YELKEN TRİMİ Bu zamana kadar ki bilgilerimiz nezninde, bir teknenin nasıl ve ne mantıkla ilerlediğini, yelkenlerin şekillerini belirlemiş faktörlerin neler olduğunu, yine aynı yelkenlerin ne koşullarda, niye ve nasıl trim edilmesi gerektiğini, teknemizin sabit donanımları olan direk, çarmıklar vb. materyalin de trimle ne gibi bağlantıları olduğunu bilmekteyiz. Artık geriye kalan, denizdeki koşullara bağlı olarak, karadan denize doğru trimle çıkmış bir teknenin, denizde nasıl trim edilmesi gerektiğini bilmektir. Bu konuyu irdelerken yine bölümlere ayırmak faydalı olacaktır. Unutmamalı ki; Teknemizi daha hızlı götürmek için, elimizdeki en önemli koz, yelkenimizi en iyi şekilde trim ediyor oluşumuzdur. 1. Sabit donanım üzerinde değişiklik yapmak Sabit donanıma dahil olan direk, bumba, çarmıklar, istralya vb. karadan denize çıkmadan önce gerekli ölçümler yapılarak (direk bükümü, tel gerginlikleri (tansiyonlar), direk ölçüsü, gurcata ölçüleri vs. ) o anki havaya ve koşullara göre trim edilir. Fakat, bu şekilde denize çıkan tekne eğer koşullar değişecek olursa, max. performansını kaybedecektir. Bu durumda önemli olan, hareketli donanımları değiştirebildiğimiz gibi, denizin ortasında bu sabit donanımları da değiştirebilme yetenek ve kapasitesine sahip olabilmemizdir. Örneğin fırtınalı bir rüzgarda seri yarışa çıktınız ve direğiniz, yelkeninizdeki yük az olsun diye nispeten arkaya yatık ayarlandı. Fakat bir yarış sonra fırtına dindi ve de rüzgar hafif esmeye başladı. İşte bu durumda sizin iyi gitmenizi sağlamış olan fırtına trimi sizin sonunuzu hazırlayacaktır. Öyle ki, yelkende max. yük elde etmek gereken hafif bir havada, teknemizdeki trim bilakis min. yük için ayarlanmıştır. Dolayısıyla böyle belirgin rüzgar değişimlerinde, yelkenli tekne performansı göz ardı edilmemeli, karadaki farklı hafiforta-sert rüzgar trimleri mutlaka gözönüne alınmalıdır. Bir yat üzerinde denize çıkmadan önce yapmanız gereken ayarları bilmeniz için, seyir yaptığınız teknenin karakteristik özelliklerini çok iyi biliyor olmalısınız. Karakteristikleri öğrenmek için internetten teknenizin özelliklerini ve trim ayarlarını bulabilir veya tekne üreticinizden bu detayları isteyebilirsiniz. Belirli bir rüzgar hızında bir teknenin polar diyagramına örnek: Dairesel yöründeki rakamlar teknenin gidiş açısını belirtir. İç içe geçmiş halkalar mil/saat olarak teknenin hızını belirtir. Bu diyagramdan teknenin rüzgarı 100 derece açıyla aldığından en hızlı gidebileceğini anlıyoruz.
Dikkat edilmesi gereken tekne detayları şunlardır: - Direk ön ıstralya, kıç ıstralya ayarları ve nasıl kullanılacağı - (varsa) Runner ayarları, nasıl kullanılacağı - Ana yelkene camadan vurulabilme özelliği - Alt-orta-üst çarmık telleri gerilimleri (sancak ve iskele) - Teknenin polar diyagramının bilinmesi - Tekneye alınacak yelkenler (cinsleri, tipleri, büyüklükleri; Birçok teknede farklı ebatlarda cenovalar vardır) - Teknenin sabit ağırlığı, max. Ağırlığı - Teknenin salma ağırlığı, uzunluğu, yapısı - (Yarışta kullanılmasa da...) Motor özellikleri, kullanılması, bakım, onarımı 2. Yelkenleri kontrol eden donanımlarda değişiklikler yapmak Denizde, seyir esnasında, içinde bulunduğumuz koşullara göre, sabit donanım trimimiz doğru iken, diğer hareketli ekipman ayarları ile teknemizi trim etmektir. Kısacası pupa palangası, arabalar, arka yaka, kaningamlar kullanılarak yapılan trimlerdir. 2.1. GENEL TRİM ÖZELLİKLERİYLE TANIMLAR 2.1.1. YELKENLERDE TRİMLER 2.1.1. Çıtaların gerginliği: Bazı yelkenlilerde çıtaların yelkendeki tansiyonu ayarlanabilir. Bu yolla yelken üzerinde rüzgar etkisinin haricinde yapay bir kavis (tor) elde edilir, bu tor farklı amaçlarda kullanılacaktır. 2.1.2. Güngörmez ipi: Çıtaların görevi yelkenin arkasından rüzgar çıkışı gerçekleşirken bu kısmın yani güngörmezin yapraklamasını engellemektir. Fakat yelken alanı büyük olan teknelerde çıtalar arası mesafe de uzun olacağı için, kuvvetli rüzgarlarda bu ara mesafelerdeki pırpırlamayı da önlemek için yelkenin arka kısmına dikine bir ip geçirilmiştir. Rüzgar şiddeti gerekli kıldıkça bu ip gerginleştirilmelidir. 2.1.3. Kaningam: Kaningam yelkenin ön yakası dediğimiz kısmın tansiyonunu, (direk tepesinden, direk bumba birleşimine kadarki kısım) ayarlamaya yarayan sistemdir. Tansiyonu arttırıldıkça yelkendeki toru ön tarafa, direğe doğru taşır ve böylece yelkendeki rüzgarın çıkışı kolaylaştırılmış olacağından, esen rüzgarlarda da tekne daha kolay doğrultulur. 2.1.4. Arka yaka: Yelkenimizin alt yakasının gerginliğini ayarlayan bu sistem, ana yelkenimizi düzleştirmek amacıyla kullandığımız en etkili sistemdir. Görevi ise Güngörmez in kapalılığını azaltmak yani yelkendeki toru direkt azaltıp çoğaltmaktır. 2.1.5. Araba: Araba dediğimiz sistem, her teknede farklılık gösterebilirken, ana mantık aynıdır; araba bir yelkenin rüzgar ile yaptığı açıyı ayarlayarak (ıskotadan farklı), teknenin orsacılığının, ya da diğer bir anlamda ana yelkendeki gücün ayarlandığı sistemdir. 2.1.6. Pupa Palangası: Palanga alındıkça yelkenin esnekliği ve üzerindeki tor azalırken düzlüğü de artar. Bu arada güngörmez de açılır.
2.1.7. Flok arabası (öne-arkaya): Flok arabası floğumuzun düzlüğünün ve torluluğunun, güngörmezinin kapalı açık oluşunun ayarlandığı sistemdir. Öne alındıkça floktaki tansiyon ve tor artarken, güngörmez kapanır,ana yelkenle olan koridor daralır. 2.1.8. Balon gönderi yüksekliği: Gönder yüksekliği, esen rüzgarın şiddetine göre değiştirilmekle birlikte, birçok istisnai faktör de içerir. Örneğin Balonun dolmasının zorlaştığı kadar hafif havalarda balonun ağırlığının sönmesine sebebiyet vermesinin engellenmesi için balon gönderi nispeten yukarıda kullanılır. Çok esen rüzgarlarda üzerinde az kuvvet oluşsun diye balonun sathını azaltmak amacı ile gönder yukarıda kullanılır. Ya da daha orsacı gitmek istendiğinde yelkendeki ağırlık merkezi öne taşındıkça tekne daha orsacı gideceğinden, apazlarda yukarı kaldırılır. 2.1.9. Barbuholer ayarı: Barbuholer balon ıskotalarını kontrol eden bir ip olup, çok esen dalgalı şartlarda balonun pupa seyrinde ani şekilde yer değiştirip teknenin dengesini bozmasını engellemek, nitekim onu stabilize etmek amacı ile kullanılır. 2.2. DİREKTE TRİMLER 2.2.1. Gurcata kapalılığı: Gurcataların bu ayarı direğin bükümünü arttırmak için kullanılır. 2.2.2. Gurcata uzunluğu: Çarmıhların gurcatanın üstünde kalan kısmının tansiyonunu belirler, dolayısıyla ne kadar uzun olurlarsa, direğin üst kısmındaki esnemeler o kadar az olacaktır. 2.2.3. Direk dibi: Teknenin ayarlarının tutması için ve de her tekneye ve de kaptanına göre yapılan ayardır. Direğin tekneye monte olduğu kısmının teknenin kıç-baş ölçüsüne göre yeridir. 2.2.4. Yan tansiyonlar: Çarmıkların ne kadar gergin olduğunun ölçüsüdür. 2.2.5. Ön tansiyon (istralya tansiyonu): Floğun içinden geçen telin ne kadar gergin olduğudur. Bu tel ne kadar gergin olursa o tekne o kadar orsacı gidecektir. 2.2.6. Direk ölçüsü: Direğin ne kadar dikik ya da yatık olduğunun ölçüsüdür. 2.3. TEKNEDE ÜZERİNDEKİ TRİMLER 2.3.1. Salma çekikliği: Salmanın ne kadar çekik olduğunun ölçüsüdür. Salmanın teknenin altında kalan kısmının azalmasını istediğimizde, eğer salma milli bir salma ise salmayı çekerken teknenin altındaki (salmada) ağırlık merkezi geriye gideceğinden dolayı, teknenin doğrultulması daha kolay olacağının yanı sıra teknenin orsa gidiş açısı da düşecek böylece üzerindeki yük de azalacaktır. 2.3.2. Ekibin dağılımı: Ekibin seyir esnasında, tekne üzerindeki dağılımı önemlidir. Orsa ve apazda tekne bir tarafa yatarken, ekibin diğer tarafta trapezde durması; pupa seyrederken ekibin kıça doğru kayması; çok hafif havalarda, küçük teknede ekibin tekne üzerinde fazla hareket etmemesi ekibin tekne üzerindeki dağılımının ideal ölçüleridir. Bunların her birinin hangi mantık ve sebeple, hangi koşullarda nasıl olmaları gerektiğini görmüş, dolayısıyla koşullar değiştiğinde de, üzerlerinde nasıl değişiklikler yapmamız gerektiğini pratik eğitimler sırasında öğrenmiştik.
Şimdi ise, bazı detay noktalara değinerek bu ayarlar ile birlikte yelkenlerimizi nasıl kullanmamız gerektiğini durum analizi şeklinde görelim: 2.2. ÖZELLİKLE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN TRİM DETAYLARI Ana yelken ıskotası - Arabası bağıntısı (Orsa): Çok hafif havalar dışında ana yelkenimiz her zaman güç ile dolacağından ötürü, teknemiz yatana kadar ıskotayı almamız gereken en son noktaya kadar alırız. Fakat hafif havalarda ıskotayı sonuna kadar almak yelkenlerimizi kasıp, güngörmezini kapatacağından ötürü, bu istemediğimiz durumdan kurtulmak için ıskotamızı biraz boşlarız. Fakat ıskotamızı boşlamak bize istediğimiz yelken formunu verirken, bumbamızın omurga hattı ile yapacağı açıyı arttıracağından bize orsa derecesi kaybı olarak geri dönecektir, bunu engellemek için de, arabayı (yani bumbayı) rüzgar üstüne çekeriz ki, açık bir güngörmezle hızlı, doğru yelken açısıyla da orsacı gitmeyi başarabilelim. Rüzgarın yelkene geliş açısı Güngörmezin açık- kapalılık durumu Pupa palangası: Hafif havada orsa giderken asla alınmamalı! Rüzgar estikçe daha fazla alınmalı! Apazlarda, tekne düz giderken kafasını açmasına sebep olmayacak kadar çok alınık, orsalamasına sebep olmayacak kadar az alınık olmalıdır. (Sebebi alındıkça yelkendeki yük miktarının artmasıdır) Pupada ise direkle yaptığı açı 90 derece olacaktır ki, fazla boş olup knock down yememize sebep olmasın, ya da fazla geri olup bize broş yedirtmesin Direk- bumba açısı Ana Yelken üzerine binen yük Güngörmez biçimi Ana yelken iskota Arabası: Rüzgar üstüne çekildikçe teknemiz daha orsacı gidebilecektir (teknenin dizaynına bağlı olarak, yelkenimiz omurga hattına yaklaştıkça) Bununla beraber yelkenin orsa yükünü de arttıracağından, tekneyi doğrultabildiğimiz havalara kadar rüzgarüstüne alınık, daha sert koşullarda ise nispeten bırakılı olmalıdır. Rüzgarın yelkene geliş açısı Güngörmezin açık- kapalılık durumu
Arka Yaka (anayelken) : Hafif havada, yelkenin formuna çok tor vermemek için alınmalıdır. Özellikle çok hafif havalarda yelkenin üzerindeki rüzgarın sürekli kayması için yelkenin dümdüz olması sağlanmalıdır. Çok sert havalarda ve fırtınalarda da, yelkene çok yük binmemesi amacıyla arka yaka alınmalı ve yelken düz hale getirilmelidir. Orta kuvvetli havalarda ise yelkene tor verilmelidir. Yelken üzerinden kayan rüzgar türbülans yaratmayıncaya kadar, yelkene tor verilmesi tercih edilir. Arka yaka ayarına yelkenin gaz pedalı diyebiliriz. Havanın sertlik durumu Teknenin yatma açısı (teknenin tartılabilirliği) Yelkenin arkasında bulunan tüyler Tor miktarı Kaningam (anayelken) : Hafif havada, yelkenin form esnekliğini bozmamak açısından alınmamalıdır. Direk ortalarından başlayıp bumbanın bitimine doğru olan doğrultudaki potlar, çok uzun ve çakışan (zararlı pot) olmadıktan sonra, kısa boylu ve paralel potlar, yelkenimizde bulunması gereken potlar olup, bunların yelkenin şeklini bozuyor düşüncesiyle ortadan kaldırılması için kaningamı çekmek, büyük bir hatadır. Kaningam rüzgar sertledikçe, giderek daha da çok çekilmelidir. Ana yelken üzerinde, ön tarafta meydana gelen potlar Ana yelkenin ön tarafında tor miktarı Ana yelken ıskotasının kullanımı (centerboard): Her dümencinin stiline göre değişiklikler gösterir. Bu konu üzerinde tecrube kazandıkça beceri elde edeceğiniz kesin. Flok (Cenova) arabası: Boyutları ve ayardaki tesiri ufak görünse de, flok arabası için yelkenli teknenin orsa verimini belirleyen ana faktördür demek yanlış olmayacaktır. Flok arabası floğun güngörmez gerginliğini, floğun toru ile birlikte belirlerken, bunu flok ıskotası tansiyonunun dikey bileşenini ayarlamak ile yapar. Bu ayar ile ilgili bilgi, yelken trimi tablosunda mevcuttur. -Tekneyi tartamadığımız durumlarda floktaki toru azaltmak istiyorsak, arabayı en arkaya alırız. -Floğun üst kısmında tor yaratmak istiyorsak, uygun bir pozisyona kadar arabayı öne alırız.
Flok üzerindeki yükler Floğun üst ve altındaki tüyler ve tor farkları Flok ıskotasının kullanımı (centerboard): Flok ıskotası ana yelken ıskotası gibi, sürüş sırasında teknik amaçlı, hareketli olarak kullanılmaz, temel olan çeşitli koşullarda, floğu doğru pozisyon ve şekil olarak ayarlayıp, ıskotayı sabitlememizdir. Hafif havalarda, flok ıskotasının ne kadar alınması gerektiği formuna gözle bakılarak ayarlanır, çünkü koşullar hassas, ve floğun her zamankinden daha az çekili olması çok daha önemlidir. Flok iskotasıyla seyir sırasında fazla oynamamaya dikkat etmeliyiz. 3. Sağanakların Kullanılması Sağanak, bildiğimiz gibi yelkende, bulunduğu ortama göre daha yoğun bir rüzgar anlamına gelir. İşte bir seyir esnasında sağanağa girmek sonucunda, sağanağın daha yoğun etkisini, yelkenimizdeki güç artışıyla hissederiz. En başında da söylediğimiz gibi, koşullar kısa süreli de olsa, değişeceğinden ötürü, bu daha sert rüzgara uyum çerçevesinde tekne trimimizde temel bazı değişikliklere gideriz, nitekim ORSADA: Iskotamızı (yelkenimiz ve ıskotamız esneyip bumbamız rüzgaraltına doğru gideceğinden dolayı) çok az da olsa biraz daha alırız. Palangayı çekeriz Flok arabasını floğu güçlendirmek için öne doğru alırız. Önemli Uyarı-1: Bu modifikasyonların hepsi, teknenin tartılabildiği, üzerindeki gücü arttırmak istediğimiz duruma göre hazırlanmıştır. Eğer teknemiz bu sağanak ile birlikte tartamayacağımız bir hal alıyorsa, 1. ve 3. maddelerin tam tersi yapılmalıdır! Önemli Uyarı-2: Sağanak geldiğinde yaptığımız işlem ne olursa olsun, sağanak gittiğinde de (ya da normal bir durumda hava kuvveti azaldığında), o işlemleri gerisin geriye aynı şekilde uygulamak gerekmektedir. Yoksa teknemizde verim düşüklüğü olacaktır. Önemli Uyarı-3: Bu işlemler, büyük teknelerde çabucak yapılmadığından, trimle oynamak yerine dümencinin yapacağı küçük rota değişiklikleri uygulanır. (orsada sağnağa girildiğinde rüzgarüstüne çıkmak; apazda sağnağa girildiğinde kafayı açmak gibi) Bir sağanak yaklaşırken (hangi seyri gidersek gidelim), ya da kesilirken (uzaklaşırken) mutlaka dikkatle gözlemlenmelidir. Özellikle de sağanak yaklaşırken, çok dikkatli olmalı, sağanağın yönü, kuvveti, hızı, çevreye etkisi çok iyi bilinmelidir. Bunun önemini ise şu şekilde örnekleyebiliriz: Örneğin sert bir havada orsa giderken, gelen sağanak çok kuvvetli ise, ve biz tam sağanağa girerken teknemizi ona göre trim etmemişsek, hepsinden önemlisi
ıskotamızı sağanak gelmeden hemen önce kaçırıp, max. trapez yapmadıysak, teknemiz rüzgar altına bayılacak, atladığımız hazırlığın ve sağanak şiddetinin derecesine göre belki verimimiz düşecek, belki teknemiz yatacak ve duracak belki de broş yiyeceğiz. Başka bir örnek de, yine orsa da, gelen sağnağın rüzgaraltına dönmüş bir rüzgardan oluşmasıdır. Buna dikkat edip, önceden teknemizin kafasını açmamamız halinde, sağanak yelkenimizi rüzgarla dolduracak ve teknemizi belki de bir anda tramola atmaya zorlayarak bizi batıracaktır. Bu yüzden sağanaklara karşı uyanık olup, onun teknemize karşı olan tesirini, dezavantaj yerine avantaja çevirmeyi başarmalıyız. Teknenin gerektiğinden fazla yatması rüzgaraltına doğru fazladan sürüklenmesine ve dümen hakimiyetinin azalmasına sebep olur. Bu da orsa seyrinde yol kaybına yol açar. Tekneyi fazla yatırmak, kullanılan yelken alanını azaltır, Dümen nedeniyle su altında daha fazla türbülans oluşur, Hakimiyet azalır, Tekne hızı azalır. Diyelim ki, rüzgar kuvvetinin hafif olduğu bir gün denize çıktık ve yine aynı gün içinde rüzgar kuvveti periyodik olarak artarak fırtına seviyesine ulaşacak. Teknemiz fullpower aşıldığında, yani bizim max. trapez yapıp da, teknemizi yine de tartamamaya başladığımız durum çizgisine gelindiğinde, ilk yapılması gereken şey, artık bundan böyle ana yelken ıskotasıyla oynamaktır. Yani teknemiz düz gidecek derecede boş bırakılıp (sağanak geldiğinde), boşu alınmalıdır (sağanak kesildiğinde). Bu işlem teknemizin o durumda max. verimli gitmesi için mutlaka yapılmalıdır. Rüzgar fırtına şiddetine doğru gittiğinde, ana yelkenin bomboş olmasına rağmen, rüzgarüstü taraftan rüzgarın direkt, rüzgaraltı taraftan ise dolaylı etkisiyle bayrak gibi sallandığını ve de ıskotada hiç yük olmadığını yaşarsınız. Bu durumda dümencinin yapabileceği hiçbir şey kalmamış demektir. Flokçu cenovasını biraz boşlayarak tekneyi rahatlatacaktır. Eğer tekne ufak Rüzgarüstü Veya Rüzgaraltı yatışları gösteriyorsa, bunu dümenci ana yelken ile dengelemelidir. Fakat bu yatışların boyutları büyük oluyorsa flokçu cenova ile müdahele edecektir. Bunun ötesi durumlarda ise yani her iki yelkenin de bomboş olduğu fakat teknenin yine de yattığı durumlarda, ana yelken indirilmelidir.
Not: Yatlarda stabilite centerboardlara göre daha yüksek olduğundan ötürü, ana yelkeni boşlamak ve almak da, boyutları itibariyle zor olacağından dolayı, camadan vurma adı verilen ve anayelkende mandarın biraz bırakılıp gerilerek sabitlenmesi anlamına gelen yöntem kullanılır. 4. Tüy Kavramı Tüyler temel olarak; Yelken üzerinden akan hava moleküllerinin, akış tablosudur. Eğer yelkenimiz üzerindeki her noktaya bir tüy yerleştirirsek, yelken üzerindeki hava molekülü akışının bir tablosunu çıkarmış ve hangi noktada nasıl bir akış olduğunu anlayabiliriz. Amaç, tüm akışın bumbaya paralel oluşunu sağlamaktır. Rüzgarın yelkeni önden arkaya doğru, boylu boyunca yalayıp, güngörmezden paralel olarak çıkması gerekmektedir. Ön tüyler: Tüyler, yelkenimizin rüzgaraltı ve rüzgarüstü kısmındaki hava akımının doğrultusunu gösteren, böylece olası trübülans ı engellemeye yarayan materyallerdir. Ağırlıklarının hassasiyetine olumsuz etki yapmamasından ötürü, bildiğimiz yünden yapılırlar. Bulunmaları gereken yer, yelkenin, rüzgarla direkt olarak karşılaştığı ilk yer olduğundan, çift yelkenli teknelerde cenovanın ön tarafında bulunurlar. Tüy ifadesi: Paralel tüyler: Düzenli hava akımı Rüzgaraltı tüy havaya kalkarsa: Iskota boşlanmalıdır, ya da daha orsacı gidilmelidir Rüzgarüstü tüy havaya kalkarsa: Iskota alınmalıdır, ya da daha kafayı açarak gidilmelidir Önemli olan, tüyleri paralel konuma getirmek ve öylece tutmaktır. Iskota veya dümen müdahelesinden hangisinin yapılacağı tamamen bize bağlı olarak, seyir amaçlı mı yoksa kerterize doğru mu hareket ettiğimize göre değişir. Cenovamızda bulunan tüyler yelkenin hem rüzgaraltı hem de rüzgarüstünde bulunur. Amacımız her seyirde bu tüyleri birbirine paralel hale getirecek şekilde trim yapmak olmalıdır. Eğer rüzgaraltı tüy hareket ediyorsa: 1) Tekne orsalamalı veya 2) Yelken hafif boşlanmalıdır. Eğer rüzgarüstü tüy hareket ediyorsa: 1) Tekne kafayı açmalı veya 2) Yelken hafif alınmalıdır. Arka tüyler: Bu tüyler yelkenimizin gün görmezinin uç kısmında, yani tam çıkışında bulunur. Görevi ise, bölgesel olarak yelken çıkışındaki hava akımını göstermektir. Yelkenleri trim etmek en zor hafif hava ile orta hava arasında olacağından ötürü, bu tüyler bu koşullarda yelkenin bel kemiği olan güngörmez trimini bize olduğu gibi rapor ederek, iyi ayarı bulmamızı kolaylaştırırlar.
Arka tüyler, orta hava ve üzerinde yelkenin her noktasına hava akımının değeceğini bildiğimizden ötürü, devamlı olarak uçuşacaktır. Eğer hafif havada güngörmez kapalı ise de, güngörmezin rüzgaraltındaki tribülans artarak, tüyün arkaya kıvrılmasına sebep olacaktır. İşte hafif kuvvetli havalarda, güngörmezin kapalılık derecesini; tüyün arkaya doğru uçuşma oranı / rüzgaraltına kıvrılma oranı belirleyecektir. Bu oran 1 den büyük ise güngörmezimiz açıktır, (çok hafif havalarda olması gereken), 1 den küçük ise güngörmezimiz nispeten kapalıdır (çok kapalı olmamak kaydıyla şıkır havada istenen durum) Oran açılımı ise şıkır hava dediğimiz, teknenin tartılabildiği hafif ile orta hava arasına doğru, %60 arkaya kıvrık, %40 uçuşuyor şeklinde olacaktır. Unutmayalım ki, orta kuvvette rüzgarda güngörmezi daha fazla kapamalıyız, fakat bunu yaptığımızda dahi tüylerin uçuşuyor olması ilk başta belirttiğimiz nedenden ötürü, güngörmezimizin açık olduğunu kesinlikle göstermez. Eğer bir yelkenin güngörmezinde farklı aralıklarda bu tüylerden birden çok var ise, yelkenimizin güngörmezi, bütün tüylerin de hareketinin birbirine paralel olacağı şekilde yapılmalıdır. Ana yelkenin arkasında bulunan tüylerimiz bize ana yelkenin üzerindeki hava akışını gösterir. Amacımız her seyirde bu tüyleri paralel yapacak şekilde trim yapmak olmalıdır.
TRİM TABLOSU* Hafif R.: Orta R.: Sert R.: Fırtına: Dalgalı Su: Dalgasız Su: Ana yelken Çıtaların gerginliği: az çok çok az çok az Güngörmez ipi: az az çok çok / / Kaningam: az az çok max. az çok Arka yaka: çok az çok max. az çok Araba (r.ü.'ne çekiklik): çok orta az min. / / Palanga: min. orta çok min. az çok Flok Flok arabası (öne gidiş): çok çok orta az çok az Flok arabası (içe geliş): çok çok az min. çok az Flok kaningamı: az orta çok max. az çok Balon Gönder Yüksekliği (pupa): çok az çok çok çok az Gönder Yüksekliği (apaz): çok orta çok / / / Barbuholer çekikliği: min. min. min./az az biraz / Direk Gurcata kapalılığı: çok orta az az / / Gurcata boyu: sbt sbt sbt sbt / / Takoz: az orta orta az çok az Ters takoz: / az orta çok az çok Direk dibi: sbt sbt sbt sbt sbt sbt Yan tansiyonlar: az çok orta orta / / Ön tansiyon: orta çok çok orta / / Direk ölçüsü: çok orta az çok az / / Salma Salma çekikliği (orsa): 0 0 az çok / / Salma çekikliği (pupa): çok çok orta orta/az orta çok *Trim tablosundan yararlanırken, deniz ve rüzgarın durumuna göre ve teknenizin özelliklerine göre en uygun ayarı yapmalısınız. Fakat deniz üzerinde tüm kriterler sabit olmadığı için, hiçbir trimin ideali yoktur. Seyir tecrubesi arttıkça, kendi deneyimlerinizden yararlanarak, her hava şartında, farklı tekneler için kendinize bir ideal trim çıkarabilirsiniz. Yukarıda verilenler genel geçerliği olan trim özellikleridir.