Çocuğunuzun ilk doğduğu günden itibaren gençlik çağlarına gelinceye kadar çeşitli kontroller ve sağlıklı çocuk izlemleri yapılması gerekiyor. Sağlıklı çocuk izlemi: Çocuğun yaşına uygun ruhsal, fiziksel ve akıl gelişiminin belirli aralıklarla tıbbi denetimden geçmesi ve ailenin bu konuda bilinçlendirilmesidir. Tarama: Henüz belirti vermemiş hastalıkların erken tanısı ve daha başarılı tedavisine olanak sağlayacak tıbbi testlerin yapılmasını içerir. Aşılama: Bulaşıcı hastalıklara karşı bağışıklık kazandırmak için düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesi gereken sağlık hizmetidir. 1 6 ay kontrolleri Sağlıklı çocuk izlemi: Aylık kontroller şeklinde yapılır. 1 / 8
Anne sütü Vitamin desteği Vücut temizliği Sağlıklı giyim Bebek odası Büyümenin değerlendirilmesi (Ağırlık, boy, baş çevresi ölçümleri) Motor gelişme (Başını tutma, dönme, oturma) Akıl ve duygusal gelişme (Çevre ile ilgi, kişi ve eşya tanıma, olumlu veya olumsuz sesli tepki verme, vücut dili, aile üyelerinin tutum ve davranışları) Ailenin kazalar ve şiddet konusunda bilinçlendirilmesi Tarama: 1 6 ay arası belirtilen aylarda yapılır Görme işlevi: Katarakt, doğumsal malformasyon sendromları ve Retinoblastom için her ay, şaşılık için 3.aydan sonra İşitme işlevi: Her ay Doğumsal kalça displazisi: Her ay Genital bölge: Anormal yapı, inmemiş testis her ay Kan sayımı: Özellikle demir, folik asit eksikliği veya diğer kansızlıklar için 2-6. ayda Aşılama: 1-6 ay çocuklarda koruyucu sağlık hizmetlerinin en önemli ve yoğun programıdır. 2 / 8
İlk sağlık kontrolü (Doğumdan sonra 5 15.gün) Hastanede veya evde yapılabilir. Sağlıklı çocuk izlemi : Anne ve babanın bebek beslenmesi ve bakımı konusunda ilk eğitim bu kontrolle başlar. Başlıca konular: Anne sütü ile beslenme Anne sütü yoksa yerini alacak beslenme (hazır sütler) Vitamin desteği (Dvit) Göbek bakımı Vücut temizliği (günlük banyolar, ağız bakımı, alt temizleme teknikleri) Sağlıklı giyim Bebek odası (ısı, düzen, manyetik kirlenme ve sigarasız ortam) Tarama: İlk 2 haftada yapılacak taramalar yaşam boyu beden ve akıl sağlığı yönünden çok önemlidir: Hipotiroidi: Bir iç salgı bezi olan tiroidin az çalışması sonucu gelişen bir hastalık olup erken tanı ve tedavi büyüme, gelişme ve zeka geriliklerini önler. Fenilketonüri: Zeka geriliği ile seyreden bir metabolik hastalık olup erken tanı ile tedavi edilebilir. Kalp hastalıkları: Doğumsal veya kolesterol yüksekliği ile ortaya çıkan kalp hastalıklarını belirler. Görme işlevi: Doğumsal katarakt ve Retinoblastom (göz tümörü) açısından yapılır. 3 / 8
İşitme işlevi: Doğumsal malformasyonlar, metabolik veya enfeksiyon hastalıkları açısından değerlendirilir. Gelişimsel kalça displazisi: Doğumsal kalça çıkığı araştırılır. Aşılama: Özel koşullar hariç ilk 2 haftada aşılama yapılmaz 7 ay-1 yaş kontrolleri Sağlıklı çocuk izlemi: 3 ay aralarla yapılır. İlk 6 ayda yapılanlara ek olarak: Anne sütü ve ek besinler Vitamin ve mineral desteği (Dvit, demir, flor) Büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesi Mama sandalyesi Bebekle konuşma, resimli kitaplarla ve basit oyunlarla akıl geliştirme Oyuncak seçimi Diş çıkarma ve ağız sağlığı (Dişlikler, diş jelleri) Sık görülen hastalıklar ve çevre kirliliği (hijyen, sigara, manyetik alan) hakkında ailenin bilinçlendirilmesi Motor gelişme (Oturma, dönme, yuvarlanma, emekleme, sıralama, yürüme) Tarama : Görme işlevi (Her kontrolde) İşitme işlevi (Her kontrolde) Genital bölge (Her kontrolde) Gelişimsel kalça displazisi ( Her kontrolde) Kurşun zehirlenmesi (9.ayda kan kurşun düzeyine bakılarak) İdrar yolu enfeksiyonu (9.ayda idrar tetkiki, gerektiğinde kız çocuklarda her kontrolde) Tüberkülin testi (Vereme karşı bağışıklık araştırılması 1 yaşında) 4 / 8
1-2 yaş kontrolleri Sağlıklı çocuk izlemi: 3 ay aralarla yapılır. Anne sütü ve ek besinler Vitamin ve mineral desteği Büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesi Kendi kendine yemek yeme TV izleme (2saatten fazla izlenmesi davranış bozukluğu ve dil gelişmesinde gecikme) Kazalar ve zehirlenmeler (ilaç, yabancı cisim) Çevre kirliliği Ayakkabı seçimi Oyuncak seçimi Tarama: Görme işlevi: Her kontrolde İşitme işlevi: Her kontrolde Genital bölge: Her kontrolde. İnmemiş testisler 18.ayda operasyona verilir Kurşun zehirlenmesi: 2.yaş Tüberkülin testi: 2.yaş Kan sayımı: 2.yaş İdrar: 2.yaş 3-5 yaş kontrolleri Sağlıklı çocuk izlemi: Yılda bir kez yapılır 5 / 8
Beslenme Büyüme gelişme değerlendirmesi Vitamin ve mineral desteği Kan basıncı ölçümü Kişisel temizlik (el yıkama, diş fırçalama, gözetim altında günlük banyo) Tuvalet eğitimi Akıl gelişmesi (Adını soyadını, adresini ve telefonunu söyleyebilmeli) Arkadaşlık ilişkileri, yuva-ana okulu ve disiplin konuları tartışılmalı Yabancılarla ilişki ve oyun ortamları denetlenmeli Çocuğa ev işlerinde sorumluluk verilmeli Cinsellikle ilgili meraklar Kazalardan önleme Çevre kirliliği TV izleme Tarama: Görme işlevi: Her yıl İşitme testleri: Her yıl Tüberkülin testi: 3.ve 5.yılda Kan sayımı: 5.yılda Dışkıda parazit: 5.yılda Diş muayenesi: 3.ve 5.yılda 6 10 yaş kontrolleri: Sağlıklı çocuk izlemi: 2 yılda bir yapılması yeterlidir. Beslenme (Kahvaltı ve süt içme alışkanlığının yerleşmesi, çay ve kolanın kısıtlanması, dengeli beslenme) Vitamin ve mineral desteği (Gerekli koşullarda) Büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesi Kan basıncı kontrolleri Kişisel temizlik Okula uyum Kitap, dergi, gazete okuma Günlük yaşamı aile ile paylaşım 6 / 8
Kardeş, arkadaş ve akraba ilişkileri Spor ve sanatsal aktiviteler TV izleme ve bilgisayar aktiviteleri (En çok 2 saat) Çevre kirliliği Tarama Görme işlevi: Her kontrolde İşitme işlevi: Her kontrolde Diş muayenesi: Her kontrolde Tüberkülin testi: 6.ve 8.yılda Skolyoz (Omurga eğriliği) açısından değerlendirme 11-18 yaş kontrolleri Sağlıklı çocuk izlemi: İki yıl aralarla yapılır Beslenme (Dengeli beslenme alışkanlığı kazandırılmalı, Fast food, kola, çay kısıtlanmalı) Vitamin ve mineral desteği ( Hastalıklardan iyileşme dönemi, aşırı adet kanamaları ve gerekli diğer koşullarda) Büyüme ve gelişmenin değerlendirilmesi Püberte (Bluğ çağı) nedeni ile ortaya çıkan bedensel ve psikososyal değişim yönünden çocuk desteklenmelidir Kan basıncı Sağlıklı yaşam bilincinin kazandırılması (Beslenme, spor ve sanatsal uğraşlar, çevre kirliliği, kötü alışkanlıklar-sigara,alkol, uyuşturucu, uyarıcı, gece hayatı, olumsuz arkadaşlıklar) Kişisel temizlik Sosyal ilişkiler ve soyut düşünce yeteneğinin geliştirilmesi Kendini ve çevresini olumlu değerlendiren ve kendine güvenen bir birey olarak yetişmesi Gelecek planları (Orta ve yüksek öğrenim hazırlıkları) Kültürel etkinlikler (Kitap, dergi, gazete, sinema, tiyatro, konser) TV izleme ve bilgisayar uğraşları Cinsel bilgilerin doğru kaynaktan alınması Tarama: 7 / 8
Görme işlevi (Her kontrolde) İşitme işlevi (Her kontrolde) Diş muayenesi (Her kontrolde) Tüberkülin testi (12,14,16 yaşlar) Kan sayımı (12 yaş, kızlarda her kontrolde) İdrar (12yaş) Kolesterol (12yaş) Kızlarda jinekolojik değerlendirme (Her kontrolde) Kaynak: www.gulsenerguz.blogcu.com 8 / 8