YENİ İLETİŞİM ORTAMLARINDA HALKLA İLİŞKİLER EYLÜL 2016
YENİ İLETİŞİM ORTAMLARINDA HALKLA İLİŞKİLER İLETİŞİM KURAM VE MODEL TEMEL KURAMLAR ETKİ ENFORMASYON
İLETİŞİM İl 8 yy. Varmak, bitişmek İlet 8 yy. Göndermek, sevk etmek, vardırmak İleti 1972 mesaj İletiş 14 yy. yaklaşmak, ilişmek, kavga etmek İletişim 1972 komünikasyon
İLETİŞİM Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme, komünikasyon. KISACA kaynaktan hedefe yolculuk
KURAM İŞLENMİŞ BİLGİ TOPLULUĞU Belirli bir konudaki düşüncelerin, görüşlerin bütünü, teori MODEL SİSTEMATİK YAPI Düşüncelerin, görüşlerin bütününün bir yapı ya da süreç olarak sistematik biçimde aktarılmasıdır.
KURAM / MODEL KURAM / MODEL Model, kuramı biçimlendirmeye yardım eder.! Model, yapısal ya da biçimsel göstergelerdir.! Kuramdan modeller üretilir.! Modelden kuram üretilmez.
TEMEL KURAMLAR - aristo modeli - ikna TEMEL İLETİŞİM SÜRECİ KAYNAK ORTAM HEDEF ethos pathos logos tavır/tarz açık/doğru entellektüel düzey
TEMEL KURAMLAR - etki KURAM / MODEL ETKİ LASWELL
TEMEL KURAMLAR - etki X şeyinin Y üzerindeki gücü PROPAGANDA TEKNİKLERİ ÜZERİNE ÇALIŞMALARI BULUNAN LASWELL, ETKİ KURAMINI ORTAYA ÇIKARMIŞTIR. II. Dünya Savaşı sonrası iletişim alanında araştırmalar özellikle Amerika Birleşik Devletlerinde iletişim alanındaki ilk çalışmalar yapılmıştır. Çalışmalarla beraber iletişim biliminin varlığından söz edilip edilmeyeceği tartışılmaya başlanmıştır. Siyaset bilimci Harold D. Laswell seçim dönemi siyasetçilerin bireylerin oy kullanma etkileri üzerine yapmış olduğu çalışmaları The Communication Of Ideas adlı eserinde açıklamıştır.
TEMEL KURAMLAR - etki Yapmış olduğu çalışmalar sonucunda iletişim eylemini beş soruyu yanıtlayarak açıklamıştır. Kim? Ne dedi? Nasıl söyler? Kime söyler? Ne gibi bir etkiyle söyler?
TEMEL KURAMLAR - etki ETKİ KURAMI X şeyinin Y üzerindeki gücü LASWELL MODELİ
TEMEL KURAMLAR - enformasyon Haber alma, haber verme, haberleşme
TEMEL KURAMLAR - enformasyon amaç Enformasyon, bir kaynaktan bir alıcıya iletilen mesajın içeriğidir Bu bağlamda; enformasyon, x ten y ye hangi kalitede gitmektedir.
TEMEL KURAMLAR - enformasyon enformasyon kalitesi
TEMEL KURAMLAR - enformasyon binary digit (ikili sayı) kavramının kısaltılmışı olan bit sistemini temel almaktadır.! PARA ATIŞI yazı tura ZAR ATIŞI 6 olasılık (6 değişken vardır)!!
TEMEL KURAMLAR - enformasyon matematiksel iletişim modeli
TEMEL KURAMLAR - enformasyon VERİ HESAPLANABİLİR BİR BOYUT KAZANMIŞTIR. HESAPLAMA İÇİN YAPISAL BİR SİSTEM OLUŞTURULMUŞTUR. BU KURAM BİLİŞİM TEORİSİNİNTEMELİNİ ATMIŞTIR.
MEDYA MEDYA MEDYA ÇALIŞMALARI TEKNOLOJİK ELEŞTİREL PROJELER
MEDYA latince medium ortam araç oluk, kanal iletişim ortamı
MEDYA ortam: bir topluluğun veya toplulukların hareket alanı kanal: telefon, telgraf, radyo, televizyon vb. araşlarla iletişimi sağlayan yol oluk: bir şeyin akmasına yarayan üst yanı açık boru araç: bir işi yapmakta veya sonuçlandırmakta gücünden yararlanılan nesne, taşıt
MEDYA kanal ortam iletişim ortamı araç oluk
MEDYA KURAMLARI teknolojik eleştirel Walter Ong Harold Innis Marshall McLuhan Theodor Adorno Jurgen Habermas Herbert Marcuse Neil Postman
yeni medya çalışmaları Jean Baudrillard Douglas Kellner Manuel Castells Lev Manovich Martin Lister Leah Lievrouw
yeni medya çalışmaları (lokal) Ümit Atabek Haluk Geray Mutlu Binark
MEDYA KURAMLARI Araştırma Bilgi Süreci bilinen bilgi bilinmeyen bilginin araştırma süreci yeni bilgi
MAKALE kuram medya yöntem örneklem kuram olmadan yöntemden bahsedilmez
MAKALE ÖNÜMÜZDEKİ HAFTA MAKALE İÇİN KONU(LAR)LA SİZLERİ BEKLİYORUM
tümevarım vs tümdengelim NİTEL tümevarım özel>genel kalitatif spekülatif eleştirel keşif adorno frankfurt NİCEL tümdengelim genel>özel kantitatif yönetimsel egemen teyit lazarsfeld colombia
tümevarım vs tümdengelim NİTEL tümevarım özel>genel kalitatif spekülatif eleştirel keşif adorno frankfurt NİCEL tümdengelim genel>özel kantitatif yönetimsel egemen teyit lazarsfeld colombia alternatif teori üretilir avrupa eşitlikçi toplum KİA-manipülasyon üretilen teoriler test edilir amerika sistem yanlısı KİA-yaşamı kolaylaştırma
teknolojik yaklaşımlar Harold Innis
teknolojik yaklaşımlar Harold Innis Döneminin teknolojik araçları olan papirüs, parşömen ve kağıdın geçmişin tarihini günümüze sunmaları teknolojinin hızlı büyümesini sağlamıştır. Kavram üzerinde araştırmaları olan Harold Innis, iletişim ağlarının gelişmesinde en önemli neden olarak yazının matbaa ve elektronik kaynaklar aracılığıyla yaygınlaşmasını göstermektedir.! El yazmasıyla başlayan bilgi aktarımı süreci alfabenin gelişimiyle görsel kodlarla biçim bularak; tekbiçimli, tekrarlanabilir, çoğaltılabilir bir kültürel gerçeklik getirmiştir. İnnis; yeni teknolojinin, geleneksel bilgi tekelleriyle nasıl kapıştığına ve başka bir grup tarafından yönetilen yeni bir bilgi monopolü ortaya çıkardığını açıklamaktadır. İnnis, iletişim teknolojilerinin toplum biçimlerini etkilediği ve şekillendirdiğini göstermeye çalışmıştır.
teknolojik yaklaşımlar Harold Innis Bir yazı yazma ortamı olarak papirüs, taşın aksine son derece hafifti. Düşünce hafiflik kazanmıştır. Ses ve düşünce bir kalıba girmiştir.
teknolojik yaklaşımlar Harold Innis Harold Innis zaman yanlı uzam yanlı çamur, taş bilgi kuşaktan kuşağa GELENEK kağıt, papirüs uzamsal bütünlüğü sağlar İMPARATORLUK
teknolojik yaklaşımlar Harold Innis Papisün kendini yenileyemesi beraberinde parşömene olan talebi arttırdı. Özellikle de kağıdın ortaya çıkışıyla bilgi aktarımı daha da yaygınlaşabildi. Kağıtla ortamıyla birlikte düşüncenin aktarılması hem daha ucuza hem de ekonomik bir malzemenin geçmesine olanak sağladı. (İnnis, 2006, s.204)
teknolojik yaklaşımlar Harold Innis https://www.youtube.com/watch?v=5xvsvwg8550
teknolojik yaklaşımlar Harold Innis Innis e göre uygarlık tarihini yapan ve değiştiren iletişim teknolojisidir. İletişim teknolojisi her ne kadar özgürlükçü bir yapıya sahip olduğu belirtilse de aslında sansürlü bir yapıyla işletilmektedir.! İmparatorlukların iletişim teknolojileriyle türediğini ve bu araçları kontrol edenlerin ayrıca dünyaya hükmedebileceğini vurgulayan İnnis e göre iletişim araçları ve teknoloji birbirinden kesinlikle ayrılamaz. İletişim teknolojisi geliştikçe ve yenilendikçe bu hükümdarlığın devam edeceğini belirtmektedir.! Buradaki tek değişken, imparatorlukların kimlikleridir.
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan McLuhan; medya teknolojilerinin toplumda bireylerin nasıl düşüneceği, hissedeceği ve hareket edeceğini ya da toplumun biçimini ve çalışmasını şekillendirdiğini belirtmektedir. Elektriksel olarak konfigüre edilmiş bir toplumda, otomobillerden bilgisayarlara kadar üretim ve dağıtım için gerekli bütün kritik enformasyon, herkes için aynı anda ulaşılabilirdir. Kültür, tıpkı bir elektrik devresi gibi organize olur; ağdaki her nokta, diğer bir nokta kadar merkezseldir.
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan Sözcük oyunlarıyla McLuhan dünyaya farklı bir bakış açısı kazandırmayı basarmıştır. Bunlardan bazıları şu şekildedir:! İnsanlar yaşantılarını, bir önceki dönemde yapılmış olanların akla uygun taklitlerini yaparak geçirirler. (McLuhan, 2001, s.11)! Görsel ve işitsel uzamlar arasındaki ilişkinin temeli, arayüzeydir. (McLuhan, 2001, s.40)! Kitle iletişim aracının önemli etkileri onun içeriğinden değil, biçiminden gelir. (Severin, 1994, s.441)! İletişimin içeriğinden çok, bireyler iletişim sürecinde kullandıkları ortamların doğasınca biçimlendirilmişlerdir. (McLuhan, 2005, s.8)! Tüm medya insanın psişik ya da fiziksel yetilerinin uzantısıdır. (McLuhan, 2005, s.26)! McLuhan; araç, mesajdır cümlesiyle bütün dünyayı farklı bir yöne çekmeyi başarmıştır. (McLuhan, 1965, s.7)
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan McLuhan; araç, mesajdır cümlesiyle bütün dünyayı farklı bir yöne çekmeyi başarmıştır. https://www.youtube.com/watch?v=imah51f4hbw
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan Mekanik Gelin (The Mechanical Bride) başlıklı çalışmasında McLuhan; var olan iletişim araçlarının kitleleri yönlendirme ve kontrol gücüne önem vermektedir. Kitle iletişim teknolojilerine bağlı olarak tüketim kültürünün artışı, çağdaş kültürün yalnızca çoğulculuk miti yarattığı, ancak kitlesel tek-biçimliliğe neden olduğu, bireylerin birbirinden uzaklaşarak katılım sınırlarının daraldığı ve pasif kılındığı eleştirileri, erken modern Avrupa da yazıya dayalı mekanik kültürün gelişiminin sonuçlarıdır. (Timisi, 2003, s.47) McLuhan, teknolojinin toplumsal gelişmenin belirleyicisi olduğu yönündeki genel yaklaşımları bir adım daha öteye götürerek, toplumların tarihsel gelişme ve değişmesini belirleyenin kitle iletişim aracının kendisi olduğunu ileri sürebilmektedir. (Alemdar, 1983, s.9)
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan Gutenberg Galaksisi nde (The Gutenberg Galaxy) McLuhan a göre; okuma fonksiyonu herkesin ulaşabileceği bir görünüm kazanmış ve aynı zamanda kitlesel olarak sağır-dilsiz halklar üretmiştir. Medyayı Anlamak (Understanding Media) adlı çalışmasında McLuhan; bir araç ya da teknolojinin iletisi, insan ilişkilerinin içine yerleşen bir ölçek ya da tutum değişikliğini vurgulamaktadır. (McLuhan, 1964, s.8) Sıcak medya bilgi açısından zenginken, soğuk medya aksine bilgiden yoksundur.
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan McLuhan ın Teknolojik Determinizm kuramı teknolojinin keşfedilmesiyle ve yenilenmesiyle oluşmaktadır. (Hartley, 2011, s. 244) Bu bağlamda teknoloji kitleleri belirlemektedir. Teknoloji, belirginliktir. Belirginlik ise, bir kerede tek bir şeyi, bir kerede tek bir duyuyu, bir kerede tek bir zihinsel ya da fiziksel işlemi dile getirmek anlamına gelir. (McLuhan, 2007, s.28)! Teknoloji, duyularımızdan birini genişlettiği zaman, yeni teknolojinin içselleştirilmesi ile aynı hızda, yeni bir kültür aktarımı ortaya çıkarmaktadır. McLuhan; elektrik teknolojisinin ayrı bir organın değil, birincil ürün olarak enformasyon sunan merkezi sinir sisteminin yerini aldığını öne sürmektedir. (Barbier & Lavenir, 2001, s.303) McLuhan a göre dünyanın her tarafı görüntülerle ve mesajlarla kaplanmıştır ve televizyon sayesinde de dünyanın her yerindeki olaylardan anında haberdar olmak mümkün olmaktadır. (Yaylagül, 2010, s.69)
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan İletişim ve kitle iletişim araçlarını sıcak ve soğuk olarak nitelendiren McLuhan; bireyin yalnızca tek bir duyusuna hitap eden iletişim araçlarını sıcak, insanların birden çok duyusuna hitap eden ve mesajı alan insanın katılımının yüksek olduğu araçları da soğuk araçlar olarak açıklamaktadır.
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan Sıcak Araçlar Çok tanımlama (veriyle dolu) Az katılım (dışlar) Film Fotoğraf Radyo Ders Modern uygarlık Şehir Soğuk Araçlar Az tanımlama (az veri) Çok katılım (kapsar) Televizyon Çizgi film Telefon Seminer Kabileler Kasaba
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan Bireyin yalnızca tek bir duyusuna hitap eden iletişim araçları sıcak araçlardır. Katılım azdır. Fotoğraf, sinema ve radyo insanların sadece görme veya işitme duyularına hitap eden sıcaktır. İnsanların birden çok duyusuna hitap eden ve mesajı alan insanın katılımının yüksek olduğu araçlardır. Telefon, soğuk araçtır. Katılım şarttır. Telefon, çizgi roman ve televizyon soğuktur.
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan Çağ değişimlerinde kullanılan araç tipleri dikkat çekmektedir. Her çağ için farklı araç görünmektedir. Konuşma, basım ve televizyon araçları dönemsel değişim ve gelişimlere yön vermiştir. İnnis in de belirttiği gibi imparatorluk araçları yaşamlarımızı etkilemekte ve yönlendirmektedir. McLuhan; iletinin içeriğinin değil, aracın önemli olduğunu savunmaktadır. Bu varsayımı ise teknoloji ile desteklemektedir. Teknolojik yapının belirleyici olduğunu vurgulayan McLuhan a göre teknolojinin ciddi gücü bulunmakta ve bu güç beraberinde yeni toplumlar ve yeni yaşam koşulları da üretmektedir.
teknolojik yaklaşımlar Marshall McLuhan Sonuçta hem McLuhan hem de Innis, iletinin içeriğinin değil, aracın önemli olduğunu savunmaktadır. BU NEDENLE TEKNOLOJİYİ SAVUNMAKTADIRLAR
SANAT VE YENİ MEDYA SOSYAL BİLİM İLETİŞİM KURAM / MODEL ETKİ / ENFORMASYON TEKNOLOJİK YAKLAŞIMLAR Harold Innis / Marshall McLuhan