YATIRIMDAN ELDE EDİLEN KAZANCIN VERGİDEN İSTİSNA OLMASI VEYA KISMEN VERGİLENDİRİLMESİ HALİNDE İNDİRİMLİ VERGİ UYGULAMASI Yatırımdan elde edilen kazanç tamamen vergiden istisna ise indirimli vergi oranı uygulanmayacak, yatırımdan elde edilen kazanç belli bir süre ile istisna ise indirimli vergi oranı uygulaması istisna süresi dolduktan sonra başlayacaktır. Yatırımdan elde edilen kazancın özel indirimler nedeniyle kısmen vergilendirildiği hallerde ise, indirimli oranın yatırımdan elde edilen kazanç esas alınarak hesaplanacak mali kara uygulanacağı belirtilmiştir. (M. Emin AKYOL (Eski Baş Hesap Uzmanı) Vergi Dünyası Kasım 2013 Finansal Kiralama Kanunu Kapsamında Gerçekleştirilen Sat ve Geri Kirala İşlemlerine İlişkin Kurumlar Vergisi ve KDV İstisnası 02.08.2013 tarihinden itibaren, 6361 sayılı Kanun kapsamında taşınmazların geri kiralama amacıyla ve sözleşme sonunda geri satın alınması şartıyla, finansal kiralama şirketlerine satışı ile bu taşınmazların finansal kiralama şirketlerince tekrar devralındığı kuruma satışından doğan kazançların tamamının (% 100 ü) kurumlar vergisinden istisna olduğu, istisna hükmünden yararlanabilmek için, KVK nın 5/1-e maddesinde yer alan bu taşınmazların en az iki tam yıl süreyle aktifte bulunma şartı aranmayacağı, ancak taşınmaz ticareti ve kiralanmasıyla uğraşan kurumların bu amaçla ellerinde bulundurdukları taşınmazları, söz konusu uygulama kapsamında yani sat ve geri kiralama amacıyla satmaları halinde istisnadan yararlanıp yararlanamayacakları tartışmalıdır. Finansal kiralama şirketlerince bizzat kiracıdan satın alınıp geriye kiralanan taşınmazlara uygulanmak üzere ve kiralamaya konu taşınmazın mülkiyetinin sözleşme süresi sonunda kiracıya devredilecek olması koşulu ile; kiralanmaya konu taşınmazların kiralayana satılmasının, bu taşınmazların satan kişilere kiralanmasının ve kira süresinin sonunda kiracıya yani satan kişiye devrinin KDV den istisna olduğu, taşınmazların en az iki tam yıl aktife kayıtlı olması şartı ya da teslimin bir kurum tarafından yapılması şartı veyahut da bu taşınmazların ticaretini yapmama şartı gibi şartların, bu istisnanın uygulanması açısından aranmayacaktır. KDVK nın 17/4-y maddesinde yer alan istisna kısmi istisna mahiyetinde olduğu için, istisna uygulaması nedeniyle yapılması gereken indirim düzeltmesi veya kısıtlamasının yaratacağı sorun istisna konusu işlemin 17/4-r maddesi kapsamında değerlendirilmesi suretiyle, önlenebilir. Nihat UZUNOĞLU (Eski Baş Hesap Uzmanı) Vergi Dünyası Kasım 2013 TAŞINMAZLARIN SAT GERİ KİRALA İSTİSNA UYGULAMASINDA FİNANSAL KİRALAMA MÜMKÜN MÜ? 6361 sayılı Kanun finansal kiralama şirketlerine yalnız finansal kiralama yapma hakkı değil, faaliyet kiralaması yapma hakkı da tanıdığı, 6495 sayılı Kanun ile getirilen ve finansal kiralama şirketleri ile taşınmazlar üzerinde sat-geri kirala uygulaması yalnız finansal kiralama yoluyla değil, faaliyet kiralaması yoluyla da yapılabilecektir. Kanunun uygulanmasında satış bedeli ve satıştan elde edilecek kar, dolayısıyla istisnaya konu tutarın ne olduğu faaliyet kiralaması ise kolayca belli iken, finansal kiralamada finansal kiralama şirketinin istisnadan yararlanabileceği tutarın ne olduğu ise Kanun düzenlemesinden anlaşılamamakta olup durumun bir düzenlemeyle çözülmesi zorunludur. Akın AKBULUT (Eski Baş Hesap Uzmanı) Vergi Dünyası Kasım 2013
TAHSİL ZAMANAŞIMINI KESMEK AMACIYLA VERGİ İŞLEMLERİ İLE GÖREVLİ MEMURLARIN MÜKELLEFİN NAM VE HESABINA YAPTIKLARI ÖDEMELERİN HUKUKİ NİTELİĞİ Tahsil zamanaşımını kesmek amacıyla vergi işlemleriyle görevli memurların mükellef adına, mükellefin bilgisi dışında yaptıkları ödemeler zamanaşımını kesmez. Bu şekilde yapılan ödemeler 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu na açık olarak aykırıdır ve suç teşkil etmektedir. Yasemin TAŞKIN (Yrd. Doç. Dr.) S. Ateş OKTAR (Prof. Dr.) Vergi Dünyası Kasım 2013 2 ANONİM ŞİRKETLERDE SERMAYE TAAHHÜDÜNÜN YERİNE GETİRİLMEMESİNİN SONUÇLARI Nakdi taahhüt edilen payların itibari değerlerinin en az %25 inin tescilden önce, kalanının ise tescili izleyen 24 ay içinde ödenmesi zorunludur. Sermaye koyma borcunu süresi içinde yerine getirmeyen pay sahibi, ihtara gerek olmaksızın, temerrüt faizi ödemekle yükümlüdür. Diğer taraftan, anonim şirket, zararını ve pay sahibinin kusurunu ispatlamak şartıyla pay sahibi aleyhine tazminat davası açabilir. Bunun yanında, esas sözleşmede öngörülmesi şartıyla, temerrüt halinde pay sahipleri sözleşme cezası (cezai şart) ödemekle sorumlu tutulabilir. Iskatta ise yönetim kurulu, mütemerrit pay sahibini, iştirak taahhüdünden ve yaptığı kısmi ödemelerden doğan haklarından yoksun bırakmaya ve söz konusu payı satıp yerine başkasını almaya ve kendisine verilmiş pay senedi varsa bunları iptal etmeye yetkilidir. Mustafa YAVUZ (Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi) Vergi Dünyası Kasım 2013 Şirket Aktifinde Yer Alan Gayrimenkullerin Kısmi Bölünme Yoluyla Devri ve Sermaye Azaltımının Enflasyon Düzeltmesi Fark Hesaplarından Karşılanmasının Vergisel Yönden Değerlendirilmesi Kısmi bölünmede sermaye azaltımına gidilmesi durumunda Gelir İdaresi tarafından verilen bazı mukteza örnekleri göz önüne alındığında, sermaye içinde enflasyon düzeltme farkları ve geçmiş yıl karları bulunması halinde, enflasyon farklarının ve geçmiş yıl karlarının işletmeden çekiş olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusunun tartışmaya açık bir konu olduğu durumu ortaya çıkmaktadır. Bora YARGIÇ (Vergi Müdürü SMMM) Vergi Dünyası Kasım 2013 LİMİTED ŞİRKET HİSSELERİNİN VE ANONİM ŞİRKETLERE AİT HİSSE SENETLERİNİN DEVRİNDE GELİR VERGİSİ TASARISIYLA ÖNGÖRÜLEN YENİ DÖNEM Yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı yasalaştığında, mevcut durumda elde tutma süresine bağlı olarak vergi dışı kalabilen anonim şirket hisse senetlerinin devri, limited şirket hisselerinin devrinde olduğu gibi vergili hale gelmektedir. Yeni tasarının yıl sonuna doğru yasalaşması beklenilmektedir. GÜRAY KURŞUNOĞLU (SMMM) Vergi Dünyası Kasım 2013 T.C. D A N I Ş T A Y Üçüncü Daire Esas No : 2009/2611 Karar No : 2011/258
3 Özeti : İndirimli orana tabi teslim ve hizmetlerden kaynaklanan ve yılı içinde mahsup edilemeyen katma değer vergisi iade alacağının, vadesi sonraki yıla sarkan vergi borcuna mahsup edilebileceği hakkında. T.C. D A N I Ş T A Y Dokuzuncu Daire Esas No : 2009/9251 Karar No : 2012/5154 Özeti : Alış faturalarında katma değer vergisinin 2/3'ünü kesip yatıran davacının bu faturaların sahte olduğu ve komisyon karşılığı alındığından bahisle yapılan cezalı tarhiyata karşı açtığı davada, 1/3'lük katma değer vergisinin ödenmemesinin davacıya menfaat sağlamayacağı şeklindeki genel kabulün ve gerekçenin hukuka uygun olmadığı ve işin esasının incelenerek bir karar verilmesi icabettiği hakkında. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü Tarih: 14/08/2012 Sayı: B.07.1.GİB.4.35.17.02-175.01[30-2012/1]-759 Konu: İşyeri olarak kullanılırken emlak vergisinin mesken olarak ödendiği söz konusu taşınmaz için satışın yapıldığı yıl ile geçmiş yıllara ait tahakkuk etmiş ya da sonradan tahakkuk ettirilmiş emlak vergilerinin ödenmesinde, diğer maliklerle beraber gayrimenkulün en son sahibinin de müteselsilen sorumlu olacağı hk. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KAYSERİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü Tarih: 21/08/2013 Sayı: 50426076-125[32/A-2013/20-214]-89 Konu: İndirimli kurumlar vergisi uygulamasından yararlanabilmek için yeminli mali müşavir raporu ibraz mecburiyeti bulunmamaktadır. Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki Makine ve Teçhizatlara İlişkin İşçilik ve Montaj Giderlerinin KDV İstisnası Karşısındaki Durumu Teşvik belgesinde yer alan makine ve teçhizatların tesliminden sonra yapılan imal ve montaj işleri de dahil imal ve montaj montaj bedelini içeren toplam bedel KDV'den istisnadır. Ancak, imal ve montaj işleri için ayrıca fatura düzenlenmesi halinde sadece makine ve teçhizat için istisna uygulanması gerekmektedir. Uğur UĞURLU (Vergi Müfettişi) Yaklaşım Kasım 2013 Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Katma Değer Vergisi Açısından Özellikli Konular Kat karşılığı inşaat işlerinde katma değer vergisi, arsanın müteahite teslimi ve arsa karşılığı birimlerin arsa sahibine teslimi olmak üzere iki şekilde ortaya çıkmaktadır. Arsa bir işletmenin aktifine kayıtlı değilse veya arsa alım satım işi devamlılık arz etmiyorsa arsa teslimi katma değer vergisine tabi değildir. Eğer işletmenin aktifine kayıtlı bir arsa
4 müteahhide verilip karşılığında bağımsız bölüm alınıyorsa arsanın verilmesi katma değer vergisine tabidir. Katma Değer Vergisi Kanunu nun 17/4-r maddesinde belirtilen istisna kapsamından yararlanılması kat karşılığı inşaat işlerinde söz konusu değildir. Arsa karşılığında arsa sahibine verilen bağımsız bölümlerin teslimleri ise ticari faaliyet kapsamında ve devamlı nitelikte olduğundan katma değer vergisine tabidir. Burada arsa karşılığı inşa edilen bağımsız bölümlerin tesliminde de katma değer vergisi matrahı, emsal bedeldir. Suat SARIGÜL (Vergi Müfettişi) Yaklaşım Kasım 2013 Fevkalade Amortismana Tabi Kıymetlere İlişkin İndirim Konusu Yapılan KDV ye İlişkin Değerlendirme Vergi İdaresi zayi olan amortismana tabi iktisadi kıymetleri, Kanun un 30/c maddesinde belirtilen zayi olan mallar kapsamında değerlendirmekte ve söz konusu kıymetlere ilişkin yüklenilen KDV nin düzeltilerek, ilgili dönem ilave edilecek KDV ye dahil edilmesi gerektiğini görüşündedir. Yargı ise, zayi olan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin ticari bir mal gibi kabul edilip KDV Kanunu nun 30/c maddesi kapsamında değerlendirilmesini hukuka uygun bulmamış ve dolayısıyla indirim konusu yapılan KDV nin düzeltilmemesi gerektiği yönünde karar vermiştir. Bize göre, KDV Kanunu nun 30/c maddesinde geçen zayi olan mallar ifadesi, yalnızca ticari malları ifade etmekte, söz konusu maddede amortismana tabi kıymetler açıkça belirtilmediğinden, bu konuda açıklamaların yer aldığı ilgili Tebliğ ve Sirkülerde zayi olan amortismana tabi kıymetlere ilişkin herhangi bir açıklamaya yer verilmediğinden, dolayısıyla bu konuda bir belirleme yapılmadığından, zayi olan amortismana tabi kıymetlere ilişkin olarak indirim konusu yapılan KDV nin düzeltilmesinin, iktisadi kıymetin amortisman uygulamasında kabul edilen faydalı ömrünün, zayi olduğu tarihe kadar geçen süresinin, dikkate alınarak yapılmasının daha uygun olacağı düşüncesindeyiz. İbrahim ERCAN (Vergi Müfettişi) Yaklaşım Kasım 2013 Sigorta Primine Tabi Olmayan Kazançlar 5510 sayılı Kanun un 80. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30 unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmamaktadır. 5510 sayılı Kanun un 80. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine göre ise (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmamaktadır. Ekrem TAŞBAŞI (Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı) Yaklaşım Kasım 2013 4857 Sayılı İş Kanunu nun Uygulandığı İşyerlerinde Kıdem Tazminatı Taksitler Halinde Ödenebilir mi? Kıdem tazminatı kanunen doğduğu anda muaccel olup, ödenmesi gerekmektedir. Kıdem tazminatının taksitler halinde ya da çek ve senetle ödenmesi işçinin rızası olduğu durumlarda
5 gerçekleşebilir işveren kıdem tazminatını taksitler halinde ödeme konusunda işçiyi zorlayamaz. Tuncay KAYA (Sosyal Güvenlik Denetmeni, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Adli Bilirkişi) Yaklaşım Kasım 2013 Anonim Şirketlerde Özel Denetim İsteme Hakkı Her pay sahibi gündemde olmasa dahi genel kuruldan özel denetçi atanmasını talep etmek hakkına sahiptir. Ancak, özel denetçi atama talebi genel kurulca reddedilen pay sahiplerinin mahkemece özel denetçi atanmasını sağlayabilmeleri için sermayenin en az onda birini, halka açık şirketlerde yirmide birini oluşturacak veya paylarının itibari değeri toplamı en az bir milyon Türk Lirası olacak şekilde örgütlenmeleri ve süresi içinde dava yoluna gitmeleri gerekmektedir. Özdem SATICI TOPRAK (Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Başmüfettişi) Yaklaşım Kasım 2013 İş Kazası Geçiren Personelin Tedavisi İçin Yapılan Sağlık Harcamalarının Gider Kaydı ve KDV İndirimi İş kazası geçiren personelin tedavisi için yapılan sağlık harcamalarının, bu harcamalara ilişkin faturaların işveren şirketler adına düzenlenmesi koşuluyla tedavi ve ilaç giderleri kapsamında kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesi ve bu faturalarda gösterilen KDV lerin indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı nın görüşleri de bu doğrultudadır. YMM, GÜNCEL&LAVIALE TÜRKİYE Yönetim Kurulu Başkanı (Yaklaşım Kasım 2013) Danıştay 9. Dairesi Tarih : 17.09.2012 Esas No : 2009/3957 Karar No : 2012/4625 Defter ve belgeler vergi incelemesinde olsa da inceleme dönemine ilişkin olmayan beyannamenin pişmanlıkla verilebileceği, pişmanlıkla beyanname verme isteminin kabul edilmemesinde isabet bulunmadığı hk. (Yaklaşım Kasım 2013)