www.hindistangezi.com sitesi bülteni Bu bülten, periyodik bir yay n de ildir. Sadece Hindistangezi.com sitesi üyelerine e-mail ile ücretsiz gönderilir 34 Say : 34 Ekim 2008 Haz rlayan Zafer Bozkaya Bu say ya katk da bulunanlar smail Rag p Geçmen Değerli üyemiz Geçti imiz günlerde 9 kiflilik bir grupla karayolundan Hindistan gezisini gerçeklefltirdik. Bu gezi 24 Temmuz - 20 A ustos aras nda yap ld. Geziye kat lan tüm üyelerimize burada tekrar teflekkür ediyorum. Bu geziye ait çeflitli foto raflar Facebook sitesine yerlefltirdim. Bu resimleri görmek için afla daki linklere t klaman z yeterlidir. Ayr ca Facebook üyesi olman z gerekmiyor. http://www.facebook.com/album.php?aid=35501&l=51655&id=628011187 Zafer Bozkaya http://www.facebook.com/album.php?aid=37461&l=d303d&id=628011187 http://www.facebook.com/album.php?aid=38267&l=7c653&id=628011187 Bu say m zda daha önce yay nlamaya bafllad m z smail Geçmen in Hindistan gezi an lar na devam ediyoruz. Rock müzik merakl lar n ilgilendiren bir haber de flöyle: Ünlü ngiliz rock Grubu JETHRO TULL Hindistanda turneye ç k yor ve çeflitli yerlerde konserler veriyor. Grubun gezi program n http://jethrotull.com/tourdates/index.html linkinden görebilirsiniz. 27 Kas m Kolkata Science City Auditorium 29 Kas m Mumbai Shanmukhnanda Auditorium 30 Kas m Delhi Hamsadhwani - Amphitheatre 2 Aral k Hyderabad Hi Tech City Auditorium 3 Aral k Bangalore Palace Grounds Bu haftal k bu kadar. Selam ve sevgiler. Hindistangezi.com chat odalar nda her türlü sorunuza canl canl cevaplar alabilirsiniz Hindistangezi.com sitesi Hindistan hakk nda bilmek istedi iniz her fleyi sunar 1
Sadece H ND STAN da olur böyle fleyler Agra, Tac mahalin kenti ve tüm Kuzey Hindistan bir s cak dalgas yla kavruluyor. Baz yerlerde s 50 dereceye ulaflt. Afl r s - cak dalgas Tac mahali ziyaret eden turist say s n 07 / 07 / 2007 tarihinde çok azaltt. Dünyan n yen 7 harikas listesine Tac Mahalin de al nmas için 300 milyon daha oy gerekiyor. 12 Haziran 2007 13 Haziran tarihinde Bengal eyaletinin güneyine yo un bir muson ya muru ya d. Kolkata flehrinin çeflitli yerlerinde demiryollar hatlar n sular n basmas, caddelerin suyla dolmas ile halk n normal yaflant sürmesi imkans z hale geldi. Bütün ülke, özellikle küçük yerleflimler yetersiz altyap nedeniyle sel bask nlar yafl yor. Sel bask nlar salg n hastal klara ve suyla geçen rahats zl klara sebep oluyor. 14 Haziran 2007 Nusret-ül slam medresesinin ö rencileri Hindistan do umlu astronot Sunita Williams n uzaydan dünyaya sa salim dönmesi için Jalandhar kentinde dua ediyor. Sunita, 16 Haziran tarihinde bir kad n taraf ndan yap lm fl ve kesintisiz en uzun uzay uçuflunu gerçeklefltirmifltir. Sunita, önümüzdeki günlerde dünyaya geri dönecek. 18 Haziran 2007 Bir ressam, Kongre Partisi lideri Sonia Gandhi yi Hindu tar ças Durga fleklinde resmetmifl ve bunu Uttar Pradesh eyaletinin son genel seçimlerinde Kongre partisinin önüne asm flt r. Eski Kongre partisi liderlerinden Haf z S dd gi bu tabloyu protesto etmifl ve Kongre partisinin laikli i savunan bir organizasyon olarak bu resmi sald rgan ve kabul edilemez buldu unu bildirmifltir. 26 Haziran 2007 Bir sanatç Tac Mahalin gümüflten bir kopyas n n son rötüfllar üzerinde çal fl yor. Bu model Haydarabad taki bir sergide gösterilecek. Bilindi i gibi Tac mahal dünyan n yeni 7 harikas listesine al nmay bekliyor. 24 Haziran 2007 2
Bir düfl ülkesi HiNDiS TAN SMA L GEÇMEN in H ND STAN GEZ ANILARI - 9 11.03.2006, Cumartesi, Goa, 5.Gün irgecmen@yahoo.com 30. bültenden devam... Teknede e lence! Gezi teknemiz nehrin denize kavufltu u yerden geriye dönüyor ve çok flükür ki bu kitsch e lencemiz sona eriyor. Benden size tavsiye, e er Panjim e gidecek olursan z sak n bu salak geziye tak lmay n, 100 rupinize yaz k: ) Sonras otobüsle Palolem e dönüfl. Bir iki at flt rmadan sonra biraz yürüyüfl sahil boyunca. Elektrikler ne mutlu ki yine kesik ve dolunay fl nda kumsalda oturup gökyüzünü seyretmek müthifl bir keyif, binlerce y ld z tepende, kumsal, dalgalar, rüzgarda sallanan egzotik Hindistan cevizi a açlar n n gölge oyunlar, sessizlik Yar n cennet Palolem deki son günümüz. Kafama koydum, sabah erken kalk p denize girece im. srailliler yorgun galiba, onlar n bile sesi ç km yor bu gece : ) Rüzgar durdu. Egzotik kufllar n ve dalgalar n ritmik sesi sadece. Uyumak için bundan daha güzeli var m? Gece sessiz, sabaha uzan yor. Site üyelerimizden smail Rag p Geçmen in Hindistan gezilerini anlatan kitab n hala okumad n z m? Bültenimizde bu kitaptan baz bölümleri yay nlayaca z. Bu bölümleri okudukça kitab sevece inize ve tümünü okumak isteyece ine eminiz. 12.03.2006, Pazar, 7.Gün Sabah erkenden Zafer in sesiyle uyan yorum. Güzel bir so- uk dufl kendime getiriyor beni, sonra lokantam zda siyah çay (sallama tabi) ve tost söyleyip do ruca denize giriyorum. Nas l olsa tost haz rlanana kadar en az 1 saat geçecek : ) Restoran k l kl k r kahvesiyle deniz aras nda sadece 5 metrelik bir sahil var. Oturdu unda dalgalar ayaklar na dek uzan yor nerdeyse. Zaten denizden garsonu kesiyorum, elinde bir fleyle görünse masaya ulaflmam 30 saniye : ) Kahvalt sonras tekrar deniz. Ne denizi be, okyanus! Bu yine gülümsetiyor beni. Evet okyanus. Kumsala uzan yorum sere serpe. Sersem bir s r t fl yerlefliyor yüzüme. Günefl, deniz ve ben bahtiyar m! Bir belirsiz zaman sonra birden bire günefl karar yor. N oluyor lan? Gözümü aç yorum, hay r, günefl de- il kararan, bembeyaz parlayan diflleriyle s r tan bir surat, gölge ediyormufl. Güneflimden kaç be kad n! Boncuk sat c s bir kad n, elle- Palolem plaj rinde, kollar nda türlü çeflitli bilezikler, yüzükler, rengarenk boncuklarla dibime çöküyor teklifsizce. A be kad n, ben dünyan n ve insan n anlam na iliflkin çok önemli bir felsefî tart flmay yafl yorum içimde, zaman m flimdi üç kuruflluk boncu un? Y k l karfl mdan! Demiyorum tabi bunu ona, o kadar güzel gülüyor ki haspa : ) Ad Maya ym fl, isimdeki asalete bak. Güldü ü zamanlar hariç en az ndan 35 inde gösteriyor. Oysa sadece 24 yafl ndaym fl, flafl p kal - yorum. 2 o lan ve 2 k z çocu u olan Maya, Rajastan denilen ve çöl ikliminin hakim oldu u oldukça uzak bir bat eyaletinden geliyor- 3
Palolem in müthifl kumsal mufl. Boy boy çocuklar na yafll annesi bak yor. Bir fley alaca m yok ama gitmiyor bir türlü, bir taraftan gülücükler saç p bir taraftan da bir fleyler almam için s k flt r p duruyor. Çok pis cimriyim ben, hayatta almam diyorum, anlam yor mu, yoksa ona e lencelik mi olduk bilmem ama gülüyor da, gülüyor. Git bafl mdan kad n, flurda Atman ar yoruz, sen boncuk moncuk beni e liyorsun : ) Kendisi gibi iki sat c kad n daha geliyor bir süre sonra, onlara her ne anlat yorsa kad nlar gülmekten k r l yor. Bir süre daha geyik yapt ktan sonra Maya, benden umudu kesip di er kad nlarla birlikte k - k rdayarak uzaklafl yor. Gözden kaybolana dek arkas n dönüp uzun uzun bak yor, 24 yafl ndaki, 4 çocuklu Maya han m. Maya c m, bizler ayr dünyalar n insan y z iki gözüm : ) Güle güle, belki bir sonraki reenkarnemize inflallah : ) Bugün yol günü. Goa tatilimiz sona eriyor ve 14.30 treniyle Margao üstünden Agra ya gidece iz. Yol 36 saatten fazla sürüyor ve bu süre hep trende geçecek. Gitmeden önce Ayuverdik masaj yapt rmay kafama koydum ya, durmadan barakay kesiyorum, biri girse ya da ç ksa, bask n marifetiyle ahanda ben geldim naras yla barakay bas p masaj m yapt raca m, lakin ne zaman baksam kap kapal. Sonunda bir amcan n kap y açt n görüp f rl yorum. Fiyat 400 rupi (14 YTL). Fiyat oldukça pahal ama sorun para de il, 2 saat sonra yola ç kmal y z ve masaj 1,5 saat sürüyor. Toplanmad m bile. Nasip bir baflka baharaym fl, neyleyim? Dönüp eflyalar m topluyorum. K ç mdaki piflik, yaraya dönüfltü, bazen çok ac veriyor ve pudra da bir halta yaram yor. Üstelik denize girince müthifl yan yor ama bu çok iyi çünkü deniz tuzu iyilefltirici. Bir kez daha suya girip duflumu al yorum. Palolem e veda zaman geldi. Otobüse zor bela yetiflip eflyalar arac n üstüne at yoruz. Muavin var ama niyeyse eflyalar n kendin ç k p yerlefltiriyorsun, inece in zaman da kendin t rman p çözüp al yorsun. Güzelim do a içerisinde, yan k bir Hint ezgisi ile yeniden yollarday z. Margao treni 15 dakika kadar gecikiyor. Yerimiz acayip lüks, klimal, yatakl, perdeyle ayr lm fl dörder kiflilik kompart manlar, etrafta gençler, yafll lar, tek tük turistler, çoluk çocuk. Yafll lar tombala oynuyor paras na. Vay be, kumar ha diyorum, bir yafll, evet çok büyük oynuyoruz, 10 rupisine diyor. Gülüflüyoruz. Ad ne diyorum bu oyunun, tambolaym fl : ) Sözcük ayn. Durmadan bir fleyler at flt r yoruz yol boyu. Zaten çok fazla da yapacak fley yok. Etrafa bulaflmak, esmer, çok pis ve ama çok sevimli Hint çocuklar n sevmek, kitap okumak, geyik çevirmek ve t k nmak. Zaman bol. Samosa, sütlü çay, muz, neskafe ve tabi su. Bolca su içiyoruz bu ülkede, günde belki 5-6 litre. çmeliyiz de. En önemli ilac m z o. Bir ara içim geçiyor, 3 saat sonra uyand mda hava kararm fl. Görevliler yemek siparifli al yor. Akflam yemek arzu eder miymifliz? Ne var abi yemekte? Hindistan n ulusal yeme i say lan ve Thali denilen baharatl, bol ac l bir tür mercimek çorbas yla pilavdan oluflan bir menü. Tamam al r z. Yemek paras flak diye görevliye ödeniyor, yemekler geliyor. Bolca g rg r yap yoruz ekip olarak, yan m zdaki Hindu amca etkileyici akflam duas n okuyup yat yor, onu izliyoruz bir süre. Gece erken çöküyor yine. Sonra giderek sessizlefliyoruz. Herkes kendi dünyas na çekiliyor. Hüzün bas yor, yavafl yavafl gelen bir bafla r s gibi. Deniz imi özledim en çok, saf, temiz, riyas z sevgisinin kokusunu. Ve Gökçe mi, a z kulaklar nda Hofl geldin Babac m diyen sesini Özlemek güzel. Özlemek yaflad n hat rlat r insana. Güç verir. Hedef koyars n kendine, amac n vard r. En kötüsü, yaflam n ola an ak fl na b rak p kap p koyvermektir kendini, her günü birbirinin ayn yaflamaktan al koyar insan özlemek. Sevmek kadar, özlemeyi de bilmeli. Özlemek iyidir velhas l. Yatma saatidir art k. Zafer in verdi i kilitle çantam n a z n kilitliyorum. Zincirle çantalar da birbirine ba l yoruz. S k olmasa da yaflanabiliyor h rs zl k olaylar, özellikle turist çantalar malum nedenlerle pek gözde. Yine de bu yoksullu a ra men, yaflananlar devede kulak misali. Ama tedbiri elden b rakmamal. fiehirlerden, fl kl fl ks z irili ufakl yerleflim yerlerinden geçiyoruz. Trenin cam ndan kendi yans mam izliyorum. Giden ben miyim? fiu Trenimizin içi önümde ak p giden sahi ben miyim yoksa zaman m? Atman (RUH) nerde acaba Necdet usta? fiu birbiri ard na geçip gitti imiz köylerden birinin basit tap naklar nda m saklan r acep? Rüzgar n sesinde mi? Karma kar fl k duygular içindeyim. Gündelik hayat n sorunlar ndan ne kadar da uza m. Bildiklerimi unuttum burada, unutmad klar m da anlam n yitirdi sanki. Uzun zamand r bu kadar çok derinlerime bakmam flt m. Kendimleyim, kendimdeyim, içimdeyim. Camdaki yans mam h nz r bir sevecenlikle gülümsüyor. 4
H NDFalih R fk Atay 2 FAL H RIFKI ATAY 1894'te stanbul'da do du. Darülfünun ( stanbul Üniversitesi) Edebiyat Fakültesi'ni bitirdi. 1911'de "Tecelli" dergisinde ilk fliirleri, Servet-i Fünun dergisinde ilk denemeleri yay nland. 1913'te Tanin gazetesinin baflyazar oldu. stanbul mektuplar, röportajlar, köfle yaz lar yazd. 1913-1914'te Bahriye ve Dahiliye kalemlerinde çal flt. 1'inci Dünya Savafl 'nda yedeksubay olarak Suriye'de bulundu. 1918'de birkaç arkadafl yla birlikte Akflam gazetesini kurdu. Gazetenin Kurtulufl Savafl 'n desteklemesi nedeniyle divan- harpte yarg lan p tutukland. 1922'den sonra Bolu ve Ankara milletvekili olarak Meclis'e girdi. Atatürk'e yak n kifliler aras nda yer ald. CHP nin yay n organ olan Hakimiyet-i Milliye gazetesinde, ard ndan Ulus'ta yay nlanan köfle yaz lar nda, Osmanl Devleti'nden Cumhuriyet'e geçiflin yaratt sorunlar üzerinde durdu. Yap lan reformlar ve Bat l laflma çal flmalar n savundu. Gezi yaz lar yla Cumhuriyet döneminin ilk örneklerini verdi. 1950'de Demokrat Parti iktidar ndan sonra 1952'de stanbul'da "Dünya" gazetesini kurdu. Yaflam n n sonuna kadar bu gazetede baflyaz lar ve röportajlar yazd. 20 Mart 1971'de stanbul'da yaflam n yitirdi. Yazar 1943 y l nda yapt Hindistan gezisini 1946 y l nda yay nlad H ND isimli kitab yla anlatt. O dönemlerin Hindistan n okurken flimdiki Hindistan n tarihi ve flimdiki durumu hakk nda bilgi sahibi oluyoruz. Günümüzden 60 y ldan daha uzun süre önce yaz lm fl olmas na ra men halen kulland m z Türkçeye çok yak n bir dil kullanmas ilgiç olmufltur. Metin içinde yer alan parantez içindeki ve italik yaz lar, aç klama amac yla taraf mdan yaz lm flt r ve esas metinde yoktur. Bu kitap, ülkemizde yay nlanan ilk gezi kitaplar ndan biri olmufltur. Bültenlerimizde yazar n bu kitab ndan seçme bölümleri size iletece iz. GWAL OR 18 Sonkânun 1943 Kalküta yolcular n götüren Kastor (uçak), bizi ö leye do ru, Gwalior Maharacal n n bir gölü üstüne b rakacakt r. Seyahatin ondan ötesine trenle devam edece iz. Önce Thar bozk r n afl yoruz. Bunun dün geçti- imiz Maskat ve Beluc çöllerinden hiç fark yok: düzü, da ve deresi kum bofllu u... Engin bir aksar, ufuklar devflire devflire uzay p gider. ngiliz mühendisli i, nehir kanallar ile, bu tabiat cesedinin damarlar na kan yürünme e ve kalbini yeniden uyand rma a çal fl yor. Sukkar baraj da tamamland ktan sonra sulanan yerler k rk bin kilometre kareyi geçecekmifl. E er sulak fleritler boyuna nüfus da birikecek olursa Sind ile M s r aras nda benzerlik gün geçtikçe artacakm fl. flimdiye kadar bu çölde hiçbir rmak tutunamam flt r: Kum, akar sular yataklar nda bo uyor ve sular, içme e kanm yan kumlar önünde dört yana kaç fl yor. Uça m z, bundan sonra Hind in büyük Cang llar ndan (ormanlar ndan) biri üstüne vard. Iss z çölün hemen yan nda yabani orman, göz alabildi- i kadar, sarp inifller ve ç k fllar, sel yar klar ve yataklar ile, engen bir ormanl k... Sazl klar içinde bir kaplan n, dallar aras nda maymun sürülerinin bize do ru bakt n düflünmek, iki bin metre yukarda, hayale ne kadar hofl geliyor. K vr la k vr la akan nehrin k y lar nda susuz fillerin sar çamurlu hortumlar n seçmek için âdeta bak fllar m z zorlamak istiyoruz. Geçti imiz bölge eski Rajputlar n yurdu idi. fiimdi bir avuç nüfusa inen Rajputlar, Hind tarihin- Bir Rajput savaflç 5
de gözü ve yüre i pek, savaflç ve eyi binici bir halk olarak tan nm flt r. rili ufakl 23 prenslikle, Rajputana, bir yerli hükümetler koleksiyonudur. çlerinde Maharacalar (Mihraceleri) 19 topla selamlanan birkaç milyon nüfuslu hükûmetler var. Kastor (uçak) sekiz buçu a do ru, Udaipur Maharacal topraklar nda Rajsamand denen 6 as rl k bir yapma gölün sessiz sular na kondu. Etrafta, nefes alsan z ürpertecek bir sükûn var. Karfl k y da beyaz bir saray ve beyaz bir mabet, beri yanda hava yolcular için merdivenli bir durak, hepsi o kadar. Hanedan n n güneflten indi ine inanan Maharaca, 45 kilometre uzakta, baflka bir göl üstündeki saray nda otururmufl. Bu saray, anlat ld na göre, Hind masallar na en çok yaraflan üsluptad r. En büyük gururu da, Agra ve Delhi deki Türk mparatorlu u haremlerine hiç kad n vermemifl olmakt r. Ayaküstü bir fley daha ö reniyoruz: Udaipur halk n n ço u Jain mezhebinden oldu u için bu Maharacal kta sinek bile öldürülmez. Yirmi befl as rl k Jainizm mezhebinin bafl kaidesi (kural ) bir kelime ile hülâsa olunabilir (özetlenebilir): (asla) öldürme! O kadar ki, mezhepte pek sofu olanlar, gözle görünmeyen böcekleri nefeslerine kar flt rmamak için, a zlar n s k dokulu bezle kapatmak âdetindedirler. Bir Jainist ne mutfa ndaki akrebe veya bir kertenkeleye, ne de duvar ndaki tahtakurusuna k ymaz, onlar usulca tutar ve bahçesine sal verir. Jainistler, ayn zamanda, pek temiz ve titizdirler. Ayak parmaklar n n her birine birer elmas yüzük takan kad nlar n n pabuçsuz gezdiklerini hikâye sanmay n z: iyi bir Jainist, hayvan derisine basamaz. Son zamanlarda bile zengin Jainistler, hayvan ve kufllar için hastaneler kurmufllard r. Maharacalar n fil üstündeki gezileri Rajput saraylar ndan bir görünüm.... Udaipur Maharacal nda kimse ava ç kmaz, e er kâfir de ilse et yemez. Cang l n bu memlekete ait k sm bir hayvanlar cennetidir. Kaplan, kendi sazl içinde, garp milletlerinden ço unun vatandafllar ndan daha rahat uyur. Büyük baban z n ruhu, flu karfl n zdaki inekte olmad n nas l bilirsiniz? E er bir gün sizin ruhunuz bir maymun kal b na girecek olursa, dövülmenize, kovulman za raz olur musunuz? Mukaddes Tavus, burada tekerlekler aras nda dolafl rm fl. Yerli kanunlara göre Tavus öldürmenin yedi y l hapsi varm fl. Ya y lan diyeceksiniz. Onu ben de merak ettim. Bir Jainist zehirli y lana rastlad zaman, can n kurtarmak için onu öldürür. Fakat ruhunu kurtarmak için ölen y lan süt ile gasleder ve dualarla, ayinlerle gömer. Gwalior Maharacas (Mihracesi) anas öldü ü için yastayd. Bir Hindu 13 yas günü, hiçbir fley yapmaz. Barajda saray adamlar bize genç Maharaca n n selam n getirdiler ve akflama kadar kendisinin misafiri oldu umuzu söylediler. Otomobille bir hayli yol giderek, flehre vard k ve önce, alt hafta içinde dolaflaca m z, yat p kalkaca m z vagonlara eflyalar m z b rakt k. Gwalior Maharacas n n top hakk, 21 at md r. Gwalior maharacalar, hala Âlicah lakab n tafl rlar. Bu, bir Türk rütbesidir. Çünkü eski Maharacalar, Türk imparatorlu u Virsuvalar idi. Gene Türk devrinden kalma Mirza lakab n art k b rakmas do ru olaca söylendi i vakit, Jaipur Maharacas : Hay r, o benim flerefimdir! cevab n vermiflti. Devam edecek... 6