BAŞ-BOYUN LENF NODLARI

Transkript

1 BAŞ-BOYUN LENF NODLARI Dr. Yusuf Öner GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYOLOJİ A.D. ANKARA

2 LENFATİK SİSTEM Lenfatik sistem farklı bölgelerdeki lenf nodlarından geçerek, lenf sıvısını venöz sisteme taşıyan ince kanallardan meydana gelir.

3 LENFATİK SİSTEM

4 LENFATİK DOKU Diffüz Lenfatik Doku Kapsül yok Tüm organların bağ-destek dokusu içinde yer alır. Lenfatik Nodüller - Kapsül yok - Oval şekilli - Tek veya kümeler Lenfatik Organlar Kapsüllü Lenf nodları, Dalak, Timüs

5 LENFATİK NODÜLLER Solunum, Üriner, Üreme ve sindirim sistemi mukozal yüzeylerinde tek veya gruplar halinde bulunur. MALT: Mucosa associated lymphoid tissue İleum da Peyer tabakası Tonsiller Appendiks

6 L. NODÜLLER:TONSİLLER Farenks müköz membranı altında yerleşik lenfoid dokudur. Gruplanmış büyük lenfoid nodüllerdir. İlk savunma hattı Palatin tonsiller (lat OF duvarı) Nazofarengeal tonsiller (adenoid) Lingual tonsil

7 LENFATİK ORGANLAR Primer Organlar Kırmızı kemik iliği Timus Sekonder Organlar Lenf nodları Dalak

8 LENF NODU Lenf Nodları Vücuttaki temel lenfoid organdır İki temel Fonksiyonu vardır Filtrasyon (makrofajlar) Immün sistem aktivasyonu (Lenfositler) Histolojik olarak iki ana bölgeden olusur Korteks (Hücresel olarak aktif kesim) Medulla (lenfatik sıvı genis sinüzoidler içerisinde dolaşır)

9 LENF NODU Lenf Nodları Vücuttaki temel lenfoid organdır İki temel Fonksiyonu vardır Kapsül Filtrasyon (makrofajlar) Kortikal sinüs Subkapsüler sinüs Trabekül Immün sistem aktivasyonu (Lenfositler) Lenfoid follikül Histolojik olarak iki ana bölgeden olusur Nodun ven- arteri Medüller Kord Korteks (Hücresel olarak aktif kesim) Medulla (lenfatik sıvı genis sinüzoidler içerisinde dolaşır)

10 LENF NODU

11 BAŞ-BOYUN LENFATİKLERİ Tüm vücudumuzda 800 lenf nodu vardır.bunların 300 tanesi baş-boyun bölgesindendir. Boyun lenfatik sistemi yüzeyel ve derin olmak üzereikiye ayrılır. Yüzeyel zincir boyun fasyalarının ilk tabakasını delerek derin zincire drene olur Derin servikal lenf nodlarının eferentleri juguler trunkusu oluştururlar. Sağ boyunda sağ lenfatik duktus olarak; sol boyunda da duktus torasikusa katılarak int.juguler ven ve subklavian ven birleşim yerine dökülürler

12 BAŞ-BOYUN LENFATİKLERİ Sınıflama: Rouviere nin sınıflaması (1938) Boyunun anatomik üçgenleri Shah ın sınıflaması (1981), American Joint Committee on Cancer (AJCC) American Academy of Otolaryngology-Head Neck Surgery (AAOHNS-1991)

13 BOYUN LENFATİKLERİNİN LEVEL BÖLÜNMESİ (AAOHNS- 1991)

14 BOYUN LENFATİKLERİNİN LEVEL BÖLÜNMESİ (AAOHNS-1991) Level 1: Submandibular, submental. Level 2: Internal jugular (Kafa tabanı Karotid bifurkasyon) Level 3: Internal jugular (Carotid bifurkasyon omohyoid) Level 4: Internal jugular (Omohyoid Klavikula) Level 5: Posterior Üçgen Level 6: Paratrakeal paratiroid. Level 7: Superior mediastinum.

15 Seviye 1: Submandibular/Submental Mylohyoid kas altında Hyoid üstünde, Submandibuler bez anteriorunda Lengele et al Radiotherapy Oncol 2007

16 Seviye 1: Submandibular/Submental Alt dudak, ağız tabanı, bukkal mukoza, dil, gingiva, nazal kavite, paranazal sinüsler Lengele et al Radiotherapy Oncol 2007

17 Seviye 2: Jugulodigastrik(A), Acc. Spinal(B) Kafa tabanından hyoid kemik alt sınırına. SM bez arka sınır posterioru SCM arka sınır anterioru

18 Seviye 2: Jugulodigastrik(A), Acc. Spinal(B) Nazofarenks, orofarenks (yumuşak damak), Tonsil, dil kökü, supraglottis

19 Seviye 2: Jugulodigastrik(A), Acc. Spinal(B) Nazofarenks, orofarenks (yumuşak damak), Tonsil, dil kökü, supraglottis

20 Seviye 3: Orta Juguler Hyoid kemik alt sınırından krikoid ark inferioruna CM arka sınır anterioru

21 Seviye 3: Orta Juguler Larenks, dil kökü kaudal sınırı

22 Seviye 4: Alt Juguler Krikoid kıkırdak tabanından klavikula seviyesine SCM arkası ile ant. Skalen kas posterolateral sınırını birleştiren hat anterioru. Karotid laterali.

23 Seviye 4: Alt Juguler Hipofarenks, subglottis, trakea superioru, tiroid bezi.

24 Seviye 5 SCM posteriorunda kafa tabanından klavikulaya Trapezius ön köşe anterioruna 5a:Krikoid inferioruna

25 Seviye 5 SCM posteriorunda kafa tabanından klavikulaya Trapezius ön köşe anterioruna 5b:Klavikula seviyesine

26 Seviye 5 SCM posteriorunda kafa tabanından klavikulaya Trapezius ön köşe anterioruna

27 Seviye 5 Skalp, kulak, nazofarenks, GİS

28 Seviye 6: Visseral nodlar Hyoid gövde inferiorundan manubriuma Karotid arterler arasında

29 Retrofarengeal lenf nodları Kafa tabanına 2 cm mesafede İCA medialinde Lateral: Kafa tabanından orofarenkse Medial: Kafa tabanından hipofarenkse

30 Retrofarengeal lenf nodları Nazofarenks, arka farengeal duvar, yumuşak damak

31 Parotid lenf nodları Deri, göz kapağı, kulak, EAK, burun kökü Lenfoma, sarkoid

32 B-B tm Lenf Nodu Yayılımı Çoğu metastaz seviye 1-3 En yüksek olasılık ipsilateral lenf noduna B-B tm lenf nodu metastazları tutarlı ve genellikle öngörülebilir bir seyir takip eder.

33 NEDEN GÖRÜNTÜLÜYORUZ? Lenf nodu tutulumunu göstermek Klinik olarak No boyunların % 20 si görüntülemede N+ Lenfatik yayılım baş-boyun tümörlerinde önemli prognostik faktör Tedavi planının belirlenmesi -Boyun diseksiyonu -Radyoterapi -Kemoterapi

34 NEDEN GÖRÜNTÜLÜYORUZ? NX: Bölgesel lenfnodu yayılımı değerlendirilemez N0: Bölgesel lenfnodu yayılımı yok N1: İpsilateral, tek (<3cm) N2a: İpsilateral, tek (3-6 cm) N2b: İpsilateral, çok sayıda (<6 cm) N2c: Bilateral veya kontrlateral (<6 cm) N3: 6 cm den büyük metastatik LAP İpsilateral LAP %50 nüks Bilateral LAP %75 nüks

35 NEDEN GÖRÜNTÜLÜYORUZ? Lenf nodu tutulumunu göstermek Klinik olarak No boyunların % 20 si görüntülemede N+ Lenfatik yayılım baş-boyun tümörlerinde önemli prognostik faktör Tedavi planının belirlenmesi -Boyun diseksiyonu -Radyoterapi -Kemoterapi

36 NEDEN GÖRÜNTÜLÜYORUZ? Tedavi Planı Boyun diseksiyonu Radyoterapi Kemoterapi EVRE DİSEKSİYON NÜKS ORANI N % N1 31 0% N>2 (DİS) 27 26% N>2 ( DİS + RT) 43 7% Byers RM: Modified neck dissection. A study of 967 cases from 1970 to Am J Surg 1985 Oct; 150(4):

37