İhracatçı Eğilim Araştırması

1 İhracatçı Eğilim Araştırması 4. Çeyrek Sonuçları Ekim-Aralık 2014 Gerçekleşmeleri Ocak-Mart 2015 Beklentileri İSTANBUL // 27 Ocak 2015

ARAŞTIRMANIN KAPSAMI // (1/2) 2 Araştırmamızın 2014 4.Çeyreği kapsamında aşağıdaki temel konu başlıkları irdelenmiştir: Pazar Dinamikleri Ekim- Aralık 2014 döneminde ihracatta yeni pazarlara girebilme / mevcut pazarlarda yeni müşterilerden sipariş alabilme / müşteri kaybedilen pazar olup olmadığı / tamamen kaybedilen pazar olup olmadığı, Ocak- Mart 2015 döneminde ilk kez girilmesi planlanan pazarlar/ülkeler, Ekim- Aralık 2014 cirosunun ihracat ve iç piyasa satışlarına dağılımı, Dış Pazarlarda ve Sektörlerde Karşılaşılan Sorunlar Ekim- Aralık 2014 döneminde ihracat pazarlamasında karşılaşılan sorunlar, Sektörlerin ihracatta karşılaştıkları öncelikli sorunların tespiti, Şirketlerin Finansal Eğilim, Üretim & Tedarik ve Enerji Kullanımları Ekim- Aralık 2014 döneminde üretim, ihracat, kapasite kullanım oranı, stok durumu, girdi maliyetleri, birim ihraç fiyatı, ithal girdi kullanım oranı, hammadde birim ithalat fiyatı, genel kârlılık düzeyi, ihracatta kârlılık düzeyi, enerji birim girdi fiyatı (doğalgaz, LPG, Fuel oil), elektrik tüketimi gerçekleşmeleri, Ocak- Mart 2015 döneminde üretim, ihracat, kapasite kullanım oranı, stok durumu, girdi maliyetleri, birim ihraç fiyatı, ithal girdi kullanım oranı, hammadde birim ithalat fiyatı, genel kârlılık düzeyi, ihracatta kârlılık düzeyi, enerji birim girdi fiyatı (doğalgaz, LPG, Fuel oil), elektrik tüketimi beklentileri, Hammadde Kullanım Durumu Ekim- Aralık 2014 döneminde üretimde kullanılan hammaddelerin orijinleri,

ARAŞTIRMANIN KAPSAMI // (2/2) Finansman Ekim- Aralık 2014 döneminde dış finansman talebi, dış finansman ihtiyacının karşılandığı kaynaklar, Ocak- Mart 2015 döneminde dış finansman talebi, Döviz kuru riskinden korunmak için kullanılan araçlar / Döviz kuru riskinden korunmak için herhangi bir araç kullanmama nedenleri, İstihdam 4. çeyrek sonu itibariyle toplam çalışan sayısı / dönemde çalışan sayısındaki değişim, 4. çeyrekte çalışan sayısının geçen yılın aynı dönemine göre nasıl değiştiği, Ocak- Mart 2015 döneminde yeni çalışan istihdam etme durumu/ istihdam öngörüleri, Yatırım Ekim- Aralık 2014 döneminde yapılan yurt içi / yurt dışı yatırım türleri, Ocak- Mart 2015 döneminde yapılması planlanan yurt içi / yurt dışı yatırım türleri, Ocak- Mart 2015 döneminde yurt içi/ yurt dışı yatırım planlamama nedenleri, Piyasa Beklentileri Ocak- Mart 2015 dönemi ve 2015 yıl sonuna ilişkin piyasa tahminleri, 2015 yılı sonu itibarıyla Sektör - Türkiye - Avrupa - Dünya ekonomisinin genel durumuna ilişkin tahminler, Gündem Sürdürülebilir büyüme yapısının güçlendirilmesi ve potansiyel büyümenin artırılması için hayata geçirilmesi öncelikli programlar Şirketilerin inovasyon stratejileri, inovasyon yönetiminde öncelikleri, Petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün etkilerine ilişkin görüşler, 3

EĞİLİM ANKETİ KATILIM İSTATİSTİKLERİ // 4 N Katılım Oranı Ortalama Cevaplanma Süresi 1. Çeyrek (Ocak-Mart 2011) 531 %26,8 22,55 dk. 2. Çeyrek (Nisan-Haziran 2011) 546 %27,6 20,18 dk. 3. Çeyrek (Temmuz-Eylül 2011) 509 %26,0 27,44 dk. 4. Çeyrek (Ekim-Aralık 2011) 520 %26,5 25,43 dk. 1. Çeyrek (Ocak-Mart 2012) 507 %25,5 28,55 dk. 2. Çeyrek (Nisan-Haziran 2012) 508 %25,5 26,15 dk. 3. Çeyrek (Temmuz-Eylül 2012) 505 %25,5 25,81 dk. 4. Çeyrek (Ekim-Aralık 2012) 505 %25,5 26,65 dk. 1. Çeyrek (Ocak-Mart 2013) 502 %25,2 25,40 dk. 2. Çeyrek (Nisan-Haziran 2013) 500 %23,0 26,57 dk. 3. Çeyrek (Temmuz-Eylül 2013) 471 %21,6 25,19 dk. 4. Çeyrek (Ekim-Aralık 2013) 500 %26,0 25,23 dk. 1. Çeyrek (Ocak-Mart 2014) 500 %26,0 23,33 dk. 2. Çeyrek (Nisan-Haziran 2014) 509 %26,0 23,53 dk. 3. Çeyrek (Temmuz-Eylül 2014) 500 %26,0 24,19 dk. 4. Çeyrek (Ekim-Aralık 2014) 500 %26,0 23,39 dk.

GÖRÜŞÜLEN FİRMALARIN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI // 5 Sektör Toplam Oran Tekstil, Hazır Giyim, Deri ve Halı 104 21% Demir çelik ve Demir dışı Metaller 65 13% Bitkisel Ürünler 56 11% Makine, Elektrik- Elektronik ve Bilişim 52 10% Ağaç Orman Ürünleri 38 8% Hububat Bakliyat 37 7% Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 36 7% Toprak Ürünleri ve Madencilik 36 7% Otomotiv Sanayi 34 7% Su Ürünleri ve Hayvansal Ürünler 15 3% Dış Ticaret Sermaye Şirketi 27 5% TOPLAM 500 100% Firmalardan en yüksek ciro elde ettikleri sektörü belirtmeleri istenmiştir.

TEMEL BULGULAR// 6

Yılın 4. Çeyreğindeki Gerçekleşmeler // 7 S Geçen yılın aynı dönemine göre, geçtiğimiz 3 aylık dönemdeki (Ekim-Aralık 2014) gelişmeyi belirtiniz. Arttı Aynı kaldı Azaldı Bu alanda verimiz yok 7,0% 2,2% 5,1% 4,9% 4,0% 4,2% 9,9% 25,6% 31,2% 25,4% 24,5% 21,8% 26,6% 28,3% 27,4% 36,6% 42,5% 49,2% 59,4% 39,1% 39,2% 33,0% 28,1% 24,8% 4,4% 4,2% 19,5% 20,7% 9,7% 14,8% 45,0% 40,4% 32,1% 55,0% 35,8% 39,8% 32,3% 15,9% 14,8% 15,6% 11,6% 9,7% 11,0% 12,5% 29,4% 36,6% 48,0% 41,2% Üretim İhracat Kapasite kullanım oranı Stok durumu Girdi maliyetleri Birim ihraç fiyatı İthal girdi kullanım oranı Hammadde Genel kârlılık birim ithalat düzeyi fiyatı İhracatta kârlılık düzeyi Enerji birim girdi fiyatı (doğalgaz, LPG, Fuel oil) Dış ticaret sermaye şirketlerine üretim, kapasite kullanım oranı, stok durumu, girdi maliyetleri, ithal girdi kullanım oranı, hammadde birim ithalat fiyatı, enerji birim girdi fiyatı ve elektrik tüketimi unsurları üzerindeki gelişme sorulmamıştır, dolayısıyla bu unsurları yanıtlayan firma sayısı 473 tür. Elektrik tüketimi Baz: 500

2015 1. Çeyreğinden Beklentiler // 8 S Geçen yılın aynı dönemine göre, önümüzdeki 3 aylık dönem (Ocak-Mart 2015) için beklentinizi belirtiniz. Artar Aynı kalır Azalır Bu alanda verimiz yok 7,6% 2,8% 7,2% 5,5% 5,5% 5,6% 9,1% 22,8% 19,0% 20,1% 22,0% 18,0% 40,0% 37,2% 35,8% 39,3% 48,8% 55,2% 21,6% 21,1% 8,9% 12,1% 37,4% 53,9% 5,4% 5,6% 12,7% 10,8% 33,0% 31,2% 13,5% 10,8% 38,7% 45,9% 46,6% 47,4% 36,2% 38,6% 33,4% 23,7% 45,5% 21,2% 15,6% 29,4% 15,0% 15,8% 35,1% 32,6% Üretim İhracat Kapasite kullanım oranı Stok durumu Girdi maliyetleri Birim ihraç fiyatı İthal girdi kullanım oranı Hammadde Genel kârlılık birim ithalat düzeyi fiyatı İhracatta kârlılık düzeyi Enerji birim girdi fiyatı (doğalgaz, LPG, Fuel oil) Elektrik tüketimi Dış ticaret sermaye şirketlerine üretim, kapasite kullanım oranı, stok durumu, girdi maliyetleri, ithal girdi kullanım oranı, hammadde birim ithalat fiyatı, enerji birim girdi fiyatı ve elektrik tüketimi unsurları üzerindeki gelişme sorulmamıştır, dolayısıyla bu unsurları yanıtlayan firma sayısı 473 tür. Baz: 500

Yılın 4. Çeyreğinde İhracatta Yeni Pazarlar// 9 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014) döneminde ihracatta yeni pazarlara girebildiniz mi? 2010-35,9% 2011-30,5% 2012-33,6% 2013-34,8% 42% 36% 34% 34% 34% 32% 31% 30% 31% 31% 33% 34% 34% 32% 34% 42% 43% 44% 40% 40% 2014-42,2% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer 44,4% 48,7% 48,6% 39,7% Grafikte Ekim- Aralık 2014 döneminde ihracatta yeni pazarlara girebildiğini belirten firmaların oranı ihracat büyüklükleri kırılımında incelenmektedir. Baz: 500

8,2% 8,2% 7,8% 7,4% 6,8% 6,2% 6,0% 5,8% 2015 1. Çeyreğinde İlk Kez Girilmesi Planlanan Ülkeler// 10 S Önümüzdeki 3 aylık dönemde (Ocak-Mart 2015) ilk kez girmeyi planladığınız 5 hedef ülkeyi yazınız. 19,6% 13,8% 13,8% 10,0% 8,4% 5,6% 5,4% 5,2% 5,2% 5,0% 5,0% Baz: 500 Not: %5 in altındaki ülkeler tabloda yer almamaktadır.

2015 1.Çeyrekte İlk Kez Girilmesi Planlanan İlk 5 Ülke// 11 Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Rusya [19,6%] Rusya [16,7%] A.B.D. [17,1%] Rusya [23,8%] A.B.D. [13,8%] A.B.D. [14,1%] Rusya [14,3%] A.B.D. [12,1%] Almanya [10,0%] Almanya [12,2%] Almanya [11,4%] Çin [11,3%] Brezilya [8,4%] Japonya [9,0%] Arjantin [9,5%] Irak [10,5%] Çin [8,2%] İngiltere [8,3%] Afrika [8,6%] İran [10,0%] Baz Genel : 500; Baz İlk 500 :156; Baz İkinci 500 :105; Baz Diğer :239

Yılın 4. Çeyreğinde İhracatta Mevcut Pazar Değerlendirmesi// 12 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014) ihracatta; mevcut pazarlarda yeni müşterilerden sipariş alabildiniz mi? 59,8% 65,4% 67,6% 52,7% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Yukarıdaki grafikte; Ekim- Aralık 2014 döneminde ihracatta; mevcut pazarlarda yeni müşterilerden sipariş aldığını belirten firmaların oranı firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır. Baz: 500

Yılın 4. Çeyreğinde İhracatta Mevcut Pazar Değerlendirmesi// 13 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014) ihracatta; müşteri kaybettiğiniz pazar oldu mu? 38,2% 36,5% 42,7% 30,5% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Yukarıdaki grafikte; Ekim- Aralık 2014 döneminde ihracatta; müşteri kaybettiği pazar olduğunu belirten firmaların oranı firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır. Baz: 500

Yılın 4. Çeyreğinde İhracatta Mevcut Pazar Değerlendirmesi// 14 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014) ihracatta; tamamen kaybettiğiniz pazar oldu mu? 18% 14% 12% 10% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Yukarıdaki grafikte Ekim- Aralık 2014 döneminde ihracatta; tamamen kaybettiği pazar olduğunu belirten firmaların oranı firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır. Baz: 500

İhracatta Mevcut Pazar Potansiyelindeki Değişim// 15 Mevcut Pazarlarda Yeni Müşterilerden Sipariş Alma Oranlarındaki Değişim 60% 61% 76% 74% 73% 71% 71% 71% 69% 69% 68% 68% 69% 66% 67% 65% 66% 67% 65% 64% 62% 65% 65% 65% 65% 63% 63% 64% 65% 61% 61% 63% 63% 62% 61% 62% 61% 62% 61% 58% 59% 60% 61% 61% 61% 58% 59% 59% 60% 57% 58% 61% 61% 57% 60% 56% 56% 58% 59% 57% 58% 57% 56% 56% 56% 54% 57% 56% 56% 54% 52% 53% 50% 50% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer

İhracatta Mevcut Pazar Potansiyelindeki Değişim// 16 Mevcut Kaybedilen Pazar Oranlarındaki Değişim 47% 44% 44% 40% 38% 34% 42% 40% 37% 43% 41% 40% 35% 46% 44% 38% 39% 38% 33% 33% 34% 33% 42% 42% 37% 37% 36% 35% 33% 35% 36% 34% 38% 36% 35% 33% 32% 30% 34% 32% 31% 39% 35% 34% 33% 32% 33% 30% 40% 38% 39% 36% 36% 34% 43% 38% 37% 30% 25% 28% 26% 26% 23% 28% 26% 30% 26% 23% 29% 24% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer

Yılın 4. Çeyreğinde Cironun Pazara Göre Dağılımı// 17 S Geçtiğimiz 3 aylık dönem (Ekim-Aralık 2014) cirosunun ne kadarı ihracat ne kadarı ise iç piyasa satışlarından elde edilmiştir? İhracat İç Piyasa Satışları 38,5 35,4 33,2 42,9 61,5 64,6 66,8 57,1 Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Yukarıdaki grafikte; Ekim- Aralık 2014 döneminde elde edilen cironun ihracat ve iç piyasadan elde edilme oranı firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır. Trend 60,1 59,9 57,9 60,9 59,4 62,4 62,3 60,9 60,7 62,4 62,5 62,2 61,1 61,5 39,8 40,1 42,1 39,1 40,6 37,6 37,7 39,1 39,3 37,6 37,5 37,8 38,9 38,5 2010- Ç4 İhracat 2011- Ç1 2011- Ç2 İç Piyasa Satışları 2011- Ç3 2011- Ç4 2012- Ç1 İhracat 60,1 59,9 57,9 60,9 59,4 62,4 62,3 60,9 60,7 62,4 62,5 62,2 61,1 61,5 İç Piyasa Satışları 39,8 40,1 42,1 39,1 40,6 37,6 37,7 39,1 39,3 37,6 37,5 37,8 38,9 38,5 2012- Ç2 2012- Ç3 2012- Ç4 2013- Ç1 2014- Ç1 2014- Ç2 2014- Ç3 2014- Ç4 Baz: 500

Yılın 4. Çeyreğinde Cironun Pazara Göre Dağılımı// 18 23,9 26,1 32,8 38,5 42,4 48,5 50,2 50,7 53,9 56,3 76,1 73,9 67,2 61,5 57,6 51,5 49,8 49,3 46,1 43,7 Tekstil İhracat Bitkisel Ürünler İç Piyasa Satışları Toprak Ürünleri ve Madencilik GENEL Otomotiv Sanayi Makine Elektrik Elektronik ve Bilişim Hububat Bakliyat ve Mamulleri Demirçelik ve Demirdışı Metaller Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Ağaç Orman Ürünleri Yukarıdaki grafikte; Ekim- Aralık 2014 dönemindeki cironun ihracat ve iç piyasadan elde edilme oranı sektörel kırılımda sunulmaktadır. Ciroda iç piyasa satışları oranının en yüksek olduğu sektörler olarak ağaç- orman ürünleri ile kimyevi maddeler ve mamulleri sektörleri ön plana çıkmaktadır. Baz: 500

4. Çeyrekte İhracatta Pazarlamada Karşılaşılan Sorunlar// 19 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014), ihracat pazarlamasında aşağıdaki sorunlardan hangileri ile karşılaştınız? (Çok Cevap) Rekabetçi fiyat sunamama Hedef ülkedeki ekonomik koşullar 51,6% 51,2% Hedef ülkedeki siyasi ve bürokratik engeller 37,8% Finansman 26,4% Korumacılık politikaları Tarife dışı engeller 13,4% 17,4% Tanıtım sorunu Ürün kalitesi Hedef ülkenin dili 5,2% 4,2% 8,2% Herhangi bir sorun yaşamadım 15,4% Baz: 500

İhracatçımızın Öncelikli Sorunları// 20 S Aşağıdakilerden hangileri sektörünüzün öncelikli sorunlarıdır? (Çok Cevap) Döviz kurları Enerji maliyetleri Hammadde ve aramal fiyatları Lojistik maliyetleri İstihdam maliyetleri Finansman elverişliliği ve maliyetleri Teşviklerin ve vergi uygulamalarının yetersizliği Vergi maliyetleri Dış pazarlardaki yüksek ithalat vergileri Bürokratik engeller Nitelikli personel yetersizliği Kayıtdışı ticaret İç pazardaki fiyat istikrarsızlığı Sektördeki kapasite fazlası Diğer 2,8% 38,0% 35,8% 30,6% 30,2% 29,6% 28,8% 25,2% 23,4% 22,6% 19,6% 17,2% 14,6% 49,8% 49,4% Baz: 500

Yılın 4. Çeyreğinde Kullanılan Hammaddelerin Orijinleri// 21 S Üretimde kullanılan hammaddelerin ne kadarının yurt içinden, ne kadarının yurt dışından temin edildiğini (orijinlerini) oransal olarak belirtir misiniz? Yurt içi Yurt dışı 35,6 46,6 35,2 29,0 64,4 53,4 64,8 71,0 Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Yukarıdaki grafikte; Ekim- Aralık 2014 döneminde üretimde kullanılan hammaddelerin yurt içi ve yurt dışından temin edilme oranları firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır. İlk 500 büyük firmada yerli girdi kullanım oranı ortalama 53,4 iken diğer firmalarda bu oran 18 puan daha yüksektir. Soru, ticaret sermaye şirketleri dışında tüm sektörlerde faaliyet gösteren firmalara yöneltilmiştir. Baz: 473

Kullanılan Hammaddelerin Orijinleri// Trend 22 Yurt içi Yurt dışı 65,5 65,5 66,1 67,1 66,5 67,7 67,1 64,9 64,2 63,1 65,6 65,1 67,2 66,2 66,0 64,4 34,5 34,5 33,9 32,9 33,5 32,3 32,9 35,1 35,8 36,9 34,4 34,9 32,8 33,8 34,0 35,6 2010- Ç4 2011- Ç1 2011- Ç2 2011- Ç3 2011- Ç4 2012- Ç1 2012- Ç2 2012- Ç3 2012- Ç4 2013- Ç1 2013- Ç3 2013- Ç4 2014- Ç1 2014- Ç2 2014- Ç3 Yurt içi 65,5 65,5 66,1 67,1 66,5 67,7 67,1 64,9 64,2 63,1 65,6 65,1 67,2 66,2 66,0 64,4 Yurt dışı 34,5 34,5 33,9 32,9 33,5 32,3 32,9 35,1 35,8 36,9 34,4 34,9 32,8 33,8 34,0 35,6 2014- Ç4

Yılın 4. Çeyreğinde Kullanılan Hammaddelerin Orijinleri// 23 Yurtiçi Yoğun Yurtdışı Yoğun 12,4 18,6 33,2 34,1 35,6 39,8 41,5 41,6 43,0 44,2 54,2 87,6 81,4 66,8 65,9 64,4 60,2 58,5 58,4 57,0 55,8 45,8 Bitkisel Ürünler Toprak Ürünleri ve Madencilik Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Tekstil GENEL Ağaç Orman Ürünleri Yurt içi Makine Elektrik Elektronik ve Bilişim Yurt dışı Demirçelik ve Demirdışı Metaller Otomotiv Sanayi Hububat Bakliyat ve Mamulleri Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Yukarıdaki grafikte; Ekim- Aralık 2014 döneminde üretimde kullanılan hammaddelerin yurt içi ve yurt dışından temin edilme oranları sektör kırılımında sunulmaktadır. Hammaddede dışa bağımlılığın en yüksek olduğu sektör kimyevi maddeler sektörüdür. Soru, ticaret sermaye şirketleri dışında tüm sektörlerde faaliyet gösteren firmalara yöneltilmiştir. Baz: 473

Yılın 4. Çeyreğinde Dış Finansman Talebi// 24 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014), dış finansman talebiniz oldu mu? 2010 30,0% 2011 36,6% 2012-40,4% 2013-41,6% 2014-42,0% 29% 27% 30% 33% 32% 39% 34% 44,8% 43% 41% 39% 40% 39% 42% 41% 42% 41% 41% 41% 39% 44,8% 50,0% 44,8% 41,4% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Baz: 500 Yukarıdaki grafikte; Ekim- Aralık 2014 döneminde dış finansman talebi olduğunu belirten firmaların oranı firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır.

Yılın 4. Çeyreğinde Dış Finansman Kaynakları// 25 S Dış finansman ihtiyacınızı hangi kaynaklardan karşıladınız? (Çok Cevap) 79% 81% 79% 78% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer 59% 68% 65% 49% 44% 41% 41% 34% 22% 17% 14% 7% 15% 12% 12% 10% 17% 9% 7% 8% 5% 2% 2% 4% Özel bankalar Eximbank Kamu bankaları (Eximbank hariç) Faktoring Leasing Yurtdışı Finans Kurumları Diğer kaynaklar Soru, Ekim- Aralık 2014 döneminde dış finansman talebi olduğunu belirten firmalara yöneltilmiştir. Baz Genel : 224; Baz İlk 500 :78; Baz İkinci 500 :47; Baz Diğer :99

2015 1. Çeyreğinde Finansman Talebi// 26 S Önümüzdeki 3 aylık dönemde (Ocak-Mart 2015), dış finansman talebiniz olacak mı? 44,8% 51,3% 40,0% 42,7% Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Yukarıdaki grafikte; Ocak-Mart 2015 döneminde dış finansman talebi olacağını belirten firmaların oranı firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır. Baz: 500

Döviz Kuru Riskinden Korunmak İçin Kullanılan Araçlar// 27 S Döviz kuru riskinden korunmak için aşağıdaki araçlardan/hedging yöntemlerinden hangilerini kullanıyorsunuz? (Çok Cevap) Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer 52% 35% 32% 30% 31% 29% 38% 35% 43% 37% 35% 21% 15% 12% 12% 10% 13% 12% 7% 9% 7% 5% 5% 3% 5% 3% 3% 1% Döviz kredisi / Vadeli işlemler Forward işlemler SPOT Piyasalar Opsiyon SWAP Future işlemler Hiçbiri Baz: 500

Döviz Kuru Riskine Karşı Araç Kullanmama Nedenleri// 28 S Döviz kuru riskinden korunmak için herhangi bir araç kullanmama nedenlerinizi belirtir misiniz? (Çok Cevap) Dövizde artış beklentisinden dolayı 33,2% İthalatımız da olduğundan 27,6% Araçlar hakkında bilgim yok 20,7% Yüksek komisyon oranları 13,8% Hizmet veren kurumlara duyulan güvensizlik Kredi limiti yetersizliği Şirket politikası Gerek duyulmadı/risk yok Müşteri memnuniyetsizliği Gelir / Gider döviz olduğu için Diğer 6,0% 4,1% 4,1% 2,3% 1,4% 1,4% 8,3% Soru, döviz kuru riskinden korunmak için hiçbir araç kullanmadığını belirten firmalara yöneltilmiştir. Baz: 217

2010-Ç1 2010-Ç2 2010-Ç3 2010-Ç4 2011-Ç1 2011-Ç2 2011-Ç3 2011-Ç4 2012-Ç1 2012-Ç2 2012-Ç3 2012-Ç4 2013-Ç1 2013-Ç2 2013-Ç3 2013-Ç4 2014-Ç1 2014-Ç2 2014-Ç3 2014-Ç4 Yılın 4. Çeyreğinden İstihdam Verileri // 29 S 4. Çeyrek sonu itibariyle firmanızdaki toplam mevcut çalışan sayısını belirtiniz. Beyaz Yakalı Mavi Yakalı Ar-Ge Personeli Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer 47 (n:493) 169 (n: 460) 6 (n: 262) 100 (n: 154) 399 (n: 141) 17 (n: 85) 59 (n: 105) 245 (n: 98) 5 (n: 54) 23 (n: 234) 85 (n: 221) 4 (n: 123) Firma büyüklüğüne bağlı olarak çalışan sayısındaki değişkenlik nedeniyle ortalama olarak medyan kullanılmıştır. 2014 yılı 4. çeyrekte sektörde ortalama çalışan sayısı 222 olarak hesaplanmaktadır. Bu dönemde, beyaz ve mavi yakalı çalışan sayısında görülen artışla toplam çalışan sayısı ilk dönemdir artış göstermektedir. Yandaki grafikte dönemlere göre ortalama çalışan sayısındaki değişim incelenmektedir. 250 200 150 100 50 0 Dönemlere Göre Ortalama Personel Sayısındaki Değişim 222 196 195 174 160 159 165162 176 177 169 175 166 169 132 139 139142 147152 159 149 150 140 130 130 136 120 123 129 134 135 125 110 100 105 110 107 118119 25 29 35 25 30 30 30 30 35 35 35 36 35 30 35 38 42 35 40 47 5 3 4 4 4 4 2 5 4 5 5 5 5 4 5 5 5 5 5 6 Genel Beyaz Yakalı Mavi Yakalı Ar-Ge

Yılın 4. Çeyreğinden İstihdam Verileri // Genel 30 S 4. Çeyrekte çalışan sayınızdaki değişimi ve net gerçekleşmeyi (kaç kişi azaldığı ya da arttığını yazar mısınız? Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Beyaz Yakalı 25,6% 27,6% 32,4% 21,3% Mavi Yakalı 29,2% 32,1% 36,2% 24,3% Ar-Ge Personeli 9,8% 13,5% 7,6% 8,4% Net değişim Ortalama +3 personel 84,0% BAZ 500 156 105 239 Tablodaki oranlar; dönemde çalışan sayısının arttığını belirten firmaları ifade etmektedir. 59,2% 51,2% 25,6% 29,2% 9,8% 15,2% 19,6% 6,2% Arttı Azaldı Değişmedi Beyaz Yakalı Mavi Yakalı Ar-Ge Personeli Baz: 500

Yılın 4. Çeyreğinde İstihdam Değerlendirmesi // 31 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014) çalışan sayınız, geçen yıla göre nasıl değişti? Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Beyaz Yakalı 33,2% 39,7% 38,1% 26,8% Mavi Yakalı 35,0% 39,1% 44,8% 28,0% Ar-Ge Personeli 14,6% 21,8% 12,4% 10,9% BAZ 500 156 105 239 53,0% Tablodaki oranlar; dönemde çalışan sayısının geçen yılın aynı döneminde göre arttığını belirten firmaları ifade etmektedir. 33,2% 35,0% 14,6% 37,2% 30,6% 26,0% 18,8% 15,2% 14,4% 15,6% 6,4% Arttı Aynı kaldı Azaldı Cevap vermek istemiyorum Beyaz Yakalı Mavi Yakalı Ar-Ge Personeli Baz: 500

2015 1. Çeyreğine İlişkin İstihdam Beklentisi// 32 S Önümüzdeki 3 aylık dönemde (Ocak- Mart 2015) yeni çalışan istihdam edecek misiniz? Evet ise, kaç yeni çalışan istihddam edeceğinizi belirtiniz. Ortalama +3 personel (1 Beyaz Y.+ 2 Mavi Y.) Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer Beyaz Yakalı 23,6% 26,3% 27,6% 20,1% Mavi Yakalı 23,2% 22,4% 33,3% 19,2% Ar-Ge Personeli 7,6% 9,0% 8,6% 6,3% BAZ 500 156 105 239 45,8% 43,6% 58,0% Tablodaki oranlar; gelecek dönemde yeni çalışan istihdam edeceğini belirten firmaları ifade etmektedir. 23,6% 23,2% 30,6% 33,2% 34,4% 7,6% Evet Hayır Bilmiyorum / Fikrim yok Beyaz Yakalı Mavi Yakalı Ar-Ge Personeli Baz: 500

Yılın 4. Çeyreğinde Gerçekleştirilen Yatırımlar// 33 S Geçtiğimiz 3 aylık dönemde (Ekim-Aralık 2014) yaptığınız yurtiçi/yurtdışı yatırımın türlerini belirtiniz. (Çok Cevap) Yurt İçi Yurt Dışı 71,6% 49,6% 34,2% 24,2% 11,0% 9,4% 20,6% 6,8% 16,0% 13,2% 15,4% 5,6% 3,6% 3,6% Modernizasyon Kapasite artırımı Ar-Ge / inovasyon yatırımı Satış- dağıtım ağı genişletme Yeni tesis kurma / Satın alma Şirket satınalma Hiçbir yatırım yapılmadı Baz: 500

2015 1. Çeyreğinde Gerçekleştirilmesi Planlanan Yatırımlar// 34 S Önümüzdeki 3 aylık dönemde (Ocak-Mart 2015) yurtiçi/yurtdışı yatırımlarınız hangi alanda olacak? (Çok Cevap) Yurt İçi Yurt Dışı 71,6% 46,4% 34,0% 25,6% 10,0% 9,6% 19,0% 6,2% 15,6% 14,8% 14,6% 4,2% 2,4% 2,0% Modernizasyon Kapasite artırımı Ar-Ge / inovasyon yatırımı Satış- dağıtım ağı genişletme Yeni tesis kurma / Satın alma Şirket satınalma Hiçbir yatırım yapılmayacak Baz: 500

2015 1. Çeyreğinde Yurtiçinde Yatırım Planlamama Nedenleri 35 S Önümüzdeki 3 aylık dönemde (Ocak-Mart) yurt içinde herhangi bir yatırım planı yapmama nedenlerinizi belirtir misiniz? (Çok Cevap) Piyasada yetersiz talep 37,5% Dünya ekonomisindeki istikrarsızlık/ belirsizlik 35,8% Kurulu fazla kapasite 32,8% Ülke ekonomisindeki istikrarsızlık/ belirsizlik 24,1% Halihazırda (mevcut) yatırımların devam etmesi 19,4% Diğer 7,8% Soru, 2015 yılının 1. çeyreğinde yurtiçinde yatırım planı olmadığını belirten firmalara yöneltilmiştir. Baz: 232

2015 1. Çeyreğinde Yurt Dışında Yatırım Planlamama Nedenleri 36 S Önümüzdeki 3 aylık dönemde (Ocak-Mart) yurt dışında herhangi bir yatırım planı yapmama nedenlerinizi belirtir misiniz? (Çok Cevap) Dünya ekonomisindeki istikrarsızlık/ belirsizlik 33,8% Piyasada yetersiz talep 26,5% Halihazırda (mevcut) yatırımların devam etmesi 26,5% Kurulu fazla kapasite 24,3% Ülke ekonomisindeki istikrarsızlık/ belirsizlik 16,5% Yatırım planı yok/gerek duyulmuyor 5,9% Diğer 3,7% Soru, 2015 yılının 1. çeyreğinde yurtdışında yatırım planı olmadığını belirten firmalara yöneltilmiştir. Baz: 358

Piyasa Beklentileri// 37 2015 Ocak- Mart Dönemi Beklentileri USD/TL kur tahmini Euro/TL kur tahmini Euro/USD parite tahmini Ocak-Mart Dönemi 2,28 n: 500 2,64 n: 473 1,16 n: 478 Enflasyon oranı tahmini (%) - MB politika faiz tahmini (%) - Büyüme Beklentisi (%) Rekabetçi ideal USD/TL kur seviyesi Rekabetçi ideal EURO/TL kur seviyesi 2,5 n: 465 2,25 n: 496 2,82 n: 496 2015 Yılı Sonu 2,35 n:500 2,68 n:388 1,15 n:474 6,50 n:344 6,95 n:344 3,9 n:479 * Not: Rekabetçi ideal Euro/Dolar paritesi (minimum 1,25)

2015 Yılı Genel Ekonomik Beklentileri// Trend (Daha iyi olacak) 38 Sektör Türkiye Ekonomisi Avrupa Ekonomisi Dünya Ekonomisi 51% 58% 57% 52% 49% 51% 50% 45% 47% 42% 41% 43% 41% 42% 37% 37% 35% 36% 35% 35% 32% 33% 30% 29% 30% 28% 28% 28% 27% 27% 28% 30% 27% 26% 27% 24% 26% 26% 25% 22% 21% 25% 26% 19% 23% 20% 23% 24% 21% 22% 18% 19% 18% 16% 17% 18% 19% 19% 20% 18% 16% 15% 14% 12% 13% 13% 11% 12% 11% 9% 10% 8% 9% 7% 7% 8% 7% 8% 201 0/Ç1 201 0/Ç2 201 0/Ç3 201 0/Ç4 201 1/Ç1 201 1/Ç2 201 1/Ç3 201 1/Ç4 201 2/Ç1 Sektör 51% 49% 42% 58% 52% 41% 35% 35% 37% 29% 22% 41% 37% 28% 28% 27% 32% 33% 24% 30,2 Türkiye Ekonomisi 45% 47% 51% 57% 50% 43% 30% 28% 35% 27% 19% 41% 36% 20% 27% 16% 21% 28% 18% 25,6 Avrupa Ekonomisi 26% 17% 19% 18% 18% 9% 7% 10% 13% 7% 7% 19% 12% 8% 19% 23% 25% 26% 15% 12,8 Dünya Ekonomisi 42% 27% 26% 30% 25% 12% 8% 11% 18% 9% 8% 23% 16% 11% 21% 20% 24% 22% 14% 15,0 201 2/Ç2 201 2/Ç3 201 2/Ç4 201 3/Ç1 201 3/Ç2 201 3/Ç3 201 3/Ç4 201 4/Ç1 201 4/Ç2 201 4/Ç3 201 4/Ç4

2015 Yılı Genel Ekonomik Beklentileri// 39 S 2015 yılı sonu itibariyle genel durumuna ilişkin tahmininiz nedir? Daha iyi olacak Değişmeyecek Daha kötü olacak 20,8% 27,6% 31,0% 25,6% 49,0% 46,8% 56,2% 59,4% 30,2% 25,6% 12,8% 15,0% Sektör Türkiye Ekonomisi Avrupa Ekonomisi Dünya Ekonomisi Baz: 500

2015 Yılı Genel Ekonomik Beklentileri// 40 S 2015 yılı sonu itibariyle genel durumuna ilişkin tahmininiz nedir? Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer 32,4% 30,2% 30,8% 30,8% 28,9% 25,6% 24,8% 22,6% 15,4% 12,8% 11,4% 11,7% 18,6% 15,0% 14,3% 13,0% Sektör Türkiye Ekonomisi Avrupa Ekonomisi Dünya Ekonomisi Yukarıdaki grafikte; sektör, Türkiye, Avrupa ve Dünya ekonomisine ilişkin olumlu beklenti içerisinde olan firmaların oranı firmaların ihracat büyüklükleri kırılımında sunulmaktadır. Baz: 500

GÜNDEM BÖLÜMÜ// 41

Büyüme İçin Öncelikli Programlar// 42 S Önümüzdeki dönemde sürdürülebilir büyüme yapısının güçlendirilmesi ve potansiyel büyümenin artırılması için öncelikli olarak hangi programların hayata geçirilmesi gerektiğini düşünüyorsunuz? (Çok Cevap) İthalata Olan Bağımlılığın Azaltılması Programı 77,7% Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi Programı Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji üretim Programı 55,6% 60,0% Öncelikli Teknoloji Alanlarında Ticarileştirme Programı 45,9% Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm Programı 34,9% Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji Geliştirme ve Yerli Üretim Tarımda Su Kullanımının Etkinleştirilmesi Programı 24,6% 23,4% Sağlık Turizminin Geliştirilmesi Programı Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm Programı 14,7% 11,8% Baz: 475

Büyüme İçin Öncelikli Programlar// 43 Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer İthalata Olan Bağımlılığın Azaltılması Programı 77,7% 78,5% 79,0% 76,6% Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi Programı 60,0% 57,6% 67,0% 58,4% Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji üretim Programı 55,6% 58,3% 56,0% 53,7% Öncelikli Teknoloji Alanlarında Ticarileştirme Programı 45,9% 43,1% 41,0% 49,8% Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm Programı 34,9% 35,4% 36,0% 34,2% Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji Geliştirme ve Yerli Üretim 24,6% 22,2% 23,0% 26,8% Tarımda Su Kullanımının Etkinleştirilmesi Programı 23,4% 15,3% 19,0% 30,3% Sağlık Turizminin Geliştirilmesi Programı 14,7% 10,4% 16,0% 16,9% Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm Programı 11,8% 11,1% 10,0% 13,0% BAZ 475 144 100 231

İnovasyon Stratejisi// 44 S Şirketinizin inovasyon stratejisi var mı? 55,0% 48,3% 50,5% 61,2% 45,0% 51,7% 49,5% 38,8% GENEL İlk 500 İkinci 500 Diğer Evet Hayır Baz: 476

İnovasyon Yönetiminde Öncelikler// 45 S Peki, inovasyon yönetiminde aşağıdaki unsurlardan hangilerine öncelik veriyorsunuz? (Çok Cevap) (Soru, inovasyon stratejisi olduğunu belirten firmalara yöneltilmiştir.) Genel İlk 500 İkinci 500 Diğer 67% 65% 60% 53% 58% 58% 51% 56% 33% 31% 37% 31% 43% 39% 39% 33% 23% 20% 20% 12% İnovasyon Stratejisi İnovasyon Organizasyonu ve Kültürü İnovasyon Döngüsü İnovasyon Kaynakları İnovasyon Sonuçları Baz: 214

Petrol Fiyatlarındaki Düşüşün Etkileri// 46 S Petrol fiyatlarında yaşanan düşüşün üretim ve enerji maliyetleri ile kar marjınıza nasıl yansıyacağını düşünüyorsunuz? (Çok Cevap) Enerji maliyetlerinde (doğalgaz, elektrik) azalış bekliyorum 73,1% Üretim maliyetlerinde azalış bekliyorum 50,1% Kar marjında artış bekliyorum 30,3% Bir değişiklik beklemiyorum 5,5% Diğer 1,9% Baz: 473

47 MAKROEKONOMİK TRENDLER ve BEKLENTİLER - ANALİZ//

2015 1.çeyreğine ilişkin üretim beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Ç1 47,7 32,5 14,8 32,9 2011/Ç2 43,8 33,3 16,2 27,6 2011/Ç3 40,9 34,6 17,7 23,2 2011/Ç4 37,2 34,4 20,7 16,5 2012/Ç1 41,1 34,6 15,1 26,0 2012/Ç2 35,3 37,7 18,5 16,8 2012/Ç3 33,3 38,5 20,1 13,3 2012/Ç4 35,3 39,4 17,2 18,0 2013/Ç1 43,6 34,9 13,9 29,7 2013/Ç2 37,7 34,8 18,5 19,2 2013/Ç3 36,9 41,8 15,6 21,3 2013/Ç4 33,9 36,2 22,8 11,1 2014/Ç1 44,0 36,1 13,4 30,6 2014/Ç2 40,8 39,8 14,0 26,9 2014/Ç3 42,3 38,3 12,7 29,6 2014/Ç4 36,2 37,2 19,0 17,1 48 Üretim Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 37,4% 32,2% 28,7% 31,1% 32,9% 27,6% 23,2% 26,0% 16,5% 16,8% 13,3% 18,0% 29,7% 21,3% 19,2% 30,6% 29,6% 26,9% 11,1% 17,1%

2015 1.çeyreğine ilişkin ihracat beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Ç1 51,2 28,8 18,3 32,9 2011/Ç2 45,4 32,8 19,2 26,2 2011/Ç3 44,8 32,0 21,4 23,4 2011/Ç4 38,1 35,2 23,8 14,3 2012/Ç1 45,4 35,1 17,9 27,5 2012/Ç2 37,6 36,8 24,2 13,4 2012/Ç3 38,4 36,4 23,3 15,2 2012/Ç4 38,6 37,2 22,0 16,6 2013/Ç1 42,4 34,3 20,5 21,9 2013/Ç2 39,0 36,4 21,4 17,6 2013/Ç3 41,4 39,1 17,0 24,4 2013/Ç4 38,6 39,0 20,2 18,4 2014/Ç1 47,2 36,6 14,2 33,0 2014/Ç2 42,6 33,8 21,2 21,4 2014/Ç3 45,4 35,8 16,4 29,0 2014/Ç4 38,6 35,8 22,8 15,8 İhracat Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 49 38,3% 32,7% 27,8% 28,6% 32,9% 26,2% 27,5% 21,9% 23,4% 14,3% 13,4% 15,2% 16,6% 17,6% 24,4% 18,4% 33,0% 21,4% 29,0% 15,8%

2015 1.çeyreğine ilişkin kapasite kullanım oranı beklentisi 50 32,6% Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 41,9 37,5 14,6 27,3 2011/Q2 40,0 36,2 17,5 22,5 2011/Q3 36,6 39,7 18,5 18,1 2011/Q4 29,4 42,7 21,3 8,1 2012/Q1 36,7 39,3 15,5 21,2 2012/Q2 30,6 42,2 20,1 10,5 2012/Q3 29,4 40,6 21,7 7,7 2012/Q4 29,3 45,9 18,7 10,6 2013/Q1 37,1 38,2 16,8 20,3 2013/Q2 33,5 40,4 18,5 15,0 2013/Q3 31,9 44,4 17,1 14,8 2013/Q4 27,8 41,8 22,0 5,9 2014/Q1 36,7 40,9 14,5 22,2 2014/Q2 32,7 45,4 15,8 16,9 2014/Q3 36,8 41,4 14,8 22,0 2014/Q4 33,4 39,3 20,1 13,3 30,0% 25,4% 22,8% 27,3% 22,5% 18,1% Kapasite Kullanım Oranı Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 8,1% 21,2% 10,5% 7,7% 10,6% 20,3% 15,0% 14,8% 5,9% 22,2% 16,9% 22,0% 13,3%

2015 1.çeyreğine ilişkin stok durumu beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 21,9 52,3 21,5 0,4 2011/Q2 25,3 47,6 20,8 4,5 2011/Q3 20,4 52,1 23,0-2,6 2011/Q4 21,9 51,1 21,7 0,2 2012/Q1 22,8 50,7 20,2 2,6 2012/Q2 23,3 49,5 22,1 1,2 2012/Q3 19,9 53,2 21,5-1,7 2012/Q4 21,8 54,4 20,1 1,7 2013/Q1 24,1 50,8 20,5 3,5 2013/Q2 27,1 46,7 19,8 7,3 2013/Q3 22,4 52,3 20,7 1,7 2013/Q4 19,9 53,8 21,5-1,7 2014/Q1 18,7 55,1 21,0-2,3 2014/Q2 24,2 52,3 19,0 5,2 2014/Q3 19,5 52,9 22,0-2,5 2014/Q4 23,7 48,8 22,0 1,7 Stok Durumu Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 51 7,3% 4,5% 3,5% 5,2% 2,0% 2,6% 1,2% 1,7% 1,8% 1,7% 0,4% 0,2% 2010-Ç1-3,5% 2010-Ç3-2,4% -2,4% 2011-Ç1 2011-Ç3 2012-Ç1 2012-Ç3-1,7% 2013-Ç1 2013-Ç3-1,7% 2014-Ç1-2,6% -2,3% 2014-Ç3-2,5%

2015 1.çeyreğine ilişkin girdi maliyetleri beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 57,3 35,8 3,8 53,5 2011/Q2 53,0 35,6 6,5 46,5 2011/Q3 60,9 30,2 6,6 54,3 2011/Q4 55,1 33,8 6,6 48,5 2012/Q1 51,1 40,3 3,1 48,0 2012/Q2 42,6 45,4 7,9 34,7 2012/Q3 49,1 41,4 6,2 42,9 2012/Q4 50,4 41,3 4,8 45,6 2013/Q1 38,6 46,7 9,8 28,8 2013/Q2 47,5 39,8 7,1 40,4 2013/Q3 46,4 45,1 4,2 42,2 2013/Q4 61,5 29,3 5,4 56,1 2014/Q1 48,2 41,7 5,0 43,2 2014/Q2 51,7 38,3 4,6 47,1 2014/Q3 54,8 34,0 5,9 48,8 2014/Q4 45,5 40,0 9,1 36,4 Girdi Maliyetleri Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 52 56,2% 59,9% 53,5% 54,3% 53,7% 44,4% 46,5% 48,5% 48,0% 42,9% 45,6% 34,7% 28,8% 40,4% 42,2% 56,1% 47,1% 43,2% 48,8% 36,4%

2015 1.çeyreğine ilişkin birim ihraç fiyatı beklentisi 14,7% 3,8% Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 31,5 53,7 10,7 20,8 2011/Q2 28,4 54,4 12,5 15,9 2011/Q3 29,3 51,3 16,1 13,2 2011/Q4 27,9 51,9 15,0 12,9 2012/Q1 24,7 59,2 12,6 12,1 2012/Q2 23,0 57,7 15,9 7,1 2012/Q3 18,0 62,2 16,2 1,8 2012/Q4 22,0 62,4 12,5 9,5 2013/Q1 17,5 62,0 16,1 1,4 2013/Q2 23,0 56,8 14,2 8,8 2013/Q3 20,2 63,5 10,8 9,3 2013/Q4 28,6 52,8 13,2 15,4 2014/Q1 24,8 61,6 9,0 15,8 2014/Q2 23,6 60,1 11,0 12,6 2014/Q3 23,6 61,2 11,8 11,8 2014/Q4 21,2 55,2 18,0 3,2 15,4% 27,0% 20,8% 15,9% Birim İhraç Fiyatı Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 13,2% 12,9% 12,1% 7,1% 1,8% 9,5% 8,8% 9,3% 1,4% 15,4% 15,8% 12,6% 11,8% 53 3,2%

2015 1.çeyreğine ilişkin ithal girdi kullanım miktarı beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 21,2 54,4 5,8 15,4 2011/Q2 20,4 50,7 10,1 10,3 2011/Q3 17,7 53,3 10,5 7,2 2011/Q4 15,7 54,7 8,7 7,0 2012/Q1 16,3 55,2 6,7 9,6 2012/Q2 15,8 56,0 9,5 6,3 2012/Q3 18,8 54,7 8,9 9,9 2012/Q4 14,3 57,7 8,3 6,0 2013/Q1 15,8 53,3 8,3 7,5 2013/Q2 17,9 51,0 9,2 8,8 2013/Q3 17,8 57,1 5,3 12,5 2013/Q4 17,6 54,0 8,4 9,2 2014/Q1 15,1 58,5 6,5 8,6 2014/Q2 17,3 54,0 9,4 7,9 2014/Q3 17,8 55,8 5,5 12,3 2014/Q4 15,6 53,9 8,9 6,8 54 İthal Girdi Kullanım Miktarı Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 17,2% 14,7% 11,5% 15,3% 15,4% 10,3% 7,2% 7,0% 9,6% 6,3% 9,9% 6,0% 7,5% 8,8% 12,5% 12,3% 9,2% 6,8% 7,9% 8,6%

2015 1.çeyreğine ilişkin hammadde birim ithalat fiyatı beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 44,4 33,7 3,8 40,6 2011/Q2 38,5 34,1 7,0 31,5 2011/Q3 41,2 32,9 7,2 34,0 2011/Q4 38,2 34,0 7,2 31,0 2012/Q1 31,2 40,7 7,1 24,1 2012/Q2 29,4 42,6 9,1 20,3 2012/Q3 28,2 45,1 8,7 19,5 2012/Q4 30,1 44,4 6,2 23,9 2013/Q1 19,9 46,5 11,2 8,7 2013/Q2 31,3 39,2 7,3 24,0 2013/Q3 31,6 45,1 4,2 27,5 2013/Q4 40,8 34,3 5,2 35,6 2014/Q1 30,0 45,1 5,5 24,5 2014/Q2 31,9 44,4 4,6 27,3 2014/Q3 29,6 42,3 5,9 23,7 2014/Q4 29,4 37,4 12,1 17,3 Hammadde Birim İthalat Fiyatı Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 55 39,7% 32,0% 24,6% 47,4% 40,6% 31,5% 34,0% 31,0% 24,1% 23,9% 20,3% 19,5% 8,7% 35,6% 24,0% 27,5% 27,3% 24,5% 23,7% 17,3%

2015 1.çeyreğine ilişkin genel karlılık düzeyi beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 19,6 49,7 29,0-9,4 2011/Q2 17,0 46,7 31,7-14,7 2011/Q3 17,7 48,3 30,8-13,1 2011/Q4 15,0 44,2 34,2-19,2 2012/Q1 18,5 47,3 29,6-11,1 2012/Q2 15,4 48,8 32,7-17,3 2012/Q3 10,7 49,7 36,2-25,5 2012/Q4 14,3 54,9 27,1-12,9 2013/Q1 15,9 51,4 28,5-12,5 2013/Q2 18,4 44,0 31,0-12,6 2013/Q3 15,5 50,5 29,1-13,6 2013/Q4 16,0 47,8 31,0-15,0 2014/Q1 18,4 50,6 26,2-7,8 2014/Q2 18,9 47,7 28,7-9,8 2014/Q3 15,6 50,4 30,4-14,8 2014/Q4 15,0 46,6 33,0-18,0 Genel Karlılık Düzeyi Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 56-11,1% -10,2% -9,4% -13,1% -12,9% -14,7% -19,2% -17,3% -21,4% -16,2% -20,2% -25,5% -12,5% -12,6% -7,8% -9,8% -13,6% -14,8% -15,0% -18,0%

2015 1.çeyreğine ilişkin ihracatta karlılık düzeyi beklentisi Dönem Artar Aynı kalır Azalır Denge 2011/Q1 20,5 47,1 29,9-9,4 2011/Q2 17,6 48,7 29,3-11,7 2011/Q3 21,6 44,8 30,3-8,7 2011/Q4 16,5 45,6 33,1-16,6 2012/Q1 17,2 48,9 30,2-13,0 2012/Q2 15,7 48,4 32,5-16,8 2012/Q3 9,9 48,7 37,6-27,7 2012/Q4 14,3 55,0 26,5-12,3 2013/Q1 14,1 51,6 29,9-15,7 2013/Q2 18,4 46,8 29,0-10,6 2013/Q3 18,7 48,2 27,4-8,7 2013/Q4 19,2 47,8 27,2-8,0 2014/Q1 20,6 50,2 23,2-2,6 2014/Q2 17,1 51,1 26,3-9,2 2014/Q3 16,2 53,6 26,2-10,0 2014/Q4 15,8 47,4 31,2-15,4 İhracatta Karlılık Düzeyi Beklentisi (Denge= Artacak-Azalacak) 57-8,1%-9,4% -8,7% -11,7% -13,0% -12,3% -10,6% -2,6% -8,0% -8,7% -9,2% -10,0% -16,6% -16,8% -15,7% -15,4% -24,9% -21,0% -23,6% -27,7%

2015 yılı sonu itibariyle sektörün genel durumuna ilişkin beklenti Dönem Daha iyi olacak Değişmeyecek Daha kötü olacak Denge 2011/Q1 52,4 37,9 9,8 42,6 2011/Q2 41,4 45,1 13,6 27,8 2011/Q3 35,2 50,9 13,9 21,3 2011/Q4 34,8 43,3 21,9 12,9 2012/Q1 36,5 51,1 12,4 24,1 2012/Q2 29,4 52,4 18,2 11,2 2012/Q3 22,0 60,8 17,2 4,8 2012/Q4 40,6 45,7 13,7 26,9 2013/Q1 37,1 50,6 12,4 24,7 2013/Q2 27,6 58,0 14,4 13,2 2013/Q3 28,0 62,4 9,6 18,5 2013/Q4 27,4 52,2 20,4 7,0 2014/Q1 32,4 52,6 15,0 17,4 2014/Q2 33,2 51,1 15,7 17,5 2014/Q3 23,6 58,0 18,4 5,2 2014/Q4 30,2 49,0 20,8 9,4 Sektörün Genel Durumuna İlişkin Beklenti (Denge= Daha iyi olacak-daha kötü olacak) 58 39,3% 48,4% 42,6% 27,8% 36,1% 30,9% 21,3% 24,1% 12,9% 11,2% 4,8% 26,9% 24,7% 18,5% 17,4% 13,2% 17,5% 9,4% 7,0% 5,2%

2015 yılı sonu itibariyle Türkiye ekonomisinin genel durumuna ilişkin beklenti Dönem Daha iyi olacak Değişmeyecek Daha kötü olacak Denge 2011/Q1 49,9 43,1 7,0 42,9 2011/Q2 42,7 43,2 14,1 28,6 2011/Q3 30,1 52,1 17,9 12,2 2011/Q4 28,1 46,0 26,0 2,1 2012/Q1 35,1 52,1 12,8 22,3 2012/Q2 26,5 58,3 15,2 11,3 2012/Q3 19,2 59,0 21,8-2,6 2012/Q4 40,8 47,5 11,7 29,1 2013/Q1 36,3 53,8 10,0 26,3 2013/Q2 19,8 56,0 24,2 19,8 2013/Q3 26,8 60,5 12,7 14,0 2013/Q4 15,8 42,6 41,6-25,8 2014/Q1 21,4 49,4 29,2-7,8 2014/Q2 28,5 52,5 19,1 9,4 2014/Q3 17,6 53,0 29,4-11,8 2014/Q4 25,6 46,8 27,6-2,0 59 Türkiye Ekonomisinin Genel Durumuna İlişkin Beklenti (Denge= Daha iyi olacak-daha kötü olacak) 31,7% 47,4% 42,9% 36,4% 44,3% 28,6% 12,2% 2,1% 22,3% 11,3% -2,6% 29,1% 26,3% 19,8% 14,0% 9,4% -11,8% -2,0% -7,8% -25,8%

2015 yılı sonu itibariyle Avrupa ekonomisinin genel durumuna ilişkin beklenti Dönem Daha iyi olacak Değişmeyecek Daha kötü olacak Denge 2011/Q1 17,7 55,6 26,7-9,0 2011/Q2 9,0 37,2 53,8-44,8 2011/Q3 6,9 30,3 62,9-56,0 2011/Q4 9,6 29,6 60,8-51,2 2012/Q1 12,8 50,5 36,7-23,9 2012/Q2 7,3 41,9 50,8-43,5 2012/Q3 6,5 50,7 42,8-36,2 2012/Q4 18,8 54,1 27,1-8,3 2013/Q1 11,6 59,2 29,3-17,7 2013/Q2 8,4 58,4 33,2-24,8 2013/Q3 19,1 61,8 19,1 0 2013/Q4 22,8 60,8 16,4 6,4 2014/Q1 25,4 60,4 14,2 11,2 2014/Q2 26,3 57,4 16,3 10,0 2014/Q3 15,4 63,8 20,8-5,4 2014/Q4 12,8 56,2 31,0-18,2 60 Avrupa Ekonomisinin Genel Durumuna İlişkin Beklenti (Denge= Daha iyi olacak-daha kötü olacak) 11,2% 10,0% -2,5% -9,0% -17,7% 0,0% 6,4% -5,4% 2010-Ç1 2010-Ç3-5,8% 2011-Ç1 2011-Ç3 2012-Ç1-23,9% 2012-Ç3-8,3% 2013-Ç1 2013-Ç3 2014-Ç1 2014-Ç3-17,1% -15,8% -36,2% -24,8% -44,8% -18,2% -56,0% -51,2% -43,5%

2015 yılı sonu itibariyle dünya ekonomisinin genel durumuna ilişkin beklenti Dönem Daha iyi olacak Değişmeyecek Daha kötü olacak Denge 2011/Q1 25,2 53,5 21,3 3,9 2011/Q2 11,9 48,4 39,7-27,8 2011/Q3 8,1 37,1 54,8-46,7 2011/Q4 11,2 43,1 45,8-34,6 2012/Q1 17,6 58,0 24,5-6,9 2012/Q2 9,1 51,8 39,1-30,0 2012/Q3 7,5 59,0 33,5-25,9 2012/Q4 23,2 57,6 19,2 4,0 2013/Q1 16,3 63,1 20,5-4,2 2013/Q2 10,8 65,2 24,0-13,2 2013/Q3 21,0 60,7 18,3 2,8 2013/Q4 20,2 63,0 16,8 3,4 2014/Q1 23,6 60,4 16,0 7,6 2014/Q2 21,6 60,7 17,7 3,9 2014/Q3 14,2 60,4 25,4-11,2 2014/Q4 15,0 59,4 25,6-10,6 Dünya Ekonomisinin Genel Durumuna İlişkin Beklenti (Denge= Daha iyi olacak-daha kötü olacak) 61-4,2% 7,6% 2,8% 3,4% 3,9% -9,0% -10,6% 2010-Ç1 2010-Ç3 2011-Ç1 2011-Ç3 2012-Ç1 2012-Ç3 2013-Ç1 2013-Ç3 2014-Ç1 2014-Ç3-2,5% -5,8% -23,9% -8,3% -11,2% -17,1% -13,2% -15,8% -36,2% -44,8% -56,0% -51,2% -43,5%

Teşekkürler. www.tim.org.tr www.timtv.com.tr twitter.com/turkihracat facebook.com/ihracatcilarmeclisi