KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLİSİ. 2 f nci Birleşim 12 EKİM 1973 CUMA

DÖNEM: II YIL: h KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLİSİ Z A B I T L A R I 2 f nci Birleşim 12 EKİM 1973 CUMA

GÜNDEM: BOLÜM: A 1. 1971 Kira Kontrol (Geçici Hükümler) Kural Tasarısı. 2. 1971 Kıbrıs Türk Yönetimi Anayasal Vergi Haklarının Korunması Kural Tasarısı. 3. 1972 Basın Kural Tasarısı. k* 1972 Emeklilerin İstihdam Edilememeleri Kural Teklifi. 5. 1972 Türk Cemaatı Soyadı Kural Tasarısı. 6. Temel Kurallara bir Madde Eklenmesi Hakkında Teklif. 7. Rum Mahkemelerinde Dava Açılmasını Düzenleyen Kural Teklifi. 8. Aşırı Faizi önleme Kuralı Teklifi. 9. Kıbrıs Türk Cemaatına Mensub Olmayan Şahıslara Gayrimenkul Mal Satışını Meneden Kuralı Tâdil Eden Kural Tasarısı. 10. 1973 Türk Cemaatına Mensub Olmayan Şahıslara Ait Gayrimenkul Malların Kontrolü (Geçici Hükümler) (Tâdil) Kural Tasarısı. 11. İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu Tâdil Tüzüğü Tasarısı. 12. 1973 Âmme Hizmeti Kuralı Tasarısı. 13. 1973 Pul Kanunu (Tâdil No,2) Kural Tasarısı. BÖLÜM: B 1. Türk Cemaat Meclisi Başkanı seçimi. 2. "Hayat Pahalılığı" konusunda Genel Görüşme açılması ve konuyla ilgili olarak Sayın Maliye ve İktisadî İşler üyesi ile Sayın Ticaret, Endüstri ve Turizm üyesinin izahatta bulunması. BÖLÜM: C Sorular ve Cevaplar. BÖLÜM: D Kural Tasarılarının sunulması.

BtRÎNCt OTURUM Açılış Saati: 15.30 BAŞKAN - Dr. Necdet H. Unel KÂTİP - Dr. Halûk Avni BAŞKAN - Yüce Meclisin sayın üyeleri; ikinci donemin dördüncü yıl ikinci "birleşimini.açıyorum. Nisap mevcut mudur? KÂTİP - Evet. BAŞKAN - Nisap mevcuttur. Sayın arkadaşlar; Kıbrıs Türk Yönetimi Yürütme Kurulu Başkanı ve Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşlcan Muavini Sayın Rauf Denfrtaş son siyasî gelişmelerle ilgili olarak, ki bu gelişmelerin çok önemli bir safhaya intikal ettiği haberi gelmiştir, Meclisimizi aydınlatıcı mahiyette bir konuşma yapmak üzere Meclisimize teşrif etmiş bulunmaktadır şu anda. Onun için gündemin müzakeresine geçmezden evvel evvelâ bu demecin verilmesini ve dinlenmesini reoa edeceğim. Buyurun Hasan bey. DR. HASAN GUVENER (Mağusa) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlarım; Sayın Cumhurbaşkan Muavini ve Türk Yönetimi Yürütme Kurulu Başkanı Rauf Denktaş'm son siyası gelişmelerle ilgili olarak vereceği izahatın gizli bir oturumda yapılmasını ve bundan Sayın Yürütme Kurulu üyeleriyle Meclis personelinin muaf tutulmasını teklif ediyorum. BAŞKAN - Teşekkür ederim.../ k

- b - Sayın arkadaşlar; bir teklif vardır». Bu oturumun gizli yapılması teklif edilmiştir. Bu teklifi Yüce Meclisin oyuna arzediyorum. Kabul edenler? KATİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul etmeyenler? (Ümit Süleyman, Mustafa Güryel, Dr. Şemsi Kazım, özker Yaşın, İsmail Bozkurt.) KftTÎP - Beş kişi. BAŞKAN - Çekimser olanlar? Kabul edilmiştir. veriyorum. Bunun tahakkuku için bu oturuma beş dakika için ara Teşekkür ederim. Bilindiği gibi bundan sonra oturum açıldığı zaman Meclisin kararı ile muhtemelen açık oturuma geqilebilecektir. Teşekkür ederim. Kapanış Saati: 15.35 İKİNCİ OTURUM (Gizli Oturum)./5..

- 5 - ÜÇÜNCÜ OTURUM Açılış Saati: 16,55 BAŞKAN - Sayın milletvekileri: ikinci birleşimin uçunca oturumunu açıyorum. Nisap? K&TİP - Mevcuttur, BA.ŞKAN - Nisap mevcuttur. Sayın arkadaşlar; gündemin A Bölümündeki 13 numaralı Tasarı, "1973 Pul Kanunu (Tâdil No 2) Kural Tasarısı" hazırdır. Raporun Komite Başkanı Sayın İsmail Bozkurt tarafından okunmasını reca ediyorum. Buyurun. MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAÎL BOZKURT (Larnaka) - KıBRıS TÜRK YÖNETIMI MECLISI MALIYE VE IKTISADÎ IŞLER KOMITESININ 1973 PUL KA- NUNU (TÂDIL NO.2) KURAL TASARISÎ ÎLE ILGILI RAPORUDUR. Hazır Bulunanlar: İsmail Bozkurt Başkan M. Kemal Deniz Halil Fikret S ob ut ay A. R. Irıko.ğlu Dr. Şemsi Kazım.»/6..

- 6 - İvedilik karan olması dolay- siyle Komitemiz 1 Ekim 1973 Pazartesi günü toplanarak söz konusu Tasarıyı incelemiştir. Şekle mütedair bazı tadilât ygparak Tasarıyı kabul eden Komitemiz, Tasarının kabulünü oybirliği ile Yüce Meclise tavsiye eder. i 1 Ekim 1973. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Rapor ve Tasarının tümü hakkında konuşmak isteyenlere söz verilecektir. Söz isteyen? KÂTİP - Mevcut değildir. BAŞKAN - Soz isteyen mevcut değildir. Sayın arkadaşlar; madde madde müzakereye geçme hususunu Meclisin oyuna arzediyorum. Kabul edenler? KÂTİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul etmeyenler? Mevcut değildir. Şimdi madde madde müzakereye geçiyoruz. Buyurun. KÂTİP - /I...

- 7 - PUL KANUNUNU TÂDİL EDEN KURAL Kıbrıs Türk Yönetimi Meolisi aşağıdaki Kuralı yapar: Kısa isim. 1. B u Kural, 1973 Pul Kanunu (Tâdil No.2) Kuralı 19/63 olarak isimlendirilir ve aşağıda tâdil edilmiş şekliyle 29/70» Esas Kanun" olarak anılan 1963 Pul Kanunu ile birlikte 12/72 2/73 okunur. BAŞKAN - 1*inci madde hakkında söz isteyen? Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? KÂTİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. Devam ediyoruz. KÂTİP - 3, maddenin 2. Esas Kanunun 3. maddesinin (2). fıkrası kaldıtâdili. rılır ve yerine aşağıdaki yeni fıkra konur: "(2) Komiser, Maliye ve iktisadî İşler Üyeliği Dairelerine bağlı herhangi bir Memuru, bu Kanunun yürütülmesi hususunda, Komiserin emredebileceği yetkileri kullaımağa ve vazifeleri ifa etmeğe yetkili kılabilir." BAŞKAN - 2 f nci madde hakkında soz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler?../8...

- 8 - Kabul edilmiştir. Teşekkür ederim. Devam ediyoruz. KATİP - Yürürlüğe giriş. 3. Bu Kural Resmî Gazetede yayınlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer. BAŞKAN - Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Sayın arkadaşlar; şimdi üçüncü okunuşa geçiyoruz. ÜMİT SÜLEYMAN (Lefkoşa) (Yerinden) - Kısa ismin okunmasıyle iktifa edilmesini teklif ediyorum. BAŞKAN - üçüncü okunuşun kısa isimle okunmak suretiyle iktifa edilmesi teklifi vardır. Kabul eden arkadaşlar? Kabul edilmiştir. Üçüncü okunuş. Buyurun. K&TİP - Kısa isim. 1. B u Kural, 1973 Pul Kanunu (Tâdil No.2) Kuralı olarak isimlendirilir ve aşağıda tâdil edilmiş şekliyle "Esas Kanun' 1 olarak anılan 1963 Pul Kanunu ile birlikte okunur.../9..

- 9 - BAŞKAN - Kabul edenler? KÂTİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. Kabul etmeyenler? KÂTİP - Mevcut değildir. BAŞKAN - Çekimser olan? Mevcut değildir. Sayın arkadaşlar; Pul Kanununu Tâdil 3den Kural Meclisten geçmiştir. Şimdi, gündemimizin A Bölümünde müzakereye hazır başka konu mevcut değildir. Gündemin B Bölümüne geçiyoruz. Gündemin B Bölümünde iki husus vardır. Hatırlatmak bakımından söylüyorum. 1. Türk Cemaat Meclisi Başkanı Seçimi. 2. Hayat pahalılığı konusunda genel görüşme açılması ve konu ile ilgili olarak Sayın Maliye ve İktisadî İşler Üyesi ile Sayın Ticaret, Endüstri ve Turiam üyesinin izahatta bulunması. Şu halde B Bölümünün birinci kısmına geçiyoruz. Bu hususun tahakkuku için bu oturuma da tam on dakika için ara veriyorum. Bundan sonraki oturum, Cemaat Meclisi üyelerinden en yaşlı üye olan arkadaşımızın Başkan lığında yapılacaktır ve yalnız Başkan seçimine inhisar edecektir. Çok teşekkür ederim. Kapanış Saati: 17.00./10..

- 10 - TURK CEMAAT MECLÎSİ OTURUMU KIBRIS TURK CEM. AT MECLİSİ BAŞKANI SEÇİMİ (Sadece Kıbrıs Türk Cemaat Meclisi üyeleri hazır bulunmuştur.) Açılış Saati: 17.10 En yaşlı üye olarak BAŞKAN - Ahmet Aziz Kâzım KATİP - Fuat Veziroglu BAŞKAN - Pek sayın Cemaat Meclisi üyesi arkadaşlar; Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi gündeminin B Bölümünde bulunan Türk Cemaat Meclisi Başkanını seçmek üzere toplanmış bulunuyoruz. Şimdi doğrudan bunu yapma yoluna gidiyoruz. Once şunu hatırlatayım. Cemaat Meclisi İçtüzüğünün 64'üncü maddesi;»nisap; üye tam sayısının en az yarısı". Yani sekiz üye nisap teşkil eder. Nisap var mı? efendim. M. OZKER YAŞIN (Lefkoşa) (Yerinden) - Bir kâtip seçiniz BAŞKAN - Evet. Kâtip, üye arkadaşların en genci olan İsmail beydir. İsmail bey aday olduğuna göre kendisi gelmek istemezse, kendinden biraz daha yaşlı... İSMAİL 30ZKURT (Lârnaka) (Yerinden) - Fuat bey. BAŞKAN - Fuat bey arkadaşımız bu vazifeyi deruhte edebilir. Buyurun Fuat bey. BAŞKAN - Evet, nisap var mı? KATİP - Nisap vardır.../il..

- 11 - BAŞKAN - Peki. Temel Kurallara göre verilen oyların salt çoğunluğunu elde eden üye Başkan seçilebilir. Demek oluyor ki, kaç kişi isek onun salt çoğunluğu ne ise o yeterli olabilir ve Başkan seçilebilir. Şimdi arkadaşlar, üye arkadaşların kararı ile bu seçimin açık, el kaldırma usulü ile mi, yoksa gizli oy pusulasına herkes istediği adayı yazmak suretiyle mi? Bunu Meclisin oyuna arzediyorum. Gizli mi isteniyor, açık mı isteniyor? koyun. M. OZKER YAŞIN (Lefkoşa) (Yerinden) - Once gizliyi oya BAŞKAN - Gizli oy isteyenler ellerini kaldırsın. 0 halde gizli oyla yapılacaktır. Şimdi adayların tesbitine gidiyoruz. Aday arkadaşlar isimlerini söylesinler. Hüseyin Sam bey, buyurun. HÜSEYİN M. SARRI (Mağusa) - Türk Cemaat Meclisi Başkanlığına Sayın Hüseyin Gültekin'i teklif ediyorum. BAŞKAN - Hüaeyin Gültekin. Evet efendim; birinci aday Hüseyin Gü3tekin. İkinci aday olarak... ediyorum. M. OZKER YAŞIN (Lefkoşa)- İsmail Bozkurt'u teklif BAŞKAN - İsmail Bozkurt. Başka, üçüncü bir aday var mı? Başka arkadaş, başka bir arkadaşı teklif edecek mi? Yoktar. 0 halde iki aday mevcuttur. Bu iki adaydan bir tanesini Başkan olarak seçeceğiz.../12.

- 12 - adını Oy pusulalarına herkes gizli olarak istediği adayın yazabilir. (Mühürlü oy pusulaları Kâtip tarafından üyelere dağıtıldı.) (üyeler Kâtiplik kürsüsüne gelerek oylarını kullandı.) atılmıştır. BAŞKAN - Sayın arkadaşlar; oy pusulaları kutuya Şimdi oyların sayımına geçiyoruz. Buyurun. seçelim. t M. OZKER YAŞIN (Lefkoşa) (Yerinden) - Bir kişi daha Ayhan bey olabilir. BAŞKAN - Evet. Ayhan bey lütfen. (Kâtip oy pusulalarını okurken Ayhan bey de yanında bulundu.) KATİP - İsmail Bozkurt, İsmail Bozkurt, Hüseyin Gültekin, İsmail Bozkurt, İsmail Bozkurt, İsmail Bozkurt, Hüseyin Gültekin, Hüseyin Gültekin, Hüseyin Gültekin, İsmail Bozkurt. BAŞKAN - Bitti, değil mi? KATİP - Bitti. 0 kadar. BAŞKAN - Altı ile dört. İsmail Bozkurt arkadaşımız altı, Hüseyin Gültekin arkadaşımız da dört oy almışlardır. Böylece İsmail Bozkurt arkadaşımız Cemaat Meclisi Başkanlığına seçilmiştir. (Alkışlar. )./13.

- 13 - Kendisini Meclis adına, kendi adıma tebrik eder ve kendini bize hitap etmek için kürsüye davet ediyorum. TURK CEMAAT MECLİSİ BAŞKANI İSMAİL BOZKURT - Muhterem arkadaşlar, şu anda mutluluğuma diyecek yoktur ve bu mutluluğumu ifade edecek söz bulamıyorum. Yüce Meclisin gerek Temsilciler Meclisi üyeleri gerek Cemaat Meclisi üyeleri itibariyle en genç üye olmama rağmen, muhterem arkadaşların bana bu şekilde itimat beyan etmeleri beni fazlası ile mütehassis etmiştir. Fazla konuşamayacağım. Sadece şurada, şu kürsüden şunu tebarüz ettirmek istiyorum: Bu vazifede kaldığım müddetçe hiçbir kimsenin ve hiçbir zümrenin etkisinde kalmadan, sadece vicdanımın sesine göre hareket edeceğim ve herhangi bir anda, herhangi bir şart. altında görevimi yapamayacak duruma geldiğimi hissettiğim anda da bu görevi kendi elimle emanet sahibine, yani sizlere, iade edeceğim. Hapinize çok çok teşekkür ederim. Sağ olu&, var olun. (Alkışlar.) ve mutlu olsun. BAŞKAN - Bu sonuç Cemaat Meclisimize, toplumumuza kutlu Arkadaşlar, bu sonuçtan sonra oturumu kapatıyorum. Kapanış Saati: 17.20../14.

- 14 - DÖRDÜNCÜ OTURUM Açılış Saati: 17.30 BAŞKAN - Sayın milletvekilleri; Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisinin bugünkü birleşiminin dördüncü oturumunu açıyorum. Nisap? KATİP - Mevcuttur. BAŞKAN - Mevcuttur. Devam ediyoruz. A Bölümü bitmiş, B Bölümünün birinci kısmı da halledilmiştir. B Bölümünün ikinci kısmmdayız. Sayın Fuat Veziroğlu söz istiyor. Buyurun. FUAT VEZİROĞLU (Magusa) - Sayın Başkan, sayın arkadaşlar; gündemin B Bölümünün ikinci maddesinin müzakeresinin bir daha sonraki oturuma kalmasını teklif ediyorum. Ondan sonraki bölümün bitirilerek oturuma son verilmesi şeklindedir teklifim. BAŞKAN - Sayın arkadaşlar; bir teklif vardır. Aksi teklifi olan var mıdır? Sayın Fuat Veziroğlunun, B Bölümünün ikinci kısmının tehiri hususundaki teklifini Yüce Meclisin oyuna arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Gelen birleşime tehiri istenmişti değil mi Fuat bey? Şu halde gelen birleşime tehir edilmiştir. Teşekkür ederim. Şimdi C Bölümüne geçiyoruz. Buyurun.../15.

- 15 - S.49 KıBRıS TURK YÖNETIMI MECLISI LEFKOŞA ÜYESI SAYıN M. KEMAL DENIZ'IN YÜRÜTME KURULU BAŞ- KANLıĞıNA 22 MAYıS 1973 TARIHLI SORUSU. " Kıbrıs'ın tek büyük Türk Kasabası olan Lefke'de gün geçtikçe işşizlik çoğalmaktadır. Bilindiği gibi Karadağ'da işletilen maden hemen hemen durmuş gibidir. Bir çok aileler maişetlerini temin için Rum bölgelerine gitmekte veya Adadan göç etmektedirler. Bu durum Lefke'de yaşıyan vatandaşlarımızı kara kara düşündürmektedir. Lefke'yi ziyaretim esnasında bana aşağıdaki dileklerini sunmuşlardır. Bu hususta ilgili Üyeliğin gerek beni gerekse Yüce Meclisimizi aynı zamanda Lefke'li vatandaşlarımızı aydınlatmasını rica ederim. Bir müddet evvel Lefke veya Karadağ bölgesinde bir feçel fabrikası ile bir tuğla fabrikası açılmasına karar verilmiştir. Maalesef bugüne kadar bu hususta bir faaliyet gösterilmediği bildiriliyor. Bölge sakinlerinin izahına göre bu iki tesis bölgeye büyük bir canlılık verecektir. Bu iki fabrika projesi hangi safhadadır?" 2k Mayıs 1973- /16.

C.49-16 - KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLİSİ LEFKOŞA ÜYESİ SAYIN M. KEMAL DENİZ'İN 22 MAYIS 1973 TARİH- Lİ SORUSUNA TİCARET, ENDÜSTRİ VE TURİZM ÜYE- LİĞİNİN YÜRÜTME KURULU BAŞKANLIĞI TARAFINDAN İLETİLEN 13 AGİJSTOS 1973 TARİHLİ CEVABI. " Tuğla Fabrikası; 1963 olayları başladığı zaman Türklere ait (Ali Gürsoy ve Zeki Halil) sadece iki Tuğla Fabrikası vardı. Olaylar neticesi bu fabrikalar Rum kesiminde kalarak tahribata uğramışlardır. Anılan şirketlerin 1963'den beri herhangi bir faaliyetleri olmamıştır. Olayları müteakip, muhtelif Türk müteşebbislerce (Vak Kardeşler Ortaklığı (Abohor) ve Özer Şahoglu) küçük kapasitede ve demode makinelerle tuğla imali denenmiş ancak bunlar aşırı Rum rekabeti karşısında muvaffak olamamışlardır. Türk Yönetimi Plânlama Teşkilâtınca Türk toplumunun ihtiyaçlarına cevap verecek büyük çapta bir tuğla fabrikası kurulması önerilmiştir. Bu öneriyi takiben muhtelif araştırma ve teşebbüsler yapılmıştır. Bahse konu yatırımı gerçekleştirebilmek için muhtelif bölgeler üzerinde durulmuş ve bu etüdler yapılırken Lefke bölgesinin durumu da incelenmiş ve kuruluş yeri itibariyle böyle bir fabrikanın Lefke'de kurulmasının ekonomik olup olmayacağı araştırılmıştır. Aralık 1972'de ise Lefke bölgesinde 19 kişi 300'er sermaye tahsisi yaparak küçük çapta bir tuğla fabrikası kurmak için teşebbüse geçmişler ve neticede (I9x 300=5700) 5700'lık bir sermaye toplamışlardır. Bu teşebbüs herhangi bir ilerleme kaydetmemiştir. Bu konuda yapılan çalışmalar neticesindeja) Aşırı Rum rekabetine karşı büyük çapta (optimal kapasitede) bir fabrikanın kurulmasının icap ettiğij b) Nakil masrafları dikkate alınarak ihtiyaç bölgelerine yakın yerlerde fabrikanın kurulmasının gerekli olduğu$ Plânlama Teşkilâtınca tesbit edilmiş ve Yönetimimizoe küçük sermaye ve küçük çapta imalâtlar prensip itibariyle desteklenmemiştir.../17.

- 17 - Halen toplumumuzun büyük bir ihtiyacı olan tuğla imali için Evkafın öncülüğünde, optimum kapabitede (4-6 milyon tugla/yılda) bir tuğla fabrikası kurulması için gerekli proje hazırlanma ve bu maksat için gerekli izinler de alınmıştır. Proje tatbikata konmak üzeredir. Bu konuda yapılacak yatırım tutarı 1 5 0,000-200,000 arasındadır. Kurulacak olan büyük çaptaki fabrikaya ortak olmak isteyen vatandaşlara imkân sağlanacak ve proje Evkafın öncülüğünde halkımıza mal edilecektir. Konserve Fabrikası. Kıbrıs Türk müstahsillerinin ürünlerini değerlendirmeye yardımcı olma gayesiyle komple bir konserve fabrikası kurulması uzun etttdlere konu olmuş ve salça, reçel, komposto ve meyve suyu imalini öngören bir proje Kooperatif ve Çalışma Uyeligince hazırlanmıştır. Bu projenin tatbik yeri olarak Geçitkale veya Lefke bölgesi düşünülmüştür. Plânlama Teşkilâtınca konuya ilişkin yapılan incelemelerde: - Yatırımın büyüklüğü ve sermaye ihtiyacı; - Alternatif yatırımlarda daha yüksek kârlılık ve öncelik; - Ham madde istihsalinin tatminkâr olmaması ve sair sebeplerden dolayı bu projeler olumlu karşılanmamıştır. " 1 Ekim 1975.../18.. / / /

- 18 - S. 52 KIBRIS TURK YÖNETİMİ MECLİSİ LEFKOŞA USEYİ SAYIN M. KEMAL DENİZ'İM YÜRÜTME KURULU BAŞ- KANLIĞINA 22 MAYIS 1973 TARİHLİ SORUSU. " 1571 yılında Kıbrıs'ı Allah Allah sesleri ile zapteden ecdadımız bize Lefkoşa'da büyük ve güzel bir mabed emanet etmişlerdir. Bu mabedimizin iki minaresinden iki müezzin senelerce sabah ezanlarını en yüksek ve güzel sesleri ile okumuşlardır. Bir kaç sene evvelisine kadar yine bu minarelerden megafonlarla yüksek sesle sabah ezanları okunmakta idi. Fakat aniden bu ezanların yüksek okunması durduruldu. Sebebini bilmiyoruz, fakat Lefkoşa halkı büyük bir üzüntü içinde durumu bir birine soruyor. Sabah namazı ezanı niye megafonla okunmuyor? Sabahları okunan bu ezanlar Kıbrıs Türküne büyük bir neşe ve enerji katmaktadır. Ulu minarelerimizden yüksek sesle okunan bu ezanları ne zaman tekrar işiteceğimizi öğrenmek için ilgili makamdan bu hususta Meclisimizi aydınlatmasını rica ediyorum." 24 Mayıs 1973../19

- 19 - KIBRIS TTJRK YÖNETİMİ MECLİSİ LEPKOŞA ÜYESİ SAYIN M. KEMAL DENİZ«İN 22 MAYIS 1973 TARİH- Lİ SORUSUNA YÜRÜTME KURULU BAŞKANLIĞI'NIN 12 EYLÜL 1973 TARİHLİ CEVABI. 11 Cevaplandırılmak üzere Başkanlığımıza gönderilen K.T.Y. Meclisi Üyesi Sayın M. Kemal Deniz'in, Selimiye Camiinde okunan sabah ezanları konusundaki S.52 sayılı ve 22 Mayıs, 1973 tarihli soru önergesi, Vakıflar ve Din İşleri Dairesi İdare Hey»eti Başkanlığı nezdinde tetkik ettirilmiştir. Vakıflar ve Din İşleri Dairesi İdare Heyleti Başkanlığı, söz konusu sabah ezanlarının hoparlörden yeniden alçak sesle okunmasına başlandığını bildirmiş bulunmaktadır.*' 1 Ekim 1973. / 20..

- 20 - S. 56 KIBRIS TURK YÖNETİMİ MECLÎSİ MAGUSA ÜYESİ SAYIN FUAT VEZÎROGLU'NUN YÜRÜTME KURULU BAŞKANLIĞINA 28 HAZİRAN 1973 TARİHLÎ SORUSU. Uzunca bir süre önce Yürütme Kurulu tarafından Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi»ne sevkedilen ve Meclis'ce kabul edilerek Cumhurbaşkan yardımcısı tarafından imzalandıktan sonra resmi gazetede yayıhlanmak suretiyle yürürlüğe giren İhtiyat Sandığı Kuralı'nm uygulanmasını bertaraf, etmek veya uygulama alanını asgariye indirmek amacıyle bazı şahıs ve müesseselerin açık ve gizli faaliyet içinde oldukları, bu uğurda Kanun ve Yönetim tanımaz bir zihniyet ve cüretle davrandıkları yolunda bilgi almış bulunuyorum. Bu tip şahıs ve müesseselerin, sair faaliyetler meyanmda: 1. Kural'm yürürlüğe girmesinden önce idame ettirdikleri sandık veya benzeri kuruluşlarda birikmiş paraları, sırf yönetim kontrolüne geçmesin diye dağıttıkları veya başka tertiplerle Kural kapsamı dışına ittikleri veya itmeye çalıştıkları, 2. İhtiyat Sandığı Kuralı kapsamına girmemek için Kural»m çıkmasına kadar uyguladıkları sistemi değiştirdikleri veya değiştirmeğe çalıştıkları, 3. Kısacası adı geçen Kural'ı kendi çaplarında veya kendi faaliyet çevrelerinde kâğıt üstünde kalma mevkiine mahkûm etmek istedikleri öğrenilmiştir. Bahsedilenler muvacehesinde Sayın Çalışma Üyesinin aşağıdaki hususlarda Meclisimizi aydınlatmasını rica ederim: /21..

- 21-1. Kural'm Yürürlük tarihinden önce hangi şahıs veya müesseseler ihtiyat sandığı veya başka isim altında benzeri bir sistem idame ettirmekte idi? 2. Böyle bir sistem idame ettiren müessese veya şahıslardan hangileri bu paksadla ellerinde mevcut parayı Kural hükümlerine uygun şekilde gereken yerlere yatırmış veya yatıracağını bildirmiştir? 3. Böyle bir sistem idame ettiren müessese veya şahıslardan hangileri ellerindeki parayı tahsis bakımından Kural hükümlerine riayetten kaçınmıştır? k. Böyle bir sistem idame ettiren şahıs veya müesseselerden hangileri Kural'm yürürlüğe girmesiyle veya giriş tarihine yakın zamanlarda eski sistemini feshederek ve Kural hükümlerinin şümulünden kurtulacak şekilde yeni bir sisteme gitmiştir veya gitmek üzere veya niyetindedir? 5. Yukarıda belirtildiği şekilde davranan şahıslar veya müesseseler varsa bunlara karşı ne gibi tedbirler alınmıştır? Alınmışsa ne netice vermiştir? Henüz alınmamışsa ve yakında veya ileride almacaksa bu tedbirler neler olacaktır." 28 Haziran 1973 /22.

--C.56 KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLİSİ MAGUSA ÜYESİ SAYIN FUAT VEZİROGLU'NUN 28 HAZİRAN 1973 TARİHLİ SO- RUSUNA ÇALIŞMA, REHABİLİTASYON VE SOSYAL İŞLER ÜYELİĞİNİN YÜRÜTME KURULU BAŞKANLIĞI TARAFINDAN İLETİLEN 12 EYLÜL 1973 TARİHLİ CEVABI. 1- Yüce Meclis tarafından kabul edilen "İhtiyat Sandığı Kuralı" üyeliğimizce üzerinde titizlikle çalışılan bir Kuraldır. Bir an önce uygulamaya geçmek arzumuza rağmen, kapsamı çok geniş olan ve Önemli hazırlık gerektiren bu sandığın kuruluş çalışmaları tamamlanamamıştır. Evrak ve pul basımı, işleyişi ile ilgili diğer çalışmalar hayli zaman almaktadır. Buna rağmen Üyeliğimiz en az hata ile işleyebilecek bir mekanizma kurma çalışmalarını titizlikle devam ettirmektedir. 2- Kural»m yürürlüğe girmesinden önce mevcut sandıkların durumu, Kuralda belirtilmiştir. Madde 31, (l), (2) ve (3)'de işveren ve işçi arasında varılacak anlaşmanın tanınacağı yer almıştır. Ancak Kural'm yürürlüğe girişinden önce işveren ve işçi anlaşarak, sandığı dağıtıp, biriken parayı sahiplerine iade edebilirler. Ancak Kural'm yürürlüğe konmasından sonra böyle bir yola gi. iş, Kurala aykırı düşer. Bu konuda da Kuralda tedbir mevcuttur. 3- (a) Kural'm yürürlüğe girmesinden önce toplu sözleşmelerle bazı müesseseler, İhtiyat Sandığı kurmuşlardır. Ancak herhangi bir Kural Veya kanun bunun Üyeliğimizin bilgisine getirme zorunluğu yüklemediği için, kurulan sandıkların tününden haberdar olamıyacağımız açıktır. (b) Mevcut İhtiyat Sandıklarının resmi kaydı olmadığı ve işçilerden herhangi bir şikâyet Üyeliğimize intikal etmediği için, İhtiyat Sandığı yürürlüğe girmeden, hangi müesseselerde sandığın dağıtıldığına veya yeni bir sisteme geçildiğine ilişkin esaslı bilgimiz mevcut değildir. (c) Kural hükümleri sarihtir. Emekli hakkı olmayanlara, bu kuraldan yararlanma hakkı tanınmaktadır. İhtiyat Sandığı kapsamından çıkmak isteyen müesseseler, çalışanlarla anlaşarak, emekli hakkı vermek isterlerse, bunun hukukî yönü tamamlanarak, uygulanabilir. Ancak,»Eneklilik hakkı" veriyor görünüp, İhtiyat Sandığı Kuralına, aykırı düşmemek gerektiği sarihtir. (d) İhtiyat Sandığı Kuralının gerektirdiği resmi kayıt işlemi başladıktan sonra, muhtelif müesseseler hakkında kesin bilgi sahibi olabileceğimizi saygılarımızla arzederiz." 1 Ekim 1973. -/23..

- 23 - BAŞKAN - Teşekkür ederim. Sayın arkadaşlar; gündemimizin C Bölümü de bitmiştir. Şimdi D Bölümüne geçiyoruz. Bölüm :D Kural Tasarılarının sünulması. Sunulacak bir tek tasarı mevcuttur. sevkedilmiştir. 1973 Ceza Kanunu (Tâdil) Kural Tasarısı.Hukuk Komitesine Bu şekilde gündemimizin A, B, C ve D Bölümleri bitmiş oluyor. Yüce Meclis tasvip ettiği takdirde önümüzdeki birleşimin 19 Ekim 1973 Cuma günü öğleden sonra saat 3.^0'da yapılması düşünülmüştür. Tekrar ediyorum; önümüzdeki birleşimin 19 Ekim 1973 Cuma günü öğleden sonra saat 3.30'da yapılması düşühülmüştür. Gün ve saat hakkında itirazı olan var mı? Buyurun. M. OZKER YAŞIN (Lefkoşa) (Yerinden) - 3.00 olsun efendim. Günler kısalmıştır. BAŞKAN - 3.00 olmasını teklif ediyorsunuz. ZİYA M. RIZKI (Leymosun) (Yerinden) - 3.00 daha iyi. BAŞKAN - 3.00 daha iyi. İtirazı olan yok. Şu halde sayın arkadaşlar; önümüzdeki Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi birleşimi 19 Ekim 1973 Cuma günü öğleden sonra saat 3.00'de yapılacaktır.../24..

- 24 - GÜNDEM: BOLUM; A 1. 1971 Kira Kontrol (Geçici Hükümler) Kural Tasarısı. 2. 1971 Kıbrıs Türk Yönetimi Anayasal Vergi Haklarının Korunması Kural Tasarısı. 3. 1972 Basın Kural Tasarısı. 4. 1972 Emeklilerin İstihdam Edilememeleri Kural Teklifi. 5. 1972 Türk Cemaatı Soyadı Kural Tasarısı. 6. Temel Kurallara bir Madde Eklenmesi Hakkında Teklif. 7. Rum Mahkemelerinde Dava Açılmasını Düzenleyen Kural Teklifi. 8. Aşırı Faizi Önleme Kuralı Teklifi. 9. Kıbrıs Türk Cemaatına Mensub Olmayan Şahıslara Gayrimenkul Mal Satışını Meneden Kuralı Tâdil Eden Kural Tasarısı. 10. 1973 Türk Cemaatına Mensub Olmayan Şahıslara Ait Gayrimenkul Malların Kontrolü (Geçici Hükümler) (Tâdil) Kural Tasarısı. 11. İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu Tâdil Tüzüğü Tasarısı. 12. 1973 Amme Hizmeti Kural Tasarısı. 13-1973 Ceza Kanunu (Tâdil) KUral Tasarısı. BOLUM; B»Hayat pahalılığı»konusunda genel görüşme açılması ve konu ile ilgili olarak Sayın Maliye ve İktisadî İşler Üyesi ile Sayın Ticaret, Endüstri ve Turizm Üyesinin izahatta bulunması. Bu arada B Bölümüne ithali istenen husus var mıdır? Mevcut değildir. BOLUM: C Sorular ve Cevaplar. BOLUM: D Kural Tasarılarının sunulması. Birleşimimiz bitmiştir. Teşekkür ederim. Kapanış Saati: 17.45