BÖLÜM 10 10. KATMAN OLUŞTURMA (LAYER) Çizim alanına yeni katmanlar oluşturur. Object Properties toolbar: Format menu: Layer Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın) LAYER komutu ile çizim alanına saydam kağıtlar diyebileceğimiz katmanlar oluşturulur. Her bir katmana farklı özellikler kazandırmak, kontrol etmek oldukça kolaydır. Şekil 10.1. Object Properties Araç Çubuğu AutoCAD2000 de katman özellikleri Object Properties toolbar menüsünden değiştirilebilir. AutoCAD kullanıcısı istediği kadar katman oluşturabilir. Her bir katman bağımsız olarak hareket eder. Bütün katmanlarda güncel olan AutoCAD özellikleri geçerlidir. AutoCAD2000 de katman ismi 255 karaktere kadar yazılabilir. Oluşturulan her katman çizimin bir parçasıdır. Çizim esnasında katmanların görüntülenip, görüntülenmemesi sağlanabilir. Yeni bir çizime başlandığında 0 isimli bir katman otomatikman oluşur. Bu katman çizim esnasında silinemez. Yeni bir katman oluşturulup güncel hale getirilmedikçe çizilen tüm objeler bu katmanda çizilmiş olur. Oluşturulacak katmanlara renk, çizgi tipi, çizgi kalınlığı, yazdırma modülü, plot gibi değişkenler verilebilir. Çizim esnasında çizilen elemanın renk, çizgi tipi, çizgi kalınlığı gibi özellikleri BYLAYER ise çizim elemanları bu özellikleri katmandan alır. Çizim
özellikleri değiştirildiği zaman BYLAYER olan özellikleri de değişir. Oluşturulan çizim elemanlarının her birine katmandan bağımsız özellikler kazandırılabilir. Bir çizim elemanının özelliği BYLAYER değilse o özelliği katman özelliğinden bağımsızdır. Nesneler farklı katmanlara aktarılabilir. Düzenleme komutları (DDCHPROP, DDMODIFY, CHANGE) ile objelerin katman özellikleri değiştirilebilir. Katman özellikleri Layer Properties Manager diyalog kutusundan değiştirilebilir. 10.1. LAYER Katman oluşturur. LAYER komutu ile çizim alanı üzerine birbirinden bağımsız saydam sayfalar diyebileceğimiz resim düzlemi oluşturulur. LAYER komutu ile Layer Properties Manager diyalog kutusu ekrana gelir. Bu diyalog kutusu ile yeni bir katman oluşturma (new), güncel katmanı değiştirme (current), katman silme (delete), detayların gösterilip/ gösterilmemesi (show/ hide details), filtreleme (filter), oluşturulan katmanın özelliklerini değiştirme gibi işlemler yapılabilir. Şekil 10.2. Katman Özellikleri Yöneticisi Diyalog Kutusu
NEW (Yeni): Yeni bir katman oluşturur. New sekmesi tıklandığında katman ismini girmek için bir kutucuk açılır, katmanın ismi 255 karaktere kadar seçilebilir. AutoCAD kullanıcısı istediği kadar katman oluşturabilir. CURRENT (Güncel): Mevcut olan bir katmanı çizim alanında güncel hale getirir. Güncel yapmak istenen katman seçin, Current sekmesine tıklayın. Seçilen katman güncel hale gelecektir. Katmanın güncel olup olmadığını Current Layer bölmesinden kontrol edin. DELETE (Silme): Mevcut olan bir katmanın tüm özellikleri ile silinmesini sağlar. Silmek istediğiniz katmanı seçin delete sekmesine tıklayarak katmanın silinmesini sağlayın. 0 katmanı DefPoints katmanı üzerinde işlem yapılmış olan ve güncel hale getirilmiş katmanı silemezsiniz. Bu katmanları silmek istediğinizde AutoCAD bir hata mesajı verecektir. Şekil 10.3. Layer Mesaj HIDE/ SHOW DETAILS (Detayları Gizle/ Göster): Bir katmana ait olan detayların gizlenip/ gösterilmesini sağlar. Detayları gizlenip/ gösterilmesini istediğiniz katmanı seçin ekrandaki seçenek Hide Details ise seçilen katmanın detayları gösteriliyor demektir. Gizlemek için Hide Details sekmesini tıklayın.
Şekil 10.4. Detay Diyalog Kutusu Nesne seçme işlemi devam ettikçe detay ekranı katman özelliklerine göre değişecektir. FİLTERS (Filtreleme): Oluşturulan katmanların özelliklerine göre filtrelenmesini sağlar. Katman sayısının fazla olması durumunda oldukça kullanışlıdır. Şekil 10.5. Filtreleme Seçenekleri Show All Layers seçeneği mevcut olan tüm katmanları gösterir, Show All Used Layers seçeneği çizim alanında kullanılan katmanların görüntülenmesini sağlar, Show All Xref Dependent Layers seçeneği Xref tabanlı dosyalara ait katmanların gösterilmesini sağlar. Invert Filter seçeneği katmanları ters yüz eder. Named Layer Filters ile ekrana gelecek menüden yeni bir filtre oluşturulabilir, sonradan oluşturulmuş filtreler silinebilir veya özellikleri değiştirilebilir.
Şekil 10.6. Katman Filtreleme Menüsü 10.1.1. PROPERTİES LAYER (Katman Özellikler) Bu kısımda oluşturulan katmanların tüm özellikleri mevcuttur. Yeni değişkenler eklenebilir. Şekil 10.7. Katman Özellikleri Menüsü Name (isim) kısmında mevcut olan katmanların isimleri görüntülenir. Mevcut isimler değiştirilebilir. On (Açık) kısmında katmanın çizim alanında görünüp görünmemesi sağlanır. Parlak lamba katmanın açık (on) olduğunu sönük lamba kapalı (off) olduğunu gösterir. Freeze (dondurmak) katmanın dondurulmasını sağlar işareti katmanın çizim alanında dondurulmasını
sağlar. Lock (kilit) seçeneği ile katmanın kilitlenmesi sağlanır. İşareti katmanın kilitli olduğunu işareti katmanın kilitli olmadığını ifade eder. Kilidi kapalı olan katmanın objelerinde değişiklik yapılamaz. Bütün özellikleri BYBLAYER özelliklerini korur. Color (renk) kısmında katmanın rengi oluşturulur. Şekil 10.8. Renk Ayarları Menüsü 10.2. LINETYPE (Çizgi Tipi) Bu kısımda katmanların çizgi tipi belirlenir. Linetype seçeneğinde oluşturulacak objelerin özelliklerine göre çizgi tipi seçilir. Çizgi tipi oluşturulacak katman üzerine tıklanır. Select Linetype diyalog kutusundan katman özelliğine göre çizgi tipi seçimi yapılır.
Şekil 10.9. Çizgi Tipi Diyalog Kutusu Oluşturulacak çizgi tipi Select Linetype diyalog kutusunda mevcut değilse Load sekmesine tıklanarak AutoCAD2000 de mevcut olan çizgi tiplerini ekrana getiren Load or Reload Linetypes diyalog kutusu ekrana gelir. Çizgi tipi seçildikten sonra OKEY tuşuna basılır. Şekil 10.10. Çizgi Tipi Yükleme Menüsü
Load or Reload Linetypes diyalog kutusu ile seçilen çizgi tipi OKEY tuşundan sonra seçilen çizgi tipi Select Linetype diyalog kutusunda görünür. Seçilmek istenen çizgi tipi seçilerek OKEY tuşuna basılarak çizgi tipi seçilir. 10.3. LINEWEIGHT (Çizgi Kalınlığı) AutoCAD2000 ile gelmiş yeni bir özelliktir. AutoCAD bu seçenek ile çizgi kalınlığını katmandan kontrol etme olanağı verir. Objelerin özelliğine göre katmanlara çizgi kalınlığı tayini yapılır. Lineweight seçeneğinde çizgi kalınlıkları standartlaştırılmıştır. Yeni bir çizgi kalınlığı tipi Default ile belirlenebilir. Şekil 10.10. Çizgi Tipi Kalınlığı Menüsü 10.4. PLOT (Yazdırma) Plot seçeneği ile oluşturulan nesnelerin çıktısını katmandan kontrol edilebilir. AutoCAD2000 ile gelmiş bir özelliktir. Farklı katmanlarla oluşturulan nesnelerin çıktıdan alınmasını istenmeyen katmanlar plot seçeneğinin hale getirilmesi ile sağlanabilir. Çıktıları alırken katmanların plot seçeneğinin gerekir. hale getirilmesi