Genelge No146 Hisse Senetleri Piyasası Müdürlüğü M fe İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI Istinye İJ0860 İstanbul Tel. : (0212) 29S 21 00 Faks: (0212) 298 25 00 İstanbul, 31 Ocak 2001 Konu : Borsa dışı lot altı işlemleri işleyiş esaslarının güncelleştirilmesi hakkında. Saym Üyemiz, Hisse Senetleri Piyasası Müdürlüğü'nün 05 Şubat ve 09 Mayıs 1996 tarih, 40 ve 45 sayılı Genelgeleri çerçevesinde sürdürülen borsa dışı lot altı işlemlerinin işleyiş esasları ile İlgili güncelleştirme, Yönetim Kurulumuz'un 25 Temmuz 2000 tarihinde yapılan 750 sayılı toplantısında karara bağlanmış olup, Sermaye Piyasası Kurulu'nun 17 Ocak 2001 tarih ve 3 sayılı toplantısında görüşülerek onaylanmıştır. Bu çerçevede aşağıda başlıkları belirtilen maddeler güncelleştirilmiş olup yeni borsa dışı lot altı işlemleri İşleyiş esaslarının tam metni ekte yer almaktadır. Sözkonusu değişiklikler Genelge'nin yurt çapında yaym yapan yüksek tirajlı gazetelerden en az ikisinde yapılacak ilanı İle yürürlüğe girecektir. Gazete ilanlarının 01 Mart 2001 tarihinde yayınlanması planlanmaktadır. Güncellemeler aşağıdaki maddeleri kapsamaktadır; Madde 4 - Ek Teminat Madde 5 - İşlem Yapılabilecek Hisse Senetlerinin Kapsamı Madde 6 - İşlem Yöntemi Madde 7 - Fiyat Madde 8 - Miktar Madde 9 - Hisse Senetlerinin Teslimi ve Bedellerinin Ödenmesi Madde 11 - İşlemlerin Tescili Geçici Madde 1 "" Bilgi edinilmesini, Genelge'nin yürürlük tarihinden 'önce üyelerimizin sistemlerinde gerekli teknik düzenlemeleri yapmasını ve gereğini rica ederiz. Saygılarımızla, İSTANBUL Ek: Borsa dışı lot altı işlemleri işleyiş esasları
Borsa Dışı Lot Altı İşlemleri İşleyiş Esasları AMAÇ Madde 1 - Bu Genelge'nin amacı, yetkili Borsa üyelerinin merkez ve ilan edilen şubelerinde, müşterileri ile yapabilecekleri Borsa dışı küsurat işlemlerine ilişkin kavram ve yöntemlerin belirlenmesidir. BORSA DIŞI KÜSURAT İŞLEMLERİ Madde 2 - Borsa dışı küsurat işlemleri, yalnızca Borsa dışında, Borsa işlem birimi olan 1 lotun altında kalan miktarlarda yapılan, lot altı alım-satım işlemleri olarak da anılan küsurat işlemleridir. Ancak, lot altı alım-satımlarda, gerek üye gerekse müşterinin, tam bir lota tekabül eden tek kupürle yaptıkları alım-satımlar lot altı işlemi olarak kabul edilir. YETKİLİ BORSA ÜYESİ Madde 3 - Sermaye Piyasası Kurulu tarafından teknik ve bilgisayar altyapısı ile merkez dışı örgüt yaygınlığı değerlendirilerek yetki verilen, Borsa Yönetim Kurulu'nun kararıyla kendi nam ve hesaplarına Borsa dışı küsurat işlemleri yapmaya kabul edilen ve yetkileri Borsa bülteninde yayınlanan Borsa üyeleridir. Yetkili borsa üyelerine onay verilirken, üyelerin merkez dışında hangi şubelerde küsurat işlemi yapabilecekleri de gösterilir. Yetki alan üyelerin işlem yapacakları merkez ve şubeleri Borsa Bülteni'nde yayınlanır. EK TEMİNAT Madde 4 - Borsa dışı küsurat işlemleri için gerekli ek teminat tutarı 50 milyar TL'dir. Borsa dışı küsurat işlemi yapma yetkisi alan üyeler, işleme başlama tarihinden en az beş iş günü önce ek teminat tutarının tamamını T.C. Merkez Bankası nezdinde bulunan Borsa Başkanlığı hesabına yatırmak zorundadırlar. Daha önce Borsa dışı küsurat işlemi yapma yetkisi almış olan üyeler teminat farklarını bu Genelge'nin yürürlüğe girdiği tarihte tamamlamış olmak zorundadırlar. İŞLEM YAPILABİLECEK HİSSE SENETLERİNİN KAPSAMI Madde 5 - Borsa dışı küsurat işlemleri İMKB'deki pazarlarda işlem gören tüm Eski (E) ve Yeni (Y) özellik kodlu hisse senetleri üzerinde yapılabilir. Üyeler işlem yapacakları hisse senetlerini Borsa'ya bildirirler. Bildirilen hisse senetleri bir aydan kısa bir süre içinde değiştirilemez. 1/4
Bir hisse senedinin ÎMKB'de Yeni (Y) sırasının açık olduğu süre boyunca, bu hisse senedini Borsa dışı küsurat işlemleri kapsamında bulunduran üyenin de o şirkete ait Yeni (Y) özellik kodlu hisse senetlerinde işlem yapması zorunludur. Lot altında işlem görecek Yeni Hisse Pazarı sırası, aynca bildirimde bulunmaya gerek olmaksızın, İMKB'deki pazara paralel olarak açılır ve kapanır. İŞLEM YÖNTEMİ Madde 6 - Yetkili üyeler Borsa dışı küsurat işlemlerini yalnızca müşterileri için gerçekleştirebilirler. Müşterinin talep etmesi halinde, karşılanmayan her emir için müteselsil numaralı, emrin verildiği saat, dakika bilgilerini içeren ve hisse senedi adı, alış-satış, fiyat ve miktar bilgilerinin yer aldığı "Müşteri Emir Formu" müşteriye verilir. İşlem olması durumunda, üye aynı bilgileri içeren alım-satım bordrosu düzenler. FİYAT Madde 7 - Borsa dışı küsurat işlemlerinde bir hisse senedinin işlem görebileceği en yüksek ve en düşük fiyat, birinci seans sonundan ikinci seans sonuna kadar yapılan işlemlerde o günkü ikinci seans için Borsa'da oluşan fiyat marjı, ikinci seans sonundan ertesi seans sonuna kadar yapılan işlemlerde ise, bir sonraki ilk seans için oluşan fiyat marjı dahilinde olmalıdır. Gözaltı Pazan'nda ise bir hisse senedinin işlem görebileceği en yüksek ve en düşük fiyat, hergün seans bitiminde oluşacak ağırlıklı ortalama fiyata göre, bir sonraki seans için oluşan fiyat marjı dahilinde olmalıdır. Alış-satış fiyatları arasındaki maksimum fark, tüm hisseler için % 5'tir. Bir hisse senedinin çeşitli nedenlerle fiyat marjının serbest bırakılması durumunda, o hisse senedinde marj oluşuncaya kadar borsa dışı işlem yapılmaz. MİKTAR Madde 8 - Günlük olarak uygulanmak üzere, üyeler, müşteri emri bulunması koşuluyla, her hissede alış ve satışta Borsa Hisse Senetleri Piyasası'nda maksimum lot miktarı 100, 250, 500, 1000 ve 2500 olarak belirlenen hisse senetlerinde 100 lotluk, maksimum lot miktarı 5000 olarak belirlenen hisse senetlerinde ise 250 lotluk tavan içinde, minimum alış yaptığı miktar kadar satış, satış yaptığı miktar kadar alış yapmak zorundadır. Lot altı işlemi yapmaya yetkili üyelerin nezdlerinde bulunan her bir hesap adına yapılacak alım satım toplamı, günlük bazda 5 milyar TL ile sınırlandırılmıştır. Bu sınır, gerektiğinde İMKB Yönetim Kurulu'nun teklifi ve Sermaye Piyasası Kurulu'nun onayı ile yeniden belirlenebilir. 2/4
HİSSE SENETLERİNİN TESLİMİ VE BEDELLERİNİN ÖDENMESİ Madde 9 - Küsurat işlemlerinde hisse senetlerinin teslimi ve bedellerinin ödenmesi işlemle aynı anda yapılır. Ancak (Y) özellik kodlu Yeni hisse senetlerinin fiziki teslimatı ya da virmanı talep edildiğinde bu talep üye tarafından Takasbaıık A.Ş. imkanları dahilinde karşılanabilecektir. KÜRTAJ VE BORSA PAYI Madde 10 - Yetkili üyeler, Borsa dışı küsurat işlemlerinden dolayı müşterilerinden kürtaj talep edemezler. Üyeler bu işlemler üzerinden, hisse senedi kürtaj tarifesi esas alınarak hesaplanacak Borsa payını diğer Borsa payları ile birlikte öderler. İŞLEMLERİN TESCİLİ Madde 11 - Borsa dışı küsurat işlemleri, yetkili Borsa üyeleri tarafından işlemi takip eden gün, saat loroo'a kadar tescil ettirilmek üzere Borsa'nın belirleyeceği şekilde Borsa'ya gönderilir. Borsa Yönetimi, hisse senedi bazında, gerçekleşen işlemlere ait bilgileri, işlem gününü izleyen ilk iş günü Borsa bülteninde yayınlar. ÜYE SORUMLULUĞU Madde 12 - Borsa dışı küsurat işlemleri ile ilgili olarak satılan hisse senetlerinin Sermaye Piyasası Kurulu ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası mevzuatının ilgili maddelerinde belirtilen nitelikleri taşımasından ya da eksik veya sahte olmasından satan yetkili üye sorumludur. Bu hallerin varlığının anlaşılması durumunda satın alan müşterinin müracaatı üzerine iki iş günü içinde taahhüdünü yerine getirmek zorundadır. Taahhüdün yerine getirilmemesi durumunda müşterinin Borsa'ya başvurusu üzerine Borsa Başkanı gerekli incelemeleri yaptırarak üyenin taahhüdünün yerine getirilmesini sağlar; ayrıca müşterinin uğradığı zararı ilgili üyenin ek teminatından ve gerektiğinde Borsa üyelik teminatından re'sen karşılar. Ancak hisse senetlerini satın alanlar, satm alınan hisse senetlerinin satış bordrosuna uygunluğunu kontrol etmekle yükümlüdürler. Bu husus yetkili üyelerin iş yerlerinde açıkça ilan edilir. UYGULANACAK HÜKÜMLER Madde 13 - Bu Genelge ile düzenlenen esaslara aykırı davranan ve/veya müşterilerine zarar veren yetkili Borsa üyeleri hakkında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Yönetmeliği'nin disiplin ile ilgili hükümleri uygulanır. Genelgemde yer almayan hususlar hakkında Sermaye Piyasası Kurulu ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası mevzuatının ilgili hükümleri ve genel hükümler uygulanır. Sermaye Piyasası Kurulu, piyasadaki gelişmeleri dikkate alarak Borsa dışı küsurat işlemlerini süreli veya süresiz olarak durdurabilir. 3/4
Geçici Madde 1 - Borsa Yönetim Kurulunca belirlenerek Sermaye Piyasası Kurulu tarafından onaylanacak tarihe kadar geçerli olmak üzere bu Genelge'nin 2.Maddesi'nde belirtilen 1 lot sınırı aşağıdaki gibi uygulanacaktır; Borsa dışı küsurat işlemleri, İMKB Hisse Senetleri Piyasası'nda maksimum lot miktarı 100 ve 250 olan hisse senetlerinde 1 lot, 500 lot olan hisse senetlerinde 2 lot, 1000 lot olan hisse senetlerinde 5 lot, 2500 lot olan hisse senetlerinde 12 lot, 5000 lot olan hisse senetlerinde ise 25 lotun altında kalan miktarlarda, Borsa dışında yapılan, lot altı alımsatım işlemleri olarak da anılan küsurat işlemleridir. YÜRÜRLÜK Madde 14 - Bu Genelge, Borsa dışı küsurat işlemleri ile ilgili olarak yayınlanmış tüm genelgeleri kapsar. Sermaye Piyasası Kurulu'nun onayı ve yurt çapında yayın yapan yüksek tirajlı gazetelerden en az ikisinde yapılan ilan ile yürürlüğe girer. 4/4