02/13 06/13 08/13 10/13 11/13 12/13 02/13 06/13 08/13 10/13 11/13 12/13 Haftalık Bülten 6 Aralık 2013 ABD faizleri global piyasaları etkilemeye devam ediyor Grafik 1: 2013 Başından Bu Yana Getiriler (%)* ABD de işsizlik oranı %7 ile son 5 yılın en düşük seviyesine geriledi ABD 10 yıllıkları yeniden %2,90 üzerini test etti Geride bıraktığımız haftanın ilk bölümünde ABD de açıklanan olumlu makro veriler sonucunda yükselen ABD 10 yıllık devlet tahvili faizleri, global risk iştahını olumsuz etkiledi. Bugün açıklanan ABD Kasım ayı istihdam verisi olumlu gelmesine rağmen, ABD de faizler gerilemeye başlayınca global risk iştahı da bir mitkar toparlandı. Kasım ayında tarım dışında istihdam edilenlerin sayısı 203 bin kişi ile beklentilerin (185 bin kişi) üzerinde gerçekleşti. Önceki 10 ay ortalaması 186 bin idi. Özel sektör istihdamı 196 bin kişi (2013 ilk 10 ay ortalaması 188 bin kişi), imalat sektörü 27 bin kişi (2013 ilk 10 ay ort. 4 bin kişi) ve inşaat sektörü 17 bin kişi (son 12 ay ort. 15 bin kişi) artışla başı çektiler. İstihdam artışının birkaç kalem (finans bunlardan birisi) hariç olmak üzere genele yayıldığı görülüyor. İşsizlik oranı %7 ile son 5 yılın en düşük seviyesine geriledi. İşgücüne katılım oranı, son 35 yılın en düşük seviyesi olan %62,8 den sınırlı bir artış göstererek %63 e ulaştı. Bu oranın sınırlı da olsa yükselmesine rağmen, işsizlik oranının gerilemesi, yaratılan istihdam artışının güçlü olduğuna işaret ediyor. Saat başına ortalama ücretteki yıllık %2 artış, 2012 ve 2013 yılındaki genel trend ile uyumlu. Bu oran, kriz öncesinde %3,5 seviyelerindeydi. İstihdam artışı toplam tüketim artışını desteklemekle birlikte, ücretlerdeki artışın sınırlı olması toplam tüketim talebine ve yatırım harcamalarına, dolayısıyla büyümeye sınırlayıcı etki yaratabiliyor. Piyasalar verinin ardından ilk anda negatif tepki verse de daha sonra önemli bir endişe kaynağının ortadan kalkmasının etkisiyle kazançlarını geri aldı ve artıya geçti. ABD 10 yıllık getirileri %2,93 e kadar yükseldikten sonra gevşeyerek %2,86 da. Yurtiçinde 10 yıllık getiri, %9,98 den %9,70 e; USD/TL 2,0530 dan 2,0230 a kadar geriledi. Buna paralel, BIST-100 de 71.600 seviyelerinden 73.500 seviyelerine yükselmiş durumda. Bu hafta öne çıkan bir diğer gelişme Avrupa Merkez Bankası nın (ECB) politika faizini %0,25 te sabit bıraktığı para politikası toplantısının ardından EUR/USD nin 1,36 nın üzerine yükselmesi oldu. Parite, bugünkü ABD verisinin arından 1,37 ye yaklaştı. ECB, 2014 yılı için enflasyon tahminini %1,3 den %1,1 e düşürürken, 2015 yılı için ortalama enflasyon beklentisi ise %1,3. Ekonominin bu yıl %0,4 daralması, 2014 ve 2015 te ise sırasıyla %1,1 ve %1,5 büyümesi bekleniyor. Nikkei 225 46.0 S&P 500 25.2 MSCI World 19.4 DAX 19.3 USD/JPY 17.3 $/TL 14.2 EUR/USD 3.6 Brent Petrol -0.1 Şangay -0.8 MSCI Emerging -5.4 İMKB-100-7.7 Bovespa -16.7 Altın-26.9 Gümüş -35-25 -15-5 5 15 25 35 45 55 Grafik 2: TR 10 Yıllık Faiz 11 10 9 8 7 6 5 Kaynak: Reuters Grafik 3: US 10 Yıllık Faiz 3.0 Yurtiçinde Kasım ayı enflasyonu gıda kaynaklı pozitif sürpriz yaptı ECB, orta vadede hedefin altında gerçekleşecek enflasyon oranına ve zayıf toparlanmaya rağmen ekonomiyi desteklemeye yönelik yeni bir enstrüman açıklamadı, sadece ellerinde güçlü ve kullanılmaya hazır enstrümanları olduğunu belirtti. Yurtiçinde ise enflasyonun Kasım da, ortalama 50,5 artış beklenirken, yatay gerçekleşmesi öne çıktı. Bunda, gıda fiyatlarının, TCMB nin beklentilerine paralel olarak, gerilemesi (aylık %1,3 düşüş) etkili oldu. Yıllık enflasyon ise baz etkisi nedeniyle %7,71 den %7,32 ye geriledi. Önümüzdeki hafta yurtiçinde makro veri gündemi yoğun: Büyüme, sanayi üretimi ve cari açık verileri takip edilecek. Global piyasalarda ise ABD tahvil getirilerinin etkili olmaya devam etmesini bekliyoruz. 2.5 2.0 1.5 * 05/12/2013 itibariyle 1
Haftanın Konusu: Finansal istikrara yönelik adımlar Fed in Mayıs ayında varlık alım programında azaltıma gideceğini açıklamasının ardından global piyasalarda yaşanan türbülans sonrası finansal istikrarı koruma amaçlı, özellikle gelişmekte olan ülkeler tarafından, önemli adımlar atıldı. TCMB ve BDDK da tasarrufları artırma, finansal şoklara karşı dayanıklılığı artırma ve konjonktürel gelişmelerin etkisini azaltma amaçlı makro ihtiyati tedbirler açıkladı. TCMB Uygulamaları Finansal Piyasalardaki Dalgalanmalar ve Para Politikası Fed in 21 Mayıs açıklamalarının ardından artan belirsizlik ortamıyla gelişmekte olan ülke risklerinde belirgin artış, kur ve faiz oranlarında aşırı dalgalanma, bono-tahvil piyasalarında derinlik kaybı gözlenmiştir. TCMB, finansal istikrarı koruma amaçlı, kur ve faiz oynaklığını önlemek için likidite yönetimi, faiz koridoru ve döviz satım ihalesi araçlarını kullanmıştır. Bu bağlamda Haziran ayından bu yana gün içi döviz satım ihalelerine başlandı (Ek Parasal Sıkılaştırma-EPS). Faiz koridorunun üst bandında 125 baz puan artış yapıldı. Koridorun etkinliğini artırma amaçlı olarak EPS günlerinde piyasa yapıcısının (PY) repo imkanını kullanması kaldırıldı. TCMB, faizlerde öngörülebilirliği artırma kararı doğrultusunda Kasım da aylık repo ihalelerine son verirken, bankalararası para piyasasındaki faiz oranlarının %7,75 e yakın seviyede oluşmasının sağlanacağını belirtti. TCMB nin otomatik dengeleme aracı olan Rezerv Opsiyon Mekanizması (ROM) da Mayıs-Haziran sürecinde bankalar tarafından kısa vadeli döviz ihtiyacını karşılama amaçlı kullanılmış, daha sonraki süreçte dış borçların çevrilmesinde sorun yaşanmadığından bu mekanizmanın kullanımında önemli bir değişiklik gözlenmemiştir. Finansman Şirketlerinin Zorunlu Karşılık Kapsamına Dahil Edilmesi Finansman şirketleri kredi hacimlerinde meydana gelen hızlı artış ve özellikle bireysel taşıt kredisi alanında bankacılık sektöründen daha hızlı büyüme gerçekleştirmesi nedenleriyle zorunlu karşılık kapsamına alınmıştır ve ROM uygulamasından yararlanabilme hakkına sahip olmuşlardır. İhracat Reeskont Kredisi Kullanımına Getirilen Kolaylıklar ve Etkileri TCMB, ihracat reeskont kredileri vasıtasıyla bir yandan ülkenin döviz gelirlerini artıran ihracatçıları desteklerken diğer yandan rezervlerini artırmakta ve cari açığın azaltılmasına yardımcı olmaktadır. Bu nedenle, son yapılan düzenlemelerle reeskont kredilerinde maliyetler azaltıldı, vadeler uzatıldı ve limitler artırıldı. Türk lirası olarak kullandırılıp döviz olarak tahsil edilen ihracat reeskont kredileri 2012 yılında TCMB net döviz rezervlerine 8,3 milyar ABD doları katkı sağlamış olup, bu katkının 2013 yılında yaklaşık 13 milyar ABD dolarına ulaşması beklenmektedir. Kurumsal Kredi Kartları ve Kredili Mevduat Hesapları Azami Faiz Oranı Düzenlemeleri Kredi kartı işlemlerine uygulanacak aylık azami akdi faizi Türk lirası için %2,02, gecikme faizi ise %2,52 olarak belirlenmiştir. Finansal istikrarın korunması ve parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi amaçlarıyla KMH lara uygulanacak akdi ve gecikme faiz oranları kredi kartı işlemlerinde uygulanan seviyeleri aşamayacak şekilde düzenlenmiştir. Finansal istikrarın korunması ve parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesi amaçlarıyla KMH lara uygulanacak akdi ve gecikme faiz oranları kredi kartı işlemlerinde uygulanan seviyeleri aşamayacak şekilde düzenlenmiştir. BDDK Tarafından Yapılan Düzenlemeler Küresel kriz sonrası bankacılık sistemini daha sağlıklı bir yapıya kavuşturmak için ortaya konan Basel III kriterleri uyumu için ülkemizde de bazı çalışmalar yapılmıştır. Bunlar: Kaldıraç Düzeyinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik ile kaldıraç oranının üç aylık basit aritmetik ortalamasının asgari %3 düzeyinde tutturulması ve idame ettirilmesi zorunluluğu gelmiştir. Sermaye Koruma ve Döngüsel Sermaye Tamponlarına İlişkin Yönetmelik: Döngüsel sermaye tamponu (BDST) oranı kredi portföylerinin ülke dağılımı dikkate alınarak bankalar tarafından hesaplanacak olup, Türkiye deki riskleri için bu hesaplamada kullanılacak döngüsel tampon oranı BDDK tarafından belirlenecektir. Sermaye koruma tamponu (SKT) oranı ise 2019 a kadar kademeli geçiş sonrasında %2,5 olarak uygulanacaktır. Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik: Bankaların özkaynakları ana sermaye ve katkı sermaye toplamı üzerinden "özkaynak unsurlarına uygulanacak indirim esasları" çerçevesinde indirim yapılması suretiyle hesaplanacak, ana sermaye ise çekirdek sermaye ile ilave ana sermaye toplamından oluşacaktır. Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik: Bu yönetmelikler %8 oranında uygulanan asgari sermaye yeterlilik oranının alt dağılımını belirleyen yeni oranlar tanımlanmıştır. Ayrıca konsolide ve konsolide olmayan bazda hesaplanacak olan asgari çekirdek sermaye yeterliliği standart oranının %4,5 ve asgari ana sermaye yeterliliği standart oranının %6 olarak tutturulması zorunluluğu getirilmiştir. Onuncu Kalkınma Planı nda yüksek ve istikrarlı büyüme için yurt içi tasarrufların artırılması, artan bu tasarrufların üretken yatırımlara yönlendirilmesi ve israfın azaltılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda: tüketici kredilerindeki artışın makro ihtiyati tedbirlerle kontrol altında tutulması, kredi maliyetlerinin farklılaştırılması ticari kredilerin toplam krediler içindeki payının artırılması amacıyla BDDK tarafından kredi kartlarına, kredi karşılıklarına ve kredi riskini azaltım tekniklerine ilişkin düzenlemeler ile sermaye yeterliliğinde ilgili risk algılarında değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerle ilk defa kredi sahibi olacak kişilerin kart limitleri aylık net gelirine göre (önce 2 daha sonra 4 katı) belirlenirken, asgari ödeme tutarlarında da artırım yapıldı. 2 Kaynak: TCMB Finansal İstikrar Raporu
01/12 03/12 05/12 07/12 09/12 11/12 01/12 02/12 03/12 04/12 05/12 06/12 07/12 08/12 09/12 10/12 11/12 12/12 02/13 06/13 08/13 Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Olan Önemli Veriler 9 Aralık 2013 Pazartesi TÜRKİYE SANAYİ ÜRETİMİ- KASIM Temmuz Ağustos Eylül Ekim Yıllık % değişim 4,6 0,1 6,4 4,0 Sanayi üretiminde toparlanma görülüyor... Ağustos ayındaki sert düşüşün ardından, Eylül ayında sanayi üretiminde güçlü bir toparlanma gözlemlendi. Sanayi üretiminde; takvim etkisinden arındırılmış olarak yıllık %6,4, mevsimsellikten arındırılmış olarak aylık %5,8 ile genele yayılan bir artış görüldü: Dayanıklı tüketim malı ve sermaye malındaki artışlar sırasıyla (m.a.) %12,2 ve %8,9 iken dayanıksız tüketim malı ve ara malları üretiminde de yılın en yüksek artışları kaydedildi. Ekim ayına ilişkin öncü göstergeler sanayi üretiminin olumlu seyredeceğini gösteriyor: Reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı son 2 yılın en yükseğine tırmanırken PMI endeksi 53,3 ile 50 eşik seviyesinin üzerindeki seyrini sürdürdü. Ekim de sanayi üretiminin yıllık %4 artış göstermesi bekleniyor. Türkiye Sanayi Üretimi (yıllık % değişim) 7.0% 6.4% 6.0% 5.0% 4.0% 3.0% 2.0% 1.0% 0.0% -1.0% -2.0% -1.8% -3.0% Kaynak: TUİK ÇİN ENFLASYON- KASIM Ağustos Eylül Ekim Kasım Çin Enflasyon (yıllık % değişim) 5 Yıllık % değişim 2,6 3,1 3,2 3,1 4.5 Çin de enflasyon yüksek seyretmeye devam ediyor 4 Çin de enflasyon Ekim de çok sınırlı bir artışla %3,1 den %3,2 ye yükselmekle birlikte, bu seviyeler hükümetin %3,5 olan enflasyon hedefine yakın seviyeler. 3.5 3 3.2 3.2 Bu ülkede ekonomik büyümenin yeniden hız kazanmasına ve başta gayrimenkul piyasası olmak üzere varlık fiyatlarında hızlı artış görülmesine paralel olarak talep de güçlü seyrediyor. Buna ilaveten gıda fiyatlarındaki yükseliş de enflasyonu yukarı iten bir diğer faktör olarak öne çıkıyor. 2.5 2 1.5 1.7 Bu veriler ışığında Çin de enflasyonun Kasım ayında da %3,1 ile yüksek seyrini koruması bekleniyor. 10 Aralık 2013 Salı 3 TÜRKİYE - GSYİH 3. ÇEYREK 4. Çeyrek 12 1. Çeyrek 2. Çeyrek 3. Çeyrek Yıllık % değişim 1,5 2,9 4,4 4,3 Ekonomik büyümede özel tüketimin desteği sürüyor Ekonomi yılın ikinci çeyreğinde, özel tüketim harcamaları ve kamu yatırımlarının desteği ile yıllık %4,4 büyüdü. Özel sektör yatırımları daralmaya devam etmekle birlikte daralma hızının yavaşladığı görülüyor. Net ihracat ise 2011 yılının ikinci yarısından 2013 başına kadar büyümeye pozitif yönde katkı sağlarken, bu katkı negatife döndü. Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin öncü verilere bakıldığında; 2. çeyrekte yıllık %2,9 büyüyen sanayi üretimi 3. çeyrekte %3,7 artış gösterdi. İmalat sanayine ilişkin beklentileri gösteren PMI endeksi de 50 seviyesinin üzerindeki seyrini sürdürdü. Veriler bu çeyrekte de tüketimin büyümeye destek verdiğini, yatırım tarafında ise göreli zayıf seyrin sürdüğüne işaret ediyor. 3. çeyrek büyüme beklentisi yıllık %4,3. Türkiye GSYİH (yıllık % değişim) 14 12.4 12 10 9.3 8.7 8 6 5.3 4.4 4 3.1 2.8 2.9 2 1.5 1.4 0 1Ç'11 2Ç'11 3Ç'11 4Ç'11 1Ç'12 2Ç'12 3Ç'12 4Ç'12 1Ç'13 2Ç'13 Kaynak: TUİK
02/13 06/13 08/13 10/13 11/13 12/13 01/08 04/08 07/08 10/08 01/09 04/09 07/09 10/09 01/10 04/10 07/10 10/10 01/11 04/11 07/11 10/11 01/12 04/12 07/12 10/12 Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Olan Önemli Veriler (devamı) 11 Aralık 2013 Perşembe TÜRKİYE CARİ İŞLEMLER DENGESİ- EKİM Temmuz Ağustos Eylül Ekim Milyar $ -6,31-2,43-3,28-3,6 Altın ve enerji hariç cari açık sıfıra yakın seyrediyor Cari işlemler açığı Eylül de 3,3 milyar $ olurken, 12 aylık kümülatif açık rakamı 59,1 milyar $ a yükseldi. Altın rakamı hariç tutulduğunda ise kümüle cari açık 52 milyar $ a, enerji ve altın kalemleri hariç ise 2 milyar $ a geriliyor. Finansman tarafında doğrudan yabancı yatırımların düşük seyri sürerken, portföy yatırımları tarafında hisse senedi ve tahvil piyasasına girişler görüldü. TCMB nin açıklamış olduğu verilere göre Ekim ayında hisse senetlerine 604 milyon $, tahvil piyasasında 232 milyon $ giriş görüldü. Türkiye Cari İşlemler Dengesi (kümülatif, milyar $) Cari Açık Cari Açık - altın hariç Cari Açık- altın ve enerji hariç 20.0 0.0-20.0-40.0-60.0-80.0 Ekim ayında dış ticaret 7,4 milyar $ açık verdi. Net turizm gelirlerinin ise ~3 milyar $ seviyesinde gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. Bu veriler ışığında Ekim ayı cari açık beklentimiz 3,6 milyar $. Kaynak: TCMB 12 Aralık 2013 Perşembe % ENDONEZYA POLİTİKA FAİZ KARARI- ARALIK Eylül Ekim Kasım Aralık 7,25 7,25 7,5 - Endonezya Merkez Bankası Kasım ayı toplantısından sürpriz faiz artırımı kararı çıktı 14 E12 Cuma 2012 Cuma Endonezya Merkez Bankası Kasım ayında, piyasa beklentisinin aksine, cari açığı azaltma ve enflasyon hedefine ulaşabilme amacıyla faiz oranını 25 baz puan daha artırarak %7,50 ye çıkardı. Böylece Fed in varlık alım programını azaltacağını açıklamasıyla başlayan global türbülanstan bu yana 175 baz puan faiz artırmış oldu. Ancak, yerel para birimindeki değer kaybı devam ediyor: Mart 2009 dan bu yana en düşük seviyeye gerileyen rupiah Mayıs ayından beri %22 değer kaybetti. Endonezya da son açıklanan verilerde de olumsuz bir seyir hakim. GSYİH büyümesi 3. çeyrekte %5,83 den %5,62 ye gerilerken, cari açık/gsyih oranı da %3,29 dan %3,72 ye yükseldi. Kasım enflasyonu da %8,37 ye tırmandı. Son yapılan borçlanmanın başarısız gerçekleşmesi de ülkeye olan fon akışının azaldığını gösterdi. Ancak, Ekim ayı dış ticaret dengesinde kısmi bir olumlu bir seyir görüldü: 42 milyon $ dış ticaret fazlası. Endonezya Politika Faizi (%) 8 7.5 7 6.5 6 5.75 5.5 5 7.5 Merkez Bankası Çarşamba günü yaptığı açıklamada rupiahın fazla değersiz olduğunu ve volatiliteyi düşürmeye çalışacaklarını açıkladı. 4
Haftalık Takvim Tarih TSİ Ülke Gösterge Önceki Piyasa si * 9 Aralık 2013 10:00 Türkiye Sanayi Üretimi (Ekim, yıllık % değişim) 6,4 4,0 09:00 Almanya Dış Ticaret Dengesi (Ekim, milyar ) 20,4 18,3 09:00 Cari İşlemler Dengesi (Ekim, milyar ) 19,7 17,0 13:00 Sanayi Üretimi (Ekim, aylık % değişim, m.a.) -0,9 0,7 01:50 Japonya 3. Çeyrek GSYİH (final, çeyreklik yıllıklandırılmış % değişim, m.a.) 1,9 1,6 01:50 Cari İşlemler Dengesi (Ekim, milyar ) -125,2 120,7 03:30 Çin Enflasyon (Kasım, yıllık % değişim) 3,2 3,1 16:00 Meksika Enflasyon (Kasım, yıllık % değişim) 3,36 3,53 10 Aralık 2013 10:00 Türkiye 3. Çeyrek GSYİH (yıllık % değişim) 4,4 4,3 11:30 İngiltere Sanayi Üretimi (Ekim, aylık % değişim, m.a.) 0,9 0,4 11:30 Dış Ticaret Dengesi (Kasım, milyar ) -3,27-3,2 07:30 Çin Sanayi Üretimi (Kasım, yıllık % değişim) 10,3 10,1 11 Aralık 2013 10:00 Türkiye Cari İşlemler Dengesi (Ekim, milyar $) -3,28-3,6 09:00 Almanya Enflasyon (Kasım, yıllık % değişim) 1,3 1,3 14:00 ABD MBA Mortgage Başvuruları (6 Aralık haftası, haftalık % değişim) -12,8-21:00 Aylık Bütçe Açıklaması (Kasım, milyar $) - -154,5 06:01 Malezya Sanayi Üretimi (Ekim, yıllık % değişim) 1,0 0,8 10:00 Güney Afrika Enflasyon (Kasım, yıllık % değişim) 5,5 5,5 12 Aralık 2013 11:00 Euro Bölgesi ECB Aylık Raporunun Yayımlanması - - 12:00 Sanayi Üretimi (Ekim, aylık % değişim, m.a.) -0,5 0,3 15:30 ABD İşsizlik Maaşı Başvuruları (6 Aralık haftası, bin kişi) 298 320 03:00 Güney Kore Merkez Bankası Politika Faiz Kararı (%) 2,50 2,50 14:00 Hindistan TÜFE Enflasyonu (Kasım, yıllık % değişim) 10,09-14:00 Sanayi Üretimi (Ekim, yıllık % değişim) 2,0 - Endonezya Merkez Bankası Politika Faiz Kararı (%) 7,50 - Rusya Dış Ticaret Dengesi (Ekim, milyar $) 15,7 14,2 16:00 Meksika Sanayi Üretimi (Ekim, aylık % değişim, m.a.) -1,2 0,9 13 Aralık 2013 14:30 Türkiye TCMB Anketi - - 17:30 Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni (Ekim) - - 06:30 Japonya Sanayi Üretimi (Ekim, aylık % değişim, m.a.) 0,5 - * Bloomberg, Moody s Brezilya Ekonomik Aktivite (Ekim, yıllık % değişim) 3,33-5
Seçilmiş Bazı Önemli Göstergeler Finansal Göstergeler Haftalık 28.11.2013 05.12.2013 Haftalık 16.05.2013 23.05.2013 Değ. (%) Değ. (%) FAİZ ORANLARI FAİZ ORANLARI (%) (%) Türkiye Türkiye - Tahvil&Bono - Tahvil&Bono Piyasası Piyasası (faiz) (faiz) - 17 Temmuz - Gösterge 2013 Tahvil 3,95 9.08 4,50 9.37 13,9 3.2 - Eurobond 7 Ocak 2015 (fiyat) - Eurobond (fiyat) - 15 Ocak 2030 4,80 157.00 5,26 154.19 9,6-1.8-15 Ocak - 172030 Mart 2036 188,93 105.50 188,22 102.90-0,4-2.5-17 Mart 2036 129,69 129,00-0,5 - Türkiye 5 Yıllık CDS 1 207.1 216.1 - Türkiye 5 Yıllık CDS 121,8 122,4 Ortalama ABD Ortalama (12 aylık) Faiz Farkı (baz puan) ABD - FED Politika Faizi 0.25 0.25 (12 aylık) Faiz Farkı (baz puan) - FED Politika -1 baz puan (3 aylık interbank eksi FED - 3 aylık Faizi interbank faizi 0,25 0.24 0,25 0.24 1.1 0.27 politika faizi) 2 baz puan (3 aylık interbank eksi - 3 aylık - interbank 2 yıllık tahvil faizi getirisi 0,27 0.29 0,27 0.30-0,5 5.6 0,35 0.29 FED politika faizi) - 2 yıllık 257 baz puan (10 yıllık tahvil getirisi eksi 2 - tahvil 10 yıllık getirisi tahvil getirisi 0,23 2.74 0,25 2.87 7,8 4.9 0,26 2.25 yıllık tahvil getirisi) 177 baz puan (10 yıllık tahvil getirisi - 10 yıllık AB tahvil getirisi 1,88 2,02 7,2 1,74 eksi 2 yıllık tahvil getirisi) AB - Politika faizi 0.25 0.25 - Politika Almanya faizi 0,50 0,50 Almanya - 2 yıllık tahvil getirisi 0.12 0.21 72.3 0.12-2 yıllık - tahvil 10 yıllık getirisi tahvil getirisi -0,01 1.69 0,01 1.86-9.8 0,04 1.59-10 yıllık Japonya tahvil getirisi Japonya - 2 yıllık tahvil getirisi 1,33 0.09 1,44 0.08 8,5-5.9 1,42 0.10-2 yıllık - tahvil 10 yıllık getirisi tahvil getirisi 0,13 0.60 0,13 0.63 4,7 4.8 0,09 0.71-10 yıllık 1 Türkiye nin tahvil getirisi ihraç etmiş olduğu tahvilin 0,81 ödenmeme riskine 0,86 karşı yapılan sigorta 5,4 primini göstermektedir. 0,74 Kaynak: Reuters, TCMB Türkiye: Hazine Aralık Ayı İç Borç Ödeme Programı (milyon TL) Piyasa Kamu Toplam - 04.12.2013 6,717 4,221 10,938-18.12.2013 356 70 436-25.12.2013 473 70 543 TOPLAM 7,546 4,361 11,907 Türkiye: Aralık Ayı İhale Programı İhale Tarihi Valör Tarihi İtfa Tarihi Senet Türü Vadesi İhraç Tipi 02.12.2013 04.12.2013 14.11.2018 Sabit kuponlu devlet tahvili İhale/Yeniden 5 yıl/1806 gün 6 ayda bir kupon ödemeli İhraç 02.12.2013 04.12.2013 11.11.2020 Değişken faizli devlet tahvili İhale/Yeniden 7 yıl/2534 gün 6 ayda bir kupon ödemeli İhraç 03.12.2013 04.12.2013 07.10.2015 Sabit kuponlu devlet tahvili İhale/Yeniden 2 yıl/672 gün 6 ayda bir kupon ödemeli İhraç 03.12.2013 04.12.2013 27.09.2023 Sabit kuponlu devlet tahvili İhale/Yeniden 10 yıl/3584 gün 6 ayda bir kupon ödemeli İhraç 6 Kaynak: Hazine
01/12 03/12 05/12 07/12 09/12 11/12 11/13 Seçilmiş Bazı Önemli Göstergeler (devamı) Finansal Göstergeler Piyasalar Döviz Kurları 28.11.2013 05.12.2013 Haftalık Değ. (%) 2012 Yılsonuna Göre Değ. (%) 2012 Yılı Zirve 5 Yıllık Ort. - $/TL 2.0128 2.036 1.2 14.2 1.8886 1.6806 - Euro/TL 2.7388 2.7826 1.6 18.5 2.4414 2.2562 - Euro/$ 1.3606 1.3667 0.4 3.6 1.3457 1.3455 - $/ Yen 102.32 101.78-0.5 17.3 86.74 87.51 - GBP/$ 1.6342 1.6332-0.1 0.5 1.6277 1.5710 - Sepet (0,5$+0,5Euro) 2.3758 2.4093 1.4 16.7 2.1649 1.9684 Yurtiçi Hisse Senedi Piyasaları - BIST 100 74,580 71,992-3.5-7.7 78,579 59,162 - BIST30 91,032 87,573-3.8-8.9 98,230 73,140 - Mali 101,092 97,244-3.8-13.1 114,748 86,544 - Sınai 67,995 66,443-2.3 3.8 64,637 48,658 - Hizmetler 54,549 52,643-3.5 7.1 49,947 39,333 Yurtdışı Hisse Senedi Piyasaları - S&P 500 1,807 1,785-1.2 25.2 1,466 1,263 - Dow Jones 16,097 15,822-1.7 20.7 13,610 11,792 - Nasdaq-100 3,470 3,478 0.2 30.7 2,864 2,253 - FTSE 6,654 6,498-2.3 10.2 5,966 5,555 - DAX 9,387 9,085-3.2 19.3 9,225 6,531 - Bovespa 51,847 50,788-2.0-16.7 68,394 58,732 - Nikkei 225 15,727 15,177-3.5 46.0 10,395 10,198 - Şangay 2,219 2,247 1.2-0.8 2,461 2,530 - Hang Seng 23,789 23,713-0.3 4.7 22,667 20,690 Emtia Piyasaları - Petrol ($/varil) 92.3 97.38 5.5 6.1 109.77 85.0 - Brent Petrol ($/varil) 110.9 111.0 0.1-0.1 126.2 93.9 - Altın ($/ons) 1,244.0 1,224.9-1.5-26.9 1,789.4 1,364.8 - Gümüş ($/ons) 19.7 19.4-1.7-36.1 36.9 24.9 - Bakır ($/ons) 320.1 326.2 1.9-10.4 397.9 332.1 Piyasalarda Haftalık Değ. (%) $/TL 1.2 Akbank ın Piyasa Değeri (milyar $) 25 Euro/$ Brent Petrol $/Yen -0.5 0.1 0.4 20 S&P 500 Altın -1.5-1.2 15 Bovespa -2.0 13,6 BIST 100-3.5 10-4 -2 0 2 Kaynak: Reuters, Akbank 7
Seçilmiş Bazı Önemli Göstergeler (devamı) Bankacılık Sektör Büyüklükleri (milyar TL) 28 Aralık 2012 25 Ekim 2013 15 Kasım 2013 22 Kasım 2013 Haftalık Değ. (%) Ekim Sonuna Göre Değ. (%) 2012 Yıl Sonuna Göre Değ. (%) Toplam Mevduat 816,8 949,5 971,3 955,6-1,6 0,6 17,0 TL 534,5 592,2 604,8 590,4-2,4-0,3 10,5 YP (milyar $) 159,7 182,4 181,4 182,8 0,8 0,2 14,5 Toplam Kredi 800,1 993,5 1011,0 1008,9-0,2 1,6 26,4 Tüketici Kredileri 194,0 239,1 241,4 242,3 0,4 1,4 24,9 Konut 86,0 106,8 107,9 108,2 0,3 1,3 25,9 Taşıt 8,0 8,3 8,3 8,4 0,1 0,4 4,4 İhtiyaç&Diğer 100,1 124,0 125,1 125,8 0,5 1,4 25,7 Bireysel Kredi Kartı Kredileri 70,4 82,0 82,4 81,6-1,1-0,5 15,8 Yurtdışı Bankalara Borçlar (milyar $) 79,1 94,0 93,2 95,2 2,1 1,3 20,4 Katılım bankaları dahildir. Kaynak: BDDK Makroekonomik Göstergeler GSYİH (yıllık büyüme, %) 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 ABD 2,7 1,9-0,3-3,1 2,4 1,8 2,2 Euro Bölgesi 3,3 3,2 0,3-4,3 2,1 1,6-0,3 Brezilya 4,0 6,1 5,2-0,3 7,5 2,7 0,9 Çin 12,7 14,2 9,6 9,2 10,4 9,2 7,8 Türkiye 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 GSYİH (milyar TL) 758,4 843,2 950,5 952,6 1.099 1.298 1.417 GSYİH (milyar $) 526,4 658,8 742,1 616,7 732 774 786 Büyüme (yıllık %) 6,9 4,7 0,7-4,7 9,2 8,8 2,2 TÜFE (yıllık değişim, %) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Ekim Türkiye 8,4 10,1 6,5 6,4 10,5 6,2 7,32*** ABD 4,1 0,0 2,8 1,4 3,0 1,8 1,0 Euro Bölgesi 3,1 1,6 0,9 2,2 2,7 2,2 0,7 Çin 6,5 1,2 1,9 4,6 4,1 2,5 3,2 Brezilya 4,5 5,9 4,3 5,9 6,5 5,8 5,8 TÜRKİYE DIŞ GÖSTERGELER (yıllıklandırılmış) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Ekim İthalat (milyar $) 170,1 202,0 140,9 185,5 240,8 236,5 247,9 İhracat (milyar $) 107,3 132,0 102,1 113,9 134,9 152,5 150,9 Cari İşlemler Açığı (milyar $) 37,8 40,4 12,2 45,4 75,1 47,8 58,8** MB Brüt Döviz Rezervleri (milyar $) 71,3 70,1 70,7 80,7 78,3 100,3 114,3* *29 Kasım 2013 itibariyle. Kaynak: TUİK, TCMB, BLS, ECB, Moody s, IMF ** Eylül ***Kasım 8
Hazine - Ekonomik Araştırmalar Ekonomikarastirmalar@akbank.com Dr. Fatma Melek Baş Ekonomist Fatma.Melek@akbank.com Dr. Eralp Denktaş, CFA Eralp.Denktaş@akbank.com Şahin Zuluğ Sahin.Zulug@akbank.com M. Sibel Yapıcı Sibel.Yapici@akbank.com Meryem Çetinkaya Meryem.Çetinkaya@akbank.com UYARI: Bu rapor ve yorumlardaki yazılar, bilgiler ve grafikler, ulaşılabilen ilk kaynaklardan iyi niyetle ve doğruluğu, geçerliliği, etkinliği velhasıl her ne şekil, suret ve nam altında olursa olsun herhangi bir karara dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat, garanti oluşturmadan, yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla derlenmiştir. İş bu raporlardaki yorumlardan; eksik bilgi ve/veya güncellenme gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan Akbank TAŞ, Ak Yatırım AŞ ve çalışanları sorumlu değildir. Akbank TAŞ ve Ak Yatırım AŞ her an, hiçbir şekil ve surette ön ihbara ve/veya ihtara gerek kalmaksızın söz konusu bilgileri, tavsiyeleri değiştirebilir ve/veya ortadan kaldırabilir. Genel anlamda bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olan iş bu rapor ve yorumlar, kapsamı bilgiler, tavsiyeler hiçbir şekil ve surette Akbank TAŞ ve Ak Yatırım AŞ nin herhangi bir taahhüdünü tazammum etmediğinden, bu bilgilere istinaden her türlü özel ve/veya tüzel kişiler tarafından alınacak kararlar, varılacak sonuçlar, gerçekleştirilecek işlemler ve oluşabilecek her türlü riskler bizatihi bu kişilere ait ve raci olacaktır. Hiçbir şekil ve surette ve her ne nam altında olursa olsun, her türlü gerçek ve/veya tüzel kişinin, gerek doğrudan gerek dolayısı ile ve bu sebeplerle uğrayabileceği her türlü doğrudan ve/veya dolayısıyla oluşacak maddi ve manevi zarar, kar mahrumiyeti, velhasıl her ne nam altında olursa olsun uğrayabileceği zararlardan hiçbir şekil ve surette Akbank TAŞ, Ak Yatırım AŞ ve çalışanları sorumlu tutulamayacak ve hiçbir şekil ve surette her ne nam altında olursa olsun Akbank TAŞ, Ak Yatırım AŞ ve çalışanlarından talepte bulunulmayacaktır. Bu rapor, yorum ve tavsiyelerde yer alan bilgiler yatırım danışmanlığı hizmeti ve/veya faaliyeti olmayıp; yatırım danışmanlığı hizmeti almak isteyen kişi ve kurumların, iş bu hizmeti vermeye yetkili kurum ve kuruluşlarla temasa geçmesi ve bu hizmeti bir sözleşme karşılığında alması SPK mevzuatınca zorunludur. "Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir." 9