Behçet Hastal nda Tan ve Ay r c Tan

Benzer belgeler
Behçet Hastalığında Tanı ve Ayırıcı Tanı

Ağızda bulgu veren enfeksiyon hastalıkları. Dr. Hayati Demiraslan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Sağlık Bakanlığından Muaf Hekimin Ünvanı - Adı Soyadı. Bildiriyi Sunacak Kişi Ünvanı - Adı Soyadı. Bildiriyi Sunacak Kişi Kurumu

Oral Mukozanın Erozif, Ülseratif, Veziküler ve Büllöz Lezyonları

VULVADA SIK GÖRÜLEN İNFLAMATUAR LEZYONLARIN AYIRICI TANI ÖZELLİKLERİ 21.ULUSAL PATOLOJİ KONGRESİ İZMİR

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

ORAL MUKOZANIN EROZİV, ÜLSERATİF, VEZİKÜLER VE BÜLLÖZ LEZYONLARI

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR

5 Pratik Dermatoloji Notları

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR

Oral Ülserler. Oral Ülserler. Rekürran Aftöz Ülserler. Emine DERVİŞ 1, Emel DERVİŞ 2

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm)

Pediatrik Behçet Hastalar n n Klinik ve Demografik Özellikleri

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

Hasta kişi ile cinsel temas, Gebelerde anneden bebeğe geçiş ( konjenital Sifilis ), Kan teması ile bulaşır.

S-1 Silikon Tabanl k 3/4. S-2 Silikon Tabanl k 4/4 nce. Silikon Ürünler. S-3 Silikon Tabanl k 4/4 Mavi Noktal

Türk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi.

Sizinle araştırmalar bir adım daha ileriye gidecek. Hastalara ait veri ve tahlillerin kullanılması hakkında bilgiler

Hepatit B. HASTALIK Hepatit B nin etkeni nedir? Hepatit B hepatit B virüsü (HBV) ile meydana getirilen bir hastal kt r.

TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI

Dermatoloji Hasta Profili

Tablo 2.1. Denetim Türleri. 2.1.Denetçilerin Statülerine Göre Denetim Türleri

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD)

TÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU KOZMETİK ÜRÜNLERDE AĞIR METAL SAFSIZLIKLARINA İLİŞKİN KILAVUZ

Deomed Medikal Yay nc l k

YAYGIN, KAŞINTILI, PAPÜLLÜ DÖKÜNTÜ. Araş. Gör. Dr. Nahide Gökçe ÇAKIR KTÜ AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Y. Lisans DİŞHEKİMLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 2002

Hepinizin bildi i gibi bilgi ça olarak adland r lan günümüzde bilim ve teknoloji alan nda

DERMATOZLU KÖPEKLERDE MALASSEZİA ETKENLERİNİN PREVALANSI

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi

Girifl Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) Ecz. Neslihan Güleno lu

PRİMER HERPETİK GİNGİVO - STOMATİTİS. (Bir Olgu Nedeniyle) ÖZET

3 Pratik Dermatoloji Notları

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit

Aile Hekimli inde Oral Ülserlere Yaklafl m APPROACHMENT TO ORAL ULCERS IN FAMILY MEDICINE. Mehmet Y ld r m 1, Serpil Ayd n 2

ÇOCUKLARDA BEHÇET HASTALIĞI. Özgür KASAPÇOPUR Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Romatoloji Bilim Dalı

BRUSELLA ENFEKSİYONU. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği

Yetmifldört yafl nda, 60 paket/y l sigara içme

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet

DÖNEM V NÖROPSİKİYATRİ

Dermatoloji ve Fotoğraf

Kroze Maflas. Pens. Lam ve Lamel Pensi. Pens. Pens. Paslanmaz çelikten imal edilmifltir. Küt uçlu ve paslanmaz çelikten imal edilmifltir.

Gebelikte Viral Enfeksiyonlar

Tekrarlayan Aftöz Stomatit

Kadın İdrar İnkontinansı. Dr. M.NURİ BODAKÇİ

Sifilizin Serolojik Tan s

BAfiA RILI HASTANIN DE ERLEND R LMES

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari

Erkeklerde Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TIPTA UZMANLIK KURULU. Endodonti Uzmanlık Eğitimi Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Komisyonu

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV Sayfa ISBN

256 = 2 8 = = = 2. Bu kez de iflik bir yan t bulduk. Bir yerde bir yanl fl yapt k, ama nerde? kinci hesab m z yanl fl.

Seramik nedir? alfabesi 6

FULYA DÖKMECİ. Ankara Üniversitesi Tıp Faültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum A. D.

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

Çölyak Hastalığı Serolojik Tanısı DR. BURÇİN ŞENER

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)

KULLANMA TALİMATI. 35, 50 ve 100 gramlık alüminyum tüplerde, uygulayıcısı ve kullanma talimatı ile birlikte karton kutuda kullanıma sunulmaktadır.

CO RAFYA. DÜNYA NIN fiekl N N VE HAREKETLER N N SONUÇLARI ÖRNEK 1 :

Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Toprak Kökenli Hastalıklar ve Mücadele Metotları

Behçet Hastalığı ve Psöriyazisin Nadir Görülen Birlikteliği

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

Is Büzüflmeli Ürünler 3

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar.

PERİNATAL HERPES VİRUS İNFEKSİYONLARI. Uzm.Dr.Cengiz Uzun Alman Hastanesi Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları

BEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı.

TRAKEOSTOMİ KANÜLLERİ

MORA TERAPİ NİN BAĞIMLILIK DIŞINDA DA KULLANILDIĞINA DAİR BİR ÖRNEK SUNMAK AMACIYLA HAZIRLADIĞIMIZ VAKA TAKDİMİ

Referans: e-tus İpucu Serisi K.Stajlar Ders Notları Sayfa:353

Beyaz retiküler lezyonlu oral liken planus hastalarını gerçekten tedavi etmemeli miyiz?: Olgu kontrollü pilot çalışma

Hasta Rehberi Say 14. NTRAÜTER N BÜYÜME GER L Orta kolayl kta okunabilir rehber

Behçet Hastalığı. Neden benim çocuğumda bu rahatsızlık var? Olması engellenebilir miydir? Hastalığın nedeni belli değildir. BH önlenemez.

DİŞ HEKİMLİĞİNDE ÜLSERATİF LEZYONLAR

ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL

Magic Steam VAC, buhar n gücüyle hijyenik ortamlar sunar;

T bbi Makale Yaz m Kurallar

Sosyal Riski azaltma Projesi Kapsamında Şartlı Nakit Transferi Uygulaması Genelgesi 2004 / 64

eylül Avrupa Komisyonu Projeleri çin Görsel Kimlik K lavuzu

N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel)

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

TULAREMİ KONTROL ve KORUNMA. Dr. Kemalettin ÖZDEN

B-10 Yün Elastik Ayak Bilekli i

6. SINIF MATEMAT K DERS ÜN TELEND R LM fi YILLIK PLAN

ACOG DİYOR Kİ; DOĞUM TARİHİ TAHMİN METODU. Özeti Yapan: Dr. Esra Esim Büyükbayrak ÖZET


Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2015;7 (3):

Uzm. Dr. Nur Benzonana

ÇALIŞAN SAĞLIĞI BİRİMİ İŞLEYİŞİ Hastanesi

Genç Yaş Grubunda Aftöz Stomatit Sıklığı ve Çeşitli Kişisel Değişkenler ile İlişkisi

seramikler Afl nma de erlerine göre alfabesi 22

Yeni Anket Verisi Girişi

EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA

Transkript:

Sürekli E itim Continuing Medical Education 87 Diagnosis and Differential Diagnosis in Behcet s Disease Gülhane Askeri T p Akademisi, Dermatoloji Anabilim Dal, Ankara, Türkiye Özet Behçet hastal n n tan kriterleri 1990 y l nda Behçet hastal Uluslararas Çal flma Grubu taraf ndan saptanm flt r. Bu kriterlere göre, oral afta ek olarak genital ülser, üveit, deri lezyonlar veya paterji testinden en az ikisi olmal d r. Behçet Hastal n n ay r c tan s nda akut/kronik oral ülserler ve genital ülserler göz önüne al nmal d r. Bu makalede, özellikle oral ve genital ülserlerle birlikte olan farkl dermatolojik hastal klar ayr nt l tart fl lm flt r. (Türkderm 2009; 43 Özel Say 2: 87-91) Anahtar Kelimeler: Behçet hastal, oral aftöz ülser, genital ülser Summary The diagnosis of Behcet s disease is made on the basis of the criteria proposed by the International Study group for Behcet s disease in 1990. According to the criteria, recurrent oral ulceration must be present as well as at least two of the following: Recurrent genital ulceration, eye lesions, skin lesions and a positive pathergy test. Acute/chronic oral ulcers and genital ulcers should be regarded in the differential diagnosis of Behcet s disease. We discussed the details of different dermatologic diseases especially of prominent with oral and genital ulcers in this article. (Turkderm 2009; 43 Suppl 2: 87-91) Key Words: Behcet s disease, oral aphthous ulcer, genital ulcer Behçet Hastal nda Tan Behçet hastal ilk kez bir askeri hekim olan Dr. Hulusi BEHÇET taraf ndan 1937 y l nda 3 hastada saptanm fl ve a zda aft, genital ülserasyon ve göz bulgular na dayan larak Tri semptom Behçet ad yla tan mlan flt r. Bugün çok yayg n olarak kullan lan ve kabul gören tan kriterleri ise 1990 y l nda yap lan bir çal flma ile Behçet Hastal için Uluslararas Çal flma Grubu taraf ndan tan mlanan esaslara göre belirlenmifltir 1. Bu çal flma 7 ülkedeki 12 merkezde Behçet hastal bulunan 914 hasta ile kontrol grubu olarak Behçet Hastal ile kar flabilecek semptomlar bulunan 348 hasta al narak yap lm fl ve sonuçta Tablo 1 de gösterilen ve duyarl l (sensitivity) %91, özgüllü ü (specificity) %96 olan kriterler elde edilmifltir. Son zamanlarda yap lan ve bu kriterlerin geçerlili ini saptamaya çal flan bir baflka araflt rmada ise uluslararas çal flma grubunun kriterlerinin duyarl l k ve özgüllü- ü yeniden test edilmifl ve 302 Behçet Hastas nda yaln zca %2 hastada kriterleri karfl lamad ve kontrol grubunda ise %1 hastada kriterlerle örtüfltü ü belirlenmifltir 2. Ancak yine de tan kriterlerinin belirlendi i 1990 y l ndan sonra t bbi görüntüleme yöntemlerindeki geliflmeler ile Behçet hastal n n sistemik tutulumlar konusunda daha genifl bilgiler elde edilmifl ve tan kriterlerinden Paterji testinin ç kar lmas ve yerine organ tutulumunun konulmas n n uygun olaca ileri sürülmüfltür 3. Behçet hastal n n %60 kadar yaln zca mukokutanöz bulgularla seyretmektedir. Oral aft, genital ülser, psödofollikülit, akneiform nodül, papulopüstüler lezyonlar tan kriterlerinin esas özellikleri olarak de erlendirilmektedir 4-6. Hastal n ay r c tan s nda deri bulgular n n kar flabilece i hastal klar n incelenmesi ve bu hastal klar n daha iyi bilinmesi gerekmektedir. Yaz flma Adresi/Address for Correspondence: Dr., Gülhane Askeri T p Akademisi, Dermatoloji Anabilim Dal, Ankara, Türkiye Tel.: +90 312 304 44 53 E-posta: okose@gata.edu.tr Türkderm-Deri Hastal klar ve Frengi Arflivi Dergisi, Galenos Yay nc l k taraf ndan bas lm flt r. Her hakk sakl d r. Turkderm-Archives of the Turkish Dermatology and Venerology, published by Galenos Publishing. All rights reserved.

88 Türkderm 2009; 43 Özel Say 2: 87-91 Behçet Hastal nda Ay r c Tan Bu makalede, Behçet hastal n n ay r c tan s, hastal n daha çok oro-genital lezyonlarla seyretmesi nedeniyle öncelikle bu lezyonlar n kar flabilece i hastal klar göz önüne al narak yap lm flt r. Ancak Behçet hastalar n n dikkatli bir dermatolojik muayeneden geçirilerek dermatolojik bulgular n ayr ayr incelenmesi, oral ve genital lezyonlar yan nda klinikte psödofollikülit, akneiform nodül, papülopüstüler lezyonlar bulunan hastalar n dikkatli ve titiz bir flekilde muayene edilerek hastal n tan kriterleri de göz önüne al narak di er deri hastal klar ile ayr mlar yap lmal d r 5,6. Oral Ülserler Oral ülserler 2 ana grupta incelenirler. Akut lezyonlar, k sa sürede ortaya ç kan ve ani geliflen lezyonlar iken kronik lezyonlar yavafl oluflan uzun süreli lezyonlard r. Lezyonlar 2 haftadan daha uzun sürerse bunlar kronik ülser olarak isimlendirilir. A) Akut Ülserler Akut ülserler Tablo 2 de özetlendi i flekilde birçok nedene ba l ortaya ç kabilir. 1. Travmatik Ülserler Daha çok travma, kimyasal maddeler ve s ile ortaya ç kar. Travma özellikle keskin difllerle veya difl kenarlar ile oluflur. Bazen yanl fl difl f rçalamaya ba l olarakta travmatik ülserler oluflabilir. Bu lezyonlar akut a r ile bafllarlar ve klinikte eritematöz halo ile çevrili ortas beyaz veya sar renkli temiz bir alan ile karakterizedir 7. 2. Rekürren Aftöz Stomatit (RAS) Toplumda görülme s kl %20 civar nda bulunan oral ülserlerin en s k nedenidir. Klinikte major, minör ve herpetiform görünümleri ile dikkat çekerler. En s k görülen formu minör aftlard r (%80) 8,9. Genelde 1-5 adet iyi s n rl çaplar 10 mm den ufak eritematöz bir halo ile çevrili olan üzerleri beyaz veya grimsi psödomembranla kapl lezyonlard r. Lezyonlar genellikle skar b rakmadan 10-14 günlük süreler içerisinde kaybolurlar ve non keratinize bölgede yerleflirler 7. Major aftlar ise (%10) 10 mm den daha büyük olup özellikle dudak, yumuflak damak ve farinkste yerleflirler. Alt haftadan uzun sürerler ve genellikle skar b rak rlar. Herpetiform aftlar çok say da (50-100) ve küçük (2-3 mm) olup 7-10 gün içinde iyileflir ve skar b rakmazlar 9 (Resim 1). 3. Viruslarla Oluflan Ülserler a) Herpes Simpleks Bu grupta ilk akla gelecek olan ülser Herpes simpleks viruslarla oluflan Primer herpetik jinjivostomatit tablosudur. Genç hastalarda asemptomatik veya çok hafif geçerken ileri yafllarda ise daha fliddetli olarak seyretmektedir. Veziküllerin rüptüre olmas n takip eden 2-3 gün içerisinde sar ms membran olan a r l ülserler oluflur. Bunlar genellikle dudaklar, dil oral mukoza, damak ve farikste oluflurlar 10,11. Ülserler genellikle 10 gün içerisinde iz b rakmadan iyileflirler ancak beraberinde submandibular lenfadenopati, halitozis, ve yutma ve çi neme güçlü ü ortaya ç kabilir (Resim 2). Daha nadir olarak ortaya ç kan Herpes Tip 1 nedenli Herpes labialisde ise vezikül ve ülser daha çok dudak ve dudak s n r ndaki alanlarda görülür ve 7-10 gün içinde iyileflir. Varisella zoster virus infeksiyonu ile oluflan varisellada ise deri bulgular ile beraber mukozalarda da etraflar eritemli ortada ufak veziküllü ve ülsere lezyonlar rüptüre olunca a r l hale gelirler. Birden fazla olma ve di er klinik bulgular ile kolayca ayr l rlar 10-12. b) Koksaki Virus Koksaki virus 2 farkl klinik tabloya neden olur. lki olan Herpangina, çocukluk döneminde orofarinkste daha çok yumuflak Resim 1. Dil ucunda minör aftlarla karakterize RAS Tablo 1. Behçet Hastal n n tan kriterleri (1990) Resim 2. Primer herpetik jinjivostomatitde çok say da herpetiform ülser Rekürren Oral Ülserasyon Y lda 3 kez oluflan hekim ya da hasta taraf ndan gözlenen major, minör veya herpetiform ülser buna ek olarak en az iki semptom Reküren genital ülserasyon Hasta veya hekim taraf ndan gözlenen ülser veya skar oluflumu Göz lezyonlar Anterior/Posterior Üveit veya Retinal Vaskulit Deri lezyonlar Eritema nodosum, psödofollikulit, papulopustüler lezyon, akneiform nodül Paterji testi 24-48 saat içinde okunan püstül Bu tablo Behçet hastal için Uluslararas Çal flma Grubu taraf ndan belirlenen Behçet Hastal Tan Kriterleri Lancet 1990:335:1078-1080 den al nm flt r.

Türkderm 2009; 43 Özel Say 2: 87-91 89 damak, uvula ve damakta ortaya ç kan vezikülleri takiben bo- az a r s ve atefl ile oluflan ve 4-5 günde kendili inden iyileflen bir tablodur 7. Di er hastal k ise El-ayak a z hastal olup daha çok okul ça çocuklarda ortaya ç kar. Oral kavitede el, ayaklarda ufak veziküllerle karakterizedir 10 (Resim 3). c) Ebstein-Barr Virusu Ebstein-Barr virusu ile ortaya ç kan nfeksiyöz monunükleozis tablosunda ise atefl d fl nda oral ülserler, palatal petefliler ve sistemik hastal klar bulgular bulunur 7,10. d) Sitomegalovirus Virus Sitomegalovirus, özellikle immunsüprese hastalarda büyük ve kronik oral ülserlere neden olabilir. AIDS, oral lezyonlar n ilk ve fliddetli bir flekilde ortaya ç kt bir hastal kt r. Büyük, derin ülserler özellikle vestibular ve faringeal mukozada ortaya ç - kar. Bu ülserler immünsüpresyon nedeniyle ortaya ç kan ve oral flora da artan patojenlerce oluflturulur 7,10,12. 4. Bakterilerle Oluflan Ülserler a) Treponema Pallidum Sifilizin primer lezyonu olan flankr genellikle genital bölgede ortaya ç karsa da ekstragenital olarak ise oral bölgede oluflabilir. Bu lezyon enfekte olmad sürece a r s zd r ve kendili inden kaybolur. Sekonder dönemde ise muköz patch ülsere bir lezyon olarak akla gelmelidir 6,13. b) Neisseria Gonorrhea Gonore bir di er hastal k olup orta derecede eritemden psödomembranla kapl derin ülsere kadar birçok oral lezyonla beraberdir 7,12. 5. Eritema Multiforme Hastal n 3 formunda da vezikülobüllöz oral lezyonlar de iflik derecelerde ortaya ç kar. Burada eritem, vezikül ve ülserler dudak ve yanak mukozas nda hastan n oral beslenmesini ileri derecede etkileyecek flekilde ortaya ç kabilirler. leri derecedeki formlar yaflam tehdit edici boyutlardad r 7,10,13. 6. Hematolojik Hastal klar Oral ülserler birçok hematolojik hastal kla beraber olabilir. Bunlar içinde anemi, lösemiler, lenfomalar, multiple myeloma ve nötropeni say labilir. Özellikle siklik nötropeni reküren aftöz stomatite benzer lezyonlarla seyreder 17,10,12. 7. GES Hastal klar Bu grupta de erlendirilmesi gereken 2 önemli hastal k Ülseratif Kolit ve Crohn Hastal olup bu hastal klar oral mukozadaki ülserler d fl nda gastrointestinal sistemde ortaya ç kan ülserler ve kramp, melena, bulant, kusma, diare gibi flikayetlerle beraber olmaktad r 7,10,12. 8. Reiter Sendromu Hastal n oral ülserler yan nda en s k görülen bulgular özellikle nongonokosik üretrit, artrit, konjonktivit triad ile karakterize olan bulgular d r. Bunun yan nda sirsine balanit ve keratoderma blenorajika di er deri bulgular d r 14. 9. Nadir Görülen Hastal klar Bunlardan ilki MAGIC (Mouth and genital ulcers with inflamed cartilage) ad yla an lan ve aft, genital ülser ve artrit flikayetleri ile seyreden nadir görülen bir sendromdur 15. Di eri FABA (fever, adenitis, pharyngitis and aphtous ulcers) olarak ifade edilen ve atefl, adenit, farenjit ve aftöz ülserlerle beraber seyreden hastal kt r 7. Resim 3. El-ayak-a z hastal nda dilde ülser Resim 4. Sublingual yerleflimli pseudomembranöz Kandida pla Tablo 2. Akut oral ülserler Tan Travmatik Ülser Reküren Aftöz Stomatit Viral nfeksiyonlar Bakteriyel nfeksiyonlar Eritem Multiforme Kan hastal klar Gastrointestinal Hastal klar Reiter sendromu Klinik özellikler K sa süre, a r l epizod. Eritematöz halo ile çevrili merkezde temiz alan Bir ya da daha çok reküren a r l ülser, yi s n rl, eritematöz halo ile çevrili yuvarlak veya oval flekilli beyaz veya gri psödomembranla kapl ülserler Rüptüre olabilen vezikül, sar ms membranla kapl a r l ülsere görünüm fiankrda kenarlar kalk k derin a r s z ülser. Sekonder dönemde mukozal ülser ve müköz yama lezyonlar Oral mukozada eritem, vezikül, ülser. Dudaklarda tipik krutlu lezyonlar Rekurren Aftöz Stomatit e benzeyen yuvarlak veya oval flekilli beyaz veya gri psödomembranla kapl ülserler Oral ülserler, GES flikayetleri (kramp, diare, melena) Oral ülser, üretrit, artrit, konjonktivit, sirsine balanit, keratoderma

90 Türkderm 2009; 43 Özel Say 2: 87-91 B) Kronik Ülserler Kronik ülserler Tablo 3 de klinik özellikleri ile özetlenmifltir. 1. laçlarla Oluflan Ülserler laçlar deri d fl nda oral mukozada da bulgu verir. Genellikle tek izole ve dilde etraf eritematöz halo ile çevrili bir yap da ortaya ç karlar. Kullan m sürelerine ba l olmakla beraber ilaçlara ba l bu ülserler klasik tedavilere dirençli olurlar ve kronikleflirler. En s k neden olan ilaçlar betablokerler, immünsüpresan ilaçlar, antikolinerjik bronkodilatörler, vazodilatörler, proteaz inhibitörleri, bifosfonatlar, antibiotikler, nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar, antihipertansiflerdir. laçlar kesildi inde lezyonlar kaybolur 11,13. 2. Eroziv Liken Planus Bu grup içinde Eroziv Liken Planus oral ülserlerle en s k kar flan lezyonlard r. Bu lezyonlarda a r l, derin ülserlerin etraf nda bulunan beyaz sitrialar patognomoniktir ve ay r c tan da önemlidir. Bu lezyonlar pemfigus vulgaris ve müköz membran pemfigoidi ile kar flabilir, ayr m biopsi ile yap labilir 11. 3. Pemfigus Vulgaris Pemfigus hastalar n n yar s oral lezyonlarla doktora baflvurmaktad r. Bu nedenle kolayca rüptüre olarak a r l ülserlere dönüflen bu lezyonlar göz önüne almak gerekir. Bül öncelikle oral kavitede, daha çok arka k s mda yer al r. Kolayca rüptüre olur ve eritematöz halo ile çevrili nekrotik odakla karakterize hale gelir 10-12. 4. Müköz Membran Pemfigoidi Bu hastal k oral mukoza d fl nda göz, özefagus, nazofarinks ve larinkste de lezyonlara neden olabilir. Spontan ortaya ç kabilen kolayca rüptüre olan ve a r l ülsere bir tablodur. Damak, jinjiva en s k tuttu u alanlar olup hasta bu aflamalar geçip doktora kronik deskuamatif jinjivit tablosu ile de gelebilir 10-12. 5. Funguslarla Oluflan Ülserler Oral kavitede en s k kandidal infeksiyonlar görülür. (Resim- 4) Genel olarak ülsere olmayan beyaz plaklarla karakterize daha çok dilde ortaya ç karlar. Kandidal ajanlar d fl nda ise Cryptocococus neoformans, Histoplasma capsulatum, Aspergillus fumigatus di er oral ülser nedenleridir 10,11. 6. Oral Skuamöz Hücreli Kanser Tüm oral kanserler ülsere neden olabilirler. Ancak oral mukozada ülsere neden olan en önemli hastal k oral lokalizasyonlu Skuamöz hücreli kanserdir. Endofitik, ekzofitik ve mikst görünümlü olabilen bu ülser erken dönemde fark edilip cerrahi tedavi yöntemi ile tedavi edildi inde çok baflar l sonuçlar verir. Uzun süreli oral ülserlerde akla gelmesi gereken bu durum biopsi ile do rulan l r ve tedavi edilir 10-12. C) Genital Ülserler Behçet hastal n n ay r c tan s nda göz önüne al nmas gereken di er bir bulgu ise genital ülserlerdir. Dermatologa genital ülser flikayeti ile gelen hastalarda a r, yürüme zorlu u hastay rahats z eder. Genital bölgede ülser öncesinde oluflan erozyon epidermisin fokal kayb n ifade ederken, genital ülser daha derin olup dermise dek uzan r. Bu nedenle daha a r l ve daha uzun süreli iyileflir. Bunun yan nda özellikle genital herpes, liken sklerozus ve kandidan n sekonder etkenlerle kontaminasyonu tabloyu de ifltirmektedir 16-20. Bu tür hastalardan ayr nt l bir anamnez almak çok önemlidir. Lezyonun nas l bafllad (vezikül, püstül), tekrarlay c özelli inin olup olmad, veneryal hastal klar için cinsel temas ve vajinal ak nt öyküsünün bulunup bulunmad sorgulanmal d r. 1. nfeksiyöz Nedenler Burada genital herpes lezyonlar ilk akla gelmesi gereken lezyonlard r. Klasik primer herpes infeksiyonlar adenopati ve çok say da vezikülle bafllay p püstüle dönen ve 10-14 günlük bir süreyi kapsayan özelliktedir. Reküren genital herpes ise 5-7 günlük bir seyirle veziküllerle seyreder. Veziküller sürtünme ile k - sa sürede rüptüre olurlar ve erozyon sonras krutlanarak geçerler. Hastalar ilk dönemde hekime baflvurmazlar ise tan koymak zordur. Tan için lezyon taban ndan Tzanck testi ile akantolitik hücrelerin görülmesi ya da herpes virüs kültürü yap labilir. Serolojik testlerden yap lacak Ig G ve Ig M titreleri akut ve geçirilmifl infeksiyonlar n varl n gösterir 16,17. Sifiliz primer lezyonu olan flankr sert, indure, a r s z ülsere lezyonla karakterize olup genellikle bir cinsel temas öyküsü sonras ortaya ç kar. Karanl k saha mikroskopisi ile k sa sürede tan konulabilir, serolojik testlerle tan y do rulamakta mümkündür. Normalde a r s z olan flankrlarda infeksiyon oldu unda a r ortaya ç kar 18,19. fiankroid, Haemophilus ducreyi ile ortaya ç kan oldukça a r l ve süpüratif inguinal lenfadenopatisi ile beraber olan bir tablodur 18. 2. laçlar Genital alan sabit ilaç erüpsiyonlar n n en s k görüldü ü bölgedir. Ülserler ikinci kez görüldü ü andan sonra sabit ilaç erüpsiyonu ad n al r ve hep ayn alanda ortaya ç kar. Klinik görünüm öncelikle bir ya da daha fazla mavi, mor makül ile bafllar ve ülsere olur 16. A r l d r ve ilaç al m n takip eden bir süreden sonra bafllar. yi bir ilaç anamnezi almak çok önemlidir. En s k neden olan ilaçlar nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar, metronidazol, asetaminofen, sulfonamid, fenitoin ve tetrasiklinlerdir 17. 3. Eroziv Liken Sklerozus Bu klinik görünüm ülserden daha çok erozif bir klinik görünüm ile karakterizedir, kafl nt ile beraber görülür. Parlak parflömen ka d üzerinde gergin bir deri görünümü vard r. Deride ortaya ç kan skleroz görünümü ile vaginal introitusda daralma ortaya ç kabilir 16,17. 4. Büllöz Hastal klar Skatrisiyel/büllöz pemfigoid liken sklerozusu taklit edebilir. Etraf nda eritemli halo ile beraber a r l olan erozyon ve ülserle karakterizedir 16,17. Tablo 3. Kronik Oral Ülserler Tan laç nedenli ülserler Erozif liken planus Pemfigus vulgaris Müköz membran pemfigoidi Oral skuamöz hücreli kanser Klinik özellikler Tek, izole, dil kenar nda lokalize, eritematöz halo ile çevrili lezyon Atrofi, erozyon ve a r l ülser Oral posterior alanda bül, ortada nekrotik art klar ve eritematöz halo ile a r l ülser Spontan oluflan kolayca rüptüre olan bül, a r l ülsere dönüflüm Primer lezyon a r l ülserler

Türkderm 2009; 43 Özel Say 2: 87-91 91 Kaynaklar 1. International Study Group for Behçet s disease. Criteria for diagnosis of Behçet s disease. Lancet 1990;335:1078-80. 2. Tunç R, Uluhan A, Meliko lu M, Ozyazgan Y, Özdo an H, Yaz c H. A reassesment of the International study group criteria for the diagnosis (classification) of Behçet s syndrome. Clin Exp Rheumatol 2001;19:45-7. 3. Yurdakul S, Yaz c H. Behçet s Syndrome. Best Prac Res Cli Rheumatol 2008;22:793-809. 4. Yaz c H, Fresko I, Yurdakul S. Behçet s syndrome: diseases manifestations, management, and advances in treatment. Nature Rheumatol 2007;3:148-54. 5. Kontogiannis V, Powell RJ. Behçet s disease. Postgrad Med J 2000;76:629-37. 6. Escudier M, Bagan J, Scully C. Behçet s disease. Oral Disease 2006;12:78-84 7. Munoz-Corcuera M, Esparza-Gomez G, Gonzalez-Moles A, Bascones-Martinez A. Oral ulcers: clinical aspects. A tool for dermatologist. Part I. Acute ulcers. Cli Exp Dermatol 2009;34:289-94. 8. Zunt SL. Recurrent Aphthous stomatitis. Dermatol Clin 2003;21:33-9. 9. Vucicevic BV, Savage NW. Recurrent aphtous ulcerative disease: presentation and management. Aust Dent J 2007;52:10-15. 10. Field EA. Allan RB. Review article: oral ulceration-aetiopathogenesis, clinical diagnosis and management in the gastrointestinal clinic. Aliment Pharmacol Ther 2003;18:949-62. 11. Munoz-Corcuera M, Esparza-Gomez G, Gonzalez-Moles A, Bascones-Martinez A. Oral ulcers: clinical aspects. A tool for dermatologist. Part II. Chronic ulcers. Cli Exp Dermatol 2009;34:456-61. 12. Porter SR, Leao JC. Review article: oral ulcers and its relevance to systemic disorders Aliment Pharmacol Ther. 2005;21:295-306. 13. Abdollahi M, Radfar M. A review of drug-induced oral reactions. J Contemp Dent Pract 2003;4:10-31. 14. Liao Ch, Huang JL, Yeh KW. Juvenile Reiter s Syndrome: a case report. J Microbiol Immunol Infect 2004;37:379-81. 15. Kötter I, Deuter C, Günayd n I, Zierhut M. MAGIC or not MAGICdoes the MAGIC (mouth and genital ulcers with inflamed cartilage) syndrome really exist? A case report and review the literature. Cli Exp Rheumatol 2007;25:507-8. 16. Rosen T, Brown TJ. Genital ulcers. evaluation and treatment Dermatol Clin 1998;16:673-85. 17. Bartholomew D. Genital erosions and ulcers in childhood and adolescence. J Pediatr Adolesc Gynecol 2004;17:151-3. 18. Brown TJ, Yen-Moore A, Tyring SK. An overview of sexually transmitted diseases. J Am Acad Dermatol 1999;41:511-29. 19. Little JW. Syhilis: an update. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2005;100:3-9. 20. Little JW. Gonorrhea: update. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2006;101:137-43.