İ sa Hakları Evre sel Beya a esi, 1948 Madde 3: Yaşa ak, özgürlük ve kişi güve liği herkesi hakkıdır. Madde 5: Hiç ki se e işke e apıla az, zali e, i sa lık dışı ve a o ur kırı ı davra ışlarda ulu ula az ve ceza verilemez.
Mede i ve Siyasi Haklar Sözleş esi, 1966 Madde 6: Yaşa Hakkı ve ölü ezası ı yasaklar Madde 7: İşke e ve kötü ua ele, küçük düşürü ü ve i sa lık dışı, zali a e yasaklar Madde 2: 1. Her türlü savaş propaga dası asalarla asakla ır.. Ulusal, ırksal a da di sel efreti a rı ılık, düş a lık a da şiddete kışkırt a şekli i ala ak içi de savu ul ası asalarla asakla ır.
Eko o ik Kültürel ve Sosyal Haklar Sözleş esi, Madde 1: Aile i, a eliği, ço ukları ve ge çleri koru ası Bu sözleş eye taraf devletler şu koru aları sağlar: 1. Toplu u doğal ve te el ir iri i ola aileye, özellikle kuruluşu sırası da ve ak akla yükü lü oldukları ço ukları akı ve eğiti soru luğu deva ettiği dö e de, ü kü ola e ge iş ölçüde koru a ve yardı sağla ır. Evlilik, evlenmeye iyetle e çiftleri ser est rızaları ile eyda a gelir. 3. Nesep veya diğer şartlar akı ı da hiç ir ayrı ılık yapıl aksızı, ütü ço uklar ve ge çler içi özel koru a ve yardı ted irleri alı ır. Ço uklar ve ge çler eko o ik ve toplu sal sö ürüye karşı koru ur. Ço ukları ve ge çleri ahlakları a veya sağlıkları a zararlı ulu a veya o ları yaşa ları içi tehlikeli ola veya o ları or al geliş eleri e e gel ola işlerde çalıştırıl aları ka u la ezala dırılır. Devlet ayrı a, ço ukları ü retli olarak çalıştırıl ası ı hukuke yasakla dığı ve ezala dırıldığı asgari yaş sı ırı ı tespit eder.
Avrupa İ sa Hakları Sözleş esi, Madde 2: Yaşa Hakkı Madde 3: İşke e Yasağı
Avrupa İşke e i Ö le esi ve O ur Kırı ı Ceza ve İ sa lık Dışı Mua ele i Ö le esi Sözleş esi, 1987 İşke e i ve Gayri İ sa i ya da Küçültü ü Ceza veya Mua ele i Ö le esi e Dair Avrupa Sözleş esi e No lu Ek Protokol, 1993 Kadı lara Yö elik Şiddeti Ortada Kaldırıl ası Bildirgesi, 1993
AHİM Kararları da ör ekler İz i davası İşke e asağı AİHM kararı da, gösteri ilere karşı aşırı güç kulla ıldığı a ve arışçıl gösterilerde gü lük hayat aksasa da polisi üdahale ede eye eği e deği ildi. AİHM, Türkiye i Avrupa İ sa Hakları özleş esi i 3. addesi deki işke e yasağı ı ve 11. addesi deki topla tı ve gösteri özgürlüğü ihlal ettiği e karar verdi (213) Opuz Davası Ci si ete da alı şiddet Avrupa İ sa Hakları Mahke esi AİHM aile içi şiddet ko usu da açıla ilk davayı so uçla dırdı. Mahke e Türkiye' i, şiddet göre ir kadı ı, sav ılığa aşvurduğu halde, ko ası da koruya ayarak ayrı ılık yaptığı a hükmetti (29)
Birleş iş Milletler Ço uk Hakları a dair Sözleş e, Te el ilkeleri Madde.,.,. ve. adde a ı sıra; Özellikle 19., 34., 37. ve 39. Maddeler Madde 9 doğruda istis ar ve ih ali Madde işke e i ve a zali, i sa lık dışı ve küçük düşürü ü diğer davra ışları ve ezaları asaklar. Madde ço uğu, her türlü i sel sö ürü e ve i sel suistimale karşı koru ası ı güve e altı a alı ası gerekliliği i elirtir. Madde 9 ise her tür şiddet ağduru ço uğu reha ilitas o u içi çağrıda ulu ur.
Madde 19.. Bu özleş e e Taraf Devletler, ço uğu a a- a ası ı a da o larda al ız a iri i, asal vasi ve a vasileri i a da akı ı ı üstle e herha gi ir kişi i a ı da ike bedensel veya zihi sel saldırı, şiddet veya suistimale, ihmal ya da ih alkar ua eleye, ırza geç e dahil her türlü istis ar ve kötü muamele e karşı koru ası içi ; asal, idari, toplu sal, eğitsel ütü ö le leri alırlar.. Bu tür koru u u ö le ler; urada ta ı la ış ola ço uklara kötü ua ele ola ları ı ö le esi, elirle esi, ildiril esi, etkili aka a havale edil esi, soruşturul ası, tedavisi ve izle esi içi gerekli aşka a ö te leri ve u gu olduğu takdirde adli e i işe el ko ası olduğu kadar duru u gerekleri e göre ço uğa ve o u akı ı ı üstle e kişilere, gereke desteği sağla ak a a ı ile sos al progra ları düze le esi içi etki usulleri de içer elidir.
Ço uk atışı, Çocuk Fuhuşu ve Çocuk Pornografisi Ek Protokolü, 2 Ço ukları ilahlı Çatış alara Dahil Ol aları Ko usu daki İhti ari Protokol, Şiddet ve ağlık Dü a Raporu Dü a ağlık Örgütü,, Erke Ço uklukta Ço uk Hakları ı U gula ası Ge el Yoru No. 7, 25 Ço uklara Yö elik Şiddet Birleş iş Milletler Küresel Çalış ası, 26 Ço ukları Fiziksel Cezalarda ve a Cezala dır a ı )ali e ve a Aşağıla ı ı Diğer Biçi leri de Koru a Hakkı Ge el Yorum No. 8, 26 Avrupa Ko se i Ço ukları Ci sel ö ürü ve İstis ara Karşı Koru a özleş esi, Kadı lara Yö elik Şiddet ve Ev İçi Şiddeti Ö le esi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Ko se i özleş esi, Madde 9. Ço uğu Şiddeti Her Türü de Masu Ol a Hakkı Genel Yorum No. 13, 211
ŞİDDET NEDİR? Fiziksel gücün ve erkin, tehdit mahiyetinde veya fiili olarak, yaralanma, ölüm, psikolojik zarar, geliş e ozukluğu veya oksu luğu gibi sonuçlara yol açan veya böyle sonuçlar vermesi muhtemel biçimlerde kasıtlı kulla ı ı UNVAC). Fiziksel a da psikolojik gü ü ire i ke disi e, aşka iri e, ir gru a a da topluluğa karşı ö eltile, arala a, ölü, psikolojik zarar, gelişi ozukluğu a da oksu ırak a a ol aç a olasılığı ü ük ola e le leri ili çli olarak gerçekleştiril esi a da u e le lerde ulu akla tehdit edil esi WHO Kısa a «Güç ve erki kötü e kulla ı ı»
Ço uğa karşı şiddet 1999 ılı da gerçekleştirile Ço uk İstis arı ı Ö le esi ile ilgili Dü a ağlık Örgütü WHO Da ış a Topla tısı da uz a ları üzeri de he fikir oldukları ge el şiddet ta ı ı: ço uk istis arı ve ço uklara kötü ua ele, soru luluk, güve veya güç ilişkileri ağla ı da, ço uğu sağlığı, yaşa ı, geliş esi veya o uru açısı da fiili veya pota siyel zararla sonuçlanan her tür fiziksel veya duygusal kötü ua eleyi, i sel istis arı, ih ali veya ih alkar davra ışı, ti ari veya aşka a açlı sö ürüyü kapsar.
özleş e i 9. addesi ve Ço uk Hakları Ko itesi i çalış aları u arı a, Birleş iş Milletler Ço uğa Karşı Şiddet Araştır ası ı UNVAC a açları çerçevesi de ço uğa karşı şiddet: "cinsel istismar dahil olmak üzere her tür fiziksel veya zihi sel şiddet, i it e ve istis ar, ih al veya ih alkar davra ış, kötü ua ele ve sö ürü.
Şiddet Kategorileri Fiziksel ve psikolojik şiddet İh al Sömürü
FİZİKSEL VE PSİKOLOJİK ŞİDDET Kaçır a sex köleliği, ha allık, savaşçı çocuk asker, organ ticareti), Fiziksel istismar Fiziksel ceza Ev içi şiddet Yargısız i faz Çete şiddeti okulda-okul çevresinde) )ararlı Gele eksel Toplu sal U gula alar kadı sü eti, zorla erken evlilikler, namus cinayetleri vb.) Namus cinayetleri Bebek ölümleri (12 aydan önce-fiziksel-duygusal ihmal, beslenme etersizliği-tı i üdahalede soru lar v.-doğu a o alileriengellilik) Psikolojik istismar Psikolojik ceza Devlet şiddeti devlete ağlı kuru lar tarafı da u gula a şiddet, polis, güve lik güçleri, akı vere kuru lar v. a ı tarlaları ı te izle esi de kulla ıl a v. İşke e ve zali a e, i sa lık dışı ve o ur kırı ı ua ele
İHMAL Terk et e, tehlikeli ve zarar veri i işlerde çalıştır a, koru a, esle e, gi i, eğiti, sağlık gi i gereksi i leri eteri e eri e getire e e, ço uğu tek aşı a ırak a, oksu luk oksulluk değil-genel bir eksiklik değil elli ir çevresel, fiziksel a da sos al koşul etersizliği, devlet ih ali eğiti, arı a etersizliği, sos al olarak ev ut ka akları su ula a ası,
SÖMÜRÜ Pornografi, sex turiz i, i sel istis ar, i sa ti areti, iş eri de şiddet
UNVAC raporu da şiddeti ahiyeti ve yaygı lığı a akıla te el ala lar 1. Ev içi (Evde ve ailede): Bebekler de dahil olmak üzere fiziksel, psikolojik ve i sel şiddet. Okulda ve eğiti orta ı da: O ur kırı ı, küçültü ü ve alçaltı ı disipli ö te leri, fiziksel, du gusal ve i sel şiddet ve ta iz, zor alık. Kuru larda: Bakı evleri/ etiştir e urtları, sığı aklar, hastaneler, tutukevleri vs.. okakta/ Toplu da: avaş ve çatış a orta ları, çeteler, yasalar, geleneksel uygulamalar. Çalış a orta ı da: U uz iş gü ü, i sa ti areti zorla çalıştırıl a ve i sel sö ürü, se turiz i
Çocuklara yönelik şiddet hiçbir şekilde mazur gör lemez ve şiddetin her t rl s önlenebilir. Paulo Sergio Pinheiro Bağımsız Uzman, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin Çocuklara Yönelik Şiddet Araştırması