İSTANBUL TİCARE -YAY--N--N0-:----9-9-9-~-2-9-- Türk Girişimcileri İçin Yurtdışı Yatırımlar Rehberi Dizisi - 2 SORULARLA RUSYA YABANCI SERMAYE MEVZUATI Derleyen Baş A. Suha ALACAKLIOGLU Uzman, Etüt ve Araştırma Şubesi İstanbul, 999
Bu eserin tüm hakları istanbul Ticaret Odası'na (ito) aittir. ito'nın ve yazarının ismi kaydedilmek koşuluyla yayından alıntı yapmak mümkündür. Ancak, ito'nın yazılı izni olmadan yayının tamamı veya bir bölümü, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, ticari amaçlarla kullanılamaz. Haziran 999, istanbul ISBN - 975-52- 362-8 ito Yayınları için ayrıntılı bilgi ito Ticari Dokümantasyon Şubesi'nden edinilebilir. Tel : (022) 5 4 50-225/303 Faks: (022) 53 88 27-5200 27 e-posta: dokümantasyon@tr-ito.com Baskı MEGAAJANS REKLAMCillK MATBAACILIK FUAR HiZM. LTD. ŞTi. Ankara Cad. Cağaloğlu Yokuşu Evren Han No: 3 Cağaloğlu/iSTANBUL Tel.: (022) 59 244-59 42 43
KUZEY BUZ DENiZi ç,o.o.., e:. <( RUSYA FEDERASYONU >.,... z ira N ÇiN <(..,
ÖNSÖZ Özellikle 980'i yılların ortalarından bu yana iletişim ve ulaşım teknolojisinde elde edilen başdöndürücü gelişme ve biraz da buna bağlı olarak 990'arın hemen başında eski Doğu Blokunun dağılması ile belirginleşen süreç, diğer pek çok alanda olduğu gibi dünya ekonomisinde de tek bir noktayı işaret etmektedir: Dünyanın küçülmesi, diğer bir ifadeyle küreselleşme... Küreselleşme olgusu, sadece iç pazara yönelik olarak ticari ve ekonomik faaliyetlerin etkin bir şekilde sürdürülemeyeceğini ortaya koyarken, girişimci başarısı üretilen ürünlere tüm dünya üzerinde rekabetçi ortamda pazar bulabilme becerisi ile ölçülmeye başlanmıştır. içinde bulunduğumuz yıllarda öncelikle 960'arda Batı Avrupa ülkelerine çalışmaya giden işçilerimizin bilhassa ikinci kuşakta bulundukları ülkelerde kendi işlerini kurmaları, 980'i yıllarda ise dışa açılmaya başlayan ve Doğu Bloku'nun dağılması ile bu ülkelerin herşeye ihtiyaç duyan yapısını değerlendiren işadamiarım ız sayesinde, büyük bir çoğunlukla KOBi'ler şeklinde gelişen yurtdışındaki Türk yatırımları, son zamanlarda büyük ölçekli şirketlerimizin de atılımları ile önemli boyutlara ulaşmaktadır. 5
Türkiye ekonomisinin kalkınmasını kendisine görev edinmiş olan Odamız iş adamlarına yardımcı olmak için uzun yıllardır sürdürdüğü "ihracat Pazar Araştırmaları, Ülke Etütleri, Yurtdışındaki Türk Girişimcileri" araştırmalarına ilave olarak 998 yılında başlattığı yeni bir çalışma ile girişimcilerimiz için potansiyel arzeden ülkeleri, özellikle yatırım mevzuatları yönüyle, büyüteç altına almayı hedeflemektedir. "Türk Girişimcileri için Yurtdışı Yatırımlar Rehberi Dizisi" adı altında birçok ülkeyi ele alacak yayınımız yurtdışında yatırım yapmayı planlayan işadamlarımızın ilgili ülkenin ekonomik yapısından, şirket kuruluşu mevzuatına, teşvik ve vergi sistemlerinden, yararlı adreslere varıncaya kadar çok çeşitli sorularına kısa ve özlü cevaplar getiren pratik bir rehber olmaya çalışacaktır. AB ülkelerinden, BDT ülkelerine, Balkan ülkelerinden Türk Cumhuriyetlerine kadar geniş bir coğrafyayı kapsayacak olan araştırma dizimizin ikinci kitapçığı olan elinizdeki yayınımızın hazırlanmasında katkısı olanlara içten teşekkür eder, çalışmamızın ilgililere yararlı olmasını temenni ederim. Prof. Dr. ismail Özaslan Genel Sekreter 6
içindekiler Sayfa No. BÖLÜM: RUSYA HAKKINDA GENEL BiLGiLER.... 9 ll. BÖLÜM: SORULARLA YABANCI GiRiŞiMCiLERi ilgilendiren MEVZUAT... 5. GENEL YAKLAŞIM... 5.. izin... 5.2. Faaliyet Kısıtlamaları... 6.3. Ekonomik Faaliyetlerle ilgili Mevzuatın Uygulanmasında Eşitlik... 6 2. YABANCI SERMAYELi ŞiRKET KURULUŞUNDA ARANILAN ŞARTLAR VE FORMALiTELER.... 7 2.. Yabancı Şirketlerin Tabi Olduğu Kısıtlamalar... 7 2.2. Yabancı Yatırımlar Hangi Konularda Olabilir?... 7 2.3. Şirket Şekilleri.... 8 2.4. Yabancıların Asgari Sermaye Payı... 8 2.5. Kuruluş Sermayesi Ne Kadardır?... 8 7
Sayfa No 3. KURULUŞ... ~... 9 3.. Yabancı Sermayenin Kuruluş Formaliteleri.... 9 3.2. Kuruluş izni Verilmemesi Hali... 9 3.3. Hisselerin Öden me Şekli ve Zamanı.... 20 3.4. Şirket Kuruluşu için Gerekli Evraklar... 20 3.5. Yabancı Şirketlerin Şube Açması.... 2 3.6. Temsilcilik Nedir?... 22 4. YABANCI YATIRIMCILARA TANINAN HAKLAR.... 23 4.. Yabancılar Gayrimenkul Edinebilir mi?... 23 4.2. Yabancıların Kar Transferi Hakları Var mıdır?... 24 4.3. Yabancı Yatırımların Garantisi.... 24 5. VERGiLEME VE TEŞViKLER... 25 5.. Vergileme Esasları Nelerdir?... 25 5.2. Yabancıların Vergilendirilmesi ve Vergi Teşvikleri.... 25 5.3. Yabancı Yatırımcılar için Diğer Teşvikler Nelerdir?... 26 lll. BÖLÜM: YARARLI ADRESLER... 29 8
. BÖLÜM: RUSVA HAKKINDA GENEL BiLGiLER Adı RUSYAFEDERASYONU Nüfus 47.00.000 (998) Yüzölçümü 7.075.400 kriı2 Nüfus Yoğunluğu : 8.6 kişi/km2 Nüfus Artış Hızı %0.73 Etnik Dağılım Rusya başta Slav ırkı olmak üzere, Türk Moğol, Gürcü, Azeri, Yakut gibi çok çeşitli ırkların bileşiğidir. Rusya Federasyonu 2 Cumhuriyet, muhtar bölge, 49 idari muhtariyet, 6 eyaletten müteşekkildir. Coğrafi Konum : Kuzeybatıda Norveç, Finlandiya, Estonya ve Letonya; Batıda Ukrayna ye Beyaz Rusya'ya sınırı i vardır. Güneyinde Karadeniz, Gürcistan, Azerbaycan, Güneydoğuda Hazar Denizi ve Kazakistan vardır. Asya bölümünde Sibirya'nın güneyinde ise Çin ve Moğolistan bulunur. Rusya'nın doğu sahili, Japon denizi, Ohotsk denizi, Pasifik Okyanusu ve Sering denizine dayanır. Arada Kuzey Kore ile olan sınır da sayılmalıdır. Zaman Ayarı Çok geniş bir alanı kapladığı için doğusu ile batısı arasında 5-6 saat fark vardır. 9
iklim Dil Sibirya'daki kutup şartlarından en güneydeki ılımlı iklim kuşağına kadar çeşitlilik gösterir. Moskova'da Temmuz ayı ortalaması 9 C; Ocak ortalaması ise -9 C'dir. Resmi dil Rusça olmakla beraber Türkçe'de dahil çok çeşitli diller konuşulmaktadır. Din Hristiyanlık Müslümanlık Budizm Ortadoks kilisesine bağlı Ruslar ve Slavlar çoğunluğu teşkil etmektedir. Volga tatarları, Başkırlar arasında ve Kuzey Kafkasya'da Çeçen, lnguş ve Dağıstan'da yaygındır. Buryatlar gibi Doğu bölümlerindeki topluluklarda rastlanmaktadır. 700 bin kadar da Yahudi bulunmaktadır. Hükümet Şekli 993 Anayasasına göre Rusya Federasyonu demokratik, federatif ve çok ırki ı bir Cumhuriyettir. 4 yıl için genel oylama ile seçilen Federasyon Başkanı geniş bir icra yetkisine sahip olup Devletin başı ve Silahlı Kuvvetler başkomutan ıdır. 0
Parlamento iki Meclislidir. 450 üyelik DUMA 4 yıl için genel oyla seçilir. 78 üyeli üst Meclis ise her Federal Birimi temsil eden ikişer üyeden meydana gelmiştir. Önemli Yerleşim Yerleri : (Nüfus 994) Moskova (Başkent) 8.436.447 Petersburg (eski Leningrad) 4.273.000 Nijni Novgorod.382.5 Novo Sibirsk.370.544 Para Birimi 998 başında 000 eski Rubleye Buna göre $ = 5,96 yeni Ruble f = 9,8 yeni Ruble eşdeğerde yeni Ruble basılmıştır. GSYiH 2.845 milyar Ruble 307 milyar$ Kişibaşı Gelir 2.088 $ Büyüme Hızı -5,0 (son 4 yıl ortalama) Fiyat Artışı %27,0 Toplam istihdam: 68.484.400
DIŞ TiCARET *Milyar$ Başlıca ithalat Kalemleri : Canlı hayvan, sebze, hazır gıda, kimyevi madde, Tekstil ürünleri, madeni eşya, makineler, elektrikli cihazlar TV, motorlu taşıtlar. Başlıca ihraç Malları : Petrol ve ürünleri, kimyasal ürünler, kıymetli taşlar, inci, temel madenler ve madeni eşya, makine teçhizat, taşıtlar. 2
TEMEL EKONOMiK GÖSTERGELER Kaynak : EIU, World Outlock 999 *Milyar$ 3
ll. BÖLÜM: SORULARLA YABANCI GiRiŞiMCiLERi ilgilendiren MEVZUAT( ). GENEL YAKLAŞlM.. izin Yabancı sermayenin ülkede bir şirket kurması ya da kurulu bir şirkete ortak olması için nasıl bir izin alınması gerekmektedir? Rusya Federasyonu'nda şirket kurmak suretiyle ticari faaliyette bulunabilmek için, kurulan şirketin Maliye Bakanlığı ya da görevlendireceği kuruluşlartarafından tescil edilmesi ve izin alınması gerekmektedir. Görevlendirilen kuruluş, Tıcaret ve Sanayi Odası' dır. Ancak, şirketin sermayesinde yabancı sermayenin payı, 00 milyon Ruble'yi aşıyorsa, tescil işlemi, Bakanlar Kurulu'ndan gerekli izin alınmak suretiyle Rusya Maliye Bakanlığı tarafından yapılır. Bu sebeple, gerekli belge ve bilgilerle, ilgili bölge Ticaret ve Sanayi Odasına başvurulması gerekmektedir. Yapılan tescil başvurusunu müteakip, 2 gün içerisinde şirket tescil edilir ya da açıklamalı cevap verilir. Moskova Ticaret ve Sanayi Odasının adresi aşağıda verilmiştir. Moskova Ticaret ve Sanayi Odası'nın Adresi: Ul. Pilugina Dam. 22 Moscow Samara Ticaret ve Sanayi Odası'nın Adresi: Svobodı, Dam. 4 Samara. () T.C. Moskova Büyükelçiliği Ekonomi Müşavirliği tarafından bildfrilen 22 Eylül 998 tarihli bilgileri kapsar. 5
.2. FAALiYET KlSlTLAMALARI Yabancı sermayeli şirketlerin faaliyet konulanyla ilgili kısıtlamalar var mıdır? \'abancı sermayeli şirketlerin faaliyette bulunabilecekleri konular, Rusya Federasyonu Yabancı Sermaye Kanunu'nun 4. ve 20. maddelerinde tanımlanmıştır. Buna göre: Yeni kurulan ya da modernize edilen işletmelerin esas sermayesine veya döner sermayesine katılım mümkündür. -Yeni yatırımlar ve -Bilimsel teknik prodüksiyon yatırımları tercih edilir. Rus yasalarının yasakladığı faaliyetlerin dışında, şirketin tüzüğünde öngörülen her çeşit faaliyet yürütülebilir. Sigortacılık ve kıymetli kağıtların dolaşımı ile ilgili faaliyetler için yabancı sermayeli şirketlerin Rusya Federasyonu Maliye Bakanlığı'ndan lisans almaları gerekir. Bankacılık faaliyetleri için ise Rusya Federasyonu Merkez Bankası'nın lisansı gereklidir..3. EKONOMiK FAALiYETLERLE ilgili MEVZUATIN UYGULANMASINDA EŞİTLiK Vergi, dış ticaret, kambiyo ve teşvikler gibi konulardaki mevzuat uygulamalannda yerli ve yabancı sermayeli şirketler arasında ayırım yapılmakta mıdır? Şirket faaliyetlerini düzenleyen dış ticaret, vergi, kambiyo 6
gibi mevzuatta yerli-yabancı ayırımı yapılmamaktadır. Buna karşılık bazı konularda yabancı şirketlere ayrıcalık tanınmaktadır. 2. YABANCI SERMAYELi ŞiRKET KURULUŞUNDA ARANILAN ŞARTLAR VE FORMALiTELER 2.. YABANCI ŞiRKETlERiN TABi OLDUGU KlSlTlAMAlAR VAR MIDIR? ) Yabancı sermayeli şirket kuruluşunda yerli ortak bulunması zorunluluğu yoktur. ll) Şirketleşme türü bakımından herhangi bir sınırlama yoktur. Yani yabancılar gerek şahıs, gerekse şirket (hükmi şahıs) olarak ortaklık kurabilir, temsilcilik açabilir. lll)% 00 yabancı sermayeli yani tamamen yabancılara ait firma kurulabilir veya yabancı sermaye bir şirketin tümünü veya bir kısmını alabilir. 2.2. YABANCI YATIRIMLAR HANGi KONULARDA OlABiLiR? Yabancı yatırım, binalar, kompleksler ve sair yapıları satın almak (kanunen yasaklanmış olanlar hariç) arazi kullanma hakkını, doğal kaynakları veya diğer gayrimenkul hakları almak suretiyle veya kredi vermek suretiyle de olabilir. satın 7
2.3. ŞiRKET ŞEKiLLERi Rusya'da başlıca yaygın şirket şekilleri Limited ve Anonim şirkettir. Bu yabancılar için de geçerlidir. Yabancı şirketler Rusya Federasyonu'nda şube açabilir veya temsilcilik kurabilir. 2.4. YABANCILARlN ASGARi SERMAYE PAYI NEDiR? Bu durumlarda asgari sermaye iştirakinin miktarı belirlenmemiştir. Ancak yeni şirketlerde "kuruluş sermayesi" şartından bahsedilmektedir. 2.5. KURULUŞ SERMAYESi NE KADARDlR? Moskova Müşavirliğimizden alınan bilgilere göre, kuruluş sermayesi; kuruluş tarihindeki aylık asgari ücretin AçıkA.Ş.'Ierde en az 000 katı, Kapalı A.Ş.'Ierde en az 00 katıdır. Kapalı A.Ş. yabancı ortaklı ise yine 000 katıdır. Kuruluş sermayesi oluşturulduğu zaman ortak paylarının oranları ve miktarı ortaklar tarafından ruble veya döviz esasına göre tespit edilir. Buradaki açık, kapalı tabirleri bizdeki halka açık şirket olmaktadır. Açık tabiri hisseleri serbestçe kavramından farklı alınıp satılabilen ve yabancı hissedarlara açık manasına gelmektedir. Kapalı A.Ş. de hisse devrinde diğer ortakların önceliği ve rüçhan hakkı vardır. Tamamen yabancı sermaye ile kurulu şirketler de kapalı sayılmakta ve (asgari ücret x 00) şartına tabi olmaktadır. Bankalar için asgari sermaye şartı yerli bankalarda 5 milyon, yabancı bankalarda ise O milyon ECU'dur. 8
Not: Asgari ücret enflasyona paralel olarak aralıklarla değişmektedir. 998 sonu itibariyle, 83 rubledir. Aynı tarihler itibariyle $ = 25.5. Rubledir. Bu hesapçayabancı ortaklık halinde şirket 3500 dolar olması gerekmektedir. sermayesinin 3. KURULUŞ 3.. YABANCI SERMAYENiN KURULUŞ FORMALiTELERi Yabancı kuruluşlar için bu formalite iki aşamalıdır. Birinci aşama aynen yerli şirketlerin de tabi olduğu tescil işlemidir. Rus uyruklu kişiler gibi yabancılar da şirkete ait belgelerle veya istenen şartları yerine getirdiklerini belgeleyen evraklarla tescil bürosuna müracaat ederler. Büro evrakları inceleyerek yeterli görürse tescil işlemini yapar. Yabancı kuruluşlar için ise bu ön kontroldan sonra resmi izin almaya sıra gelir. Bu işlem yabancılar için Ekonomi Bakanlığı veya benzer kuruluşların, ayrıca askeri merciierin ve istihbarat birimlerinin onayını gerektirir. Bu işlemlerin, izin alma süresinin uzamasına yol açtığı belirtilmektedir. 3.2. KURULUŞ izni VERiLMEMESi HALi izin tescil işleminden sonra geldiğine göre izin verilmemesi hali önemli bir durumdur. Anlaşıldığı na göre tescil işlemi Rusya'da adeta bir ön kontrol şeklinde algılanmaktadır. Belge ve evraklar 9
tamam, başvuru takibi bakımından da bir mahzur görülmüyorsa müracaat evrakı izin makamına sunulur. Bu makam olumsuz karar yani red verirse ne olur. Resmi olmamakla beraber alınan cevap bu durumda aynı,evraklarla diğer bir bölgeye müracaat edilmesi gereği şeklinde olabilir. Çünkü red sebep ve keyfiyetinin ancak mahal bakımından veya askeri mülahazalarla olabileceği düşünülmektedir. Rusya Federasyonu için kayıt ve tescil yeri Moskova Kayıt Odası olup adresi ektedir. Bunun dışında her özerk idarenin ve bölgenin ayrı kayıt ve tescil bürosu ve izin mercii vardır. Şirket kuruluş harcamaları 998 Ekim ayı itibariyle 600 Ruble civarındadır. 3.3. HiSSELERiN ÖDENME ŞEKLi VE ZAMANI Hisselerin ödenme şekli kuruluş sözleşmesinde belirtilir. Ödeme, nakit, Maddi Varlıklar ve para ile ölçülen diğer haklar şeklinde olabilir. Hisse bedellerinin % SO'si tescil anında, % SO'si en az bir yıl içinde ödenir. ihtiyatların miktarı kuruluş sermayesinin% 5'inden az olamaz. Az ise her yıl net karın en az % S'i rezerv olarak alınır, 3.4. ŞiRKET KURULUŞU için GEREKLi EVRAKLAR - Şirketin tescili için yazılı başvuru 2- iki nüsha noter tasdikli kuruluş sözleşmesi 20
3- Yabancı yatırımcıların parasal durumunu gösteren ilgili banka belgesi ve tasdikli Rusça tercümesi 4- Faaliyet Belgesi. Yetkili kuruluşun (bağlı olduğu Oda) verdiği yabancı yatırımcının tüzel kişiliğini gösteren belge ve tasdikli Rusça tercümesi 5- Gerekirse uzmanlar heyetinin denetim raporu (büyük hacimli inşaat veya çevre koruma ile ilgili bir durum sözkonusu ise) 6- Ortaklığa katılacak şirketlerin (tüzel kişilerin) noter tasdikli ana sözleşme ve tüzükleri Şirket kuruluş evrakında aşağıdaki konular açıklanmal ıdır: - Şirketin amaçları, 2- Kuruluş sermayesinin yapısı ve miktarı, 3- Ortakların listesi ve pay dağılımı, 4- Karar alma prosedürü ve oybirliği istenen kararlar, 5- Şirketin tasfiye şekli. 3.5. YABANCI ŞiRKETLERiN ŞUBE AÇMASI Yabancı firmalar ve yabancı sermayeli şirketlerin şube açma müsaadesi almak için yapacakları Rusya'da başvurularda, şube açacak olan kuruluşun en üst düzey yöneticisi tarafından imzalanmış tescil talepnamesine ek olarak:. - Kuruluşun yönetim kurulu tarafından alınan şube açma kararının noter tasdikli sureti ve hepsi noter tasdikli olmak üzere: - Şubenin statüsünü ve fonksiyonlarını belirleyen hükümler (iki nüsha). 2
- Şubeyi açan firmanın kuruluş sözleşmesi - Yabancı hükmi şahıslar için, ülkesinin mevzuatına göre tanzim edilmiş ve hukuki statüsünü belirleyen belge Bu belgelerde yapılan değişiklikler ve tasfiye raporları resmi tescile tabidir. da Ayrıca yabancı yatırımcının iflas hali bulunmadığına dair Bankası veya kredi aldığı mali kuruluş tarafından verilmiş belge ve Rusça tercümesinin ibrazı önemli bir şarttır.. 3.6. TEMSiLCiLiK NEDiR? Temsilcilik şirket şubesinden farklı mütalaa edilmektedir. Çünkü irtibat bürosu görevini yapan temsilcilikler olduğu gibi kendi hesabına şube gibi ticari faaliyette bulunup, alım satımı yapabilen fatura kesme yetkisine sahip temsilcilikler de vardır. Görevi: Merkez ofisin ticari ilişkilerini kurmak ve yürütmek, pazarlama çalışmaları yapmak ve kontratları imzalamaktır. Temsilci ofisierin ayrı bir hükmi şahsiyeti yoktur. Ticari faaliyetlerde bulunarak Rusya Federasyonu (RF) kaynaklı gelir elde etmeleri halinde (yani, vergiyi doğuran olayın konusuna giren işlemlere katılmaları halinde) vergi yükümlüsü sayılırlar ve vergilendirilirler. Faaliyetleri: - Ruble veya döviz hesabı açabilirler, 22
-Kira, maaş, iktisadi kıymet alımı, reklam ve pazarlama gibi giderlerini ruble veya döviz hesaplarından karşılayabilirler, - Gümrükleme yapabilir ve stok tutabilirler, - Kira ödemelerinde KDV'den muattırlar, - Kullanım için geçici olarak ithal edilen ofis ekipmanları ve taşıtlar gümrük vergi ve harçlarından için muaf tutulan miktar kadar depozito yatırılır. muaftır. Ancak, taşıtlar Temsilcilikler sadece bir gider merkezi olarak çalışıp ticari aktivitelerde bulunmazsa temsilci ofis, ticari aktivitelerde bulunursa daimi temsilci ofis sayılır. (Daimi terimi vergi statüsünü belirlemek için kullanılır.) Daimi temsilcilikler ve RF'de girişimcilikte bulunan yabancı yasal kuruluşlar Kurumlar Vergisi mükellefidir. Daimi temsilci ofis aracılığı ile RF'de iş yapan yabancı kuruluşların vergi dairesine tescil edilmeleri ve RF'de yaptıkları faaliyetlerden elde ettikleri net gelire ait vergilerini ödemeleri gerekir. 4. YABANCI YATIRIMCILARA TANINAN HAKLAR 4.. YABANCILAR GAYRiMENKUL EDiNEBiLiR Mi? Rusya Federasyonunda gayrimenkulün kiralanması sözkonusudur. Kira süresi, Serbest Bölgelerde 70 yıl, diğer kesimlerde 50 yıla kadar uzatılabilmektedir. Ayrıca, yabancı yatırımcı, arazi hariç, her türlü emlak satın alabilmektedir. 23
4.2. YABANCILARlN KAR TRANSFERi HAKLARI VAR MIDIR? Yabancı yatırımcının, karını transfer etme, mevcut ya da yeni yatırırnda kullanma hakkı vardır. Bu husus.. Yabancı Sermaye Kanunu'nun O. Maddesinde düzenlenmiştir: Yabancı yatırımcıların, yatırımlarından dolayı elde ettikleri döviz geliri, vergi ödemesinden sonra serbestçe dışarıya havale ı:;ıdilebilir. Bu gelirler aşağıda gösterilmiştir: -Gelir, gelir payı, faiz, lisans ve komisyon ödemeleri, teknik yardım ve teknik servis için yapılan ödemeler veya yatırımların getirdiği kar, - Sözleşme ve anlaşmalar gereğince ödenen paralar, - Yatırımların kısmi veya tamamen tasfiyesi ya da satılmasından doğan meblağlar, -Yatırımların millileştirilmesi nden.doğan tazminat. 4.3. YABANCI YATIRIMLARlN GARANTiSi Rusya'da yabancı yatırımlara, kamu yararı amacıyla yapılan istisnai durumlar haricinde el konulamaz, millileştirilemez. Ancak, kamu yararına Yabancı sermaye yatırımlarının millileştirilmesi ya da yatırıma el konulması halleri, tazminat ile teminat altına alınmıştır. Bu tazminat, yatırımın reel değerine eşit olup, yabancı yatrımcıya gecikmeden ödenir. Tazminat, yatırım yapılırken yatırılan döviz ile veya yatırımcının kabul edeceği başka bir döviz ile ödenir. Tazminat ödenineeye kadar geçen süre için, ayrıca tazminat tutarı üzerinden geçici faizi ödenir. 24
5. VERGiLEME VE TEŞViKLER 5.. VERGiLEME ESASLARI NELERDiR? Kurumlar Vergisi oranı genel olarak% 35 dir. Gelir Vergisi oranı ise% 2 ile% 35 arasında değişmektedir... Vergi bakımından Rusya'yı iki ayrı kesim olarak ele almak gerekir. a) Moskova merkezli Rusya Federasyonu tarafından alınan vergiler, b) Federasyona dahil bulunan özerk bölgeler, Federatif eyaletler, hatta şehirler tarafından konan yerel vergiler. Bu bağlamda kişisel gelir vergisi yerel vergi görünümündedir. 5.2. YABANCILARlN VERGiLENDiRiLMESi VE VERGi TEŞViKLERi Bağımsız birim, şube, büro, ofis, acente; sözleşmeli inşaat işleri, tesisatçılık, mühendislik, montaj teçhizatların bakımonarım ve tasfiyesi, oyun makinelerinin çalıştırılması, malların yabancı yasal bir kuruluşa ait veya kiralanmış depolarda satılması işleri yapabilirler ve bundan ötürü vergi mükellefi olurlar. Yabancı sermayeli şirketlerin vergilerini, Rus yasalarına göre ödemelerine rağmen, Rus hükümeti tarafından tesbit edilen bazı önemli sanayi dallarında faaliyet gösteren yabancı sermayeli şirketler için, indirimli vergi sistemi uygulanabilir. 25
Yerli ya da yabancı oluşuna bakılmaksızın, tüm sınai yatırımlara, Yatırım indirimi uygulanmaktadır. Yani, yatırım dönemi içinde Devam Eden Yatırımlar hesabına girmiş sabit sermaye harcamalarından Amortisman düşüldükten sonra, kalan kısım vergiye tabi kurum kazancından indirilebilmektedir. Lokal düzeyde uygulanan bir teşvik, gelir vergisi muafiyetidir. Yabancı yatırımcı hissesi % 30 ve üstünde olup, ödenmiş sermayesi O milyon $'dan az olmayan ve satışlarının en az % 70'i sınai üretimden oluşan şirketler, % 22 oranındaki Lokal Gelir Vergisini, ilk iki yıl ödemezler, 3. Yıl% 25'ini, 4. Yıl ise% 50'sini öderler. Serbest ekonomik bölgelerde faaliyet gösteren yabancı yatırımlara, kanunların öngördüğü hak ve garantiler dışında, aşağıda belirtilen ilave imtiyazlar tanınmaktadır. Yabancı sermaye girişi ilk yıl 25 milyon$ ve 5 yılda toplam yatırım tutarı 250 milyon $'ı aşan otomotiv yatırımlarına, yedek parça ve mal ithalatına gümrük vergisi muafiyeti getirilmiştir. 5.3. YABANCI YATlRlMClLAR için DiGER TEŞViKLER NELER DiR? Rusya Federasyonu'nda yabancı yararlanabildiği avantajlar şunlardır: yatırımcıların Kuruluş belgelerinin öngördüğü süre içerisinde, kuruluş sermayesine dahil olarak Rusya'ya getirilen ve şirketin kendi üretimi için kullanılan mallar, gümrük vergisi ve KDV'den muaftır. 26
Tamamen yabancı sermayeli veya yabancı yatırım payı minimum % 30 olan joint-venture'lar, Rus yasaları ve uluslararası anlaşmalar başka bir şart öngörmüyorsa, ürettikleri ürünleri, lisanssız bir şekilde ihraç etme ve üretim ihtiyacını için gereken malları lisanssız ithal etme hakkına sahiptirler. karşılamak Şirketin kendi ürünlerinin ihracatından elde edilen döviz geliri, tamamen şirketin elinde kullanımına kalır. Yabancı yatırımcılar devlete ve belediyelere ait şirketlerle yarım kalmış birimlerin özelleştirilmesinde pay alabilirler. inşaatı 27
lll BÖLÜM: YARARLI ADRESLER o Moskova Kayıt Bürosu (Ticaret ve Sanayi Odası) Mohovaya Ul. 8, Korp 8 Tel : (7095) 202 29 63 o Samara Kayıt Bürosu (Ticaret ve Sanayi Odası) Svobodi Dam. 4, Samara o Moskova Büyükelçiliği Ekonomi Müşavirliği T. Rostovski Pereulok D. 2 92 Moscow, Russian Fed. Tel : (095) 246 87 75 Faks : (095) 246 87 75 o Rusya Federasyonu Ekonomi Bakanlığı Yabancı Sermaye Geliştirme Merkezi Genel Müdür Yardımcısı lgor B. TITOV 3/5 32, Smolensky boul., 9898 Moscow, Russia Tel : (095) 246 30 29-246 94 39 Faks : (095) 246 43 29 E-Mail : titov@mail,fips.ru HTTP://www.fipc.ru/fipc o Rusya Federasyonu Ticaret ve Sanayi Odası Türkiye irtibat Bürosu istanbul Ticaret Odası 34378 Eminönü - istanbul Tel : (022) 5 4 50299 Faks : (022) 526 2 97 29
o Rusya Federasyonu Büyükelçiliği Karyağdı So. No: 5 Aşağı Ayrancı ANKARA Tel : (03 2) 439 2 22 Faks : (032) 468 26 89 o R. F. Başkonsolosluğu istiklal Cad. 443 Beyoğlu istanbul Tel : (022) 244 26 O Faks : (022) 249 05 07 o Özel Müşavirlik Kuruluşu: BSYMM Kocamansur Sk. Sevimli iş Merkezi No: 45 Kat:3 Şişli/istanbul Tel : 90-22- 230 44 74 veya 225 06 98 Faks : 90-22 - 23 82 35 o Moskova Temsilciliği: BSYMM Novy Arbat, No: Daire 420 Moskova Tel : 007-095- 29 58 6/65 Faks : 007-095 - 202 40 85 30
999/ 999/2 999/3 999/4 i 999/5 999/6 999/7 999/8 999/9 i 999/ o 999/ 999/2 999/3 999/4 999/5 999/6 999/7 999/8 999/9 999/20 i 999/2 999/22 999/23 999/24 999/25 999/26 999/27 999/28 999/29 999/30 999/3 999/32 999/33 999/34 999/35 999/36 999/37 999/38 999/39 999/40 istanbul TiCARET ODASI YAYlNLARI (999)* YEM VE GÜBRE SANAYi SEKTÖRÜ TÜRKiYE'DE BALlKÇillK VE SU ÜRÜNLERi ÜRETiM POTANSiYELi YURTiÇi ENDÜSTRiYEL VE SEKTÖRELL FUARLAR TAKViMi 999-2000 CALENDAR OF!NDUSTRIALAND TRADE FAIRS IN TURKEY GÜRCiSTAN ÜLKE PROFiLi MEVZUAT VE TÜRK GiRiŞiMCiLERi YURTDIŞI indirimli OTELLER KATALOGU (999) YURTiÇi indirimli OTELLER KATALOGU (999) indirim SAGLAYAN SAGLIK KURULUŞLARI REHBERi (999) SORULARLA AVRUPA BiRLiG i VE TÜRKiYE ilişkilerinde EURO ULUSAL KURULUŞLAR REHBERi BAŞARILI SATIŞ için TEMEL SATlCI DAVRANlŞLARI 998 YILI ist KÜÇÜK SANAYi KAPASiTE KULLANIM ARAŞTIRMASI KUVEYT ÜLKE ETÜDÜ SORULARLA DIŞ TiCARETTESTANDARDiZASYON MEVZUATI TARiFELi UÇUŞLAR REHBERi YATIRIM DESTEKLERi KONUSUNDA SORU VE CEVAPLAR AB M ERMER ÜRÜNLERi PiYASASI ARAŞTIRMASI 998 YILI SEKTÖRLER itibariyleankete DAYALl EKONOMiK DURUM ANALiZi SORULARLA YAT TURiZMi VE TURiZM işletmeciligi SORULARLA TURiZM TEŞViK MEVZUATI EL KiTABI TiCARET SiCiLi TÜZÜGÜ ETiYOPYA ÜL.KE ETÜDÜ NATURAL RESOURCES OF TURKEY (VOLUM E ll) WESTERN REGIONS BiRLEŞiK ARAP EMiRLiKLERi ÜLKE ETÜDÜ SORULARLA DANiMARKA YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA RUSYA FEDERASYONU YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA BEYAZ RUSYA YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLAAZERBAYCAN YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA HlRVATiSTAN YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA ROMANYA YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA ÖZBEKiSTAN YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA BOSNA-HERSEK YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA MACARiSTAN YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLAALMANYA YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA FRANSA YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA BiRLEŞiK KRALLIK YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA italya YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA BELÇiKA KRALLIGI YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA israil YABANCI SERMAYE MEVZUATI SORULARLA KKTC YABANCI SERMAYE MEVZUATI *Temmuz 999 itibariyle.