Fizyoloji ve Davranış
sorular sorular - sorular Farketmeden sıcak sobaya dokunduğunuzda hemen elinizi çekersiniz. Bu kısa sürede vücudunuzda neler olur? Kafein, esrar, alkol v.b.nin vücudunuzda ne tür etkileri olur? Yüksek tansiyon ve başağrısı kontrol edilebilir mi? Utangaçlık, saldırganlık, zeka kalıtsal mıdır?
DAVRANIŞIN BİYOLOJİK TEMELLERİ Her bir davranışın altında yatan binlerce sinirsel süreç, saniyenin binde ve hatta milyonda biri kadar ufak birimlerle ifade edilebilen kısa bir zaman süresi içinde sinir sisteminde gerçekleşir.
Ruhsal durum-beden ilişkisi için Sinir sistemi İç salgı bezleri (Endokrin sistem)
SİNİR SİSTEMİ Bedenin her yerine yayılmış olan her birimi birbiriyle ilişki halinde bulunan bir elektriksel ve kimyasal iletişim ağıdır. 3 düzeyde ele alınır. 1. Düzey- Sinir hücresi (Nöron) 2. Düzey Sinir hücresi gruplaşmaları 3. Düzey Sinir sistemi
SİNİR SİSTEMİ 1. Düzey: Sinir hücresi (nöron) Beyinde yaklaşık 13 milyar nöron vardır. 3 kısım: Hücre gövdesi Dendritler Akson
Dendritler Akson ucu (fırça) Ranvier boğumu Myelin kılıf Çekirdek Bir nöronun yapısı
Hücre Gövdesi Yapısı: Çekirdek: Kromozom ve genleri içerir. Sıvı: Besleyici madde içerir. Zar: Sınırları belirler. Rengi gridir.
Dendritler Yapısı: Gövdeden çıkan saçaklardır. Uzun, ince, çalı görünümünde olabilir. İşlevi: Diğer nöronlardan gelen aktarımı alır.
Akson Yapısı: Hücre gövdesinde çıkan kuyruksu yapıdır. İşlevine bağlı olarak milimetreden küçük 1 metreden uzun olabilir. Bazılarında miyelin kılıf bulunur. Rengi beyazdır. Akson Yan Akson Uç Fırça Sinaptik kesecikler Sinirsel aktarıcılar (nörotransmitterler denen kimyasal maddeler)
Glia Sinir sistemi içinde dolgu maddesi gibidirler. İşlevleri tanım olarak bilinmemektedir. Bilinenler: Beyne destek olmak Sinir siteminin tamir ve bakımına yardımcı olmak Sinir sisteminin gelişmesine yardımcı olmak Nöronları desteklemek ve beslemek. İnsan belleğinde rolü var.
Sinir Hücresinin Yapısı Özellikleri: Doğumda sinir hücreleri tamdır. Nöron hücreleri yenilenmiş Doğumdan sonra sinir hücreleri büyür, kılıflanır, aralara bağlar kurulur. Diğer hücrelerden farklı yapıdadır.
Sinir hücresinin işleyişi 1. Akson boyunca iletim Elektrokimyasal süreç: Aksiyon potansiyeli Na + ve K + geçişi Hücre zarının iki yanında bulunan iyonların yer değiştirmesi
Sinir hücresinin işleyişi 2. Sinapslarda aktarım ve sinirsel aktarıcılar Biyokimyasal madde sinapslardaki kapçıklardan çıkar.
Nöronlarda iletişim nasıldır? Bir nöronun içindeki iletişim elektrikseldir. Nöronlar arasındaki iletişim kimyasaldır.
Sinir hücresinin işleyişi 3. Bütünleme Birçok nöron uyarılır. Alıcı nöron kendisine gelen uyarıcıların bir özetini yapar.
SİNİR SİSTEMİ Sinir hücreleri gördükleri işlevler nedeniyle gruplaşırlar. 2. Düzey: Hücre gruplaşmaları A. Nöronun hücre gövdesi düzeyinde Beyin-omurilik içinde => nükleus Beyin-omurilik dışında => gangliyon
B. Akson ve dendritler düzeyinde Beyin-omurilik içinde AKSON GRUBU Beyin-omurilik dışında SİNİR
Grup İşlevleri Çevirici (Dış dünya algılayıcıları): Duyu organlarında oluşan fiziksel enerjiyi, sinirsel enerjiye çevirip beyne geçirir. Çözücü (Tepkide bulunucular): Beyin ve omurilikteki mesajları kaslara ve iç salgı bezlerine geçirir. Birleştirici: Bunlar omurilikte ve beyinde bulunur. Omurilikte düşünce içermeyen refleks tepkilere neden olurlar. Beyinde istemli davranışlarımızı sağlarlar. Mesajları koordine eder.
SİNİR SİSTEMİ 3. Düzey: Sinir sistemi Merkezi sinir sistemi Beyin-omurilik Çevresel sinir sistemi Duyu organları, kaslar, iç salgı bezleri ve organlar, omurilik-beyin ilişkisi
Sinir siteminin bölümleri Sinir sistemi Merkezi sinir sistemi Çevresel sinir sistemi Beyin Tüm sinir sisteminin kontrol merkezi Omurilik Beyin ve ÇSS arasındaki bağlantı ve omurilik reflekslerinden sorumlu Somatik sinir sistemi Gelen duyu girdilerini ve beyinden iskelet kaslarına giden komutları yönetir. Otonom sinir sistemi İçsel beden ortamını (örn. kalp ve midenin çalışmasını) düzenler. Sempatik sinir sistemi «Kaç veya savaş» sistemi; uyarılma durumunda bedeni kontrol eder. Parasempatik sinir sistemi «Rahatla ve hazmet» sistemi; normal dinlenme sırasında bedeni kontrol eder.