BU SUNUMUN İÇERİĞİ Uçak Temizlik Hizmetleri Uçak Temizlik Malzemeleri Kabin İçi Temizlik Uçak Kabininde Bulunan Eşyalar Uçak Temizliğinde İşçi Sağlığı ve Güvenliği
UÇAK TEMİZLİK HİZMETLERİ Uçak Temizliğinde Kullanılacak Malzemeler Temizlik maddeleri (havayollarında kullanılabilen, onaylı) Elektrik süpürgesi Lif içermeyen tülbent bez Plastik küçük süpürge Çöp torbaları Kabin içi çöp toplama kovaları Latex eldiven (tuvalet temizliği için kullanılan eldiven, galley temizliği için kullanılmaz) Paspas ve Kova (taban temizliği için tuvalette kırmızı kova ve paspas, galleyde ayrım sağlanacak kova ve paspas)
UÇAK TEMİZLİK HİZMETLERİ
KABİN İÇİ TEMİZLİK PLANLAMA Bir uçak için kabin için temizlikte görev alacak personel sayısı uçak tipine göre planlanır. Kabin temizliğinden sorumlu personele görev dağıtımı yapılır. Kabin temizliğinden sorumlu personel sayısına göre uygulamaya geçilir. Havayolu talepleri ve yapılan anlaşmalar dikkate alınır.
KABİN İÇİ TEMİZLİK Kabin içi temizlikte işlemlerin sırasına göre hizmeti yürütmek, temizlik hizmet süresini kısaltır ve kolaylaştırır, kargaşayı önler. Çeşitli ölçümlere göre bu sürecin yönetilmesi bakımından aşağıdaki sıralamaya uyulması gerekmektedir. Bir veya iki kişi arkadan öne doğru yerdeki çöpleri toplar, dönüşünde masaları silerek geriye doğru gelir. Bir personel önce mutfak çöplerini, daha sonra WC çöplerini alarak paspas yapar, Bir personel süpürge işlemini yapar, iki personel de önden kemer ve arkalık düzelerek geriye doğru gelir, İlk işi biten personel, arkadan öne doğru masalara yardımcı olurlar, Kabin temizliği bittiğinde Kabin Amirine bilgi verilir. Yapılan kontrol sonrası, kabin içi temizlik formu imzalatılarak teyit alınır.
KABİN İÇİ TEMİZLİK KOKPİT TEMİZLİĞİ Bütün çöpler alınır. Küllükler boşaltılır. Teknisyen izni doğrultusunda süpürge ve masa silme işlemi yapılır.
KABİN İÇİ TEMİZLİK UÇAK MUTFAK TEMİZLİĞİ Fırınlar ve kahve makineleri, uçağın teknisyeni tarafından söküldükten sonra dışları ve yuvaları, troley yuvaları, çöp kutu yuvaları, kabin temizliğinde tanımlanan bezlerle temizlenir. Çöp kutuları yıkandıktan sonra dezenfekte edilir. Yolcu kapısı, kokpit kapıları, mutfak kapıları, troley ve çöp kutularının üzeri ve yanları ilaçlı bezlerle ve püskürtme pompasıyla silinir.
KABİN İÇİ TEMİZLİK TUVALET TEMİZLİĞİ Bütün çöpler alınır. Lavabolar temizlenir. Klozetlerin içleri ve yanları silinir. Kül tablaları boşaltılır. Aynalar silinir. Mürettebattan veya ikramdan sağlanan yeni malzemeler, kullanma yerlerine yerleştirilir.
TRANSİT TEMİZLİK Transit temizlik, sefer aralarında yapılan kısa süreli kabin içi temizliktir. Uçuşa planlanan temizlik ekipleri tarafından temizlenir. Personeller tarafından temizlik işlemleri sırasına göre yürütmek esastır. Seferden gelen ve bir sonraki sefer için hazırlanması gereken uçuşlarda zaman çok önemlidir. Temizlik Kontrol Listesi, Temizlik Ekip Sorumlusu tarafından doldurulur ve Kabin Amir ine imzalatılır.
KARGO KOMPARTMAN TEMİZLİĞİ Kargoda taşınan herhangi bir yükün taşınması veya yüklenmesi esnasında paket veya kolilerin herhangi bir hasara uğraması sonucu oluşacak sızıntı ve dökülmelerde, kargo kompartımanının temizlenmesi gerekebilmektedir. Kargo kompartımanının temizliği, havayolu talimatları doğrultusunda yapılır. Radyoaktif malzemesi var ise özel önlem alınarak temizleme işlemi yapılır.
UÇAK KABİNİNDE BULUNAN EŞYALAR Kabin temizlik işlemi aşamasında bulunan her türlü yolcu eşyasının yolcuya eksiksiz ve güvenli bir şekilde ulaştırılması gerekir. Bu süreçte; Kabin içinde eşyayı bulan personel, eşyaya dokunmadan Temizlik Ekip Sorumlusu nu bilgilendirir. Temizlik Ekip Sorumlusu bulunan eşyayı inceler, Kabin amiri ya da memurunu, Harekat memuru ve Yolcu Hizmetleri Memurunu bilgilendirir.
UÇAK KABİNİNDE BULUNAN EŞYALAR Temizlik Ekip Sorumlusu, buluntu eşyayı, parçaları varsa bütününü kapsayacak şekilde buluntu değerli eşya formuna işler. Buluntu eşya cüzdan (para) şeklinde ise, içindeki paralar uçak kabin amiri, memuru ve Harekat Memuru nezaretinde sayılır ve ilgili forma kaydedilir. Tutulan buluntu değerli eşya formu sırası ile; Uçak Kabin Amiri, Harekat Memuru ve Yolcu Hizmetleri Memuruna imzalatılır. Tutulan form ile birlikte buluntu eşya, Kayıp Eşya Ofis ine gönderilir ve eşyanın yolcuya teslimi sağlanır.
UÇAK KABİNİNDE BULUNAN EŞYALAR Buluntu eşya teslim formu Genellikle; Beyaz nüsha: Ramp bölümünde dosyalanır. Mavi nüsha: Harekat Memuru na verilir. Yeşil nüsha: Kayıp Eşya Ofisi ne gönderilir.
UÇAK KABİNİNDE BULUNAN EŞYALAR ŞÜPHELİ BULUNAN EŞYALAR için ise; İlgili eşyayı tespit eden personel eşyaya dokunmadan Temizlik sorumlusunu bilgilendirir. Temizlik sorumlusu öncelikle Uçak Kabin Amiri ya da memuru ve uçakta görevli Harekat Memurunu bulunan buluntu eşya hakkında bilgilendirir. Harekat Memuru da konu ile ilgili olarak havayolu yetkilisini bilgilendirir.
İŞÇİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ Temizlik Sırasında Dikkat Edilecek İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemleri Kimyasal maddenin açığa çıkardığı duman (Özellikle fırın temizliği) Bel sağlığı (Elektrik süpürgesi kullanımı vb.) Eldiven kullanımı (Tıbbi atık topbaları vb.) Temizlik sonrası el ve yüz en az 22 sn olmak üzere bol su ve sabunla yıkanmalıdır. Temas olması halinde temas eden nokta bol su ile yıkanarak, temizlenmelidir ve en kısa zamanda tıbbi yardım alınmalıdır. Koltuk arkası ceplerine el sokulmadan önce, cebi sonuna kadar açıp, güvenlik kartlarıyla dergilerin ön ve arkasına bakarak kontrol ettikten sonra temizlik yapılmalıdır. (Metal kapaklar, enjektör, yara bandı gibi cisimlere karşı)
UÇAK TEMİZLİK HİZMETLERİ Atıkların Boşaltılması Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Uluslararası Sağlık Düzenlemeleri Kuralları Madde14(3) e göre her havaalanı veya havaalanı fosseptik, çöp, atık su, bozulmuş yiyecek ve sağlığa zararlı diğer maddelerin toplanması ve imhası için etkili bir sisteme sahip olmalıdır. İstasyonlarda bu atıklar Havalimanı Otoritesi tarafından belirlenmiş bölgelere / sisteme boşaltılmaktadır.
UÇAK TEMİZLİK HİZMETLERİ Uçak Temizlik Formu Formun her hanesi en ince detayına kadar doldurulmalıdır. Formun yapılan işler bölümü üç gruba ayrılmıştır. Yapılan iş grubuna göre kutucuklar işaretlenmelidir. Yanlışlık yapılan formun üstüne İPTAL yazılarak dosyalanmalıdır.
BU SUNUMDA YARARLANILAN KAYNAKLAR Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Yayınları Ramp Hizmetleri Pegem Akademi Yayıncılık, 1.Baskı, Kasım 2014. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Yayınları Harekat Pegem Akademi Yayıncılık 1.Baskı, Ekim 2015.
Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle Öğr.Gör. Gülaçtı ŞEN İstanbul Aydın Üniversitesi Havacılıkta Yer Hizmetleri Bölümü