Bazı gözlemler ve Haber Özetleri

Kuzey yarım kürede buğday hasadı devam ediyor. Akdeniz çevresindeki ülkelerde buğday hasadı büyük ölçüde tamamlanmışken, Karadeniz çevresindeki ülkelerde ise sürüyor. Ancak bazı bölgelerde aşırı yağışlar (örneğin Kanada, Türkiye, Avrupa ülkeleri), bazı önemli ülkelerde ise (Rusya gibi) aşırı sıcaklar ve kuraklık 2010 sezonunda buğday üretimini olumsuz etkiliyor. Bazı gözlemler ve Haber Özetleri Kuzey yarım kürede buğday hasadı devam ediyor. Akdeniz çevresindeki ülkelerde buğday hasadı büyük ölçüde tamamlanmışken, Karadeniz çevresindeki ülkelerde ise sürüyor. Ancak bazı bölgelerde aşırı yağışlar (örneğin Kanada, Türkiye, Avrupa ülkeleri), bazı önemli ülkelerde ise (Rusya gibi) aşırı sıcaklar ve kuraklık 2010 sezonunda buğday üretimini olumsuz etkiliyor. 2010 yılı başında dünya buğday piyasalarında gözlenen aşırı iyimserlik havası bugünlerde yerini kötümserliğe bırakmış gibi. Piyasa aktörlerinde ciddi bir endişe gözleniyor. Aslında Rusya, Kanada ve Kazakistan gibi bazı kritik buğday ihracatçısı ülkelerde gözlenen rekolte düşüşleri, dünya buğday piyasalarında panik havası yaratacak kadar ciddi değil. 1 / 5

Nedeni şu: Geçen birkaç yılda dünya buğday stoklarında ciddi bir şişkinlik yaşandı. Uluslararası Hububat Konseyi verilerine göre (2010 Haziran raporu), halen dünyada 201 mt civarında bir buğday stoku bulunuyor. Bu stok, piyasalardaki istikrarsızlıkları dengeleyecek kadar güçlü bir güven yaratıyor. Ayrıca ABD, Avustralya, Kanada ve Ukrayna gibi ülkelerde buğday üretiminde ciddi bir düşüş de yok. Bu nedenle dünya buğday piyasalarında kalıcı bir yapısal sorun olduğunu söylemek pek doğru bir gözlem değil. Buna rağmen hava koşullarındaki olumsuzluklar son haftalarda konjonktürel olarak buğday fiyatlarında yüzde 10 civarında bir artışa neden oldu. ABD, Avustralya, Ukrayna ve Rusya gibi ülkelerde hem iç piyasalarda hem de ihracat fiyatlarında artış gözlendi. Ancak artışın sürmesini beklemek pek gerçekçi değil. Belki fiyatlar geri de gelmeyebilir. Fakat daha fazla artmasını da beklememek gerekir. Bu yıl temel sorun yüksek kaliteli ve nitelikli buğday bulmak olacak gibi gözüküyor. Bu nedenle normal buğdaylar ile yüksek proteinli ve gluten oranı fazla buğday fiyatları arasındaki makasın açılması beklenmelidir. Aşağıda farklı kaynaklardan derlenmiş, dünya buğday piyasalarında önemli rol oynayan bazı ülkeler hakkında bilgiler vardır. RUSYA Kötü hava şartları nedeniyle Rusya Federasyonun hububat üretiminin geçen yıla göre bu yıl %20-25 oranında düşeceği beklenmektedir. Daha önce 95 mt olarak öngörülen toplam hububat üretimi bu yıl 80-85 mt olarak gerçekleşmesi öngörülmektedir. Bu nedenle, Rusya nın ihracat potansiyelinin azalacağı beklenmektedir. 2 / 5

İlk gelen raporlara göre, Rusya daki kuraklık buğday hasadını da olumsuz etkilemektedir. Rusya nın buğday üretilen 23 bölgesinde acil durum ilan edilmiştir. Buna rağmen, Rusya nın elinde halen 24 mt hububat stoku bulunmaktadır. Rusya Hububat Birliği Başkanı Aleksandr Korbut, ülkesindeki buğday rekoltesindeki düşüşe rağmen ihracatı yasaklamayacaklarını söyledi. Korbut, üreticilerin karlılığını artırmak ve ihracat pazarlarını korumak için ihracat yapmaya devam edeceklerini belirtti. Rusya nın bu yıl toplam 20 mt hububat ihraç edeceği, bunun 15-17 tonunu ise buğdayın oluşturacağı tahmin edilmektedir. Korbut, fiyat spekülasyonlarının önlenmesi ve piyasanın istikrara kavuşması için gerektiğinde birliğin elindeki müdahale stoklarının da piyasaya sürüleceğini belirtti. Rusya da geçen hafta itibariyle buğdayın ihraç fiyatlarının ton başına 16-28 dolar civarında artış sergilediği gözlenmiştir (Kaynak: www.agrimarket.info ).. UKRAYNA Ukrayna nın 2010 hububat rekoltesinin 42 mt olacağı tahmin edilmektedir. Bunun 16 mt kısmının ise ihraç edileceği belirtilmektedir. Ukrayna Tarım Bakanlığının açıklamasına göre, 2010-2011 sezonunda Ukrayna nın toplam buğday ihracatının 6.7 mt olacağı; ancak bunun 3 mt gibi bir kısmının öğütmeye uygun kalitede olacağı, geri kalanının ise yemlik olacağı belirtilmektedir. Dünya hububat piyasalarında karmaşa yaşandığını söyleyen bakanlık yetkilileri, Ukrayna nın stoklarında toplam 5 mt hububat bulunduğunu ve bunun yarısının (2.5 mt) buğday olduğunu söylediler. 3 / 5

Ukrayna Tarım Bakanı Nikolay Prysiajniuk, dünyadaki buğday piyasalarındaki sıkıntılardan dolayı buğday fiyatlarında artış olduğunu belirtti. Buna göre, son üç hafta içinde Ukrayna nın ihraç ettiği buğdayın ton başına fiyatında ortalama 15-20 dolarlık bir artış gözlenmektedir. Tarım bakanı ayrıca buğday fiyatlarının yakın gelecekte yeni eriştiği düzeyde kalacağını ve bu seviyede istikrar kazanmasını beklediklerini söyledi. Bu arada Ukrayna Tarım Bakanlığı bir açıklama yaparak, aşırı yağışların buğday kalitesini olumsuz etkilediğini, bu nedenle Ukrayna da üretilen Buğdayın kalite standartlarının yeniden tanımlanacağını belirttiler. Buna göre, Ukrayna Buğdayı için daha önce geliştirilen kalite standardı (DSTU 3768:2010) 2010-2011 hasat mevsiminde üretilen buğday için yeniden belirlenecek. Tarım bakanlığı bu konuda bir komitenin oluşturulduğu ve yeni buğday kalite standardının belirlenmesinin ardından ilgili sektör temsilcilerine ve dış alıcılara duyurulacağı belirtildi. (Kaynak: www.agrimarket.info, 21/7/2010). KAZKİSTAN Temmuz başı itibariyle Kazakistan ın elinde 6.3 mt buğday bulunduğu açıklandı. Kazakistan İstatistik enstitüsünin yaptığı açıklamaya göre, Kazakistan ın toplam hububat stokunun 7 mt olduğu ve bunun 6.3 mt luk miktarının buğday olduğu belirtildi. Kazakistan ın buğday üretiminin geçen yıla göre %14 civarında azalması bekleniyor. BULGARİSTAN Bulgaristan ın 2010 sezonundaki buğday üretiminin 3.5 mt olması bekleniyor. Bu rakam geçen yılın rekoltesine göre 500 bin ton daha düşük. Aşırı yağışlar nedeniyle buğday hasadında gecikmeler yaşanıyor. Bulgaristan tarım bakanı yaptığı açıklamada, ülkesinin buğday tüketiminin yıllık 2 mt olduğunu ve geri kalan 1.5 mt buğdayın ihraç edileceğini söyledi. Ancak Bulgaristan buğday üreticileri derneği, yağışlar nedeniyle üretilen buğday kalitesinin çok düşük olduğunun ancak yemlik olarak satılabileceğini belirttiler (15/06/2010-Reuters). 4 / 5

AVUSTURALYA Avustralya İstatistik Bürosu verilerine göre, Haziran ayı sonu itibariyle Avusturalya daki toplam buğday stokunun 9.9 mt olduğu açıklandı. Bu miktar geçen yılın aynı ayına göre %9 luk bir azalışı işaret etmektedir. Bu arada, Avustralya Buğday Birliği, 19 Temmuz da yaptığı bir açıklamada dünya buğday piyasalarındaki istikrarsızlık nedeniyle Avusturalya buğdayına olan talebin artacağını bunun da ton başına 40 Avusturalya doları bir ek getiri sağlayacağını açıkladı. Birlik Başkanı Mitch Morrison, yaptığı açıklamada Kanada, Rusya, Kazakistan ve Avrupa ülkelerindeki buğday rekoltesinin düşmesinin Avustralya buğdayına olan talebi artıracağını söyledi. Özellilkle Yüksek kaliteli buğday üreten Rusya ve Almanya gibi ihracatçı ülkelerde yaşanan sıkıntıların, Ortadoğu ve Afrika ülkelerindeki ithalatçıları Avustralya ya yönelteceğini, bunun da Avustralya için iyi haber olacağını belirtti (Kaynak: World-Grain.com, 20/7/2010). 5 / 5