LARİNKS ve LARİNGOFARİNKS ANATOMİSİ Dr. Nezahat Erdoğan İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Memb. tirohyoidea Lig. tirohyoidea Kartijaj triticea Os triticea ÖN ARKA
Büyük kornus Küçük kornus Gövde 45 y, E. Elle boğulma 3. V
Ekstrensek Kaslar 1)Eleve edici Tirohyoid Mylohyoid Stilohyoid Geniohyoid Digastrik 2) Depresörler Omohyoid Sternohyoid Sternotiroid
İntrensek kaslar Superior laringeal sinir Vokal kord adduktörleri Transvers(inter) aritenoid kas Eksternal tiroaritenoid kas Lateral krikoaritenoid kas Vokal kord tensörleri Krikotiroid kas İnternal tiroaritenoid Vokal kord abduktörleri Posterior krikoaritenoid kas Larengeal girişi açan kaslar Tiroepiglottik kas Larengeal girişi kapatan kaslar Oblik interaritenoid kas Rekürren laringeal sinir
Supraglottik Glottik İnfraglottik Ariepiglottik fold Rimaglottis
Quadranguler membran Hyoepiglottik lig. Tiroepiglottik lig.; epiglot petiolünü Broyles lig. bağlar Konus elastikus Resim: Hansberger. Larynx. Head and Neck Radiology.
61 y, E. Kötü diff. SCC
1 cm Resim: Hansberger. Larynx. Head and Neck Radiology.
Broyle ligamanı Paraglottik alan = paralaringeal alan Hipofarinks = laringofarinks Resim: Hansberger. Larynx. Head and Neck Radiology.
Median glossoepiglottik fold Preepiglottik boşluk Faringoepiglottik foldlar Petioll Ariepiglottik fold Priform sinüsler Paraglottik alan Yalancı kordlar Gercek kordlar Retrokrikoid alan Faringoözafagial bileşke 5mm Sirküler
İnceleme mutlaka biopsiden önce yapılmalıdır! Supraglottik Glottik %70 İnfraglottik KONTROL LİSTESİ Tümörün lokalizasyonu Orta hattı geçip geçmediği Preepiglottik mesafe, paraglottik mesafe Kartilaj invazyonu, ektralaringeal alana uzanım Prevertebral adele ve fasya tutulumu LAP
Supraglottik YHK T1: tek odakta, normal VK hareketli T2: birden çok odakta, normal VK hareketli T3: VK fikse, post krikoid/preepiglottik/paraglottik T4a: kartilaj +, ektralaringeal alana yayılım T4b: prevertebral alan, karotit arter, mediasten 59 y, E. SCC
Anterior komissürün 1mm fazla olması her zaman patolojiyi işaret eder! 58y, E. SCC Broyle ligamanı düzeyinde kartilaj defekt?
3 inçlik koil ile yüksek rezolüsyonlu MR! Glottik YHK T1: mobil VK, anterior-posterior komissür (T1a:tek, T1b:çift) T2: mobil VK, infraglottik /supraglottik invazyon T3: fikse VK, larinkste sınırlı T4: tiroid kartilaj, ektralarinks, orofarinks, strap. adele
59 y, E. Stripping /lazer cerrahi sonrası 59 Y, E, SAĞ STRİPTİNG NÜKS????
Subglottik/infraglottik YHK T1: subglottik alanda sınırlı T2: VK invaze: VK mobil / immobil T3: VK fikse, larinkste sınırlı T4: kartilaj, ektralarinks, yumuşak doku
14 y, E 84 y, E
Kartilaj invazyonu bulguları Skleroz? Kontur düzensizliği / erozyon Yıkım / lizis Ekstralaringel tümör yayılımı
3 inçlik koil ile yüksek rezolüsyon 61 y, E MR T2A ve +C sinyaline göre spesifite % 82
Gaz Fragmantasyon Nodularite Kollaps Diffüzyon MR Hiperbarik O2 54 y, E. Radyasyon nekrozu 75 y, E. Radyasyon nekrozu
Laringosel Orta yaşta, tek taraflı (%80) ventrikülün keseleşmesiyle oluşur ( E:K=7:1) Şiddetli öksürük, bağırma, üflemeli enstruman çalma, cam üfleme işi hazırlayıcı faktörlerdir Sekonder; granülomatöz hst / tümör / cerrahi / travma ile appendiküler ostiumun obstrüks. gelişir (%15 tm)
Laringosel / laringopiyosel Tirohyoid membran 73 y, E. Bilateral laringosel
Vokal kord paralizisi (X.KÇ/rekürren sinir hasarı;ünilateral abduktor) Priform sinüste genişleme Vokal kordda medailizasyon Kr. süreçte kas atrofsi Ventkülde genişleme İpsilateral aritenoid kartilajda/eklemde medializasyon Krikoaritenoid kas atrofisi
Arka duvar Priform sinüsler Retrokrikoid alan
Retrokrikoid bölge tm Posterior duvar tm Priform sinüs tm
T1: Bir yerde sınırlı ve 2 cm den küçük T2: Birden cok yerde veya 2-4 cm arası T3: Hemilarinks fikse veya 4 cm den büyük T4: Ektsrafaringeal-laringeal alana uzanım 59 y, E Prognozu kötüdür Retrofaringeal LAP +
Boyut belirtilmeli - 10 mm altı küçük apikal hastalık - 10 mm üstü büyük apikal hastalık Alt düzey belirtilmeli - aritenoid düzey - krikoid düzey T1 A YB T2 A YB + C
+ LAP
Priform sinüs II, III, V Arka duvar Retrofaringeal lenf nodları II, III Postkrikoid III, IV, VI
Plummer-Winson Sendrom Disfaji Demir eksikliği anemisi Kilo kaybı Webler 36 y, E. Web
Uzun tiroid superior kornus Os / kartilaj triticea
59y, E. DISH (Forestier hastalığı)
Boyun BT Yüzeysel solunum Nötr-supine: hyoid kemiğe/sert damaga paralel Kafa tabanı / üst mediastinal girim 2 (3) mm kesit kalınlığı İV +C (100cc, 60-80.sn) Koronal / sagital MPR - İ dedirterek-solunum tutarak; vokal kord hareketi - Valsalva manevrası ile; priform sinüsler
Boyun MR inceleme SE T1 A aksiyal, koronal, sagital T2A yağ baskılı aksiyal SE T2 A koronal İV. +C (0.2 mmol/kg) yağ baskılı aksiyal, koronal, sagital + Çıkartmalı görüntüler Faz kodlama ön-arka olmalıdır!!! Diffüzyon MR 3 inçlik koil ile yüksek rezolüsyonlu
Sonuç Boyun BT ve MR raporlandırmada; Mukozal yüzey anatomisini Temel patolojilerini Varyasyonlarını / tuzaklarını YHK un yerleşim yerlerini iyi bilmek görevimizi hakkıyla yapmak ve fonksiyon kaybının sıkça yaşandığı bu alanda medikolegal pek çok sorundan korunmak için önemlidir!
TEŞEKKÜRLER