ANKARA KALKINMA AJANSI ALGI ARAŞTIRMASI YÖNETİCİ ÖZETİ

ANKARA KALKINMA AJANSI ALGI ARAŞTIRMASI YÖNETİCİ ÖZETİ Temmuz 2012

İçindekiler 1. BİRİNCİL PAYDAŞLAR TEMEL BULGULAR... 3 1.1. Haberdarlık... 3 1.2. Ajans ile İlişkiler... 3 1.3. Ajans ın Verimliliği... 4 1.4. Kurumsal Algı... 5 1.5. Ankara Bölge Planı... 6 2. İKİNCİL VE ÜÇÜNCÜL PAYDAŞLAR TEMEL BULGULAR... 6 2.1. Haberdarlık... 6 2.2. Ajans ile İlişkiler... 7 2.3. Ajans ın Verimliliği/Başarısı ile İlgili Kanaatler ve Beklentiler... 7 2.4. Kurumsal Algı... 8 2.5. Ankara Bölge Planı... 9 3. SONUÇ VE ÖNERİLER... 9 2

1. BİRİNCİL PAYDAŞLAR TEMEL BULGULAR 1.1. Haberdarlık Birincil Paydaşların yüzde 34,8 i Ankara Kalkınma Ajansı nın çalışma ve hizmetlerinden oldukça bilgi sahibi olduklarını ifade etmektedir. Bu konuda yeterince bilgi sahibi olduğunu ifade edenlerin oranı ise yüzde 40,4 tür. Her dört birincil paydaştan üçünün kurumun çalışma ve hizmetleri ile ilgili nispeten yüksek bir haberdarlık düzeyine sahip olduğu ifade edilebilir. Öte yandan, deneklerin yüzde 24,7 si kurumun çalışma ve hizmetlerinden ancak biraz bilgi sahibi olduklarını ifade etmektedir. Kurumun, birincil paydaşlar karşısındaki pozisyonu ve birincil paydaşlar ile kurduğu ilişkilerin niteliği açısından bakıldığında, bu oranın yine de yüksek olduğu söylenebilir. Birincil paydaşlar kurumla ilgili bilgi kanalı olarak yüksek oranla (yüzde 76,4) kalkınma kurulu toplantıları nı ifade etmektedir. Ajans ın web sitesi ve yayınlarının ve kurum tarafından düzenli bilgilendirmelerin de paydaşların bilgi kanalları açısından önemli bir yer işgal ettiği görülmektedir. Ajans ın birincil paydaşlar açısından medya görünürlüğünün ise düşük olduğu açıktır. Yazılı, görsel ya da internet mecraları ile Ajans ın çalışma ve hizmetlerinden haberdar olduğunu ifade edenler her beş birincil paydaştan yalnızca biridir. 1.2. Ajans ile İlişkiler Birincil paydaşların yüzde 87,6 sı Kalkınma Kurulu toplantılarına katıldıklarını ifade etmektedir. Bilgilendirme ve eğitim toplantılarına katılan birincil paydaşların oranı da neredeyse yüzde 60 ı bulmaktadır. Ajans tanıtım toplantıları ve danışma çalıştaylarına katılım ise yüzde 40 ın altında kalmaktadır. Toplantılara katılan paydaşların yüzde 72,9 u bu toplantıları faydalı bulmaktadır. Kısmen faydalı bulduğunu ifade edenlerin oranı ise yüzde 21,2 dir. Birincil paydaşlara, temsil ettikleri kurumların bir proje ya da destek için Ajans a başvuru yapıp yapmadığı sorusu yöneltilmiştir. Katılımcıların yüzde 55,1 i temsil ettikleri kurumun böyle bir başvuru gerçekleştirdiğini ifade etmiştir. Proje ve destek süreci ile ilgili kanaatlerinin (başarılı ve kısmen başarılı seçenekleri birlikte düşünüldüğünde) olumlu olduğu görülmektedir. En yüksek olumlu kanaat ise başvuru dokümanlarını açık ve anlaşılır (yüzde 90 ın biraz üzerinde) olması ile ilgili olarak ifade edilmektedir. Projelerin izleme süreci, başvuru öncesindeki bilgilendirme toplantıları, değerlendirmeler konusundaki objektiflik ve başvuru dokümanlarının açık ve anlaşılır olması gibi konularla ilgili başarısızlık algısının çok düşük olduğu görülmektedir. Bu süreçle ilgili tek dikkat çekici başarısızlık algısı (yüzde 10, 3

nispeten yüksek) olarak görünen kurum uzmanlarının başvuru sonrasındaki ilgi ve desteği dir. 1.3. Ajans ın Verimliliği Birincil paydaşların yüzde 57,3 ü Ajans ın kesin olarak etkin ve verimli bir biçimde çalıştığını düşünmektedir. Ajans ı ancak kısmen etkin ve verimli olarak nitelendiren birincil paydaşlar ise yüzde 37,1 dir. Ajans ın etkin ve verimli bir kurum olmadığını düşünen birincil paydaşların oranı ise sadece yüzde 2,2 dir. Ajans ı etkin ve verimli bir kurum olarak görmeyen birincil paydaşların yüzde 34,3 ü (12 kişi) bunun nedeni olarak katı bürokratik tutuma sahip olmayı ifade etmektedir. Bu durumun mevzuatın yetersizliği ya da yarattığı zorluklardan kaynaklandığın ifade edenlerin oranı ise yüzde 22,9 dur (8 kişi). Birincil paydaşların yüzde 58,4 ü, genel olarak değerlendirdiklerinde, Ajans ı başarılı bulduğunu ifade etmektedir. Ajansı kısmen başarılı bulanların oranı ise yüzde 32,6 dır. Ajans ı başarısız olarak gören sadece 1 kişidir. Haberdarlık ve başarı algısı arasında ilişki ise dikkat çekicidir. Ajansı başarısız olarak nitelendiren 1 kişi dışarıda bırakıldığında bile en düşük başarı algısına kurumla ilgili oldukça bilgi sahibi olan paydaşlar sahiptir. Bilgi sahipliği azaldıkça başarı algısının yükseldiği kısmen başarı algısının ise düştüğü görülmektedir. Paydaşlar kurumu tanıdıkça başarı algısının azaldığı görülmektedir. İleri analizlerde Ajans ı başarısız olarak bulan deneklerin Ajans ile kurduğu ilişkiye bakılmıştır. Bu analizden anlaşıldığı kadarıyla deneklerin Ajans ile ilgili başarı algısının yaptığı proje ya da destek başvurusu ve onun sonuçları ile açık bir ilişkisi yoktur. Denekler içinde bu konuda Ajans a başvuru yapan ya da yapmayan katılımcıların algılar birbirine çok yakındır. Görüşülen deneklerin 49 u kurumunun Ajans a başvuru yaptığını, 40 ı ise böyle bir başvuru yapmadığını ifade etmiştir. Fisher Kesin Ki-Kare testi sonucuna göre de proje başvurusu yapan ve yapmayan kuruluşların Ankara Kalkınma ajansının başarısı hakkındaki görüşleri istatistiksel olarak birbirinden farksız olduğu görülmüştür (p=0.751> 0.05). Ankara Kalkınma Ajansı nın yürüttüğü tüm çalışmaları genel olarak değerlendirdiğinizde, başarısı konusunda ne düşünüyorsunuz? Kurumunuz bir proje ya da destek için ajansa başvuru yaptı mı? Evet Hayır Başarısız 2,0 0,0 Kısmen başarılı 30,6 35,0 Başarılı 57,1 60,0 Cevap yok 10,2 5,0 Toplam 100 100 4

Ajansın paydaşları ile kurduğu işbirliğinden memnuniyet yüzde 51,7 dir. Kısmen memnun olduğunu ifade edenler ile birlikte bu oranın yüzde 80 in üzerinde olduğu görülmektedir. Birincil paydaşların yüzde 34,8 i Ajans tarafından yapılan bilgilendirme ve tanıtımın yetersiz olduğunu ifade etmektedir. Paydaşların Ajans ile ilgili diğer konulardaki olumsuzluk algısının düşük olduğu ifade edilebilir. Hibe ve bütçe konularındaki sorun algısının en düşük seviyedeki sorun alanı olarak görülmesi, paydaşların Ajans ı nasıl konumladıkları ile ilgili çarpıcı bir bilgi sunmaktadır. Dolaylı olarak paydaşlar öncelikle hibe ve bütçe dışında kalan konularda Ajans ın kendisini geliştirmesini beklemektedir. Birincil paydaşların Ankara Kalkınma Ajansı ndan bekledikleri çalışma alanı olarak turizm (yüzde 43,8) öne çıkmaktadır. Bu konudaki fikrini teknoloji ve yenilikçilik olarak ifade edenlerin oranı ise yüzde 36 dır. Diğer çalışma konuları konusundaki beklentiler ise yüzde 25 in altında kalmaktadır. En düşük beklenti girişimcilik konusunda dile getirilmiştir. İleri analizlerde görüşme yapılan birincil paydaşların sadece yüzde 2,2 sinin turizm sektöründe yer alan katılımcılar olduğu görülmüştür. Turizm konusundaki birincil paydaşların sahip olduğu bu beklenti sektörel olmaktan daha çok deneklerin ortak kanaati olarak öne çıkmış görünmektedir. Beklentisini teknoloji ve yenilik olarak belirten deneklerin ise üniversite, bilişim/teknoloji ve sanayi kuruluşlarını temsilen görüşülen denekler olduğu görülmektedir. Birincil paydaşlar tarafından, kurumdan öncelik bekledikleri alanlar içinde ilk olarak, şaşırtıcı olmayacak şekilde mali ve teknik destekler konusunun ifade edildiği görülmektedir (yüzde 73). Paydaşların ikinci olarak öncelik beklendikleri alan olarak ise kurumlar arasında koordinasyon ifade edilmektedir (yüzde 66,3). Fikir ve vizyon geliştirme, kent ile ilgili bilgi altyapısının oluşturulması ve danışma hizmeti verme gibi faaliyet alanları ile ilgili öncelik beklentisinin ise yüzde 46 52 arasında değişen oranlarda olduğu görülmektedir. Paydaşlar Ajans ı sadece mali ve teknik konularda destek sağlayan bir yer olarak görmemektedir. Kent ile ilgili bilgi altyapısını oluşturma ve fikir ve vizyon geliştirme faaliyet alanları birlikte değerlendirildiğinde Ajansın Ankara ile ilgili enformasyon ve koordinasyon sağlayan bir yer olmasının da yüksek şekilde desteklendiği görülmektedir. 1.4. Kurumsal Algı Paydaşların, Ajans ın kurumsal karakterinin nasıl algılandığını ölçmek üzere yönetilen olumlu ifadelerin hiçbiri ile ilgili yüksek bir negatif tepki vermediği anlaşılmaktadır. Ajans ile ilgili olumlu ifadelere ilişkin kesin bir yargı bildiren katılıyorum tercihi farklı oranlarda desteklenmektedir. Birincil paydaşlar Ajans ile ilgili en çok (yüzde 82) Ajans Ankara nın tanıtımına katkıda bulunur ifadesine katılmaktadır. Ajans Ankara nın sosyo-ekonomik gelişimine katkıda bulunur 5

ve girişimcilik/proje üretme kapasitesinin artmasına katkı verir ifadelerinin de yüksek oranda algılanan nitelikler olduğu görülmektedir. Ajans bölgeye yerli ve yabancı yatarım çekmektedir cümlesi ise en düşük oranda (yüzde 31,5) katılıyorum tercihi yapılan ifade olarak görülmektedir. Birincil paydaşlar açısından Ajans ın yüksek olumlu öznitelik puanlarına sahip olduğu görülmektedir. Paydaşlar, Ajans ile ilgili güvenilir, erişilebilir, yenilikçi/atılımcı, çalışkan, kaliteli ve işbirliğine açık/katılımcı öznitelikler açısından 80 üzerinde puanlar vermektedir. En düşük öznitelik puanı ise çözüm odaklı/yapıcı (puan 74,2) olma konusundadır. 1.5. Ankara Bölge Planı Birincil paydaşların yüzde 57,3 ü Ankara Bölge Planı ndan haberdar ve bilgi sahibi olduğunu ifade etmektedir. Paydaşların yüzde 28,1 i ise Bölge Planı nı duyduklarını ancak içerikle ilgili bilgi sahibi olmadıklarını belirtmektedir. Yüzde 14,6 lık bir grup ise bu plan ve içeriği ile ilgili hiçbir bilgiye sahip değildir. Katılıyorum ve kısmen katılıyorum ifadeleri ile birlikte düşünülüğünde Ankara Bölge Planı ile ilgili paydaşlara yöneltilen olumlu ifadelerin neredeyse tamamı küçük nüanslarla da olsa desteklenmektedir. Ancak, en yüksek katılıyorum cevabının Bu planla Ankara nın bölgesel kalkınmasına katkıda bulunulacaktır ifadesine yönelik olarak dile getirildiği görülmektedir. 2. İKİNCİL VE ÜÇÜNCÜL PAYDAŞLAR TEMEL BULGULAR 2.1. Haberdarlık İkincil paydaşların yüzde 67 si, Ajans ın çalışma ve hizmetlerinden yeterince ya da oldukça bilgi sahibi olduğunu ifade etmektedir. Üçüncül paydaşlarda ise bu oran yüzde 48,9 olarak görülmektedir. İki paydaş türü içinde de hiç bilgi sahibi olmayan kimseler olmayışı dikkat çekicidir. Öte yandan, deneklerin yüzde 27,6 sı kurumun çalışma ve hizmetlerinden ancak biraz bilgi sahibi olduklarını ifade etmektedir. Pek bilgi sahibi değilim diyenlerin oranı ise yüzde 14,3 e kadar düşmektedir. Hem ikincil hem de üçüncül paydaşlar açısından Ajans ın web sitesi ve yayınlarının ve kurum tarafından düzenli bilgilendirmelerin paydaşların bilgi kanalları açısından önemli bir yer işgal ettiği görülmektedir. Ajans ın hizmet ve faaliyetlerinden medya kanalı ile haberdar olanların oranı ikincil paydaşlarda yüzde 24,5, üçüncül paydaşlarda ise yüzde 44,4 tür. 6

2.2. Ajans ile İlişkiler İkincil ve üçüncül paydaşların yüzde 31,6 sı ya bir toplantı ya da kurumlarının Ajans ile yaptığı bir işbirliği marifeti ile Ankara Kalkınma Ajansı yla temas kurduğunu ifade etmektedir. İkincil paydaşların yüzde 75,5 i, üçüncül paydaşların yüzde 51,1 i (ortalama 64,3) ise Ajans ile bu tür bir temaslarının olmadığını belirtmektedir. Ajans ile kurulan temas, ilk olarak Ajans ın yaptığı proje bilgilendirme toplantıları marifeti ile gerçekleşmektedir. Proje destek başvuruları ve tanıtım toplantılarının da Ajans ile kurulan temas noktasında önemli kanallar olduğu görülmektedir. Ancak, ikincil ve üçüncül paydaşların hangi temas noktalarını kullandığına daha yakından bakıldığında, özellikle çalıştayların, üçüncül paydaşlar açısından önemini yitirdiği görülmektedir. İkincil ve üçüncül paydaşların genel olarak proje ve destek süreçleri ile ilgili olarak olumlu kanaatlere sahip olduğu görülmektedir. Özellikle, başvuru öncesindeki bilgilendirme toplantıları, başvuru evraklarının açık ve anlaşılırlığı ve değerlendirmelerde objektif ve adil olunması konularındaki olumlu kanaat güçlüdür. Ancak, Ajans uzmanlarının ilgi/desteği ve başarılı projelerin izlenme süreci ile ilgili olumlu kanaatlerin nispeten düşük oluşu dikkat çekicidir. İkincil ve üçüncül paydaşların, Ajans ın paydaşlar ile kurduğu işbirliğinden memnun olduğu görülmektedir. Bu konuda olumsuz kanaate sahip üçüncül paydaşların oranı yüzde 11 iken, ikincil paydaşlarda bu oran yüzde 4 ün altına kadar gerilemektedir. 2.3. Ajans ın Verimliliği/Başarısı ile İlgili Kanaatler ve Beklentiler Paydaşlar genel olarak Ajans ın etkin ve verimli bir şekilde çalıştığını düşünmektedir. Bu oran ikincil paydaşlarda yüzde 62,3 tür. Üçüncül paydaşlarda ise yüzde 50 nin altında kalmaktadır. Her iki paydaş türü açısından da kısmen cevabı verenler dâhil edildiğinde olumlu düşünenlerinin anlamlı derecede yüksek olduğu görülmektedir. Ajans ı verimsiz bulan paydaşların bu verimsizliğin nedeni olarak ifade ettiği olumsuzluklar içinde mevzuattan kaynaklanan zorluklar ve tanıtım/bilgilendirme yetersizliği öne çıkmaktadır. Ajans, genel olarak başarılı bulunmaktadır. Kısmen cevabı ile düşünüldüğünde Ajans ı başarılı bulan paydaşların oranı yüzde 80 in üzerinde görünmektedir. Ajans faaliyetleri içinde en yüksek başarı algısına sahip alan faaliyet bilgilendirme toplantılarıdır. Proje ve destekler ile ilgili bilgilendirme ve genel olarak ajans tanıtım konuları ile ilgili başarı algısının ise nispeten düşük olduğu görülmektedir. Paydaşlar ajans ile ilgili kangren haline gelmiş bir sorun alanı algılamamaktadır. Yine de bilgilendirmenin yetersiz olduğu ve iletişim eksikliği konularındaki sorun algısının göz ardı edilmemesi gerekmektedir. 7

Paydaşların, gelecekteki faaliyet alanları olarak turizm, sosyal gelişme ve çevre konularında Ajans tan beklentileri olduğu görülmektedir. Özellikle ikincil paydaşlar içinde yer alan her iki kişiden birinin turizm konusunu dile getirmesi önemsenmelidir. İleri analizlerde görüşülen paydaşların sadece yüzde 2,1 in turizm sektöründe yer aldığı düşünülürse, paydaşların bu konudaki beklentisinin sektörel olmaktan uzak, ortak bir kanaat olduğu anlaşılmaktadır. Sosyal gelişme ve çevre konularında beklenti sahibi olan paydaşların ise Belediye ve Kamu kurumlarını temsilen görüşülen denekler olarak öne çıktığı görülmektedir. Ajans ın odaklanması gereken faaliyet alanları içinde paydaşlar açısından öne çıkan konu şaşırtıcı olmayan şekilde mali ve teknik desteklerdir. Ancak diğer faaliyet alanlarının da paydaşlar açısından önemsendiği görülmektedir. Özellikle Ajans ın çeşitli kurumlar arasında koordinasyon görevi yapması yönünde güçlü bir algıdan bahsedilebilir. Kent ile ilgili bilgi altyapısını oluşturma ve fikir ve vizyon geliştirme faaliyet alanları birlikte değerlendirildiğinde paydaşların Ajans ı sadece maddi destek veren bir yer olarak değil, bilgi üreten, toplayan ve bu bilgili paylaşan/yöneten bir yer olarak konumladıkları görülmektedir. 2.4. Kurumsal Algı Paydaşların, Ajans ın kurumsal karakterinin nasıl algılandığını ölçmek üzere yönetilen olumlu ifadelerin hiçbiri ile ilgili yüksek bir negatif tepki vermediği anlaşılmaktadır. Ajans ile ilgili olumlu ifadelere yönelik kesin bir yargı bildiren katılıyorum tercihi farklı oranlarda desteklenmektedir. Paydaşlar Ajans ile ilgili en çok (yüzde 75) Ajans, Ankara nın tanıtımına katkıda bulunur ifadesine katılmaktadır. Ajans, Ankara nın sosyo-ekonomik gelişimine katkıda bulunur, Ankara daki kurum ve kuruluşların kurumsal kapasitelerini geliştirmesine ve girişimcilik/proje üretme kapasitesinin artmasına katkı verir ifadelerinin de yüksek oranda algılanan nitelikler olduğu görülmektedir. Ajans bölgeye yerli ve yabancı yatarım çekmektedir cümlesi ise en düşük oranda (yüzde 33,7) katılıyorum tercihi yapılan ifade olarak görülmektedir. Paydaşlar açısından Ajans ın nispeten yüksek olumlu öznitelik puanlarına sahip olduğu görülmektedir. Ancak, burada Ajans a uygun görülen puanlar, birincil paydaşların uygun gördükleri puanlar kadar yüksek değildir. İkincil paydaşlar, katılımcı, erişilebilir, güvenilir, çalışkan, yenilikçi ve kaliteli öz nitelikler konusunda Ajansı 70 puan üzerinde değerlendirmektedir. Üçüncül paydaşlar ise sadece katılımcı ve erişilebilirlik öz nitelikleri konusunda Ajans ı 70 puan üzerinde değerlendirmektedir. Ajans a yönelik en düşük öznitelik puanı ise adil ve tarafsız olma konusundadır. 8

2.5. Ankara Bölge Planı Paydaşların yüzde 37 si Ankara Bölge Planı ndan haberdar ve içeriği ile ilgili bilgi sahibi olduğunu ifade etmektedir. Paydaşların yine yüzde 37 si ise bu plandan haberdar olduğunu ama içerik ile ilgili bir fikri olmadığını ifade etmiştir. Plandan haberdar olmayanların oranı ise yüzde 25,8 dir. Paydaşların, Plan Ankara nın bölgesel kalkınmasına katkıda bulunacaktır, titiz ve bilimsel bir çalışma ile hazırlanmıştır ve somut ve gerçekleştirilebilir hedeflere sahiptir kanaatleri ile ilgili yüksek düzeyde olumlu kanaatleri olduğu görülmektedir. Plan Ankara nın bir dünya başkenti olma hedefine hizmet etmektedir kanaati ise paydaşlar tarafından en düşük düzeyde (yüzde 41,7) olumlu algılanan alandır. 3. SONUÇ VE ÖNERİLER Tüm paydaş türleri açısından bakıldığında Kalkınma Ajansı nın sadece fon sunan bir kurum olarak görülmediği anlaşılmaktadır. Paydaşlar Ajans ı kendilerine fikir ve vizyon sunan bir odak olarak da görmek istemekte ve güçlü bir şekilde böyle konumlamaktadır. Bu Ajans için çok önemli bir fırsat alanı yaratmaktadır. Ajans paydaşlarının bu beklentisine karşılık gelecek bir yatırım ile kendini konumlayabilir. Bunun için Ajans ın yerel bilgi ve koordinasyon konusuna ciddi bir yatırım yapması beklenmektedir. Bu yatırım, hem maddi hem insan kaynağı anlamında sürekli bir nitelik arz etmeli ve uzun soluklu olarak ele alınmalıdır. Ajans diğer görevlerinin yanında kendisini bölgenin enformasyon odağı haline getirebilmelidir. Bu anlamda Kurum bu fırsat alanını efektif bir şekilde kullanabilmek için bilgilendirme ve tanıtım faaliyetlerine önem vermelidir. Kurum, paydaşlarına, kendi iletişim mecralarını geliştirerek ve çeşitlendirerek ulaşma yolunu seçmelidir. Ajans, Paydaşlarının niteliklerini göz önünde bulundurarak, onlara ulaşabilmek için kullanacağı iletişim kanallarını çoğaltmalı, dengeli şekilde sunmalı ve niteliklerini geliştirmelidir. Paydaşların, Kurum tarafından sağlanan/kaynaklanan iletişime açık olduğu göz önünde bulundurulduğunda bir başka fırsat alanından daha bahsedilebilmesi mümkündür. Ajans kendisini bilgiyi toplayan ve dağıtan/paylaşan bir kurum olarak konumlarken, bu algıyı güçlendirmek için online veri tabanları/kütüphaneler oluşturmalıdır. Sektörel takip ve yıllık raporlar, Ankara ile ilgili yıllık sosyo kültürel/ekonomik endeksler ile bu konudaki yaklaşımı güçlendirilmelidir. Bu çalışmalar yanında Ankara odaklı alt konseptler bazında turizm, sağlık, eğitim, savunma sanayi rapor ve analizleri düzenli olara üretilmelidir. Bu ürünlerin ilgililere ulaştırılmasında e-bülten, e-magazin ya da yüksek kaliteli içerik sağlanmış basılı dergilerin kullanılması mümkün olabilir. Ajans bu faaliyetlerini mutlaka ulusal ya da uluslar arası eğitim, teknoloji ya da think-thank kuruluşları ile işbirlikleri kurarak gerçekleştirmelidir. Türkiye den ya da dünyadan büyük isimlere sahip üniversitelerle sağlanacak 9

işbirliğinin güçlü bir iletişim değeri de olacaktır. Ayrıca ajans kendi vizyon ve misyonuna uygun şekilde yüksek lisans ve doktora tezlerinin hazırlanabilmesi için hibe ve burslarını kullandırmalı, ilgili enstitülerle güçlü bir network kurmalıdır. Paydaşlarla yapılan araştırmanın neticelerine göre Ajans ın kullandığı ilişki türlerinin, paydaşları çok mutlu ve memnun etmediği görülmektedir. Ajans yeni ilişki tür ve bağlamları yaratmalıdır. Ajans, paydaşları ile işbirliği sayılarını arttırmalı, onları sürecin ortağı haline getirecek sınırlı ilgi alanları çerçevesinde bazı iş ve projeler ile karşılarına çıkmalıdır. Paydaşlar Ajans ın bu yeni bağlam ve formatında kendisini yapılan işlerin sahibi gibi konumlayabilmelidir. Ajans ın ilişki kurduğu paydaşların yüksek eğitim seviyesi, Ajans a yapacağı iletişimin yüksek niteliği açısından bir fırsat sunmaktadır. Ajans, kendi vizyonunu yüksek kalite içeriği ile paydaşlarına sunabilme ve onları faaliyet ve hizmetlerinin ortağı haline getirebilecek bir enformasyon altyapısını internet aracılığı ile kullanabilir. Burada Ajans ın hâlihazırda güçlü bir içeriğe sahip web sayfasının önemi ortaya çıkmaktadır. Ajans, paydaşlarına ulaşmada güçlü bir kanal olan sayfasına yatırım yapmaya devam etmeli ve hem içerik hem de görsel anlamda kendisini kalıcı ve ayrıcalıklı bir konuma taşımalıdır. 10