PSİKİYATRİ ÇALIŞANLARINA YÖNELİK ŞİDDET (Hekime Yönelik Şiddet Görev Grubu) Ön Raporu
İşyerindeki şiddet; hizmet alan ile verenin kişisel özellikleri ve aralarındaki iletişim işyerinin koşulları, kuralları işyerinin bulunduğu yakın toplumsal çevrenin koşulları tüm toplumun sosyokültürel yapısı ve hukuki yapının işyeri şiddetine bakışından etkilenmektedir.
Psikiyatri alanında hekime yönelik şiddet davranışını; bir hasta, bir hasta yakını, herhangi bir birey bir sağlık çalışanı veya bir idari görevli yapabilir.
Tüm sağlık çalışanlarından daha fazla olmak üzere, psikiyatri çalışanlarının işyerindeki şiddet ve başaçıkma yolları açısından eğitimi şarttır. Tüm sağlık hizmeti sunanlardan daha öncelikli olmak üzere, psikiyatri hizmeti sunan kurumların yöneticilerinin işyerindeki şiddet hakkında eğitimi şarttır.
Bu eğitimin temel noktaları; şiddet davranışına karşı uyanıklılığı sağlamak, gerekli profesyonel yaklaşımı gösterebilmek ve şiddet davranışlarına karşı önlemleri uygulayabilmek tüm bunlara rağmen şiddet olayıyla karşılaşılıyorsa başaçıkma becerilerini geliştirmek olmalıdır.
Eğitim programının içeriğinde şunlar olmalıdır: Şiddet kavramına bütüncül bakış Şiddete karşı önlemleri almak (Bireysel, kurumsal yöntemler) Şiddetin öncüllerini tanımak ve başlangıç müdahaleleri Gerçekleşmiş şiddetle başaçıkmak (Bireysel, kurumsal yöntemler) Şiddet sonrası durum değerlendirmesi ve uygun girişimleri yapmak
Türkiye Psikiyatri Derneği nin stratejisi nasıl olmalıdır? 1 Psikiyatri asistanlarının ve uzmanlarının işyerindeki şiddet hakkında eğitimini sağlayan programların oluşturulması ve ulusal kongrelerde bu konuda kursların düzenlenmesi, kitapçıkların oluşturulması gereklidir.
2 Dernek bünyesinde Şiddet İzleme Birimi kurularak şiddet olaylarının kaydedilmesi ve danışmanlık verilmesi sağlanmalıdır.
3 Psikiyatri birimlerinin bulunduğu kurumların yöneticileriyle ilişki kurularak, şiddet konusundaki kurumsal önlemler, müdahaleler, çalışanlara eğitim güvenlik güvenlik hukuki idari ve gerekirse ruhsal destek konularında kurum yöneticilerine yönelik danışmanlık ve denetim sağlanmalıdır.
4 Türkiye Psikiyatri Derneği nin, ülkemizdeki diğer sağlık çalışanlarının da şiddet olaylarına maruz kalmasını önleyecek veya maruz kalırsa gerekli müdahalelerin (bireysel, kurumsal veya hukuki) yapılmasını sağlayacak projelere destek vermesi gereklidir. Şiddet olaylarının önemli bir bölümünün meydana gelişi veya sonuçları itibarıyla ruhsal travma olduğu unutulmamalıdır.
PSİKİYATRİ HİZMETİ VEREN HASTANELERDEKİ ŞİDDET OLAYLARININ AZALTILMASI VEYA ÖNLENMESİ İÇİN ÖNERİLERİMİZ ŞUNLARDIR:
Hastanenin tehlikelilik riskli hasta potansiyelinin değerlendirilmesi yapılmalı. Şiddet olayları izlenmeli ve kaydedilmeli. Hastanenin sosyoekonomik çevresinin analizi yapılarak güvenlik önlemlerinin derecesi saptanmalı. Güvenlik görevlisi eğitimi ve güvenliğin görünmez ama etkili organizasyonu planlanmalı (örneğin poliklinik koridorlarını izleyen kamera sistemi ve güvenliğin müdahaleye yakın bir yerde genelde görünmez ama gerektiğinde ortaya çıkacak şekilde hazır olması gibi).
Gerek görülürse güvenlik kodları uygulamasına geçilmeli. Acil psikiyatri ve poliklinik odalarında alarm butonları olmalı ve alarm verildiğinde güvenlik hızla müdahale edebilmeli. Muayene odalarının düzeni hekimin kıstırılabileceği düzende olmamalı, iç içe geçen oda sistemleri veya hekimin kapıya yakın oturma düzeni sağlanmalı. Bekleme bölümleri konforlu ve mümkün olduğunca gürültüsüz olmalı.
Muayene saatleri belirlenmiş olmalı ve kişi ne zaman muayeneye çağrılacağını bilmeli. Psikiyatri uzmanlarının güvenlik ve alınabilecek önlemler konusundaki görüşleri alınmalı. Sağlık kurulu raporlarının sonuçları hemen verilmemeli. Sağlık kurulu faaliyet saatlerinde güvenlik görevlileri hazır bulunmalı. Sağlık kurullarında ve hasta haklarında çalışanların şiddet olaylarıyla ilgili eğitimi yapılmalı.
Silahlı görevlilerle ilgili uygulamalar gözden geçirilmeli ve önlem alınmalı (Muayene bölgelerine silahla girilmemesi). Psikiyatri bölümlerine (acil, poliklinik veya servis) girişlerde x ray tarama sistemi düşünülmeli (Görev yapan psikiyatristlerin de bu konuda görüşü alınmalı). Yataklı psikiyatri birimlerinde koridorda ve salonlarda kamera sistemi düşünülmeli. Bu birimlerde gece en az iki nöbetçinin kalması sağlanmalı.
Psikiyatri birimlerinde çalışanlara şiddetle başa çıkma eğitimi verilmeli (Teorik ve pratik). Daha önce şiddet uygulamış hastaların tekrar başvurularında güvenlik önlemleri düşünülmeli. Bunun için önceden hekime ve diğer sağlık çalışanlarına bilgi verme sistemi oluşturulmalı. Daha önce şiddet uygulamış hastaların aynı hastaneden hizmet almaması konusunda Başhekimlik kararı alınması düşünülmeli.
Başhekimlik şiddet olaylarında şikayetçi olmalı (hukuki olarak) ve çalışanının yanında olmalı.