GAYRİMENKUL ANONİM ŞİRKETİ 2012 YILI RAPORU
Bu rapor, 03.12.2010 tarihli 6085 sayılı Kanun ve 24.11.1994 tarihli 4046 sayılı Kanun uyarınca düzenlenmiş, Sayıştay Rapor Değerlendirme Kurulunun 09/10/2013 tarih ve 2013/38 sayılı oturumunda kabul edilmiştir.
Unvanı :Gayrimenkul Anonim Şirketi Merkezi : İstanbul Bağlı olduğu kuruluş : Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Sermayesi : 5.000.000.000.- TL. Ödenmiş sermaye : 3.585.578.425,72 TL Ödenmemiş Sermaye : 1.414.421.574,28 TL Karar organı (Yönetim Kurulu) Karar organındaki ünvanı Adı ve soyadı Temsil ettiği bakanlık ve kuruluş Kuruluştaki görevi ve mesleği Görevli bulunduğu süre Başlama tarihi Ayrılma tarihi 1-Başkan Şinasi CANDAN Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi Başkanı 15.12.2011 Devam ediyor 2- Üye Ayhan SARISU Ayhan KABAKTEPE Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ÖİB Proje Grup Başkanı ÖİB Proje Grup Başkanı 15.10.2011 17.10.2012 14.10.2012 Devam ediyor 3- Üye Kasım DEMİREL İbrahim Halil KIRŞAN Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Gayrimenkul A.Ş. Genel Müdürü ÖİB Başkan Yardımcısı 15.12.2011 12.06.2013 14.12.2012 Devam ediyor 4- Üye Adem KABADAYI Atıf KIR Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Maliye Bakanlığında Daire Bşk. ÖİB Proje Grup Başkanı 20.05.2011 13.09.2012 14.05.2012. Devam ediyor 5- Üye Yücel DOĞAN Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ÖİB Personel ve Eğitim Dairesi Başk. 25.03.2011 Devam ediyor Denetim organındaki ünvanı Adı ve soyadı Temsil ettiği bakanlık ve kuruluş Denetim Kurulu Kuruluştaki görevi ve mesleği Görevli bulunduğu süre Başlama tarihi Ayrılma tarihi 1-Üye Satılmış AYDOĞAN Saim NERKİS Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ÖİB Uzman Başkent Doğalgaz. Gn.Md.Yrd. 20.05.2011 09.07.2012 14.05.2012 Devam ediyor 2-Üye Sami ÖZTÜRK Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Serbest meslek 20.05.2011 Devam ediyor
Raporda yer alan kısaltmalar AOÇ : Atatürk Orman Çiftliği AŞ : Anonim Şirket BAT : British American Tobacco ÇAY-KUR : Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü GSMH : Gayrisafi Milli Hasıla HD :Hukuk Dairesi JTI : Japan Tobacco International KHK : Kanun Hükmünde Kararname KİK : Kamu İktisadi Kuruluşu KİT : Kamu İktisadi Teşebbüsü KKTC : Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ÖİB : Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ÖYK :Özelleştirme Yüksek Kurulu REYTEK : REYTEK Tütün Sanayi ve Ticaret AŞ TBMM : Türkiye Büyük Millet Meclisi TOBB : Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği YDK : Yüksek Denetleme Kurulu YKK : Yönetim Kurulu Kararı YPK :Yüksek Planlama Kurulu
İÇİNDEKİLER I-TOPLU BAKIŞ Sayfa I A-Kuruluşun tarihçesi, Türkiye ekonomisindeki yeri ve gelişimi I B-Öneriler VII II-İDARİ BÜNYE 1 A-Mevzuat 1 B-Teşkilat 10 C-Personel durumu 15 III-MALİ BÜNYE 22 A-Mali durum 22 B-Mali sonuçlar 26 VI-İŞLETME ÇALIŞMALARI 27 A-İşletme bütçesinin genel durumu 27 B-Finansman 28 C-Giderler 30 D-Tedarik işleri 30 E-Üretim ve maliyetler 34 F-Pazarlama 38 G-Sigorta işleri 44 H-İşletme sonuçları 46 I-Bağlı ortaklıklar ve iştirakler 47 J-Kalkınma planı ve yıllık programlar 54 V-BİLANÇO 66 -Aktif 66 -Pasif 88 VI-GELİR TABLOSU 93 VII-EKLER 100
I I.TOPLU BAKIŞ A-Kuruluşun tarihçesi, Türkiye ekonomisindeki yeri ve gelişimi: Tütünlerin tekel şeklindeki idaresine 17.07.1862 tarihinde yapılan mali ıslahatla başlanılmış olup, bu tarih Tekel'in kuruluş tarihi olarak kabul edilmektedir. Tütündeki Devlet İnhisarı, bilahare, 05.06.1930 tarih, 1701 sayılı ve 10.06.1938 tarih, 3437 sayılı Kanunlarla yürütülmüş, 09.05.1969 tarih ve 1177 sayılı Kanunla devam etmekteyken, 28.05.1986 gün ve 3291 sayılı Kanunla, 03.06.1986 tarihinden itibaren tütündeki Devlet İnhisarı sona erdirilmiştir. 1920 tarihinde neşredilen Men-i Müskirat Kanunu yla şarap, bira ve her çeşit alkollü içkinin imali, ithali ve satışı yasaklanmıştır. 1 Haziran 1926 tarihinde yürürlüğe giren 790 numaralı Kanunla, ispirto ve ispirtolu içkilerin imali, hariçten getirilmesi ve ithali ile satışı inhisar altına alınmıştır. 08.06.1942 tarihli, 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu yla, bu inhisarın, İnhisarlar Umum Müdürlüğünce yürütüleceği hükme bağlanmıştır. Kuruluşun iştigal konularından olan Tuz, 1862 tarihli Tuz Talimatnamesi yle Devlet tekeline alınmıştır. 11.12.1936 tarihli 3078 sayılı Tuz Kanunu, tuz istihsalinin Devlet tekelinde olduğunu, bu inhisarın Tekel İdaresince yürütüleceğini hükme bağlamıştır. 1934 yılında barut ve patlayıcı maddeler, 1939 yılında bira, 1942 yılında çay ve kahve, 1946 yılında ise kibrit inhisar altına alınmıştır. 1942 yılında şarap, 1952 yılında kibrit, 1955 yılında bira, barut ve patlayıcı maddeler ile kahve Devlet tekelinden çıkarılmıştır. Tekel tarafından yürütülmekte olan çay tekeli, 1973 yılı başında, 1497 sayılı Kanunla kurulan Çay-Kur a devredilmiştir. Tütün, müskirat ve tuz inhisarları idareleri, 1930 tarihli ve 1660 sayılı Maliye Vekâleti Tarafından İdare Olunan İnhisarlar Hakkında Kanun hükümlerine göre idare edilmekteyken, 29.05.1932 tarihli 1989 sayılı Kanunla bir Genel Müdürlük altında birleştirilmiştir. İnhisarlar Umum Müdürlüğüne, 29.04.1933 tarihli ve 2159 sayılı Kanunla 25 milyon liralık ilk döner sermaye verilmiştir. Böylece, İnhisarlar Umum Müdürlüğü, katma bütçeli, döner sermayeli ve hükmi şahsiyeti haiz bir Devlet Müessesesi haline getirilmiştir. Daha sonra, 3656 sayılı Kanunun, İdarenin kadroları ile birlikte teşkilat kanunlarının da çıkarılmasına dair amir hükümlerine istinaden, 21.05.1941 tarihli ve 4036 sayılı İnhisarlar Umum Müdürlüğü Teşkilatı ve Vazifeleri Hakkında Kanun çıkarılmıştır.
II Sayıştay Tekel Genel Müdürlüğü; 1660 ve 4036 sayılı Kanunlara göre katma bütçeli, döner sermayeli bir Devlet müessesesi olarak faaliyette bulunurken, 11.04.1983 tarih ve 60 sayılı K.H.K. ve daha sonra 19.10.1983 tarih ve 2929 sayılı Kanunla Tekel İşletmeleri Genel Müdürlüğü adıyla Kamu İktisadi Kuruluşu haline getirilerek, kendisine Tütün ve Sigara İşletmeleri, İspirto ve İspirtolu İçkiler İşletmeleri, Tuz İşletmeleri, Tekel Ürünleri Dağıtım ve Alkoloid İşletmeleri olmak üzere beş müessese bağlanmıştır. Tekel İşletmeleri Genel Müdürlüğü, 10.10.1983 tarih ve 111 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Kamu İktisadi Kuruluşu (K.İ.K.) olarak yeniden yapılandırılmıştır. Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında 08.06.1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Alkoloid Müessesesi 30.06.1984 tarihi itibariyle Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. ne verildiğinden, Tekel in müessese sayısı dörde inmiştir. Daha sonra, tütün ve sigara sanayin deki gelişmeler ile iş yoğunluğu dikkate alınarak, Yönetim Kurulunun 11.12.1986 gün, 1399 ve 1400 sayılı Kararları yla Tütün ve Sigara İşletmeleri Müessesesinin, Tekel Yaprak Tütün İşletmeleri ve Ticareti Müessesesi ile Tekel Sigara Sanayii İşletmeleri Müessesesi olarak iki müesseseye ayrılmış ve adı geçen müesseseler 01.01.1987 tarihinden itibaren yeni statüleriyle faaliyetlerine başlamışlar, böylece müessese sayısı yeniden beşe yükselmiştir. Bakanlar Kurulunun 18.02.1987 gün ve 87/11524 sayılı Kararıyla, Tekel İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü adıyla yeniden yapılandırılması kararlaştırılmış, buna istinaden 233 sayılı K.H.K. hükümlerine göre hazırlanmış olan Kuruluş Ana Statüsü, yönetim organı ile birlikte Resmi Gazetenin 11.03.1987 gün ve 19397 sayılı nüshasında yayınlanarak, yürürlüğe girmiştir. 11.01.2001 tarih ve 4619 sayılı Kanunla, 08.06.1942 tarih ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununda yapılan değişiklikler neticesinde alkollü içkiler üzerindeki Devlet inhisarı kaldırılarak her türlü ispirto ve ispirtolu içkilerin üretimi, iç-dış alım ve satımı, dağıtımı ve fiyatlandırılmasına ilişkin usul ve esaslar yeniden düzenlenmiş, belirli şartların yerine getirilmesi kaydıyla özel sektöre de alkollü içki üretim ve ithalat serbest hale getirilmiştir. 15.06.2001 tarih ve 4683 sayılı Kanunla, 3078 sayılı Tuz Kanunu yürürlükten kaldırılmış ve Tuz, Maden Kanunu kapsamına alınmıştır. Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satımına, 4046 sayılı Kanunda ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair 03.01.2002 tarih ve 4733 sayılı Kanunun 09.01.2002 tarih ve 24635 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak 09.01.2002 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte, Kuruluşun yapısı Kamu İktisadi Kuruluşu statüsünden, İktisadi Devlet Teşekkülüne dönüştürülmüştür.
III Anılan Kanunla, 09.05.1969 tarihli, 1177 sayılı Tütün ve Tütün Tekeli Kanunu ile 02.01.1961 tarih ve 196 sayılı Ekici Tütünleri Satış Piyasalarının Desteklenmesine Dair Kanun da yürürlükten kaldırılmıştır. Diğer taraftan, Kuruluşu mülkiyetin devri dışındaki yöntemlerle özelleştirme kapsam ve programına alan 05.02.2001 tarih ve 2001/6 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı, 05.02.2002 tarih ve 2002/6 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı yla revize edilerek, özelleştirme yöntemleri arasına mülkiyetin devri de dâhil edilmiş ve Kuruluşun 3 yıl içerisinde özelleştirilmesi öngörülmüştür. 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu çerçevesinde Tekel Genel Müdürlüğünün ilgili Bakanlıkla ilişkisi ortadan kaldırılarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı na bağlanmıştır. Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğü, 4046 sayılı Kanunun 20. maddesine istinaden Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın 25.12.2002 tarihli, 1147 sayılı Oluru yla Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Anonim Şirketi ne dönüştürülmüş ve yeni Ana Sözleşmesi 01.01.2003 tarihinde yürürlüğe konulmuştur. Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun 31.03.2003 tarihli ve 2003/12 sayılı Kararı çerçevesinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 02.06.2003 tarihli ve 527 sayılı Oluru yla Kuruluş yeniden yapılandırılmıştır. Buna göre; Sigara Sanayii Müessesesi, Sigara Sanayii İşletmeleri ve Ticareti A.Ş.'ne, Alkollü İçkiler Sanayii Müessesesi, Alkollü İçkiler Sanayii ve Ticaret A.Ş.'ne dönüştürülmüş, Pazarlama ve Dağıtım Müessesesi ikiye ayrılarak Sigara Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. ile Alkollü İçkiler Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. kurulmuştur. Öte yandan, Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun 22.12.2003 tarih ve 2003/85 sayılı Kararı yla Alkollü İçkiler Sanayii ve Ticaret A.Ş.'nin hisseleri satılarak Şirket, 27.02.2004 tarihinde Mey İçki Sanayii ve Ticareti A.Ş.'ne devredilmiştir. Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca 2005 yılında Tuz Sanayii Müessesesine bağlı Kayacık Tuz İşletmesi, Yavşan Tuz İşletmesi ve Kaldırım Tuz İşletmesi, satılarak özelleştirilmiştir. Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun 20.03.2006 tarih ve 21 sayılı Kararı yla süreç içinde kapatılması öngörülen 42 Başmüdürlük kapatılmıştır. Daha sonra Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 28.04.2006 tarih ve 476 sayılı Olurları yla, Tuz Sanayi Müessesesi Müdürlüğü ve Yaprak Tütün İşletmeleri ve Ticareti Müessesesi Müdürlüğü nün tüzel kişiliği sona erdirilmiş ve TEKEL A.Ş. Genel Müdürlüğü bünyesine alınmıştır. Özelleştirme Yüksek Kurulu nun 22.04.2008 tarih ve 2008/23 sayılı Kararı yla, Şirkete ait TEKEL adı ve logosu ile bağlı ortaklığı Sigara Sanayii İşletmeleri ve Ticareti A.Ş. ne ait sigara üretimiyle ilgili varlıkların ve markaların özelleştirilmesine karar verilmiş ve 24.06.2008 tarihinde imzalanan sözleşmeyi takiben, aynı tarihte 1.720.000 ABD
IV Sayıştay Doları bedelle alıcı firma BAT a devir suretiyle özelleştirme süreci tamamlanmıştır. Diğer taraftan sermayesinin tamamı Ana Kuruluş tta ya ait olan Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş nin esas faaliyet konusunu teşkil eden, başta sigara olmak üzere, tütün mamulleri üretim işinin özelleştirilmesi ve üretim işiyle ilgili varlıklarının ve markalarının alıcı firmaya devir ve teslimi sonucunda, şirket tamamen işlevsiz kalmıştır. Ayrıca, Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş. nin ürettiği sigara ve diğer tütün ürünlerinin pazarlama ve dağıtım işini yapan, yine, sermayesinin tamamı Kuruluşa ait Sigara Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. anılan üretici Şirketin üretim işiyle ilgili varlıkları ile markalarının özelleştirilmek suretiyle devrinden ve pazarlama faaliyetlerinin de alıcı şirkete geçmesinden sonra tasfiye sürecine girmiş, bu kapsamda Şirket in taşra teşkilatını oluşturan Başmüdürlük ve Koordinatör Başmüdürlükler tümüyle kapatılmış ve tasfiye edilmiş, gelinen noktada Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş ile Sigara Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğü nün Şirket Tüzel Kişiliğinin sona erdirilerek tasfiye edilmesi gereği doğmuştur. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Başkanlık Makamının 28.09.2009 tarihli ve 827 sayılı Olurları yla; Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş. ile Sigara Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. 31.12.2009 tarihi itibariyle çıkartılacak devir bilânçosu üzerinden tüm hak ve yükümlülükleriyle ana şirket le (tta A.Ş.) birleştirilerek tüzel kişilikleri sona erdirilmiştir. Diğer taraftan, Özelleştirme Yüksek Kurulu nun 02.11.2009 tarihli ve 2009/61 sayılı Kararıyla; Yaprak Tütün İşletmeleri ve Ticareti Dairesi Başkanlığının taşra teşkilatında yer alan; Yaprak Tütün İşletme Müdürlüklerinin, Yaprak Tütün İşleme Fabrika ve Atölyelerinin, Yaprak Tütün Bakım Amirliklerinin öncelik sırasına göre ve belli bir program dâhilinde kapatılmaları Kararlaştırılmış 2010 yılı ortalarında İzmir ve Diyarbakır Yaprak Tütün İşletme Müdürlükleri dışında süreç büyük ölçüde tamamlanmıştır. Devam eden özelleştirme çalışmaları sonunda; alkol, sigara ve diğer tütün mamullerinin ardından 2010 yılı Nisan ayında Çamaltı ve Ayvalık Tuz İşletmelerinin de özelleştirilmesi ile birlikte Kuruluş tuz üretimi ve satışı piyasasından da tamamen çekilmiş durumdadır. Şirketin elinde kalan son üretim tesisi olan İstanbul daki Ambalaj Fabrikasının bulunduğu taşınmazlar; Özelleştirme Yüksek Kurulu nun 20.04.2011 tarih ve 2001/33 sayılı Kararı ile Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne tahsis edilmek üzere Maliye Hazinesine, Ambalaj Fabrikası envanterinde kayıtlı tüm teçhizat ve malzemeler de Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne devredilmiş ve devir işlemleri 15.01.2012 tarihi itibariyle tamamlanmıştır. Stoklarda bekleyen sınırlı miktarda tütünün bakımı ve satışı dışında esas faaliyeti kalmayan Şirketin en son durumda; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Başkanlık Makamının 03.02.2012 tarihli ve 135 sayılı Oluru ile Ana sözleşmesinde değişikliğe gidilerek unvanı
V Gayrimenkul Anonim Şirketi şeklinde değiştirilmiş ayrıca faaliyet konularında yapılan bazı düzenlemelere ilaveten Şirketin elinde bulunan ya da özelleştirme sürecinde bulunan Gayrimenkullerle ilgili olarak yapılan ifraz ve tevhit çalışmalarına yardımcı olmak, her tür ve ölçekte plan, imar planı ile değişiklik ve revizyonlarını ve imar uygulamasına ilişkin parselasyon planlarını hazırlamak veya hazırlatmak görevi verilmiştir. Kuruluşun son beş yıllık faaliyetlerinin değerlendirilmesine ilişkin toplu bilgiler çizelgesi aşağıda gösterilmiştir.
VI Sayıştay Toplu Bilgiler Ölçü 2008 2009 2010 2011 2012 Son iki yıl Artış veya fark azalış % Sermaye Bin TL 5.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 5.000.000 - - Ödenmiş Sermaye Bin TL 2.430.511 2.964.588 3.454.268 3.561.768 3.585.578 23.810 0,7 Öz Kaynaklar Bin TL 2.195.031 2.617.382 1.506.877 1.300.636 1.160.052 (140.584) (10,8) Yabancı Kaynaklar Bin TL 127.070 117.802 105.414 105.968 79.381 (26.587) (25,1) Finansman Giderleri Bin TL - - - - Maddi duran varl. (edinme değeri) Bin TL 165.141 130.960 116.399 97.623 47.190 (50.433) (51,6) Maddi duran varlıklar bir. amort. Bin TL 66.054 52.571 53.257 49.978 16.654 (33.324) (66,6) Yatırımlar için yapılan nakdi öd. Bin TL - - - - - - - Yatırımların gerç.oranı (nakdi) Bin TL - - - - - - - Bağlı ortaklıklara veya bağlı % anonim şirketlere ödenen sermaye Bin TL 441.557 441.557 - - - - - Bağlı ortaklıklar veya bağlı anonim şirketler temettü geliri Bin TL 70.396 1.500 - - - - - İştiraklere ödenen sermaye Bin TL 31.613 31.613 38.336 39.743 38.679 (1.064) (3) İştirakler temettü geliri Bin TL 4.473-309 322 - (322) (100) Başlıca alım miktarı İşlenmemiş yaprak tütün Ton 21.685 - - - - - - Tüm alım tutarı Bin TL 2.708.297 24.282 7.327 2.951 1.042 (1.909) (65) Başlıca (mal ve hizmet) üretim mik. Sigara ve tütün mamulleri Ton 12.536 - - - - - - Maltepe Ton 1.131 - - - - - - Samsun Ton 3.181 - - - - - - Tekel 2000 Ton 1.402 - - - - - - Tekel 2001 Ton 6.239 - - - - - - Tuz Bin Ton 617 - - - - - - Tüm üretim tutarı (üretim maliyeti) Bin TL 415.997 - - - - - - Üretim kapasitesi Filtreli sigara üretim kapasitesi Ton 92.212 - - - - Sigara üretim kap yararlanma oranı % 14 - - - - - - Tuz üretim kapasitesi Bin Ton 570 - - - - - - Tuz üretim kap yararlanma oranı % 100 - - - - - - Net satış tutarı Bin TL 1.499.801 72.174 57.573 52.367 49.542 (2.825) (5) Stoklar: -ilk madde ve malzeme Bin TL 106.128 41.081 6.198 4.116 1.453 (2.663) (65) -Yarı mamuller Bin TL - - - - - - - -Mamuller Bin TL 446.264 352.569 217.946 70.718 7.485 (63.233) (89) -Ticari mallar Bin TL 67 15 13 11 4 (7) (64) -Diğer stoklar Bin TL 125.243 241.065 234.616 192.974 73.482 (119.492) (62) Memur (ortalama) Kişi 230 174 109 59 40 (19) (32) Sözleşmeli (ortalama) Kişi 2.092 1.408 695 346 243 (103) (30) İşçi (ortalama) Kişi 12.338 11.205 2.934 1.382 324 (1.058) (77) Personel için yapılan tüm giderler Bin TL 528.778 468.659 508.632 139.944 40.084 (99.860) (71) Cari yıla ilişkin: -Memurlar için yapılan tüm gid. Bin TL 8.866 8.168 5.845 3.603 3.103 (500) (14) -Memur başına aylık ort. giderler TL 3.066 3.652 4.469 5.089 6.465 1.376 27 -Sözleşmeliler için yapılan giderler Bin TL 58.841 45.909 27.982 14.321 11.076 (3.245) (23) -Sözleşmeli başına aylık ort.gider TL 2.344 2.635 3.355 3.449 3.798 349 10 -İşçiler için yapılan giderler Bin TL 435.387 413.461 131.934 68.879 17.134 (51.745) (75) -İşçi başına aylık ortalama gider TL 2.941 2.826 3.747 4.153 4.407 254 6 Dönem kârına ilişkin vergi ve diğer yasal yükümlülükler Bin TL - (20.940) - - - - - Tahakkuk eden vergiler Bin TL 2.760.326 7.179 11.211 9.187 3.165 (6.022) (65,5) GSYH'ya katkı (üretici fiyatlarıyla) Bin TL 817.547 92.063 (90.035) (145.687) (119.140) 26.547 (18,2) GSYH'ya katkı (alıcı fiyatlarıyla) Bin TL 3.577.868 99.242 (78.824) (136.476) (115.975) 20.501 (15,0) GSYH'ya katkı alıcı fiyatlarıyla Bin TL 3.577.868 99.242 (78.824) (136.476) (115.975) 20.501 (15,0) Faaliyet kârlılığı (Özkay. yönünden) % - - - - - - - Mali kârlılık (öz kaynak yönünden) % - - - - - - - Ekonomik kârlılık % - - - - - - - Zararlılık % 38 32 40 21 14 (7) (33,3) Faaliyet kârı veya zararı (konsolide) Bin TL (314.586) (348.484) - - - - - Dönem kârı veya zararı (konsolide) Bin TL (1.091.895) (534.971) - - - - - Bilanço kârı veya zararı (konsolide) Bin TL (2.445.300) (2.980.271) - - - - - Füzyon: Faaliyet kârı veye zararı Bin TL (349.687) (338.774) (262.643) (237.747) (150.607) 87.140 (36,7) Dönem kârı veya zararı Bin TL (515.042) (523.995) (661.128) (316.987) (163.332) 153.655 (48,5) Bilanço kârı veya zararı Bin TL (1.581.281) (2.105.276) (2.331.591) (2.648.578) (2.811.910) (163.332) 6,2
VII 150 yıllı aşkın mazisi ile konusunda uzun yıllar tekel durumunda olan Kuruluş; Özelleştirme sürecinde 2004 yılında alkollü içkiler piyasasından çekilmesinin ardından, 2005 yılında kaya ve göl tuzu, 2008 yılının ortalarında da sigara fabrikalarının satılması üzerine tütün mamulleri sektöründen ve 2010 yılı başlarında Çamaltı ve Ayvalık Tuz işletmelerinin de devri ile birlikte deniz tuzu piyasasından da tamamen çekilmiş durumdadır. İncelemelerin yapıldığı tarih itibariyle stokta bekleyen tütünlerin tamamen satılmış olduğu, elde kalan son işletme olan Ambalaj fabrikasının da 2012 yılı başlarında devredilmiş olduğu görülmektedir. Bu gelişmeler karşısında, Kuruluşun Ana sözleşmesinde belirlenen amacına ilişkin hiçbir esas faaliyetinin kalmadığı ve Şirketin geleceğinin bir an önce belirlenmesi gerektiği önceki raporlarda işaret edilmiş ve yapılan girişimler sonucunda; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Başkanlık Makamının 03.02.2012 tarihli ve 135 sayılı Oluru ile Ana sözleşmesinde değişikliğe gidilerek unvanı Gayrimenkul Anonim Şirketi şeklinde değiştirilmiş ayrıca faaliyet konularında yapılan bazı düzenlemelere ilaveten Şirketin elinde bulunan ya da özelleştirme sürecinde bulunan Gayrimenkullerle ilgili olarak yapılan ifraz ve tevhit çalışmalarına yardımcı olmak, her tür ve ölçekte plan, imar planı ile değişiklik ve revizyonlarını ve imar uygulamasına ilişkin parselasyon planlarını hazırlamak veya hazırlatmak görevinin verildiği görülmüştür. Ancak; Şirketin Gayrimenkul Anonim Şirketi unvanı altında kendisine verilen yeni görevlere uygun olarak 2012 yılında bir faaliyetinin olmadığı, ayrıca esas faaliyetine ilişkin hiçbir gelir kaynağı kalmayan şirketin masraflarını nasıl karşılayacağının da henüz açıklığa kavuşturulmadığı görülmektedir. Harcamalarını büyük ölçüde Özelleştirme Fonundan aktarılan kaynaklarla finanse eden Şirketin; 2012 yılı dönem zararı 163,3 milyon TL ile birlikte birikmiş zararı 2,8 milyar TL ye ulaşmıştır. B-Öneriler: Gayrimenkul Anonim Şirketinin 2012 yılı çalışmaları üzerinde Sayıştay tarafından yapılan incelemeler sonucunda getirilen öneriler aşağıdadır. 1- Kuruluşun gelir getirici hiçbir esas faaliyetinin kalmadığı ve önümüzdeki yıl mali tablonun daha da ağırlaşacağı dikkate alınarak; yeni faaliyet alanı ile ilgili olarak Şirkete işlevsellik kazandırılması ve gelir getirici düzenlemelerin bir an önce yapılması için ilgili merciler nezdinde girişimde bulunulması (Sayfa :10-13,26), 2- Özelleştirme nedeniyle kullanım imkânı kalmayan İzmir, Akçaabat, Hatay Yaprak Tütün İşleme Tesisleri ile Diyarbakır Tütün İşleme Fabrikasında atıl haldeki makine ve teçhizatın bir an önce değerlendirilmesi için sürdürülen çalışmaların sonuçlandırılması (Sayfa:34-36),
VIII Sayıştay 3- Kuruluşa ait İştiraklerden; - Kıbrıs Türk Tütün Endüstrisi Limited Şirketinde özelleştirme sürecini sağlıklı ve olumlu bir şekilde izleyip sonuçlandıracak yapılanmanın sağlanması ve Özelleştirme çalışmalarının bir an önce sonuçlandırılması için ilgili merciler nezdinde girişimlerde bulunulması, - 20.03.2012 tarihinde Kazakistan da yapılan Şirket Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında tasfiyesine karar verilen J.T.I. Central Asia Şirketindeki % 20 oranındaki hissenin Kuruluş menfaatlerine en uygun şekilde tasfiyesi için sürecin yakından takip edilmesi, - REYTEK ortaklığının Kuruluş açısından işlevinin kalmadığı da dikkate alınarak Şirketteki iştirak payının bir an önce elden çıkarılması için Özelleştirme İdaresi Başkanlığı nezdinde yapılan girişimlerin sürdürülmesi, - 1997 yılından bu yana faaliyetleri durdurulmuş bulunan Azer-Tekel Sigara ve İçki Üretim ve Pazarlama Müşterek Müessesesindeki sermaye tutarının tasfiye edilmesi amacıyla Hazine Müsteşarlığının da uygun görüşüyle üzerinde mutabakat oluşturulan yasal düzenleme ile ilgili çalışmaların sonuçlandırılması için sürdürülen girişimlere devam edilmesi (Sayfa :47-53), 4- Tekel Ankara Başmüdürlük İdare ve Ambar ve Genel Müdürlük Binası İnşaatıyla ilgili olarak; - Başbakanlık Teftiş Kurulu raporunda tespit edilen fazla ödemenin yüklenici firma ile sorumlu kurum personelinden tahsil edilmesi amacıyla İstanbul 9 uncu Asliye Ticaret Mahkemesinde açılmış olan 2009/245 esas sayılı, - Yüklenici firmanın kesin hesabının mahkeme marifetiyle yapılması talebiyle Kuruluş aleyhine açılan Ankara 1 inci Asliye Ticaret Mahkemesindeki 2007/292 esas sayılı, davaların takip edilmesi (Sayfa :56-62), 5- Raporun ilgili bölümlerinde yer alan ve rapor ekinde (EK:14) listesi verilen diğer öneri ve tavsiyelerin de yerine getirilmesi. Sonuç: - Gayrimenkul Anonim Şirketi Genel Müdürlüğünün 08.04.2013 tarihindeki kendi Genel Kurulunda kabul edilen 2012 yılı Bilânçosu ve 163.331.738,34 Türk Lirası dönem zararı ile kapanan gelir tablosu genel görüşmeye sunulur.
1 II. İDARİ BÜNYE A- Mevzuat: 1- Kanunlar ve kuruluş statüsüne ilişkin mevzuat: Tekel Genel Müdürlüğü; 1660 ve 4036 sayılı Kanunlara göre katma bütçeli, döner sermayeli bir Devlet müessesesi olarak faaliyette bulunurken, 11.04.1983 tarih ve 60 sayılı K.H.K. ve daha sonra 19.10.1983 tarih ve 2929 sayılı Kanunla Tekel İşletmeleri Genel Müdürlüğü adıyla Kamu İktisadi Kuruluşu haline getirilmiş ve 10.10.1983 tarih ve 111 sayılı KHK ile kendisine Tütün ve Sigara İşletmeleri, İspirto ve İspirtolu İçkiler İşletmeleri, Tuz İşletmeleri, Tekel Ürünleri Dağıtım ve Alkoloid İşletmeleri olmak üzere beş müessese bağlanmak suretiyle yeniden yapılandırılmıştır. Bu defa 3.1.2002 tarihli 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş. Genel Müdürlüğünün yeniden yapılandırılması ile Tütün ve Tütün Mamullerinin üretimine, iç ve dış alım ve satımına, 4046 sayılı Kanun da ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname de Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün yeniden yapılandırılması, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumunun kurulması bu kurumun görev ve yetkilerinin düzenlenmesi, tütün ve tütün mamullerinin Türkiye de üretimi, iç ve dış alım ve satımına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiş ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname nin ekindeki Kamu İktisadi Kuruluşları bölümünde yer alan Kuruluş bu bölümden çıkarılarak aynı Kanun Hükmünde Kararname nin ekindeki İktisadi Devlet Teşekkülleri bölümüne eklenmiştir. Diğer taraftan, Kuruluşu mülkiyetin devri dışındaki yöntemlerle özelleştirme kapsam ve programına alan 5.2.2001 tarihli ve 2001/6 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı, 5.2.2002 tarihli ve 2002/6 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı ile revize edilerek özelleştirme yöntemleri arasına mülkiyetin devride dâhil edilmiş ve Kuruluşun 3 yıl içinde özelleştirilmesi öngörülmüştür. Özelleştirme kapsam ve programına alınması nedeniyle, 4046 sayılı Kanun un 20 inci maddesi uyarınca Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca Kuruluşun Ana Statüsü değiştirilerek ilgili Bakanlıkla ilişkisi ortadan kaldırılmış ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığına bağlanmıştır. Ayrıca 1.1.2003 tarihinden itibaren Tekel bir anonim şirkete dönüştürülerek ticari unvanı Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Anonim Şirketi olarak yeniden düzenlenmiştir. Kuruluşta, 5.2.2002 tarihli ve 2002/6 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı ile revize edilerek özelleştirme yöntemleri arasına mülkiyetin devrinin de dâhil edilmesinden bu yana yaşanan özelleştirme süreci aşağıda kısaca özetlenmiştir. Özelleştirme kapsamındaki bağlı ortaklıklardan, Alkollü İçkiler Sanayi ve Ticaret A.Ş. hisseleri, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 22.12.2003 tarih ve 2003/85 sayılı Kararı doğrultusunda 292 milyon ABD Doları bedelle, 27.2.2004 tarihinde imzalanan Alkollü
2 Sayıştay İçkiler Sanayi ve Ticaret A.Ş. Hisse Satış Sözleşmesi ile Mey İçki Sanayi ve Ticaret A.Ş. ye devredilmiştir. Bu devirle birlikte Kuruluş alkollü içkiler piyasasından tamamen çekilmiştir. Kaya ve Göl tuzları; Çankırı Kaya Tuzlası 750.000 TL bedel üzerinden ÇAN-KAYA Kaya TUZU Sanayi ve Ticareti A.Ş. ne 16.10.2003 tarihli sözleşme ile Tuzluca Kaya Tuzlası 425.000 ABD Doları bedel üzerinden SÜRKİT Gıda Pet. Üretim İç Dış Ticareti A.Ş. ne 22.9.2004 tarihli sözleşme ile, Sekili Kaya Tuzlası 617.000 ABD Doları bedel üzerinden GÖKAY İnşaat Ticaret Madencilik Ltd. Şirketine 23.9.2004 tarihli sözleşme ile, Kristal Tuz A.Ş. ve Kağızman Kaya Tuzlası 715.000 ABD Doları bedel üzerinden Kristal Tuz Madencilik, Petrol, Gıda, İnşaat A.Ş. ne 10.2.2005 tarihli sözleşme ile, Kaldırım Göl Tuzlası 40.700.000 ABD Doları bedel üzerinden Koyuncu Nakliye, Pazarlama ve Ticareti A.Ş. ne 26.1.2006 tarihli sözleşme ile, Kayacık Göl Tuzlası 42.200.000 ABD Doları bedel üzerinden Mutlucan Tuz Madencilik İnşaat Nakliye Pazarlama ve Ticareti A.Ş. ne 26.1.2006 tarihli sözleşme ile, Yavşan Göl Tuzlası 37.300.000 ABD Doları bedel üzerinden Cihanbeyli Madencilik Tuz Nakliyat Kimya Sanayi ve Ticareti A.Ş. ne 2.3.2006 tarihli sözleşme ile, devredilmiştir. Bu süreç sonunda, Şirket Kaya ve Göl tuzu üretimi ve satışı piyasasından tamamen çekilmiştir. Kuruluşun bağlı ortaklığı olan TEKA Puro Üretim ve Ticaret A.Ş. 31.10.2005 tarihinde imzalanan Satış Sözleşmesi ile İstanbul Tütün Mamulleri Sanayi ve Ticareti A.Ş. ne 1.325.000 ABD Doları bedelle devredilmiştir. Sigara Sanayi İşletmeleri ve Ticareti A.Ş. unvanı altında faaliyet gösteren, Kuruluşa ait sigara üretimiyle ilgili varlıkların ve markaların, 22.4.2008 tarihli ve 2008/23 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı uyarınca 24.6.2008 tarihinde imzalanan Satış Sözleşmesi ile British American Tobacco Tütün Mamulleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ne 1.720.000.000 ABD Doları bedelle devredilmiştir. Bu arada, TEKEL ile British American Tobacco Tütün Mamulleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (BAT.) arasında imzalanan Marka Kullanım Hakkı Sözleşmesi uyarınca; TEKEL, markaları ve TEKEL logosunu Sözleşmenin sona erme tarihinden sonra herhangi bir ürün, mal ve tabela üzerinde kullanmamayı, ayrıca Sözleşme de özellikle izin verilenler dışında, markalar ve TEKEL logosu veya bunların önemli bir kısmıyla aynı veya benzer olan herhangi bir markayı ve logoyu, ticari unvan olarak kullanmayacağını kabul etmiştir.
3 Sözü edilen 6 aylık sözleşme süresinin bitiminden sonra kullanılmak üzere; TEKEL Yönetim Kurulunun 23.10.2008 tarihli ve 201 sayılı Kararı yla yeniden düzenlenen Şirket logosu ve adının, belirlenen formatlarda tescil edilmesi, ticaret sicili kayıtları v.s. işlemlerin tekemmül ettirilmesi uygun görülmüş ve bu konudaki Şirket Ana Sözleşmesi Değişikliği, 4046 sayılı Kanun un 20 inci maddesi uyarınca, Başbakanlık özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 01.12.2008 tarihinde onaylanmıştır. Bu suretle Kuruluşun her türlü görsel ve basılı doküman ile basılı olmayan materyaller üzerinde bulunan TEKEL logolarının; tta olarak değiştirilmesi hususu 5.12.2008 tarihli ve 1477 sayılı genelge ile tüm teşkilata duyurulmuştur. Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş. bağlı ortaklığı Sigara Sanayi İşletmeleri A.Ş.'ye ait; pipo ve nargile tütünü markalarının ve bunların üretimine ilişkin varlıkların 305.000 ABD Doları bedelle en yüksek teklifi veren Medtur Gıda Turizm Maden Sanayi ve Ticaret A.Ş. -FEM Ortak Girişim Grubu'na ihale şartnamesi çerçevesinde satılmasına karar verilmiş ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 13.06.2008 tarih ve 2008 ÖİB-K 09 sayılı bu kararı uyarınca alıcı girişim grubunun kurmuş olduğu Tabac Turc Nargile ve Pipo Tütün Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile 08.10.2008 tarihinde imzalan TEKEL Pipo ve Nargile Tütünü Markalarının ve Bunların Üretimine İlişkin Varlıkların Özelleştirilmesine İlişkin Satış Sözleşmesi nin ardından ihale konusu varlıklar devredilmiştir. Sigara Sanayii İşletmeleri ve Ticareti A.Ş. ye ait sigara üretim işi ile ilgili varlıkların özelleştirilerek BAT Firmasına 24.6.2008 tarihinden itibaren devredilmesini takiben adı geçen firma ile TEKEL topluluğu içinde yer alan Sigara Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. arasında yapılan Pazarlama Satış ve Dağıtım Sözleşmesi kapsamında belirli bölgelerdeki sigara dağıtım faaliyetlerine 01.12.2008 tarihine kadar devam edilmiştir. Bu süre sonunda işlevsiz kalan mevcut başmüdürlüklerde 17.02.2009 tarih ve 6 sayılı Yönetim Kurulu Kararıyla 31.03.2009 tarihi itibariyle kapatılmıştır. Yukarıda özetlenen özelleştirme süreci sonunda, Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 28.09.2009 tarih ve 827 sayılı oluru ile kuruluş amacı kalmayan Sigara Sanayi İşletmeleri A.Ş. ve Sigara Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. 31.12.2009 tarihi itibariyle çıkarılacak devir bilânçosu üzerinden tüm hak ve yükümlülükleriyle birlikte ana teşekkül Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş. ile birleştirilerek tüzel kişiliği sona erdirilmiştir. Kuruluş böylece; sigara, pipo ve sarmalık kıyılmış tütün üretimi ve satışı piyasasından da tamamen çekilmiştir. Özelleştirme programında bulunan Çamaltı Tuzlası ve tuz üretim işi ile ilgili varlıkların işletme hakkının verilmesi ve satış yöntemleri ile bir bütün halinde özelleştirilmesi amacıyla Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 17.12.2009 tarihinde yapılan nihai pazarlık görüşmeleri sonucunda, 25.03.2010 tarih ve 27532 sayılı Resmi
4 Sayıştay Gazete de yayımlanan Özelleştirme Yüksek Kurulunun 24.03.2010 tarih ve 2010/12 sayılı Kararı ile 115 milyon TL tutarında en yüksek teklifi veren Binbirgıda Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticareti A.Ş. ne işletme hakkının devredilmesine ve satışına karar verilmiş ve 26.04.2010 tarihinde imzalanan satış ve devir sözleşmesi ile ihale konusu varlıklar aynı tarihte devredilmiştir. Yine aynı şekilde, Özelleştirme programında bulunan Ayvalık Tuzlası ve tuz üretim işi ile ilgili varlıkların işletme hakkının verilmesi ve satış yöntemleri ile bir bütün halinde özelleştirilmesi amacıyla Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından 17.12.2009 tarihinde yapılan nihai pazarlık görüşmeleri sonucunda, 25.03.2010 tarih ve 27532 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Özelleştirme Yüksek Kurulunun 24.03.2010 tarih ve 2010/13 sayılı Kararı ile 9 milyon TL tutarında en yüksek teklifi veren Binbirgıda Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticareti A.Ş. ne işletme hakkının devredilmesine ve satışına karar verilmiş ve 26.04.2010 tarihinde imzalanan satış ve devir sözleşmesinin ardından ihale konusu varlıklar devredilmiştir Bu gelişmelerle birlikte Şirket, Deniz tuzu üretimi ve satışı piyasasından da tamamen çekilmiş bulunmaktadır. Alkol ve Sigara üretildiği dönemde, bu mamullerin karton kutu, kapak, ambalaj ve bandrol ihtiyaçlarını karşılayan Ambalaj Fabrikası söz konusu üretim tesislerinin özelleştirilmesi sonucunda büyük ölçüde işlevsiz kalmış ve en nihayet Özelleştirme Yüksek Kurulunun 20.04.2011 tarih ve 2011/33 sayılı Kararı ile; İstanbul İli Kartal İlçesi, Orhan tepe Mahallesinde bulunan ve tapunun 2222 Ada,235 Parsel numarasında kayıtlı taşınmazın üzerindeki binalar ile birlikte Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne tahsis edilmek üzere Maliye Hazinesine, Envanter kayıtlarında kayıtlı makine, ekipman ve teçhizat, yedek parça ile sarf malzemesi, nitelikli varlıklar, işletme malzemeleri ve üretim faaliyetlerinde kullanılan tüketim malzemeler ile birlikte bir bütün halinde Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne, Taşınmazların kamu yararına kullanılacağına ilişkin tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerh konulmasına, Taraflarca mutabakat sağlanacak uygun sayıda tta işçi personelinin ve tta ile Sicpa- Assan Ürün Güvenliği Sanayi ve Ticareti Anonim Şirketi arasında 27.06.2007 tarihinde imzalanan bandrol basımına ilişkin sözleşmeden kaynaklanan tüm hak ve yükümlülükler ile birlikte ilgili mevzuat çerçevesinde Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne devrine, Karar verilmiş ve 15.01.2012 tarihi itibariyle devir işlemi tamamlanmıştır. Diğer taraftan, Özelleştirme Yüksek Kurulu nun 02.11.2009 tarihli ve 2009/61 sayılı Kararıyla; Yaprak Tütün İşletmeleri ve Ticareti Dairesi Başkanlığının taşra teşkilatında yer
5 alan; Yaprak Tütün İşletme Müdürlüklerinin, Yaprak Tütün İşleme Fabrika ve Atölyelerinin, Yaprak Tütün Bakım Amirliklerinin öncelik sırasına göre ve belli bir program dâhilinde kapatılmaları kararlaştırılmış ve belli bir takvim içerisinde gerçekleştirilen kapatma süreci sonunda bir işletme faaliyeti kalmamakla birlikte 2013 yılı ortası itibariyle sadece İzmir ve Diyarbakır Yaprak Tütün İşletme Müdürlüklerinin devam ettiği görülmüştür. Tüm bu gelişmeler sonucunda; Stoklarda bekleyen ve tamamı satılmış bulunan sınırlı miktarda tütünün bakımı dışında esas faaliyeti kalmayan Şirketin en son durumda; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Başkanlık Makamının 03.02.2012 tarihli ve 135 sayılı Oluru ile Ana sözleşmesinde değişikliğe gidilerek unvanı Gayrimenkul Anonim Şirketi şeklinde değiştirilmiş ayrıca faaliyet konularında yapılan bazı düzenlemelere ilaveten Şirketin elinde bulunan ya da özelleştirme sürecinde bulunan Gayrimenkullarla ilgili olarak yapılan ifraz ve tevhit çalışmalarına yardımcı olmak, her tür ve ölçekte plan, imar planı ile değişiklik ve revizyonlarını ve imar uygulamasına ilişkin parselasyon planlarını hazırlamak veya hazırlatmak görevi verilmiştir. Devredilen fabrikalar, kapatılan Baş Müdürlük ve Yaprak Tütün işletmelerinde bulunan arşivin belli bir düzen içerisinde ve Arşiv Yönetmeliğine uygun olarak merkezde toplanması amacıyla 2008 yılında başlatılan çalışmalar üzerinde yapılan incelemelerde; Personel dosyaları ve muhasebe kayıt ve belgeleri ile Başmüdürlüklerden aktarılan diğer lüzumlu belgelerle birlikte toplam 24.277 koli (yaklaşık 300 bin klasör) belgeden oluşan malzemenin İstanbul Cevizli Kampusu içerisinde bir kapalı alana taşınarak yerleştirildiği, geçen zaman süresince bu belgelerden Devlet Arşiv Hizmetleri Yönetmeliği gereğince oluşturulan ayıklama ve İmha Komisyonları eliyle saklanmasına gerek bulunmayan toplam 3.744 koli (44.928 klasör) belgenin imha edildiği,4.200 koli yaprak tütün transferi evrakının Bağkur primleri ile ilgili olarak diğer Resmi kurumlardan talep edilen bilgilere cevap vermek amacıyla Bilgisayar ortamında kaydedildiği, ayrıca Diyarbakır ve İzmir Yaprak Tütün İşletmelerinden 3.500 koli ve merkez birimlerinden 2.600 koli belge bulunduğu ve bunların açılarak usulüne uygun olarak arşivlenmesi işlemlerinin de belli bir aşamaya geldiği tespit edilmiştir. İncelemelerin yapıldığı Mayıs 2013 itibariyle belgelerin % 85 nin ilgili yönetmelik çerçevesinde düzenlendiği görülmekle birlikte aradan 7 yıla yakın bir süre geçmesine rağmen halen düzenli bir arşiv kurulamamasında; arşivde görevli personelin nitelik ve sayı olarak istenilen seviyeye getirilememiş olmasının yanında gereken önemin verilmemiş olmasının da başlıca etken olduğu anlaşılmaktadır. Hukuk Müşavirliğince 3.700 civarında ve yaklaşık 205 milyon TL tutarında dava takip edilmektedir. Kurumdan ayrılan veya çalışan personel tarafından şirket aleyhine açılmış çok sayıda dava bulunmaktadır. Kapatılan Başmüdürlüklerle iş ilişkisinde bulunan çeşitli firmaların hukuki ihtilafları devam etmektedir. Sözü edilen davaların sağlıklı bir
6 Sayıştay şekilde takibi açısından düzenli bir arşive ihtiyaç bulunduğu daima göz önünde bulundurulmalıdır. Dava dosyası için gerekli belgelerin düzenli olarak ve zamanında ibraz edilememesi nedeniyle kaybedilecek davalar veya ödenecek tazminat ve cezalardan yetkililerin sorumlu olacağı da açıktır. Ayrıca ilgili yasalar çerçevesinde diğer resmi kurum ve gerçek kişilerin isteyecekleri belgelerin de süresi içerisinde temin edilerek ilgililere verilmesi bir zorunluluktur. Öte yandan, Şirket merkezinin Ankara ya taşınması da gündemde olması nedeniyle Arşiv çalışmalarının hızlandırılarak taşınma sırasında bir sorunla karşılaşılmaması için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Bu nedenle; Şirkete ait arşivin; usulüne ve yönetmeliğe uygun olarak düzenlenmesi için yürütülen çalışmaların bir an önce sonuçlandırılması önerilir. Kuruluşun hizmetleri memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle yürütülmekte olup; memur ve sözleşmeli personelin özlük ve sosyal hakları 657 sayılı Kanun ile bu Kanun a ek ve değişiklikler getiren Kanun ve KHK ler ile 4046 sayılı Kanun a ve 527 sayılı KHK ye göre, işçi statüsünde çalışanların özlük ve sosyal hakları ise; 4857 sayılı İş Kanunu ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu ve 2822 sayılı Toplu-İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu na tabi olarak yürütülmektedir. Şirket, 3346, 4046 ve 6085 sayılı Kanun gereğince Sayıştay tarafından denetlenmektedir. 2-Özelleştirme Yüksek Kurulu ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Kararları: 4046 sayılı Kanun un ilgili maddeleri gereğince, Kuruluşla ilgili daha önce alınmış olan Özelleştirme Yüksek Kurulu ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı kararları ilgili dönem raporlarında değerlendirilmiştir. Ayrıca Kuruluşun teşkilat yapısı, personeli ve 2012 yılı başından bu yana özelleştirilen üretim birimlerine ilişkin alınmış olan kararlar ise raporun ilgili bölümlerinde işlenmiştir. Bunun dışında kalan, ihtiyaç fazlası taşınmazların satışına veya çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarına devrine ilişkin, 2012 yılı başından bu yana alınan Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararları ise aşağıda özetlenmiştir. - 24.01.2012 tarih ve 2012/13 sayılı Karar ile İzmir ilinde bulunan taşınmazın 20.005.000 TL bedelle en yüksek teklif sahibi firmaya satılmasına, - 24.01.2012 tarih ve 2012/14 sayılı Karar ile Adana ilinde bulunan taşınmazın 35.020.000 TL bedelle en yüksek teklif sahibi firmaya satılmasına, -09.02.2012 tarih ve 2012/30 sayılı Karar ile İzmir ilinde bulunan taşınmazın 13.610.000 TL bedelle en yüksek teklif sahibi firmaya satılmasına, - 09.02.2012 tarih ve 2012/31 sayılı Karar ile Gaziantep ilinde bulunan taşınmazın