14.794.691 38.559.727 4.044.497 AKÇA HAZIR BETON SAN. TİC. A.Ş. DENİZLİ 51.422.263 24.534.153 56.064.400 3.032.946 14