haftalık bülten 3 Şubat 2014 Ecicek Geçen haftanın özeti PPK ciddi faiz artırımıyla geleneksel para politikasına geri döndü. Salı gecesi acil olarak toplanan Para Politikası Kurulu (PPK) bütün politika faizlerinde ciddi oranda artışa gitti. Bir hafta vadeli repo faizi, %4.5 ten %10 a yükseltilerek, yeniden Banka nın referans faizi oldu. Gecelik faizlerde, %7.75 olan marjinal fonlama oranı %12 ye, %3.5 olan borçlanma faizi %8 e yükseltildi. Ayrıca piyasa yapıcıların merkez bankasından gecelik borçlanmalarında geçerli olan faiz de %6.75 ten %11.5 e getirildi. PPK sadece faiz artırımı yoluyla sıkılaştırma yapmakla kalmadı, aynı zamanda para politikasının operasyonel çerçevesini sadeleştirdi. Bankacılık sistemini bundan sonra büyük ölçüde bir hafta vadeli repo yoluyla fonlayacağını duyuran Kurul, böylelikle %10 luk haftalık repo faizini yeniden referans faiz yaptı. Bu kararlar sonucunda, kısa vadeli faizler %10 civarında dar bir bantta seyredecek ve gerektiğinde %12 ye kadar yükseltilebilecek. İnan Demir +(90) 212 318 5087 inan.demir@finansbank.com.tr Deniz Çiçek +(90) 212 318 5086 deniz.cicek@finansbank.com.tr Gökçe Çelik +(90) 212 318 5096 gokce.celik@finansbank.com.tr Hem faiz artırımı yoluyla yapılan sıkılaştırmayı, hem de para politikasının sadeleştirilmesini olumlu buluyoruz. Bununla beraber, Brezilya nın politika faizinin %10.5 seviyesinde olduğunu ve daha da yükselebileceğini dikkate alınca; önümüzdeki dönemde gelişmekte olan ülkeler için finansal görünümün bozulması ve iç siyasi risklerin daha da artması durumunda, mevcut faizlerin de yetersiz kalması mümkün. Büyüme açısından ise, faiz artışlarının kredi kanalından ekonomik aktive üzerinde baskı yaratacağını düşünüyoruz. Bununla beraber kur artışlarının firmaların bilançolarında yarattığı tahribat sebebiyle ortaya çıkabilecek, ciddi ve bizce öncelikli riskler azalmış durumda. Dolayısıyla, ekonomik aktivitede yavaşlama öngörsek de, büyümede çok ani ve büyük bir bozulma görme ihtimalinin oldukça azaldığını düşünüyoruz. TCMB 2014 1. Çeyrek Enflasyon Raporu nu açıkladı. Yılın ilk enflasyon raporunun tanıtımı için düzenlenen basın toplantısında konuşan TCMB Başkanı Başçı, 2014 sonu enflasyon tahminini %6.6 olarak açıkladı. Bu tahmin, bir önceki rapora göre 1.3 yüzde puanlık yukarı revizyon anlamına geliyor. Banka nın tahminine göre, bunun 0.5 yüzde puanı kur artışlarından, 0.5 yüzde puanı vergi artışlarından, 0.3 yüzde puanı ise gıda enflasyonu varsayımına yapılan revizyondan kaynaklanıyor. TCMB nin 2015 yılı enflasyon tahmini ise %5 olarak açıklandı. Başçı basın toplantısındaki sorular karşısında, TCMB nin fiyat istikrarını sağlamak üzere gerekli araçlara sahip olduğunu ve bu araçları etkin bir şekilde kullanacağından kimsenin şüphesi
olmaması gerektiğini ifade etti. Başçı ayrıca mevcut konjonktürün, döviz rezervlerinin yanında faizlerin de kullanımını gerekli kıldığını söyledi. TCMB, enflasyonu hedefe kademeli olarak düşürmeyi amaçlıyor. TCMB, hükümete yazılmış açık bir mektup yayınlayarak, 2013 sonu enflasyonunun hedeften belirgin sapma göstermesinin sebeplerini ve hedefe erişmek için alınması gerekli önlemleri açıkladı. 2013 ün ilk enflasyon raporunda, TCMB yılsonu enflasyonunun %5.3 olmasını öngörmüş, ancak enflasyon %7.4 olarak gerçekleşmişti. Mektuba göre, döviz kuru ve gıda fiyatlarındaki öngörülmeyen artışlar bu sapmayı yaratan başlıca etmenler. TCMB, 2013 ün ikinci yarısında Türk lirasında yaşanan değer kaybı sapmanın 1.5 yüzde puanını, gıda enflasyonunun varsayımların üzerinde gerçekleşmesi ise 0.6 puanını açıklıyor. Mektupta, enflasyonun 2014 yılının ilk aylarında yüksek seyretmeyi sürdüreceği, daha sonra ise düşüş eğilimine gireceği söyleniyor. Ayrıca enflasyondaki düşüşün, ekonomik aktivitede istenmeyen dalgalanmalar yaratılmadan ve finansal istikrara zarar verilmeden sağlanmasının önemine vurgu yapılıyor. Bu sebepten Banka, enflasyonun hedefe bir buçuk yıllık bir zaman diliminde kademeli olarak ulaşmasını amaçlıyor. Mektuba ek olarak, TCMB 21 Ocak ta yapılan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetini de yayımladı. Aralık ayı enflasyonu konusunda, enerji fiyatlarının yıllık enflasyonun %7.4 oranına ulaşmasında etkili olduğu ifade edildi. Ocak ayında ise, yıllık gıda grubu enflasyonunun kötü hava koşullarına bağlı olarak yüksek kalmayı sürdüreceği kaydedildi. Ayrıca, çekirdek enflasyon göstergelerinin de Türk lirasındaki değer kaybına bağlı olarak yükselebileceğine dikkat çekildi. Toplantı özetinde, tüketim ve yatırım talebine, üretime ve ihracata dair öncü göstergelerin 2013 ün son çeyreğinde ılımlı bir büyüme eğilimi gösterdiği ifade edildi. Ancak kurlarda ve risk primlerinde gözlenen artışın özel talep üzerinde baskı yapabileceğine de dikkat çekildi. Bununla beraber, dış talepteki toparlanmanın toplam talepteki yavaşlamayı sınırlayacağı, böylelikle önümüzdeki dönemde hem enflasyon hem de cari işlemler dengesi açısından daha olumlu bir büyüme kompozisyonunun oluşacağı belirtildi. Son olarak, Perşembe günü yayımlanan 28 Ocak tarihli PPK toplantısının özetinde ise, TCMB alınan kararların altında yatan sebepleri açıkladı. Özet raporunda, 21 Ocak taki PPK toplantısının ardından gelişmekte olan piyasalara dair risk algısının bozulduğu; bunun sonucunda oluşan döviz kuru dalgalanmalarının enflasyonun hedeflerin uzun süre üzerinde kalması riskini doğurduğu ifade edildi. Enflasyon beklentilerinin ve fiyatlama davranışlarının bozulmasının önlenmesi için güçlü ve önden yüklemeli bir parasal sıkılaştırmanın uygun olacağı belirtilerek, TCMB nin fiyat istikrarının bozulmasına izin vermeyeceği vurgulandı. Kurul toplantı özetinde ayrıca, parasal sıkılaştırmanın fiyat istikrarının yanında, döviz kuru belirsizliğini ve risk algısını azaltmak yoluyla makroekonomik istikrara da katkı yapacağını söyledi. Ayrıca, sermaye girişlerinin yavaşladığı mevcut konjonktürde, politika belirsizliğinin artırılmasının faydalı olacağı belirtildi. Önümüzdeki dönemde ise, Kurul para politikasındaki sıkı duruşun, enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar süreceğini belirtti. Dahası, gerekli görüldüğü takdirde, likidite politikasında ilave sıkılaştırmaya gidileceği de ifade edildi.
Tüketici güven endeksi Ocak ta düştü. Tüketici güven endeksi Ocak ayında 72.4 değerini aldı. Endeks böylece, Aralık ayındaki 75 değerine göre %3.5 oranında gerilemiş oldu. Hatırlanacağı gibi endeks Aralık ta da %3.3 oranında gerilemişti. Detaylara baktığımızda, anketin 18 bileşeninden beşi hariç hepsinin düşüş gösterdiğini görüyoruz. Bunlar arasında, hanehalkının mevcut ekonomik duruma dair algısı %4.4 kötüleşme gösterirken, önümüzdeki dönemdeki ekonomik durum beklentisi ise %7.7 azaldı. Hanehalkının, mevcut dönem için ve gelecekte beklenen finansal durumuna dair endeksler de, sırasıyla %1.1 ve %1.2 oranlarında düşüşler gösterdi. Ocak ayında tüketici güven endeksi art arda ikinci düşüşünü gösterdi. Sıkılaşan finansal koşullar, zayıflayan Türk lirası ve artan siyasi risklerin tüketici güveni üzerindeki etkisinin belirginleştiğini düşünüyoruz. Önümüzdeki dönemde de bunun iç talebe yansıyarak, talebi yavaşlatmasını bekliyoruz. Öncü göstergeler ekonomik aktivitede yavaşlamaya işaret etti. Kapasite kullanım oranı (KKO) Ocak ta %73.9 değerini aldı. Bu oran geçen yılın Ocak ayına göre 1.5 yüzde puan yukarıda olsa da; bu artış, 2013 yılının başında KKO nun oldukça düşük olmasından kaynaklandı. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere bakıldığında, KKO nun Aralık taki %75.9 değerinden, Ocak ta %74.5 e düştüğü görüldü. Böylece aylık bazda büyük bir gerileme gösteren kapasite kullanımı, geçen Nisan ayından beri en düşük değeri aldı. Reel sektör güven endeksi (RSGE) Ocak ta 101.4 olarak, Ocak 2013 e göre 0.7 puan aşağıda yer aldı. Dahası, mevsim etkilerinden arındırılmış RSGE, Aralık taki 110.6 seviyesinden, 104.2 ye gerileyerek, Eylül 2012 den beri en düşük değere geldi. KKO ve RSGE, 2013 yılının ikinci yarısında güçlü performans sergilemişti. Ancak, sıkılaşan parasal koşullar, artan siyasi gerilim ve finansal volatilite sonucu, son dönemde ekonomik aktivite üzerindeki aşağı doğru riskler arttı. Bu ayki öncü göstergeler bu risklerin gerçeğe dönüşmeye başlamış olduğunu gösteriyor. Para politikasında da sıkılaştırmanın artması söz konusu olduğundan, önümüzdeki aylarda ekonomik aktivitede ciddi bir yavaşlama görebiliriz.
Önümüzdeki Haftaya Bakış Ocak ayı enflasyonu bugün saat 10 da açıklanacak. Ocak ayı TÜFE enflasyonunun aylık bazda %1.30 oranında olmasını bekliyoruz. Piyasa beklentisi ise %1.60. Tahminimiz yıllık enflasyonun, 2013 sonundaki %7.40 oranından, Ocak ta %7.04 e gerileyeceğine işaret ediyor. Ocak ayı enflasyonunda, aybaşındaki vergi artışlarının ve Aralık ortasından sonra gerçekleşen kur artışlarının etkili olacağını düşünüyoruz. Ayrıca, 21 Ocak taki PPK toplantısının özetinde belirtildiği gibi, gıda enflasyonu muhtemelen kötü hava koşulları sebebiyle yüksek gerçekleşecek. Bu etkinin boyutu belirsiz olduğu için, tahminimiz üzerinde yukarı doğru risk oluşturabileceğini de dikkate alıyoruz. TCMB yılın ilk enflasyon raporunda 2014 sonu enflasyon tahminini, öngörülemeyen kur, vergi ve gıda fiyatı artışları sebebiyle, 1.3 yüzde puan yukarı revize ederek, %6.6 ya çıkarmıştı. Banka bunun ardından, enflasyonun sene içinde ciddi oranda düşüş kaydedeceğini öngören bu tahminle uyumlu olarak, faiz artırımı yoluyla para politikasını sıkılaştırmıştı. Bu sıkılaştırmayı enflasyon görünümünün iyileşmesi açısından önemli görüyoruz. Ancak, dış finansman koşulları ve iç siyasi risk görünümü iyileşmediği takdirde, enflasyonda öngörülen ölçüde bir düşüş olacağından şüpheliyiz. Bu haftanın veri gündeminde ayrıca, Ocak ayı PMI göstergesi (bugün), Ocak ayı reel efektif döviz kuru (Salı) ve Ocak ayı Hazine nakit dengesi yer alıyor.
Bu rapor, Finansbank CEO Ofisi Araştırma Bölümü tarafından müşterilerini bilgilendirmek amacıyla düzenlenmiştir. Raporun Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayan Finansbank CEO Ofisi ne ait görüşleri yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. Finansbank bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin değişiklik yapma hakkı saklıdır. Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.