IŞIK VE GÖLGE BÖLÜM 24

Transkript

1 IŞI VE GÖLGE BÖLÜM 24 MODEL SORU 1 DE SORULARIN ÇÖÜMLER MODEL SORU 2 DE SORULARIN ÇÖÜMLER 1 1 Dünya Ay Günefl 2 2 Bu olay ışı ğın fak lı say am o la a fak lı hız la a yayıl ı ğı nı açık la ya maz Şe kil e gö ül ü ğü gi bi, ve nok ta la ı ışık kay nak la ının yal nız bi in en ışık alı CE VAP B 2 3 sayam olmayan nok ta sın an ışık kay na ğı na ba kan bi göz, ışık kay nağı nı şe kil e ki gi bi gö ü 2 G kaynağınan ışık alan noktala: 2 kaynağınan ışık alan noktala: ve, ve G nok ta sın an ışık kay na ğı na ba kan göz ışık kay na ğı nı şe kil e ki gi bi gö ü noktası he iki kaynaktan a ışık alı 4 L 3 M 2 I II III M L Işık kaynağına M noktasınan bakılığına Şekil-I, Işık kaynağına L noktasınan bakılığına Şekil-II, Işık kaynağına noktasınan bakılığına Şekil-III teki gibi göülü 3 Şe kil e gö ül ü ğü gi bi, yal nız nok ta sı he üç kay naktan a ışık alı CE VAP A OPİ 269

2 4 MODEL SORU 3 E SORULARIN ÇÖÜMLER 2 A B ay nl k 1 2 Peee oluşmaz Ι, ΙΙ ve ΙΙΙ yagıla oğuu ışık kay na ğı 2 ışık kay na ğın an uzak laş tı ı lı sa, üze in e olu şan göl ge nin ala nı aza lı, ya ı göl genin ala nı a ta 5 Pe e üze in e to pun göl gesi nin oluş ma ma sı için nok ta sal 2 ışık kay na ğı ya a nok ta sı na ko nul ma lı ı 2 2 ışık kay na ğı to pa yak laş tı ı lı sa, pe e üze in e oluşan göl ge nin ala nı e ğiş mez, ya ı göl ge nin ala nı ata Pe e tan uzak laş tı ı lı sa, pe e üze in e olu şan ve ya ı göl ge nin ala nı a ta Ι, ΙΙ ve ΙΙ Ι iş lem le i tek ba şı na ya pıl ma lı ı CE VAP E CE VAP D 2 6 I ışık kaynağının üzlem aynaaki göüntüsü şekileki gibii ve M noktalaı I ışık kaynağınan ışık alabili L ve M noktalaı I ı ışık kaynağınan ışık alabili Bu uuma, L ve M noktalaının üçü e ışık alabili I L M 3 2 ışık kay na ğı to pa oğ u yak laş tı ıl ı ğın a, göl genin ala nı e ğiş mez, ya ı göl ge nin ala nı a ta CE VAP C 2 I I II ve 2 ışık kay nak la ın an ve kü e le i nin ke na laı na ışın la gön e e lim Pe e le e şe kil e ki gi bi ve ya ı göl ge olu şu 2 kay na ğı kay na ğı na bi mik ta yak laş tı ı lı sa, I pe e sin e ki göl ge nin ala nı a ta; II pe e sin e ki göl ge nin ala nı e ğiş mez 270 OPİ

3 kaynağı a oğu yaklaştıılığına, nin alanı eğişmez ve yaı nin alanı ata 8 ve 2 ışık kaynaklaınan say am ol ma yan un kena la ı na ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi ve yaı göl ge le olu şu 5 ışık kay na ğın an say am ol ma yan la ın ke na la ına ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi le olu şu CE VAP B 2 ve 2 ışık kaynaklaınan say am ol ma yan la ın ke na la ı na ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi ve yaı göl ge le olu şu 6 2 ve 2 ışık kaynaklaınan say am ol ma yan un kena la ı na ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi yaı göl ge le olu şu OPİ 271

4 MODEL SORU 4 E SORULARIN ÇÖÜMLER 4 tümsek ayna 1 küp üzlem ayna F asal eksen f f f f ışık kaynağı ve ı ışık kaynaklaınan sayam olmayan küp biçimineki cisme ışınla göneiliğine e şekileki gibi oluşu ışık kay na ğı ve üz lem ay na a ki ı ışık kay na ğın an ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi ve ya ı göl ge olu şu CEVAP D 2 5 üzlem ayna Işık kaynağı a yaklaştıılısa, nin alanı küçülü, yaı nin alanı büyü ışık kay na ğı ve üz lem ay na a ki ı ışık kay na ğın an ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi ve ya ı göl ge olu şu 3 çuku ayna 6 üzlem ayna I I f 2f 3f ışık kaynağınan sayam olmayan a ve çuku aynaya ışınla göneiliğine e şekileki gibi oluşu Düzlem ayna kaynağa yaklaştıılısa; nin alanı büyü, yaı nin alanı küçülü aynak a yaklaştıılısa; nin alanı küçülü, yaı nin alanı büyü op kaynağa yaklaştıılısa; ve yaı nin alanı büyü 272 OPİ

5 7 üzlem ayna MODEL SORU 5 E SORULARIN ÇÖÜMLER I I 1 çuku ayna fl k kayna 1 2 küe I Düzlem aynanın yeine çuku ayna konulusa, nin alanı küçülü, yaı nin alanı büyü Işık kay na ğı nın ya ı ça pı kü e nin ya ı ça pın an bü yük olmak ko şu luy la a tı ı lı sa, pe e üze in e olu şan nin ala nı kü çü lü, ya ı göl ge nin ala nı bü yü 8 üzlem ayna 2 +y y kaynak cisim çuku ayna ay nak +y yö nü ne kay ı ı lı sa, y yö nü ne ka ya Fa kat ışık kay na ğı say am ol ma yan ci sim en uzak laş tığın an, ve ya ı göl ge kü çü lü I ifa e yan lış tı Pe e ye te li bü yük lük te ol u ğun an, pe e nin y ve ya tümsek ayna +y yö nün e ha e ket et ti il me si ve ya ı göl ge nin alanı nı e ğiş ti mez II ya gı ke sin lik le oğ u u F asal eksen Pe e nin ko nu mu bel li ol ma ı ğın an, ve ya ı nin bü yük lük le i kı yas la na maz II I ya gı için ke sin bi şey söy le ne mez CE VAP B nok ta sı na çu ku ay na ko nul u ğun a pe e üze in e olu şan göl ge en kü çük, tüm sek ay na ko nul u ğun a göl ge en bü yük ol u ğun a yaı en küçük olu Çuku ayna vaken yaı en büyük olacağınan; A 2 > A 1 > A 3 olu OPİ 273

6 3 sayam olmayan küe /2 /2 Işık kay na ğı kü e ye yak laş tı ı lı sa, göl ge nin ala nı eğiş mez, ya ı göl ge nin ala nı bü yü Pe e kü e en uzak laş tı ı lı sa, göl ge nin ala nı e ğişmez, ya ı göl ge nin ala nı bü yü ü e ışık kay na ğı na yak laş tı ı lı sa, göl ge nin ala nı e ğiş mez, ya ı göl ge nin ala nı bü yü Ι, ΙΙ ve ΙΙ Ι iş lem le i tek başı na ya pıl ma lı ı CE VAP E 4 op ışık kay na ğı na oğ u yak laş tı ı lı sa: am göl ge nin ala nı kü çü lü Ι ya gı oğ u olabili a ı göl ge nin ala nı bü yü ΙΙ ya gı oğ u olabili am göl ge kü çü le ek kay bo lu, pe e üze in e yal nız ya ı göl ge olu şu ΙΙ Ι ya gı oğ u olabili CE VAP E 274 OPİ

7 IŞI VE GÖLGE ES - 1 İN ÇÖÜMÜ sayam olmayan küe 1 2 cisim 3 /2 /2 ve 2 ışık kay nak la ın an ışın la gön e il i ğin e, e olu şan ve ya ı göl ge şe kil e ki gi bi olu 1 uzak lı ğı a ta sa, göl genin alanı küçülü, ya ı nin alanı büyü I yagı yan lış tı 2 a ta sa, göl genin alanı e ğiş mez, ya ı göl genin alanı küçülü II yagı yan lış tı 3 uzak lı ğı a ta sa, pe e üze in e ki ve ya ı göl gelein alanlaı büyü II I yagı oğ u u CE VAP C üesel ışık kaynağınan say am ol ma yan un kena la ı na ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi ve yaı göl ge olu şu Benze üçgenleen, 2 = 2 & 2 = A = A = 2 A yaı = (3) = = 8 2 = 8A olu Ι ΙΙ ΙΙΙ 5 -x +x Pee Ι konumuna tutuluğuna, üzeine ve yaı bilikte oluşu 2 L cisim 3 P N L Dünya Günefl M am ay tu tul ma sı ge çek leş ti ği an a, Ay L nok ta sın a bu lu na bi li ve L ışık kay nak la ın an say am ol ma yan küenin uçla ı na ışın la gön e il i ğin e, pe e e şe kil e ki gi bi ve ya ı göl ge olu şu Oluşan, bi aie olmaığınan I yagı için kesin bişey söylenemez ışık kay na ğı x yö nün e ha e ket et ti il i ğin e alt kı sım aki alan kü çü le ce ğin en ya ı nin alanı kü çü lü II yagı yan lış tı Pe e +x yö nün e ha e ket ee se, olu şan eğişmez, ya ı göl ge nin ala nı a ta II I yagı kesinlikle oğ u u CE VAP C OPİ 275

8 6 ve cisimleinin leinin P noktasına çakışabilmesi için cisimlein ı ve ı konumlaına olmalaı geeki ve cisimleinin hızlaının büyüklüklei oanı, 3b V t 3 = = V 2b 2 t olu V V V V P 9 üzlem ayna CEVAP D g Düz lem ay na to pa yak laş tı ıl ı ğın a, pe e üze in e olu şan göl ge nin ala nı bü yü, ya ı göl ge nin ala nı kü çü lü g Işık kay na ğı to pa yak laş tı ıl ı ğın a, pe e üze ine olu şan göl ge nin ala nı kü çü lü, ya ı göl ge nin 7 siliniik fl k emeti ala nı bü yü g Pe e tan uzak laş tı ıl ı ğın a, pe e üze in e oluşan göl ge nin ve ya ı göl ge nin ala nı bü yü CEVAP D G O L O me kez li be yaz kü e ye G nok ta sın an ba kan bi göz, kü e e ki ay ın lık göl ge yi şe kil e ki gi bi gö ü 10 engel 8 ışık kay na ğın an şe kil e ki gi bi ışın la gön e il i ğin e pe e üzeine şekileki göüntü oluşu 2 2 ışık kay na ğın an say am ol ma yan la ın ke na la ına ışın la gön e il i ğin e pe e e şe kil e ki gi bi le olu şu 276 OPİ

9 IŞI VE GÖLGE ES - 2 NİN ÇÖÜMÜ 1 4 sayam olmayan G 2 G nok ta sın an ışık kay na ğı na ba kan göz ışık kay na ğı nı şe kil e ki gi bi gö ü CE VAP C ışık kay na ğı 2 ışık kay na ğı na yak laş tı ıl ı ğın a, göl ge nin ala nı bü yü, ya ı göl ge nin ala nı kü çü lü 2 2 engel ay nl k Ι ya gı oğ u u 2 ışık kay na ğı to pa yak laş tı ıl ı ğın a, göl ge nin ala nı e ğiş mez, ya ı göl ge nin ala nı bü yü ΙΙ ya gı oğ u u ışık kay na ğı sön ü ül ü ğün e, göl ge nin ala nı büyü, ya ı göl ge kay bo lu ΙΙΙ ya gı oğ u u 3 ve 2 ışık kay nak la ın an şe kil e ki gi bi ışın la gön eil i ğin e pe e nin o ta sın a ay ın lık, ke na la ın a ise ya ı göl ge olu şu 5 2 engel ay nl k bölge CE VAP E 2 cisim ve 2 ışık kaynak la ın an en ge lin e lik olan kıs mı na ışın la gön e i ği miz e aa lı ğı ay ın lık olu Işık kay nak la ı ile pe e aa sı na sayam ol ma yan kü e sel ci sim ko nul uğun a, ve ya ı göl ge nin yanaki şekileki gi bi ola bil me si için ışık kaynak la ının yu ka ı a ki şe kil e ki gi bi ye- 2 leş ti il me si ge e ki Bu u um a, ışık kay nak la ı nok ta sal olup, iki ta ne i I yagı kesinikle oğ u, II yagı yanlış tı Şe kil e ki ya ı göl ge le in alan la ı nın eşit ola bil me si için kay nak la ın en gel en eşit uzak lık ta ol ma sı ge e ki Fa kat en ge lin kay nak la ile pe e nin o ta sın a ol ma zo unlu lu ğu yok tu II I ya gı için ke sin bi şey söy le ne mez CE VAP A 6 ΙΙ Ι O α α Pe e O nok ta sı et a fın a ön ü ü le ek ΙΙ ve ΙΙ Ι ko numla ı na ge ti il i ğin e, pe e e olu şan göl ge nin ala nı Ι ko nu mu na gö e a ta ΙΙΙ CE VAP A OPİ 277

10 7 üzlem ayna tümsek ayna F asal eksen Düzlem aynanın yeine oak uzaklığı olan tümsek ayna konulusa, nin alanı büyü, yaı nin alanı küçülü 8 sayam olmayan küe /2 /2 Işık kay na ğı kü e ye oğ u yak laş tı ı lı sa göl ge nin ala nı e ğiş mez, ya ı göl ge nin ala nı bü yü I yagı oğuu ü e pe e ye oğ u yak laş tı ı lı sa göl ge nin ala nı eğiş mez, ya ı gö lge nin ala nı kü çü lü II yagı oğuu Pe e kü e en uzak laş tı ı lı sa göl ge nin ala nı e ğişmez, ya ı göl ge nin ala nı bü yü III yagı oğuu CE VAP E 278 OPİ