2014 Yılı Anket Sonuçları Erguvanlar Çiçek Açıyor adlı proje kapsamında eğitime katılan öğrencilerin eğitim öncesi ve eğitim sonrası durumlarını ve eğitim bitiminde projenin beklentilerinin ne kadarını karşıladığına yönelik olarak 2 anket çalışması yapılmıştır. Bu anketlerden ilki öğrencilere başlangıç aşamasında ikincisi ise eğitim programlarının bitiminde uygulanmıştır. Eğitime katılan öğrencilerin cinsiyet durumları Çizelge 1 de gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde cinsiyet açısından olabildiğince dengeli bir dağılım söz konusudur. Aşağıda bu anketlerin sonuçları sunulmuştur. Çizelge 1. Eğitime katılan öğrencilerin cinsiyetlerine göre dağılımı Kız 17 56,7 14 46,7 31 51,7 Erkek 13 43,3 16 53,3 29 48,3 Eğitim öncesi Eğitime katılan öğrenciler arasında daha önce doğa ile ilgili herhangi bir eğitim, kurs, seminer vb. etkinliğe katılan öğrenci oranı % 8,3 (5 öğrenci) ile düşük düzeydedir. Bu öğrencilerin 2 si beşinci sınıfta, 3 ü ise 6. Sınıftadır (Çizelge 2) Çizelge 2. Daha önce eğitime katılma durumu Katılan 2 6,7 3 10,0 5 8,3 Katılmayan 28 93,3 27 90,0 55 91,7 Öğrencilerin yarısı çevrelerindeki bitki isimlerini bildiklerini belirterek bildikleri bitki isimlerinden beş tanesini örnek olarak belirtebilmiştir. Bu bitkiler arasında çam, meşe, kavak ağaçları ile çiçekler (gül, lavanta, papatya vb.) daha ön planda isimleri bilinen bitkilerdir (Çizelge 3). Çizelge 3. Çevredeki bitkilerin isimlerini bilme durumu Biliyor 16 53,3 14 46,7 30 50,0 Bilmiyor 14 46,7 16 53,3 30 50,0 Eğitime katılan öğrencilerin büyük bir bölümü (%85) bitkilerin nasıl büyüdüğünü bildiğini belirtmektedir (Çizelge 4). Bu bilginin ortaokul eğitim müfredatı içerisinde olması bu konuda önemli bir faktördür. Benzer şekilde bir bulguda bitkilerin çoğalması konusundadır. Öğrencilerin büyük bir bölümü (%91,7) bitkilerin nasıl ürediklerini (çoğaldıklarını) bilmektedir (Çizelge 5). Öğrencilerin %63,3 ü bitkileri sınıflandırabileceğini belirtmiştir (Çizelge 6).
Çizelge 4. Bitkilerin büyümesi hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 21 70,0 30 100,0 51 85,0 Bilmiyor 9 30,0 - - 9 15,0 Çizelge 5. Bitkilerin üremesi hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 26 86,7 29 96,7 55 91,7 Bilmiyor 4 13,3 1 3,3 5 8,3 Çizelge 6. Bitkilerin sınıflandırılması hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 26 86,7 12 40,0 38 63,3 Bilmiyor 4 13,3 18 60,0 22 36,7 Öğrencilerin büyük bölümü (%93,3) ekosistem kavramını bilmemektedir (Çizelge 7). Öğrencilerin tamamı endemik ve relikt kelimelerini daha önce hiç duymamıştır. Bu beklenen bir durumdur. Öğrenciler arasında daha önce botanik gören öğrenci sayısı 22 dir (Çizelge 8). Bu öğrenciler Süleyman Demirel Üniversitesi Botanik Bahçesi ni ders uygulamaları kapsamında ziyaret etmiştir. Bunun yanında diğer ilk, orta ve liselerden öğrenciler Süleyman Demirel Üniversitesi nin çeşitli birimlerine (botanik bahçesi, yaban hayatı müzesi, entomoloji müzesi vb. ) eğitim amaçlı ziyaretler gerçekleştirmektedir. Çizelge 7. Ekosistem kavramı hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 3 10,0 1 3,3 4 6,7 Bilmiyor 27 90,0 29 96,7 56 93,3 Çizelge 8. Daha önce bir botanik bahçesi görme durumu Evet 7 23,3 15 50,0 22 36,7 Hayır 23 76,7 15 50,0 36 63,3
Eğitim Sonrası Ankete katılan öğrencilerin tamamı bitki türlerin yeterince kendilerine anlatıldığını ve yeterli düzeyde bitki örneğinin kendilerine gösterildiğini belirtmektedir. Bitkilere yönelik oynanan oyunların yeterliliği de %98,3 oranında yeterli bulunmuştur. Eğitim projesinin yeterliliği açısından yapılan değerlendirme projede ele alınan konular, %96,7 oranında yeterli görülmüştür. Bitkiler ve doğayı anlatan eğitmenlerin de değerlendirilmesi öğrencilerden istenmiş ve bu konuda eğitime katılan öğrencilerin %98,3 ü eğitmenleri eğitim açısından yeterli olarak değerlendirmiştir. Eğitim projesinin bitkilere olan bakış açılarını ve bilgi düzeyini biraz değiştirdiğini belirtenlerin oranı %28,3 iken tamamen değiştirdiğini belirtenlerin oranı %71,7 ile yüksek düzeydedir. Eğitim projesi beklentileri karşılamıştır. Bu konuda beklentilerini biraz karşıladığını düşünenlerin oranı %21,7 iken tamamen karşıladığını düşünenlerin oranı %78,3 ile yüksek düzeydedir. Bu konuda beklentilerimi karşılamadı seçeneğini hiç kimse seçmemiştir. Katılımcıların tamamı projenin bitkiler ve doğa konusundaki bilgilerini arttıkları için projenin kendileri için faydalı olduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin projeden çok memnun oldukları ve bu konuda düzenlenecek başka etkinliklere de katılmaya istekli ve arzulu oldukları görülmüştür. Eğitim programı sonrası yapılan değerlendirme anketinde öğrencilere program başlamadan önce sorulan bazı sorular, eğitim programı sonrasında da yeniden sorulmuş ver aradaki farklılıklar incelenerek öğrencilerin bilgi, ilgi ve bilinç düzeylerindeki değişim ölçülmeye çalışılmıştır. Öğrencilerin program öncesinde yarısı (%50) çevrelerindeki bitki isimlerini bildiklerini belirtmiş iken (Bkz. Çizelge 3) bu oran eğitim sonrasında %95 ile çok yüksek oranlara çıkmıştır (Çizelge 9). Yapılan kikare testi bulgularına göre eğitim öncesi sonrası arasındaki bu farklılık istatistiksel olarak da anlamlıdır (X 2 = 30,470; sd=1; p=0,000). Ayrıca öğrenciler bildikleri bitki isimlerinden beş tanesini örnek olarak belirtirken eğitim öncesine göre daha doğru örnekler vermişlerdir. Çizelge 9 Çevredeki bitkilerin isimlerini bilme durumu Biliyor 27 90,0 30 100,0 57 95,0 Bilmiyor 3 10,0 - - 3 5,0 Öğrencilerin büyük bölümünün eğitim programı öncesinde bitkilerin büyümesi ve üremesi ile ilgili bilgi düzeyi yüksektir (Bkz. Çizelge 4-5). Eğitim sonrasında bu oranlar (%98,3) daha da artmıştır (Çizelge 10-11). Çizelge 10. Bitkilerin büyümesi hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 29 96,7 30 100,0 59 98,3 Bilmiyor 1 3,3 - - 1 1,7
Çizelge 11. Bitkilerin üremesi hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 29 96,7 30 100,0 59 98,3 Bilmiyor 1 3,3 - - 1 1,7 Eğitim öncesinde öğrencilerin %63,3 ü bitkileri sınıflandırabileceğini belirtirken (Bkz. Çizelge 6) program sonrasında bu oran %100 e çıkmıştır (Çizelge 12 ). Yapılan kikare testi bulgularına göre eğitim öncesi sonrası arasındaki bu farklılık istatistiksel olarak da anlamlıdır (X 2 = 26,939; sd=1; p=0,000). Çizelge 12. Bitkilerin sınıflandırılması hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 30,0 100,0 30 100,0 60 100,0 Bilmiyor - - - - - - Eğitim öncesinde sadece 4 öğrenci ekosistem kavramının ne anlama geldiğini bildiğini belirtirken (Bkz. Çizelge 7) eğitim sonunda 1 öğrenci hariç tüm öğrenciler ekosistem kavramının anlamını bildiğini belirtmiştir (Çizelge 13). Yapılan kikare testi bulgularına göre eğitim öncesi sonrası arasındaki bu farklılık istatistiksel olarak da anlamlıdır (X 2 = 101,086; sd=1; p=0,000). Çizelge 13. Ekosistem kavramı hakkındaki bilgi düzeyi Biliyor 30 100,0 29 96,7 59 98,3 Bilmiyor - - 1 3,3 1 1,7 Eğitim programı öncesinde öğrencilerin %36,7 si daha önce bir botanik bahçesi gördüğünü belirtirken (Bkz. Çizelge 8), program sonrası botanik bahçesini görmenin yanında botanik bahçesinin ne olduğu, hangi amaçla yapıldığı ve içeriği konusunda tüm öğrenciler bilgi sahibi oldukları belirtmiştir (Çizelge 14). Yapılan kikare testi bulgularına göre eğitim öncesi sonrası arasındaki bu farklılık istatistiksel olarak da anlamlıdır (X 2 = 55,610; sd=1; p=0,000). Çizelge 14. Botanik bahçesi kavramı konusundaki bilgi düzeyi Biliyor 30 100,0 30 100,0 60 100,0 Bilmiyor - - - - 0 0
Öğrencilerin tamamı eğitim öncesinde endemik ve relikt kavramlarını hiç duymamıştır. Eğitim sonrasında ise bu kavramları öğrenen öğrenci oranı %95 düzeyine ulaşmıştır. Yapılan kikare testi bulgularına göre eğitim öncesi sonrası arasındaki bu farklılık istatistiksel olarak da anlamlıdır (X2= 101,086; sd=1; p=0,000). Sonuç olarak öğrencilerin eğitim öncesi ve sonrası arasında bitkiler, doğa, ekosistem konularındaki bilgi düzeylerinde önemli farklılıklar oluşmuştur. B Öğrencilerin eğitimden memnun oldukları ve bu tür eğitimlere katılım konusunda istekli oldukları gözlenmiştir. Projenin öğrencilerin beklentilerinden fazlasını karşıladığı fikrine sahip olmaları da önemli sonuçtur. u açıdan projenin başarı düzeyinin çok yüksek olduğu ifade edilebilir.