YEREL CO-ACTIVE ZIRVE GERCEKLESTI Daha önceden planlandığı gibi Yerel Co-Active Zirve, 10 Nisan akşamı saat 19.00-22.00 arasında Avantgarde Otel de her zamanki gibi CTI Türkiye temsilcisi olan sponsorumuz Elemental-V nin destekleriyle gerçekleşti. sayfa 2 CTI IN KURUCULARI TURKIYE YE GELIYOR CTI ın kuruculari olan Karen Kimsey-House ve Henry Kimsey-House 04 Haziran 2014 de Turkiye ye geliyorlar. sayfa 3 SERTIFIKASYON ILE ILGILI BILGILER CTI'ın temel koçluk becerilerini takiben verilen sertifikasyon programı ile ilgili bilgiler sayfa 4 KITAP VE FILM ONERILERI Co-Active koclardan kitap ve film önerileri. sayfa 14 CO-ACTIVE YAZILAR Biran Yılancioglu ndan Kocluk sayfa 5-6 Arzum Akduran Köseoğlu ndan Ben Ruyalarimin Efendisiyim sayfa 7-8 Berrin Baş tan Seçimlerimiz sayfa 9 Emel Meriç ten Dolunay Zamani sayfa 10-11 Devrim Zümrütkaya dan A new paradigm for a new world sayfa 12 Talk Radio Courageous conversations sayfa 13 1
YEREL CO-ACTIVE ZIRVE GERCEKLESTI. Daha önceden planlandığı gibi Yerel Co-Active Zirve, 10 Nisan akşamı saat 19.00-22.00 arasında Avantgarde Otel de her zamanki gibi CTI Türkiye temsilcisi olan sponsorumuz Elemental-V nin destekleriyle gerçekleşti. Zirvenin ilk bölümünde: * Herkes bir liderdir; * Yeni Boyutsal Liderlik Modeli; * Ben den Biz e Paradigma dönüşümü Kavramlarıyla ilgili açıklayıcı konuşmalar yapıldı. İkinci bölümdeyse öncelikle ilk bölümde açıklanan konularla ilgili İkili koçluk çalışması gerçekleştirildi. Bundan sonra da: * Bu paradigma değişimini öncelikle kendimizde nasıl başlatabiliriz? * Tüm dünyaya yayılmasına nasıl katkıda bulunabiliriz? * Her bireyin aslında lider olduğunu fark etmesini nasıl sağlayabiliriz? Konularında bireysel görüşlerin ortaya konulması amacıyla bir Akıllı Sohbet gerçekleştirdik. Buradan yola çıkarak da Karen ve Henry Kimsey-House un global bir çalışma sonucunda oluşturdukları The Glorious Cause of the Co-Active Way mesajına paralel bir Türkiye Co-Active Topluluğu Taahhüt Cümlesi oluşturmak üzere gruplara bölündük, her grup kendi yaratımını yaptı, aralarından oylama yaptık, en çok oy alan iki tanesini birleştirerek Napa da aynı anda yapılmakta olan Global Zirve ye yolladık. Bu arada Skype, Twitter ve Facebook vasıtasıyla da canlı bir bağlantı oluşturduk. Kolajımızı da yaparak zirvemizi tamamladık. Karen Kimsey-House, Türkiye nin Yerel Zirve yi ilk tamamlayan ülke olduğunu ve gördüğü ilk çalışma olan Taahhüt Cümlemizin kendisini gözyaşlarına boğduğunu söyledi. Yine Napa daki Global Zirve ye katılan Türk CTI lider ve koçları da, çalışmamızın oldukça ses getirdiğini bize bildirdiler. Ayrıca Global Zirve ile ilgili tüm ayrıntıları www.coactivesummit.com adresinden görebilirsiniz. The Glorious Cause of the Co-Active way: We are a global community that inspires action and connects people to the power of one and the possibility of many. Türkiye Co-Active Topluluğu Taahhüt Cümlesi: The best of me is the best step to the best of us. We promise to live free as a tree and together as a forest. 2
CTI IN KURUCULARI TURKIYE YE GELIYOR CTI ın kuruculari olan Karen Kimsey-House ve Henry Kimsey-House 04 Haziran 2014 de Turkiye ye geliyorlar. Henry Kimsey-House, CPCC, MCC Co-Founder & Director One of the first professional coaches in the 1980s, Kimsey-House is the Co-founder and lead designer of the thought-provoking, experiential learning programs of CTI and the co-author of Co-Active Coaching, the best-selling industry bible, which is in its third edition. An actor since age nine, Kimsey-House honed his insights into human emotion and the narrative process through classical theatrical training and years of stage, television and film experience. With deep conviction that education should be driven by immersive, contextually based learning and not dry information dumps, Kimsey-House is committed to creating richly engaging and transformative learning environments where retention approaches 80% rather than the traditional 20%. He continues to develop new, innovative curriculum, collaborate with other dynamic thought leaders and is completing a book about transformative leadership. He lives with his wife, Karen Kimsey-House, on the coast of northern California. Karen Kimsey-House, MFA, CPCC, MCC Co-Founder, CEO & Director One of the earliest recognized luminaries in the coaching profession, Kimsey-House founded CTI in 1992 with Laura Whitworth and Henry Kimsey-House. They created the Co- Active philosophy of relationship that informs CTI s worldrenowned coaching and leadership programs. She also is the co-author of Co-Active Coaching, the best-selling industry bible, which is in its third edition. A successful entrepreneur, Kimsey-House founded and directed the Learning Annex San Francisco adult education program in 1986 and grew it into one of the most admired programs under the national Learning Annex brand. She received her MFA in Communications and Theater from Temple University in Philadelphia. Committed to pioneering Co- Activity in challenged environments and troubled populations, Kimsey-House continues to lead CTI workshops and is a dynamic keynote speaker around the world. On a mission of global, transformative change, she lives with her husband, Henry Kimsey-House, by the Pacific Ocean. 3
SERTIFIKASYON ILE ILGILI BILGILER. ÖN KOŞULLAR: 1. Proses de dâhil olmak üzere temel modülleri tamamlanmış olmak. 2. CTI sertifikası (CPCC) ya da Uluslararası Koçluk Federasyonu ünvanı (PCC veya MCC) taşıyan bir koç ile çalışıyor olmak. ZAMANLAMA: Sertifikasyon 25 haftalık bir programdır. Haftalık programlı telefon görüşmenizin kesin zamanı, bağlı olduğunuz gruba göre değişir. Sertifikasyon sürecinde müşterilerinize koçluk yapma dışında telefonda her hafta üc ile beş saat arası zaman geçireceğinizi dikkate almalısınız. PROGRAM DETAYLARI: Program 13 Grup Görüşmesi, 9 üclü Görüşme ve 3 Grup Süpervizyon Görüşmesi nden oluşur. Tek sayılı haftalarda grubunuz ve Sertifikasyon Program Lideri nizle (SPL) yapılan Grup Görüşmeleri ne katılırsınız. Çift sayılı haftalarda ise 2, 4 ve 6. Haftalarda Grup Süpervizyonu, diğerlerinde de üclü Görüşmelere katılırsınız. AYRICA 1. Gerekli okumaları ve ev ödevlerini yapın. 2. Size ödeme yapan en az 5 müşteriden oluşan bir listeniz olmalı. Program a devam edebilmeniz için bu listenin ikinci Grup Görüşmesi nde hazır olması gerekir. 3. 100 saat ücretli Co-Active koçluk yapın. (İzleyen bölümde konuyla ilgili ayrıntıları göreceksiniz). 4. CTI sertifikası (CPCC) ya da Uluslararası Koçluk Federasyonu ünvanı (PCC veya MCC) taşıyan bir koç ile çalışın. Program boyunca koçunuzla her ay bir saat olmak üzere en az 6 saat çalışmalısınız. Sınava girmeniz için gereken 100 saatin 12 sini koçluk alacağınız saatlerle tamamlayabilirsiniz. Koçunuzla ne kadar çok çalışırsanız, Program boyunca o kadar çok destek almış olursunuz. Başvurunuzu gönderdiğiniz zaman koçunuz sertifikalı olmalı. Bu konuda istisna yoktur. 5. Sertifikasyon Programı bitmeden Sinerji yi tamamlamış olmalısınız. 6. 6 aylık program sonunda yazılı sınavı geçmelisiniz. 7. Tüm bunlar tamamlandığında Sözlü Sınav a girmeye hak kazanırsınız. Ayrıntılı bilgi için Lisya.Hananel@elemental-v.com ile irtibata geçiniz. CTI SERTIFIKASYON PROGRAMI KOCLUGUNUZU NASIL ETKILEDI? VICDAN MERTER Sertifikasyon süreci, öğrendiklerimi özgürce ve kendi doğrularımla koçluk sürecine aktarma izni verdi bana. Müşterimle ilişkimde kendimi daha güvenli, daha doğal ve daha bütün hissediyorum. Bu sayede modeli doğru uyguluyormuyum endişesi ortadan kalktığı için tamamen müşterinin ajandasında kalabiliyor, aktif dinleme yapabiliyor ve kendi kaynaklarıma daha rahat ulaşabiliyorum. Bunun yanında ben akreditasyona önem veren biriyim, sertifikalı koç olarak bu mesleği meslek standartları çerçevesinde yapma sorumluluğumu yerine getirmiş olmak benim kendi değerlerim açısından da önemli. EMEL HOCA NACAR Sertifikasyon süreci, hem kendi kişisel gelişim sürecimde hem de mesleki gelişim anlamında pek çok yararı olan bir süreç oluyor benim için. Kendimle, yakın çevremle, etrafımdaki herkesle iletişim kurma şeklim üzerinde bir hayli değişiklik yaşamamda etkin olan çok güçlü bir program. Koçluk becerilerini derinleştirme, aktif dinleyebilme ve kendime özgü tarzımı bulup ortaya çıkarabilme noktasında çok verimli olduğunu söyleyebilirim. Sertifikasyon süreci gerçekten çok iyi tasarlanmış ve altı aylık süre sonunda, programa uyduğunuz sürece mesleki anlamda gelişmiyor olmanız neredeyse imkansız gibi. Pod liderlerinin, süpervizörlerin, grup içinde birlikte olduğunuz diğer koç arkadaşların sağlamış olduğu müthiş örnekler çok doyurucu ve deneyimleyerek öğrenme gerçekleştiği için de kalıcı. Bu programın oluşturulmasında ve sürdürülmesinde emeği geçen herkesi ve bu programa katılma seçimini yapmış olan kendimi yürekten kutluyorum. 4
Biran Yılancioglu ndan KOÇLUK KOÇLUK NEDİR? Koçluk kendinizi keşfetmeniz, farkındalığınızın artması ve seçimlerinizi yapabilmenizle ilgilidir... Çıkış yolu bulamadığınız konularda veya en basiti hayatınızın amacını arayıp, hayatınıza anlam katmak istediğinizde başvurabileceğiniz yegane yöntemlerden biridir. Bugün nerede olduğunuzu keşfedip, asıl olmak istediğiniz dünyayı kurmanıza yardımcı olacak şeydir Koçluk sizin içinizdeki potansiyele tekrar ulaşmanızı tüm şahaneliğinizi, yüceliğinizi ve bilgeliğinizi keşfetmenizi sağlar. Hayatınızın dizginlerini elinize almanızı, kendi hayatınızı yönetmenin ve kendi tercihlerinizi yapmanın yoludur Cünkü koçluk aldıktan sonra artık; Amacınız nettir... Kendi tercihlerinizi yapma fırsatını bir kez daha yakalamışsınızdır... Tutkunuz, şevkiniz geri gelmiştir... KOÇLUK NASIL YARDIMCI OLUR? Koç, gitmek istediğiniz olmak istediğiniz dünyayı kurarken sizinle beraber ilerleyen, tüm yolculuğunuz boyunca sizin yanınızda olan kişidir. Bu zorlu ancak mucizevi yolculuk esnasında amaçlarınızı keşfetmenize, tanımlamanıza ve otantik bir hayat yaşamanıza yardımcı olacak sorular sorar. Beraber belirlediğiniz rotada ilerlerken çok güclenir ve hayatınızı değiştiren seçimler yaparsınız Unutmayın Hayat birbirine bağlı zincirlerden oluşur. Günlük yaptığınız seçimlerin tüm hayatınız üzerinde profesyonel veya kişisel dünyaolması fark etmeden - etkisi vardır. Etkileyici yöntemler ve stratejiler aracılığı ile yapılan Co-active koçluk, seçimlerinizi bilinçli ve tutarlı birşekilde yapmanıza yardımcı olur. KOÇLUK NASIL İŞLER? Koçluğun etkin olabilmesi için koç ve danışan arasındaki ilişkinin uyumlu olması gerekir. İyi bir uyum ve güclü bir bağ olmalıdır. Koçluk ilişkisi çift yönlü bir ilişki olsa da, danışana hizmet etmek için vardır. Bunları göz önünde bulundurduğunuzda, aklınızda hala soru işaretleri varsa size 30 dakikalık ücretsiz bir koçluk seansı almanızı öneririm Böylelikle; Koçluğun gerçek hayatta nasıl uygulandığını anlayıp, deneyimleyebilir ve belki gelecekte koçluk ilişkisi için uyumlu olup olmadığınızıdüşünebilirsiniz. Koçluk ilişkisine devam etmeyi düşünürseniz; Başlangıçta koçluk ilişkisi 3-4 ay sürmektedir. Bu süre başlangıç için gerekli süredir, tabii ki koçluk ilişkisi daha uzun sürebilir. 3-4 aydan sonra danışan ve koç sıradaki adımları beraber belirlerler. Size ait olanı keşfetmeye ve bu yolculuğu deneyimlemeye hazır mısınız? Aklınızdaki olmaz, benim böyle bir sorunum yok ki, uuuff bu da ne gibi düşünceleri bir kenara bırakın ve kendiniz için bir adım atın Unutmayın, hayattaki en büyük yatırım, insanın kendisine yaptığı yatırımdır... 5
BENİM HİKAYEM Ben kimim? Yıllar önce İstanbul da bir subay ile bir öğretmenin ilk çocuğu olarak dünyaya geldim. Tabii ki subay çocuğu olmanın verdiği sonuçlar doğrultusunda öğrenimimi ülkemin en doğusundan en batısına kadar gezerek, farklı adlar, farklı tatlar, örf ve adetler deneyimleyerek tamamladım. En sonunda babamın subaylık macerasının tamamlanmasıyla evime, İstanbul a geri döndüm. Kadıköy Anadolu Lisesi nde hayatımın en güzel (), yaratıcı() yıllarını geçirdim Sonrasında İstanbul Üniversitesi nde lisans ve Marmara Üniversitesi nde Yüksek Lisans öğrenimimi tamamladım. Üniversite deyken tecrübe kazanmak için, dünyanın en büyük bankalarından birinde çalışmaya başladım Henüz 21 yaşındaydım ve bana bağlı 16 kişilik bir ekip yönetmeye, hatta Liderleri olmaya çalışıyordum Okyanusa atılmış küçük bir balık gibi yolumu bulmak için çok çabaladım. Hayatımın en öğretici yıllarından birisiydi diyebilirim Bu öğretici yıldan sonra yüksek lisansıma devam ederken eğitim ve eğitmenlikte yolumu ilerletmeye karar verdim. Her yeni yıl, yeni pozisyonlar, sorumluluklarla kariyerimde ilerledim. Yıllar geçtikçe, kurumsal hayatta daha da ilerlememe, yükselmeme ve hala çok severek yaptığım eğitim işinde olmama rağmen beni tatmin etmeyen birşeyler vardı. Hiçbir şey hayatımdaki o boşluğu bir türlü doldurmuyordu... kurumsal dünya denen satranç oyununda kutular içinde hareket eden piyona dönüştüğümü bir türlü karelerin dışına çıkmadığımı hissetmeye başlamıştım KOÇLUKLA NASIL TANIŞTIM? Dünya artık lise yıllarımdaki kadar özgür, potansiyellerle dolu, fırsatlara açık değildi Keşke lise yıllarıma geri dönebilsem, keşke o dünyadaki ben olabilmek duygusunu yeniden yaşayabilsem, tüm varlığımı sınırsızca hissedebilsem ve yeniden amacım olsa derken. İşte o mucizevi olayla tanıştım KOÇLUK Koçlukla tanıştık sonra fark ettim ki, ben koçluk için çok geç kalmışım Hayatımdan 10 yılı kaybetmişim Aslında bu yazı koçlukla en ihtiyacım olan zamanda tanışamamamın hikayesi olmalı Şimdi diyorum ki, o satranç tahtasını aslında ben çizmişim... Hayat içerisinde koyulan ve hatta çoğunu da kendimin koyduğu kurallar içerisinde, L çizerek, düz veya çapraz giderek kendimi kısıtlamışım ve potansiyelimi unutmuşum. KOÇLUK ile tanıştığımda kendimi ve potansiyelimi tekrar keşfettim. En önemlisi yaşam amacımı ve bu amaç çerçevesinde bilinçli tercihleri yapmayı öğrendim. İşte o günden beri imkansız olduğunu düşündüğümde duvarları kendimin ördüğünü fark edip o duvarları yıkmanın keyfini alıyorum... Biliyorum ki, her insan hayatının farklı alanlarında benim gibi kendi oluşturduğu çıkmazların içerisinde kaybolan bir hayat yaşıyor ve yıllar sonra yaşlar ilerlediğinde hayatı elinden kaçıp gittiğinde keşke ler dolduruyor albümünü... İşte bu yüzden ben kendimi bu işe adadım, hayatlarımıza dönüp baktığımızda keşke lerin yer almamasını sağlamak, tatmin olmuş ve çok daha mutlu, kendine ait seçimlerin verdiği gururlu bir hayat yaşayalım diye. Ben bunu başardım ve başkalarının da başarmasını sağlayarak katkıda bulunmak istiyorum. Frank Sinatra nın dediği gibi I did it my way diyebilmenizde size yardımcı olabilmek... İşte bu benim hikayem, yolunuzun en azından bir defa koçluktan geçmesi dileğimle... 6
Arzum Akduran Köseoğlu ndan Ben rüyalarımın efendisiyim Ben sistem konusuna kafa yoran biriyim. Bunu da en çok insan ve insan ilişkileri üzerinden yapıyorum. Sağlam bir sınav bu Bunu bilmek ve her gün bununla yaşamak yani Hele de böyle malzemesi bol bir dünyada yaşıyorsanız Zira teoriyi anlamak çok da zor değil ama içinde bizzat bulunduğunuz sistemlerde bunu hatırlayıp, hayata geçirebilmek pek o kadar kolay olmayabiliyor. Memlekette olanlara bu bilgiyle bakma gayretindeyim ve itiraf edeyim oldukça zor. Ve işte o nedenle yine yazıyorum, hem benim kafamı toplayıp daha iyi anlamama yardımcı olur, hem de bir perspektif getirir de birlikte düşünür, daha zengin bir yere varırız diye İnsan sisteminde her tür düşünceyi ve duyguyu barındırır, olumlu ve aydınlık, umutlu hikayeleri de vardır, olumsuz, karanlık ve çaresiz, umutsuz da. İnsan olmanın gereği budur, hepimiz hepsine erişebiliriz. Kimimiz umuda, hayale, aydınlığa daha yakınızdır genelde, kimimiz de, endişeye, korkuya, umutsuzluğa Ama hepimiz hepsini gayet iyi biliriz, yaşamımızın çeşitli dönemlerinde birine daha yakın olabiliriz, ama genelde de iki uçta dalgalanır dururuz. Bu kendini çok basit şekillerde de gösterebilir; ben elimde biraz dolu bir bardak taşırken, kesin dökeceğim diye geçirirsem içimden mutlaka dökerim de, hiç endişe etmeden kararlılıkla yürürsem sapasağlam ulaştırırım bardağı her seferinde. Mesela Edebiyat, sinema, umuduna bağlı kalıp da kimsenin inanamadıklarını gerçekleştirebilen kahramanlarla dolu Dünya tarihi bu inançla ülkeler kurtaran, özgürlükler kazanan liderleri anlatır yüzyıllardır.ama asıl tarihin, hele hele politikanın en sevdiği korku dur. Her insanda olduğunu ve çok kolay beslenebileceğini bildikleri korku Biraz araştırırken korku ile ilgili neler söylenmiş bugüne değin diye şuna rastladım; Korkak insanlar, başaklı buğday sapını dahi yılan zannederler. Ne yazık ki yönetenler bunu çok iyi bilir, ve tarih bunukişisel çıkar sağlamak üzere kullanan liderlerle doludur. Modern dünyadan da bahsetmiyoruz elbette sadece, en eski devirlerden bugüne ve evet hala Eski Roma da, bugün bildiğimiz anlamda medya yokken daha, imparator çığırtkanları kullanırdı, meydanlardan halka istediği hikayeyi anlatmak için. Bir korkutuldu mu halk, savaşa engel kalmaz,buğday başağı yılana dönüşüverirdi hemen. İnsanda, bireyde olduğu gibi, toplumların da kolektif hayal kurma, kapasiteleri var. Yukarda paylaştıklarım doğrultusunda, burda bahsettiğim hayal kurma, oturup aktif olarak geleceğimizi düşünme anlamında değil. Beynimiz her an senaryolar üretir, hayaller yani. Bazen olumlu senaryolar üretir, bazen olumsuz, bazen apaydınlık, bazen karanlık Toplumlar da öyle, bazen aydınlık kurar hayalleri, umut doludur sözler, capcanlıdır yürekler, bazen de karanlıktır, endişe hem düşünceleri karartır, hem yürekleri, hem sözleri, hem davranışları Bugün hepimiz biliyoruz ki, günümüz politikası, sadece burda değil tüm dünyada bu sistem üzerine kurulu; korkuyu beslemek Bazı ülkeler gücünü tamamen bundan alıyor. Ben yıllar once Fahrenheit 9/11 ı izlediğimde (Michael Moore) sinemadan çıkınca şaşkınlıktan uzun bir sure sokaklarda ağzımı bıçak açmadan amaçsız yürümüştüm. Korkmuştum. Hele bayağı ileri bir yaşımda, bir sabah, geç öğrenişimden utançla, Erdal Eren in yaşı büyütülüp asıldığını öğrendiğimde, yerimden kalkamayıp hüngür hüngür ağlamıştım. Yani hükümetlerin, liderlerin, istediklerini alabilmek için suç işlemekten, insan öldürmekten çekinmediklerini öğrendiğimde ve bize neyin hayalini kuralım istiyorlarsa onu anlattıklarını Da bunları hemen hepimiz biliyoruz, derdimiz bunları bilmeyenlere anlatamamak zaten Emerson diyor ki; Korkunun kaynağı, cehalettir. Anlatabilmek içinse bizim başka bir hayal kurabilmemiz gerekiyor. Başka bir hayalden beslenmemiz, güc almamız, bu gücle başka seçimler yapabilmemiz. Başka bir hayal içinse; kendimizi, kendi korkumuzun esaretinden kurtarmak Korkunun beslediği değil de, umudun beslediği hayali kurabilmek. Ve o hayali aktarmak. Çekin karanlık sözlerinizi hayallerimin üstünden diyebilmek Ya da, Benim gönlüm sizin karanlığınıza inat umuda sarılacak kadar güclüdür ve aydınlık hayalleriyle beslenir, siz ne halt ederseniz edin, diyebilmek 7
İnsanlar, toplumlar sistemler hangi hayallerine daha yakınsa, hangisini besliyorsa onun gerçekleşme ihtimali daha fazladır. Cünkü hayallerimiz düşüncelerimizi, düşüncelerimiz sözlerimizi, sözlerimiz davranışlarımızı, davranışlarımız gerçekleri yaratır. Hayallerimizi yönetmek, rüyalarımızın efendisi olmak önemlidir bu nedenle, Özgürlüktür, güctür. Bunu biz unutsak da kötülük unutmaz ve bizim hayallerimizi kendi karanlıkları doğrultusunda şekillendirmeye çalışır. Korku, köleliktir der Platon. Tam bunu yapıyorlar bize işte, hayallerimizi karanlığa gömüp, köleleştirmeye, kendi oyunlarında biçilmiş roller oynamamızı sağlamaya çalışıyorlar. Biliyorum çok zor, ama bize düşen budur Bilene, okuyana, yüreği açık olana düşen, hayallerine sahip çıkmak, rüyalarının efendisi olabilmek ve umutlu, aydınlık senaryosuna sarılabilmek ve gereğini yapabilmektir. Benim bu ülkeyle ilgili umut dolu, aydınlık hayalim; Anadolu nun zengin kültürüne, diline, dinlerine, inancına, farklılığına sahip çıkan, kulağıma her yandan farklılık çalınan, keyifle duyduğum, dinlediğim, konuştuğum sesler Yurdun her köşesinde okullar cıvıl cıvıl, terör yok, herkes yerinde, yurdunda, toprağında, aş, iş, eğitim, ne gerekirse bulabiliyor. Köy yolları açık, çocuklar 21. yüzyılda zatürreden ölmüyor, hele terörden, polis şiddetinden hiç ölmüyor Kız çocukları çocuk yaşta evlilik veya ensest tecavüz yerine, intiharı veya dağa çıkmayı seçmiyor, okula gidiyor, sokakta oynuyor. Pardon, bakın gördünüz mü dilim sürctü işte, olmasını hayal ettiğimi değil de, olmaması gerekeni söylüyorum yine. Ah Yani bir parçam karanlığa takıldı bile, korkum olumsuz hayalimi besliyor, sözü bile, yaratma değil de koruma güdümü tetikliyor. Çok disiplin, çok kararlılık gerek bu duruşa Ben aydınlığa devam edeyim; Bu toprağın, yılmaz, kararlı, mert insanı, okuyor, düşünüyor üretiyor, sırtında Kurtuluş Savaşı nda yüzlerce kiloluk mermileri taşırcasına gücle çalışıyor, elde avuçta değil, malzeme, aş, insan yokken, bir savaşı kazanacağına inanırcasına inanıyor, icat üstüne icat ediyor. Çocuklarımız, gençlerimiz, isimleriyle anılır, aranır, yazar, çizer, bilim adamları oluyorlar. Olimpiyatlarda sporcularımız rekorlar kırıyor, adı isimleriyle anılan yeni hareketler buluyorlar. Sanatta yeni akımlar yaratıyoruz. Mevlana gibi (Rumi) dünyayı yüzyıllarca etkileyecek, yönlendirecek filozoflar, Atatürk gibi yoktan varedecek liderler yetiştiriyoruz. Öyle ki, dünyayı düştüğü çıkmazdan kurtarıyor, küresel ısınmaya care buluyor, en doğal enerji kaynaklarını yaratıyoruz. Her yerden bilim adamları Türkiye de yarattığımız dengeli, doğayla dost yaşam biçimini görmeye geliyor. Nehirlerimiz gürül gürül çağlıyor yine, her yer yemyeşil Benzine ihtiyacımız kalmamış zaten, yerine birşeyler bulmuşuz, hava tertemiz Birbirimizi çok sevdiğimiz, anladığımız, aramızda husumet kalmadığı için, ekmeğimizi çekişmeyi bırakıp, önümüze koyup, yanyana o ekmeğe bakıp nasıl çoğaltırız? diye sorabilmişiz cünkü. Yanyana durabildiğimiz için cevabı da bulabilmişiz Miş miş miş Her hayali kurduğumuzda, o hayalin gerçekleşme ihtimaline yönelik birşeylere güvendiğimiz, inandığımız için kurabiliriz o hayali. Peki ben ne biliyorum bizle, bu toprağın insanıyla ilgili de olabilir diye düşünüyorum diye sordum kendime; yoktan varettiğimizi biliyorum, daha ne olsun Aslında ayrışır görünen onca şeyi, binlerce yıl içine, hücrelerine sindirmiş, sentezlemiş bir halk olduğumuzu biliyorum; Hıdırellez da dualarla gül ağacına dilek bağladığını, çifte minareli medreselerinde, lotus çiçeği ve kartal simgelerinin birlikte olduğunu, aynı medresede dualar okunduğunu, kücücük kasabasında, 5 dinin kutsal ibadethanesinin birlikte varolduğunu, ağıtların ana dilde yazıldığını, kadınlı-erkekli elele tutuşulup dansedildiğini ve daha neleri biliyorum Yani ben romantiğim evet de hatta bir de naif im, umarsızca iyiliğe inanırım Ağzımdan bundan sonra karanlık bir söz duyamayacak olmanızın sebebi bu değil, gayet bilerek ve isteyerek, seçilmiş niyetlerimin sonucudur. Ben rüyalarımın efendisiyim Kimse benim hayallerime hükmedemez. Acıyla da uyusam karanlığa, her sabah kalkar, güneşi iliklerimde hisseder bulutların arkasında bile olsa ve yine umuda bağlanırım, rüyama akarım. Karanlık yine gelir, benim sözlerim yukarda olduğu gibi karışır belki bazen, olsun, bir dost gülümser, elimden tutar, rüyamı hatırlatır, bir omuz verir, yine aydınlığa yürürüm. Ben rüyalarımın efendisiyim ve korkuyu alt etmek için size ihtiyacım var. 8
Berrin Baş tan Seçimlerimiz Belki de şu andaki ülke gündeminde bahsetmesi biraz ironik olan bir gün vardı Mart ayında. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu öncülüğünde 2012 yılında alınan kararla tayin edilen 20 Mart Uluslararası Mutluluk günü. Böyle bir gün ilan edilmesinin temelinde insanların esenliğini (wellbeing) destekleyecek, besleyecek yaklaşımların ve politikaların önemini vurgulamak yatıyor. Dünyada bu yönde bir bilinç gelişmesi sevindirici ve umut verici. Ayrıca, böyle bir günü kendi mutluluğumuzun sorumluluğunu ne kadar aldığımızı gözden geçirmek için bir fırsat olarak değerlendirebiliriz. 20 li yaşlarımın ortasına kadar başarılı olmanın mutluluğu getireceğini düşündüm. Seçimlerimi de inandığım bu formüle göre yaptım. İlkokuldan itibaren çok başarılı bir öğrenci, hatta en iyi öğrenci olmak için çalıştım. Bunun göstergesi de ders notlarımdı. İlkokul birinci sınıftan üniversite sonuna kadar okul birincilikleri, onur belgeleri ve burslarla dolu bir akademik hayatım oldu. Üniversite sonrasında da önde gelen bir uluslararası firmada işe başladım. Yani bana mutluluğu getireceğini inandığım formülü başarıyla uyguladım. Ancak işe başladığım ilk zamanlarda bu formülü sorgulamaya başladım, cünkü yüksek notlar ve havalı unvanlar beklediğim mutluluğu getirmedi. Tam da bu noktada inandığım formülü ve yaptığım seçimleri sorgulamaya başladım. İlk defa samimiyetle kendime şunu sordum: Ne istiyorum?. Bu soru bende hem kaygı ve kafa karışıklığı yarattı hem de merak ve umut doğurdu. Bir taraftan sorunun cevabını bilmemek korkutucuydu, diğer taraftan da cevabını bulmak artık kaçınılmazdı. Hayatta seçimler yapabileceğimizi bilmek ve yaptığımız seçimlerin sorumluluğunu almak daha mutlu ve anlamlı bir hayat için belki de ilk adım. Güzel haber; mutluluk alanında bize rehberlik eden, bilimsel araştırmalara dayalı çok değerli yaklaşımlar ve araçlar sunan bir kaynak var. Pozitif Psikoloji, son 20 yılda psikoloji bilimine getirdiği farklı bakış açısıyla, bireylerin ve toplulukların esenliğini arttıran faktörleri anlamaya, keşfetmeye ve teşvik etmeye odaklanıyor. Örneğin, bu alandaki araştırmalar, başarının mutluluğu değil, mutluluğun başarıyı getirdiğini net bir şekilde ortaya koyuyor (Achor,n 2010; Shahar, 2008). Peki mutluluğu belirleyen faktörler neler? Genetik (%50) ile para, sağlık, eğitim gibi dış koşullar (%10) mutluluğumuzu etkileyen ve tam olarak kendi kontrolümüzde olmayan faktörler olarak yer alıyor (Lyubomirsky, 2007). Bununla birlikte, seçimlerimiz ve davranışlarımızla doğrudan etki edebileceğimiz %40 lık bir alan bulunuyor. Koçluk ilişkisinin temel esaslarından biri insanların doğal olarak becerikli, yaratıcı ve bütün olması. İnsanlar kendileri için en iyi seçimleri yapacak ve en doğru cevapları bulacak potansiyele sahip. Mutluluğu belirleyen faktörlere baktığımızda da farkındalıkla, değerlerimizi yaşatarak yapacağımız seçimlerin daha mutlu bir hayata hiç de azımsanmayacak bir katkısı olacağını görüyoruz. Yaptığımız seçimler hayatımızın neye benzeyeceğini ve mutluluğumuzu önemli derecede etkiliyor. 9
Emel Meriç ten Dolunay zamanı Zeytinli Çayı nda gece yakamoz eşliğinde çam ağaçlarını yalayıp bize ulaşan esinti çok şeyler fısıldadı kulağıma. Hem sakinleştirdi huzurlu bir el gibi hem de duygudan duyguya sokup halden hale girmemi sağladı. Şimdi güneş eşlik ediyor bu güzel verandada bana, el emeği ahşap bir masanın üzerinde defterim, yeşil çayım eşlik ediyorlar bana bu satırları yazarken. Güneş, bulutların arasından ansızın çıkıveriyor, çam ağaçlarını aydınlatıyor ışık oyunları yapıyor. Ona Zeytinli Çayı da katılıyor dingin bir neşeyle. Kuşlar umudu, doğanın sevecenliğini anlatıyorlar şakıyarak. Tatlı bir heyecan duyuyorum. Su yüzeyine vuran ışıltılar arasındayım, Kaz Dağları ndayım Kozalağın ne denli önemli olduğunu öğreniyorum burada. Ateş yakma hevesi düşünce içime artık ilk iş kozalak arıyor gözlerim. Bir hazinenin peşine düşmüşçesine kuru kozalak ararken buluyorum kendimi, içimden ateşten bir hevesle Kozalak arayışıma Hızır Amca adı gibi yetişiyor. Nasır dolu emektar elleriyle bir torba dolusu kuru kozalak getiriyor. Kupkuru çam dalları da ekleniyor üstüne Derken bir ufak ateş yanmaya başlıyor. Ateş başlıyor, birden ansızın, aynı yaşam gibi Ateşimiz hızlanıyor, büyük odunlar gücüne güc katıyor, kudretli çıtırtılarla tüm oda mutlu bir sıcaklığa kavuşuyor. Aklımda Oruç Aruoba nın kıymetli kelimeleri, sihirli şiiri dönüp duruyor. Ateş ve yaşam, bu ikiliyi düşünüyorum. En son, en kalın odunu yakarsın. Ateşinin dumanını da biriktirirsin Herşeyden önce unutmaman gereken, ateşinin hiçbir zaman tek bir düzeyde yanmadığıdır : ateşin, ya harlanma içinde ya da sönme içindedir ya yükseliş, ya iniş Yaşamımız da inişler çıkışlarla dolu. Tek düze bir yaşamdan ne kadar sözedilebilir ki, hep bir devinim barındırır her saniye O halde inişler ve çıkışlar doğasından ötürüdür yaşamımızın, inmemiz de çıkmamız da doğaldır. Peki inişler ne zaman ve nasıl çıkıverir? Ateş, yanmakta olan odunlarla değil, yeni yanmağa başlayan odunlarla yanar. Hep yakacak yeni odunlar bulan ateş, yükseliş içindedir; yalnızca eski yanan odunları olan ateş, inişe geçer. Çıtırtılar, odun kokusu, Hızır Amca nın dinginliği ile güven doluyor içim. Isınıyoruz Kendimi doğaya, ateşe teslim ediyorum. Tüm bu dinginliğin içinde aslında hiçbir şeyin durağan olmadığı, akıp gittiği, değişip dönüştüğünü çok daha güzel bir farkındalıkla keşfediyorum. Ateş, çok şeyler söylüyor. Dinlemedeyim. Kendini anlatıyor bana, anlatırken yaşama da ayna tutuyor. Aruoba nın satırları bir bir dökülüyorlar: Ateşin, bazen, yalnızca tüter : yanamamaktadır Dikkat etmen gereken, ateşe yan yana ve üst üste koyduğun odunların biribirlerine olabildiği kadar yakın olmaları; ama hiçbir zaman bitişik ve binişik olmamalarıdır : ateşi yakan, ısı olduğu kadar, havadır belki daha da çok Ateşin tütüyorsa, bil ki birşeyleri yanlış yapıyorsun. 10
Sevecenliği içimde, dokunduğum her ağaç dalında, rengarenk çiçeklerde, toprakta, gözyüzünde hissediyor, içime çekiyorum. İşte bu sevecenlik içimi aydınlatıyor her nefeste Her nefeste umut ve güven doluyor içim Derken Hızır Amca nın sadık dostu, tek gözlü köpeği geliyor yanıma, yarası halen açık, acı içinde bakıyor bana tek gözüyle. Acı yaşamın her yerinde Kabul ediyorum ben de içimdeki ve dışarıda olup biten acıları, yaraları bereleri Cünkü artık çok daha iyi biliyorum, o acılar da değişip bambaşka şeylere dönüşerek geliştirecek bizi. İşte yeniden odun kokusu sarıyor beni. Şifa dolu yemeklere can veren ateşin en büyük işçisi odunu seviyorum. Tek bir odunu yakamazsın : odunlar ancak başka odunlar yanıyorsa, yanar her bir odunun yanması, öteki her bir odunun yanmasına bağlıdır : hepsi için ayrı ayrı; ve, hepsi birlikte, karşılıklı Alttaki odunun yanması, üstünde yanmaya başlamış bir odunun bulunmasına ve üstteki odunun yanması, altında yanmakta olan bir odunun bulunmasına, bağlıdır. Odunlar yalnız yanmazlar. Bir ses daha duyuyorum, Aruoba ya bu sefer Nazım katılıyor: Sen yanmazsan ben yanmazsam, Nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa Ahh, içimdeki burukluk, karnımdan çıkıp boğazıma ulaşıyor. Orada düğümlenip kalıyor. Ateş, bir kez yanmağa başlayınca, senin denetiminden çıkar gibi olur Gözyaşlarım dökülüveriyorlar benden habersiz Berkin, çocuk, demek sen de buradasın; belki kudretli çam ağacının yanındasın; belki tatlı tatlı esen rüzgarla yanaklarıma dokunuyorsun gözyaşlarımı silmeye yelteniyorsun teselli edercesine beni Benimlesin, bizimlesin ateşini beslemen gerekir : tam zamanında, tam yerine, yeni yanacak odunlar koyman; belirli bir yanı tükenmeğe yüz tutmuş odunları biribirlerine göre çevirmen; yanamayarak tütmeğe başlamış odunları yanabilecekleri bir konuma getirmen bir sürü düzenleme, ayarlama Ateşini kendi haline bırakamazsın bırakırsan, tükenip söner Ne sen bizi bırak Berkin ne de biz seni Burada bizimlesin her daim. Sevgi tam olarak şimdi şu an burada. Bak yine bir acı değişip dönüşüyor, efsane gibi dolanıp duruyor Kaz Dağları nda Tüm duyguları kabul edip sorumluluklarını almamız gerektiğini tekrar anlıyorum. Derken Aruoba da son hamleyi yapıyor: Ateşinden sorumlusun. 11
Devrim Zümrütkaya dan This writing is dedicated to practice coaches A new paradigm for a new world I worked with a group of people last weekend. These people are my friends. I call them the forces of nature. These forces are working in concert with their lives. They span the spectrum of their possibilities feeling that they are responsible for the transformation of people on the planet. The thrill can be seen from the eyes and the excitement is felt in the air. This warmed me up like drinking a cup of hot milk on a cold week day. Anyone out of this group observing us could have easily argued that we were living in an unreal world, why because of the ideal state we were in. This ideal state was about sharing and open communication where all our beings were interacting with no barriers. It was trust, it was about trying to understand each other rather than judging and there was neither wrong nor right. There were only our true selves. This is what is not happening in the real world though. It is strange to see that the reality human beings are creating out in life is totally different than what we were embracing in the room. We weren't drunk to share our within with each other. It was real. That s why we were so touched by the diamonds we had inside each of us. The light we saw was so strong. So, why do we have masks out of this room in so-called real life? Why are we afraid of our lights? As a group, we spoke out to our faces how brave we were. In the outside world, the words we shared among each other are called compliments though it was only telling ourselves what we are. We are all a value. Why can t we be ourselves then? Why has the civilization forgotten about how it all started? I argue that this is because we see richness in money today rather than seeing the richness in ourselves. We are treating each other as commodities. But remember...we are human beings. So to say, we shall start a new journey, each one of us on the planet, which is not secure but healthy for humankind to survive. This journey is going to be a brave one during which we shouldn't be afraid of suffering the fear of finding ourselves alone. Because if we are that coward, we won t be able to find ourselves. As Rollo May puts it Every human being must have a point at which he stands against the culture, where he says, this is me and the damned world can go to hell. At this point, the Oscar goes to God because these forces of nature exist who will help people have journeys in themselves for a world where our souls won t be traded for dollars. (*) Picture source: Tumblr account pocecore. 12
LIDER LIG VOICE OF LEADERSHIP BLOGTALK RADIO Liderlerimizden Arzum Akduran Köseoğlu konuklari olmus Courageous Conversations uzerine konusmustu http://www.blogtalkradio.com/the-voice-ofleadership/2014/03/11/lider-lig-from-turkeyarzum-akduran-koseoglu-courageousconversations Gulruh Turhan and Ozlem Kiyat Berber host Lider Lig. Their guest this month is Arzum Akduran Koseoglu, talking about courageous conversations. During her professional managerial life of more than 10 years, she held different roles in marketing, operations, customer relationship management, quality improvement and employee development, mostly in leisure and hospitality sectors. Arzum, passionate about organizational development, decided to work and grow in this area, and focused on her organizational dynamics and behavioral sciences studies. She founded her company; Luma (light in esperanto), to deliver organizational consultancy services in the beginning of 2004, focusing especially on brand delivery and organizational performance development projects. Working as a consultant, she realized that executives and organizations usually know what needs to be done, but don t do it most of the time. She got curious about methodologies that might help people and organizations to discover their genuine barriers towards their goals and transform them. A research led her to her coaching studies. She works as an executive, leadership development, team and relationship systems coach, mostly in corporate environment, in industries such as; banking and finance, telecommunications, pharmaceutical, technology, construction, consumer goods, leisure, etc... and some NGO s specializing in education and environment. She also designs and facilitates experiential workshops on leadership, management, relationships, team efficiency, and personal development. Some of her clients include: Boehringer-Ingelheim, Bristol Myers-Squibb, Volvo AB, Garantibank, Denizbank, Alcatel, Avea (One of the 3 GSM companies in Turkey), Emuge- Franken, L Oréal, and many others. 13
CO-ACTIVE KOÇLARDAN KITAP VE FILM ÖNERILERI. Ali Tumay : Haruki Murakami den Koşmasaydim Yazamazdim Bir tutku olarak koşmak ve bu tutkuyla terbiye edilen yazma eylemi üzerine eşsiz bir metin... Kişinin değerlerini bilmesi ve onların hakkını vererek yaşamasının, öncelikle de kendinin lideri olmasının bir örneği. ( Orijinal adı ve dili: Hashiru koto ni tsuite kataru toki ni boku no kataru koto ) Özlem Erten : Daniel Goleman den Focus Bloomsbury Publishing PLC Goleman bu kitabında bir kişinin hayatının her alanında başarıyı yakalayabilmesinin temelinin konsantre yeteneğini geliştirmesine bağlı olduğunu söylüyor. Benim bir solukta okuduğum, pek çok yeni bilgi edindiğim oldukça ilginç bir kitap oldu. Umarım sizler de beğenirsiniz. Fidel Berber : Rajkumar Hirani 3 Aptal ( 3 idiots ) 3 Aptal, İngilizce adıyla 3 Idiots 2009 yapımı bir Bollywood filmidir. Film Hindistan'ın en iyi mühendislik okulundaki üç arkadaşın dostluklarını ve hayatını anlatırken eğitim sistemini eleştirmektedir. Fidel Berber : Clint Eastwood Yenilmez ( Invictus ) Invictus 2009 yılında çekilen biyografik drama filmi. Güney Afrika'da yapılan 1995 Ragbi Dünya Kupası boyunca Nelson Mandela'nın hayatını anlatmaktadır. Liderlik uzerine etkili bir film. 14