MİRAS HUKUKU İLE' İLGİLİ GENEL BİLGİLER

İ Ç İ N D E K İ L E R MİRAS HUKUKU İLE' İLGİLİ GENEL BİLGİLER 1, Miras Hukuku Kavramı, Miras Hukukunun Medenî Kanun içindeki yeri ve Miras Hukuku ile ilgili mevzuat 3 I. Miras Hukuku Kavramı 3 II. Miras Hukukunun Medenî Kanununun sistematiği içindeki yeri... 5 III. Miras Hukuku ile ilgili mevzuat 7 2. Anayasa ve Hukuk Politikası ile ilgili düşünceler açısından Miras Hukuku... 9 I. Miras hakkının Anayasa ile garanti altına alınması 9 II. Miras kurumuna yapılan tenkitler ve bazı reform teklifleri 12 III. Miras kurumu lehine öne sürülen, ona dayanak teşkil eden bazı düşünceler 15 1. Miras kurumunun aileye dayandırılması 15 2. Miras kurumunun kişileri çalışmağa ve kazanmağa itici gücü... 21 3. Miras kurumunun devlete kargı kişilerin hürriyetlerini teminat altına alması 22 IV. Sovyet Rusyada Miras Hukukunun geçirdiği gelişme 22 V. Sonuç 26 3. Miras Hukukunun önemli kavramları 30 I. Miras 30 H. Mirasbırakan 30 III. Tereke 31 1. Genel olarak 31 2. Malvarlığında yer alıp terekede yer almayan hukukî ilişkiler... 31 3. Malvarlığında yer almayıp terekede yer alan hukukî ilişkiler... 34 4. Mirasbırakanm ölümü sebebi ile mirasçıların doğrudan doğruya kazandıkları haklar 36 IV. Kanuna dayanan (kanunî) mirasçıhk ve mirasbırakanm iradesine dayanan (iradî) mirasçıhk 38 V. Ölüme bağlı tasarruf 40 S 4. Miras Hukukunun temel prensibi olarak küllî halefiyet 41 I. Küllî halefiyet kavramı 41 II. Miras Hukukunda cüz'i halefiyet halleri 47 III. Küllî halefiyetle cüz'i halefiyet arasındaki ilgi 52

BİRİNCİ KISIM M İ R A S Ç I L A R BİRİNCİ BÖLÜM KANUNA DAYANAN MİRASÇILIK 5. Kan hısımlarının kanunî mirasçılığına hâkim olan parantel (zümre) sistemi ve bu sistemin esasları 57 I. Kan hısımlarının mirasçılığmda başvurulan çeşitli sistemler içinde parantel (zümre) sisteminin yeri ve anlamı 57 1. Sınıf sistemi 58 2. Parantel veya zümre sistemi, 58 a) Parantel (zümre) kavramı 58 b) Kanunî mirasçıhk açısından çeşitli zümreler 58 II. Zümre sistemine hâkim olan prensipler 61 6. Kan hısımlarının kanunî mirasçılığında bazı özel durumlar (Nesebi düzeltilen kişiler, yarım kan hısımları, mirasbırakana birden fazla hısımlık bağı ile bağlı olanlar) 69 I. Nesebi düzeltilen kişiler 69 1. Nesebin düzeltilmesi geçmişe etkili olur mu? 70 2. Nesebin düzeltilmesi, nesebi düzeltilen kişinin evlilik dışı füruğuna etkili olur mu? 73 II. Yarım kan hısımlarının kanunî mirasçıhğı 74 III. Mirasbırakana birden fazla hısımlık bağı ile bağlı olanlar 75 7. Evlilik* dışı hısımların kanunî mirasçıhğı?6 I. Genel olarak 76 II. Evlilik dışı çocuğun anasına ve anasının hısımlarına karşı kanuni mirasçıhğı ' 7 III. Evlilik dışı çocuğun babasına ve babasının hısımlarına karşı kanunî mirasçıhğı 7 1. Evlilk dışı çocuğun kanunî miras hakkının doğumu?8 2. Evlilik dışı çocuğun veya füruğunun babasının evlilik içi füruğu ile birlikte kanunî mirasçı olması (MK. 443/11) 80 8. Evlât edinmeden doğan kanunî mirasçıhk 8.5 I. Evlât edinmeden doğan kanunî mirasçılığm şartları 83 1. Evlât edinenin ölümü anında, kurulmuş ve devam eden bir evlâtlık ilişkisi bulunmalıdır 83 2. Evlât edinme sözleşmesinden önce düzenlenen resmî bir senetle evlâtlık ve füruğunun kanunî miras hakkı kaldırılmamış olmalıdır (MK. 257/c. 4) 85 II. Evlâtlık ve füruğuna tanınan kanunî mirasçılığın niteliği 86 1. Genel olarak 86 2. Evlâtlık ilişkisinden doğan kanunî mirasçıhk bir taraflı ve sınırlı bir mirasçılıktır 86

İçindekiler VII III. Evlât edinmeden doğan çift mirasçıhk 89 9. Sağ kalan eşin kanunî mirasçıhğı 90 I. Genel olarak 90 II. Mal rejimleri ile sağ kalan eşin mirasçıhğı arasındaki ilgi... 91 III. Sağ kalan eşin kanunî mirasçı sıfatını elde etmesi için gerekli şartlar. 91 1. Mirasbırakanm ölümünde mevcut, gerçekleşmiş bir evlenme bulunmalıdır 92 2. Kurulmuş bulunan evlilik bağı mirasbırakanm ölümünde devam ediyor olmalıdır 92 IV. Sağ kalan eşin kanunî miras payı 97 1. Genel olarak 97 2. Sağ kalan eşin birinci zümre ile birlikte kanunî mirasçı olmasından doğan meseleler 99 a) Eşe tanınan seçim hakkının hukukî mahiyeti 99 b) Seçim hakkı kimin tarafından kullanılır? 99 c) Seçim hakkı nasıl kullanılır? 99 d) Seçim hakkı kime karşı kullanılır? 100 e) Seçim hakkı ne zamana kadar kullanılır? 101 f) Seçim hakkı kullanıldıktan sonra geri alınabilir mi? 106 g) Seçim hakkı eşin mirasçılarına geçer mi? 107 h) Mirasbırakan eşinin seçim hakkım kaldırabilir mi? 110 i) Miras Hukukundan doğan kanunî intifa hakkı ile Aile Hukukundan doğan istifade (yararlanma) hakkı arasındaki ilişki 110 3. Birden fazla eşin kanunî mirasçıhğı 111 a) Genel olarak 111 b) Kanunî miras paylarının hesaplanması 111 4. Sağ kalan eşin kanunî intifa hakkı ile ilgili bazı meseleler... 113 a) Diğer mirasçıların kanunî intifa hakkı sahibi eşten teminat istemeleri (MK. 446) 113 b) Sağ kalan eşin, intifa hakkı yerine, eş değerde yıllık bir irat istemesi (MK. 445) 117 i 10. Devletin kanunî mirasçıhğı 118 I. Genel olarak 118 n. Devlet Mirası reddedebilir mi? 120 İKİNCİ BÖLÜM ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR BİRİNCİ ALTBÖLÜM ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER 11. Ölüme bağlı tasarruf kavramı 125 I. Genel olarak 125

VIII Miras Hukuku II. Ölüme bağlı bağışlama ile ölüme bağlı tasarruflar arasındaki ilgi... 126 III. Ölüme bağlı tasarruf teriminin çeşitli anlamları 127 1. Şeklî anlamda ölüme bağlı tasarruf 127 a) Vasiyetname 127 b) Miras sözleşmesi 128 c) Ortak (müşterek) vasiyetname 129 2. Maddî anlamda ölüme bağlı tasarruf 134 12. Ölüme bağlı tasarruf yapma ehliyeti 135 I. Genel olarak 135 II. Vasiyetname yapma ehliyeti (MK. 449) 135 1. Temyiz kudreti 135 2. Yaş 137 III. Miras sözleşmesi yapma ehliyeti 140 IV. Mirasbırakan için mansup mirasçıyı veya vasiyet alacaklısını bizzat tayin etme zorunluğu 146 İKİNCİ ALTBÖLÜM ŞEKLÎ ANLAMDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR 13. Genel olarak ölüme bağlı tasarruflarda şekle bağlılık prensibi 156 14. Vasiyetnamenin şekli 157 I. Genel olarak 157 II. Resmî vasiyetname 157 1. Kavram 157 2. Çeşitleri 160 a) Genel olarak 160 b) Vasiyetçinin okuyarak ve imzalıyarak düzenlettirdiği resmî vasiyetname (MK. 480-481) 162 aa) Birinci safha 162 bb) İkinci safha 168 cc) İşlemde birlik (Unitas actus) kuralı 178 dd) Kanunun öngördüğü şekil şartlarına uyulduğunun doğrudan doğruya vasiyetnamenin metninden anlaşılması zorunluğu 179 ee) Türkçe bilmeyen vasiyetçilerin, Türkiyede düzenlettirecekleri resmî vasiyetnamelerde uygulanacak usul... 180 c) Vasiyetçinin okumadan ve imzalamadan düzenlettirdiği resmî vasiyetname (MK. 482) 182 aa) Birinci safha 182 bb) İkinci safha 183 cc) Türkçe bilmeyen vasiyetçinin durumu 184 d) Karma resmî vasiyetnameler 185 aa) Genel olarak 185 bb) Çeşitleri 185 e) Şekil hükümlerine uymamanın müeyyidesi 189 III. El yazısı ile vasiyetname (MK. 485) 191

İçindekiler IX 1. Fayda ve mahzurları 191 a) Mahzurları 192 b) Faydaları s..' 192 2. Elyazısı ile vasiyetnamenin baştan aşağı vasiyetçinin el yazısı, ile yazılmış ve imzalanmış olması zorunluğu 193 a) Genel olarak 193 b) Üçüncü kişiler tarafından yapılan eklerin vasiyetname üzerindeki etkisi 195 aa) Üçüncü kişinin müdahalesi, vasiyetçinin bilgisi ve rızasına dayanıyorsa 195 bb) Üçüncü kişinin müdahalesi, vasiyetçinin bilgisi ve rızası dışında gerçekleşmişse 199 3. Düzenleme yeri ve tarih 199 a) Genel olarak 199 b) Tarih ve düzenleme yerinin doğruluğu 201 aa) Tarihin doğruluğu 201 bb) Düzenleme yerinin doğruluğu 211 4. Vasiyetnamede yer alan (bizzat vasiyetçi tarafından yapılmış) ekler ve düzeltmeler 216 5. Tevdi 217 IV. Sözlü (= şifahî) vasiyetname (MK. 486-488) 219 1. Uygulama alanı 219 2. Sözlü vasiyetnamenin düzenlenmesi 222 a) Birinci safha 222 b) İkinci safha 222 3. Sözlü vasiyetnamenin geçici karakteri 227 15. Miras sözleşmesinin şekli 227 I. Genel olarak ; 227 II. Resmî memur tarafmdan saklama (hıfz) 230 16. Vasiyetnamenin geri alınması ve yok olması 231 I. Vasiyetnamenin geri alınması 231 1. Genel olarak 231 2. Sonraki ölüme bağlı tasarrufla geri alma (MK. 489) 231 3. Vasiyetnameyi yok ederek geri alma 233 4. Vasiyetname ile yapılan vasiyetin, vasiyet olunan şeyde sağlararası tasarruf ederek geri alınması (MK. 491/c. 2) (Ademptio legati) 236 II. Vasiyetnamenin yok olması (MK. 490) 237 17. Miras sözleşmesinin sona ermesi ve miras sözleşmesi ile bağdaşmayan ölüme bağlı veya sağlararası tasarrufların durumu 241 I. Kanun gereğince (kendiliğinden) sona erme 241 1. Miras sözleşmesi ile mirasçı nasbolunan veya vasiyet alacaklısı tâyin edilen kişinin mirasbırakandan önce ölmesi (MK. 495)... 241 2. Boşanma (MK. 146/11) 242 II. Tarafların karşılıklı rızaları ile sona erme (MK. 493/1)

X Miras Hukuku III. Bir taraflı irade beyanı ile sona erme (MK. 493/11, 494) 243 1. Miras sözleşmesinin mirasbırakan tarafından ortadan kaldırılması (MK. 493/11) 2 4 3 2. Sağlararası edim alacaklısının miras sözleşmesinden dönmesi (MK. 494) ' 244 IV. Mirasbırakan tarafından yapılan ve miras sözleşmesine aykırı düşen tasarruflar 245 1. Genel olarak 245 2. Miras sözleşmesi ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflar ve bağışlamalar 246 a) Miras sözleşmesine aykırı düşen ölüme bağlı tasarruflar... 246 b) Miras sözleşmesine aykırı düşen bağışlamalar 247 aa) Miras sözleşmesi ile mirasçı nasbedilmesi hali 247 bb) Miras sözleşmesi ile vasiyet yapılması 249 c) Müeyyide 249 3. Miras sözleşmesine aykırı düşen diğer tasarruf ve davranışlar 251 a) Mirasbırakanm ivazlı tasarrufları.' 251 aa) Mirasçı nasbmda 251 bb) Vasiyet halinde 252 b) Mirasbırakanm miras sözleşmesi ile bağdaşmayan diğer davranışları 253 c) Karşı taraf, mirasbırakanm sağlığında, miras sözleşmesinden dönebilir mi? 253 ÜÇÜNCÜ ALTBÖLÜM MADDÎ ANLAMDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR 18. Maddî anlamda ölüme bağlı tasarruflarla ilgili genci bilgiler 255 I. Maddî anlamda ölüme bağlı tasarrufların çeşitleri 255 1. Miras Hukuku ile ilgili ölüme bağlı tasarruflar 256 2. Miras Hukuku ile ilgili olmayan ölüme bağlı tasarruflar 256 II. Maddî anlamdaki ölüme bağlı tasarrufların hepsi, hem vasiyetnamenin hem de miras sözleşmesinin konusunu teşkil edebilirler mi? 257 19. Mirasçı nasbi 258 20. Vasiyet 259 I. Kavram ve terminoloji 259 1. Kavram 259 2. Terminoloji 261 II. Vasiyetin bazı özel çeşitleri 262 1. Alt vasiyet (veya ikinci derecede vasiyet) 262 2. Ön vasiyet 262 3. Seçimlik vasiyet 262 4. Çeşit (nev'i) vasiyeti 263 5. Alacak vasiyeti 263 6. İbra vasiyeti 264

İçindekiler XI 7. İntifa vasiyeti 264 8. İrat vasiyeti 265 9. Tedarik vasiyeti 265 III. Vasiyetin hükümleri 266 1. Vasiyet borçlusu sıfatı kime aittir? 266 2. Vasiyet borcunun doğumu ve yerine getirilmesi 267 3. Vasiyet borcunun tenkisi 270 IV. Kanunî vasiyet kavramı 271 21. Şart vc mükellefiyet 272 I. Şart 272 1. Genel olarak 272 2. Kanuna veya ahlâka aykırı şartlar 274 a) Genel olarak 274 b) Özel bazı durumlar 275 aa) Evlenmeye ilişkin şartlar 275 bb) Ceza kaydı (mirastan yoksun bırakma kaydı) 279 3. Anlamsız veya tedirgin edici (müziç) şartlar 280 II. Mükellefiyet 281 1. Kavram 281 2. Hükümleri......... :.... 282 3. Kanuna, ahlâka aykırı veya anlamsız, tedirgin edici mükellefiyetler 284 22. Vakıf kurma 284 I. Genel olarak 284 II. Ölüme bağlı olarak kurulan vakfın hukukî durumu 285 1. Tüzel kişiliğin kazanılması 285 2. Vakıf kendisine ölüme bağlı olarak yapılan kazandırmayı nasıl ve ne zaman iktisap eder? 286 23. İkamcli ölüme bağlı tasarruflar 289 I. Âdi (alelade) ikame 289 II. Fevkalâde ikame 290 1. Kavram 290 2. Fevkalâde ikame yolu ile mirasçı nasbi 290 a) Hukukî mahiyeti 290 b) Hükümleri 292 3. Fevkalâde ikame yolu ile vasiyet 294 III. Âdi ikame ve fevkalâde ikame bir arada bulunabilir 295 24. Vasiyeti tenfiz memuru tâyini 295 I. Kavram 295 II. Görevi ve hukukî durumu 296 25. Mirastan feragat 3 0 0 I. Kavram ve çeşitleri 300 1. Kavram 3 0 0

XII Miras Hukuku II. Feragatin hükümleri " 3 2 1. Feragatin feragat eden kişi ve füruğu üzerindeki etkisi 302 2. Feragatin hükümsüz kalması 302 a. Feragatin belirli mirasçılar lehine yapılmış olması... 302 b. Feragatin ortak kanunî mirasçılar lehine olması 303 3. Feragatin mirasbırakanm tasarruf nisabı üzerinedeki etkisi... 305 4. İvazlı feragat halinde alacaklıların korunması 305 26. Mirastan ıskat 305 I. Cezaî ıskat 306 1. Kavram 306 a. Genel olarak 306 b. Iskat sebepleri 308 2. Iskatın hükümleri 315 II. Aciz sebebi ile mirastan ıskat (Koruyucu ıskat) 318 DÖRDÜNCÜ ALTEÖLÜM ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARDA YORUM VE HÜKÜMSÜZLÜK 27. Ölüme bağîı tasarruflarda yorum 321 I. Genel olarak - 321 II. Vasiyetnamenin yorumlanması 321 1. Ana prensip 321 2. Özel bazı yorum kuralları 323 3. Tamamlayıcı yorum 326 III. Miras sözleşmesinin yorumlanması 327 28 Ölüme bağlı tasarruflarda hükümsüzlük 328 I. Genel olarak 1 3 2 8 II. Ölüme bağlı tasarrufların iptali 3 2 8 1. İptal sebepleri 3 2 8 a. Ehliyetsizlik 3 2 8 b. Hata, hile ve ikrah( korkutma) 0 6 0 aa. Genel olarak 3 2 8 aaa. Hata (yanılma) bbb. Hile 3 3 1 ece. İkrah (korkutma) 3 3 2 bb. Mirasbırakanm, sağlığında hata ve hileyi öğrenmesi veya korkunu etkisi altından çıkması 3 3 2 c. Ölüme bağh tasarrufun muhtevasının veya ona eklenen şart veya mükellefiyetlerin kanuna yahut ahlâka aykırı olması 333 d. Şekil noksanı 3 3 8 2. İptal dâvası 3 4 1 a. Hukukî mahiyeti 3 4 1 b. Tarafları 3 4 3 c. Süre 344 III. Yokluk, mutlak butlan ve kendiliğinden hükümsüz kalma 348' ooo 328

İçindekiler XIII ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MAHFUZ HİSSE, TASARRUF NİSABI, TENKİS VE İADE BİRİNCİ ALTBÖLÜM MAHFUZ HİSSE, TASARRUF NİSABI VE TENKİS 29. Genel olarak mahfuz hisse, tasarruf nisabı ve tenkis kavramları 355 L Mahfuz hisse (saklı pay) 355 II. Tasarruf nisabı 350 IIL Tenkis ' 350 30. Mahfuz hisseli mirasçılar 360 I. Genel olarak 360 II. İndirimli mahfuz hisseler 361 III. Mal rejimine ilişkin mahfuz hisse kavramı 369 IV. Sağ kalan eşin mahfuz hisseli mirasçı sıfatına bağlı bazı problemler 373 31. Tasarruf nisabının hesaplanması 376 I. Genel olarak 's 376 II. Çıkarılacak değerler (MK. 454/11) 376 1. Mirasbırakanın borçları 376 2. Cenaze masrafları 377 3. Terekeyi mühürleme ve defter tutma masrafları 377 4. Mirasbırakan ile bir arada yaşayan kişilerin bir aylık bakım ve iaşe masrafları 377 IIL Eklenecek değerler 379 1. İadeye (denkleştirmeye) tâbi kazandırmalar 379 2. Sağlararası tenkise tâbi kazandırmalar (MK. 455,507) 380 a. Genel olarak 380 b. MK. 507 gereğince tenkise tâbi sağlararası kazandırmalar... 381 aa. Genel olarak 381 bb. MK.507.de sayılan tenkise tâbi sağlararası kazandırmalar 385 3. Hayat sigortası iştira (alım) bedeli (MK. 456, 509) 403 32. Red, ıskat, feragat ve mahrumiyetin tasarruf nisabı üzerindeki etkileri 4 0 7 I. Reddin tasarruf nisabı üzerindeki etkisi 407 II. Istakm tasarruf nisabı üzerindeki etkisi 408 III. Feragatin tasarruf nisabı üzerindeki etkisi 409 1. İvazlı feragat 409 2. İvazsız feragat 410 IV. Mahrumiyetin tasarruf nisabı üzerindeki etkisi 411

XIV Miras Hukuku 33. Tenkis dâvası 4 1 1 I. Tenkis dâvası ile ilgili genel bilgiler 411 1. Hukukî.mahiyeti *H 2. Tarafları 413 a. Davacı 413 aa. Mahfuz hisseli mirasçılar 413 bb. Mahfuz hisseli mirasçıların alacaklıları 416 b. Dâvâlı 416 3. Süre 418 İt Tenkiste tertip (MK. 512) 420 1. Genel olarak 420 2. Ölüme bağlı kazandırmaların tenkisi 421 a. Genel prensip 421 b. Mahfuz hisseli mirasçılara yapılan kazandırmaların tenkisi... 422 3. Sağlararası kazandırmaların tenkisi 423 4. Kamu yararına bağışlama veya vakıf kazandırmaları ile alelade kazandırmaların bir arada bulunması halinde tenkiste tertip 424 a. Genel olarak 424 b. Çeşitli ihtimaller 425 aa. Mirasbırakan tarafından yapılmış alelade ve kamu yararına kazandırmaların hepsi ölüme bağlıdır 425 bb. Mirasbırakan tarafından yapılmış alelade ve kamu yararına kazandırmaların hepsi sağlararasıdır 426 cc. Mirasbırakan tarafından yapılmış alelade ve kamu yararına kazandırmaların bazıları ölüme bağlı, bazıları ise sağlararasıdır 27 4 c. Sonuç 428 III. Tenkisi özel olarak düzenlenen bazı kazandırmalar 429 1. Değerinde bir azalma olmaksızın paylaştırılması mümkün olmayan belirli bir eşyanın vasiyeti (MK. 506) 429 2. întifa ve irat kazandırmaları (MK. 510) 431 3. Ön mirasçının mahfuz hissesi üzerinde fevkalâde ikame (MK. 511) 431 4. İvazlı feragat halinde, feragat edene ödenen karşılık (MK.S15, 516) 432' 5. Kendisine bir vasiyet borcu veya mükelefiyet yüklenmiş ölüme bağlı kazandırma lehdarınm tenkis talebi (MK. 505/H) 432 IV. Tenkis dâvasına eklenen edim dâvasında dâvâlının sorumluluğu... 433 1. Genel olarak 433 2. ivazlı miras sözleşmesi ile lehine ölüme bağlı kazandırma yapılan kişinin durumu 434

İçindekiler XV İKİNCİ ALTBÖLÜM MİRASTA İADE (=DENKLEŞTİRME) 31. Mirasta iade (=dcnkleştirme) kavramı 436 I. Genel olarak 436 II. Terminoloji 438 III. Mirasta iadenin hukukî mahiyeti 439 35. İadenin tarafları (İade alacaklısı ve iade borçlusu olan kişiler) 441 I. Genel olarak 441 II. İade borçluları 443 1. Genel olarak... 443 2. Mirasbırakanın füruğunun iade borcu 441 3. Füru dışındaki kanunî mirasçıların iade borcu (iradi iade)... 446 4. Mirasbırakandan iadeye tâbi bir kazandırma almamış kişiler de iade borcu altına girebilir mi? 447 III. İade alacaklıları, 450 IV. Mirasta iade mükellefiyetini koyan veya kaldıran beyanların hukukî niteliği ve şekli 454 1. Genel olarak 454 2. Mirasta iade mükellefiyetini koyan veya kaldıran beyanlar maddî anlamda bir ölüme bağlı tasarruf teşkil eder mi? 454 3. Bu gibi beyanların geçerli olması için ölüme bağlı tasarruf şekillerine uyulması zorunlu mudur? 455 4. Füruğa yapılan ve kanun icabı iadeye tâbi olan kazandırmaları, iadeden kurtarmak için ihtiyaç bulunan açık beyandan ne anlaşılacaktır? 456 5. İade mükelefiyetini emreden veya kaldıran beyanlar, sadece Miras Hukukuna ilişkin bir taraflı işlemler midir, yoksa sözleşmesinin muthevasına giren iki taraflı işlemler mi söz konunusdur? 458 36. Mirasta iadeye tâbi kazandırmalar 464 I. Genel olarak 464 II. Kanunî iadeye tâbi kazandırmalar (MK. 603/11) 468 1. MK. 603/II'nin öngördüğü kazandıma çeşitleri 469 a. Tesis masrafı («teçhizat» «donatım gideri») 469 b. Cihaz 470 c. Malvarlığının devri veya «mal terki» 471 d. Borçtan ibra 471 2. MK. 603/II'de sözü edilen diğer benzer kazandırmalardan ne anlaşılacaktır? 472 III. Kanunun tamamen veya kısmen iadeden muaf tutuğu kazandırmalar 474 1. Öğrenim (talkn) ve terbiye masrafları (MK. 608/1) 474 2. Mutat hediyeler (MK. 609) 477 3. Miras payını aşan kazandırmalar (MK. 606) 478

XVI Miras Hukuku S 37. Mirasta iadenin gerçekleşmesi 4 8 2 I. Genel olarak 4 8 2 II. İade dâvası 4 8 3 HI. İade borçlusu mirasçının hukukî durumu, özelikle sorumluluğu... 486 1. İade konusu mallar, hangi andaki değer üzerinden iade edilir?... 486 2. MK. 906-908 hükümlerinin kıyas yolu ile uygulanması 489 38. Mirasta iade ile tenkisin mukayesesi 491 39. Mirasın paylaştırdmasında terbiye ive öğrenimleri tamamlanmamış çocuklarla malûl çocuklara verilen ön bedel 492 I. Genel olarak 492 II. Mirasbırakanm ölümünde terbiye ve öğrenimleri henüz tamamlanmamış çocuklara verilecek ön bedel 493 III. Malûl (sakat) çocuklara verilecek ön bedel 493 40. Ana baba ile birlikte yaşayıp emeğim veya gelirini aileye tahsis etmiş reşit evlâdın alacak hakkı 494 I. Genel olarak 494 II. MK. 610'dan doğan talep hakkının hukukî niteliği 503 1. Miras Hukukuna ilişkin talep hakkı görüşü 504 2. Borçlar Hukukuna ilişkin talep hakkı görüşü 505 3. Görüşümüz 508 III. MK. 610'a dayanan talep hakkının doğum ve muacceliyet anları üe tâbi olduğu zamanaşımı 51 2 1. Talep hakkının doğumu ve muaccel olması 512 2. Zamanaşımı 514 İKİNCİ KISIM MİRASIN İNTİKALİ BİRİNCİ BÖLÜM MİRASIN AÇILMASI VE BUNA BAĞLANAN HUKUKÎ SONUÇLAR BİRİNCİ ALTBÖLÜM MİRASIN AÇH.MASI İLE İLGİLİ GENEL KURALLAR 41. Mirasın açıldığı an ve yer 519 I. Mirasın açıldığı an 519 II. Mirasın açıldığı yer 520 1. Genel olarak 520 2. Tereke ile ilgili dâvalarda yetkili mahkeme 521 42, Mirasın intikalinin (mirasçı sıfatını kazanmanın) şartları 525 I. Genel olarak, 525 II. Birinci şart: Mirasçı, mirasın açıldığı anda sağ olmalıdır 525 III. İkinci şart: Mirasçı, mirasçı olabilme (mirasçıhk) ehliyetini haiz bulunmalıdır i 529

İçindekiler XVII 1. Kural... 529 2. Bazı özel durumlar 529 IV. Üçüncü şart: Mirasçı mirastan mahrum olmamış bulunmalıdır... 531 1. Kavram 531 2. Mahrumiyet sebepleri 533 3. Mahrumiyetin hükümleri 539 43. Miras paylarının devri 542 I. Genel olarak 542 II. Açılmamış miras payının devri (MK. 613) 543 III. Açıknış miras payının devri (MK. 612) 548 1. Genel olarak 548 2. Mirasçı ile üçüncü kişi arasındaki devir sözleşmesi 549 3. Miraçılar arasında veya çocuklar ile sağ kalan eş arasında yapılan devir sözleşmesi 553 a. Mirasçılar arasında yapılan devir sözleşmesi 553 b. Mirasçı sıfatını taşıyan çocuklar ile sağ kalan eş arasında yapılan devir sözleşmesi 555 4. Devir sözleşmesinin şekli 557 5. Açılmış miras payını devreden mirasçının tereke borçlarından sorumluluğu devam eder mi? 557 44. Gaipliğin mirasın intikali üzerindeki etkisi 5G0 I. Genel olarak 560 II. Mirasbırakan hakkında gaiplik kararı verilmesi 560 III. Mirasçının gaip olması 562 IV. Hazinenin talebi ile gaiplik kararı alınması 563 45. İhtiyat tedbirleri 564 I. İhtiyat tedbirlerinin amacı ve çeşitleri 564 1. Amaç 564 2. Çeşitleri,.... 565 II. Genel olarak tereke ile ilgili ihtiyat tedbirleri 565 1. Tereke mallarının kaybolmadan, kaçırılmadan aynen hak sahiplerine ulaşmasını sağlayan tedbirler 565 a. Terekenin mühürlenmesi ve defterinin tutulması 565 b. Terekenin resmen idaresi 568 2. Tereke üzerinde gerçek hak sahibi olanların tesbitine yarayan tedbirler., 575 IH. Vasiyetnamelerle ilgili özel tedbirler 575 1. Vasiyetnamenin tevdi edilmesi 575 2. Sulh hâkimi tarafından terekenin geçici zilyetliğinin kime bırakılacağının karar altına alınması 577 3. Vasiyetnamenin açılması 577 46. Mirasçılık belgesi 580 I. Genel olarak 580 II. Mansup mirasçıların alacakları mirasçılık belgesi 584 III. Görünüşte mirasçının mirasçılık belgesine dayanarak yaptığı işlemlerde, üçüncü kişilerin iyi niyeti korunur mu? 586

XVIII Miras Hukuku İKİNCİ ALTBÖLÜM MİRASIN İKTİSABI 47. Mirasın iktisabı ile ilgili genel bilgiler 592 I. Mirasçıların durumu 592 n. Kanunî intifa hakkı sahiplerinin durumu 594 İÜ. Vasiyet alacaklılarının durumu 595 1. Genel olarak 595 2. Vasiyet alacaklılarının tereke alacaklıları ve mirasçının kişisel alacaklıları karşısındaki durumu 596 a) Mirasbırakanm (terke) alacaklıları 596 b) Mirasçının kişisel alacaklıları 597 3. Sonradan ortaya çıkan tereke borçlarını ödeyen mirasçıların, vasiyet alacaklısına karşı ileri sürebilecekleri tenkis ve geri alma talebi 599 48. Mirasın reddi 600 I. Kavram ve çeşitleri 600 1. Gerçek red 601 a) Hukukî mahiyeti ve şekli 601 b) Mirası red hakkının düşmesi 607 aa) Red süresinin geçmesi 608 bb) Kabul iradesini gösteren hareketlerle veya ceza olarak 614 2. Hükmî red 619 H. Reddin hükümleri 622 ; 1. Kanunî mirasçıların mirası reddetmesinin sonuçları 622 a) Genel prensip 622 b) İstisna : En yakın bütün kanunî mirasçıların mirası reddetmesi 623 aa) Genel olarak 623 bb) İstisnanın istisnaları: En yakın bütün kanunî mirasçılar mirası reddettiği halde, doğrudan doğruya terekenin tasfiyesinin söz konusu olmadığı haller 628 2. Mansup mirasçıların mirası reddetmesinin sonuçları 630 3. Vasiyet alacaklısının mirası reddetmesinin sonuçlan 631 III. Redde karşı alacaklıların korunması 631 1. Mirasçının kişisel alacaklıları 631 2. Mirasbırakanm alacaklıları 632 49. Resmî defter tutma 635 I. Kavram 635 II. Resmî defter tutma nasıl gerçekleşir? 636 1. Resmî defter tutma talebi kimin tarafından, ne kadar süre içinde yapılabilir? 636 2. Resmî defter nasıl tutulur? 638 3. Resmî defter tutma işlemi sırasındaki hukukî durum 639 4. Resmî defter tutmanın sona ermesi 640

İçindekiler XIX III. Resmî defter tutmanın sonuçları 640 1. Mirasçıların karar vermeğe çağrılması 640 2. Tutulan defter gereğince kabulün hukukî sonuçları 641 a) Genel olarak 641 b) Mirasbırakanın kefalet borçlarına ilişkin sorumluluk 642 c) Devletin durumu 643 50. Resmî tasfiye 643 I. Kavram ve resmî tasfiye talebinde bulunabilecek kişiler 643 1. Kavram... 643 2. Resmî tasfiye talep edebilecek olanlar 644 II. Resmî tasfiye ne zamana kadar ve nasıl talep olunabilir? 647 III. Resmî tasfiye talebinin incelenip karara bağlanması 648 IV. Resmî tasfiyenin gerçekleşmesi 649 V. Resmî tasfiyenin tamamlanması 651 VI. Resmî tasfiyenin hukukî mahiyeti 652 51. Mirasçıların seçim haklarını farklı şekilde kullanmaları ile ilgili bazı meseleler 653 I. Genel olarak 653 II. Resmî defter tutmadan sonra 655 ÜÇÜNCÜ ALTBÖLÜM MİRAS SEBEBİ İLE İSTİHKAK DÂVASI 52. Miras sebebi ile istihkak dâvası 657 I. Kavram 657 1. Genel olarak 657 2. Miras sebebi ile istihkak dâvasının ayırıcı nitelikleri 658 3. Miras sebebi ile istihkak dâvasının avantajları 659 4. Miras sebebi ile istihkak dâvasının tarafları 661 a) Dâvâcı 661 b) Dâvâlı 663 5. Miras sebebi ile istihkak dâvasında ispat yükü 666 II. Hükümleri 671 III. Zamanaşımı 671 İKİNCİ BÖLÜM MİRASIN PAYLAŞTIRILMASI (= TAKSİMİ) 53. Mirasın paylaştırılmasına ilişkin genel bilgiler 675 I. Genel olarak 675 II. Medenî Kanunu'" düzenleme tarzı 677 54. Miras ortaklığının başlangıcı ve sona ermesi 678 I. Miras ortaklığının başlangıcı 678

Miras Hukuku II. Miras ortaklığının sona ermesi 1. Genel olarak... 6 7 8 2. Miras ortaklığının paylaştırma ile sona ermesi 6 7 9 a) Paylaştırma kavramı 679 b) Paylaştırma ne zaman istenebilir? 680 aa) Kural 6 8 0 bb) İstisnalar 681 c) Paylaştırmanın çeşitleri 686 55. Paylaştırma dâıvâsı 687 I. Hukukî mahiyeti 687 H. Dâvanın konusu 689 III. Dâvanın tarafları 690 IV. Görevli ve yetkili mahkeme 691 V. Süre 691 56. Miras ortaklığı üyesi mirasçıların hukukî durumu 691 I. Genel olarak 691 H. İstisnalar 693 1. Hukukî bir işlem ile temsilci tâyin edilmesi 693 2. Miras ortaklığma dahil mirasçılardan birinin veya bir kısmının diğer bütün mirasçılara karşı dâva açması 694 3. Acele durumlarda, mirasçılardan birinin veya bir kısmının harekete geçebilmeleri, özellikle dâva açabilmeleri 694 4. Mirasçılardan birinin veya bir kısmının terekede yer alan bir talep hakkından vazgeçmesi 695 5. Tespit dâvaları 696 III. Miras ortaklığına bir temsilci tâyin edilmesi 696 IV. Borçlardan sorumluluk 699 V. Borç ödeme iktidarından yoksun miras ortaklığı üyesi mirasçıdan diğer mirasçıların teminat istemesi 700 57. Paylaştırmanın gerçekleştirilmesi 701 I. Genel olarak 701 H. Paylaştırmaya hâkim genel ilkeler 702 1. İrade özerkliği 702 a) Mirasbırakanm irade özerkliği (paylaştırma kuralları)... 702 b) Mirasçıların irade özerkliği 704 2. Eşitlik 707 3. Mirasçıların bilgi vermek yükümü 708 III. Miras paylarının teşkili ve tahsisi 709 1. Genel olarak 709 2. Miras paylarının teşkili 710 a) MK. 589/1 ile MK. 590 arasındaki ilişki 710 b) MK. 590'a göre miras paylarının teşkili 711 3. Miras paylarının talısisi 712 4. Bazı özel durumlar 713

İçindekiler XXI a) Değerinde önemli bir azalma olmaksızın bölünmesi mümkün olmayan mallar 713 b) Bir bütün (kül) teşkil eden eşyanın durumu 715 c) Aile belgeleri ile hatıra teşkil eden eşyanın durumu 715 IV. Paylaştırmaya ilişkin bazı özellikler 717 1. Mirasçılardan her birinin, borçların paylaştırmadan önce ödenmesini veya teminata bağlanmasını isteme hakkı 717 2. Paylaştırmaya mirasçılardan biri yerine hâkimin katılması... 717 3. Mirasbırakanın mirasçılardan birine karşı olan alacağının, o mirasçının payına mahsup edilmesi 720 4. Gayrimenkullerin değerlerinin takdiri 721 58. Paylaştırmanın tamamlanması ive hükümleri 721 I. Paylaştırmanın tamamlanması 721 1. Elden paylaştırma 721 a) Kavram,... 721 b) MK. 611/1'de öngörülen «elden paylaştırma» ile MK. 590'da öngörülen «miras paylarının teşkil ve tahsisi» arasındaki ilişki 727 2. Paylaştırma sözleşmesi 728 a) Kavram 728 b) Sekil 729 c) Ehliyet 731 II. Paylaştırmanın hükümleri 731 1. Mirasçıların birbirlerine karşı sorumluluğu 731 2. Paylaştırmanın hükümsüzlüğü 733 3. Mirasçıların tereke borçlarından sorumluluğu 734 a) İç ilişkide 734 aa) Mirasçılar, paylaştırma sırasında borçları da aralarında paylaştırmışlar ise 734 bb) Mirasçılar, paylaştırma sırasmda tereke borçlarına ilişkin bir anlaşma yapmamışlar ise 735 b) Dış ilişkide 735 aa) Kural: Müteselsil sorumluluk 735 bb) Müteselsil sorumluluğun sona ermesi 735