T.C. TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ 2006 YILI FAALİYET RAPORU

T.C. TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ 2006 YILI FAALİYET RAPORU STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ 2007

2

STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ 2007 3

SUNUŞ: Son dönemde uluslararası alanda siyasi sınırların kalkmasının, müşterek para birimlerinin kullanılmasının, iç ve dış güvenlik konusunda müşterek politikaların oluşturulmasının ana hedefi, ülkelerin rekabet gücünün artırılmasıdır. Ülkemizin rekabet gücünün artırılması; sanayileşmeye, kaliteli yönetime, hizmet sektörünün geliştirilmesine, özetle Türkiye nin her konuda büyük bir hamle yaparak marka haline gelmesine bağlıdır. Müteşebbisin önündeki bürokratik engellerin kaldırılması, yerli ve yabancı yatırımcının teşviki ve istikrar ortamının oluşturulması, sanayicimizin farklılığını ortaya koyan yenilikçi ürünlerle pazarın ihtiyaçlarına uygun üretim yapması, ülkemizin rekabet gücünü artıracaktır. Rekabet gücümüzün artması da ülkemizin kalkınmasını sağlayacaktır. Dünya nın yüzölçümü olarak 32 nci, nüfus olarak 16 ncı büyük ülkesi olan Türkiye, 2006 yılında 400 milyar dolar GSMH ile dünyanın 17 nci, Avrupa nın da 7. büyük ekonomisi haline gelmiştir. Son beş yılda %43 büyüyen Türkiye, OECD üyeleri arasında en hızlı büyüyen ülkeler arasında yer almaktadır. Bu büyümede kamunun payının oldukça düşük olması ve büyümenin Türk Özel sektörü eliyle gerçekleşmesinin ayrı bir önemi bulunmaktadır. İhracat rekorları kıran Türkiye nin gerçekleştirdiği ihracatın % 92 sini sanayi sektörü gerçekleştirmektedir. Bu durum, ülkemizin sanayileşme yolunda aldığı mesafenin göstergesidir. Günümüzde, uluslararası sermayenin ülkelerin kalkınmasına sağladıkları katkının önemi tartışılmaz bir gerçektir. Ülkemizde sağlanan istikrar ortamı, ekonomide gerçekleştirilen yapısal reformlar ve AB Sürecinin olumlu etkileri neticesinde Türkiye uluslararası sermaye açısından cazip bir ülke haline gelmiştir. 2006 yılında Türkiye ye gelen doğrudan yabancı sermaye yaklaşık 20 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Ülkemizin ekonomide ve sanayi de gerçekleştirdiği bu atılımların daha ileriye götürülmesinde sınai mülkiyet hakları belki de en önemli unsurdur. Çünkü, sınai mülkiyet hakları, ulusal sanayinin ve ticaretin gelişmesine olan katkıları yanında uluslararası yatırımcı açısından da hayati önem arz etmektedir. Bakanlık olarak sınai mülkiyet haklarını ekonomik gelişme için önemli bir araç olarak görmekteyiz. Ülkemizde sınai mülkiyet ile ilgili işlemleri Bakanlığımıza bağlı bir kuruluş olan Türk Patent Enstitüsü yürütmektedir. Son dönemde çıkarılan kanunlarla artık Türkiye, uluslararası arenada bu konuda hiçbir eksiği olmayan bir ülke durumuna gelmiştir. Ayrıca, serbest pazar ekonomilerinin diğer temel kurumlarında olduğu gibi Türk Patent Enstitüsü de yeniden yapılandırılmış ve önemli atılımlar gerçekleştirmesine imkan sağlanmıştır. 4

Yıllardır halledilemeyen problemlere büyük ölçüde çözüm getirilmiş, uluslararası projelere hız kazandırılmıştır. 2004 yılı başından itibaren dinamizm kazanan Türk Patent Enstitüsüne kamuoyunun olumsuz bakış değişmiş ve Enstitü artık güvenilen ve takdir edilen bir kurum haline gelmiştir. Bu çalışmaların neticesi olarak, başvuru sayılarında önemli artışlar gerçekleşmiş özellikle marka ve endüstriyel tasarımlar alanında Avrupa nın ilk üç ülkesi arasına girilmiştir. Patent başvurularında sağlanan dünya ortalamasının çok üzerindeki artış oranları, bu alanda geleceğe umutla bakmamızı sağlamaktadır. Türk Sanayi, sınai mülkiyet haklarından en etkin şekilde yararlanarak, ekonomik değeri yüksek patentlerle, güçlü marka ve özgün tasarımlarla küresel rekabette öne çıkacaktır. Bu hedefi gerçekleştirmek için Türk Patent Enstitüsü sanayici ve girişimcilerimizin hizmetinde çalışmalarını bundan sonra da aynı azimle sürdürecektir. Ali COŞKUN Sanayi ve Ticaret Bakanı 5

SUNUŞ: Bilgi toplumunda yeni ekonomi, girişimcilik, entelektüel sermaye, yenilikçilik, AR-GE, markalaşma, tasarım ve inovasyon gibi kilit kavramların öne çıktığını görmekteyiz. Artık küreselleşen ve rekabetin boyut değiştirdiği dünyada, bu kavramlar başarının anahtarları olmuştur. Bu çerçevede Avrupa Birliği, ABD ve Japonya karşısında rekabet gücünü artırmak için, Lizbon Stratejisini uygulamaya başlamıştır. Lizbon Stratejisi nin amacı: 2010 yılında Avrupa yı, dünyanın en rekabetçi bilgi tabanlı ekonomisi haline getirmek tir. Lizbon Stratejisi ile AB, %2 olan AR-GE harcamalarının GSMH ye oranını % 3 e çıkarmayı hedeflemektedir. AB ye katılım müzakerelerini yürüten ülkemizde de benzer şekilde AR-GE ye ayrılan kaynak sürekli artırılmakta, 2010 yılı itibariyle bu oranın %2 ye çıkarılması hedeflenmektedir. İnovasyon sürecinde, yani yeni bilgi ve teknolojilerin üretilmesinde; patent, marka ve endüstriyel tasarımdan oluşan sınai mülkiyet hakları belki de en önemli araçtır. İnovasyon sürecinin başlangıcında gerekli olan bilgi patent ve tasarım başvurularının yayınlardan sağlanabileceği gibi, sürecin devamında elde edilen yenilikler de, ancak sınai mülkiyet hakları ile korunabilir. Böylece, sınai mülkiyet hakları, işletmelerin fikri sermayesini oluşturur. Ülkelerin gelişmişlik düzeyi, sınai mülkiyet haklarından ne ölçüde yararlandıklarıyla ilişkilidir. Bu hakları etkin kullanan ülkeler, işletmeler ve girişimciler rakiplerinden bir adım önde giderek başarılı olacaklardır. Rakiplerini geriden takip eden ülke, girişimci ve işletmeler için ise maalesef bu rekabette yer bulunmamaktadır. Sınai mülkiyet hakları ile ilgili işlemleri ülkemizde yürütmekle görevli tek kuruluş olan Türk Patent Enstitüsü, sanayici ve girişimcilerimizin bu hakları etkin kullanmak suretiyle ülke sanayi ve ekonomisine daha büyük katkılar sağlayacağı inancıyla faaliyetlerini sürdürmektedir. Türk Patent Enstitüsü birkaç yıl önce, günümüze oranla çok daha az olan iş yükü altında ezilen, sanayici ve girişimcilerimizin haklı şikâyetlerine muhatap olan bir kurum durumundan, günümüzde daha hızlı ve verimli çalışan, tanıtım ve uluslararası ilişkilere öncelik veren bir kuruma dönüşmüştür. Tüm bu gelişmeler, yoğun emek ve kapsamlı hazırlıklar gerektiren çalışmalar sayesinde gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, gerçekleştirilen pek çok proje ile Türk Patent Enstitüsü nün modern bir fiziki ve teknik altyapıya kavuşması sağlanmıştır. Türk ekonomisinde son dönemde yaşanan gelişmelerin yanı sıra, Türk Patent Enstitüsü tarafından özellikle tanıtım alanında gerçekleştirilen faaliyetlerin neticesi olarak 2006 yılında 67,000 marka başvurusu ile Fransa ve Almanya ile birlikte Avrupa da ilk üç arasında yer almaktadır. Endüstriyel tasarımlarda da Avrupa da yine ilk üç içerisinde olan ülkemiz 6

patent başvurularında da dünya ortalamasının çok üzerinde artışlar gerçekleşmektedir. Yerli başvuru sayılarındaki artış oranı ile Avrupa da ilk sırada yer alan ülkemiz, uluslararası başvuruların artış oranlarında da Çin in ardından dünya ikincisidir. Son dönemde Türk Patent Enstitüsü, bir yandan kendi bünyesindeki atılımlarını gerçekleştirirken diğer yandan da uluslararası platformlarda daha aktif rol oynamaya başlamıştır. Uluslararası kuruluşlarla olan ilişkiler kuvvetlendirilmiş, ikili işbirliklerine de özel önem verilmiştir. Türk Patent Enstitüsü, sınai mülkiyet alanında ülkemizdeki mevcut bilgi ve tecrübenin ortak tarihi ve kültürel geçmişe sahip olduğumuz ülkelerle paylaşılması amacıyla projeler yürütmekte, sınai mülkiyetin bölgemizde yerleşmesi ve gelişmeleri için de çaba göstermektedir. Özetle, 136. yıllık köklü bir geçmişe sahip olan Türk Patent Enstitü fiziki ve teknik altyapısı, işleyişi ile dünyanın en iyi ofisleri arasında yer almakta, örnek ve model ofis olarak değerlendirilmektedir. Türk Patent Enstitüsü inovasyonu teşvik ederek Türkiye'nin ekonomik ve teknolojik gelişmesine katkıda bulunmak ve Türk sanayi ve teknolojisinin küresel rekabette öne çıkması amacıyla sınaî mülkiyette etkin koruma sağlamak ve Avrupa da, örnek ve önder kurum olma yolunda çalışmalarına yeni projelerle devam edecektir. Bütün bu çalışmalar dikkate alınarak hazırlanan Enstitümüz 2006 yılı Faaliyet Raporunun yararlı olmasını dilerim. Doç. Dr. Yusuf BALCI Türk Patent Enstitüsü Başkanı 7

İÇİNDEKİLER I - GENEL BİLGİLER...9 A-Misyon ve Vizyon...10 Vizyonumuz:...10 Misyonumuz:...10 B-Yetki Görev ve Sorumluluklar...10 C- İdareye İlişkin Bilgiler...12 Fiziksel Yapı...12 Örgüt Yapısı...12 Bilgi ve Teknoloji Kaynakları...14 İnsan Kaynakları...17 Sunulan Hizmetler...19 Yönetim ve İç Kontrol Sistemi...24 D- Diğer Hususlar...25 II- AMAÇ ve HEDEFLER...26 İdarenin Amaç ve Hedefleri...26 Amaçlar:...26 Temel Politikalar ve Öncelikler...38 III- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER...41 A-Mali Bilgiler...41 1-Bütçe Uygulama Sonuçları...41 2-Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar...43 3-Mali Denetim Sonuçları...43 B-Performans Bilgileri...43 1- Faaliyet ve Proje Bilgileri...43 2-Performans Sonuçları Tabloları...65 3-Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi...65 4-Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi...65 5- Diğer Hususlar...65 IV-KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ...66 A -Üstünlükler...66 B -Zayıflıklar...66 C- Değerlendirme...67 V- ÖNERİ VE TEDBİRLER...69 EKLER...70 8

I - GENEL BİLGİLER Sınai mülkiyet hakları, insan düşüncesinin ürünü olan ve sanayiye uygulanabilen yeniliklerin sahiplerine verilen haklardır. Bu haklar, yenilikleri geliştirenlerin ödüllendirilmesi ve bu bilgilerin toplumla paylaşılmak suretiyle yeni gelişmelere basamak oluşturmasını amaçlar. Ülkemizde sınai mülkiyet haklarının korunmasına ilişkin uygulamalar Ahilik Müessesine kadar uzanmaktadır. Dünyadaki gelişmelere paralel olarak modern anlamda ilk düzenleme, Avrupa nın ikinci marka kanunu olan 1871 tarihli Alamet-i Farika Nizamnamesidir. Yine, Avrupa daki ilk patent kanunları arasında yer alan 1879 tarihli İhtira Beratı Kanunu ile buluşlar da korunmaya başlamıştır. Cumhuriyetle birlikte, ülkemizde sınai mülkiyet korumasına önem verilmeye devam edilmiş ve dünyadaki gelişmelere uyum sağlamaya özen gösterilmiştir. Bu çerçevede, "Sınaî Mülkiyetin Korunması için Uluslararası Bir Birlik Oluşturulması Hakkındaki Paris Sözleşmesi ne 1925 yılında katılım sağlanması, 1947 yılında kurulan Milletlerarası Patent Enstitüsü ne (1972 yılında Avrupa Patent Organizasyonuna dönüşmüştür) 1955 yılında üye olunması, 1965 yılında 551 sayılı "Marka Kanunu"nun yürürlüğe girmesi ve 1976 yılında "Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) Kuruluş Anlaşması"na katılım, Türkiye'de sınaî mülkiyet hakları koruması alanındaki önemli adımlar arasında yer almaktadır. 1871 yılından itibaren çeşitli bakanlıklar bünyesinde farklı statülerde hizmet veren sınai mülkiyet birimi, 24 Haziran 1994 tarihinde, 544 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı, özel bütçeli bir kurum olan Türk Patent Enstitüsü ne (TPE) dönüşmüştür. TPE nin kurulması, sınaî mülkiyet hakları alanında bir dönüm noktası olmuştur. 544 Sayılı KHK nın günün şartlarına uyumlu hale getirilmesi ve kanunlaştırılması amacıyla 19 Kasım 2003 tarihinde 5000 Sayılı Türk Patent Enstitüsü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir. Türkiye'nin, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Kuruluş Anlaşması ve eki Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Antlaşması ndan (TRIPS) ve Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği'nden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi amacıyla, patent ve marka mevzuatında değişikliğe gidilmiş, endüstriyel tasarım, coğrafi işaretler ve entegre devre topografyalarına ilişkin düzenlemeler gerçekleştirilmiştir. 1994 ten günümüze kadar geçen dönem içinde 11 uluslararası anlaşmaya taraf olunmuştur. Ülke çapında güçlü bir sınaî mülkiyet sistemi oluşturulması amacıyla ihtisas mahkemeleri kurulmuş, sistemin kullanıcılarına yönelik verilen eğitimler ve düzenlenen tanıtım faaliyetleriyle kamuoyunun bilinçlendirilmesine yönelik önemli çalışmalar yürütülmüştür. Son dönemde, uluslararası ilişkilerde önemli gelişmelerin, patentte araştırma ve incelemeye geçilmesinin, online hizmetlerin sunulmaya başlanmasının yanında, TPE nin yurt içinde ve yurt dışında tanıtımına ve Türkiye de sınai mülkiyet kültürünün geliştirilmesi çalışmalarına ağırlık verilmiş, tanıtım ve kurumsal gelişme alanlarında büyük ilerleme kaydedilmiştir. 9

A-Misyon ve Vizyon Türk Patent Enstitüsünün vizyon ve misyonu aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Vizyonumuz: Sınai mülkiyetin etkin ve yaygın kullanımını sağlayarak Türk sanayi ve teknolojisini küresel rekabette öne çıkarmak; dünyada sınai mülkiyet haklarının gelişimi için Avrupa da örnek ve model kurum olmak. Misyonumuz: Yaratıcılığı ve yeniliği teşvik ederek Türkiye'nin ekonomik ve teknolojik gelişmesine katkıda bulunmak, Patent, marka, tasarım ve diğer sınai mülkiyet haklarının etkin korunmasını sağlamak, Sınai mülkiyet bilincini ve bilgisini ülke genelinde yaymak, ilgili kesimlerle işbirliğini geliştirmek, Yasal, teknik ve beşeri altyapıyı güçlendirerek, müşteri odaklı, hızlı ve kaliteli hizmetler sunmak, Sınai mülkiyet haklarının korunması ve Türk ve Avrupa ekonomisinin gelişimi için Türkiye yi uluslararası platformlarda temsil etmek ve işbirliğini güçlendirmektir. B-Yetki Görev ve Sorumluluklar Türkiye de sınai mülkiyet haklarının geliştirilmesi, tanıtımı ve korunması amacıyla kurulmuş özel bütçeye sahip Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı bir kamu kuruluşu olan Türk Patent Enstitüsünün görevleri, 6 Kasım 2003 tarih ve 5000 Sayılı Kanun da aşağıdaki şekilde belirlenmiştir: Kanunlarla koruma altına alınmış olan sınai mülkiyet haklarının tescilini ve bu hakların korunması ile ilgili işlemleri yapmak, Lisans işlemlerinde arabuluculuk faaliyetlerinde bulunmak ve mahkemelerde bilirkişilik yapmak, Lisans ve devir anlaşmalarını tescil etmek, 10

Buluşların kullanımını takip etmek, yeni teknolojilerin değerlendirilmesi ile teknoloji transferinin yönlendirilmesi ve arşivlenmesi işlemlerini yapmak, Yurtdışında benzer kuruluşlar ve uluslararası kuruluşlarla işbirliğinde bulunmak, Türkiye yi sınai mülkiyet hakları konusunda uluslararası kuruluşlar nezdinde temsil etmek, Sınai mülkiyet hakları ile ilgili uluslararası anlaşmaların hazırlanmasına ülke çıkarlarını koruyarak katkıda bulunmak ve bu anlaşmaların Türkiye de uygulanmasını sağlamak, Yurtiçi ve yurtdışında teknoloji ve araştırma-geliştirme ile ilgili kurum ve kuruluşlarla ve bilgi bankalarıyla işbirliği yapmak, dokümantasyon merkezleri kurmak, bu bilgileri kamunun istifadesine sunmak, Sınai mülkiyet hakları ile ilgili olarak çeşitli yayınlar yapmak ve Türk Sınai Mülkiyet Hakları Gazetesi ni periyodik olarak yayınlamak, Sınai mülkiyet hakları konularında yurtiçinde kişi ve kuruluşların bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesi için gerekli çalışmaları yapmaktır. 11

C- İdareye İlişkin Bilgiler Fiziksel Yapı Türk Patent Enstitüsü Yeni Sınai Mülkiyet Kampüsü nde; Başkanlık Birimi, ilgili daire birimleri ile arşiv bölümleri ve mahkeme binası yer almakta dır. TPE, Hipodrom Caddesi No:115 Yenimahalle/ANKARA adresinde hizmet vermektedir. Mahkeme binası girişi Enstitü girişinden bağımsız olarak ayrı bir binada bulunmaktadır. Türk Patent Enstitüsü Yeni Sınai Mülkiyet Kampüs Binası yaklaşık 8000 m 2 lik bir alana inşa edilmiştir. Kampüsün toplam alanı 31.870 m 2 dir. Başkanlık ve ofislerin yer aldığı ana bina yaklaşık 20.000 m 2, arşiv birimi yaklaşık 9.500 m 2 ve mahkeme binasının olduğu bölüm ise yaklaşık 2.112 m 2 dir. Yeni Sınai Mülkiyet Kampüs Binası nda ofis gereksiniminin dışında 416 kişilik konferans salonu, 14 toplantı odası, 2 bekleme odası, bilgi işlem odası, kütüphane, yemekhane, mutfak, kantin ile yaklaşık 98 araçlık kapalı otopark yer almaktadır. Ayrıca, 168 araçlık açık otopark mevcuttur. Örgüt Yapısı TPE, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı na bağlı, özel bütçeli bir kamu kuruluşudur. Yönetim birimleri; Yönetim Kurulu, Danışma Kurulu ve Başkanlıktan, ana hizmet birimleri; Patent, Markalar, Endüstriyel Tasarımlar ve Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanlıklarından, yardımcı hizmet birimleri; 12

Personel, İdari ve Mali İşler ve Enformasyon, Dokümantasyon ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlıklarından, danışma ve denetim birimleri ise Hukuk Müşavirliği ve Strateji Geliştirme Müdürlüğünden oluşmaktadır. Organizasyon Şeması YÖNETİM KURULU ENSTİTÜ BAŞKANI Özel Büro Uluslararası İlişkiler Dai. Bşk. YİDK Hukuk Müşavirliği Sivil Savunma Uzmanlığı BAŞKAN YARDIMCISI BAŞKAN YARDIMCISI Personel Dai. Bşk. Patent Dai. Bşk. Strateji Geliştirme Müdürlüğü Markalar Dai. Bşk. İdari ve Mali İşler Dai. Bşk. Endüstriyel Tasarımlar Dai. Bşk. Enf. Dok. ve Bilgi İşlem Dai. Bşk. 13

Bilgi ve Teknoloji Kaynakları Bilgi toplumunda, kamu ve özel sektör kuruluşlarının müşterilerine hızlı ve doğru bir şekilde hizmet sunabilmeleri büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, tüm kurumların bilgi teknolojilerinden en üst düzeyde yararlanmaları gereklidir. Yeni teknolojilerin, buluşların tescilinden sorumlu bir kurum olarak Türk Patent Enstitüsü, sınai mülkiyet haklarının tescili süreçlerinde bilgi teknolojilerinden azami şekilde yararlanmaktadır. Ayrıca, başta ilgili kesimler olmak üzere kamuoyunun tamamının sınai mülkiyet başvurularına ait yayınlara ulaşabilmesi için bilgi teknolojileri yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Bununla birlikte, bilgi teknolojilerinde son yirmi yıl içinde yaşanan hızlı gelişmeler, bu alanda uygulanacak stratejilerin doğru bir şekilde belirlenmesini zorunlu kılmaktadır. Teknoloji odaklı bir kurum olmayı ilke edinen TPE, son dönemde bilgi işlem altyapısını güçlendirmek ve geliştirmek için pek çok proje gerçekleştirmiştir. Bu projeler ve çalışmaların neticesinde oluşturulan modern bilgi işlem altyapısı ile TPE, dünyanın en iyi ofisleri arasında yer almaktadır. Bilgi İşlem Altyapısı TPE tarafından yürütülen çalışmaları, Otomasyon işlemleri ve Online işlemler olarak iki ana grupta inceleyebiliriz. Otomasyon işlemleri Enstitü içi çalışmaların otomasyonunu sağlarken, online işlemler konusunda yapılan çalışmalar, müşterilerimizin Enstitü hizmetlerini internet üzerinden alabilmelerine imkan tanımıştır. Otomasyon işlemleri kapsamında, işlem süreçlerini kısaltmak, daha az hata ile daha kısa zamanda hizmet verilmesini sağlamak amacıyla son birkaç yıldır yürütülen teknolojik alt yapıya yönelik çalışmalara 2006 yılı içinde de devam edilmiştir. Dünya Bankası kaynaklı Endüstriyel Teknoloji Projesi kapsamında alınan doküman yönetim sistemi ve geliştirilen yeni marka, patent ve endüstriyel tasarım uygulama yazılımları 2006 başında tamamen kullanılmaya başlanmıştır. Yeni yazılımlara geçiş sonrasında, kullanıcılarca tespit edilen hatalar ve iyileştirme önerileri çerçevesinde uygulama programlarının güncellenmesine devam edilmektedir. Doküman yönetim sistemi çerçevesinde, evrakların TPE ye girişi ve sonrası elektronik ortama aktarılması işlemi gerçekleştirilmektedir. 2006 yılı içerisinde, başvuru sahiplerine gönderilen dosya bağımlı evrakların taranarak elektronik ortama aktarılmasına başlanmıştır. Böylece, kağıtsız ofis ortamının altyapısı oluşturulmuştur. Online işlemler kapsamında, ilgili kesimlere İnternet aracılığıyla TPE veritabanı üzerinde araştırma yapma imkanı sağlanmıştır. Bu uygulama ile kullanıcılarca ücretsiz olarak ve zaman kaybı olmadan araştırma yapmaları mümkün olmuş, böylece müşteri odaklılık ilkesine uygun olarak süreç 14

iyileştirilmiş ve performans odaklılık ilkesine uygun olarak iş yükünde azalma sağlanmıştır. Ayrıca, dosya durumunun İnternet üzerinden takip edilmesi imkanı sunularak özellikle telefon ile dosya hakkında bilgi edinme kaynaklı iş yükünde de önemli oranda azalma sağlanmıştır. Bu çerçevede online işlemler ile ilgili hizmetlerin ayda ortalama 1.300.000 nin üzerinde kullanılması modülün oldukça etkin kullanıldığını göstermektedir. Patent araştırmalarında dünya üzerinde 60 milyonun üzerinde patent dokümanına erişim sağlayan, ücretsiz olarak erişilebilen, Avrupa Patent Ofisi (EPO) kaynaklı esp@cenet sistemi Türkçeleştirilerek kurulmuş ve kullanıcıların hizmetine sunulmuştur. Ayrıca, patent dokümanlarının yanında, patent dışı dokümanlara da erişim sağlayan EPOQUE yazılımı, patent araştırma ve incelemesi yapan patent uzmanlarımız tarafından kullanılmaktadır. Ücreti karşılığı, EPOQUE üzerinden ön-araştırma hizmeti de verilmektedir. 1-Donanım Envanteri DONANIM 2005 2006 Masaüstü Kişisel Bilgisayar 320 350 Dizüstü Bilgisayar 30 35 Sunucu 32 32 Yazıcı 130 220 Tarayıcı 13 13 Çok Fonksiyonlu Tarayıcı 4 6 Faks Cihazı 12 12 Video Konferans Sistemi - 1 Yük Dengeleyici Yönlendirici - - Projektör Cihazı 12 12 Telefon - - Kurulu Güç - - Kapasite - - 2-Fiziksel Sunucu Envanteri DONANIM 2005 2006 İnternet Sunucu 3 3 Uygulama Sunucusu 3 3 Veri tabanı Sunucusu 3 3 Uygulama Geliştirme Ortamı 1 1 Diğer 22 22 Desteklenen Protokoller TCP/IP TCP/IP İnternet Bağlantısı 4 Mbit 4 Mbit Patent dosyalarının yayımlanmış tarifname takımı ve araştırma raporuna online araştırma ile ulaşılması amacıyla TPE tarafından yeni bir yazılım (E-doc Patent sistemi) geliştirilmiş ve verilerin kullanıcılara sunulmasına başlanmıştır. Esp@cenet üzerinden sadece yayımlanan ilk patent tarifname takımına ulaşılırken bu uygulama sayesinde, patent dosyalarının değiştirilmiş tarifname bilgilerine de ulaşılmaktadır. Ayrıca, bu 15

uygulama ile yurtdışı patent ofisleri ile istenen formatta doküman alışverişinin sağlanması ve bu bilgilerin enformasyon ofisleri tarafından üçüncü kişilere verilebilmesine olanak sağlanmıştır. Patent bilişim altyapısının daha verimli olması amacıyla EPO projeleri kapsamında alınan bilişim altyapısının (EPTOS) işler hale getirilmesi için çalışmalar başlatılmıştır. Alınan donanım ve yazılımlar EPO ile işbirliği içinde çalıştırılacaktır. Projenin ilk aşaması olarak Avrupa patenti başvurularının online olarak yapılmasını sağlayacak sistemle ilgili alt yapı çalışmaları tamamlanmıştır. Ayrıca, dosyaların fiziki dolaşımının en aza indirilmesi ve işlemlerde daha hızlı ve güvenli bir ortamın sağlanması için arşivlerin taranarak elektronik ortama aktarılmasına ilişkin çalışmalar devam etmektedir. Özellikle patent, marka ve tasarım başvurularının online olarak yapılmasının sağlanması amacıyla yürütülen e-imza projesi ile ilgili çalışmalar son aşamaya gelmiştir. İnternet üzerinden verilecek bu hizmet ile daha kısa sürede başvuru yapılabilmesi ve TPE personelinin başvuru ile ilgili işlemleri daha kısa sürede sonuçlandırması hedeflenmektedir. Telefonla Destek Sistemi Müşterilerimizin Enstitümüzle ilgili işlemlerini takip etmeleri için tahsis edilen +90 312 303 10 00 nolu telefonla günlük 250 nin üzerinde çağrıya cevap verilmektedir. Yine ayrıca, İnteraktif Sesli Yanıt Sistemi devreye girmiş, bu sistem için özel bir numara (+90 312 303 1 303) tahsis edilmiştir. Buradan müşterilerimiz, başvurularının son durumlarını takip edebilmekte ve Enstitümüzün hizmetleriyle ilgili bilgi alabilmektedir. Kütüphane Sistemi 16

Türk Patent Enstitüsü Sınaî Mülkiyet Kütüphanesi, kurum içinden ve dışından gelen tüm okuyuculara hizmet vermektedir. Kütüphanemiz konu kütüphanesi olması nedeniyle, sınaî ve fikri mülkiyet konuları ve bağlantılı konularda yurt içinden ve yurt dışından temin edilen yaklaşık 2100 kitap ve yurt içi satın alma ve bağış yoluyla temin edilen 120 dergi aboneliğinden oluşmaktadır. Yayın sayımız hizmet alanımız çerçevesinde her geçen gün artmakta ve konusunda iyi bir kütüphane oluşturulmasına çalışılmaktadır. Türk Patent Enstitüsü nün, yeni binasına taşınması ile sağlıklı fiziksel ortama da kavuşan kütüphanemiz 40 kişilik oturma kapasitesine sahiptir. 4 adet kullanıcı bilgisayarından internet ve kurumun veritabanından tarama yapılabilmektedir. Koleksiyonun elektronik ortama aktarılması ve kütüphanenin diğer işlemlerinin de bilgisayar ortamında yapılmasını sağlamak için kütüphane programı hazırlanmaktadır. Veri giriş ekranı tamamlanan programa kayıtlar aktarılmaya başlanmıştır. Otomasyon Sistemi tamamlandığında bu 4 terminallerden ve internetten kütüphane koleksiyonunun taranması ve internet üzerinden yapılabilen diğer işlemler yapılabilecektir. Amacımız sınaî mülkiyet konusunda tek yetkin kurum olan Enstitümüzün, kütüphanesini de araştırmacıların her tür ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri bir konu kütüphanesi yapmaktır. Bunun için çalışmalarımız devam etmektedir. İnsan Kaynakları 1995 yılından bu yana sınai mülkiyet alanındaki hızlı gelişim ve taraf olunan uluslararası anlaşmaların beraberinde getirdiği yükümlülükler neticesinde TPE nin görev ve sorumlulukları hızlı bir artış göstermiş ve bu doğrultuda çok sayıda nitelikli personel ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Ancak TPE sınai mülkiyet alanındaki bu gelişmeler neticesinde ortaya çıkan ihtiyaca cevap verebilecek nitelikte ve sayıda insan kaynağını istihdam etme noktasında sıkıntılarla karşılaşmaktadır. TPE nin görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde yerine getirebilmesi için teknik bilgi düzeyi yüksek, yeniliklere açık, yaratıcı ve temsil kabiliyetine sahip personel istihdam etmesi gerekmektedir. Bu nedenle sınai mülkiyet hakları gibi özel ihtisas gerektiren faaliyetleri yerine getirecek TPE personelinin istihdamında bu hususların öncelikle dikkate alınması ve personele niteliklerine uygun özlük haklarının sağlanması gerekmektedir. Türk Patent Enstitüsü, 2002 tarihinde Milli Prodüktivite Merkezi danışmanlığında norm kadro çalışması yapmış ve bu çalışma sonucunda norm kadro sayısı 502 olarak tespit edilmiştir. TPE nin toplam kadro sayısı 406 dır. Bu kadroların içinde, özelleştirme idaresinden alınan kadrolar da bulunmaktadır. Enstitüde mevcut kadrolardan, 65'i araştırmacı ve 50'si şef kadroları olmak üzere toplam 115'i 4046 sayılı Yasanın 22. maddesi uyarınca özelleştirme kapsamından Devlet Personel Başkanlığınca atama yapılabilen özelleştirme kadrolarıdır. Bu kadrolar bir ihtisas kurumu olan TPE nin ihtiyaçlarına uygun olmayıp, ihtiyaç duyulan memur ve uzman kadrolarıyla değiştirilmesi gerekmektedir. 17

Toplam kadro sayısı 406 olmasına rağmen, Devlet Personel Başkanlığı nca atama yapılabilen 115 kadro çıkarıldığında kalan 291 kadronun 228 adedi dolu 63 adedi boştur. Boş kadroların 12 adedi Şube Müdürü ve Müdür(5), Mali Hizmetler Uzmanı ve Yardımcısı (4), İç Denetçi (3) kadrolarıdır. 30 adet kadro da uzman yardımcılığı süresini doldurarak uzmanlığa atanmaya hak kazanan personele kadro temini, iptal, ihdas, yasal kontenjanlar, vb. nedenlerle elde tutulması gereken kadrolardır. Kalan 21 adet kadro ise Bütçe Kanunu ndaki kısıtlar dolayısıyla doldurulamamıştır. 2006 yılı sonu itibariyle TPE, 149'ü kadro karşılığı sözleşmeli, 93 ü memur olmak üzere 242 personel ile hizmet vermektedir. Enstitü personelinin sayısal yetersizliğine karşın eğitim ve yabancı dil bilgisi yüksek düzeydedir. Mevcut personelin 221 i üniversite 19 u lise ve 2 si ilköğretim mezunudur. Üniversite mezunu olan personelin 25 i yüksek lisans veya doktora yapmıştır. 62 personel ise KPDS belgeleri ile üst düzey yabancı dil bilgisine sahiptir. Sözleşmeli statüde şube müdürü, uzman, hukuk müşaviri çalıştırılırken, Mali Hizmetler Uzmanı, Mali Hizmetler Uzman Yardımcısı, İç Denetçi, Avukat, Mühendis, Daire Tabibi, İstatistikçi kadrolarında ise ancak sözleşmesiz personel çalıştırılabilmektedir. Enstitü personeli halen beş ayrı hizmet sınıfında görev yapmaktadır. Patent uzmanları ve yardımcıları teknik hizmetler sınıfında, marka uzmanı ve yardımcıları genel idari hizmetler veya teknik hizmetler sınıfında görev yapabilmektedir. Dolu kadroların yaklaşık dörtte üçü genel idari hizmetler sınıfına, dörtte biri ise diğer dört hizmet sınıfına (teknik hizmetler, sağlık hizmetleri, avukatlık hizmetleri, yardımcı hizmetler) aittir. Dolu Kadroların Unvan Bazında Dağılımı Enstitü Başkanı 1 İstatistikçi 1 Uzman 3 Enstitü Bşk. Yrd. 2 Mühendis 9 Memur 41 Daire Başkanı 7 Avukat 5 Kütüphaneci 1 1. Hukuk Müşaviri 1 Bilgisayar İşletmeni 25 Şef (Özelleştirme) 2 Hukuk Müşaviri 3 Mütercim 1 Mali Hizmetler Uzmanı 2 Şube Müdürü 24 Programcı 8 Sivil Savunma Uzmanı 1 Patent Uzmanı 21 Çözümleyici 5 Şoför 1 Patent Uzman Yrd. 5 Araştırmacı (Öz.) 12 Dağıtıcı 1 Marka Uzmanı 18 APK Uzmanı 5 Koruma Güvenlik Gör. 8 Marka Uzman Yrd. 25 Teknisyen 2 Sekreter 2 18

Dolu Kadroların Birimlere Göre Dağılımı BAŞKANLIK 8 PATENT DAİRESİ 30 MARKALAR DAİRESİ 74 ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR DAİRESİ 17 ULUSLARARASI İLİŞKİLER DAİRESİ 9 İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRESİ 28 ENF. DOK.VE BİLGİ İŞLEM DAİRESİ 39 STRATEJİ GELİŞTİRME MÜDÜRLÜĞÜ 6 HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ 12 PERSONEL DAİRESİ 10 SİVİL SAVUNMA UZMANLIĞI 9 TOPLAM 242 Sunulan Hizmetler Ana Hizmet Birimlerinin Sunduğu Hizmetler Sınai mülkiyet hakları, sanayideki ve tarımdaki buluşların, yeniliklerin, yeni tasarımların ve özgün çalışmaların ilk uygulayıcıları adına veya ticaret alanında üretilen ve satılan malların üzerindeki üreticisinin veya satıcısının ayırt edilmesini sağlayacak işaretlerin sahipleri adına kayıt edilmesini sağlayan ve bu hakların 3. kişilerce üretilmesini ve satılmasını belirli bir süreyle engelleyen gayri maddi haklardır. Sınaî mülkiyet haklarının korunmasındaki amaç, fikri yeniliklerin ve teknolojinin korunmasını güvence altına almaktır. Patent, marka, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret ve entegre devre topografyalarından oluşan sınai mülkiyet haklarının tescili TPE nin görev alanındadır. Patent Dairesi Başkanlığı Birimin Görevleri: Patent ve faydalı modellerin tescil başvurularının ilgili mevzuat hükümlerine göre kayıt, dosyalama, araştırma, inceleme, değerlendirme ve tescil işlemlerini yapmak, Patentlerin ve patent tescil başvurularının ilgili mevzuat hükümlerine göre lisans, devir, sair değişikliklerle ilgili işlemlerini yapmak, Patentlerin ilan, tasnif ve sicil işlemlerini yapmak, 19

Markalar Dairesi Başkanlığı Birimin Görevleri: Markaların tescil başvurularının ilgili mevzuat hükümlerine göre kayıt, dosyalama, araştırma, inceleme, değerlendirme ve tescil işlemlerini yapar, Markaların ve marka tescil başvurularının ilgili mevzuat hükümlerine göre lisans, devir, sair değişikliklerle ilgili işlemlerini yapar, Markaların ilan, tasnif ve sicil işlemlerini yapar, İlgili mevzuat hükümlerine göre, belirli nitelikleri haiz işaret ve ibarelerin koruma altına alınması, markaların tanınmışlık düzeyleri ile ilgili esasların belirlenmesi ve uygulamaya konulması işlemlerini yapar, Coğrafi işaretlerle ilgili işlemleri yürütür Endüstriyel Tasarımlar Dairesi Başkanlığı Birimin Görevleri: Endüstriyel tasarımların tescil başvurularının ilgili mevzuat hükümlerine göre kayıt, dosyalama, araştırma, inceleme, değerlendirme ve tescil işlemlerini yapmak, Tasarımların lisans, devir gibi hukuki işlemleri ile süresi dolan tescil-lerin yenilenmesi vesair değişikliklerle ilgili işlemleri yapmak, Mahkemelerde bilirkişilik yapmak, Tasarım Tescili ile ilgili konularda yurtiçinde kişi ve kuruluşların bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesi için gerekli çalışmaları yapmaktır. Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanlığı Birimin Görevleri: Enstitünün görev alanına giren uluslararası anlaşmaları izler, inceler ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi için gereken çalışmaları yürütür, Uluslararası anlaşmalardan iştirak edilmesi gerekenlere katılmak için 5.5.1963 tarihli ve 1173 sayılı Kanun çerçevesinde işlemleri yürütür, Gerekli hallerde mevzuatta düzenlemeler yapmak üzere Başkanlığa önerilerde bulunur, Yabancı mevzuatı izler ve temin eder. 20

Sınai Mülkiyet Alanında Taraf Olunan Uluslararası Anlaşmalar Ülkemizin, sınai mülkiyet alanında taraf olduğu uluslararası anlaşmalara aşağıda tablo halinde yer verilmektedir. No Adı Tarihi Türkiye nin Katılım Tarihi 10.10.1925 (Londra Metni) 1 16.05.1976 Stokholm Sınai Mülkiyetin Korunmasına Dair 1883 (Md. 13-30) Paris Sözleşmesi 01.01.1995 Stokholm (Md. 1-12) 2 Marka Tescilinde Eşyaların ve Hizmetlerin Uluslararası Sınıflandırmasına İlişkin Nis Anlaşması 1957 01.01.1996 3 4 Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı WIPO Kuruluş Sözleşmesi 1967 12.05.1976 Tasarımların Sınıflandırılmasına İlişkin Lokarno Anlaşması 1968 30.11.1998 5 6 7 8 9 10 Patent İşbirliği Antlaşması (PCT) Patentlerin Uluslararası Sınıflandırmasına İlişkin Strazburg Anlaşması (IPC) Markaların Figüratif Elemanlarının Sınflandırılmasına İlişkin Viyana Anlaşması Avrupa Patent Sözleşmesi Mikroorganizmaların Uluslararası Saklanmasına İlişkin Budapeşte Anlaşması Markaların Uluslararası Tesciline Dair Madrid Anlaşması na İlişkin Protokol 1970 01.01.1996 1971 01.10.1996 1973 01.01.1996 1973 01.11.2000 1977 30.11.1998 1989 01.01.1999 11 12 Marka Kanunu Antlaşması (TLT) 1994 01.01.2005 Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Kuruluş Anlaşması 1995 26.03.1995 13 Tasarımların Uluslararası Tesciline İlişkin Lahey Anlaşması (Cenevre Metni) 1999 01.01.2005 21

Yardımcı Hizmet Birimlerinin Sunduğu Hizmetler Personel Dairesi Başkanlığı TPE hizmetlerinin en iyi bir biçimde yürütülebilmesi için ihtiyaç duyulan kadroların temin edilmesinde, personel seçiminde, birimlere dağıtılmasında, eğitimle ilgili faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde, istihdam şekli ve şartlarının belirlenmesinde uyulacak esasları tespit etmek, Tüm personelin atama, terfi, istifa, emeklilik, sicil, izin, tedavi v.b. her türlü özlük haklarıyla ilgili işlemleri ile bunların iş akitleri, maaş, yan ödeme, özel gider indirimi, sözleşme ücretleri, yönetim kurulu ücretleri, fazla çalışma ücretleri, ikramiye, yolluk, sağlık, gibi işlemlerini yapmak, Özlük, sicil ve sağlık dosyalarını tutmak, Hizmet içi eğitim ihtiyaçlarını belirlemek, Eğitim plan ve programları hazırlamak, Görevde yükselme eğitimleri ile kurumlar arası seminerlere personelin katılımını sağlamak, Birimin bütçesini hazırlamak, TPE nin hedef, politika ve stratejileri doğrultusunda, çalışanların performans ve memnuniyetlerini arttırmak için gerekli çalışmalar yapmak, bu doğrultuda politikalar üretmek, etkin bir şekilde uygulanmasını ve gelişmesini sağlamaktır. İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı Enstitü tarafından yapılması gerekli harcamaların, toplanacak gelirlerin ve satın almaların ilgili kanun ve mevzuat çerçevesinde yürütülmesini sağlar, Enstitünün temizlik, bakım ve onarım hizmetleri ile Enstitünün ihtiyaçları için taşınır ve taşınmaz malların satın alınması veya kiralanması, bunların gerektiğinde satılması veya kiraya verilmesi işlerini Yönetim Kuruluna sunar ve bu işleri Yönetim Kurulunun onayı ile yürütür, Evrak giriş ve çıkışları ile arşiv hizmetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesini sağlar, Demirbaş ve diğer kayıtları tutar. Enformasyon, Dokümantasyon ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Enstitünün görevleri ile ilgili olarak eğitici ve bilgi verici kitap, broşür, dergi yayınlamak, 22

Sınaî mülkiyet hakları ile ilgili yurt içine ve yurt dışına dokümanlar yayınlamak, Sınaî Mülkiyet Kütüphanesi ile ilgili hizmetleri yürütmek, İlgili mevzuda yurt içinde ve yurt dışında tescil edilmiş patentler ve markalara ait bilgi ve belgeleri toplayarak, bunları Enstitünün ve kamunun istifadesine sunmak, Resmî Sınaî Mülkiyet Gazetesini yayınlamak, Sınaî mülkiyet hakları ile ilgili her türlü eğitim ve tanıtım faaliyetlerini yürütmek, Yönetim Kurulu kararı ile uygun görülen yerlerde enformasyon birimlerinin faaliyette bulunması için gerekli işbirliği çalışmalarını yürütmek, Enstitü bünyesinde bilgi işlem sisteminin kurulmasını, donanım ve yazılımının işletilmesini ve geliştirilmesini sağlamak, Sınaî mülkiyet hakları ile ilgili olarak bilgi ve belgelerin bilgisayar ortamına aktarılmasını ve saklanmasını sağlamak, Bilgisayar ortamındaki bilgilerin Enstitünün ilgili birimleri tarafından en hızlı biçimde kullanılabilmeleri için gerekli çalışmaları yapmak, Danışma ve Denetim Birimleri Hukuk Müşavirliği Sınaî mülkiyet hakları ile ilgili mevzuatın günün koşullarına uygun hale getirilmesi için çalışmalar yapar, Hukuki konularda Yönetim Kuruluna ve Başkanlığa danışmanlık yapar, Sınaî mülkiyet haklarına ait ulusal ve uluslararası hukukla ilgili anlaşmalar, kanunlar, yönetmelikler, diğer mevzuat, rapor, makale ve benzeri düzenlemeleri hizmete hazır tutar, Mahkemelerde Enstitüyü temsil eder. Strateji Geliştirme Müdürlüğü İdarenin stratejik plan ve performans programının hazırlanmasını koordine etmek ve sonuçlarının konsolide edilmesi çalışmalarını yürütmek, İzleyen iki yılın bütçe tahminlerini de içeren idare bütçesini, stratejik plan ve yıllık performans programına uygun olarak hazırlamak ve idare faaliyetlerinin bunlara uygunluğunu izlemek ve değerlendirmek, 23

Mevzuatı uyarınca belirlenecek bütçe ilke ve esasları çerçevesinde, ayrıntılı harcama programı hazırlamak ve hizmet gereksinimleri dikkate alınarak ödeneğin ilgili birimlere gönderilmesini sağlamak, Bütçe kayıtlarını tutmak, bütçe uygulama sonuçlarına ilişkin verileri toplamak, değerlendirmek ve bütçe kesin hesabı ile malî istatistikleri hazırlamak, İlgili mevzuatı çerçevesinde idare gelirlerini tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve tahsil işlemlerini yürütmek, Genel bütçe kapsamı dışında kalan idarelerde muhasebe hizmetlerini yürütmek, Harcama birimleri tarafından hazırlanan birim faaliyet raporlarını da esas alarak idarenin faaliyet raporunu hazırlamak, İdarenin mülkiyetinde veya kullanımında bulunan taşınır ve taşınmazlara ilişkin icmal cetvellerini düzenlemek, İdarenin yatırım programının hazırlanmasını koordine etmek, uygulama sonuçlarını izlemek ve yıllık yatırım değerlendirme raporunu hazırlamak, İdarenin, diğer idareler nezdinde takibi gereken malî iş ve işlemlerini yürütmek ve sonuçlandırmak, Malî kanunlarla ilgili diğer mevzuatın uygulanması konusunda üst yöneticiye ve harcama yetkililerine gerekli bilgileri sağlamak ve danışmanlık yapmak, Ön malî kontrol faaliyetini yürütmek, İç kontrol sisteminin kurulması, standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapmaktır. Yönetim ve İç Kontrol Sistemi Enstitümüz Faaliyetlerini, 5000 sayılı Türk Patent Enstitüsü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanuna ve ilgili mevzuata dayanarak, Yönetim Kurulu kararları çerçevesinde, ana hizmet birimleri, danışma ve denetim birimleri ile yardımcı hizmet birimleri aracılığıyla yürütmektedir. Enstitümüzün mali yönetim ve kontrol sistemleri; harcama birimleri, muhasebe ve mali hizmetler birimleri tarafından yapılarak denetim sağlanır. 2006 yılında Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde Strateji Geliştirme Müdürlüğü kurulmuş olup, Enstitümüz harcama birimlerince gerçekleştirilen mali işlemlerin ön mali kontrolü ile bütçe sürecinin koordinasyonu faaliyetlerini üstlenmiştir. 24

D- Diğer Hususlar Enstitümüz e-bütçe ve say2000i sisteminde uygulamaya 2007 mali yılı itibariyle geçmiştir. (say2000i sistemi henüz kurulmamıştır) 25

II- AMAÇ ve HEDEFLER Ülkemizde sınai mülkiyet haklarının tesisinden ve geliştirilmesinden sorumlu kuruluş olan Türk Patent Enstitüsü, misyonunu etkili bir şekilde gerçekleştirmek için tüm faaliyetlerini beş yıllık stratejik planlarla takip etmeye karar vererek 2005-2009 yıllarını kapsayan ilk stratejik planını hazırlamış ve bu konuda kamuda ilkler arasına girmiştir. Ancak, Enstitümüzün, Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik in Kamu İdarelerinde Stratejik Planlmaya Geçiş Takvimi nde 1. Grupta yer alması nedeniyle Stratejik Plan güncellenmiş ve 2007-2011 dönemini kapsayacak biçimde beş yıllık olarak hazırlanarak Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına gönderilmiştir. Enstitümüzce, Stratejik Planda belirtilen amaç ve hedeflere ve kalkınma planlarına uygunluğunun takibi titizlikle yapılacak, TPE nin Türk sanayi ve ekonomisinin gelişimine sağlayacağı katkı artırılarak, atılımlara ivme kazandırılacaktır. İdarenin Amaç ve Hedefleri Türk Patent Enstitüsü nün vizyonu ve misyonu doğrultusunda belirlediği amaçlar ve hedefler aşağıda maddeler halinde verilmektedir. Amaçlar: 1. TPE nin çağdaş ve yenilikçi kurumsal yapısını geliştirmek 2. Kurumsal verimliliği ve hizmet kalitesini artırmak 3. Sınaî mülkiyet sistemi ile ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliğini geliştirmek, 4. İnovasyonu artırmak amacıyla ülke çapında sınaî mülkiyet bilincini geliştirmek, 5. Uluslararası platformlarda TPE nin etkinliğini artırmaktır. Bu amaçlar doğrultusunda geliştirilen stratejik hedefler ve bunlara bağlı araçlar birbiriyle yakından ilişkili olup her alandaki olumlu gelişme diğerleri üzerinde de etkin olacaktır. Amaç 1: TPE nin Çağdaş Ve Yenilikçi Kurumsal Yapısının Geliştirmek TPE nin çağdaş ve yenilikçi kurumsal yapısını geliştirmek amacı doğrultusundaki stratejisi, değişime ve yeniliğe süratle uyum sağlama yeteneğine sahip, uluslararası gelişmeleri yakından takip ederek aktif rol alan, müşteri ve sistem odaklı, şeffaf, dinamik ve bağımsız bir kurumsal yapı oluşturmaktır. TPE, bu amaca dönük olarak son yıllardaki hızlı karar alma ve uygulama, kurumsal kültürünün ve imajının geliştirilmesi ve çalışanlar tarafından benimsenmesi, planlı çalışma yönteminin geliştirilmesi, uygun personel istihdamı, sürekli eğitim yoluyla personel niteliğinin geliştirilmesi ve verimliliğin artırılması yönündeki çalışmalarını geliştirerek devam ettirecektir. Bu stratejik amaç, iç dinamiklere olduğu kadar özellikle kurum dışı karar verici aktörlere de bağımlı 26

olup, sınai mülkiyetin ve Enstitü nün tanıtımı ve imajıyla ilgili stratejilerle yakından ilişkilidir. Hedef 1. Kurumun esnek hareket kabiliyetine sahip ve bağımsız bir yapıya kavuşturulması. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı na bağlı bir kuruluş olan TPE nin görev ve yükümlülüklerini etkili ve hızlı bir şekilde yerine getirebilmesi daha esnek bir yapıya kavuşturulması ve idari ve mali açıdan bağımsız hale getirilmesi ile mümkün olabilecektir. İzleme göstergesi: TPE nin Bağlı kurum statüsünden çıkarılarak ilgili kurum yapısına kavuşturulması için gerekli olabilecek düzenlemelerin tespitine dönük çalışmaların yapılması, Hedef 2. Yöneticilerin liderlik özelliklerinin geliştirilmesi ve bu özelliklerini etkin kullanılmasının sağlanması. Kurumun misyonu ve vizyonu çerçevesinde belirlenen temel amaçlarını öncelikle yöneticilerin benimsemesi kurumsal kültürün oluşmasını bu yönde hareket etmesini sağlayacaktır. Hedef 3. Personel niteliğinin geliştirilmesi ve sayısının artırılması Kurumun personel ihtiyacı tespit edilerek ihtiyaca uygun personel alımına dikkat edilecek, sürekli eğitim programlarıyla personel niteliğinin artırılması ve kurumsal kültürün benimsenmesini sağlayacak faaliyetlere ağırlık verilecektir. İzleme göstergesi: Personel politikasının yazılı hale getirilmesi, nitelik ve nicelik açısından personel ihtiyacının tespit edilmesi ve kurumun amaç, hedef ve kurumsal kültürünün benimsenmesine yönelik faaliyetlerin yürütülmesi. Hedef 4. Enstitü Birimleri tarafından yıllık çalışma planlarının hazırlanması. Enstitü Birimlerinin çalışmalarını yıllık planlar çerçevesinde yürütmesi sorun, ihtiyaç ve hedeflerin önceden tespitine imkan sağlayacak, verimlilik ve etkinliği artıracaktır. İzleme göstergesi: Her birimin yıllık çalışma ve faaliyet planını stratejik amaçlarla uyumlu olarak hazırlanması. Planların hazırlanmasında müşteri memnuniyetini artırmaya, işlemlerin daha etkili ve hızlı yürütülmesini sağlamaya ve çalışanların yetenek ve becerilerini artırmaya yönelik önlemler alınmasına özen gösterilmesi. Hedef 5. Kurum imajı geliştirilmesi. TPE nin kamuoyu nezdindeki imajının geliştirilmesi TPE ye olan güvenin artmasına, Kurumun görev ve fonksiyonlarını daha etkin bir şekilde yerine getirmesine ve sınai mülkiyet haklarına verilen önemin artmasına katkı sağlayacaktır. Hızlı ve kaliteli çalışan, pratik çözümler üreten, dünyadaki gelişmeleri yakından izleyen ve dünya ile birlikte hareket eden TPE amaç ve hedeflerine daha hızlı ulaşacaktır İzleme göstergesi: Yıllık müşteri memnuniyeti araştırması yapılması. Hedef 6. Çalışma grupları etkin hale getirilmesi. Sınai mülkiyet hakları ile ilgili çeşitli konularda faaliyet gösteren mevcut çalışma gruplarının ve konularının yeniden değerlendirilmesi, ulusal ve uluslararası düzeydeki çalışmaların bu gruplar vasıtasıyla izlenmesi, TPE nin 27

sağlıklı politikalar geliştirmesine ve gelişmeleri yönlendirmesine katkı sağlayacaktır. İzleme göstergesi: Çalışma grupları oluşturulacak konuların üç ay içerisinde yeniden değerlendirilerek mevcut grupların yeniden yapılandırılması. Konu ile ilgili gelişmeler ve yapılan çalışmalar hakkında yıllık raporlar hazırlanarak Başkanlığa sunulması. Hedef 7. Kaynak-iş-süre ilişkisi çerçevesinde mevcut kaynakların etkin kullanımı sağlanması ve verimliliğin artırılması. Hızla artan iş yükü ancak buna paralel artış göstermeyen sınırlı kaynakların etkin kullanımının sağlanması ile karşılanabilir. Ayrıca, hizmet kalitesinin ve müşteri memnuniyetinin artırılması da kaynakların etkin kullanımına bağlıdır. İzleme göstergesi: İş süreçlerinin sürekli olarak etüt edilmesi ve reorganizasyon çalışmalarının yapılması. Hedef 8. Ulusal ve uluslararası proje imkanlarından en üst seviyede yararlanılması. TPE nin kurumsal gelişimine katkıda bulunacak ulusal ve uluslararası kaynaklardan etkin bir şekilde yararlanılacaktır. İzleme göstergesi: Ulusal ve uluslararası proje imkanlarının ve fonlarının araştırılması ve projelerin hazırlanması. Projelerden elde edilen faydaların raporlanması ve değerlendirilmesi. Hedef 9. TPE Eğitim Merkezi kurulması. Eğitim hizmetlerinde en üst seviyede verimin sağlanabilmesi için iç ve dış paydaşlarımıza yönelik eğitim faaliyetlerinin yürütüleceği TPE Eğitim Merkezi kurulacaktır. İzleme göstergesi: Yapılacak ihtiyaç analizi sonucunda düzenli ve ihtiyaç üzerine eğitim planları yapılması. Eğitim materyalleri ve eğitimci portföyü oluşturulması. Ulusal ve uluslararası eğitim çalışmalarının yürütülmesi. Hedef 10. Enformasyon Dokümantasyon ve Bilgi İşlem Daire Başkanlığı nın yeniden yapılanması Önemli bir bilgi ve inovasyon merkezi olan TPE nin bilgi kaynaklarından etkin yararlanmak Türk ekonomi ve sanayisinin gelişimine önemli katkılar sağlayacaktır. Bu katkıların etkin bir biçimde kamuya ulaşabilmesi için Enformasyon Dokümantasyon ve Bilgi İşlem Dairesinde yeniden yapılanmaya gidilecektir. Enformasyon, Dokümantasyon ve Bilgi İşlem konularının iş idaresinin ve yönetiminin etkin bir biçimde işleyebilmesi ve farklı işlevlere sahip olunması nedeniyle bu birimlerin ayrı daire başkanlıkları altında yapılandırılması gerekmektedir. İzleme göstergesi: Gerekli fizibilite çalışmasının 6 ay içerisinde yapılarak ayrı daire başkanlıklarına ilişkin organizasyon yapısının yeniden oluşturulması. 5000 sayılı Kanunda gerekli değişikliklerin yapılması. Hedef 11. TPE bünyesinde Başkanlığa doğrudan bağlı Basın ve Halkla İlişkiler Birimi kurulacaktır. TPE nin tanıtımına ağırlık veren stratejik yapılanması ve görevleri nedeniyle, TPE nin medya ilişkilerinin, Başkan konuşma metinlerinin, internette 28

yayınlanacak haber metinlerinin uzman bir ekip tarafından hazırlanmasını gerektirmektedir. İzleme göstergesi: TPE nin basın ve diğer kuruluşlarla ilişkilerini yürütecek uzmanlaşmış bir birim oluşturulması. Hedef 12. Kıyaslama çalışmaları yapılacaktır. Diğer ülkelerin patent ofislerinin kurumsal yapısı ve çalışmalarının izlenerek TPE ile karşılaştırılması, TPE nin özdenetim yapmasına, dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmesine ve hizmet standartlarını artırmasına imkan sağlayacaktır. Karşılaştırma özellikle etkinlik, kurumsal kapasite, temel politika ve hedefler, kullanılan teknoloji, personel yapısı gibi kriterler üzerinde yoğunlaşacaktır. İzleme göstergesi: Konu ile ilgili oluşturulan çalışma grubu tarafından yıllık raporlar hazırlanması. Raporların belirlenecek süreler içerisinde hazırlanarak Başkanlığa sunulması ve kurumsal gelişmeye katkı sağlanacak örnek uygulamalara yıllık planlarda yer verilmesi. Amaç 2: Kurumsal Verimlilik Ve Hizmet Kalitesini Artırmak Hedef 13. Elektronik imza uygulamasına geçilmesi. Elektronik imza sisteminin kurulması ve uygulamaya geçilmesi, TPE nin başvuruları elektronik ortamda alabilmesi ve yazışmaları elektronik ortamda yürütülebilmesinin en önemli şartlarından birisidir. İzleme göstergesi: Elektronik imza altyapısını sağlayan bir kuruluşla sözleşme yapılması ve hizmet satın alınması. Kullanıcıların yeni sisteme adaptasyonuna ilişkin gerekli çalışmaların yapılması. Kullanımın teşvikine ilişkin politikalar belirlenmesi. Uygulamanın müşteriler tarafından kullanılma oranının analizi. Hedef 14. Online başvuru sistemine geçilmesi. Online başvuru sistemine geçilmesi hem müşteriler için zaman ve maliyet avantajı sağlayacak, hem de TPE nin iş yükünü azaltarak tescil işlemlerinin daha kısa sürede tamamlanmasına katkıda bulunacaktır. İzleme göstergesi: Elektronik imza uygulamasına geçilmesi ile birlikte online başvuru sisteminin uygulamaya konulması. Kullanıcıların yeni sisteme adaptasyonuna ilişkin gerekli tanıtım ve eğitim çalışmalarının yapılması. Kullanımın teşvikine ilişkin politikalar belirlenmesi. Online başvuru sayılarının analizinin yapılması. Hedef 15. İletişim ve bilgilendirmede bilgi teknolojilerinin etkin kullanılması. İletişim ve bilgilendirmede bilgi teknolojilerinin etkin kullanımı hem müşteriler hem de TPE açısından önemli avantajlar sağlayacaktır. Her türlü iletişimde bilgi teknolojilerinin kullanımı geliştirilerek zaman ve maliyet tasarrufu sağlanacak ve bilgi paylaşımı artırılacaktır. İzleme göstergesi: İletişim ve bilgilendirme faaliyetlerinin daha fazla elektronik ortamda yürütülmesi, enformasyon taleplerinin elektronik ortamda cevaplandırılması. Hizmetlerin elektronik ortamda verilme oranları ile taleplerinin cevaplandırılma sürelerinin analizi. 29

Hedef 16. İnternet sitesi içeriği ve tasarımı güncellenecek ve içeriğinin geliştirilmesi sağlanması. TPE nin internet sitesi içeriği güncel tutulacak, müşterilerin doğru ve hızlı hizmet alabilmelerini sağlayan bir yapıya kavuşturulacaktır. Özellikle, ilgili mevzuata, istatistikî bilgilere, TPE kütüphanesine, Yargıtay kararlarına, sınai mülkiyet haklarına ilişkin ayrıntılı bilgilere ve güncel haberlere yer verilmesine özen gösterilecektir. Sitenin İngilizce versiyonu ile hizmet vermesi sağlanacaktır. İnternet sitesinin iletişim, bilgilendirme ve imaj geliştirme aracı olarak kullanılması sağlanacaktır. İzleme göstergesi: İnternet sitesinin içeriğinin zenginleştirilmesi ve sürekli güncel tutulması, belirli aralıklarla web sitesinin yeniden düzenlenmesi. Web sitesi ile ilgili istatistiklerin takibi. Hedef 17. Elektronik ortamda kurum içi iletişim ortamının kurulması Kurulacak intranet ortamında kurum içi bilgi paylaşımı etkin bir biçimde sağlanacaktır. Amaç 3: İşlem Süreçlerini Ve Hizmetleri İyileştirilmek Hedef 18. Bürokrasinin azaltılmasına yönelik çalışmalar yapılması Gereksiz işlem aşamaları ve yazışmalar ortadan kaldırılacak, elektronik haberleşmeye ağırlık verilecektir. Hizmet sunulan tüm sınaî mülkiyet haklarıyla ilgili başvurularda ve işlem süreçlerinde kırtasiyeciliğin, basılı evrak, nüsha ve form sayısının azaltılması sağlanacaktır. İzleme göstergesi: İş süreçlerinin sürekli olarak etüt edilmesi ve reorganizasyon çalışmalarının yapılması neticesinde gereksiz işlem ve yazışmaların ortadan kaldırılması. İşlem sürecindeki değişimin izlenmesi. Hedef 19. Patent araştırma-inceleme alan sayısı artırılması. Araştırma ve inceleme raporu hazırlanan alan sayısının artırılması patent maliyetlerinde azalma sağlayacak ve bu alanda buluş sahiplerini teşvik edici bir unsur olacaktır. Ayrıca, Türk Patent Enstitüsü nün araştırma-inceleme raporları konusunda dışa bağımlı olmayan bir ofis konumu güçlenecektir. İzleme göstergesi: Öncelikli araştırma alanlarının tespiti ve bu alanlara uygun nitelikte patent uzmanı istihdamının ve eğitiminin sağlanması. Başvuru sahiplerinin bilgilendirilmesi. Araştırma ve inceleme yapılan alan sayısındaki değişimin gözlenmesi. Hedef 20. Sınai mülkiyet haklarına ilişkin dava sonuçları takip edilecek ve elektronik ortamda arşivlenmesi. Sınai mülkiyet haklarına ilişkin mahkeme kararlarının takibi ve analizi Enstitü kararlarının değerlendirilmesine ve analizine imkan verecek, mahkemelerle Enstitü arasındaki farklı yaklaşımları ortaya koyacak ve kararların mahkeme kararlarına uygun hale getirilmesini sağlayacaktır. İzleme göstergesi: Kararların elektronik ortamda ilgililerin erişimine açılması. Kararların analizinin yapılması ve değerlendirme sonuçlarına göre gerektiğinde hakimlerle istişare toplantılarının düzenlenmesi. Uygulama ve kriter çalışmalarına elde edilen verilerin yansıtılması. Dava sonuçları ile Enstitü kararları karşılaştırılarak, kararlar arası uyum oranının tespiti. 30