MESANE YAPILAN SİSTEKTOMİDE PROSTAT KORUNMASI GÜVENİLİR BİR YÖNTEM MİDİR?

Benzer belgeler
KANSERİ NEDENİYLE RADİKAL SİSTOPROSTATEKTOMİ YAPILAN HASTALARDA RASTLANTISAL PROSTAT KANSER ORANI

Araştırma Makalesi / Research Paper. Ege Tıp Dergisi / Ege Journal of Medicine 2015;54(2):65-69

Radikal Sistoprostatektomi Materyallerinde Saptanan Rastlantısal Prostat Kanserleri

KORUYUCU RADİKAL SİSTEKTOMİYE ADAY HASTALARI BELİRLEMEDE AMELİYAT ÖNCESİ SİSTOSKOPİ VE BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİNİN ETKİNLİĞİ

Ürotelyal Karsinomlu 191 Olgunun Radikal Sistektomi Materyalinde Histopatolojik İnceleme

PROSTAT KANSERİNDE YENİ DERECELENDİRME SİSTEMİ. Prof. Dr. Işın Kılıçaslan İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı

Ürotelyal mesane kanseri tanısı ile radikal sistoprostatektomi yapılan hastalardaki rastlantısal prostat kanseri sıklığı ve klinik önemi

KÜRATİF TEDAVİ SONRASI PSA YÜKSELMESİNE NASIL YAKLAŞALIM? Doç. Dr. Bülent Akduman Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji A.D.

İnvaziv Mesane Kanserinde Radikal Sistektomi + Lenfadenektomi, Neoadjuvan ve Adjuvan Kemoterapi. Dr. Öztuğ Adsan

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Başvuru: Intraepithelial Neoplasia by Prostate Biopsy Orjinal Arastirma. 1 Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Üroloji Kliniği

YÜZEYEL MESANE TÜMÖRLERİNDE RE-TUR B GEREKLİ Mİ? IS RE-TUR B NECESSARY FOR SUPERFICIAL BLADDER CANCER?

ÜROONKOLOJİ/Urooncology

Dr.Bahar Müezzinoğlu Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Güncel Verilerle Prostat Kanseri Taranmalı mı? Dr. Bülent Akdoğan Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı

PSA DEĞERİ 4.0 NG/ML NİN ALTINDA OLAN HASTALARDA PROSTAT KANSERİ SAPTANMASINDA TRANSREKTAL ULTRASONOGRAFİNİN TANI DEĞERİ

Organa Sınırlı Prostat Kanserinde Aktif İzlem. Prof. Dr. Tarık Esen Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı

Mesane Kanseri Olgu Tartışmaları Dr. Sümer Baltacı

Prostat iğne biyopsisi örneklem sayısının radikal prostatektomi ve biyopsi gleason skorlarının korelâsyonuna etkisi

MESANE KANSERİNDE ERKEN RADİKAL SİSTEKTOMİ: DAHA ÖNCE UYGULANMIŞ OLAN TEDAVİLERİN VE KLİNİK EVRELENDİRMENİN SAĞKALIMA ETKİSİ: ÖN RAPOR

TANISAL BİYOPSİ VE RADİKAL PROSTATEKTOMİ MATERYALLERİNDE BELİRLENEN GLEASON SKORLARININ UYUMU

Araştırma. Güven ASLAN 1, Elnur MAMMADOV 1, Onur KİZER 1, BurçinTUNA 2, Kutsal YÖRÜKOĞLU 2

Transrektal Prostat ne Biyopsi ve Radikal Prostatektomi Spesmenlerinde Gleason Skorlar n n Karfl laflt r lmas

Transrektal prostat biyopsisi yapılan hastalarda prostat hacmi ile prostat kanseri arasındaki ilişki

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

PROSTAT KANSERİ TANISIYLA RADİKAL PROSTATEKTOMİ UYGULANAN HASTALARDA AMELİYAT ÖNCESİ CERRAHİ SINIRDA TÜMÖR VARLIĞININ ÖNGÖRÜLMESİ

SÖNMEZ C., GÜNEY S., ARISAN S., DALKILIÇ A., ÇAŞKURLU T., ERGENEKON E. Şişli Etfal Hastanesi I. Üroloji Kliniği, İSTANBUL

Prostat kanseri tanısında prostat spesifik antijen ve parmakla rektal muayene bulgularının rolünün değerlendirilmesi

LOKALİZE PROSTAT KANSERLİ HASTALARDA PELVİK LENFADENEKTOMİNİN DEĞERİ THE VALUE OF PELVIC LYMPHADENECTOMY IN PATIENTS WITH LOCALIZED PROSTATE CANCER

METASTATİK KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİ TANISI SAĞKALIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

PROSTAT SPESİFİK ANTİJEN NG/ML ARALIĞINDA PSAD VE PROSTAT BİYOPSİ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yeni Üroloji Dergisi - The New Journal of Urology 2018; 13 (3): 38-43

Araştırma 2010 DEÜ TIP FAKÜLTESİ DERGİSİ CİLT 24, SAYI 3, (EYLÜL) 2010, S: Güven ASLAN, Elnur MAMMADOV

ÜROTELYAL HÜCRELİ KANSERLERİNDE FOKAL SKUAMÖZ VE GLANDÜLER DİFERANSİYASYON İLE YAYGIN SKUAMÖZ VE GLANDÜLER DİFERANSİYASYONUN KLİNİK ÖNEMİ

Mide Kanseri Tanısı Olan Hastalarda Lenf Nodu Tutulum Oranı ve Sağkalım İlişkisi

KASA İNVAZİF OLMAYAN MESANE KANSERİNDE (KIOMK) İNTRAKAVİTER TEDAVİLER VE AUA VE EAU GUİDELİNELARINA GÖRE TEDAVİ ALGORİTMALARI, ERKEN SİSTEKTOMİ

Prostat İğne Biyopsisi Öncesi Hormonal Değerlendirme ile Lokal İleri Prostat Kanseri Arasındaki İlişki

Düşük Riskli Diferansiye Tiroid Kanserlerinde RAİ Tedavisi

Yeni Üroloji Dergisi - The New Journal of Urology 2018; 13 (3): 10-15

TRUSG Eşliğindeki Prostat Rebiyopsisinde Kanser Öngörmede Etkili Klinik Parametreler

PRM, BİYOPSİ VE PROSTATEKTOMİ TÜMÖR LOKALİZASYONLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Üroonkoloji Derneği. Prostat Spesifik Antijen. Günümüzdeki Gelişmeler. 2 Nisan 2005,Mudanya

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Adrenokortikal Karsinom Tek merkezin 10 yıllık deneyimi

SÜELÖZGEN T., VARDAR E., YENİYOL C.Ö., SURAL S., AYDER A.R., POSTACI H.

Prostat spesifik antijen değeri 4-10 ng/ml arasında olan hastaların 6- ve 12-kor ilk biyopsi sonuçlarının karşılaştırılması

Prostatın Cerrahi Hastalıkları

Yüksek Riskli Prostat Kanserinde Radikal Prostatektomi

Küçük renal kitlelerde aktif izlem

KOLONOSKOPİ VE REKTOSKOPİNİN ERKEN DÖNEMDE SERUM TOTAL, SERBEST VE SERBEST/TOTAL PROSTAT SPESİFİK ANTİJEN DEĞERLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

Prostat kanseri nedeniyle radikal prostatektomi uygulanan hastalarda nüks ve sağkalımı etkileyen faktörler

Giriş Güncel cerrahide tanı ve tedavi planlamalarında ultrasonografinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Ultrasonografinin cerrah tarafından gerçekleşti

Olgu 1. ameliyatı. Genel durumu iyi Hematüri kitle TUR MT

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

PROF.DR. KADİR BAYKAL GATA HAYDARPAŞA EĞİTİM HASTANESİ ÜROLOJİ KLİNİĞİ

28. Ulusal Patoloji Kongresi Çıkar İlişkisi Beyanı

ği Derne Üroonkoloji

Tedavi Öncesi Testosteron Düzeyinin Prostat Kanseri Risk Gruplarındaki Önemi

Türk Üroloji Dergisi - Turkish Journal of Urology 2010;36(4):

Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Üroloji, İstanbul, Türkiye OUR 6 YEAR EXPERIENCE OF RADICAL CYSTECTOMY

Lokalize Prostat Kanserinin Tedavisinde İzlem Politikaları

Klinik Çalışma. Özgür Haki YÜKSEL 1, Aytaç ŞAHİN 1, Ahmet ÜRKMEZ 2, Ayhan VERİT 1

Dr. A. Nimet Karadayı. Hastanesi, Patoloji Kliniği

OBTURATOR FOSSADAN YAPILAN FROZEN SECTİON IN GENİŞLETİLMİŞ LENF NODU DİSSEKSİYON KARARINI VERMEDEKİ DEĞERİ: ÇOK MERKEZLİ PROSPEKTİF ÇALIŞMA

Prostat Kanseri Tanısında PSA yı Nasıl Kullanalım

PSA: , , 68) 56 0,15 (0,20 0%, 7.89%, DRE

OLGU SUNUMU. Dr. Furkan DURSUN GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi TÜD KUZEY MARMARA ŞUBESİ AYLIK BİLİMSEL TOPLANTISI

İnvazif mesane tümörlerinde ilk ve son TUR-T ile radikal sistektomi arasında geçen süreler ve TUR-T sayısının lenf nodu pozitifliği ile ilişkisi

ORTOTOPİK ÜRİNER DİVERSİYONLU HASTALARIN ÜRODİNAMİK BULGULARI URODYNAMIC FINDINGS OF THE PATIENS WITH ORTHOTOPIC URINARY DIVERSION

İnsidental kanser. Dr. Ali İlker Filiz Haydarpaşa Sultan Abdülhamid Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği

ERKEN EVRE İNVAZİV MESANE KANSERİNDE SİSTEMİK TEDAVİ. Kazım UYGUN Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı

TAKD olgu sunumları- 21 Kasım Dr Şebnem Batur Dr Büge ÖZ İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Patoloji AD

ERKEN LOKAL NÜKS GELİŞEN VULVA KANSERİ: OLGU SUNUMU

YÜKSEK RİSKLİ VEYA LOKAL İLERİ EVRE PROSTAT KANSERİNDE TEDAVİ. Dr Ali Tekin Düzce Üniversitesi Tıp Fak. Üroloji AD

Prostat Tümörlerinde WHO 2016 Sınıflandırması DR. BORA GÜREL KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PATOLOJİ ANABİLİM DALI

Radikal Prostatektomi Yapılan Hasta Verilerinin Partin Tabloları İle Uyumluluğunun Araştırılması

Vaka Takdimleri. Prof.Dr. Kemal SARICA. Yeditepe Üniveristesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı

SAĞ VE SOL KOLON YERLEŞİMLİ TÜMÖRLER: AYNI ORGANDA FARKLI PATOLOJİK BULGULAR VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE DURUMU

MİDE KANSERİNDE APOPİTOZİSİN BİYOLOJİK BELİRTEÇLERİNİN PROGNOSTİK ÖNEMİ

Dr. Gökhan Özyiğit Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı

PROSTAT İĞNE BİYOPSİSİ VE RADİKAL PROSTATEKTOMİLERDEKİ GLEASON SKORLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği

MESANE TÜMÖRLERİNİN DOĞAL SEYRİ

İNVAZİF MESANE KANSERİNDE ORGAN KORUYUCU TEDAVİLER METASTATİK MESANE KANSERİNİN TEDAVİSİ

DEĞİŞEN HASTALARIN TRANSREKTAL ULTRASONOGRAFİ EŞLİĞİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ VE BİYOPSİ SONUÇLARI

Lokalize Prostat Kanserlerinde Radyoterapi için i in İdeal Adaylar Kimlerdir? Prof Dr Serdar Özkök E.Ü.T.F..T.F. Radyasyon Onkolojisi

PROSTAT KANSERİ. Dr. Tahsin Turunç. Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi

Başvuru: Using Transrectal Ultrasound Guided Prostate Biopsy. Kabul: Orjinal Arastirma

Radikal Prostatektomi. Üroonkoloji Derneği. Prof.Dr.Bülent Soyupak Diyarbakır

D Amico Düşük-Risk ve Orta-Risk Grubundaki Hastalarda Evre ve Derece Yükselmesi ile İlişkili Preoperatif Faktörler

KLİNİSYEN PROSTAT HİSTOPATOLOJİSİNDEN NE BEKLİYOR

YÜZEYEL MESANE TÜMÖRLERİNDE RİSK GRUPLARINA GÖRE TEDAVİ. Dr.Bülent Soyupak Ç.Ü.Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı. Üroonkoloji Derneği

Prostat nedir? Prostat kanseri kimlerde görülür? Prostat kanserinin nedenleri nelerdir? Yaş: 2. Genetik yatkınlık: 3. Irk:

Alt Üriner Sistem Semptomları ile Serum PSA Seviyeleri ve Histolojik Prostatit Arasındaki İlişki

Radyasyon onkologları ne diyor?

mrcc Tedavisinde Olgular Eşliğinde Tartışma

Prostat Kanseri Vaka Tartışması

ÜROONKOLOJİYE GİRİŞ. Ürogenital Kanserler PROSTAT KANSERİ MESANE KANSERİ BÖBREK KANSERİ TESTİS KANSERİ ÜST ÜRİNER SİSTEM KANSERİ

Comparison between needle biopsy and radical prostatectomy samples in assessing Gleason score and modified Gleason score in prostatic adenocarcinomas

Transkript:

ÜROONKOLOJİ/Urooncology ORTOTOPİK MESANE YAPILAN SİSTEKTOMİDE PROSTAT KORUNMASI GÜVENİLİR BİR YÖNTEM MİDİR? IS PROSTATE SPARING SURGERY A SAFE TECHNIQUE FOR RADICAL CYSTECTOMY WITH ORTHOTOPIC NEOBLADDER? Cenk Murat YAZICI*, Süheyla BOZKURT**, Levent TÜRKERİ* * Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı, İSTANBUL ** Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı, İSTANBUL ABSTRACT Introduction: Radical cystectomy is the standard treatment modality for invasive bladder cancer, and can be performed in patients with superficial bladder tumor refractory to intracavitary immuno/chemotherapy, recurrent high grade superficial bladder cancers and in the presence of carcinoma in-situ. There is a debate about prostatic dissection during radical cystoprostatectomy and neobladder in male patients. Some authors advocate leaving the prostatic apex or prostate for postoperative continence of the patient. As indicated in the literature, incidental prostate cancer can be detected in radical cystoprostatectomy specimens and this tumor can be located in the apical region of the prostate. Therefore, a prostate cancer focus could be left behind, if the surgeon does not perform prostatectomy or a proper apical dissection of the prostate. As a result some authors advocate performing prostatectomy with a wide apical resection of the prostatic apex. In this study we investigated the incidence and histomorphological properties of incidental prostate cancer in radical cystoprostatectomy specimens. Materials and Methods: A total of 34 male patients who underwent radical cystoprostatectomy with a regular follow-up in Marmara University Department of Urology between 1991 and 2004, were included to the survey. All patients had a regular physical examination (including a rectal examination), laboratory examination (including prostate specific antigen) and radiological examination. Only one patient had a suspicious PSA value and had transrectal ultrasound guided prostate biopsy before surgery. The pathology of the specimens was evaluated by the Pathology Department of Marmara University Hospital. Results: Transitional cell carcinoma was detected in 85.4% of the patients whereas 8.8% of patients had squamous cell carcinoma, 2.9% had adenocarcinoma and 2.9% had small cell carcinoma. Only 10.3% of the bladder tumors were superficial. Prostate adenocarcinoma was detected in 11 (32.4%) patients. The mean age of the patients who had incidental prostate cancer was 59.7 years. The stage of prostate cancer was pt2a in 7 (20.6%) and pt2b in 4 (11.8%) patients. There were high grade PIN in 2 patients (5.9%) and low grade PIN in 1 (2.9%) patient. In 3 patients (27.2%) with incidental prostate cancer, there was a focus in the prostatic apex. Conclusion: In different studies, the incidence of incidental prostate cancer was reported to be 28-61%. In our study we detected incidental prostate cancer in 32.4% of the patients. There was no statistical significance between the age, preoperative PSA value and the incidence of incidental prostate cancer. The prognosis of the patient was not related with the presence of incidental prostate cancer, indeed the major prognostic factor of the patients was the primary bladder tumor. Although there is no statistically significant effect of incidental prostate cancer in patients prognosis, there is no surveillance data of the patient who has residual incidental prostate cancer after radical cystoprostatectomy. As the incidence of incidental prostate cancer in radical cystoprostatectomy seemed to be high, it is better to remove the entire prostate including the prostatic apex during radical cystoprostatectomy for oncological principles. Key words: Prostate cancer, cystoprostatectomy, incidental diagnosis, prostatic apex ÖZET Bazı araştırmacılar, radikal sistektomi sonrası kontinansına katkıda bulunacağı düşüncesiyle prostatik apeksin bırakılmasını savunmaktadır. Ancak literatürde de bildirildiği gibi radikal sistoprostatektomi kesitlerinde rastlantısal prostat kanseri tespit edilebilmekte ve bu tümörler prostat apeksinde tespit edilebilmektedir. Sonuçta, eğer cerrah prostatektomi veya uygun apikal disseksiyon yapmaz ise, geride prostat kanseri odağı bırakılabilmektedir. Bu çalışmada radikal sistoprostatektomi kesitlerinde tespit edilen rastlantısal prostat kanseri insidansı ve histomorfolojik özellikleri araştırıldı. Kliniğimizde, 1991-2004 tarihleri arasında, radikal sistoprostatektomi operasyonu uygulanan ve düzenli takip edilen toplam 34 erkek hasta araştırmaya alındı. Tüm hastalara fizik muayene (rektal muayene ile birlikte), laboratuar Dergiye Geliş Tarihi: 18.07.2005 Yayına Kabul Tarihi: 01.11.2005 (Düzeltilmiş hali ile) Türk Üroloji Dergisi: 31 (4): 485-489, 2005 485

YAZICI C.M., BOZKURT S., TÜRKERİ L. (prostat spesifik antijen ile birlikte) ve radyolojik inceleme uygulandı. Sadece 1 hastada şüpheli PSA değeri tespit edilirken, bu hastaya cerrahi öncesinde transrektal ultrason eşliğinde prostat biyopsisi yapıldı. Hastaların %85.4 ünde transizyonel hücreli kanser tespit edilirken, %8.8 inde skuamöz hücreli kanser, %2.9 unda adenokarsinom ve %2.9 unda küçük hücreli kanser tespit edildi. Mesane tümörlerinin sadece %10.3 ü yüzeyel mesane tümörüydü. Hastaların 11 inde (%32.4) prostat adenokarsinomu tespit edildi. Rastlantısal prostat kanseri tespit edilen hastaların yaş ortalaması 59.7 yıldı. Bu hastaların 7 sinde (%20.6) prostat adenokarsinomu evresi pt2a, 4 (%11.8) hastada pt2b olarak rapor edilirken, 2 hastada (%5.9) yüksek dereceli PIN ve 1 hastada (%2.9) düşük dereceli PIN saptandı. Rastlantısal prostat kanseri tespit edilen hastaların 3 ünde (% 27.3) prostatik apekste tümor odağı tespit edildi. Değişik çalışmalarda rastlantısal prostat kanseri insidansı %28-61 olarak bildirilmiştir. Bizim çalışmamızda da bu oran %32.4 olarak tespit edildi. Rastlantısal prostat kanseri ile yaş ve ameliyat öncesi PSA düzeyi arasında anlamlı bir ilişki tespit edilemedi. Hastaların prognozunu etkileyen ana prognostik faktörün primer mesane tümörü olduğu, prostat kanseri varlığının prognoza etkisi olmadığı gözlendi. Radikal sistektomi sırasında prostat dokusunu bütün olarak prostatik apeks korunmaksızın çıkartılmasının, onkolojik prensipler açısından önemli olduğunu düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: GİRİŞ İnvazif mesane tümöründe radikal sistektomi standart tedavi yöntemi olup, intrakaviter BCG tedavisine dirençli, tekrarlayan yüksek dereceli yüzeyel mesane tümörlerinde ve karsinoma-insitu varlığında da tedavi seçeneği olarak kullanılmaktadır. Erkek hastalarda radikal sistoprostatektomi operasyonlarında ortotopik yeni mesane oluşturulması özellikle son 10 yılda giderek artan biçimde uygulanmaya başlanmış ve kabul görmüştür. Bu operasyonlar sırasında kontinansın korunması için bazı araştırmacılar, agresif prostatik apeks disseksiyonundan kaçınılmasını ve apikal prostatik kapsülün korunmasını önermektedirler 1. Ancak bu yaklaşım, geride bırakılan dokuda bulunan yada sonradan gelişebilecek prostat kanseri sorununu gündeme getirmektedir. Otopsi çalışmalarında, 50 yaş üstü erkeklerde %30 oranında prostat adenokarsinomu tespit edilmiştir 2. Yaşları 50-60 arasında değişen erkeklerde bu oran %10 iken, seksen yaşın üzerinde %70 e kadar yükselmektedir. Ancak histolojik değerlendirmede, tümörlerin çoğunun klinik olarak önemsiz tümörler olduğu gözlenmiştir 2-3. Dünya Sağlık Örgütü tarafından, klinik olarak şüphelenilmeyen ve rastlantı sonucu tespit edilen prostat kanseri rastlantısal prostat kanseri olarak tanımlanmakta olup, bu gruptaki kanserler yıllar boyu sessiz kalabildiği gibi, zaman içinde agresif özellikler kazanıp invazyon da yapabilmektedir 4. Radikal sistoprostatektomi spesimenlerinin incelenmesi farklı serilerde oldukça farklı oranlarda (%7-61) prostatta adenokarsinom varlığını göstermektedir 5-7. Bu çalışmanın amacı tek merkezde sistoprostatektomi operasyonu geçiren erkek hasta grubunda rastlantısal prostat kanseri sıklığını ve bu tümörlerin özelliklerini araştırmaktır. GEREÇ ve YÖNTEM Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı nda, 1991-2004 tarihleri arasında, radikal sistoprostatektomi operasyonu uygulanan ve düzenli takip edilen toplam 34 erkek hasta araştırmaya alındı. Araştırmaya alınan hastaların ortanca yaşı 60 (38-83 yıl) idi. Tüm hastaların operasyon öncesi parmak ile rektal muayenesi doğal olup, ortanca PSA değeri 1.17 ng/dl (0.16-5.72 ng/dl) olarak saptandı. PSA değeri şüpheli olan 1 hastanın ameliyat öncesi transrektal ultrasonografi eşliğinde yapılan prostat biyopsi sonucu kronik nonspesifik prostatit olarak rapor edildi. Hastaların 33 tanesinin ameliyat öncesi parmakla rektal muayene bulgularının normal olması ve PSA değerlerinin 2 ng/ dl den düşük olması nedeniyle prostata yönelik ileri tetkik yapılmadı. Tüm hastalara, operasyon öncesi rutin olarak akciğer grafisi ve abdominopelvik tomografi ile radyolojik görüntüleme yapıldı. Operasyonlar sırasında en blok (bütün) halde çıkartılan sistoprostatektomi spesimenleri Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı nda değerlendirildi. Patolojik inceleme için lümene formalin instile edilip, örnekler 24 saat formalin içinde fiksasyona bırakıldı. Daha sonra distal üretradan başlanarak prostat ve mesane ön yüzünden açıldı. Distal üretral sınırdan, mesanede tümöral alanlardan, ön, arka, lateral duvarlardan, trigondan, kubbeden örnekleme yapıldı. Prostatın ta- 486

ORTOTOPİK MESANE YAPILAN SİSTEKTOMİDE PROSTAT KORUNMASI (Prostate Sparing Surgery for Orthotopic Cystectomy) mamı, apeksten başlanarak dilimlendi ve mesane boynunu da kapsayacak şekilde örneklendi. Parafine gömülü dokulardan elde edilen 5 mikrometre kalınlığında kesitler hematoksilen&eosin ile boyanarak değerlendirildi. Hastaların patoloji raporlarında bildirilen mikroskobik bulguları TNM sınıflandırmasına göre değerlendirildi. BULGULAR Hastaların 29 unda (%85.4) transizyonel hücreli kanser, 3 ünde (%8.8) skuamöz hücreli kanser, 1 inde (%2.9) adenokarsinom, 1 inde (%2.9) küçük hücreli kanser tespit edildi. Transizyonel hücreli kanser tespit edilen hastaların patolojik evreleri Tablo 1 de gösterilmiştir. Hasta sayısı (%) G1 G2 G3 Toplam pt1-1 (%3.4) 2 (%6.9) 3 (%10.3) pt2a - 1 (%3.4) 1 (%3.4) 2 (%6.8) pt2b - 4 (%13.9) 1 (%3.4) 5 (%17.3) pt3a - - 9 (%31.0) 9 (%31.0) pt3b - 2 (%6.9) 2 (%6.9) 4 (%13.8) pt4a - 4 (%13.9) 2 (%6.9) 6 (%20.8) Toplam - 12 (%41.5) 17 (%58.5) 29 (%100) Tablo 1. Radikal sistoprostatektomi spesimeninde tespit edilen transizyonel hücreli kanser olgularının TNM sınıflandırmasına göre dağılımları Toplam 11 (%32.4) hastada patolojik değerlendirme sonucunda prostatta adenokarsinom saptandı. Prostat kanseri tespit edilen hastaların kanser evreleri ve histomorfolojik özellikleri Tablo 2 de özetlenmiştir. Gleason skoru 8 olan hastanın patolojik evresi pt2b idi. Prostat içerisinde mevcut kanser odak sayısı değerlendirildiğinde, 6 hastada 3 odakta, 5 hastada ise 2 odakta tümör olduğu gözlendi. Gleason skoru <7 Hasta sayısı (%) Gleason skoru >7 Toplam pt2a 7 (%20.6) - 7 (%20.6) pt2b 3 (%8.8) 1 (%3.0) 4 (%11.8) Yüksek derece PIN 2 (%5.9) 2 (%5.9) Düşük derece PIN 1 (%2.9) 1 (%2.9) Prostatik invazyon 1 (%2.9) 1 (%2.9) Tablo 2. Radikal sistoprostatektomi kesitlerinde prostatta tespit edilen patolojilerin histomorfolojik özellikleri Rastlantısal prostat kanseri tespit edilen hastaların yaş ortalaması 59.7 yıl (51-83) iken prostat kanseri olmayan hastaların yaş ortalaması 59.5 yıldı (38-69). Rastlantısal prostat kanseri tespit edilen hastaların ameliyat öncesi ortalama PSA değeri 1.20 ng/ml iken, prostat kanseri görülmeyen hastalarda ortalama PSA değeri 1.17 ng/ml olarak tespit edildi. Ameliyat öncesi PSA sı 5.72 ng/ml olan 1 hastada hem TRUS-biyopsinde, hem de sistoprostatektomi spesimeninin patolojik değerlendirilmesinde prostatta tümör olmadığını gözlendi. Rastlantısal prostat kanseri tespit edilen hastaların 3 ünde (%27.2) transizyonel hücreli kanser evresi pt2b, 3 ünde (%27.2) pt3a, 1 inde (%9.1) pt3b ve 4 ünde (%36.5) pt4a olarak saptandı. Hastaların ortanca takip süresi 61 ay (3-194 ay) olup, takip süresi boyunca 16 hasta (%47.1) metastatik mesane tümörü nedeniyle kaybedildi. Bu hastaların 6 sında (%37.5) evre pt2a, 2 sinde (%12.4) pt2b prostat adenokarsinomu, 1 inde (% 6.3) yüksek dereceli PIN, 1 (%6.3) hastada transizyonel hücreli kanserin prostatik invazyonu bulunurken, 6 hastada (%37.5) eşlik eden rastlantısal prostat kanseri tespit edilmedi. Takipleri süresince hayatta olan 18 hastanın, 2 sinde (%11.1) evre pt2b, 1 inde (%5.6) evre pt2a prostat adenokarsinomu, 1 inde (%5.6) yüksek dereceli PIN, 1 inde (%5.6) düşük dereceli PIN vardı. Hastalardan 13 (%72.1) tanesinde eşlik eden prostat kanseri yoktu. Takip süresi boyunca hiçbir hastada prostat kanserine bağlı olarak klinik veya biyokimyasal nüks görülmedi. TARTIŞMA Sistoprostatektomi spesimenlerinde tespit edilen rastlantısal prostat kanserinin histolojik ve morfolojik özellikleri, otopsi serilerinde tespit edilen latent tümörlerle benzerlikler göstermektedir 3,5,8. Otopsi çalışmalarında 50 yaş üstündeki erkeklerde %30 oranında rastlantısal prostat kanseri olduğu tespit edilmiştir 2. Sistoprostatektomi spesimenlerinde ise rastlantısal prostat kanseri oranı değişik serilerde %28-61 arasında iken 5,6,8,9, bizim çalışmamızda bu oran %32.4 olarak tespit edilmiştir. Rastlantısal prostat kanseri görülen hastaların yaş ortalamaları, klinik prostat kanseri saptanan hastalara göre daha düşüktür. Metlin ve arkadaşlarının yaptığı araştırmada, 23.183 prostat kanseri hastasının ortanca yaşı 72.3 olarak bulunmuştur 10. 487

YAZICI C.M., BOZKURT S., TÜRKERİ L. Bizim çalışmamızda rastlantısal prostat kanseri olan hastaların ortanca yaşı 59.7 yıl olarak tespit edilmiştir. Bu sonuç literatür bilgisini desteklemek ile birlikte, rastlantısal prostat kanseri saptanan hastaların genç yaşta olmaları ve uzun yaşam beklentileri nedeniyle hastalığın zaman içerisinde klinik olarak önemli hale gelmesi olasılığını doğurmaktadır. Ancak mesane tümörü varlığında hastalarda en önemli prognostik etken mesane kanserine ait özellikler olmaktadır. Moutzorouis ve arkadaşlarının yaptığı bir çalışmada, prostat kanserinin eşlik ettiği mesane tümöründe, hastaların yaşam beklentisinin, doğrudan mesane kanseri evresine bağlı olduğu ve prostat kanseri varlığının yaşam süresini etkilemediği tespit edilmiştir 4. Benzer şekilde, Skinner ve arkadaşları prostat ve mesane kanserinin bir arada var olması durumunda prognozu belirleyen etkenin, mesane kanseri olduğunu belirtmişlerdir 11. Bu çalışmada, rastlantısal prostat kanseri tespit edilen hastaların takibinde, hiçbir hastada biyokimyasal veya klinik nüks gözlenmemiştir. Buna karşın hastaların prognozunu belirleyen ana faktörün mesane tümörü evresi olduğu tespit edilmiştir. Operasyon öncesi tüm hastalara, parmakla rektal muayene ve PSA ölçümü uygulanmalıdır. Ancak Soloway ve arkadaşları yaptıkları bir araştırmada, rastlantısal prostat kanseri tespitinde PSA ve parmakla rektal muayenenin yardımcı olmadığını belirtmişlerdir 7. Terris ve arkadaşlarının 73 hastalık serisinde, rastlantısal prostat kanseri tanısı alan hastaların ortanca PSA değeri 3.4 ng/ml olarak bulunmuştur 12. Bizim çalışmamızda ise, hastaların ameliyat öncesi değerlendirmesinde, parmakla rektal muayenede herhangi bir patoloji tespit edilmeyip, rastlantısal prostat kanseri bulunan hastaların ortanca PSA değeri 1.2 ng/ml olarak tespit edilmiştir. Rastlantısal prostat kanseri bulunmayan hastalarda ise bu değer 1.17 ng/dl olarak saptanmıştır. Bu iki değer arasında istatistiksel fark yoktur (p>0.05). Bu bulgular literatür bilgisi ile uyum göstermekte olup rastlantısal prostat kanseri tepsitinde ameliyat öncesi PSA ve parmakla rektal muayenenin yardımcı olmadığını göstermektedir. Bu noktada radikal sistektomi planlanan erkek hastalarda rastlantısal prostat kanserinin saptanmasının hastanın tedavi seyrini değiştirip değiştirmeyeceği sorusu önem kazanmaktadır. Yapılan araştırmalarda rastlantısal prostat kanserinin histomorfolojik özelliklerinin düşük Gleason skorlu iyi farklılaşmış tümörler ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Benzer bulgular bizim çalışmamızda da görülmektedir. Rastlantısal prostat kanseri olan hastaların %90 ında Gleason skoru 7 nin altında bulunmuştur. Gleason skorunun en önemli prognostik faktörlerden biri olduğu göz önüne alındığında bu prostat kanserlerinin klinik olarak önemsiz olduğu düşünülebilir. Ancak tümüyle çıkarılan rastlantısal prostat kanseri ile karşılaştırıldığında tümörün bir bölümünün geride bırakıldığı durumlarda hastalığın doğal seyrinin nasıl olacağı bilinmemektedir. Bazı araştırmacılar, ortotopik mesanede, idrar kontinansının sağlanması için prostat apeksinin korunmasının gerekliliğini vurgularken 1, çoğu araştırmacı prostat apeksi korunarak yapılan cerrahide geride prostat kanseri odağı bırakılabileceğini ve relaps riskinin artacağını savunmuşlardır 7,9,13. Bizim araştırmamızda prostat kanseri tespit edilen hastaların 3 ünde (%27.3) prostat apeksinde tümör odağı tespit edilmiştir. Ayrıca mesane kanseri olan hastaların %5-43 ünde mesanedeki kanserin prostata invazyonu gözlenmektedir 14,15. Bizim hasta grubumuzda sadece 1 hastada (%3.4) prostatik invazyon izlenmiştir. Ancak, her üç hastadan birinde rastlantısal prostat kanseri izlenmiş olması ve bunların da yaklaşık üçte birinin apekste yer alması nedeniyle, saptanan tümörlerin histopatolojik özellikleri çoğunlukla klinik olarak önemsiz prostat kanserine uymakla birlikte dikkatli olmayı gerektirmektedir. Tüm bu veriler ışığında, söz konusu hastalar ile ilgili olarak daha detaylı klinik takip sonuçları elde edilene kadar prostatın apeksiyle birlikte tamamen çıkartılması daha uygun bir yaklaşım olarak görünmektedir. SONUÇ Sistoprostatektomi kesitlerinde, rastlantısal prostat kanseri oranı oldukça yüksek olarak görülmektedir. Yapılan histomorfolojik değerlendirmelerde, rastlantısal prostat kanserlerinin çoğunun klinik olarak önemsiz tümörler olduğu tespit edilmesine rağmen, genel olarak genç yaş grubunda bulunan bu hastalarda hastalığın doğal seyri hakkında detaylı veri bulunmamaktadır. Ayrıca hastaların %30 unda prostat kanseri korunması önerilen apeks bölgesinde yer almaktadır. Sonuç olarak, radikal sistektomi sırasında prostat dokusunu bütün olarak prostatik apeks korunmaksızın çıkartılması- 488

ORTOTOPİK MESANE YAPILAN SİSTEKTOMİDE PROSTAT KORUNMASI (Prostate Sparing Surgery for Orthotopic Cystectomy) nın, onkolojik prensipler açısından önemli olduğunu düşünmekteyiz. KAYNAKLAR 1- Kamat MR, Kulkarni JN, Tongaonkar HB: Neobladder after cystectomy: An Indian experience. BJU, 71: 700-706, 1993. 2- Franks LM: Latent carcinoma of the prostate. J. Bacteriol, 68: 603-616, 1954. 3- Scott Jr R, Matchnik DH, Laskowski TZ, Schmalforst WR: Carcinoma of the prostate in elderly men: Incidence, growth characteristics and clinical significance. J U- rol. 101: 602-607, 1969. 4- Moutzouris G, Barbatis C, Plastiras D, et al: Incidence and histological findings of unsuspected prostatic adenocarcinoma in radical cystoprostatectomy for transitional cell carcinoma of the bladder. Scand J. Urol Nephrol. 33: 27-30, 1999. 5- Montie JE, Wood DP, Pontes JE, et al: Adenocarcinoma of the prostate in cystoprostatectomy specimens removed for bladder cancer. Cancer, 63: 381, 1989. 6- Troncoso P, Babaian RJ, Ro JY, et al: Prostatic intraepithelial neoplasia and invasive prostatic adenocarcinoma in cystoprostatectomy specimens. Urology, 34: 52, 1989. 7- Abbas F, Hochberg D, Givantos F, Soloway M: Incidental prostatic adenocarcinoma in patients undergoing radical cystoprostatectomy for bladder cancer. Eur. Urol. 30: 322-326, 1996. 8- Cabalin JN, McNeal JF, Price HM, Freiha FS, Stamey TA: Unsuspected adenocarcinoma of the prostate in patients undergoing cystoprostatectomy fot other causes: Incidence, histology and morphometric observations. J. U- rol, 141: 1091-1094, 1989. 9- Winfield HN, Reddy PK, Lange PH: Coexisting adenocarcinoma of the prostate in patients undergoing cystoprostatectomyfor bladder cancer. Urology, 30: 100, 1987. 10- Mettlin C, Jones GW, Murphy GP: Trends in prostate cancer care in the United States 1974-1990: Observation from the patient care evaluation studies of the American College of Surgeons Commission on Cancer. CA Cancer J. Clin, 43: 83-91, 1993. 11- Pritchett TR, Moreno J, Warner NE, Lieskovsky G, Nichols PW, Cook BA, Skinner DG: Unsuspected prostatic adenocarcinoma in patients who have undergone radical cystoprostatectomy for transitional cell carcinoma of the bladder. J. Urol, 139: 1214, 1988. 12- Terris MK, Freiha FS, McNeal JE, Stamey TA: Efficacy of transrectal ultrasound for identification of clinically undetected prostate cancer. J. Urol, 146: 78-83, 1991. 13- Nurayan P, Broderick GA, Tanagho EA: Bladder substitution with ileocecal (Mainz) pouch. Clinical performance over 2 years. BJU, 68: 588-595, 1991. 14- Wood DP Jr, Montie JE, Pontes JE, Medendorp SV, Levin HS: Transitional cell carcinoma of the prostate in cystoprostatectomy specimens removed for bladder cancer. J. Urol, 141: 346, 1989. 15- Bostwick DG: Prostatic intraepithelial neoplasia (PIN): Current concepts. J Cell Biochem 16H (Sup l): 10-19, 1992. 489