Sevgili Okuyucularımız, Bu sayımızda küresel ve yerel piyasalardaki gelişmelerin emeklilik yatırım fonu piyasasına yansımalarını Piyasalardaki Gelişmeler ve Fon Piyasasına Yansıması kısmında bulabilirsiniz. Kararsız BES katılımcısının birikimlerinin değerlendirildiği standart fonlar bu ayki Fon Analiz in konusu. Ayrıca bültenimizde fonların kategori bazında getirilerini ve alternatif yatırım araçlarının getirilerini bulabilirsiniz. Tüm fonların güncel rating değerlerine www.ludens.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Her türlü sorunuz için ludens@ludens.com.tr adresine e- posta yazabilir, internet sitemizi ziyaret edebilirsiniz. Faydalı okumalar dileklerimizle, Dr. Nazlı Kalfa Baş PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMASI ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ EMEKLİLİK YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ FON ANALİZ
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER VE FON PİYASASINA YANSIMALARI Geçtiğimiz ay yurtiçi politik ve ekonomik gündemini, hükümetin başarısız darbe girişiminin ardından yaptığı eylemler, aldığı tedbirler ve Fırat Kalkanı Operasyonu meşgul ederken; küresel ekonominin gündeminde FED faiz kararları vardı. Özellikle ABD ekonomisinden gelen karışık sinyaller ve küresel ekonomik görünüme yönelik belirsizliklerin sürmesi nedeniyle, FED in faiz arttırımına gitmek için hızlı hareket etmeyeceği düşünülmektedir. ABD dolarındaki güçlenme eğilimi, sene başından beri yükselen altın fiyatları üzerinde bir miktar baskı yaratmıştır. Temmuz sonunda 1.351 USD düzeyinde olan altının ons fiyatı, Ağustos ayını 1.308 USD ye düşerek %3,2 kayıp ile kapatmıştır. Temmuz ayını 3,0180 düzeyinde kapayan ABD doları, küresel piyasalarda yaşanan gelişmelerin de etkisiyle Ağustos ayında aşağı yönlü bir seyir izlemiştir ve aylık kaybı yaklaşık % 2 dir. Ağustos ayında emeklilik fonları ortalama % 0,6 düzeyinde getiri sağlamıştır. Grafikten de izlenebileceği gibi tüm emeklilik fonlarına bakıldığında ortalama getiri altın, dolar ve euroya göre daha yüksektir. 1,00 0,50 0,00-0,50-1,00-1,50-2,00-2,50-3,00-3,50 0,6 0,7 Fonları (BES) BIST 100 Altın (USD/ons) -3,2 TL/Dolar TL/Euro Döviz Sepeti -1,9-1,6-1,8 0,6 Mevduat Faizi Grafik: Yatırım Fonlarının ve Alternatif Yatırım Araçlarının Ağustos 2016 Getirileri Geçen ay borsada yaşanan yükselişe bağlı olarak portföyünde hisse barındıran emeklilik fonları getiride öne çıkmıştır. Aşağıdaki tablodan da izlenebileceği gibi hisse senedi emeklilik fonları, karma emeklilik fonları ve yüksek riskli katılım emeklilik fonları Ağustos ayının en çok kazandıranları arasındadır. Altında ve dövizde yaşanan değer kaybının etkisiyle altın emeklilik fonları ve kamu dış borçlanma araçları emeklilik fonları ise en çok kaybettiren kategoriler içerisinde yer almıştır. Tablo: Ağustos Ayında En Yüksek/Düşük Getiri Sağlayan Fon Kategorileri En Yüksek Kazandıranlar En Çok Kaybettirenler Kategori Adı 1 Aylık Getiri (%) Kategori Adı 1 Aylık Getiri (%) Yabancı Hisse Senedi 1.67 Altın Fonu -3.50 Yüksek Riskli Katılım Fonları 1.45 Diğer Borçlanma Araçları -1.21 Karma Fonlar 1.27 Kira Sertifikası Fonları -1.03 Hisse Senedi 0.93 Kamu Dış Borçlanma Araçları -0.38 Klasik Katkı Fonları 0.92 Düşük Riskli Katılım Fonları -0.08 Kaynak: www.finnet.gen.tr
ALTERNATİF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ Yatırım Aracı Son 3 Aylık Son 6 Aylık Son 1 Yıllık 31.08.2016 Değişim Değişim Değişim BIST 100 75.968-2,36 0,20 1,01 Altın (USD/ons) 1.308 7,7% 3,7% 15,3% TL/Dolar 2,9597 0,3% -0,2% 1,3% TL/Euro 3,2970 0,2% 1,9% 0,6% Döviz Sepeti (0,5 EUR +0,5 USD) 3,1284 0,3% 0,9% 1,2% Gösterge Tahvil Faizi 9,07 TCMB Ağır.Ort.Fon.Mlyt 8,06 TÜFE 8,05 ÜFE 3,03
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ Kategori Son 3 Aylık Değişim Son 6 Aylık Değişim Son 1 Yıllık Değişim Fonları (BES) 2,13 6,21 10,20 Borçlanma Araçları 2,57 6,57 10,36 Diğer Borçlanma Araçları 1,48 2,87 6,71 Kamu Borçlanma Araçları 2,76 7,28 11,28 Kamu Dış Borçlanma Araçları 1,81 4,45 6,92 Özel Sektör Borçlanma Araçları 2,48 5,05 9,15 Fon Sepeti Fonları -0,52 3,83 7,14 Diğer Fon Sepeti Fonları -0,52 2,71 5,98 Hisse Senedi -1,83 3,66 5,53 Endeks Hisse Senedi -0,61 3,82 10,87 Hisse Senedi -2,25 1,43 3,34 Yabancı Hisse Senedi 12,72 32,89 22,82 Karma & Esnek Fonlar 2,03 6,41 10,20 Esnek Fonlar 1,58 5,71 9,22 Düşük Riskli Esnek Fonlar 2,41 5,63 10,87 Karşılaştırma Ölçütsüz Esnek Fonlar 1,25 4,36 7,49 Orta Riskli Esnek Fonlar 1,27 4,99 8,66 Yüksek Riskli Esnek Fonlar 2,48 8,59 7,79 Karma Fonlar 0,31 4,50 7,93 Katkı Fonları 2,79 7,78 12,13 Alternatif Katkı Fonları 2,11 5,29 8,58 Klasik Katkı Fonları 2,83 7,93 12,33 Standart Fonlar 2,48 6,68 10,65 Katılım Fonları -0,19 2,95 6,33 Düşük Riskli Katılım Fonları 0,25 1,92 5,56 Kira Sertifikası Fonları -1,96-1,24-0,08 Orta Riskli Katılım Fonları 0,00 0,00 1,32 Yüksek Riskli Katılım Fonları -2,70 1,58 4,84 Kıymetli Madenler 7,88 5,59 15,35 Altın Fonu 7,88 6,29 16,11 Para Piyasası 2,22 4,78 10,02 Kaynak: www.finnet.gen.tr
FON ANALİZ STANDART EMEKLİLİK FONLARI ÜZERİNE BİR ANALİZ Bireysel emeklilik sistemine yeni giren katılımcıların fon tercihinde kararsız kalmaları durumunda, birikimleri Standart Fon adı verilen fonlarda değerlendirilmekte. şirketleri, emeklilik planlarında biri faizsiz yatırım araçlarına yönelik tercihte bulunan katılımcılara sunulmak üzere en fazla iki adet standart fon tanımlayabilmekte. fonları piyasasında standart emeklilik fonları Ağustos sonu itibariyle 4.8 milyar TL portföy büyüklüğüne ulaşmış ve bu fonlar piyasanın % 8,5 ini oluşturmakta. Riski düşük fonlar Fon büyüklüğü açısından beşinci sırada yer alan bu kategori, aynı zamanda riski nispeten daha düşük bir yapı sergilemekte. Hazine Müsteşarlığı, bu fonların en az % 60 oranında Hazine tarafından ihraç edilen Türk Lirası cinsinden borçlanma araçlarına, gelir ortaklığı senetlerine veya kira sertifikalarına yatırım yapmasını zorunlu koşuyor. Keza, Ağustos sonu itibariyle incelediğimizde bu fonların ortalama olarak yaklaşık %83 oranında faizli enstrümanlara yatırım yaptığı görülmekte. Hızlı büyüyen bir yapı Standart emeklilik fonları, Grafik 1 den de izlenebileceği üzere ilk kurulduğu 2013 yılından itibaren hızlı bir ivmeyle büyümüş. 2016 yılının ilk sekiz ayında da benzer bir ivmeyle %24 oranında büyüme yakalamış. 6.000 5.000 4.831 4.000 3.887 3.000 2.658 2.000 1.404 1.000-2013 2014 2015 2016-Ağustos Grafik 1: Standart Fonlarının Yıllar İtibariyle Portföy Büyüklükleri (milyar TL)
Bu kategorideki toplam fon sayısı 24. Bu fonların şirket bazında dağılımı incelendiğinde % 22 lik pay ile Vakıf birinci sırada. Onu hemen bir puanlık farkla Garanti takip ediyor. Katılım ve Hayat 5% MetLife ve Hayat A.Ş. 7% Anadolu Hayat 4% NN Hayat ve 5% Ziraat Hayat ve 10% Diğer 10% Vakıf 22% Garanti 21% Halk Hayat ve 16% Grafik 2: Standart Fon Büyüklüklerinin Şirketi Bazında Dağılımı (31.08.2016 itibariyle) Yılın ilk sekiz ayında enflasyonun 3,8 puan üzerinde getiri Standart fonların son iki yıllık getirilerini incelediğimizde, fonların kümülatif olarak % 15 ortalama getiri sağladığı görülmekte. Bu dönemde TÜFE % 18 olarak gerçekleşmişti. Bu durumda reel olarak kategorinin getirisi negatif (-% 3) olmakta. Negatif getirinin önemli bir kısmı 2015 yılında piyasalardaki kötü seyirden kaynaklanmakta. Keza, Grafik 3 ten de görülebileceği gibi standart fonlar 2014 yılında reel olarak yaklaşık % 4 kazandırmıştı. Grafik 3 ten de incelenebileceği üzere 2016 yılı başından itibaren standart emeklilik fonlarının ortalama getirisi emeklilik fonlarının ortalama getirisinin çok az altında kalmış; TÜFE nin % 3,8 üzerinde getiri sağlamış. Dikkate değer bir tespit de, bu kategorinin ortalama getirisinin son iki yıllık dönemde tüm emeklilik fonlarının getirisinin altında gerçekleşmiş olması. Dolayısıyla, emeklilik sistemine yeni giren veya birikimlerini standart fonlarda değerlendiren katılımcılara şunu tavsiye edebiliriz: Tüm emeklilik fonlarının ortalama getirisinden düşük getiri sağlayan bu standart fonlardan çıkıp, risk tercihinize göre daha iyi yönetilen ve getiri sağlayan fonlara geçmekte fayda var..
20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 17,7% 17,5% 14,7% 14,7% 12,6% 8,2% 8,8% 8,3% 8,6% 4,5% 2,1% 2,5% 2014 2015 2014-2015 Yılbaşından İtibaren Standart Fonlar Nominal Getiri TÜFE Fonları Nominal Getiri Grafik 3: Standart Fonlarının Getirileri En başarılı standart fonlar Ludens Ağustos Ayı ratinglerine göre 5 yıldız alarak bu kategorinin en başarılısı olan standart fonlar: NN Hayat ve Kamu Borçlanma Araçları Standart Yatırım Fonu Ziraat Hayat ve Standard Fonu Groupama Standart Yatırım Fonu
ÇEKİNCELER Bu bülten bağımsız bir derecelendirme kuruluşu olan Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Ltd. Şti. * tarafından bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu bülten kurumumuz uzmanları tarafından, geçmiş veriler kullanılarak bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, herhangi bir yatırım aracının alım/satım tavsiyesi veya finansal danışmanlık hizmeti sağlanması olarak kullanılamaz. Veriler, güvenilir olduğuna inanılan kamuya açık kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bültendeki bilgilerin kullanılmasından doğabilecek doğrudan veya dolaylı zararlardan Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Ltd. Şti. sorumlu tutulamaz. Bu bültende yer verilen görüş ve değerlendirmeler, hiçbir şekilde Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Ltd. Şti. nin kurumsal yaklaşımını yansıtmamakta olup, raporu kaleme alan uzmanların kişisel görüş ve değerlendirmeleridir. Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Ltd. Şti. bu raporda yer alan bilgi, görüş ve değerlendirmelerin doğru, değişmez ve eksiksiz olması konusunda herhangi bir şekilde garanti vermemektedir. Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Ltd. Şti. bu raporda yer alan bilgilerde herhangi bir bildirimde bulunmaksızın değişiklik yapma hakkına sahiptir. İşbu bülten üzerinde Kurumumuzun telif hakkı olup, Kurumumuzun yazılı izni alınmaksızın herhangi bir kişi tarafından, herhangi bir amaçla, kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz veya yayımlanamaz. Tüm haklarımız saklıdır. * Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Ltd. Şti., Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği nin notlandırma ve sıralama faaliyetinde bulunması uygun görülen kuruluşlar listesinde yer almaktadır. Ludens İleri Finansal Hizmetler ve Danışmanlık Ltd. Şti., Seri VII - 128.5 nolu Bireysel Portföylerin ve Kolektif Yatırım Kuruluşlarının Performans Sunumuna, Performansa DayalıÜcretlendirilmesine Ve Kolektif Yatırım Kuruluşlarını Notlandırma ve Sıralama Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ de yer alan esaslar çerçevesinde notlandırma ve sıralamala faaliyetinde bulunmaktadır. Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği nin, notlandırma ve sıralama faaliyetinde bulunması uygun görülen kuruluşu listeye alması; notlandırma, sıralama ve diğer faaliyetlerinin kefili olduğu anlamına gelmeyeceği gibi, söz konusu faaliyete ilişkin bir tavsiye olarak da kabul edilemez.