UĞRUCA (GAZİANTEP) CİVARI TERSİYER İSTİFİNİN MİKROPALEONTOLOJİK İNCELEMESİ VE ORTAMSAL YORUMU *

Benzer belgeler
MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DOĞU AKDENİZ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GAZİANTEP İLİ JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ

HAYMANA-POLATLI HAVZASINDAKİ ÇALDAĞ KİREÇTAŞININ YAŞ KONAĞI AGE OF THE ÇALDAĞ LİMESTONE OF THE HAYMANA - POLATLI BASIN

ERGENE (TRAKYA) HAVZASININ JEOLOJİSİ ve KÖMÜR POTANSİYELİ. bulunmaktadır. Trakya Alt Bölgesi, Marmara Bölgesi nden Avrupa ya geçiş alanında, doğuda

Temel Kayaçları ESKİŞEHİR-ALPU KÖMÜR HAVZASININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ GİRİŞ ÇALIŞMA ALANININ JEOLOJİSİ VE STRATİGRAFİSİ

HAZIRLAYANLAR. Doç. Dr. M. Serkan AKKİRAZ ve Arş. Gör. S. Duygu ÜÇBAŞ

OSMANiYE (ADANA) YÖRESi ÜST KRETASE (MESTRIHTIYEN) BENTİK FORAMİNİFER FAUNASI

MADEN SAHALARI TANITIM BÜLTENİ

BİGA YARIMADASINDA PELAJİK BiR PALEOSEN İSTİFİ

17. Paleontoloji - Stratigrafi Çalıştayı 17 th Palaeontology - Stratigraphy Workshop

AKSARAY YÖRESĠNĠN JEOLOJĠK ĠNCELEMESĠ

EĞNER-AKÖREN (ADANA) CİVARI JEOLOJİSİ

YUKARI ÇAKMAK (ELAZI KB SI) YÖRES NDEK EOSEN B R M N N PLANKTON K FORAM N FER ÇER VE ORTAMSAL YORUMU. Deniz B L O LU

P R O G R A M. 11. PALEONTOLOJİ - STRATİGRAFİ ÇALIŞTAY PROGRAMI Ekim 2010, ADIYAMAN. 29 Ekim, Cuma

GÜNEYBATI MALATYA (GD TÜRKİYE) MESTRİHTİYENİNDE YENİ BİR FORAMİNİFER TÜRÜ: SİVASELLA GOEKCENİ

ÇUKUROVA ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ KAHTA KUZEYBATISI (ADIYAMAN) TERSĠYER ĠSTĠFĠNĠN MĠKROPALEONTOLOJĠK ĠNCELENMESĠ VE ORTAMSAL YORUMU

Jeolojik Birim Adlamaları-Mertebeleri, İlişkileri, Yaş ve Ortam Yorumlarındaki Karışıklıklar: Isparta ve Hekimhan (Malatya) Örnekleri

V. KORELASYON. Tarif ve genel bilgiler

KARAİSALI YÖRESİ ORTA MİYOSEN İSTİFİNİN FORAMİNİFER BİYOSTRATİGRAFİSİ

Doç.Dr. Gültekin Kavuşan

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

AFYONKARAHİSAR DİNAR DOMBAYOVA LİNYİT SAHASI

POLATLI YÖRESİNDE YAPILAN SİSMİK YANSIMA ÇALIŞMALARI

ÖZGEÇMĠġ VE ESERLER LĠSTESĠ. : Aksaray Üniv., Müh. Fak., Jeoloji Müh. Böl /AKSARAY

Kemaliye nin (Eğin) Tarihçesi

ÖZET Doktora Tezi KAHRAMANMARAŞ-ADIYAMAN HAVZALARI SIĞ DENIZEL SEDIMANLARIN OLIGO-MIYOSEN BENTIK FORAMINIFER TANIMLAMASI VE BIYOSTRATIGRAFISI Uğraş IŞ

13. «PALEONTOLOJİ VE DOĞA TARİHİ MÜZECİLİĞİ» EKİM. 2012

Yapısal jeoloji. 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik. Güz 2005

ADIYAMAN İLİ KUZEYİNİN JEOLOJİSİ ve PETROL OLANAKLARI * The Geology Of Northern Adıyaman Province and Its Petroleum Possibilities

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ


KÖSBUCAĞI (MERSİN-ERDEMLİ) GÖLETİ SU KAÇAKLARININ İNCELENMESİ * The Investıgatıon Of Seepage In Kösbucağı (Mersin-Erdemli) Dam

P R O G R A M. 12. PALEONTOLOJİ - STRATİGRAFİ ÇALIŞTAY PROGRAMI 30 Eylül -02 Ekim 2011 MUĞLA ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ (AKM) D SALONU

AYAŞ İLÇESİ BAŞAYAŞ KÖYÜ ARAZİ İNCELEME GEZİSİ GÖREV RAPORU

TÜRKİYE PETROL JEOLOGLARI DERNEĞİ. Cilt: 23 Volume: 23. Sayı: 1 Haziran 2011

KALKERLİ MİKROFOSİLLERİN KİREÇTAŞİNDAN KNITTER YÖNTEMİ İLE ÇIKARILMASI

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Eosen lokaliteleri. Florissant Formasyonu: Kolorado da Kayalı Dağlarındadır. Fosil böceklerin olağanüstü korunduğu lokalitelerden biridir.

Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel)

GÖKÇEADA NIN JEOLOJİK ÖZELLİKLERİ

Adana Havzası sondaj verileri ile Neojen Nannoplankton biyostratigrafisi Neogene Nannoplankton biostratigraphy with well data in the Adana Basin

T.C. MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI

Kovancılar (Elazığ, Türkiye) Jeositi: Nummulites li seviyeler ve Antiklinal

TABAKALI YAPILAR, KIVRIMLAR, FAYLAR. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

GÜNEYBATI TRAKYA YÖRESİ EOSEN ÇÖKELLERİNİN STRATİGRAFİSİ** GİRİŞ

TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER

MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Karasu Nehri Vadisinin Morfotektonik Gelişiminde Tiltlenme Etkisi

16.PÇG Çalıştayı, Ekim 2015, Rize PROGRAM

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ

ÇAL, BEKİLLİ, SÜLLER (DENİZLİ) VE YAKIN ÇEVRESİNDE ÇEVRESEL SAĞLIK SORUNLARI MEYDANA GETİREN MİNERAL OLUŞUMLARINA İLİŞKİN ÖN İNCELEME

EDĠRNE - TRAKYA BÖLGESĠ PALEOJEN-NEOJEN ÇÖKELLERĠNĠN (EDĠRNE-KEġAN, UZUNKÖPRÜ, MERĠÇ, SÜLOĞLU SONDAJLARI) MĠKROPALEONTOLOJĠK ĠNCELENMESĠ

STRATİGRAFİ İLKELERİ

Koçlar-Sarigüzel (Kahramanmaraş Kuzeyi) Arasinda Kalan Bölgenin Jeolojik Özellikleri, Doğu Toroslar

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Gökiçi (Diyarbakır) Yapısının Stratigrafisi ve Hidrokarbon Potansiyeli Açısından Đncelenmesi

TUZGÖLÜ HAYMANA HAVZASININ YAPISAL EVRİMİ VE STRATİRAFİSİ

SENOZOYİK TEKTONİK.

- 2 - Kenar Boşlukları ve Sayfa Düzeni

C. 39, Sayı 2, , Ağustos 1996 V. 39, No.2, , August 1996

İGNİMBİRİTLERİN YAPI - KAPLAMA TAŞI OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİ

ÇAMLIDERE (ANKARA) NEOJEN SİLİSLEŞMİŞ AĞAÇLARI PALEOEKOLOJİ-PALEOKLİMATOLOJİ

ESKİKÖY (TORUL, GÜMÜŞHANE) DAMAR TİP Cu-Pb-Zn YATAĞI

MADEN ARAMACILIĞINDA JEOFİZİK IP YÖNTEMİ UYGULAMASI GİRESUN TİREBOLU - KUSKUNLU VE ADIYAMAN SİNCİK ORMANBAŞI TEPE SAHA ÖRNEKLERİ.

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Ermenek (Konya) Bölgesinden Toplanmış Ekinit Türlerinin Tanımlamaları ve Stratigrafik Yayılımları

ULAŞ (SİVAS) KUZEYİNDEKİ TERSİYER YAŞLI BİRİMLERİN PETROL KAYNAK KAYA VE ORGANİK FASİYES ÖZELLİKLERİ

Sınavlarınızda daha başarılı olmak için aşağıdaki konulara da dikkatinizi çekmek isterim.

JMO ALTIN ÇEKİÇ BİLİM: ÖDÜLÜ VE PROF. DR. ENGİN MERİÇ

TÜRK FİZİK DERNEĞİ 29. ULUSLARARASI FİZİK KONGRESİ

Kahramanmaraş Tersiyer kenar havzasının jeolojik evrimi

JEOFİZİK YÖNTEMLERLE YANAL SÜREKSİZLİKLERİN İNCELENMESİ. Investigation of Lateral Discontinuity by Using Geophysical Methods

Cilt: 23. Sayı: 2 Aralık Volume: 23

ADAPAZARI ÇEVRESİ ORTA DEVONİYEN STRATİGRAFİSİNE YENİ BİR KATKI GİRİŞ

Tülay Özkan KÖKSOY stanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisli i Bölümü, Avc lar, STANBUL

Sarıkamış Formasyonunun Stratigrafisi ve Çökelme Ortamı (Elazığ GD su)

Göncüoğlu, M.C., 1983, Bitlis Metamorfitlerinde yani yaş bulguları: MTA Dergisi, 95/96,

Adana Baseni Üst Miyosen-Pliyosen istifinde Messiniyen Tuzluluk Krizine ait bulgular

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ÇAMLIYAYLA (MERSİN) VE GÜNEYDOĞUSUNUN JEOLOJİK VE TEKTONİK İNCELEMESİ

Jean François DUMONT. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara

GÖYNÜK (BOLU, KB ANADOLU) ÇEVRESİNDE ÜST KRETASE- PALEOSEN STRATİGRAFİSİ ÜZERİNE YENİ GÖRÜŞLER

SIVAŞ CİVARINDAKİ JİPS SERİSİNİN STRATİGRAFİK DURUMU

JEOLOJİK RAPOR YAZIM İLKELERİ

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ BESYO YERLEŞKESİNDE YAPILAN ÖZDİRENÇ YÖNTEMİYLE KİRLİLİK ARAŞTIRMASI

ÖZET Yüksek Lisans Tezi İSKENDERUN KÖRFEZİ MİYOSEN YAŞLI İSTİFLERİNİN YER ALTI JEOLOJİSİ VE HAZNE KAYA ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Ebru ÖZTÜRK Ankara Ü

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ

TOPRAKKALE İSKENDERUN OTOYOLU PAYAS İSKENDERUN ALANININ STRATİGRAFİSİ. Stratigraphy of the Payas İskenderun Area of the Toprakkale İskenderun Motorway

Veysel Işık Türkiye deki Tektonik Birlikler

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ORTA TOROSLAR'DA ÇALTEPE FORMASYONU'NUN BAĞDAŞI (HADIM-KONYA) YÖRESİNDEKİ YÜZEYLEMESİNDE BULUNAN ORTA KAMBRİYEN TRİLOBİTLERİ

KALINLIK VE DERİNLİK HESAPLAMALARI

LEVENT (AKÇADAĞ-MALATYA BATISI) VE CİVARININ TEKTONO-STRATİGRAFİSİ * Tectono-Stratigraphy of Levent (Akçadağ-West of Malatya) Region

Maden Tetkik ve Arama Dergisi

HİSARCIK (EMET- KÜTAHYA) GÜNEYİ NEOJEN STRATİGRAFİSİ. Neogene Stratigraphy Of The Southern Hisarcık (Emet-Kütahya)

Bentik Foraminiferlerden İnce Kesit Hazırlanmasına Bir Örnek: Hasanağa Deresi (Malatya Batısı)

Isparta-Burdur arasının jeolojisi ve tektonik özellikleri Geology and tectonic features between İsparta and Burdur area (SW Turkey)

MEŞEBAĞLARI(TOPHJKÖY-ÇERMÎK-DİYARBAKIR) KİREÇTAŞI MERMERLERİNİN FİZİKO-MEKANİK ÖZELLİKLERİ

KAYAÇLARIN DİLİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

Pelte (Elazığ) Bölgesindeki Traverten ve Oniks Mermerlerin Yapı ve Kaplama Taşı Olarak Kullanılabilirliği

LEVENT KUZEYBATISINDA (AKÇADAĞ-MALATYA) ULUPINAR FORMASYONUNUN (MAESTRÎHTÎYEN) ORGANİK FASÎYES İNCELEMELERİ

Transkript:

UĞRUCA (GAZİANTEP) CİVARI TERSİYER İSTİFİNİN MİKROPALEONTOLOJİK İNCELEMESİ VE ORTAMSAL YORUMU * Micropaleontological Investigation and Environmental Interpretation of Tertiary Sequence in Uğruca (Gaziantep) Tacit KÜLAH Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Ümit ŞAFAK Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı ÖZET Bu çalışmada Gaziantep ve çevresinde yüzeyleyen Tersiyer istifinin mikrofaunası incelenmiş, saptanan planktonik foraminifer ve ostrakodların sistematik tanımlamaları yapılmıştır. Çalışma alanında yüzeyleyen birimlerin litolojisi, ostrakodların ortam belirleyici özellikleri ile planktonik foraminifer içeriği göz önünde bulundurularak, istifin ortamsal ve kronostratigrafik yorumu yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Planktonik foraminifer, Stratigrafi, Eosen, Gaziantep. ABSTRACT In this study, planktonik foraminifera and ostracoda species of the Tertiary sequence which outcropping Gaziantep and around have been determined. According to lithological properties of all formations and the properties of ostracoda and planktonik foraminifera environvental interpretation of the sequence have been determined. Key Words: Planktonic foraminifera, Stratigraphy, Eocene, Gaziantep. Giriş İnceleme alanı, Gaziantep Kuzey-Doğusunda bulunan Uğruca Köyü ile İbrahimli Köyü ve çevresini kapsamaktadır (Şekil 1.1). İnceleme alanı ve yakın civarında; Ortynski (1945), Güvenç (1973), Yoldemir (1987), Ulu ve ark. (1991), Terlemez ve ark. (1992), Çoruh ve ark. (1997) özellikle genel jeoloji, petrol jeolojisi amaçlı çalışmalar yapmışlardır. Bu araştırmanın amacı, Gaziantep ve kuzeyinde Uğruca Köyü ile Gaziantep batısında bulunan İbrahimli Köyü ve civarında yüzlekler veren istifin içermiş olduğu fosil topluluğunu tanımlamak, bu fosillerden yararlanarak istifin yaşı hakkında yeni bulgular elde etmek ve Tersiyer deki ortamsal koşulları ortaya koymaktır. Materyal ve Metot Materyal Genellikle dalgalı bir topografyaya sahip olan inceleme alanında yüzeyleyen Tersiyer istifini temsil edebilecek yerlerden 4 adet stratigrafik kesit ölçülerek ve 1 adet nokta örnekleme yapılarak 29 adet örnek derlenmiştir. *Yüksek Lisans Tezi-MSc. Thesis 32

Metot Mikropaleontolojik amaçlı derlenen bu örneklerden 100gr. alınıp, 24 saat %15 lik hidrojen peroksit (H 2 O 2 ) eriyiği içerisinde bekletildikten sonra yıkama işlemine tabi tutulmuş ve etüvde kurutulmuştur. Elde edilen örnekler, ayıklama tablasına dökülerek tutucu bir iğne yardımıyla tabladan alınıp, mikrofosil slaytlarında biriktirilmiş, planktonik foraminiferlerin ve ostrakodların cins ve tür tayinleri yapılmıştır. Tanımlanan tür ve cinslerin elektron taramalı mikroskop altında elde edilen mikrofosil fotoğrafları elde edilmiştir. Şekil 1.1. İnceleme Alanı Yerbulduru Haritası Araştırma Bulguları Güneydoğu Anadolu da Arap otoktonu ile kenar kıvrımlarını kapsayan kuşak boyunca yer alan çalışma alanında en altta allokton konumlu, Karadut Karmaşığı, Koçali Karmaşığı ve Ofiyolit napı; bunların üzerinde de otokton konumlu Kretase yaşlı Belveren, Beşenli formasyonları, Midyat grubu (Gercüş, Hoya, Gaziantep ve Fırat formasyonları), Şelmo formasyonu, Yavuzeli Bazaltı yüzeyler (Terlemez ve ark., 1992). Bu çalışma, Tersiyer yaşlı birimler üzerinde sürdürülmüş olup, bu birimler; Gaziantep formasyonu, Fırat formasyonu, Şelmo formasyonu ve Yavuzeli bazaltı dır (Şekil 3.1). 33

Şekil 3.1. İnceleme Alanının Genelleştirilmiş Stratigrafik Kesiti Gaziantep formasyonu Killi kireçtaşı, kireçtaşı ve tebeşirden oluşan bu birimin tanımlaması ve adlamasını ilk olarak Wilson ve Krummenacher (1957) tarafından yapılmıştır (Usta ve Beyazçiçek, 2006). Birim, yumuşak topografya gösteren beyaz-krem renkli, killi kireçtaşı ve tebeşirli kireçtaşı şeklinde yüzeylenmektedir. Bazı yerlerde ise bu killi ve tebeşirli kireçtaşları yerine kalın tabakalı kireçtaşları yer almaktadır. Gaziantep formasyonu, Kretase-Paleosen yaşlı birimler üzerine uyumsuz bir dokanakla gelmektedir. Üzerinde ise Fırat ve Şelmo formasyonları uyumsuz bir dokanakla gelmekte olup, Şelmo Formasyonu nun görülmediği yerlerde Yavuzeli Bazaltı, birim üzerinde uyumsuz bir dokanakla yer almaktadır. Formasyondan derlenen örnekler içerisinde tanımlanan fosil içeriğine göre formasyona Eosen yaşı verilmiştir. 34

Fırat formasyonu Yer yer resifal karakterli kireçtaşlarından oluşan birim, ilk defa Peksü (1969) tarafından tanımlanmıştır. Sungurlu (1974) birimi Midyat Formasyonu nun üst düzeyleri olarak belirtmiş, Duran ve ark. (1988) ise Fırat Formasyonu adı altında sunmuşlardır. Formasyon, altta krem-beyazımsı-kirli sarı renkli, orta-kalın tabakalı, yer yer tabakasız kireçtaşları ve bunların üzerinde bulunan kirli, sarı renkli, orta-kalın tabakalı, bol çört yumrulu ve bol fosil kavkılı kireçtaşı birimlerinden oluşmaktadır. Fırat formasyonu, Gaziantep Formasyonu üzerine uyumsuz bir dokanakla gelmektedir. Üzerinde ise Şelmo Formasyonu ve Yavuzeli Bazaltı açılı uyumsuz bir dokanak ile yer almaktadır. Formasyonu oluşturan kireçtaşlarından derlenen örnekler iyi korunmuş fosil içermemekte olup, H 2 O 2 de eriyebilecek kireçtaşı düzeylerinden alınan yıkama örneklerinde sadece planktonik foraminifer olan Orbulina suturalis Brönnimann tanımlanmıştır. Bu formun bu formasyon içerisinde bulunuşu daha önceki çalışmacıların bulguları da göz önünde tutularak birime Miyosen yaşı verilmesini sağlamıştır. Ayrıca birim içerisinden alınan örneklerde tanımlanan bentonik foraminiferden; Quinqueloculina sp., Sigmoilopsis sp., Elphidium sp., Criproelphidium sp., Cibicidoides sp., Peneroplis sp., Borelis sp. ve Archaias sp. cinsleri de birimin Miyosen yaşta olduğunu desteklemektedir. Şelmo formasyonu İlk kez Siirt-Batman yörelerinde Bolgi (1961) tarafından Şelmo Formasyonu olarak adlandırılan birim, Güneydoğu Anadolu da geniş bir yayılım sunar (Tuna, 1973). Formasyonun en iyi yüzlekler verdiği yerler çalışma alanının dışında kalan; Kahta (Adıyaman) yöresinde ve Kahta kuzeyinde, Halof Dağı kuzeyi ve Nemrut Dağı batı alanlarında gözlenmektedir (Şafak ve Meriç, 1996). Birim çalışma alanında sarımsı kahverengi tüf ara katkılı kumtaşları ve boz renkli şeyl, tüfit ve marn birimlerinden oluşmuş olup, Fırat formasyonu üzerinde açısal uyumsuz olarak çökelmiştir. Üzerinde ise Yavuzeli Bazaltı uyumsuz olarak bulunur. Bu çalışmada birim içerisinden alınan örneklerde birimin yaşını belirleyecek herhangi bir fosil bulgusuna rastlanmamıştır. Ancak, Şafak ve Meriç (1986) saptamış oldukları fosil içeriğine göre birimin Geç Miyosen (Messiniyen yaşta olduğunu belirtmişlerdir. Ayrıca, birimin Erken Miyosen yaşlı Fırat formasyonu üzerine açısal uyumsuzlukla gelmesi ve Geç Miyosen yaştaki Yavuzeli Bazaltı tarafından örtülmesi nedeni ile formasyonun yaşı Orta-Geç Miyosen olmalıdır (Usta ve Beyazçiçek, 2006). Yavuzeli Bazaltı Bazalt lavından oluşan bu birim ilk olarak Tuna (1973) tarafından Karacadağ Bazaltı olarak adlanmıştır. Birim daha sonra Yoldemir (1987) tarafından Yavuzeli Bazaltı olarak adlandırılmıştır. Birimin en iyi gözlendiği yerler çalışma alanı dışında bulunan Yavuzeli İlçesi dolaylarında bulunmaktadır (Tuna, 1973). Yavuzeli Bazaltı, genelde kırmızımsı-koyu kahve, koyu gri ve siyahımsı renkli, 35

tabakasız, yer yer çok kalın tabakalı, gözenekli, gözenekleri kalsit dolgulu lav akıntısından oluşan birim; Şelmo formasyonu ve daha yaşlı birimler üzerine açısal bir uyumsuzluk ile gelmektedir. Yavuzeli bazaltının oluşum yaşı Yoldemir (1987) e göre 12,1 ±0,4 milyon yıl (Orta Miyosen), Ulu ve ark. (1991) e göre ise 7 8 milyonyıl (Geç Miyosen) dir. Ölçülü Stratigrafik Kesitler Kesit I Kesit 1, İbrahimli Mahallesinin kuzeyinde başlangıç x: 51,200; y: 05,400 koordinatlarında ölçülen referans kesittir. Bu kesit, Gaziantep formasyonu üzerinde 41 m olarak ölçülmüş ve kesit boyunca 6 adet örnek derlenmiştir. Tabakalar K45D doğrultulu ve 10 KB eğimlidir. Ölçülen bu kesit boyunca tabandan itibaren Gaziantep formasyonu na ait beyaz-kirli beyaz renkli killi kireçtaşları bulunmaktadır (Şekil 3.2). Şekil 3.2. Kesit-I deki Planktonik Foraminifer Dağılımı 36

Kesit - II Kesit-II İbrahimli Mahallesinin güneyinde ölçülen başlangıç x: 50.100; y: 06.900 koordinatlarında ölçülen referans kesittir. Bu kesit, Gaziantep formasyonu üzerinde 23 m olarak ölçülmüş ve kesit boyunca 4 adet örnek derlenmiştir. Tabakalar K80B doğrultulu ve 10 GB eğimlidir. Ölçülen bu kesit boyunca tabandan itibaren Gaziantep formasyonu na ait beyaz-kirli beyaz renkli killi kireçtaşları bulunmaktadır (Şekil 3.3). Şekil 3.3. Kesit II deki Planktonik Foraminifer ve Ostrakod Dağılımı Kesit - III Kesit-IV stratigrafik kesiti Gaziantep-Araban yolu ölçülen başlangıç x: 57.150; y: 11,830 koordinatlarında ölçülen referans kesittir. Bu kesit, Gaziantep formasyonu üzerinde 15 m olarak ölçülmüş ve kesit boyunca 10 adet örnek derlenmiştir. Tabakalar K30B doğrultulu ve 15 KD eğimlidir. Ölçülen bu kesit boyunca tabandan itibaren Gaziantep formasyonu na ait beyaz-kirli beyaz renkli kireçtaşları bulunmaktadır (Şekil 3.4). 37

Şekil 3.4. Kesit-III deki Planktonik Foraminifer ve Ostrakodların Dağılımı Kesit - IV Kesit V ölçülü stratigrafik kesiti Uğruca Köyü nün doğusunda ölçülen başlangıç x: 64,480; y: 25,200 koordinatlarında ölçülen referans kesittir. Bu kesit Fırat formasyonu üzerinde 6 m olarak ölçülmüş ve kesit boyunca 5 adet örnek derlenmiştir. Tabakalar K30D doğrultulu ve 10 KD eğimlidir. Ölçülen bu kesit boyunca tabandan itibaren Fırat formasyonu na ait beyazkirli beyaz renkli yer yer pelesipod ve gastropod kavkıları içeren resifal kireçtaşları bulunmaktadır. Kesit-IV de gözlenen Fırat formasyonu nda planktonik foraminifer türü olan Orbulina suturalis saptanmıştır. Kesit V de ayrıca bentonik foraminiferlerden; Quinqueloculina sp., Sigmoilopsis sp., Elphidium sp., Criproelphidium sp., Cibicidoides sp., Peneroplis sp., Borelis sp. ve Archaias sp. cinsleri saptanmıştır. Nokta Örnekleme I Uğruca Köyü nün güneyinde bulunan köy mezarlığı yakınlarında başlangıç; x: 64,750; y: 25,750 koordinatlarında Şelmo formasyonu na ait sarımsı kahverengi renkli volkanik ara katkılı tüflü kumtaşları ve marnların gözlendiği yüzeyin örnek almaya pek elverişli olmaması sebebi ile yaklaşık birer metre aralıkla belirlenen noktalardan 4 adet örnek alınmıştır. Örneklerin alındığı yerde yüzeylenen tabakalar K40D doğrultulu ve 5 GD eğimlidir. 38

Nokta örneklerin derlendiği Şelmo formasyonu na sarımsı kahverengi, volkanik ara katkılı tüflü kumtaşları ve marnlardan derlenen 4 adet örnek üzerinde yapılan incelemelerde herhangi bir fosil bulgusuna rastlanamamıştır. Kronostratigrafi Bu çalışmada Gaziantep formasyonu ndan derlenen örneklerin fosil içeriğine göre birimin Eosen yaşta olduğu görülmüştür. Ayrıca Fırat formasyonu ndan derlenen örneklerdeki fosil içeriğine göre birimin Miyosen yaşta olduğu görülmüştür. Çalışma alanında saptanan planktonik foraminifer türlerinin diğer havzalardaki türler ile kronostratigrafik açıdan karşılaştırılması Şekil 3.5 de yer almaktadır. Ayrıca çalışmada tanımlanan planktonik foraminifer ve ostrakod türlerinin elektron taramalı mikroskop (SEM) görüntüleri Levha I de verilmiştir. Şekil 3.5. Çalışma alanında elde edilen Eosen planktonik foraminifer türlerinin diğer havzalardaki türler ile kronostratigrafik açıdan karşılaştırılması. 39

Ortamsal Yorum Çalışma alanının ortamsal yorumu; kayaçlardan alınan örneklerin içerdiği ostrakodların ortam belirleyici özellikleri ile planktonik foraminifer içeriği ve litolojik özellikleri göz önünde bulundurularak yapılmıştır. Çalışma alanı içerisinde yüzeylenen Gaziantep Formasyonu na ait beyazkrem renkli killi ve tebeşirli kireçtaşları içerisinde tanımlanan planktonik foraminiferlerin yaygınlığı genellikle sığ denizel bir ortama işaret etmektedir. Ancak Hantkenina cinsi diğer planktonik foraminifer cinslerine göre daha derin bir denizin işaretidir (Gökçen, 1993). Dolayısı ile bu pelajik topluluk bir arada denizin sığ ve daha derin olan seviyelerini karakterize etmektedir. Yine aynı birim içerisinde saptanan ostrakod cinslerinden Cytherella, Bairdia ve Krithe epineritik-infraneritik ortam özelliği ortam özelliği gösterirken, Uroleberis ise genellikle epineritik derinliği temsil eder (Morkhoven, 1963; Sönmez- Gökçen, 1973; Şafak, 1990; Nazik, 1993; Şafak, 1999). SONUÇLAR Uğruca (Gaziantep) ve çevresi Tersiyer çökellerinin stratigrafisini ve paleoortam koşullarını ortaya koymak amacı ile hazırlanan bu çalışmadan elde edilen fosil içeriklerine göre Gaziantep formasyonunun Eosen yaşta ve Fırat formasyanunun ise Miyosen yaşta olduğu ortaya koyulmuştur. Çalışma alanındaki Gaziantep formasyonunun litolojisi, ostrakodların ortam belirleyici özellikleri ile planktonik foraminifer içeriği göz önünde bulundurularak, istifin genellikle epineritik, kısmen infraneritik derinlikteki deniz ortamında çökeldiği belirlenmiştir. Çalışmada saptanan planktonik foraminiferlerin yaygınlığı genellikle sığ denizel bir ortama işaret etmektedir. Ancak Hantkenina cinsi diğer planktonik foraminifer cinslerine göre daha derin bir denizin işaretidir (Gökçen, 1993). Dolayısı ile bu pelajik topluluk bir arada denizin sığ ve daha derin olan seviyelerini karakterize etmektedir. Aynı birim içerisindeki ostrakod cinslerinden Cytherella, Bairdia ve Krithe epineritik-infraneritik ortam özelliği ortam özelliği gösterirken, Uroleberis ise genellikle epineritik derinliği temsil eder (Morkhoven, 1963; Sönmez-Gökçen, 1973; Şafak, 1990; Nazik, 1993; Şafak, 1999). Çalışma alanı içerisinde ölçülen stratigrafik kesitlerde; planktonik foraminiferlerin, çalışma alanı ile deneştirilebilecek havzalarda yapılmış önceki çalışmalarda saptanan planktonik foraminifer türleri ile genel karşılaştırılması yapılmıştır. KAYNAKLAR BOLGİ, T. 1961. V. Petrol Bölgesi seksiyon ölçümleri AR/TPO/261 nolu saha ile Reşan, Dodan arası batısındaki sahanın strüktürel etüdleri. Arama Grubu Rap. No. 162. 40

ÇORUH, T., YAKAR, H. ve EDİGER, V. Ş. 1997. Güneydoğu Anadolu Bölgesi otokton istifinin biyostratigrafi atlası. TPAO, Araştırma Merkezi Grubu Bşk., Eğitim Yayınları, no: 30. DURAN, O., Şemşir, D., Sezgin, İ. ve Perinçek, D. 1988. Güneydoğu Anadolu da Midyat ve Silvan gruplarının stratigrafisi, sedimantolojisi ve petrol potansiyeli. TPJD Bülteni, 1/2, 99-126. GALEOTTI, S., COCCIONI, R., GERSONDE, R. 2002. Middle Eocene-Early Pliocene Subantarctic planktic foraminiferal biostratigraphy of Site 1090. Agulhas Ridge, Marine Micropaleontology 45 (2002) 357-381 GÖKÇEN, N. 1993. Paleobiyolojik Ortamlar. D.E.Ü. yayınları, yayın no. 231, 119 s., İzmir. GÜVENÇ, T. 1973. Gaziantep-Kilis bölgesi stratigrafisi. MTA Jeoloji Etüdleri Dairesi rapor arşivi. rapor no. 304, 70 s. Ankara (Yayımlanmamış). HAGGAG, M., A. ve LUTERBACHER, H. 2004. The Turborotalia pseudoampliapertura lineage in the Eocene of the Wadi Nukhul section, Sinai, Egypt. MORKHOVEN, F. P. M. C. 1963. Post Paleozoic Ostracoda, Elsevier édit. 2: 1-478. MUKHOPADHYAY, S., K. 2005. Turborotalia cerroazulensis group in the Paleogene sequence of Cambay Basin, India with a note on the evolution of Turborotalia cunialensis (Toumarkine & Bolli), Revue de Paléobiologie. Genéve (juin 2005) 24 (1): 29-50 NAZİK, A. 1993. Darende Havzası Tersiyer istifinin mikropaleontolojik (ostracod ve foraminifer) incelemesi. TJK Bülteni, c. 36, sayı 1, s. 13 37. NOCCHI, M., PARISI, G., MONACO, P., MADİLE, M. 2003. Eocene and early Oligocene micropaleontology and paleoenvironments in SE Umbria. Italy. ORTYNSKI, I. I. 1945. Geological Report on Gaziantep Area. MTA Rap. No. 1647, Ankara (yayımlanmamış). PEARSON, P., N. ve CHAISSON, W., P. 1997. Late Paleocene to Middle Miocene planktonic foraminifer biostratigraphy of the Ceara Rise. Proceedings of the Ocean Drilling Prog., Scientific Results, Vol. 154 PEKSÜ, M. 1969. Proposed rock unit nomenclature petroleum district V and VI SE Turkey. TPAO Arama Grubu Arşivi, no. 5158. SÖNMEZ-GÖKÇEN, N. 1973. Etude paléontologique (Ostracodes) et stratigraphique de niveaux du Paléogéne du Sud-Est de la Thrace. MTA Derg., no. 147, s. 1-117, Ankara. SUNGURLU, O. 1974. VI. Bölge kuzey sahalarının jeolojisi. Türkiye 2. Petrol Kongresi, Tebliğler, 85 107, Ankara. ŞAFAK, Ü. 1990. Malatya kuzeybatısının (Medik-Ebreme yöresi) Üst Lütesiyen ostrakod faunası. ÇÜ Müh. Mim. Fak. Derg. C. 5, sayı 1, s. 135 156, Adana. ŞAFAK, Ü. ve MERİÇ, E. 1996. Kahta Geç Miyosen ostrakod topluluğu hakkında yeni görüşler. ÇÜ Müh. Mim. Fak. Derg. Sayı 29, s. 171 197, Adana. 41

ŞAFAK, Ü. 1999. Karaman civarında yüzeyleyen Eosen istifinin mikropaleontolojik (planktik foraminifer-ostrakod) incelemesi. M. T. A. Dergisi 121, 1 15. TANSEL, İ. 1995. Ahırdağ yöresinde (Kuzey Kahramanmaraş) Gaziantep formasyonunun (Midyat Grubu) planktik fosil topluluğuna göre alt yaş konağı. Yerbilimleri, sayı 27, s. 103-119. TERLEMEZ, H. Ç. I., ŞENTÜRK, K., ATEŞ, Ş., SÜMENGEN, M. Ve ORAL, A. 1992. Gaziantep dolayının ve Pazarcık-Şakçagöz-Kilis-Elbeyli-Oğuzeli arasının jeolojisi. M. T. A. Rap. No. 9526, Ankara (yayımlanmamış). TOUMARKINE, M. ve LUTERBACHER, H. 1985. Paleocene and Eocene planktic foraminifera. Hans M. Bolli, John B. Saunders, Katharina Perch-Nielsen (Editors), Cambridge University Press, pp. 121. TUNA, D. 1973. VI. Bölge litostratigrafi birimleri adlamasının açıklayıcı raporu. TPAO rapor no. 813, 131 s., Ankara (yayımlanmamış). ULU, Ü., GENÇ, Ş., GİRAY, S., METİN, Y. ve ÇÖREKÇİOĞLU, E. 1991. Belveren- Araban-Yavuzeli-Nizip-Birecik alanının jeolojisi, Senozoyik yaşlı ve volkanik kayaçların petrolojisi ve bölgesel yayılımı. M. T. A. Rap. No. 9226, Ankara (yayımlanmamış). USTA, D. ve BEYAZÇİÇEK, H. 2006. Adana ilinin jeolojisi, M. T. A. Doğu Akdeniz Bölge Müdürlüğü, Adana (yayımlanmamış). WİLSON, H. H. ve KRUMMENACHER, R. 1957. Geology and oil prosoects of the Gaziantep Region SE Turkey. Petrol Dai. Bşk. Teknik arşivi, Ankara (yayımlanmamış). YILDIZ, A. ve TOKER, V. 1991. Çünür köyü yöresindeki (Isparta kuzeyi) Üst Kretase-Eosen yaşlı birimlerin planktik foraminiferalar ile biyostratigrafik incelemesi. TJK Bült., Cilt 34, sayı 2, s. 43-59. YOLDEMİR, O. 1987. Sakçagöz-Kartal-Yaylacık (Gaziantep batısı) civarının jeolojisi, yapısal durumu ve petrol olanakları. TPAO Rap. No. 2453, 24s. Ankara (yayımlanmamış). LEVHA I Şekil 1. Acarinina mathewsae (Blow); Kesit II; I nolu örnek, x100 Şekil 2. Acarinina pentacamerata (Subbotina); Kesit I; I nolu örnek, x98 Şekil 3. Acarinina pentacamerata (Subbotina); Kesit I; I nolu örnek, x98 Şekil 4. Acarinina rohri (Brönniman ve Bermudez) Kesit II; I nolu örnek, x95 Şekil 5. Turborotalia boveri (Bolli); Kesit II; IV nolu örnek, x75 Şekil 6. Turborotalia frontosa (Subbotina); Kesit II; III nolu örnek, x75 Şekil 7. Turborotalia centralis (Cushman ve Bermudez); Kesit II; III nolu örnek, x85 Şekil 8. Krithe rutoti Keij; Kesit IV; III nolu örnek, x50 42

LEVHA I 43