Birinci Kısım İMAR PLANLAMA HUKUKU. 1. Bölüm İMAR HUKUKUNA GİRİŞ

İçindekiler Beşinci Baskıya Önsöz 7 Kısaltmalar 29 Birinci Kısım İMAR PLANLAMA HUKUKU 1. Bölüm İMAR HUKUKUNA GİRİŞ I. İMAR HUKUKU KAVRAMI 3 1 A. Tanımı ve Önemi 31 B. Konusu 31 C. Nitelikleri 32 D. Kaynakları 34 E. Diğer Hukuk Dalları Arasındaki Yeri 3 7 II. PLANLAMA KAVRAMI VE İMAR PLANLAMASI 39 A. Tanım 3 9 B. Planlamanın Aşamaları 39 C. Planlama Türleri 40 D. imar Planlamasının Amacı 42 E. İmar Planlamasının Türk Hukukundaki Gelişimi 43 1. Osmanlı Dönemi 43 2. Cumhuriyet Dönemi 47 a. Plansız Dönem 47 b. Zorunlu Plan Dönemi (1928-1956).- 48 c. 1956-1985 Dönemi 53 d. 1985 Sonrası Dönem 56 2. Bölüm ÜST ÖLÇEKLİ PLANLAR I. ÜLKE (ULUSAL KALKINMA) PLANI 5 7 II. BÖLGE PLANI 60 III. METROPOLİTEN İMAR PLANI 63 IV. ÇEVRE DÜZENİ PLANI 65 A. Tanımı ve Niteliği 65 C. Çevre Düzeni Planı Türleri ve Planlama Yetkisi 66 1. il Çevre Düzeni Planı 66 2. Bölge ve Havza Bazında Çevre Düzeni Planı 68 D. Çevre Düzeni Planlarının Yapım Usulü 69 1. Planlama Alanının Tespiti 69 2. Verilerin/Bilgilerin Toplanması 70

10 imar Hukuku Dersleri E. Planın Yapılması Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar 71 F. Çevre Düzeni Planlarında Revizyon, İlave ve Değişikliklerin Yapılması 72 G. Çevre Düzeni Planının Hazırlanması ve incelenmesine İlişkin İdari ve Teknik Usuller 73 1. idari Dsuller 73 2. Teknik usuller 74 H. Çevre Düzeni Planlarının Onaylanması, Yürürlüğe Girmesi, İlanı, Dağıtımı ve Uygulamaların izlenmesi 74 1. Onaylanması, Yürürlüğe girmesi ve ilanı 74 2. Onaylanan Planların Dağıtımı, ilanı ve itiraz 74 3. Planlara ilişkin Uygulamaların izlenmesi ve Denetlenmesi 75 3. Bölüm İMAR PLANLAMASINDA YETKİ SORUNU I. İMAR PLANLAMASINDA GENEL YETKİ 77 A. Belediyeler 77 1. Mücavir Alan Kavramı, Tespiti, Onaylanması ve Sonuçları 77 2. Belediyelerin Plan Yaptırma Zorunluluğu 78 a. Tarihi Gelişimi 78 b. Plan Yetkisi 80 c. imar Planlarında Karar Organı: Belediye Meclisleri 81 B, İl Özel idareleri 82 II. İMAR PLANLAMASINDA MERKEZÎ İDARENİN YETKİSİ 84 A. İmar Kanunu'nun 9'uncu Maddesi ile Verilen Yetkiler 84 1. Kamu Yapıları ile İlgili Yetkiler 84 2. Umumî Hayata Etkili Afetler Dolayısıyla veya Toplu Konut Uygulaması veya Gecekondu Kanunu'nun Uygulanması Amacıyla Kullandığı Yetkiler 85 3. Diğer yetkiler 85 B. KHK/644 ile Verilen Yetkiler 86 III. İMAR PLANLAMASINDA ÖZEL YETKİ 87 A. Büyükşehir Belediyelerinde 87 1. Çevre Düzeni Planı Yapma Yetkisi 87 2. Nazım imar Planı Yapma Yetkisi 87 3. Uygulama İmar ve Parselayson Planı Yapma Yetkisi 87 4. Kanunlarla Büyükşehir Belediyelerine Verilen Görevlerle ilgili Yetkiler 88 5. Ruhsat ve Yapı Kullanma izni Verme Yetkisi 88 6. ilçe Belediyelerine Ait Planlama Yetkilerinin Büyükşehir Belediyesine Devredilmesi 89 B. Gecekondu Alanlarında 89 C. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile Turizim Alan ve Merkezlerinde 89 D. Sit Alanlarında 90 E. Kıyılarda ve Sahil Şeritlerinde 90 1. Kıyılarda Planlama 91 2. Sahil Şeritlerinde Planlama 91 a. Sahil Şeridinin Birinci Bölümünü İçeren Uygulama imar Planları 91 b. Sahil Şeridinin ikinci Bölümünde Yapılacak Planlar 92 c. Planların Yürürlüğe Girmesi 92

içindekiler Tl 3. Doldurma ve Kurutma Suretiyle Kazanılacak Arazilerde 93 4. Planların Yapılması 94 F. Milli Parklarda 95 1. Milli Park Gelişme Planı 95 2. Uygulama imar Planları 95 G. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 95 H. GAP Projesi Kapsamında Kalan Yerlerde 96 I. Özelleştirme Programına Alınan Kuruluşlara Ait Arsa ve Arazilerde 97 1. Belediye ve Mücavir Alanlarda Bulunan ve Özelleştirme Kapsamına Alınmış Kuruluşlara Ait Arazi ve Arsalarda 97 2. Hizmet Özelleştirmesi Niteliğindeki Yatırımların Yapılacağı Yerlerde 98 3. Kıyıda ve Turizm Alanlarında Kalan Yerlerde 98 i. Toplu Konut Alanlarında 99 J. imar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapı Bulunan Alanlarda 100 K. Organize Sanayi, Endüstri ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 101 1. Organize Sanayi Bölgelerinde 101 2. Endüstri Bölgelerinde 101 3. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 102 L. Tarımsal Alanlarda 103 M. Köy Yerleşme Alanlarında 104 1. Köy Yerleşme Planlan 104 2. Planların Yapılması, Onaylanması ve Tapuya Tescili 108 3. Köy Yerleşme Planlarının Uygulanması 109 N. Boğaziçi'nde 112 1. Planlama Yetkisi 112 2. Planların Revize Edilmesi ve Değiştirilmesi 113 0. Diğer Özel Yetkiler 114 1. Türk Boğazlar Bölgesinde 114 2. T.C. Devlet Demiryolları işletmesi Genel Müdürlüğü'ne Ait Taşınmazlarda 114 3. Haydarpaşa Limanında 115 4. Karayolu Güzergahlarında 115 5. Atatürk Orman Çiftliği'nde 117 6. Olimpiyat Köyünde 117 7. Patlayıcı Madde Üretmek/işlemek Üzere Kurulacak Tesislerde 118 8. Balıkçı Barınaklarında 118 9. Atatürk Kültür Merkezi'nde 118 10. Yalova Termal Kaplıcalarında 119 11. Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'nda 119 12. Türk Silahlı Kuvvetlerine Ait Savunma ve Eğitim Amaçlı Alanlarda 121 13.1164 sayılı Kanun Kapsamında Kalan Alanlarda 122 14. Kamu Özel iş Birliği Modeli Çerçevesinde; Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarınca Yapılmasına ihtiyaç Duyulan Tesislerin Yapılacağı Yerlerde 122 IV. İMAR PLANLARININ YAPILMASINDA SÜRE 123

12 imar Hukuku Dersleri 4. Bölüm İMAR PLANLARININ HAZIRLANMASI, ONAYLANMASI VE SONUÇLARI I. NAZIM VE UYGULAMA İMAR PLANLARİ 125 A. Planların Yapılması 1 2 5 B. Planlamanın Aşamaları 1 2 6 1. Planlama Öncesi Çalışmalar 1 2 6 a. Halihazır Harita Alımı 1 2 6 b. ilgili Kurum ve Kuruluşlardan Rapor ve Görüşlerin Alınması 129 2. Planın Elde Etme Şeklinin Belirlenmesi ve Plan Yaptırma Yolları 132 a. imar Planlarının Elde Edilme Usulleri 132 aa. ilgili Yönetimlerce Planların Re'sen Elde Edilmesi 132 ab. imar Planlarının Başkalarına Yaptırılması 134 ac. Özel Kişilerce Plan Teklifi Sorunu 135 ad. Diğer Kurumlarca Plan Yapma veya Yaptırma 136 b. imar Planlarının Yapımında Yeterlilik 137 3. Araştırma ve Değerlendirme (Ön Çalışmalar) 137 a. Bilgi ve Belgelerin Toplaması (Analiz) 139 b. Jeolojik-Jeoteknik Etüd Raporlarının Hazırlanması 139 c. Verilerin Elde Edilmesi 139 d. Gerekli izinlerin Alınması 140 e. Bilgileri Birleştirme (Sentez), Yorum, Sonuçların Değerlendirilmesi 145 4. Plan Kararlarına Geçiş, Plan Alternatifleri 145 a. Nazım Plan Aşaması 145 b. Uygulama imar Planı Aşaması 149 c. Kent ihtiyaçları için Ayrılacak Alanların Tespiti 152 ca. Kentsel, Sosyal ve Teknik Altyapı 152 cb. Eğitim Tesisleri 153 cc. Sosyal ve Kültürel Tesisler 154 cd. Sağlık Tesisleri 154 ce. Resmi Bina ve Tesisler 155 cf. Cezaevleri 156 cg. ibadet Yerleri 157 ch. Otoparklar 157 ci. itfaiye Alanları 159 C. İmar Planlarının Kısımları 160 II. TAMAMLAYICI İMAR PLANLARI 160 A. İlave imar Planı 160 B. Mevzi imar Planı 162 III. İMAR UYGULAMASI NEDENİYLE HAZİNEYE VE İL ÖZEL İDARELERE AİT TAŞINMAZLARIN BELEDİYE VE İL ÖZEL İDARELERE TERKİ 166 A. Terkin Şartları 167 1. Terk Yapılacak Taşınmazların imar Kanununun 11/1 Maddesinde Sayılan Alanlarda Kalması 167 2. Hazineye veya il Özel idarelerine Ait Bulunması 169 3. Vakıflar Genel Müdürlüğüne Ait Olmamak veya Milli Savunma Bakanlığı Tarafından Kullanılmıyor Olması 170 4. Maliye Bakanlığı'nın izninin Alınması 170 5. Parselasyonun Yapılmış Olması 170 B. Terk Yetkisi 171

içindekiler 13 C. Terk işleminin Aşamaları 172 1. Başvuru 172 2. Terk Kararı 174 3. Terk işlemlerinin Tapuda Yapılması 174 4. Bedel 174 D. Terk Edilen Taşınmazın Özel Mülkiyete Konu Olması ve Amaç Dışı Kullanılması Durumunda, Taşınmazın Terk Eden Kamu idaresine İade Edilmesi 175 1. Özel Mülkiyete Konu Olma 175 2. Amaç Dışı Kullanım 176 IV. MERA, YAYLAK VE KIŞLAKLARIN GEÇİCİ YERLEŞME YERİ OLARAK TAHSİSİ 177 V. İMAR PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK VEYA REVİZYON YAPILMASI VE SONUÇLARI 179 A. İmar Planlarında Değişiklik Yapılması 179 1. imar Planlarının Değiştirilmezliği ilkesi 179 2. imar Planlarında Değişiklik Usulü 181 a. Bakanlıkça Değişiklik istenmesi 181 b. Yerel Yönetimlerce Re'sen Değişiklik Yapılması 182 c. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişilerince Planlarda Değişiklik Yapılmasının istenmesi 182 d. Değişiklik Sırasında Göz önünde Bulundurulması Gereken Esaslar 183 da. Gerekçe ilkesine Uyulması 183 db. Değişikliğin Şehircilik ilkelerine, Planlama Esaslarına ve Kamu Yararına Uygun Olması 183 dc. Planın Bütünlüğünün Bozulmaması 184 dd. Kazanılmış Haklara Saygı Gösterilmesi 185 de. Plan Değişikliklerinin Yeterliliğe Sahip Personel Tarafından Yapılması 185 df. Plan Değişikliklerinin Zorunlu Olması 186 e. Yönetmelikte Yer Alan Plan Değişikliğine ilişkin Esaslar 186 ea. inşaat Alanı/Nüfus Yoğunluğunu Etkileyen Değişiklikler 191 eb. Yolların Genişletilmesi, Daraltılması ya da Güzergâhlarının Değiştirilmesiyle ilgili Değişiklikler 191 ec. Arazi Kullanışının Değiştirilmesine Yönelik imar Planı Değişiklikleri 192 B. İmar Planlarında Revizyon Yapılması 192 C. İmar Planlarının Değiştirilmesinin/Revizyonunun Hukuki Sonuçlan: Kazanılmış Haklar Sorunu 195 1. Kazanılmış Hak Kavramı 195 2. imar Mevzuatında Durum 198 3. Danıştay'ın Yaklaşımı 199 VI. İMAR PLANLARININ ONAYLANMASI, İLANI VE HUKUKİ SONUÇLARI 202 A. İmar Planlarının Kabulü ve Yürürlüğe Girmesi 202 1. Tarihi Gelişimi 202 2. Onay Usulü 203 a. Belediye ve Mücavir Alanları içinde 204 aa. Normal Belediyelerde 204 ab. Büyükşehir Belediyelerinde 206 b. Belediye ve Mücavir Alanları Dışında 208 3. imar Planlarının ilanı (Askıya Çıkarılması) ve Kesinleşmesi 209 B. İmar Planlarının Hukuki Sonuçları 209 1. İdare Açısından 210 2. Özel Hukuk Gerçek ve Tüzel Kişileri Açısından 211 a. İmar Çapını (imar Durumu) isteme Hakkı 211

14 imar Hukuku Dersleri b. itiraz Hakkı 213 c. Dava Hakkı: imar Planlarına Karşı iptal Davasının Açılması 214 VII. İMAR PLANLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE NORMLAR HİYERARŞİSİNDEKİ YERİ 216 A. İmar Planlarının Hukuki Niteliği 216 B. İmar Planlarının Normlar Hiyerarşisindeki Yeri 216 VIII. İMAR PLANLARINA HÂKİM OLAN TEMEL İLKELER 217 A. Hukuk Devleti ilkesi 217 B. Açıklık ilkesi 218 C. Genellik ilkesi 219 D. Üst Derecedeki Planlara Bağlılık (Hiyerarşi) İlkesi 220 1. Planlar Arasında Hiyerarşi 220 a. Planlar Arası Hiyerarşi Kavramı 220 2. Planlar Arası Hiyerarşinin Kapsamı 222 a. Bölge Planının Ülke Planına Uygunluğu 222 b. Çevre Düzeni Planının Yerel Planlar Arasındaki Yeri ve Üst Planlara Uygunluğu 222 c. Nazım imar Planının Üst Planlara Uygunluğu 224 d. Uygulama imar Planlarının Üst Planlara Uygunluğu 225 e. Yerel Planların Bölge ve Ulusal Kalkınma Planlarına Uygunluğu 227 E. Kamu Yararı ilkesi 228 F. Zorunluluk İlkesi 230 G. Esneklik ilkesi 230 H. Geniş Kapsamlılık İlkesi 231 İ. Uzun Süreli Olma İlkesi 232 J. Bilimsellik İlkesi 233 K. Katılım İlkesi 234 İkinci Kısım İMAR PLANLARININ UYGULANMASI GİRİŞ 237 5. Bölüm İMAR PROGRAMI I. KAVRAM, TANIM, FAYDALARI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 241 A. Kavram 241 B. Tanım 243 C. Faydalan 243 D. Hukuki Niteliği 244 II. PROGRAM YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 244 A. Tarihi Geçmişi 244 B. Yürürlükteki Durum 245 III. İMAR PROGRAMININ HAZIRLANMASI 245 A. Yapılacak işlerin Tespit Edilmesi 246 B. Öncelik ve Önem Sırasının Belirtilmesi 246

İçindekiler 1 C. Malî imkânların Tespiti ve Projelerin Bu Kaynaklara Göre Düzenlenmesi 247 D. Yatırımcı Kuruluşların Görüşlerinin Alınması 248 E. imar Programlarında Süre 248 F. Yatırım Programı ve Program Bütçesi 249 G. İmar Programlarının Hazırlanmasında Göz Önünde Bulundurulması Gereken İlkeler 249 1. imar Programlarının Belediye Bütçeleri ile İlişkisinin Kurulması ilkesi 249 2. Bir Yıla ilişkin Uygulama Tamamlanmadan Daha Sonraki Yılların Uygulanmasına Başlanmaması 250 3. Süreklilik ilkesi 250 H. İmar Programlarının Onaylanması 250 IV. İMAR PROGRAMLARININ HUKUKÎ SONUÇLARI 250 A. Taşınmaz Mallar Üzerindeki Hakların Kısıtlanması 250 B. Kısıtlamaların Süreye Bağlılığı 251 C. Programa Alınmayan Alanlarda Mevcut Kullanımın Devamının Mümkün Olması 252 D. imar Programına Alınan Yerlerin Vergilerinin İdarece Ödenmesi 253 6. Bölüm İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜ I. KAMULAŞTIRMA HAKKINDA GENEL BİLGİLER 255 II. İMAR HUKUKUNDA KAMULAŞTIRMA USULÜNÜN UYGULANMASI 264 A. Genel Olarak 264 B. İmar Hukukunda Kamulaştırma Usulünün Uygulandığı Yerler 265 1. imar Programına Alınan Yerlerde 265 a. Umumi Hizmetlere Ayrılan Yerlerde Kamulaştırma 265 b. Kamu Tesis Arsalarına Tahsis Edilen Yerlerde 266 c. Cephe Hattının Gerisinde Kalan Yerlerde Kamulaştırma 268 ca. Cephe Hattı Kavramı 268 cb. Cephe Hattının Gerisinde Kalan Parsellerde Yapı Yapılamaması ve Bu Parsellerin Kamulaştırılması 268 2. imar Programına Alınmayan Yerlerde 269 III. İMAR KAMULAŞTIRMALARININ İLKE VE ÖZELLİKLERİ 270 A. İmar Planlarına Uygunluk 270 B. Kamu Yararı Kararından istisna Tutulma 271 C. Kamulaştırmada Trampa İmkânı 271 D. Kamulaştırma Bedelinin Takdirinde imar Faktörünün Nazara Alınmaması 272 E. Kamulaştırma İşlemine Karşı Açılacak Davalarda imar Planlarının Da İptalinin İstenebilmesi 272 F. Kamulaştırmanın İmar Planında Öngörülen Amaçla Sınırlı Olması 273 G. idarenin Kamulaştırma Yapmakla Yükümlü Olması 274 H. Kamulaştırılan Yerin Emlak Vergilerinin İdarece Ödenmesi 275 IV. İMAR PLANLARININ UYGULANMASI SONUCUNDA OLUŞAN VE MÜSTAKİL İNŞAATA ELVERİŞLİ OLMAYAN/OLAN PARÇALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 275 A. Genel Olarak 275 B. Bağımsız inşaata Elverişli olmayan Yerlerin Değerlendirilmesi 276 1. Satılabilecek Taşınmazlar 276

16 imar Hukuku Dersleri 2. Satış Yöntemi 2 7 6 3. Satış Yapılabilecek Kişiler 2 7 7 C. Bağımsız İnşaata Elverişli olan Yerlerin Değerlendirilmesi 2 7 7 D. Belediye ve Valiliklere Ait Parsellerle Şüyulu Taşınmazların Değerlendirilmesi 278 E. Değerlendirme Şartlan 2 7 8 F. İmar Kanunu'nun 17'nci Maddesinin Uygulamalarına Karşı Yargı Yolu 279 1. Bedele ilişkin Yargı Yolu 2 7 9 2. İptal Davaları 2 8 2 3. Tapu iptali ve Tescil Davaları 2 8 2 V. KAMULAŞTIRMA - KISITLILIK İLİŞKİSİ VE KISITLANAN TAŞINMAZLARIN EMLAK VERGİSİ 2 8 3 A. Genel Olarak 2 8 3 B. Kısıtlılığın Başlangıcı ve Sonu, Kapsamı ve Emlak Vergisi 2 8 3 1. Kısıtlılığın Başlangıcı 2 8 3 2. Kısıtlılığın Sonu 2 8 4 3. Kısıtlılığın Kapsamı 2 8 8 4. Kısıtlılık Döneminde Emlak Vergisi 2 8 6 C. Taşınmazın İmar Programına Alınmasından Sonra Emlak Vergisinin İdarece Ödenmesi 287 D. Umumi Hizmetlere veya Kamu Hizmeti Tesisi Arsalarına Ayrılan Yerlerdeki Kısıtlılığın Kaldırılması 288 1. İlgili idarenin Kamulaştırmadan Vazgeçmesi 288 2. Kamulaştırmanın Yapılması Amacıyla idareye Başvuru 288 3. imar Planında Değişiklik Yapılması Talebinde Bulunulması 290 4. Adli Yargıda Kamulaştırması El Atma Davası 291 a. Kamulaştırması El Atma Kavramı 29 1 b. Kamulaştırması El Atma Halinde Açılabilecek Davalar 293 ba. Elatmanın Önlenmesi Davası 293 bb. Bedel Davası 3 0 5 bc. Tazminat Davası 307 bd. Ecrimisil Davası 308 be. Dava Açma Süresi 308 5. Avrupa insan Hakları Mahkemesine Başvuru 3 0 9 7. Bölüm BÖLGELEME I. BÖLGELEME KAVRAMI 311 A. Tanım, Amaç ve Önemi 311 B. Ortaya Çıkışı 312 II. BELLİ BAŞLI BÖLGELEME TÜRLERİ 313 A. Kullanım Bölgelemesi (Use Zoning, Character Zoning) 314 1. Oturma Bölgeleri (Residential Area) 314 2. Ticaret Bölgeleri (Commercial Zones) 317 3. Sanayi Bölgeleri (Industrial Districts) 318 4. Diğer Kullanım Bölgelemeleri 321 B. Yoğunluk Bölgelemesi (Density Zoning) 322 1. Kavram ve Tanım 322

içindekiler 17 2. Yoğunluk Bölgelemesi Araçları 324 a. En Küçük Parsel Yüzölçümünün Tespit Edilmesi 324 b. Parsel Boyutlarının Sınırlandırılması 325 c. Yapının Parselle Bağlantısının Denetlenmesi 329 C. Yükseklik Bölgelemesi (Height Zoning) 332 1. Kavram ve Önemi 332 2. imar Mevzuatında Yükseklik Bölgelemeleri 333 a. Planlı Alanlarda 333 b. Plansız Alanlarda 3 3 4 3. Bina Derinlikleri, Yapılara Kot Verilmesi 3 3 5 a. Bina Derinlikleri 335 b. Yapılara Kot Verilmesi 336 ba. Planlı Alanlarda 3 3 6 bb. Plansız Alanlarda 3 3 9 D. Başka Bölgeleme Sınırlamaları 340 1. Mezarlıklar 340 a. Mezarlıkların İnşası, Tesis, Tanzim Ve Tezyini 340 b. Mezarlıkların Korunması 343 c. Mezarlıklarla ilgili Bölgeleme Kuralları 344 2. Mezbahaneler 346 3. Hayvan Ahırları 347 4. Bölgeleme Kurallarına Aykırıl/aık ve Sonuçları 3 47 8. Bölüm İMAR HUKUKUNDA İFRAZ VE TEVHİD I. İMAR HUKUKUNDA İFRAZ (AYIRMA) VE TEVHİT (BİRLEŞTİRME) 349 A. Tanım ve Kavram 349 B. İfraz çeşitleri 350 1. ifraz istemine Göre 5^ 3 a. Rızai (isteğe Bağlı) ifraz 3^0 b. Mahkeme Kararı ile ifraz 351 c. Cebri İfraz (Hamur Kuralı, Arsa ve Arazi Düzenlemesi) 351 2. Yeni Adalar Oluşup Oluşmamasına Göre 352 a. Basit ifraz ve Tevhit (Parselasyon Niteliğinde Olmayan) 352 b. Parselasyon Niteliğinde ifraz ve Tevhit 352 C. İfraz ve Tevhit işlemlerinin Hukuki Niteliği 352 D. İfraz ve Tevhidin Arazi ve Arsa Düzenlemesinden (Parselasyondan) Farkı 353 E. İmar Planı Bulunan Alanlarda İfraz ve Tevhit 353 1. Parselasyon Planı Oluşturulmuşsa 354 a. ifraz Şartları 354 b. ifraz ve Tevhit, Maliklerin Talebi Üzerine Yapılabilir 55 3 c. ifraz ve Tevhitte Düzenleme Ortaklık Payı Alınamaz 356 d. ifraz ve Tevhit Yola ve Yeşil Alana Terk Şartına Bağlanamaz 356 2. Parselasyon Planı Oluşturulmamışsa 356 a. Genel Olarak 56 3 b. imar Kanununun 15 ve 16 Hükümlerine Göre imar Planını Uygulama Sebepleri 357 3. Gelecekteki Gelişmeye Açık Alanlarda ifraz ve Tevhit 358 a. Gelişme Alanı (inkişaf Sahaları) Kavramı 358

İmar Hukuku Dersleri b. Gelişme Alanlarında ifraz ve Tevhit 3 5 8 c. imar Planlarında Parsel Cepheleri Tayin Edilmeyen Yerlerde Yapılacak ifrazlar 359 d. İmar Planlarında Parsel Cepheleri Tayin Edilen Yerlerde Yapılacak ifrazlar 360 F. İmar Planı Dışında Kalan Alanlarda İfraz ve Tevhit 360 1. Belediye ve Mücavir Alanlar içerisinde ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda 360 2. Belediye ve Mücavir Alanlar dışında ve Fakat İmar Planı Bulunmayan Yerleşik Alanlarda ifraz 3 6 2 3. Belediye ve Mücavir Alan Sınırları içinde ve Dışındaki Yerleşme Alanı dışında Kalan (iskân Dışı) Alanlarda İfraz ve Tevhit 3 6 3 G. İmar Mevzuatındaki İfrazla ve Tevhitle İlgili Sınırlamalara Uyulmaması Gereken Durumlar 363 1. İmar Mevzuatında ifrazla ve Tevhitle İlgili Sınırlamalara Uyulmaması Gereken Durumlar 363 a. Özelleştirme Programına Alınan Kuruluşlara Devri Gereken Taşınmaz Mallarda 363 b. Satışı Yapılacak Tarım Arazilerinde 364 c. Taşkömürü Havzasındaki Bedelli Devir Edilecek Taşınmaz Mallarda 365 d. Hazineye Ait Taşınmaz Mallarda 365 e. Özel Ormanlarda 366 f. Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarında 366 g. Arazi Toplulaştırması Yapılan Yerlerde 366 2. Tevhidin Yapılabileceği Durumlar 367 H. İfraz ve Tevhit Usulü 368 II. İFRAZ VE TEVHİT İŞLEMLERİNİN ONAYI VE ŞUYUUN İZALESİ DAVASI 370 A. Onaylama Yetkisi 370 B. Onaylamada Süre 370 C. Tapu Dairesince Yapılacak İşlemler ve Süresi 371 D. Şüyuun izalesi 372 1. Tanım ve Kavram 372 2. Şuyuun izalesi Yolları 372 a. Tarafların Anlaşması ile 372 b. Mahkeme Kararı ile 373 c. İlgili idarenin Şüyuun izalesi Davası Açması ile 373 9. Bölüm ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ I. TANIM, TARİHİ GELİŞİMİ, AMACI, ÖNEMİ VE FAYDALARI 375 A. Terim Meselesi ve Tanım 375 B. Tarihi Gelişimi 377 1. Batı'da 377 2. Türkiye'de 378 C. Amacı 381 1. Kentsel Gelişme Amacıyla 381 2. Tamamlayıcı Nitelikte 382 3. Yeniden Düzenleme için 382 4. Kentsel Yenileme için 382 D. Denetim Niteliği 383 E. Önemi ve Yararları 384 F. Hukuki Niteliği 385

İçindekiler 19 G. 3194 Sayılı Kanuna Göre AAD ile 2981/3290 Sayılı Kanunun 10/c Maddesine Göre AAD Uygulaması Arasındaki Farklar 386 II. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ YETKİSİ 388 A. Belediye ve Mücavir Alanlarda 388 B. Belediye ve Mücavir Alanlar Dışında 388 C. Büyükşehir Belediyelerinde 389 D. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Parselasyon Yetkileri 390 1. KHK/644 Kapsamındaki Yetkiler 390 2. Tabi Afetlerle ilgili Kanunlar Kapsamındaki Yetkiler 391 3. Haydarpaşa Limanı ile ilgili Yetkiler 392 4. Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarına Ait Taşınmazlarla ilgili Yetkiler 392 5. Milletvekili Lojmanlarıyla ilgili Yetkiler 392 E. Toplu Konut idaresi Başkanlığı'nın Parselasyon Yetkileri 393 F. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın Parselasyon Yetkileri 394 G. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın Parselasyon Yetkileri 394 III. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİ (PARSELASYON) İŞLEMİNİN AŞAMALARI 395 A. Düzenleme Alanının Belirlenmesi 395 1. 'Düzenleme' ve 'Düzenleme Alanı' Kavramları 395 2. Düzenleme Alanı TespitiYetkisi 395 3. Düzenleme Alanının Tespiti Esasları 396 4. Düzenleme Sınırının Geçirilirken Dikkat Edilecek Hususlar 400 B. Parselasyon Yapabilecek Görevlilerin Görevlendirilmesi 402 C. Hazırlık Çalışmaları 403 1. Halihazır Harita ve Onaylanmış imar Planının Elde Edilmesi 403 2. Tapu Kayıtlarının ve Haritaların Elde Edilmesi 403 a. Tapu Kayıtlarının Elde Edilmesi 404 b. Haritaların Elde Edilmesi 404 c. Döner Sermaye Ücreti 404 3. Halihazır Haritaların Revize Edilmesi 404 4. Kadastral Parsellerin Halihazır Haritaya Aktarılması 405 5. Uygulamaya Giren Parsellerin Yüzölçümlerinin Kontrolü 405 6. Tapu Kayıtları Üzerinde Belirtme Yapılması 406 7. Uygulama Haritalarının Hazırlanması ve İmar Adalarının Numaralandırılması 407 a. Uygulama Haritalarının Hazırlanması 407 b. imar Adalarının Numaralandırılması 408 D. Düzenleme Alanında Uygulama işlemleri 409 1. imar Adalarının Parsellenmesi ve Parselasyon Planlarının Düzenlenmesi 409 a. Genel Olarak 409 b. Parselasyon Planının Tanımı 410 c. Parselasyon Planlarının Hazırlanması, Onaylanması ve ilanı 412 ca. Parselasyon Planlarının Yapımında Yeterlik 412 cb. Parselasyon Planlarının Hazırlanması 412 cc. Parselasyon Planlarının Onaylanması 413 cd. Parselasyon Planlarının ilanı 413 d. Parselasyon Planlarının Kontrol ve Tescili 414 da. Kadastro Müdürlüğü Kontrolü 414 db. Tapu Sicil Müdürlüğü Kontrolü 414

20 imar Hukuku Dersleri 2. Düzenleme Alanında Bulunan Yapıların Durumu a. Muhafazasında Mahzur Bulunmayan Yapılar b. Muhafazasında Mahzur Bulunan Yapılar c. Hazine ya da Belediyeye Ait Yerlere Rastlayan Yapılar d. Kamu Hizmetlerine Ayrılan Yerlere Rastlayan Yapılar 3. Gerçek ve Özel Hukuk Tüzelkişilerinin veya Hazine ve Belediyenin Taşınmazları Üzerindeki 4. Plan İçinde Kapanan Yollar ve Yol Fazlaları a. Yoldan ihdas b. ihdas Edilen Kadastral Yolların Kullanımı c. imar Kanunu'nun 15 ve 16'ncı Maddeleri Gereğince ihdas **3 d. Mücavir Alanlarda ihdas ; - 424 e. Plansız Alanlarda İhdas 424 f. İmar Yollarının İhdası E. Düzenleme Ortaklık Payının Tespiti 4 2 5 425 1. Tanımı, Amacı ve Şartları 425 a. Tanım b. Düzenleme Ortaklık Payının Amacı ve Dayanağı 4 i u c. Düzenleme Ortaklık Payının Şartları 4 2 7 2. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı ve Hesaplanması 4 3 0 a. Düzenleme Ortaklık Payı Oranı 3^ 4 4^1 b. Düzenleme Ortaklık Payının Hesaplanması c. Düzenleme Ortaklık Payı Hesabında Hata 3^ 4 ca. Kapanan Yolların Durumu cb. Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin Durumu cc. Uygulama Alanındaki Tescil Harici Tesislerin Durumu 4 3 3 cd. Umuma Ait Tesislerin Uygulama Bölgesinde Var Olması 4 3 3 3. DOPO Hesabı 4 3 4 4. DOP Olarak Ayrılan Alanların Umumi Hizmetlere Ayrılan Alanlara Yetmemesi Halinde Kamulaştırma 4 3 4 5. Düzenleme Ortaklık Payının Kullanılması 4 3 5 a. Umumi Hizmet Kavramı 3^ 4 b. Düzenleme Ortaklık Payının Umumi Hizmetler İçin Kullanılması? 4 3 F. Düzenleme Ortaklık Payının Anayasaya Aykırılığı Sorunu 4 3 7 G. Dağıtım ve Tahsis 4 3 9 1. Arazi ve Arsa Düzenlemesine Giren Kadastro Parselinin Dağıtımı 439 2. imar Parsellerinin Tahsisi 440 a. İmar Parselinin, Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden Verilmesi 440 b. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden imar Parseli Verilememesi ve Nedenleri 442 c. Kadastro Parselinin Bulunduğu Yerden imar Parseli Verilememesinin Sonuçları 444 H. Arazi ve Arsa Düzenlemesinde Düzenlenen Cetveller 448 1. Kadastro Kayıtları Özeti 448 2. Özet Cetveli 448 3. Ada Dağıtım Cetveli 448 4. Mal Sahipleri Araştırma ve Özet Formu 449 5. Tescile Esas Dağıtım Cetveli 449 6. DOP Hesap Cetveli 449 7. Kadastro Ayırma Çapı 450

içindekiler 21^ IV. KAMU TESİS ARSALARINA TAHSİS 450 A. Kamu Tesis Arsalarına Tahsis Kavramı 450 B. Kamu Ortaklık Payının Karşılanması 451 V. ARAZİ VE ARSA DÜZENLEMESİNE HALKIN KATILIMI 452 VI. KADASTROSU YAPILMAMIŞ ALANLARDA ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ 453 VII. İMAR PLANI OLMAYAN YERLERDE YAPILAŞMA AMACIYLA ÖZEL PARSELASYON PLANLARI VE SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMELERİNİN YAPILAMAMASI 454 VIII. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİNİN KESİNLEŞMESİ VE İTİRAZ 455 A. Arsa ve Arazi Düzenlemesinin Onayı ve İlanı 455 B. Arsa ve Arazi Düzenlemesine İtiraz ve Giderilmesi 455 IX. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN İDARECE GERİ ALINMASI 456 X. ARSA VE ARAZİ DÜZENLEMESİ İŞLEMLERİNİN YARGI KARARIYLA İPTAL EDİLMESİ 457 10. Bölüm YAPI İZNİ VE YAPI KULLANMA İZNİ I. GENEL OLARAK 459 II. YAPI KAVRAMI 459 A. İmar Hukukunda Yapı 459 B. Resmî Yapı - Özel Yapı Ayrımı 462 III. PLANLI ALANLARDA YAPI (İNŞAAT) RUHSATI) 463 A. Genel Kural 463 B. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektiren ve Gerektirmeyen Yapılar 464 1. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektirmeyen Yapılar veya Mevcut Yapılardaki Değişiklikler 464 2. Yapı Ruhsatı Alınmasını Gerektiren Yapılar veya Mevcut Yapıdaki Değişiklikler 465 C. Özel Kişilere Ait Yapılarda Yapı (inşaat) Ruhsatı 466 1. Yeni Yapılar 466 a. Genel Şartlar 466 aa. Ruhsat istenilen Yerin Şuyulandırılarak imar parseli Haline Dönüşmesi 466 ab. Projelerin Yürürlükteki Hukuk Kurallarına Uygun Olması 466 cc. Kanunlardaki Şartların Dışında İdarece Ek Şartlar Konulamaması 467 b. İdareden Alınması Gereken Belgeler 467 ba. imar Durumu (imar Çapı) 467 bb. Jeolojik Etüat Raporu 468 bc. Aplikasyon Belgesi 468 bd. Kayıt ve Suret Harcı 469 c. Projelerin Hazırlanması 470 d. Yapı Ruhsatı Talebinde Bulunulması 470 da. Yapı Sahibi Kavramı 470 db. Ruhsat Talebinde Bulunulması 471 dc. Bina inşaat Harcının ve Diğer Harçların Yatırılması 471 dd. Ruhsat Başvurusuna Eklenecek Belgeler 473 dda. Tapu Kayıt Örneği ya da Tapu Yerine Geçebilecek Belgeler 474 ddb. Mimari Proje 474 ddc. Vaziyet Planı 474 ddd. Yapı Aplikasyon Projesi 475

imar Hukuku Dersleri dde. Statik Proje 4 7 5 ddf. Mekanik Tesisat Projesi 4 7 6 ddg. Elektrik Tesisat Projesi 4 7 6 ddh. Diğer Hususlar 4 7 6 ddi. Gerektiğinde ilgili Makamlardan Görüş Alınması 4 7 8 b. Ek Yapım ve Değişiklikler 4 7 8 a. Ruhsata Tabi ilave, Esaslı Tamir ve Tadillerde Proje Müelliflerinin Görüşünün Alınması 478 b. izin Alınması Gerekmeyen Durumlar 4 7 9 D. Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Yapılar 4 7 9 1. Ruhsata Tabi Olanlar 4 7 9 a. Ruhsat Ön Şartları 4 7 9 b. Ruhsata Tabi Kamuya Ait Yapı ve Tesisler 480 2. Ruhsata Tabi Olmayanlar 4 8 1 E. Gelişme Alanlarında Yapı Ruhsatı 4 8 2 1. Yeni Yapılar 4 8 2 2. Mevcut Binalar 4 8 3 F. Özel imar Düzenine Tabi Yerlerde Yapı Ruhsatı 4 8 3 1. Sit Alanlarında 4 8 3 2. Organize Sanayi Bölgelerinde 485 3. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 4 8 7 4. Kıyılarda 487 5. Özel Çevre Koruma Bölgelerinde 489 6. Toplu Konut Alanlarında 489 7. Su Taşkını Riski Altında Olan Yerlerde 489 8. Sulak Alanlarda 490 9. Halk Konutları, Nüve Konutlar ve Geçici Olarak Kullanılacak Misafir Konutları inşasında 491 10. Boğaziçi Alanında 491 IV. PLANSIZ ALANLARDA YAPI RUHSATI 492 A. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı Dışında Planı Dışında Planı Bulunmayan Köy ve Mezraların Yerleşik Alanlarında 492 1. Özel Kişilere Ait Yeni Yapılar, Ek Yapım ve Değişiklikler 492 a. Ruhsata Tabi Yapılar 494 b. Ruhsat Başvurusu ve Eklenecek Belgeler 494 2. Kamu Kurum ve Kuruluşların Ait Yapılar 495 B. Belediye ve Mücavir Alan Sınırı İçinde Planı Bulunmayan Alanlarda 496 1. Özet Kişilere Ait Yapılar 496 2. Kamu Kurum ve Kuruluşların Ait Yapılar 497 C. iskan Dışı Alanlarda 498 1. ifraz ve Tevhit 498 2. Yapılarla ilgili Şartlar 498 3. Yapı Ruhsatı 499 V. BAŞVURULARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAPI İZNİNİN VERİLMESİ 499 A. Yapı Ruhsatı Verme Yetkisi 499 B. Başvurunun Değerlendirilmesi ve Ruhsatın Düzenlenmesi 501 C. Yapı Ruhsatının Geçerlilik Süresi 502 D. Süresi Biten Ruhsatın Yenilenmesi 503 E. imar Mevzuatına Aykırı İzinlerin idarece Geri Alınması 504

içindekiler 23 F. Plan Değişikliğinin İptali, İnşaat Ruhsatının Kendiliğinden iptali Sonucunu Doğurmaz 504 G. Geçici Yapı Ruhsatı 505 VI. YAPI YAPILIRKEN DİKKATE ALINACAK KURALLAR 509 VII. YAPI KULLANMA İZNİ 510 A. Tanım 510 B. Planı Bulunan Alanlarda Yapı Kullanma izni 511 1. Genel Olarak 511 2. Yapı Kullanma izni Verilebilmesinin Şartları 511 3. Yapı Kullanma izninin Verilmesinde Yetki 512 4. Yapı Kullanma İzni Başvurusu Üzerine idarenin Görevleri 513 a. Yapının imar Mevzuatına Uygunluğun ve Kullanılmasında Fen Bakımından Mazur Görülmediğinin Tespiti 513 b. Cins Değişikliğinin Yapılması 513 c. Yapı Kullanma izninin Düzenlenmesi 514 5. 30 Gün İçinde Yapı izninin Verilmesi Zorunlu mudur? 516 6. Yapı Kullanma İzinlerinde Başvuru Sahibinden Bilgi ve Belge istenmesine İlişkin Esaslar 516 C. Planı Bulunmayan Alanlarda Yapı Kullanma İzni 517 D. Yapı Sertifikası 518 E. Yapı Kullanma İzninin Sonuçları 518 F. Kat Mülkiyetine Geçiş 520 VIII. YAPI RUHSATI VE YAPI KULLANMA İZNİ VERME YETKİSİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 521 11. Bölüm İMAR VE YAPI DENETİMİ VE ÖRGÜTLENMESİ I. YAPI DENETİMİ KAVRAMI VE TARİHİ GELİŞİMİ 523 A. Kavram 523 B. Tarihi Gelişimi 524 III. 4708 SAYILI YAPI DENETİMİ HAKKINDA KANUNA GÖRE YAPI DENETİMİ 525 A. Yapı Denetimi Zorunluluğunun Amacı ve Kapsamı 525 1. Yapı Denetiminin Amacı 525 2. Yapı Denetiminin Kapsamı 526 B. Yapı Denetimine Tabi Olmayan Yapılar 527 1. Kamuya Ait Yapı ve Tesisler 527 2. Bodrum Katı Dışında En Çok iki Katlı ve Yapı inşaat Alanı Toplam 200 Metrekareyi Geçmeyen Müstakil Yapılar 527 3. Entegre Tesis Niteliğinde Olmayan Tarım ve Hayvancılık Amaçlı Yapı ve Tesisler 528 4. Toplam inşaat Alanı 500 Metrekareyi Geçmeyen Konutlar ile Bunların Kömürlük, Otopark, Depo Gibi Müştemilatı 528 C. Yapı Denetim Kuruluşları 529 1. Oluşumu 529 2. Özellikleri 530 a. Yapısal Özellikleri 530 b. Aracı Kurum Olma Özellikleri 530 3. Yapı Denetim Kuruluşlarına izin Belgesi Verilmesi 530 4. Görev ve Sorumlulukları 531

24 imar Hukuku Dersleri 5. Yapı Denetiminde ilgili İdareler ve Sorumlulukları 5 3 2 6. Çalışma Usul ve Esasları 5 3 3 a. Yapı Denetim Kuruluşunda Ortaklık Durumu b 3 i b. Yapı Denetim Kuruluşunun Yetki Sınırı 53 7. Laboratuvarın Kuruluşu, Çalışma Usul ve Esasları 5 3 4 8. Yapı Denetim Kuruluşu ve Laboratuvarda Görev Alacak Teknik Personel 5 3 5 9. Teknik Personelin Yapı Denetim Kuruluşunda istihdam Esasları 5 3 6 10. YDK'nın Şube Aracılığıyla Faaliyet Göstermesi ve Şubede Görevlendirilecek Personel 537 11. Yapı Denetim Kuruluşlarının Denetimi 5 3 8 a. Yapı Denetim Kuruluşlarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tarafından Denetlenmesi 539 b. Yapı Denetim Kuruluşu ile Mimar ve Mühendislerinin Yapı ile ilişkisinin Kesilmesi 540 c. Yapı Denetim Kuruluşlarının Yapamayacakları işler 5 4 0 d. Cezai Sorumluluğu ^ D. Yapı Denetim Komisyonları 54 1 1. Oluşumu 5 4 1 2. Görev ve Yetkileri 5 4 1 3. Çalışma Usul ve Esasları 5 4 2 E. Yapı Denetimi Çalışma Birimleri 5 4 2 F. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmeleri 543 1. Kapsamı 5 4 3 2. Hukuki Niteliği 5 4 3 3. Sözleşmenin Şekli 5 4 4 4. Tarafların Hak ve Borçlan 545 a. YDK'nın Hak ve Borçları 5 4 5 b. Yapı Sahibinin Hak ve Borçları 5 4 5 5. Sözleşmenin Sona Ermesi 548 G. Yapı Denetim Kuruluşlarının Sorumlulukları 549 1. Hukukî Sorumluluk 5 4 9 a. Sorumluluğun Hukuki Niteliği 5 4 9 b. Sorumluluğun Konusu: Yapı 5 5 0 c. Sorumluluğun Şartları 550 ca. Yapı Denetim Borcunun Gerektiği Gibi ifa Edilmemesi: Yapının Ayıplı Olması 550 cb. Yapı Hasarı (Zarar) 552 cc. Kusur 553 cd. illiyet (Nedensellik) Bağı 553 d. Yapı Hasarından Sorumlu Kişiler 554 2. Tazminat Davası 5 5 4 a. Davanın Tarafları 554 aa. Davacı 554 ab. Davalı 555 b. Sorumluluğun Süresi 555 c. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran veya Azaltan Haller 555 H. 4708 Sayılı Kanunun Eleştirisi 556 II. DİĞER KANUNLARA GÖRE YAPI DENETİMİ 557 A. 3194 Sayılı imar Kanununa Göre Yapı Denetimi 558 1. Proje Denetimi 558 2. inşaat Denetimi 559 a. Fenni Mesullerin Denetim Sorumluluğu 559 b. Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları 559

içindekiler _2j^ B. Yerel Yönetim Kanunlarında İmar ve Yapı Denetimi 561 C. 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununda Yapı Denetimi 563 D. Devlet veya Kamu Tüzel Kişiliklerine Ait İnşaatlarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Denetim Yetkisi 563 1. Proje Denetimi 564 2. inşaat Denetimi 565 3. Bayındırlık işleri Genel Şartnamesi 566 E. Toplu Konut Projelerinde Yapı Denetimi 566 1. Proje Denetimi 567 2. inşaat Denetimi 568 F. Sistemin Yetersizlikleri 568 IV. YAPILARDA SİGORTA YAPTIRMA ZORUNLULUĞU: ZORUNLU DEPREM SİGORTASI 570 A. Genel Olarak 570 B. Zorunlu Deprem Sigortasının Amacı ve Kapsamı 571 C. Doğal Afet Sigortaları Kurumu 571 D. Sigorta Yapma ve Yaptırma Zorunluluğu 573 12. Bölüm İMAR HUKUKUNA AYKIRI (KAÇAK) YAPILAR VE BUNLARA UYGULANAN YAPTIRIMLAR I. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPI KAVRAMI 575 II. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILAR 576 A. Ruhsatsız Yapılar 576 B. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapılar 576 C. Fen, Sağlık, Şehircilik, Estetik ve Trafik Kurallarına Aykırı Yapılar 577 D. Kat (Nizamına) Düzenine Aykırı Yapılar 578 E. Taban Alanı Kurallarına Aykırı Yapılar 578 F. Komşu Mesafeleri (Uzaklıkları) ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 579 G. İmar Yolu ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 579 H. Ön Cephe Hattına Aykırı Yapılar 579 İ. Bina Derinliği ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 580 J. Bölgeleme ile İlgili Kurallara Aykırı Yapılar 580 K. Yıkılacak Derecede Tehlikeli Yapılar 580 L. Başkasının Taşınmazına Tecavüz Edilerek Yapılan Yapılar 580 M. Yapı Kullanma İznine Aykırı Olarak Kullanılan Yapılar 581 III. İMAR HUKUKUNA AYKIRI YAPILARA UYGULANACAK YAPTIRIMLAR 582 A. İmar Hukukuna Aykırı Yapılar Hakkında Yapılacak İşlemler 582 1. Ruhsat ve Eklerine Aykırı Yapı Yapıldığının Tespiti 582 2. İnşaatın Mühürlenerek Durdurulması 583 3. Yapı Tatil Tutanağının Düzenlenmesi 584 4. Durdurma Kararının Tebliği 585 5. inşaatın Ruhsata Uygun Hale Getirilmesi için Yapı Sahibine En Çok Bir Aylık Süre Verilmesi 585

26 imar Hukuku Dersleri 6. Yıkım Kararının Alınması ve Bu Kararın icrası 5 8 b 7. Yıkılması Gerekmeyen Yapılar JU B İmar Hukukuna Aykırı Yapılara Uygulanacak Yaptırımlar 5 8 7 1. Yapının Yıktırılması a. İzin ve Eklerine Aykırı Yapıların Yıktırılması 5 8 8 aa. 4708 Sayılı YDHK Kapsamındaki Yapılar 5 8 8 ab. 4708 Sayılı Kanun Kapsamına Girmeyen Yapılar 5 8 9 b. İzinsiz Yapıların Yıktırılması 5 8 9 ba. izinsiz ve Aynı Zamanda, imar Hukukuna Uygun Yapıların Yıktırılması 5 8 9 bb. izinsiz ve Aynı Zamanda, imar Hukukuna Aykırı Yapıların Yıktırılması 5 9 0 c. Geçici Yapıların Yıktırılması 5 9 1 d. İK m. 23 /Sona Göre Yapıların Yıkılması 5 9 1 e. Tehlikeli Yapıların Yıkılması 5 9 1 2. Yapı izninin Verilmemesi 5 9 4 3. Yapı Kullanma İzninin Verilmemesi 5 9 4 4. Kamu Hizmet ve Tesislerinden Yararlandırılmaması 5 9 5 5. Yapı izninin iptali 5 9 6 a. İptal Şartları a s / b. iptal Yetkisi 5 9 7 6. Yapı Kullanma ve işyeri Açma izinlerinin İptali 598 7. Faaliyetin Durdurulması 5 9 8 8. Yapılan Giderlerin Cezalı Olarak Alınması 5 9 9 a. Yapılan Giderlerin Tahsil Oranının Belirtildiği/Belirtilmediği Durumlar 5" aa. Tahsil Oranının Belirtilmediği Durumlar 599 ab. Tahsil Oranının Belirtildiği Durumlar 8 9 9 b. Giderlerin Niteliğine göre Tahsil Usulü 6 0 1 ba. Tahsil Usulünün Yaptırımın Devamı Niteliğinde Olan Giderler 8 9 1 bb. Tazminat niteliğinde Olan ve Bireyleri Cezalandırmayı Amaçlayan Giderler 601 9. Uygulanan Yaptırımlara Karşı Yargısal Yollar 602 a. idari Yargıda 6 0 2 aa. itiraz Yolu 6 0 2 ab. idari Dava Yolu 6 0 2 b. Adli Yargıda 6 0 3 13. Bölüm İMAR İRTİFAKLARI I. İMAR İRTİFAKLARI YOLUYLA MÜLKİYET HAKKININ SINIRLANMASI 606 A. irtifak Hakkı Kavramı ve İdari irtfaklar 606 1. irtifak Hakkı Kavramı 606 2. idari irtifaklar 606 a. idari irtifakların Kurulması 606 aa. Kamulaştırma Yolu ile 606 ab. imar irtifakları Yolu ile 607 b. İdarî İrtifak Nedeniyle Taşınmaz Malikine Tazminat Verilip Verilmeyeceği Sorunu 608 c. Medeni irtifaklarla idari irtifaklar Arasındaki Farklar 612 B. imar Planlarının Uygulanması Amacıyla İrtifak Hakkı Tesisi 612 1. Amacı 612 2. Tesise Yetkili idareler 613 587 ro-7

içindekiler 27 3. Çeşitleri 614 a. idarece Re'sen 614 b. Mal Sahibinin Muvafakatiyle 614 II. YAPI YAPMAYA ZORLAMA VE YAPI YASAKLARI 615 A. Yapı Yapmaya Zorlama 615 1. Yapı Yapmaya Zorlamanın Sebepleri 615 2. Yapı Yapmaya Zorlayıcı Usuller 616 a. Ortak Yapı için Arsa Sahiplerinin Birleşmeye Zorlanması 617 b. Belli Bir Durumun Ön Şartı Olarak Yapıya Zorlama 617 c. imar Görmüş Olan Yerlerde Boş Duran Arsalar Üzerinde Yapıya Zorlama 618 B. Yapı Yasakları 620 1. Geçici Yapı Yasağı 620 2. imar Planı Uygulaması Nedeniyle Yapı Yasağı 622 a. Yerleşme Alam Sınırları içinde 622 aa. Kamu Hizmet ve Tesislerine Ayrılmış Olan Yerlerde Yapı Yasağı 622 ab. Gelişmeye Ayrılmış Alanlarında Yapı Yasağı 623 ac. Bir Parsele Birden Çok Yapı Yasağı 624 b. Yerleşme Alanının Sınırları Dışında 625 3. Diğer Yapı Yasakları 625 a. Karayolları ve Demiryolları Boyunca Yapı Yasağı 625 aa. Belediye Sınırları Dışında 626 ab. Belediye Sınırları içinde 627 b. Orman Kanunu'nda Yer Alan Yasaklar 627 c. Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanundaki Yasaklar 628 d. Mera Kanunu ile Getirilen Yapı Yasağı 628 14. Bölüm İMAR CEZA HUKUKU I. İMAR PARA CEZALARI 631 A. imar Para Cezalarının Nedenleri 631 B. Para Cezalarını Verirken Dikkat Edilecek Hususlar 635 C. Para Cezalarının Miktarı 636 1. Mevzuata Aykırılığı Yapı inşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olan Yapılarda 636 2. Mevzuata Aykırılığı Yapı inşaat Alanı Üzerinden Hesaplanması Mümkün Olmayan Yapılarda 638 3. Mevzuata Aykırı Yapıların Özelliğine Göre Artırımlı Ceza Uygulaması 638 4. imar Kanununun Diğer Maddelerine Muhalefet 639 4. Para Cezalarının Güncellenmesi 640 5. Para Cezalarının Faizsiz iadesi 640 6. Tekerrür 640 D. Ağırlaştırıcı Nedenler 641 E. Para Cezalarının Verileceği Kişiler 641 F. Para Cezalarını Verecek Merciler 642 G. Ruhsatsız Yapılarda Ruhsat İsteminde Bulunulmasının İmar Cezalarına Etkisi 643 H. İtiraz Yolu 643 II. İMAR DÜZENİNE KARSI SUÇLAR (İMAR KİRLİLİĞİNE NEDEN OLMA) 645 A. Suçla Korunan Hukuki Değer 645

28 imar Hukuku Dersleri B. Suçun Unsurları 645 C. Fiil (Eylem) 647 D. Manevi Unsur 648 E. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 648 1. Teşebbüs 648 2. iştirak 649 3. içtima 649 4. Etkin Pişmanlık 650 Kaynakça 651 Kavram Dizini 681