Bölüm 7 UZAY S STEM VE ÖTES : UZAY B LMECES 1. Günefl için afla dakilerden hangisi yanl flt r? A) Samanyolu gök adas içinde yer alan bir y ld zd r. B) Bulundu u gök adas n n merkezinden yaklafl k 30 000 fl k y l uzakl ktad r. C) Gök adas n n merkezinde bulunur. D) 4,6 milyar yafl nda genç bir y ld zd r. 2. I. Y ld zlar kendili inden s ve fl k yayar. II. Gezegenler, Dünya ya y ld zlardan daha yak nd r. III. Gezegenler, y ld zlardan daha s cakt r. Y ld zlar ve gezegenlerle ilgili yukar daki yarg lardan hangisi ya da hangileri do rudur? A) Yaln z I B) I ve II C) I ve III D) II ve III 44 SINIF YED FEN VE TEKNOLOJ 5. Günefl'i do udan bat ya do ru hareket ediyormufl gibi görmemizin sebebi afla dakilerden hangisidir? A) Dünya'n n kendi ekseni etraf nda do udan bat ya do ru dönmesi B) Dünya'n n kendi ekseni etraf nda bat dan do uya do ru dönmesi C) Dünya'n n Günefl çevresinde bat dan do uya do ru dönmesi D) Günefl'in ve Dünya'n n kendi çevresinde do udan bat ya do ru dönmesi 6. I. Y ld z II. Kuyruklu y ld z III. Gezegen IV. Meteor Yukar dakilerden hangileri kendili inden s ve fl k yaymaz? 3. Afla dakilerden hangisi, y ld zlardan gelen fl nlar titreflir gibi görmemize sebep olur? A) Y ld z yüzeylerinde sürekli patlama ve püskürmelerin olmas B) Y ld zlar n s ve fl kendilerinin üretmesi C) Y ld z katmanlar n n farkl yo unlukta olmas D) Y ld zlar n uzakl ve Dünya'n n atmosferinin olmas A) I ve II B) II ve III C) II, III ve IV D) I, III ve IV 7. I. Merkür II. Satürn III. Jüpiter IV. Mars V. Venüs Yukar dakilerden kaç tanesi d fl gezegendir? A) 2 B) 3 C) 4 C) 5 4. Gök cisimleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi do rudur? A) Gezegenler sadece kendi çevrelerinde dönerler. B) Günefl Sistemi Samanyolu adl Gök adas n n içinde bulunur. C) Gezegenlerin Günefl çevresinde dolan m süreleri ayn d r. D) Gezegenler birbirlerine göre konum de ifltirmezler. 8. Samanyolu gök adas na en yak n sarmal gök adas afla dakilerden hangisidir? A) Epsilon B) Andreomeda C) Antares D) Vega 1
9. Afla daki gezegenlerin hangisi Dünya ile Jüpiter aras nda yer al r? A) Venüs B) Mars C) Merkür D) Satürn 14. Afla dakilerden hangisi, Dünya'n n kendi ekseni etraf na dönmesi sonucunda meydana gelir? A) Mevsimler B) Y l C) Gece ve gündüz D) Gelgit 10. Gelgit olay, Ay' n hangi evrelerinde en düflük de- erde olur? A) Birinci dördün - ikinci dördün B) Yeni ay - ikinci dördün C) Birinci dördün - dolunay D) Yeni ay - dolunay 15. Afla dakilerden hangisi ya da hangileri Ay'da hava olmamas n n sonucudur? I. Ay'dan gökyüzünün siyah görünmesi II. Cisimlerin Ay'daki a rl n n, Dünya'dakinden az olmas III. Dünya'dan, Ay' n de iflik flekillerde görünmesi A) Yaln z I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III 11. Ay' n kendi çevresindeki dönme süresi ile Dünya çevresindeki dönme süresi birbirine eflit olmasayd, afla dakilerden hangisinin olmas beklenirdi? A) Günefl tutulmas n n meydana gelmesi B) Ay' n fl k alan yüzeyinin sürekli azalmas C) Ay' n, Dünya'dan hep ayn flekilde görülmesi D) Dünya'dan bak ld nda Ay' n hep ayn yüzünün görülmemesi 16. Meteorlar hakk nda, afla da söylenenlerden hangisi do rudur? A) Günefl çevresinde dolanan ve sürekli fl k yayan gök cisimleridir. B) Günefl çevresinde dolanan ve Dünya atmosferinden geçerken fl k yayan gök cisimleridir. C) Dünya çevresine yerlefltirilen uydulara verilen add r. D) Gezegenlerin ortak ad d r. 12. Dünya n n ayn yerinden gözlem yapan bir fenci, Ay' n daima ayn yüzünü görür. Bunun nedeni nedir? A) Dünya n n kendi ekseni etraf nda ve Günefl etraf nda dönme sürelerinin farkl olmas B) Ay' n hem Dünya hem de Günefl etraf nda dönmesi C) Ay' n kendi ekseni etraf nda ve Dünya etraf ndaki dönme sürelerinin eflit olmas D) Ay' n Günefl ve Dünya'dan daha küçük olmas 17. Uzay araçlar için verilen afla daki bilgilerden hangisi yanl flt r? A) Dünya çevresine yerlefltirilen uydulardan, iletiflimde, meteorolojide yararlan l r. B) Uzay istasyonlar nda gerekli enerji Günefl panelleri yard m yla sa lan r. C) Uzay mekikleri, uzay araçlar n birden çok kez uzaya götürmekte kullan labilir. D) Uzay araçlar n n yörüngelerinde dolanmas için gerekli enerji roketler taraf ndan üretilir. 13. Ay ile ilgili afla daki bilgilerden hangisi do rudur? A) Atmosferi bafll ca hidrojen gaz ndan oluflur. B) Kütlesel çekim kuvveti yoktur. C) Atmosferinde fliddetli rüzgârlar eser. D) Yüzeyinde meteorlar n oluflturdu u kraterler bulunur. 1.C 2.A 3.D 4.B 5.C 6.C 7.A 8.B 9.B 10.A 11.D 12.C 13.D 14.C 15.A 16.B 17.D FEN VE TEKNOLOJ - 7 / T - 44 2
Bölüm 7 UZAY S STEM VE ÖTES : UZAY B LMECES 1. I. Gök adas II. Evren III. Uzay IV. Günefl Sistemi V. Gezegen Yukar da verilenlerin büyükten küçü e do ru dizilifl s ras afla dakilerin hangisidir? A) I, II, III, IV ve V B) II, III, I, IV ve V C) I, IV, V, III ve II D) II, III, I, V ve IV 45 SINIF YED FEN VE TEKNOLOJ 5. I. Günefl'e en yak n gezegen Merkür, en uzak gezegen Neptün dür. II. Asteroit kufla n n Günefl taraf nda olan gezegenler iç gezegen, d fl taraf nda kalanlar d fl gezegendir. III. Dünya ve Venüs ün büyüklükleri, kütleleri ve öz kütleleri birbirine çok yak nd r. Gezegenlerle ilgili olarak yukar da verilen bilgilerden hangileri do rudur? C) II ve III D) I, II ve III 2. Afla dakilerden hangisi bir gök adas türü de ildir? A) fiekli düzenli olmayan gök adalar B) Elips biçimli gök adalar C) Sarmal gök adalar D) Virgül biçimli gök adalar 3. Yerküreden bak ld nda Günefl di er y ld zlara göre daha parlak ve daha büyük görünür. Bunun nedeni afla dakilerden hangisidir? A) Günefl'in yerküreye en yak n y ld z olmas B) Günefl enerjisinin kaynaflma tepkimesi sonucu oluflmas C) Günefl'in kütlesinin di er y ld zlara göre daha büyük olmas D) Yerküreden bak ld nda baflka y ld z n görülme olas l n n olmamas 6. Y ld zlarla ilgili afla da verilen bilgilerden hangisi yanl flt r? A) Ifl klar titreflimli görünür. B) Yaln z fl k alan yüzeyleri ayd nl k görünür. C) Genellikle k zg n gaz kütlelerinden oluflurlar. D) Birbirine göre konumlar zamanla de iflmez. 7. Afla da verilen gezegenlerden hangisinin gündüz s cakl en yüksektir? A) Dünya B) Venüs C) Neptün D) Mars 4. Afla dakilerden hangisinde Günefl enerjisi etkili de ildir? A) Rüzgârlar n oluflumu B) Fotosentez C) Kapl ca sular n n oluflumu D) Petrol oluflumu 8. Ay ile ilgili afla daki bilgilerden hangisi yanl flt r? A) Kütlesel çekim gücü Dünya n nkinin 1/6 s kadard r. B) Rüzgâr, f rt na, ya mur gibi iklim olaylar görülmez. C) Dünya ya en yak n gök cismidir. D) Kendi ekseni etraf ndaki dönüfl süresi, Dünya etraf ndaki dönüfl süresinden daha k sad r. 3
9. Günefl Evren deki orta büyüklükteki y ld zlardan biridir. Buna göre Günefl in yaflam evrelerinin s ras için hangisi do rudur? A) nebula Günefl beyaz cüce kara delik B) nebula nötron y ld z k rm z dev süpernova C) nebula Günefl k rm z dev beyaz cüce D) nebula nötron y ld z Günefl süpernova kara delik 14. I. nsanlar taraf ndan Dünya çevresinde bir yörüngeye yerlefltirilen cisimlere roket denir. II. Uzay istasyonlar birer yapay uydudur. III. Dünya n n do al kaynaklar n n belirlenmesinde yapay uydulardan yararlan labilir. Yukar daki yarg lardan hangileri do rudur? A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III D) I ve III 10. Kütlesi Günefl kütlesinden en az 30 kat fazla olan dev bir y ld z n yaflam afla dakilerden hangisi ile sonlan r? A) Kara delik B) Süpernova C) Beyaz cüce D) K rm z dev 15. Afla daki ifllemlerden hangisinin yap lmas nda yapay uydulardan yararlan lmaz? A) Meteorlar n uzayda parçalanarak yok edilmesi B) Çevre kirlili inin saptanmas C) Uçaklar n ve gemilerin co rafi konumlar n n saptanmas D) Düflman füzelerin hedeflerine ulaflmadan yok edilmesi 11. I. Ç plak gözle görülebilen en uzak gezegendir. II. Ekvator çevresinde toz ve bulutlardan oluflan en az yedi halkas vard r. III. 56 tane uydusu vard r. Yukar da baz özellikleri verilen gezegen afla dakilerden hangisidir? A) Merkür B) Uranüs C) Satürn D) Mars 16. I. Gündüz s cakl flimdikinden daha büyük olurdu. II. Gece gündüz s cakl k fark azal rd. III. Ay yüzeyinin flekli flimdikinden daha h zl de iflirdi. Ay' n da Dünya gibi bir atmosferi olsayd, yukar - dakilerden hangileri gerçekleflebilirdi? A) Yaln z I B) I ve II C) I ve III D) II ve III 12. I. Venüs II. Neptün III. Merkür IV. Mars Yukar daki gezegenlerden hangileri Günefl e Dünya dan daha yak nd r? C) II ve III D) I, III ve IV 17. Uzay n kütlesel çekim kuvvetinin s f r oldu u bir bölgede afla dakilerden hangisi gerçekleflmez? A) Bir cismi hareket ettirmek için güç harcanmaz. B) Astronotlar yemek yemede zorluklar yaflar. C) Astronotlar n kaslar nda zay flama görülür. D) Hareketleri kontrol etmek kolaylafl r. 13. Afla dakilerden hangisi Dünya atmosferinde yanmadan yeryüzüne ulaflan kaya ya da metal parçalar na verilen add r? 1.B 4.C 7.B 10.A 13.D 16.D A) Asteroit B) Kuyruklu y ld z C Meteor D) Meteorit 2.D 3.A 5.D 6.B 8.D 9.C 11.C 12.B 14.C 15.A 17.D FEN VE TEKNOLOJ - 7 / T - 45 4
Bölüm 7 UZAY S STEM VE ÖTES : UZAY B LMECES 1. Afla dakilerden hangisi bir tak m y ld z ad d r? A) Koç burcu B) Çoban Y ld z C) Bulutsu D) Kutup Y ld z 46 SINIF YED FEN VE TEKNOLOJ 5. Günefl ten oldukça büyük kütleli bir y ld z n yok olufl aflamalar, afla daki seçeneklerden hangisinde do ru yaz lm flt r? A) Ana kol y ld z Süpernova - K rm z dev Nötron y ld z 2. Afla daki cümlelerden hangisi ya da hangileri do rudur? I. Gökyüzüne bakt m zda gördü ümüz her fleye gök cismi denir. II. Gök cisimleri Günefl, Ay, gezegenler ve y ld zlardan ibarettir. B) Ana kol y ld z K rm z dev Süpernova Nötron y ld z C) Ana kol y ld z Süpernova Beyaz cüce Kara cüce D) Ana kol y ld z K rm z dev Süpernova Beyaz dev III. Bulut, kufllar ve uçaklar gök cismi say lmaz. A) Yaln z I B) I ve III C) Yaln z III D) II ve IIII 6. Asteroit hakk nda afla daki cümlelerden hangileri do rudur? I. Asteroit y ld z ms demektir. 3. Tak m y ld zlar hakk nda afla daki cümlelerden hangisi ya da hangileri yanl flt r? I. Tak m y ld zlar gökyüzünde her zaman yan yana gördü ümüz y ld z kümeleridir. II. Asteroitler güneflin çevresinde dolan rlar. III. Asteroitlerin çaplar 1000 km ye varabilir. C) II ve III D) I, II ve III II. Tak m oluflturan y ld zlar n hepsi birbirine çok yak nd r. III. Tak m y ld zlar gökyüzü haritas n n yap lmas nda kullan l r. A) Yaln z III B) Yaln z II C) Yaln z I D) II ve III 7. Yeryüzüne düflen meteora ne ad verilir? A) Meteorit B) Asteroit C) Göktafl D) Kayan y ld z 4. Y ld zlar n yok oluflu hakk nda afla daki cümlelerden hangisi ya da hangileri do rudur? I. Ömrü biten y ld z n kütlesi fazla ise süpernova patlamas oluflur. II. Kütlesi Günefl kadar olan y ld zlar, yok olurken k rm z dev aflamas ndan geçmez. III. Büyük kütleli y ld zlar kara deliklere dönüflebilir. A) Yaln z I B) Yaln z II C) I ve III D) I ve II 8. Günefl Sistemi hakk nda afla daki cümlelerden hangileri do rudur? I. Günefl sisteminde 8 gezegen ve flimdilik 3 cüce gezegen yer almaktad r. II. lk dört gezegen kayal k yüzeye sahiptir. III. Son dört gezegen gaz devleri olarak bilinir. A) I ve III B) II ve III C) I, II ve III D) I ve II 5
9. Afla daki hangi seçenekte yaz l olan gezegenler- 14. den her ikisinin de uydusu yoktur? A) Mars ve Venüs B) Merkür ve Jüpiter C) Mars ve Merkür D) Merkür ve Venüs 1 2 3 4 Yukar daki flekilde say lar yerine hangi kavramlar koymal y z ki her bir elips içinde kalanlar içersin? 10. Afla daki hangi seçenekte gezegenler küçükten büyü e do ru s ralanm flt r? A) Merkür, Dünya, Neptün, Satürn B) Mars, Satürn, Venüs, Jüpiter C) Satürn, Neptün, Uranüs, Jüpiter A) 1. Y ld z sistemi, 2. Gök ada, 3. Y ld z, 4. Evren B) 1. Y ld z, 2. Y ld z sitemi, 3. Evren, 4. Gök ada C) 1. Y ld z, 2. Y ld z sistemi, 3. Gök ada, 4. Evren D) 1. Gök ada, 2. Evren, 3. Y ld z Sistemi, 4. Y ld z. D) Satürn, Dünya, Uranüs, Jüpiter 15. Ptolemaios un (Batlamyus) yer merkezi evren sisteminin yanl fll n kan tlayan ilk bilim insan afla- dakilerden hangisidir? 11. Yüzeyindeki s cakl k ortalamas en yüksek olan gezegen hangisidir? A) Dünya B) Merkür A) Thales B) Ali Kuflçu C) Galileo D) Kopernik C) Mars D) Venüs 16. Uzay araflt rmalar konusunda afla daki cümlelerden hangisi yanl flt r? 12. Afla dakilerden hangisi cüce gezegenlerden biri de ildir? A) Merkür B) Eris C) Plüton D) Ceres A) Dünya çevresinde dönen araçlara yapay uydu denir. B) Uzay mekikleri birden çok uzay yolculu u yapabilen araçlard r. C) nsanlar yaln z Ay ve Mars a yolculuk yapabilmifltir. D) Günefl sistemi d fl na da uzay arac gönderilmifltir. 13. Günefl sisteminin içinde yer ald gök ada afla - dakilerden hangisidir? A) Andromeda B) Büyük Macellan C) Küçük Macellan D) Samanyolu 1.A 4.C 7.C 10.A 13.D 16.C 2.C 5.B 8.C 11.D 14.C 3.B 6.D 9.D 12.A 15.D FEN VE TEKNOLOJ - 7 / T - 46 6
Bölüm 7 1. Afla daki gök cisimlerinden hangisi bir y ld zd r? A) Çoban y ld z B) Büyük ay C) Jüpiter D) Kutup y ld z UZAY S STEM VE ÖTES : UZAY B LMECES 47 SINIF YED 5. Y ld zlar n do umu konusunda afla dakilerin hangisi ya da hangileri do rudur? I. Y ld zlar süpernovalar n parçalanmas yla oluflur. II. Bulutsu merkezinde toplanarak yo unlaflan gaz ve tozlar y ld z oluflturur. III. Bulutsu merkezindeki s cak çekirdek ana kol y ld zlar n oluflturur. FEN VE TEKNOLOJ 2. Afla daki cümlelerden hangisi yanl flt r? I. Ay ve Günefl d fl nda ç plak gözle yaln z y ld zlar görebiliriz. II. Y ld zlar, çevrelerine fl k saçan büyük gök cisimleridir. III. Gezegenlerden bir k sm n ç plak gözle görebiliriz. A) Yaln z I B) I ve III C) Yaln z III D) II ve III C) II ve III D) Yaln z II 6. Kuyruklu y ld zlarla ilgili afla daki cümlelerden hangisi ya da hangileri do rudur? I. Kuyruklu y ld zlar 76 y lda bir görülür. II. Kuyruklu y ld zlar n kuyruklar toz ve gazlardan oluflur. III. Kuyruklu y ld zlar oldukça küçük y ld zlard r. C) Yaln z II D) Yaln z I 7. Günefl Sistemi ndeki asteroit kufla nerede yer al r? 3. Kutup Y ld z hangi tak m y ld z içinde yer al r? A) Orion (Avc ) B) Küçük Ay B) Kanatl at C) Aslan A) Dünya ile Mars aras nda B) Merkür ile Venüs aras nda C) Mars ile Jüpiter aras nda D) Jüpiter ile Neptün aras nda 8. Plüton afla daki hangi koflulu yerine getirmedi i için cüce gezegen statüsüne geçirildi? 4. Afla dakilerden hangisi bir y ld z n ömründe geçirdi i aflamalardan biridir? A) Asteroit B) Kuyruklu y ld z C) K rm z dev D) Meteor A) Yörüngesi çok bas k oldu u için B) Kütlesi Ay dan az oldu u için C) Yörüngesini temizleyemedi i için D) Zaman zaman Neptün den daha yak na geldi i için 7
9. Günefl sisteminde yer alan gök cisimleri hakk nda afla daki cümlelerden hangileri do rudur? I. Günefl sisteminde yer alan gök cisimleri ayn bulutsudan oluflmufltur. II. Günefl sistemindeki gezegenler dairesel yörüngelerde döner. III. Gezegenler, Günefl sisteminde Günefl ten sonraki en büyük gök cisimleridir. A) I ve II B) I, II ve III C) II ve III D) I ve III 14. Bugün, Ptolemaios (Batlamyus) evren sisteminin yanl fl oldu unu biliyoruz. Bu eski ça bilgesi, afla da yaz lanlardan hangisi ya da hangilerini ileri sürmemifltir? I. Dünya evrenin merkezinde durmaktad r. II. Gezegenler ve Günefl Dünya çevresinde dairesel yörüngelerde döner. III. Y ld zlar Dünya ya farkl uzakl klarda dönerler. C) Yaln z III D) II ve III 10. Afla dakilerden hangisinin do al uydusu yoktur? A) Venüs B) Mars C) Uranüs D) Neptün 15. Teleskop kimin taraf ndan icat edilmifltir? A) Galileo B) Hepler C) Lippershey D) Kopernik 16. Kopernik in önerdi i Günefl Merkezli evren sistemi afla dakilerden hangilerini savunuyordu? 11. Gezegenlerden en fazla uyduya sahip olan afla - dakilerden hangisidir? A) Uranüs B) Jüpiter I. Evrenin Merkezinde Günefl yer al r. Dünya onun çevresinde dolan r. II. Gezegenler ve Dünya'n n yörüngeleri daireler fleklindedir. C) Satürn D) Mars III. Dünya kendi çevresinde de dönmektedir. C) II ve III D) I, II ve III 12. Ay, Dünya çevresindeki dolan m n kaç günde tamamlar? A) 29,5 gün B) 27,3 gün C) 1 ay D) 28 gün 17. Uzayda hâlen görevini sürdüren büyük teleskop hangi adla an l yor? A) Galileo B) Hubble C) Kepler D) Apollo 13. Dünya m za en yak n gök ada hangisidir? 1.D 4.C 7.C 10.A 13.A 16.D A) Büyük Macellan B) Andromeda C) Küçük Macellan D) Orion 2.A 3.B 5.C 6.C 8.C 9.D 11.B 12.B 14.C 15.C 17.B FEN VE TEKNOLOJ - 7 / T - 47 8