DOMUZ PLEUROPNEUMONİSİ Dr. Kemal METİNER
Ekonomik kayıp Solunum güçlüğü Büyüme geriliği Akut formda ölüm
ETİYOLOJİ Actinobacillus pleuropneumoniae Gram negatif, kokobasil
ETİYOLOJİ Biyotipleri: Biyotip 1 ve Biyotip 2 serotip 2, 4, 7, 9, 13, 14 Serotip 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 15, Biyotip 1 in üremesi için Nicotinamid Adenin Dinucleotid e (NAD) ihtiyaç duyar
ETİYOLOJİ Actinobacillus pleuropneumoniae nın virulens faktörleri Kapsüler polisakkarit (CP) Lipopolisakkarit (LPS) Membran proteinleri (Tbp1 ve Tbp2) Fimbria proteinleri Ekzotoksinler ( Apx toksinleri )
ETİYOLOJİ Actinobacillus pleuropneumoniae 4 Apx toksinine sahiptir. Apx I güçlü hemolitik ve güçlü sitotoksiktir. Apx II zayıf hemolitik ve güçlü sitotoksiktir. Apx III nonhemolitik ve güçlü sitotoksiktir. Apx IV zayıf derecede hemolitiktir.! Serotip 1,5,9,10,11 in daha virulent olduğu saptanmıştır
Ülkeler Saptanan serotipler Dominant serotipler Arjantin 1, 2, 3, 5, 12 1. Avusturalya 1, 2, 3, 7, 12, 15 1 Belçika 2, 3, 6, 7, 8, 9, 11 3 Brezilya 1, 3, 4, 5, 7, 9 5, 3 Kanada 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10, 12 1, 5, 7, 12 Şili 1, 5 1, 5 Hırvatistan 2, 7, 8, 9 2, 9 Çek cumhuriyeti 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 11, 12 2, 9 Danimarka 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14 2, 6 Fransa 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12 2, 9, 11 Almanya 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10 2, 7, 9 Macaristan 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12 1, 2, 3, 7 İtalya 1, 2, 3, 4, 5, 7 5 İrlanda 3 3 Japonya 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12 1, 2 Kore 2, 3, 5, 7 2, 5 Meksika 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 1, 8 Hollanda 1, 2, 3, 5, 7, 8, 9, 11 2, 9, 11 Norveç 2 2 Polanya 1, 2, 5, 9 1, 9 İspanya 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12 2, 4, 7 İsveç 2, 3, 4 2 İsviçre 2, 3, 7, 9 2 Tayvan 1, 2, 3, 5 1, 5 İngiltere 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10 3 ABD 1, 3, 5, 7, 8, 9 1, 5 Venezuella 1, 2, 3, 4, 6, 7 1 Finlandiya 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 2, 3 Türkiye 12 12
ETİYOLOJİ Üreme özelliği NAD lı PPLO agar NAD lı Tryptik Soy agar NAD lı Columbia agar NAD lı Kanlı agar 37 C de 24-48 saat mikroaerobik
ETİYOLOJİ PPLO agar da S tipi koloniler
Epizootiyoloji İnkubasyon süresi 2-5 gündür. Bulaşıcı ve solunum yolu infeksiyonu Kapalı yetiştiricilikte yaygın
Epizootiyoloji İnfeksiyon kaynağı Kronik infekte hayvanlar Gizli infekte domuzlar Saçılma nasal sekretler ve solunum havası. vasıtası ile Tüm yaş grubu özellikle gelişme dönemi RİSK grubu Ortalama letal doz 10 4 10 5
Epizootiyoloji Bulaşma Kronik Gizli infekte domuzlar burun buruna temas indirekt bulaşma kontamine çiftlik personeli kıyafetleri
EPİZOTİYOLOJİ Hazırlayıcı faktörler Dengesiz ve yetersiz beslenme Ani iklim değişikleri Yazın en düşük, kışın en yüksek Nakliye Kış rüzgarları Morbiditenin %50 Mortalite %1 10
PATOGENEZ Aerogen infeksiyon Alveoler epitellere yapışma LPS Fimbria Endogen infeksiyon Çoğalma Doku hasarı LPS, Sitotoksin, Hemolysin Tbp ve kapsül
SEMPTOMLAR Perakut formda İştahsızlık, kusma, solunum güçlüğü Kalp yetmezliği, dolaşım bozukluğu Kaslarda sertlik ve topallık Deride siyanoz 24 saat içinde ölüm
SEMPTOMLAR Akut formda 41,5 C üzerinde ateş ve solunum güçlüğü Kesik kesik öksürük Hemorajik ve nekrotik pnömoni Fibrinli plörit Köpek oturuşu Topallık, şuur bulanıklığı Burundan köpüklü kan gelmesi
SEMPTOMLAR Kronik formda Aralıklı öksürük Kilo alamama Normal yaşamlarına devam A.pleuropneumoniae tonsil fimbriaları
Nekropsi bulguları akut / perakut Tek veya çift taraflı hemorajik nekrotik pnömoni odakları Bronşlarda ve trakeade kanlı, köpüklü seröz eksudat Fibrinli plörit Kronik Akciğer de büyük sert kitleler nekrotik odakları plöraya yapışması
TANI Laboratuvar Tanı İnceleme örneği Akciğer, tonsil, nasal swab,kan Bakterioskopi Gram negatif pleomorfik kokobasiller Kültür NAD ilaveli PPLO agar 24 48 saat 37 C Mikroaerobik S tipi koloniler
Laboratuvar Tanı Gram boyama Gram negatif pleomorfik kokobasiller
Laboratuvar Tanı Satellit oluşturma özelliği NAD sız % 7 defibrine koyun kanlı agara ekimi yapılıp, ekim çizgilerine çapraz olarak, S.aureus veya S.intermedius un ekimi yapılır. İnkubasyon sonunda, S.aureus ve S.intermedius ekim hattına yakın yerlerde üreme
Laboratuvar Tanı CAMP testi NAD sız % 7 koyun kanlı agarda S.aureus un üzerine sinerjik etki yapması, hemoliz etkisini arttırması NAD lı % 7 defibrine koyun kanlı agarda üreme hemoliz biyokimyasal aktiviteleri karbonhidratlara etkileri İdentifikasyon
Serolojik Tanı * Komplement Fikzasyon (CF) * 2-Mercaptoetanol tüp aglutinasyon(2-meta) * ELISA * ELISA çok hassas ve güvenilir Seropozitif olan hayvanlar sürüden çıkarılır!!!
Moleküler tanı * PCR!!! TEDAVİ *Antibiyogram sonucu
Koruma Kontrol * Hijyen * Ayrı barınaklar * Dengeli ve yeterli beslenme *Serolojik yoklama * All-in-all-out prensibi yetiştiricilik
Aşı Ticari aşılar * Uzun süreli koruma sağlamaz * Akut ve kronik infeksiyonlarda azalma * Kayıpların önlenmesi Ticari aşılar 14 gün arayla iki doz Yavru domuzlara 20 kg kadar ; 3 ml s.c kulak arkasına 20 kg mın üstündeki ; 5 ml s.c kulak arkasına