2008 Microsoft Power Point Yrd. Doç. Dr. Alper Aytekin Alper Aytekin ZKÜ Bartın Orman Fakültesi 01.01.2008
1. Sunu Hazırlamaya Başlama MS PowerPoint programı yaygın olarak kullanılan bir sunum programıdır. Bu program grafiklerle desteklenmiş, ses ve canlandırma efektleri içeren slaytlar hazırlayarak bir sunu oluşturmanızı sağlar. Programı başlatmak için: Başlat (Start) Programlar(Programs) Microsoft Office PowerPoint PowerPoint programını çalıştırdığımızda adsız bir sunu dosyası açılmıştır, ilk slayt başlık slaytıdır. Ms PowerPoint 2003 programının İngilizce versiyonun arayüzü aşağıdaki gibidir, diger versiyonlarda buna benzemektedir. 1. Başlık Çubuğu 2. Menü Çubuğu 3. Standart Araç Çubuğu 4. Biçimlendirme Araç Çubuğu 5. Anahat 6. Slaytlar 7. Dikey Cetvel 8. Yatay Cetvel 9. Başlık Ekleme Alanı 10. Alt Başlık Ekleme Alanı 11. Görev Bölmesi 12. Görünüm Düğmeleri: Normal Görünüm, Slayt Sıralayıcısı Görünümü, Slayt Gösterisi 13. Not Ekleme Alanı 14. Durum Çubuğu 2
1.1 Temel MS PowerPoint Kullanım Bilgileri Sununuza yeni slayt eklemek için: Ekle (Insert) Yeni Slayt (New Slide) Slayt eklediğinizde yeni slayt, seçili slayttan sonra eklenecektir. <Metin Eklemek için tıklayın> yazılı alana metinlerinizi girip, Biçimlendirme Araç Çubuğunu (4) kullanarak slaytlarınızı hazırlamaya başlayabilirsiniz. Eklediğiniz slaytların sununuzda nasıl görüntüğünü görmek için F5 fonksiyon tuşunu veya: Slayt Gösterisi (Slide Show) Gösteriyi Görüntüle (View Shov) Slayt gösterisi sırasında slaytlar arasında geçiş yapmak için klavyenin boşluk tuşunu yada yön tuşlarını kullanabilirsiniz. Slaytlarınızın arka plan rengini değiştirmek için: Biçim (Format) Arka Plan (Background) Hem normal görünümde hem slayt sıralayıcısı görünümde slaytlarınızın yerini fare yardımı ile tutup kaydırarak değiştirebilirsiniz. Slaytlarınızı kopyala yapıştır yöntemi ile çoğaltabilirsiniz. Bu yöntemle çoğalttığınız slaytlarda biçimlendirme kopyalanmaz. Biçimlendirmenin korunması için Düzen (Edit) Çoğalt (Duplicate) Slaytlarınıza resim, grafik, tablo ve diyagram ekleyebilirsiniz. Ekleme işlemini Menü Çubuğundaki (2) Ekle menüsünü kullanarak veya Kopyala/Yapıştır yöntemi ile yapabilirsiniz. Bilgisayaranızda bulunan bir resmi slayta eklemek için: Ekle (Insert) Resim (Picture) Küçük Resim (From File) Slaytınıza tablo, grafik, resim ve yazı kutusu eklemek için: Ekle (Insert) Tablo (Table) Ekle (Insert) Grafik (Chart) Ekle (Insert) Resim (Picture) Ekle (Insert) Yazı Kutusu (Text Box) 3
1.2 Tasarım Şablonları (Design Templates): PowerPoint programını açtığınızda karşımıza boş bir sunu gelmişti. Buraya kadar anlattıklarımız ile sununuza yeni slaytlar ekleyerek ve içlerini gerektiği biçimde doldurarak bir sunum hazırlayabilirsiniz. Bununla birlikte PowerPoint programının kendi tasarım şablonları bulunmaktadır. Bu şablonları kullanarakta sunumunuzu hazırlayabilirsiniz. PowerPoint programının kendi tasarım şablonlarından yararlanmak için slayt tasarımı görev bölmesini açın: Biçim (Format) Slayt Tasarımı (Slide Design) Buradaki şablonlardan birini, üzerine tıklayarak seçebilirsiniz. Sununuza yeni slayt eklediğinizde, aynı tasarım yeni slayta uygulanmaktadır. Seçtiğiniz şablonu slayt tasarımı görev bölmesindeki başka bir şablonun üzerine tıklayarak değiştirebilirsiniz. 1.3 Slayt Düzeni (Slide Layout): Slaytlarınıza yerleştirmek istediğiniz öğeleri (metin, grafik vs.) slayt üzerinde nereye yerleştireceğinize karar verirken bu bölmeyi kullanabilirsiniz. Slayt düzeni ile ilgili seçenekler için slayt düzeni görev bölmesini açın: Biçim (Format) Slayt Düzeni (Slide Layout) PowerPoint, sunuya yeni slayt eklediğinizde seçim yapmanız için slayt düzeni görev bölmesini açar. Resimde, slayt düzeni görev bölmesinde kullanılabilen bazı düzenler görülmektedir 4
1.4 Slayt Asılları (Slide Master): Sununuzdaki başlıkların yazı tipi ve madde imi gibi genel slayt öğelerinin görünümünü değiştirmek isterseniz, her slaytı tek tek değiştirmeniz gerekmez. Bunun yerine bir asıl kullanarak hepsini bir defada değiştirebilirsiniz. Birden fazla slaytta görünmesini istediğiniz, amblem gibi resimleri asıla ekleyebilirsiniz. Asıl Slayt görünümünden çıkmak için, Asıl Slayt araç çubuğundaki Asıl Görünümü Kapat ı tıklatın. Asıl slayt ı görmek için: Görünüm (View) Asıl (Master) Slayt asılları ile tüm slaytlarda standart olarak kullanılacak biçemleri, sabit metinleri ve nesneleri asıl slayta yerleştirip bir anlamda şablon oluşturabilirsiniz. İpucu: Oluşturduğunuz şablonu bir tasarım şablonu (design template, *.pot) olarak kaydedip, başka sunularınızda da kullanabilirsiniz. 1.5 Arka Plan Oluşturma Sununuzda varolan arka planı değiştirebilirsiniz. Bunun için Arka Plan menüsünü açın: Biçim (Format) Arka Plan (Background) Eğer arka plana tek renk uygulanmak isteniyorsa, gelen renk tablosundan bir renk seçilerek Uygula (Apply) butonuna tıklanır. Eğer arka plana gradyant (gradient), doku (texture), desen (pattern) veya resim (picture) eklenmek isteniyorsa (Dolgu Efektleri) Fill Effect seçeneği kullanılır. Seçtiğiniz arka planın tüm slaytlara uygulanması için Tümüne Uygula (Apply to All) butonuna tıklanır. 5
1.6 Slayt Geçişleri (Slide Transition) Slayt gösterisi sırasında slaytın ekrana gelişi ve ekrandan çıkışı için değişik görsel efektler yaratabilirsiniz. Bunun için: Slayt Gösterisi (Slide Show) Slayt Geçişleri (Slide Transition) Slayt geçişleri görev bölmesini kullanarak, slayt geçişi effektinin hızını denetleyebilir ve ayrıca ses ekleyebilirsiniz. Ekleyeceğiniz effektin tüm slaytlara uygulanması için Tüm Slaytlara Uygula (Apply to All Slides) butonunu kullanabilirsiniz. 1.7 Animasyon Düzenleri (Animation Schemes) ve Özel Animasyonlar (Custom Animation) Animasyon efektleri PowerPoint slaytlarınızdaki metinlere, resimlere ve diğer içeriklere hareket kazandırır. Bunun yanı sıra, dinleyicinin odak noktasını yönlendirmenize, önemli noktaları vurgulamanıza ve öğeleri yakınlaştırarak veya uzaklaştırarak slayt alanını genişletmenize yardımcı olurlar. Animasyon Düzenleri görev bölmesini açmak için: Slayt Gösterisi (Slide Show) Animasyon Düzenleri (Animation Schemes) Ekleyeceğiniz effektin tüm slaytlara uygulanması için Tüm Slaytlara Uygula (Apply to All Slides) butonunu kullanabilirsiniz. 6
Özel Animasyon görev bölmesini açmak için: Slayt Gösterisi (Slide Show) Özel Animation (Custom Animation) Tıklama İle Başlama (fare simgesi ile gösterilmiştir): Animasyon efekti slaytı tıklattığınızda başlar. Önceki İle Başlama (simgesiz): Animasyon efekti listedeki bir önceki efektin başlaması ile başlar (yani bir tıklama iki veya daha fazla animasyon efektini başlatır). Öncekinden Sonra Başlama (saat simgesi): Animasyon efekti listedeki bir önceki efekt biter bitmez başlar (yani bir sonraki animasyon efektini başlatmak için ek bir işlem yapmaya gerek yoktur). 1.8 Gizli Slaytlar Sununuzda gereksinim duyduğunuz, ancak slayt gösterisinde yer almasını istemediğiniz bir slayt varsa bu slaytı gizleyebilirsiniz. Bunun için Anahat (Outline) ve Slaytlar (Slides) sekmelerinin bulunduğu bölümde Slaytlar (Slides) sekmesinde olmalısınız. Sol taraftaki slaytlar içinden saklamak istediğiniz slayta tıkladıktan sonra iki şekilde bu slaytı saklayabilirsiniz: 1. Farenin sağ tuşuna tıklayarak açılan menüden Slaytı Sakla (Hide Slide) seçeneğini seçebilirsiniz, Ya da 2. Slayt Gösterisi (Slide Show) Slaytı Sakla (Hide Slide) 1.9 Slaytlara Not Eklemek Bir slayta not eklemek için iki farklı yol kullanabilirsiniz: 1. Normal görünümdeyken not girmek istediğiniz slaytı seçin. Not bölmesine gelip mouse imleciyle tıklayıp istediğiniz notu yazınız. 2. Notlarınızı Not Sayfaları Görünümünü kullanarakta girebilirsiniz. Bunun icin notları girmek istediğiniz slayta geçin: Görünüm (View) Not Sayfaları (Notes Pages) Tekrar Normal Görünüme dönmek için: Görünüm (View) Normal 7
1.10 Slaytlara Resim Eklemek (Clipart kullanımı) Slaytlara bilgisayarda kayıtlı olan gerçek resimler, clipartlar ve başka programlardan resimler eklenebilir. Slayta kayıtlı olan bir resmi eklemek için: Ekle (Insert) Resim (Picture) Dosyadan (From File) Ekrana gelen pencereden resmin kayıtlı olduğu yere girilerek resim bulunur ve Ekle düğmesi tıklanır. Slayta küçük resim (clipart) eklemek için Ekle (Insert) Resim (Picture) Küçük Resim (Clipart) Açılan Clipart görev bölmesinden arama yapılarak ilgili küçük resimlere ulaşılır. İpucu: Başka bir programdan resim eklemek için, resim üzerinde Kopyala (CTRL+C) sonra da slayt üzerinde Yapıştır (CTRL+V) komutları kullanılabilir. 1.11 Slaytlara Alt Bilgi, Üst Bilgi Eklemek Üstbilgi ve altbilgiler her slaytta görüllebilir. Genellikle sunu başlığı, slayt numarası, tarih ve saat, sunucu adı gibi bilgiler altbilgi ve üstbilgi olarak slaytlara veya notlara eklenebilir. İpucu: Genellikle başlık slaytına altbilgi veya üstbilgi eklenmez. Üstbilgi ve altbilgi eklemek için View (Görünüm) Altbilgi, Üstbilgi ( Header and Footer) Slayt (Slide) veya Notlar ve Dinleyici Notları (Notes and Handouts) sekmelerinden birini seçerek buradaki tercihlere göre bir slayta veya bir not sayfasına veya bir sununun tamamına altbilgi ve üstbilgi ekleyebilirsiniz. Bu altbilgi ve üstbilgilerin bütün slaytlarda görünmesi için Tümüne Uygula (Apply to All) butonunu kullanabilirsiniz. 8
2. Sunu Kaydetme Türleri Sunu (Presentation,*.ppt): Tipik bir Microsoft PowerPoint sunusu kaydetme. Windows Meta Dosyası (Windows Metafile, *.wmf): Slaytı grafik olarak kaydetme. GIF: Slayyı Web sayfaları üzerinde kullanılacak bir grafik olarak kaydetme. JPEG: Slaytı Web sayfaları üzerinde kullanılacak bir grafik olarak kaydetme. Tasarım Şablonu (Design Template, *.pot): Sunuyu bir şablon olarak kaydetme. PowerPoint Gösterisi (PowerPoint Show, *.pps): Her zaman bir slayt gösterisi sunusu olarak açılacak bir sunu kaydetme. Web Sayfası (Web Page, *.htm,*.html): htm dosyası ve tüm destek dosyalarını içeren bir klasör olarak kaydetme. İpucu: Sunularınızı.pps uzantılı kaydettiğinizde, sunuyu powerpoint olmadan da gösterebilirsiniz. 3. Sayfa Yapısı ve Yazdırma Dosya (File) Sayfa Yapısı (Page Setup) yoluyla Sayfa Yapısı iletişim penceresine ulaşırsınız: Slayt Boyutu: Slayt boyutu açılır listesinde çeşitli slayt boyutları vardır. Varsayılanı Ekran Gösterisidir (On-screen Show). Genişlik ve Yükseklik: Birimler cm cinsindendir. Kendiniz yazarak yada artırma eksiltme düğmeleri ile belirleyebilirsiniz. Yön (Orientation): Slaytların sayfada görünüm yönünü belirleyebilirsiniz. Sayfa yapısını yukarıdaki pencereden ayarladıktan sonra Dosya (File) Baskı Önizleme (Print Preview) yoluyla slaytların basıldığında nasıl görüneceğini kontrol edebilirsiniz. Dosya (File) Yazdır (Print) menüsünü kullanarak yada CTRL+P kısayolunu kullanarak Yazdır iletişim penceresine ulaşabilirsiniz. Referanslar: 1. http://office.microsoft.com/tr-tr/powerpoint 2. Power Point Presentation Basics MS Office 2000 Version (University of California, Berkeley, 2003) 9