Sabiha Betûl. Huzura Sekiz Adım. Yama-Niyama-Asana

Sabiha Betûl Huzura Sekiz Adım Yama-Niyama-Asana

Yazı ve çizimler: Sabiha Betûl Grafik düzenleme ve kapak tasarım: Berrin Irmak Yayına hazırlayan: Gamze Kefu 2011 Sabiha Betûl Tüm yayın hakları Doğal Yollarla İyileşme Yöntemleri ve Bilinçli Yaşam Derneği ne aittir. Yayıncının izni olmadan kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz, kopyalanamaz, çoğaltılamaz ve basılamaz. Doğal Yollarla İyileşme Yöntemleri ve Bilinçli Yaşam Derneği Zühtü Tiğrel addesi Şehit Hakan Kandemir Sokak 6/A ORAN-Ankara Tel(312) 492 0686. info@bilincliyasam.org.tr Doğal Yollarla İyileşme Yöntemleri ve Bilinçli Yaşam Derneği İktisadi İşletmesi Yayınları 1. Basım Şubat 2011, Ankara D Hediyelidir ISBN: 978-605-88223-2-0 Hazırlık-Baskı Alban Tanıtım Ltd. Şti. Başak Matbaacılık Ltd. Şti. 0312 430 13 15. Anadolu Bulvarı Meka Plaza No:5/15 Gimat

İÇİNDEKİLER: GİRİŞ / 5 YAMA NİYAMA / 11 ASANA / 19 DURUŞLAR ve UYGULAMA YÖNTEMLERİ / 25 Yogaya Hazırlık Fiziksel Farkındalık ve Konsantrasyon Egzersizleri / 27 Bacakları Kaldırıp İndirme / 32 Kolları Kaldırıp İndirme / 33 Bacaklar ve Kolları Birlikte Kaldırıp İndirme / 34 Başı Dize Yaklaştırma / 35 Omurga Üzerinde Öne-Arkaya Yuvarlanma / 36 Mum Duruşu / 37 Saban Duruşu / 39 Yarım Köprü Duruşu / 40 Kayık Duruşu / 41 Balık Duruşu / 42 Bacakları Yan Esnetme / 43 Çekirge Duruşu 1-2 / 44 Geriye Esneme 1 / 45 Geriye Esneme 2 / 46 Geriye Esneme 3 / 47 Kobra Duruşu / 48 Yay Duruşu / 49 Seri Hareket / 50 Açı Duruşu / 51 Oturarak Öne Eğilme 1 / 52 Oturarak Öne Eğilme 2 / 53 Yarım Kelebek Duruşu / 54 Kelebek Duruşu / 55 Yarım Yana Dönüş / 56 Omuz ve Kolu Çapraz Esnetme / 57 Masa Duruşu / 58 Baston Duruşu / 59 Deve Duruşu / 60 Kedi Duruşu / 61 Çocuk Duruşu / 62 Ters V Duruşu / 63 Ayakta Öne Eğilme / 64 Ayakları Açarak Öne Eğilme / 65 Üçgen Duruşu / 66 Ağaç Duruşu / 68 Dans Duruşu / 69 Güneşe Selam / 70 Dinlenme Duruşu / 73 KAYNAKÇA / 75

TEŞEKKÜR Bu kitabı on yıldan fazla süredir birlikte öğrenme sürecini benimle paylaşan tüm samimi yol arkadaşlarıma adıyorum. Onlar bu kitabın içerdiği bilgilerin doğruluğunun canlı kanıtı olarak bana her zaman devam etmek zorunda olduğumu hatırlatan itici güçler oldular. Kitabın düzenlenmesinde ve baskıya hazırlanmasında gösterdikleri içten destek için sevgili Berrin Irmak ve sevgili Gamze Kefu ya sonsuz teşekkürlerimi iletiyorum. Ayrıca kitabın basım ve dağıtım işlerini yürüten Doğal Yollarla İyileşme Yöntemleri ve Bilinçli Yaşam Derneği İktisadi İşletmesi ne ve Sayın Leyla İlik e teşekkür ederim. Sabiha Betûl Şubat 2011, Ankara

GİRİŞ Büyük üstat Gonardiya Patanjali nin Yoga Sutraları nda (M.Ö.400) Klasik Yoga felsefesi ve yaşam prensipleri; istekli kişinin kendini tanıması, kozmik kaynağıyla doğrudan bağını hatırlaması, bütüncül idrak yeteneğinin gelişip netleşmesi ve sıradan zihnin istikrarlı bir gelişimle yüksek bilince açılımı hedefine yönelik sistematik yöntemler bütünü olarak açıklanır. Binlerce yıl önce denenerek kanıtlanmış bu öğretilerin insanlığa her dönemde ışık tutup yardımcı olabileceği yine bu kaynakların değerli satırlarında ifade edilmiştir. Patanjali nin Klasik Yoga sisteminde, bireyin kendi içinde ve yaşamla uyum sağlaması böylece doğru ve gerçek seçimleriyle kendi yarattığı bilinçli yaşam ortamında gerçeği öğrenip uygulayarak gelişmesi ve sonuçta bedenli mikro varlığıyla soyut makro kozmik gerçekliği birleştirip bütünlemesi öngörülür. Bu, tüm yaşam sürecini içeren gerçek bir uğraşı, gerçek yaşam sanatıdır. Klasik Yoga nın evrensel ve sistematik bilgi ve tekniklerinin uygulama alanı, modern insan için kendi yaşam ortamı ve sürecidir. Yapılması gereken yoga yaşam tarzını karmaşık ve uygulaması zor, günlük yaşam gerçekliğinden kopuk ve uzak olarak algılamamaktır. Günlük yaşam, yoganın ideal uygulama ve deneyimle öğrenme alanıdır. Yoga yaşam tarzı kişisel uyum ve kararlılıkla benimsendiğinde bireyin farkındalığını yükseltir, ayırt etme gücünü geliştirir, yoğun eylemler bütünü olan günlük yaşam sürecinde bireyin kendi seçimlerinden ve seçimlerinin sonuçlarından öğrenmesini sağlar. Klasik Yoga öğretisi bireysel bir yaklaşımdır. Ancak sonuçları bütünü etkiler. Toplu bilincin içindeki birimlerin birbirini oyalama ve engelleme potansiyeli günümüzde inkâr edilemez boyutlardadır. Bu noktada farkındalığını kullanabilen güçlü bireylerin iyi, güzel ve gerçek olana sahip çıkıp kişisel gayretleriyle elde ettikleri olumlu sonuçlarla örnek olmaları bütünün şifası için gerekli olan büyük ve çok önemli bir adımdır. Yaparak ve yaşayarak sonuç almış bir birey olarak güvenle açıklıyorum ki gerçek yaşamın sade, doğal ve güzel olduğunu kabullenmiş bir idrak noktasından hareket ederek, Klasik Yoga bilgilerini öğrenmek, güvenle ve keyif alarak günlük yaşamımıza sokmak, düzen ve disiplinle tavizsiz yaşamak, olumlu sonuçlara ulaşmak için yeterlidir. Önemli olan samimiyet, kararlılık, düzen ve disiplindir. Yaşam bizimdir, beden ve zihin bizimdir, nefes bizimdir, tüm bu donanımlarımızı nasıl kullanacağımıza karar verecek olan biziz. Bilerek veya bilmeyerek hepimiz seçimlerimizi yaşıyoruz. Sanal olan her şeyden vazgeçerek, gerçek bilginin sadeliği ve güvenliği içinde yaşamayı seçip yoga yaşam prensiplerini alışkanlık edindiğimizde huzur huyumuz olur, her an Huzur da oluruz ve dileyenlerle her an Huzur u paylaşırız. Yoga; içimizdeki görünmez olanı tüm gerçekliğiyle kabul etme ve görünür kılma çalışmasıdır. Yoga; asırlar ötesinden günümüze ulaşan en eski kendini bilme ve Tanrı bilincine uyanma, yüksek bilinçte yaşam öğretisidir. Yoga bilgilerini içeren kutsal ve kadim kitaplar Hinduizm 5

dinine mal edilmiş olsalar da evrensel mesajlar ileten içerikleri tüm insanlığı kucaklar. Vedalar (M.Ö.1500-1000), Ramayana (M.Ö.1200-1000), Bhagavad Gita (M.Ö.700-200) Upanishadlar (M.Ö.600), Patanjali Yoga Sutraları (M.Ö.400) günümüze kadar ulaşmış, bugün Türkçe tercümelerini de kolayca bulabildiğimiz kadim, Klasik Yoga kaynaklarıdır. Yoga; Tanrı ya adanmış, herhangi bir dine mensup olan kişiler tarafından özgürce benimsenebilen ve uygulanabilen bir yaşam tarzı ve prensipler bütünüdür. Diğer yandan hiçbir dini bağlılığı ve Tanrı inancı olmayan kişilerce de uygulanabilir. Bilge yogiler, böyle durumlarda inançsız kişinin samimi ve disiplinli uygulama süreci içinde Tanrı gerçekliğine ilişkin kavrayışında gelişme görüldüğüne tanık olduklarını bildirmişlerdir. Gonardiya Patanjali nin Yoga Sutraları nda YOGA, dört temel sınıflama ile açıklanır. Bu temel sınıflama bireysel ihtiyaca uyumlanarak bir arada yaşama geçirilebilir ve böylesi başarıldığında çok etkin sonuçlar doğar: 1- Bhakti Yoga: Teslimiyet ve aşkla Tanrı ya yaklaşım yoludur. Her şeydeki Tanrısal yön fark edilerek yaratılmışı severim, Yaratan dan ötürü kavrayışıyla gelişen sevgi ve hoşgörü yoludur. Aşkla adanmışlık yoluyla bağımsız bir birey olma yanılgısı tümüyle aşılır; tüm yaşam, En Yüce Olan a coşku dolu sevgi ve hizmet sunumu olarak yaşanır. Açığa çıkan içsel güç, bilinç üstü deneyimlerle görünür ve bilinir. Sıradan inanış ve ritüeller önemini yitirir, aşkın farkındalık hali kalıcı olarak tüm yaşama hâkim olur. Hassas, derinliği olan ve duygusal yapıdaki kişilerin seçtiği yoldur. Müzik ve dans bu yolda etkin rol oynar. 2- Karma Yoga: Koşulsuz hizmet ve veriş ahlakı geliştirerek zihni saflaştırmayı öngörür. Kişisel istek ve ihtiyaçlara yönelik, beklenti odaklı eylemlerden vazgeçilir. Adanmış kişi neşe içinde ve beceriyle hizmet ederken eylemlere ve sonuçlarına bağlanmadan yapabileceğinin en iyisini yapmaya özen gösterir. Kendini düşünmeden bütünün hayrı için yapılan yapıcı, yararlı hizmetler egoyu arındırır, ruhu güçlendirir. Maddiyatçı ve dışa dönük doğası olan, enerjik kişilerin zihinlerini saflaştırmaları ve enerjilerini doğru kullanmalarını sağlayan etkili bir yoldur. 3- Jnana Yoga: Kutsal ve gerçek bilgi yardımıyla ayırt etme gücünü geliştirerek akıl yoluyla öz, Tanrı ve evren gerçeğini kavrama yoludur. Herkes için uygun olmayan zorlu bir yoldur. Yüksek irade gücü, zekâ ve farkındalık seviyesi gerektirir. İstekli kişi Jnana Yoga yoluna başlamadan önce diğer yoga yollarını denemiş ve başarılı olmuş olmalıdır. Bencilliğinden tamamıyla kurtulmuş ve Allah sevgisiyle dolmuş bireyler için En Yüce Gerçeklik in bilinçli olarak ve doğrudan deneyimlenmesi Jnana Yoga yoluyla elde edilebilir. Jnana Yoga yolu evrensel yaşam yasalarını, sebep-sonuç ilişkilerini öğrenerek, Ben neyim?, Tanrı nedir?, Varlık nasıl yaratıldı? sorularının cevaplarını kişinin kendi içinde aramasını gerektiren bir yoldur. Akılcı sorgulama, yüksek ayırt etme gücü ve yoğun meditasyon bu yolun temel uygulamalarıdır. Zekâ kullanımı ve samimi uygulamalar, derin içsel sezgilerin açığa çıkmasını ve yüksek idrak ve bilginin kazanımını sağlar. 6

4- Raja (Kral) Yoga: Ashtanga Yoga, Kriya Yoga olarak da anılır. Tüm yoga sistemlerinin en etkili yönlerini içine alarak meditasyonda ustalaşmayı, tüm bilinç boyutlarına hâkim olmayı öngören bir uygulamadır. Dışa yönelik dikkat ve enerji akışını içe yönlendirme teknikleriyle, birlik ve bütünlük idrakine ulaşmayı sağlar. Bedeni ve zihni kontrol altına alarak beş duyuya hâkim olmayı, nefes yoluyla yaşam enerjisini saflaştırarak yüksek enerji kazanmayı öngören bu yol meditasyonda başarılı olmayı (samadhi) hedefler. İşlevsel yaşamaya ve bütüncül esenliğe yönelik etkin ve hızlı bir yöntemdir. Raja Yoga yolu; istekli kişinin bu mükemmel planlanmış sistematik bilgi, yöntem ve prensipler bütününü kararlılık ve samimiyetle içselleştirmesini ve günlük yaşamıyla bütünleştirmesini öngörür. Her adımda öngörülen bilgilerin yüzeysel olmayan ciddi bir yaklaşımla yaşama geçirilmesi, etkin ve kalıcı sonuçları beraberinde getirir. Yüzeysel ve körü körüne yaklaşım, istenen sonuçlara ulaşmak için yeterli değildir. Kendini Bilme ve Tanrı Bilincine Uyanış İçin Patanjali nin Öngördüğü 8 Prensip: Patanjali nin Yoga Sutraları nda birliğe götüren sekiz aşama birbirleriyle doğrudan bağlantılı ve birbirini tamamlayıp destekleyen bilgi ve eylemler bütünlüğüdür. Sırasıyla her bir aşama önemle dikkate alınmalı, incelenmeli, üzerinde düşünülerek uygulama yapılmalı, açık bir idrakle yaşanmalıdır. Böyle yapıldığında başarılı sonuç samadhi kesindir. 1- Beş Dışsal Disiplin: Kaçınılması gereken olumsuz tutum ve davranışlar (yamalar): 1. Seçim ve irade gücü ile yıkıcı ve zararlı etkiler yaratan dürtü ve alışkanlıklar üzerinde kontrol mekanizması oluşturmak. Nefret, kin, kızgınlık, alınganlık, açgözlülük, yetersizlik gibi şiddete yönelik tutum ve davranışlara neden olan duygulardan arınmak ve bunların yerine yapıcı ve yararlı olanları koymak. 2. Hırsızlık, kumar, içki, sigara, ikiyüzlülük, riya, dedikodu gibi zararlı alışkanlık, bağlılık ve bağımlılıklardan vazgeçmek. 3. Yalan söylememek, kendine ve diğerlerine her zaman saygılı, açık ve dürüst davranmak. 4. Yaşamsal güçleri korumak ve boşa enerji akışını kontrol etmek, yemek, konuşma, seks gibi konularda aşırıya kaçmamak. 5. Açgözlülükle, almaya ve biriktirmeye odaklı bencil tavır ve tutumlardan kaçınmak; bu tutumun sonucu olan alışkanlıklardan vazgeçmek. 2- Beş İçsel Disiplin: Uyulması gereken olumlu tutum ve davranışlar (niyamalar): 1. Her boyutta saf ve temiz olmaya özen göstermek: Beden-zihin-ruh arınması. 2. Her koşulda şükretmeyi bilmek, halinden memnun olmak, teşekkür ve tevazuyu huy edinmek. 3. Sade ve basit yaşamak, yeterlilik duygusu geliştirmek, bağlanmamak, özgür olmak. 4. Kutsal metinleri okuyup incelemek, üzerinde düşünmek ve uygulamak. 5. Her an En Yüce Olan ın farkındalığı içinde teslimiyetle yaşamak. 3- Asana: Kelime anlamı duruş, poz demektir. Beden belli bir duruşa uyarlanır ve bir süre bu 7

pozda hareketsiz kalınır. Fizik bedenin kontrolünü sağlayan bu duruşlar yardımıyla eril ve dişil enerjiler uyumlanır, zıt enerjilerin saflaşarak bütünleşmesi sağlanır ve böylece yaşam enerjisinin yükselmesi gerçekleşir. Ayrıca asanalar beden ve zihnin bilinçli bir yaklaşımla dinginleşmesi ve kontrol altına alınmasını kolaylaştırır. Uyumlanan enerjiler titreşimi yüksek, dengeli ve sağlıklı bir yapıyı destekler. Nefese odaklı asana uygulamaları tek noktaya konsantre olma yeteneğini geliştirerek dışa akan enerjilerin kontrolünü ve içe yönlendirilmelerini sağlar. Böylece başarılı meditasyon için zemin hazırlanır. 4- Pranayama: Nefes teknikleriyle yaşam enerjisi arınır, dengelenir ve güçlenerek üst enerji merkezlerine doğru yükselir. Başarılı meditasyon için gerekli olan saf ve yoğun enerji, pranayama teknikleriyle sağlanır. 5- Pratyahara: Beş duyumuz ve beş eylem organımız aracılığıyla sürekli dışarı akan enerjiler içe odaklanır. Pratyahara uygulamalarıyla içsel temas yeteneği uyandırılır ve gelişir. 6- Dharana: Dikkatin tek noktada uzun süre kesintisiz kalabilmesini sağlamak üzere yapılan uygulamalardır. Uzun ve derin meditasyonu destekleyen konsantrasyon çalışmalarından oluşur. 7- Dhyana: Meditasyon teknikleri kullanılarak kişinin kendisi, evren ve mutlak hakkında içsel bilgi edinmesini sağlayan bilinç açılımı ve yüksek farkındalık halidir. Uyuyan sezgi gücü meditasyonla uyanır ve giderek gelişir. 8- Samadhi: Kişi içindeki öz benliğiyle buluşur, sadguruyla (gerçek içsel öz, içimizdeki öğretmen) birliği, tüm varlıkla bütünlüğü deneyimler. Patanjali nin sekiz aşamalı öğretisi kuramsal ve teknik bir bilgi olmanın çok ötesinde yaşamın tümünü kapsayan gerçek yaşam biçimidir. Huzura Sekiz Adım isimli çalışmamda hepimizin yaşamımızda kolayca uygulayabilmemize yardım edecek bir anlatımla Klasik Yoga nın sekiz aşamasını aktarmaya çalıştım. Birinci kitap sekiz aşamanın ilk üçünü; yama (dışsal disiplinler), niyama (içsel disiplinler), asana (duruşlar) ve asanaları uygulama yöntemlerinin çizimli açıklamalarını içerir. İkinci kitapta, dördüncü aşama pranayama (nefes teknikleri ve bireysel yaşam enerjisinin kontrolü) bilgileri derslerimde öğrettiğim doğrultuda açıklanır. Üçüncü kitap, beşinci adım olan pratyahara (duyuların içe çekilmesi) ile altıncı adım olan dharana (derin konsantrasyon) konularını içerir. Dördüncü kitap, yedinci adım meditasyon ve sekizinci adım samadi konularının Yoga Sutraları ışığında sade bir anlatımını içerir. Bu kitapları hazırlarken henüz bir yoga öğretmeni edinmemiş kişileri sade ve açık bir anlatımla bilgilendirirken; yoga uygulayıcılarına derslerde öğrendiklerini kendi ortamlarında kolayca hatırlayıp uygulamaları açısından yardımcı el kitapları oluşturmayı hedefledim. 8

Yoga teknikleri içsel öz enerjinin açığa çıkmasına yardımcı olan araçlardır. Gizli kalmış gerçekliklerini, özgün yeteneklerini açığa çıkarmak, kendi gerçekliğiyle buluşmak ve birlikte yaşamak isteyen, samimi öğrenciler için uygulanması kolay, olumlu sonuçları denenmiş teknikleri sade ve açık bir dille açıkladım. Bu tekniklerin öncelikle yetkin bir öğretmenden öğrenilmeleri konusunu önemle vurgulamak isterim. Klasik Yoga çalışmalarının net ve sade teknik bilgiler ışığında, yoğun bir enerji çalışması eylemler ve oluşlar süreci olduğuna inanıyorum. Yorucu ve karışık günlük yaşam süreci içinde bireylerin kendi doğal gerçekliklerini en kısa yoldan hatırlayarak huzur bulmalarına yardımcı olabilmek amacıyla tüm öğrendiklerini ertelemeden heyecanla yaşama geçirmelerini ve disiplinli uygulamayı öngörüyorum. Konuşma, yap, dışarıda arama, kendin ol anlayışını benimseyerek, gerçek bir amaca hizmet etmeyen her türlü düşünce alışverişi ve etkileşimden uzak kalmayı prensip edinmiş biri olmam, bana çok zaman ve enerji kazandırdı. Değerli arkadaşlarıma da her zaman anlamsız zihin jimnastiğinden kaçınarak hedefi belirlenmiş yaşam jimnastiğine yönelmelerini önerdim. Bizler statik bir konumdan hareket ederek öğrenmek üzere bedenli bir konuma geçmiş birimleriz. Hizmet ahlakıyla uyumlanarak erdemli hareketler yapma özgürlüğümüzü bedende yaşamamız, yaşamı anlamamız ve tat almamız anlamına gelir. Kendi mütevazi bütünlüğüm içinde kazanmış olduğum yaşanmış deneyimlerim sonucunda ikna olmuş bir öğretmen olarak uzun ve karmaşık anlatımlardan çok, samimi uygulama ile kazanılan gerçek deneyimlerin daha olumlu etki yarattığını, bireylerin ancak gerçek yaşam deneyimleriyle ikna olarak değişim ve dönüşüme izin verebildiklerini ve böylece gelişimi sürekli kılan kalıcı iyileşme haline ulaşıldığını biliyorum. Samimi uygulayıcıların kısa sürede yaşamlarını iyileştirerek fiziksel-zihinsel-ruhsal bütünlüklerinin tadına varmalarını ve bu sonsuz yolda huzur, sevgi ve ışık eşliğinde ilerlemelerini diliyorum. Teşekkür Ederim. Sabiha Betûl Şubat 2011, Ankara 9

Sakinim, Net ve berrağım, Öğrendiğim şeye gerçeklik kazandırmaya açığım. Kendime karşı dürüstüm, Öğrendiklerime uygun ve uyumlu yaşarım. Gerektiğinde insiyatif kullanır, risk alırım. Öğrendiklerimin temel prensiplerine sadık kalarak, Yaratıcılığımla süsler, özgün kılarım. Kendim gibi olmayı seçiyorum. Hayatımın sorumluluğunu, esaretle üstleniyorum. Sorumluluk almayı seviyorum. Sorumluluklarımı kolayca yerine getirdiğim için, Şükür doluyum. Kusursuz bir güvenle evrenin içinden akarken, Bütün iyiliklere açığım. Etrafıma iyilik ve koşulsuz sevgi sunarak, İyilik ve koşulsuz sevgi alacağımı biliyorum. Almak istediğim her şey için, İstediğim şeyin titreşiminde bir veriş yaşamam Gerektiğini idrak ediyorum. Teşekkür ettiğim ölçüde teşekkürü hak eder, Teşekkür edilesi işler yaparım. Selamımın titreşimi aynı ölçüde cevap bulur. Bilincimin genişliği aynı ölçüde idrak getirir. Büyük bedenin geniş elbise gerekliliği gibi, Dolu zihnin sınırsız düşünceler içermesi gibi, Geniş kalp koşulsuz sevginin ve hizmetin yeridir. ZİHNİ GEÇ, KALBİNE YERLEŞ. Sabiha Betûl 10

YAMA NİYAMA Patanjali Yoga Sutraları nda insanın kendi gerçeğini bilme ve gerçek yaşam prensipleriyle uyumlanarak gerçeğin ışığını fizik bedene indirme süreci sekiz aşamada açıklanmıştır. Bu aşamaların her biri birbirini destekler ve tamamlar. Patanjali Usta nın sekiz aşamalı bütüncül öğretisi samimi bir yaklaşımla, düzen ve disiplin içinde benimsenip yaşandığında ilahi lütfun da desteğiyle gözle görülür değişim, dönüşüm, iyileşme ve gelişimin kısa sürede gerçekleştiği pek çok kez kanıtlanmıştır. Sekiz adımın samimiyetle uygulanması sonucunda gözlenen olumlu sonuçlar: Beden ve zihin arınması gerçekleşir, yanılgı ve aldanışlar açık farkındalıkla yer değiştirir. Düşünce ve davranışlar, açığa çıkan sezgisel güçlerce yönlendirilir. Yeni bilgiye açılmak, öğrenmek ve yapıcı davranışlar geliştirmek, beynin ve sinir sisteminin gelişmesini sağlar. Psikolojik gelişimin hızlanması ve işlevsel yeteneklerin gelişmesi ruhsal farkındalığı yükseltir. Beynin sağ ve sol yarım küreleri uyumlanır, dengeli bir yapı gelişir. Yaşamla ilişkiler yükselen ruhsal farkındalık nedeniyle daha huzurlu, sevecen, yapıcı, yaratıcı, güven ve huzur içinde yürütülür. Yaşamla ilişkilerin uyumlu, dengeli başarılı ve huzur veren nitelikte yürütülmesi, bireyin kendi içinde güvenli, huzurlu ve yeterli hissetmesini sağlar. Bütüncül iyilik; dünyevi ortam ve ilişkilerin ruhun varoluş amacıyla uyumlu olması sonucunda gerçekleşir. Beden ve zihin Ruh un yaşam amacına hizmet etmek üzere yaratılmış araçlardır. Hedef Ruh un dünyevi ortamda kendini gerçekleştirmesidir. Patanjali Yoga Sutraları nda söz Şimdi var olan bir gelenek ile uyumlu yoga talimatları başlıyor cümlesiyle başlar. Bu cümle talimatların öğrenmeye, uygulamaya hazır öğrenciler için olduğunu ve bilgiyi aktaran öğretmenin süper bilinç düzeyinde olup yeterli donanıma ve yetkiye sahip olduğunu ifade etmektedir. İki taraflı uyumu vurgulayan bu sözler durumun hayırlı bir gelişme için uygunluğunu belirtmekte ve var olan bir gelenek referans gösterilerek öğretilmekte olanın evrensel olduğuna, yani başkaları tarafından denenmiş, sonuç alınmış ve doğrulanmış olduğuna dikkat çekilmektedir. Bundan sonra tüm öğreti bilge öğretmenin samimi öğrenciyi sonuca taşıyacak olan talimatlarıyla devam etmektedir. Patanjali Yoga Sutraları nın özü evrensel birlik bilincine uyanma ve uyumlanma ilmidir. Bu yolda öğrencinin ayırt etme gücünün gelişmesi en büyük ihtiyacıdır. Bu nedenle sıradan zihnin temizliği ve kontrolü, davranış gelişimini sağlayacak olan bilinç açılımı ve yükselişi için temel öğreti olarak işlenir. Yama-Niyama kuralları iç zihin ve dış zihin arınmasını mümkün kılan, süper bilinçli yaşamı gerçekleştirmeyi öngören, samadhiye, huzurla huzurda yaşama bilincine ulaşmak için mutlaka yerine getirilmesi gereken evrensel talimatlardır. Doğru anlaşılıp doğru yaşandıklarında öğrencinin iç dünyası ile dış dünyasını dengeleyerek emin adımlarla ilerlemesini sağlayan bu 11

kurallar Patanjali Yoga Sutraları nda şöyle açıklanmıştır: Yıkıcı davranışlardan kaçınma, yapıcı davranışlarda bulunma, sağlam bir meditasyon duruşu, yaşamsal güçlerin düzenlenmesi, dikkatin içselleştirilmesi, meditasyon ve samadhi öğrencinin Tanrı yı idrakini ve bilinci özgürleştirmeyi sağlayacak olan sekiz uygulamadır. 2-29 Mükemmelleştirilmesi gereken beş kısıtlama zarar vermekten kaçınma, yalancılık (riyaikiyüzlülük), hırsızlık, yaşamsal güçlerin israfı, açgözlülüktür. 2-30 Bu beş talimat (yama) evrenseldir ve bunların uygulanması zamana, yere, kültürel durumlara bağlı olarak sınırlandırılamaz. 2-31 Uygulanması ve mükemmelleştirilmesi gereken beş yapıcı eylem temizlik, memnuniyet, güçlü bir kararlılık ve arzu ile zihinsel ve duyusal uyarımlara hakim olma, ruhsal okumalarla bilinç boyutlarını anlama ve analiz, Tanrı ya teslimiyet. 2-32 Yıkıcı içgüdüsel güçleri nötralize etmek ve bunların üstesinden gelmek için yapıcı eylemler seçilerek karşıt güçler beslenmelidir. 2-33 YAMA KURALLARI: Dış yaşam arınması olarak açıklayabileceğimiz bu beş kural, dış ilişkilerimizde etkili olan edimlerimizin kontrolü ve sürekli iyileştirilmesiyle ilgilidir. 1-Zarar Vermekten, Şiddete Yönelik Tavır ve Durumlardan Kaçınma: Zararlı duygu, düşünce ve edimler bireysel varlığın cehaletinden kaynaklanır. Zarar verici etkiler her bireyin kendi bilinç düzeyine göre zayıf, orta şiddette ya da çok güçlü olarak bireyin tutum ve davranışlarında açığa çıkar. Kin, nefret, kıskançlık, hırs, alınganlık, yetersizlik, kibir ve doyumsuzluk gibi duygular iç dünyamızda acı, huzursuzluk, yetersizlik gibi denge bozan etkiler yaratırken; tavır ve tutumlarımızla dış dünyamızla olan ilişkilerimize de çok kırıcı, yıkıcı biçimde yansır, kontrol edilemezse kolaylıkla şiddete dönüşebilir. Bu etkiler her durumda acı ve ıstıraba neden olur. Bu nedenle mutlaka yıkıcı etkileri fark edilmeli, yapıcı, erdemli, olumlu duygu, düşünce ve edimler seçilerek yaşama geçirilmeli, gerçek bilginin ışığında, bilinçli ve kararlı bir yaklaşımla tüm yıkıcı ve zararlı duygu, düşünce, tutum ve davranışlar dönüştürülmeli, iyileştirilmelidir. Kendi içimizde barışı sağladığımızda tüm varlıkla uyumumuz kolaylaşacaktır. İnsanoğlunun düşük bilinç etkileriyle cahilce ve bencil bir aldanışla gerçekleştirdiği doğaya karşı yıkıcı ve zararlı tutumu kendi yaşamını da tehlikeye sokar boyutlara ulaşmıştır. Yaşama saygı duymak, yaşamın bütünlüğünü idrak edip korumak insanın varoluş görev ve sorumluluğudur. 12

Üzerinde yaşadığı Dünya ya, aynı Dünya yı paylaştığı varlıklara (bitkiler, hayvanlar ve insanlar) saygılı yaklaşım vazgeçilemez bir gerekliliktir. ehaletten kaynaklanan her yıkıcı tutum, insanın bedelini ödemek zorunda olduğu büyük borçlar olarak karşısına çıkacaktır. Evrensel düzen kesin ve değişmez yasalarla sabitlenmiştir. Yaşama saygısızlığın bedeli yok oluştur. Doğal yaşamı destekleyen, koruyan ve geliştiren tutumlar sergilemek, yapıcı yaratıcı, sevecen tavır ve hizmetlerle ruhsal büyümeye izin vererek psikolojik dönüşümü hızlandırmak her bireyin kendisine ve çevresine karşı görevidir. Böyle bir kişinin çevresine şefkat ve merhamet yayan enerji alanının titreşimi çok yüksektir ve bu alanda hiçbir düşük titreşimli enerji var olamaz, düşmanlık, kötü niyet, husumet gibi olumsuz ve zararlı yaklaşımlar bu kişiye dokunamaz. 2-Yalancılık, İkiyüzlülük ve Riyakârlıktan Kaçınma: Karakter sağlamlığı, yaşamın olduğu gibi tüm gerçekliğiyle doğru algılanıp deneyimlenmesini sağlar. Olay ve durumların doğru idraki, doğal ve yapay olan arasındaki farkı ayırt etme, doğal ve gerçek olandan yana seçimlerle taraf belirtme, özü sözü bir olarak tanımlanan güvenilir bir yapı geliştirerek zihinsel ve duygusal karmaşadan uzak, dengeli ve tutarlı davranışlarda bulunma yaşamın beceriyle ve kolayca deneyimlenmesini sağlar. Açık, dürüst, bilinçli seçimlerle evrensel kurallara uyumlanan tutum ve davranışların olumlu sonuçları kutsal yaşam amacını destekler. Sıradan bilinç düzeyinde korkular ve bencilce beklentiler kişiyi yalancılık, ikiyüzlülük, riyakarlık gibi olumsuz davranışlara iter ve sık tekrarlar sonucu bu davranışlar kalıcı alışkanlıklar haline gelebilir. Öyle ki kişi bu davranışının yanlışlığını bile fark edemeyecek ölçüde bu tavırları benimseyebilir. Değişim ve dönüşüm isteğiyle kararlılıkla verilen uğraşlar, bu tutumlardan kurtuluşu ve gerçek doğanın yüksek kaliteleriyle yaşamı mümkün kılar. 3-Hırsızlıktan Kaçınma: Hırsızlık ve çalma, idrak eksikliğinden ve ahlaki değerlerin sağlam oturmamış oluşundan kaynaklanan davranış bozukluklarıdır. Kolay ve çok kazanç arzusu kişinin yaşamında hâkim olduğunda, hırsızlık her alanda görünür olur. Sadece eşya, para gibi maddi nesneler ile ilgili olmayıp zaman ve enerji hırsızlığı, duygu ve iyi niyet sömürüsü olarak da kendini gösteren bozuk karakter yapısı evrensel yasalarla kesin olarak ters düşer ve böyle kişiler evrensel yasaların dengeleyen gücüyle mutlaka yüzleşmek zorunda kalırlar. Her edimin bir bedeli olduğu gerçektir. Diğer yandan aydınlanmanın getirdiği arzusuzluk ve yeterlilik duygusuyla erdemli davranışlar evrensel bolluk ve bereket idrakini geliştirir, Bütün ün Bir liği içinde herkes için her şeyin yeterince var olduğu farkındalığını getirir. Kendine yeterlik, şükür ve memnuniyet hali, doğal olarak yaşama bolluk ve bereket akışını sağlar, evrenin destekleyen gücü her olay, iletişim ve ihtiyaç halinde kendiliğinden ortaya çıkarak deneyimlenir. Ruhsal öğrenci kendi maddi ölçülerinin farkında olarak para, imkân, zaman ve enerjisini dikkatle kullanmak sorumluluğundadır. Diğer yandan başkalarının güç ve imkânlarına saygılı olmak, paylaşım ve iletişim süreçlerinde hassas ve nazik davranmak durumundadır. Diğerlerinin zamanını, enerjisini, sunumlarını umursuzca ve sınır tanımaksızın hak bilmek, gerçek ruhsal öğrenciye yakışmaz. Yaşamın her anı mücevher değerinde bir armağan olarak kabul edilmeli, bedendeki her nefes, sağlıklı geçirilen her gün, hakkı verilerek dürüstçe değerlendirilmelidir. Ruhsal 13

öğrenciye yakışan, her zaman kendine ve diğerlerine karşı dürüst, saygılı, açık davranmaktır. 4-Yaşamsal Güçlerin İsrafından Kaçınma: Yaşamsal güçlerin kontrolü, korunması ve dönüştürülerek yüksek enerji merkezlerine yönlendirilmesi ruhsal gelişim için çok gerekli olan yüksek enerji ihtiyacını karşılar. Yaşam güçlerinin kontrolsüz ve bilinçsiz tutumlarla boşa harcandığı durumlar şunlardır: Stres, endişe, vesvese, zihinsel anılara tutkunluk, gereksiz düşünceler, fantezi ve hayallerle zihni anlamsızca yorma, huzursuzluk, amaçsız boş edimler, aşırı yemek, karışık ve hazmı zor, bedeni zehirleyen toksik yiyecek ve içeceklerle beslenme, çok konuşma, yetersiz uyku, yaşam kalitesini yükseltici etkisi olmayan sıradan ve anlamsız tutum ve davranışlar, monoton bir sıradanlıkla tekrarlanan anlamsız yaşam biçimi. Patanjali nin ışık yolunu seçen öğrencilere, yaşamın her anını ruhsal kabul etmeleri önerilir. Her an, yaşam enerjisinin yaşam amacına uygun doğru edimlerle değerlendirilmesi için yeni bir fırsattır. Bedensel, zihinsel ve ruhsal enerjiler gerçek bilgi ışığında ruhun yaşam amacına hizmet edecek şekilde bilgi ve itina ile kullanılarak bilinç yükselmesi sağlanmalıdır. Yukarıda belirtildiği gibi alt enerji merkezlerine amaçsız ve bilinçsizce akan yaşam enerjisinin kontrol edilip korunarak üst enerji merkezlerine yönlendirilmesi yüksek değerlerle yaşam ve bilinç yükselişi için çok önemli bir gerekliliktir. Varlığımızın üç boyutlu sisteminde enerji kontrolü şöyle gerçekleştirilebilir: Bilinçsiz beslenme ve bilinçsiz cinsel etkinlikler durdurulmalı ve kontrol edilerek iyileştirilmelidir. Fizik beden doğru tanınmalı, ölçülü ve doğru kullanılmalıdır. Bilinçsizce seçilen, üretilen ve kullanılan duygu ve düşünce kalıpları, düşünceleri kontrol eden bilinçaltı etkiler, yapıcı, yaratıcı, işlevsel ve somut sonuçlar üreten bilinçli düşüncelerle yer değiştirmelidir. Zihinsel yapı doğru öğrenilip anlaşılmalı ve aklın ayırt etme ve doğru seçimler yapma ve uygulama yeteneği geliştirilmelidir. Olumlu düşünceler üretme ve yaşamı dikkat ve itina ile olumlu yapışlarla değerlendirme yeteneği geliştirilmelidir. Gelişigüzel yaşam tarzı ışık yolunu benimseyen öğrenciyi engeller. Ruh ile ilgili gerçek bilgi edinmek üzere zihin ve bedene yönelik enerji harcamaları kontrol edilmeli, ruhsal farkındalığı geliştirecek merkezlere yönelik uygulamalar yapılmalıdır. Ruhsal kaliteler doğru olarak öğrenilmeli ve bu kalitelere sahip çıkarak gerekli değişim ve dönüşüm kısa sürede kararlılıkla gerçekleştirilmelidir. Yaşamın ruhsallığı kabul edilerek zaman ve enerji ruhun gelişimine ve yaşam amacına yönelik kullanılmalıdır. Yaşamsal güçlerin bilinçli kullanımı, kişinin yüksek kaliteli ruhsal hedefleri gerçekleştirmesine yardımcı olan daha ince yapıdaki yaşam gücüne (shakti) dönüşür. Bu gücün etkin hale gelmesi ile sağlıklı bir beden, güçlü bir bağışıklık sistemi, temiz ve güçlü bir zihin ve canlı bir sinir sistemi oluşur, pasif durumdaki beyin hücreleri aktive olur ve ruhsal gelişime imkân veren bilinç yükselişi için uygun ortam sağlanır. 14

5-Açgözlülükten Kaçınma: Doyumsuz istek ve arzuların kaynağı bilinçsiz sanılardan kaynaklanan bağlılık ve bağımlılıklardır. Sanılar nedeniyle hiç gerekli olmayan şeyler çok gerekli olarak algılanırlar ve yoklukları halinde acı ve mutsuzluk yaşanır. Bağlılık ve bağımlılıklardan ve bunları besleyen düşünce kalıpları ve bilinçaltı etkilerden kurtulmak, kişinin farkındalığını sınırlandıran tüm etkilerden özgürleşmesini sağlar. Gereksiz şeylere çok gerekli oldukları sanısıyla bağlanma ve mutlaka sahip olma arzusu besleme hali kişiyi tüm bu yanılgılardan özgür kılan yeterlilik bilinci haline dönüştürüldüğünde sıradan bireysel bilinç evrensel bilince genişleyerek, kişinin nedenler ve sonuçları arasındaki gerçek ilişkiyi bütüncül bir algılayışla görmesini mümkün kılar. Doyumsuz arzuların kontrolü ve dönüştürülmesi, tüm arzuların bitirilerek konsantrasyonun Tek Gerçekliğe yönlendirilmesi ruhsal öğrenci için vazgeçilmez bir gerekliliktir. Ey En Yüce Olan! Seni her şeyden çok istiyorum, lütfen engin huzur okyanusunu kolayca geçerek sana ulaşmama yardım et! Paramahansa Yogananda NİYAMA KURALLARI: İç yaşam arınması için uyulması gereken beş disiplin ruhsal öğrencinin benimsemesi gereken olumlu tutum ve davranışları bildirmektedir. 1-Fiziksel- Zihinsel- Ruhsal Temizlik: Fizik bedenin dikkatli bakım ve temizliği kişinin sağlıklı bir bedene ve güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olması için önemlidir. Beden, ruhun Dünya ortamında kendini ifade aracıdır. Ruhun saflığına yakışır nitelikteki saf ve arınmış bir bedende yaşam enerjisi tam olarak aktif olur ve böylece ruhun amaçlarına rahatça hizmet edilebilir. Bedenin titreşimi; - Doğru ve bilinçli beslenme, - Doğru ve bilinçli yaşam ortamı, - Doğru ve bilinçli hareketlerle desteklenerek yüksek tutulmalıdır. Zihin saflığı ruhsal gelişim için çok önemlidir. Sağlıklı bir zihne sahip olan kişide görülen özellikler; güçlü konsantrasyon, güçlü sinirler, irade gücü, kararlılık, sabır ve dengedir. Ruhun gücünü kanıtlayan görünür özellikler ise huzur, şefkat, neşe, hoşgörü, anlayış, paylaşım ve hizmet gücü, yaşama sevinci gibi kişinin kendi yaşamını ve çevresini olumlu etkilerle destekleyen tutum ve davranışlardır. Ruhsal öğrencinin en büyük ihtiyacı ruhun güçlü kalitelerini yaşayarak geliştirmektir. 2- Her Koşulda Memnuniyet ve Şükür Halinde Olmak: Her koşul ve durumda içten gelen memnuniyet ve hoşnutluk duygusu içinde olmak, samimi şükür duygusuyla En Yüce yi hatırlamak, her fırsatta teşekkürü huy edinmek kendini bilme 15

sürecini destekleyen en yüksek enerji ve en büyük güçtür. Tevazu ve alçakgönüllülük yaşamı güzelleştiren, kişiye güç veren ruhsal kalitelerdir. Sadece yaşıyor olmak üzerinde yüksek farkındalık geliştirerek şükür duygumuzu geliştirebiliriz. Sıradan bilincin sıradan arzularına bağlı kalarak değil, açık bir zihin ve yüksek düşüncelerle yaşamın bize sunmuş ve sunmakta olduğu şeyleri görerek akıl yürütmek şükretmek için ne kadar çok nedenimiz olduğunu idrak etmemizi sağlar. İnsan, sahip olmadığını sandığı şeylere odaklandığında sahip olduğu her şeyden tat alma şansını kaçırır. Ruhsal öğrenci anlamsız arzularını dizginleyerek yüce sistemin içindeki zenginliğini fark etmeli, bu zenginliği paylaşarak tadını çıkartma konusunda istekli olmalıdır. 3-Sade ve Basit Yaşamak: Ruhun sade ve basit doğası özgürlüğün hafifliğini taşır. İnsanın üçlü doğası içinde ruhsal enerji hakimiyeti arttıkça maddeye duyulan ilgi azalır, maddeye bağlı zihin saflaşır ve maddenin esaretinden özgürleşme gerçekleşir. Yaşam ayrıntılardan arınır. Ruhsal öğrenci yaşamındaki tüm ayrıntılardan kısa sürede kurtulmalı, maddi anlamda gerçek ihtiyaçlarını belirleyerek yaşamını sadeleştirmelidir. Maddeye hizmet edecek ölçülere varan ihtiyaç belirleme ve sahip olma duyguları iyileştirilerek gerçek ihtiyaçlar net ve gerçekçi bir seçimle belirlenmelidir. Sade ve basit yaşam, özgürlüğü ve bilinçliliği getirir. Sadeleşen zihinsel ve fiziksel ayrıntıların yerini ruhsal bilgelik, sevgi ve ışık doldurur. Böylece ruhsal öğrenci gerçek yaşamı gerçek kaliteler içinde deneyimleme ve gelişme şansına erer. 4-Kutsal Metinleri Okuyup İncelemek: Kutsal kaynaklar insanlık tarihi boyunca samimi kişilere gerçeği anlatarak yaşam yollarını aydınlatmışlardır. İçerikleri farklı gibi görünse de evrensel mesajları insanın kendini bilmesi, kendi gerçekliğine uyanması ve varlığın birliği kavrayışına ulaşmasıdır. En Yüce Olan la içsel ve doğrudan iletişim kanalları açılıncaya kadar kutsal kitaplar ruhsal öğrencinin en yakın dostları olmalıdır. Taşıdıkları yüksek enerji öğrencinin bilinç yükselişini destekler. Samimi öğrenci kutsal kitapları düzenli olarak dikkatle okuyup incelemeli, okudukları üzerinde derin düşünerek idrakini genişletmeli, okuduklarını doğru anlayarak doğru uygulamalar yapmalıdır. Öğrencinin içsel kavrayışı bu yolla gelişerek Doğa nın hiyerarşik düzeni, evrensel yasalar ve Tanrı gerçekliğinin doğrudan idraki mümkün olur. Ruhsal öğrenciyi destekleyen diğer bir yol da Tanrı bilincindeki bir ruhsal öğretmenin kutsal kaynaklardaki öğretilerle ilgili sohbetlerine (satsanga ) katılmaktır. 5-Her An En Yüce Olan ın Farkındalığı İçinde Teslimiyetle Yaşamak: Yama ve niyamalar samimi adanmışlıkla gerçekleştirilen dikkatli ve doğru uygulamalar sonunda öğrenciyi mutlak teslimiyete götürür. Yoğun adanmışlık ve tam teslimiyetle Tanrı farkındalığı mükemmelleştirilir. Ruhsal gelişim, kendini bilme, Tanrı bilinciyle yaşam, sadece mükemmel teslimiyetle mümkündür. Tam teslimiyet halindeki öğrenci her zaman şükür ve memnuniyet halini yaşar, her an öz farkındalığı içindedir, tarafsız bir duruşla yaşamın içindeki tüm oluşları seyreder, inceler, öğrenir ve gelişir. Kendi düşünce, duygu ve davranışlarının, başkalarının 16

duygu, düşünce ve davranışlarının, olayların ve koşulların sebep ve sonuçlarının farkında olarak bilincini genişletir, kendine ve bütüne saygısı artar, şefkatle dolar. Sevgi ve şefkat dolu varlığı içinde durum ve olaylardan etkilenmemeyi başarır. Böylece beden, zihin ve duyularını bilinçli seyrediş haliyle kendi merkezine odaklı kalarak kullanır ve kontrol eder. Kendiliğinden oluşlarla teslimiyet boyutlarında giderek daha da saflaşarak ilerler. Kendini idrak etme; bedeniniz, zihniniz ve ruhunuzla tamamen Tanrı nın içinde konumlandığınızı bilmektir. Kendinizi idrak edebilmek için tek yapmanız gereken bilginizi artırmaktır. Tanrı yı idrak etmek bu minik ego, beden ve kişilik olduğunuz yanılgısını eriterek, Gerçek Ben inizin Ruh un büyük okyanusu olduğunu bilmektir. Paramahansa Yogananda Yama niyama kuralları hemen her ruhsal disiplinde yer alan öncelikli temel kurallardır. Portedeki nota dizilişinin do su gibi, alfabedeki a gibi, sayı dizilişindeki 1 gibi başı çeken vazgeçilemez oluşlardır. Bu ilk iki adım ciddiye alınmadan diğer adımların meyveleri elde edilemez. Tüm diğer 6 aşama bireyin bu ilk iki adımda gösterdiği bütüncül gerçekleştirmeyle eş zamanlı olarak olumlu sonuç verirler. Diğer 6 aşama teknik özellikli oldukları halde ilk iki aşama olan yama ve niyama kuralları birebir yaşamla ilişkilidir. Yaşamla ilişkiler bireysel boyutta iyileştirilip dengelenerek yaşamın üst bilinç boyutlarına açılım ve deneyim mümkün olur. Gonardiya Patanjali 8 aşamalı prensiplerin doğru anlaşılıp uygulanmasıyla deneyimlenen süreci üç aşama ile açıklar: 1. 2. 3. Yoga: Birlik, samadhi. Birlik bilincine uyanış ruhsal kalitelerin idrakini ve yaşanmasını mümkün kılar. hitta-viritti: Zihinsel dalgalanmalar, düşünce hareketliliği, bilinçaltı karmik eğilimlerin görülmesi, tanınması. Bu eğilimlerin etkileri yapıcı düşünce ve davranışlar geliştirilerek, yapıcı yaşam koşulları yaratılarak ve düzenli, kararlı ruhsal uygulamalar yardımıyla süper bilinç etkileri giderek baskın hale getirilerek nötralize edilebilir. Nirodha: Öz yapının kalıcı hâkimiyeti, kesin başarı, kalıcı sonuç. Öz benliğin ezeli-ebedi dinginlik, sükûnet ve huzuruna demir atma hali. Yaşamın ruhsallığı, maddenin yoğunluğunda ruhun inceliği deneyimlenerek kanıtlanabilir. Asırlar ötesinden günümüze ışık tutan Patanjali öğretmenin adanmış öğrenciye aktardığı gerçek bilgilerin her bireysel bilinç tarafından hatırlanması ve yaşanması mümkündür. Mikro insan varlığı, kendi içindeki gerçekliğe samimi bir yaklaşımla yöneldiğinde gerçek doğasına kavuşma ve onu deneyimleme şansına sahiptir. Kendini bilme ve Tanrı bilinciyle yaşama konusuna duyulan samimi ilgi ve istek, ciddi yaklaşım, kararlılık ve disiplinle kontrol altına alınan ve yönetilip yönlendirilen yaşam enerjisi ve süreci bireysel tutumlar paralelinde farklı sonuçlar verebilir. Ancak nihayetinde kendini bilme ve Tanrı bilincine uyanma tüm insanlığın ortak kaderidir. 17

Zamanınızı yararsız eylemlerle ve anlamsız ortamlarda harcamayın. Şimdiki yaşamınızda kendinizin yaşamla birliğinizi ve Sonsuz olanla ilişkinizi bilme şansınızı kullanın. Paramahansa Yogananda 18

ASANA Asana: Duruş, poz. Mikro kozmik insan varlığı ile makro kozmik yaradılış boyutları arasındaki enerji akışını sağlayan, düzenleyen, uyumlayan (rezonans) özel duruşlara verilen ad. Her asananın kendine özgü çok boyutlu bir titreşimi, bütünleyici, iyileştirici, aktive edici etkisi vardır. Ha: Güneş (eril) Tha: Ay (dişil) Yoga: Boyunduruk altına almak, birleştirmek, Tek bilinçle özdeşleşmek, samadhi. Ha ile tha nın dengelenerek nötralize olması, Yoga dır. Patanjali nin sekiz prensibinin üçüncü aşaması olan asanalarla yapılan uygulamalar hatha yoga olarak tanımlanmıştır. Hatha yoga hakkında günümüze kadar ulaşan değerli bilgilerin temel kaynağı Gonardiya Patanjali nin Yoga Sutraları dır. Patanjali nin Klasik Yoga anlayışını tüm yönleriyle açıklayan bu eserde yer alan asanalarla ilgili bölümde belirtildiğine göre, kendini gerçekleştirmiş bir öğretmenden öğrenilmesi gereken hatha yoga asanaları, doğru bilgi ve samimi uygulamalar yardımıyla bedeni ve zihni saflaştırarak içsel güce erişmeyi kolaylaştırmaktadır. Asana uygulamaları ile omuriliğimiz içindeki ince kanallardan akan yaşam enerjisinin eril (ha) ve dişil (tha) akımları uyumlanıp dengelendiğinde duygusal ve zihinsel dalgalanmalar yatışır, konsantrasyon kolay ve kalıcı hale gelir, dengelenen yaşam güçlerinin serbestçe akışı sonucunda üst bilinçlilik hali etkin bir şekilde deneyimlenebilir. İnsan bedeni, bilinçli kullanıldığında çok yüksek yetenekler sergileyebilen mükemmel bir enstrümandır. Fiziksel bedenimiz Ruh umuzun evi ve fiziksel dünyada deneyim kazanarak kendini geliştirme aracıdır. Gerçeğe ulaşmak için bedenli varlığın aşması gereken üç engel: 1- Fiziksel hastalıklar, 2- Zihinsel dengesizlikler, 3- Ruhsal cehalettir. Alt benliğin algı bozukluğu sonucunda ortaya çıkan bu üç engel yüzünden insan gerçek bilgiye uyumlanamaz ve gerçeği samimiyetle kavrayıp sahiplenebileceği açık kalplilik ve yüksek bilinç seviyesine ulaşamaz. iddi bir kararlılıkla ve disiplinle, severek ve içtenlikle uygulanan asanalar bu engelleri aşmaya yönelik önemli sonuçlar yaratabilir. Bilinçli uygulanan asanalar bedenin yüksek yeteneklerini ve zihnin saf doğasını açığa çıkarmamıza yardımcı olan altın anahtarlardır. Asanaların nefes ve konsantrasyon öngören uygulamaları sayesinde bireyin bedeni ve zihinsel doğası üzerindeki hâkimiyeti ve kontrol gücü artar, titreşimi yükselir. Ancak asanaları uzun süre uygulayıp ara vermek veya tamamen bırakmak olumsuz sonuçlar yaratabilir. 19

Sabır ve kararlılıkla sürdürülen uygulamalar kalıcı ve yapıcı alışkanlıklara dönüşürse, kaliteli bir yaşam elde edilir. Günlük yaşam programımız içindeki yerini belirleyerek düzenli olarak uyguladığımız yoga asanaları içinde yaşadığımız dünyasal karmaşa, kaos ve stresten etkilenmeden dengemizi koruyup, yaşamdan zevk almamıza büyük ölçüde yardım eder. Birey iç dünyasında ve dış dünyasında giderek daha uyumlu, huzurlu, dengeli, fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal anlamda güçlü ve sağlıklı olur. Hatha yoga asanaları bir süre düzen ve disiplinle bilen bir öğretmenden ders alınarak öğrenildikten sonra kişi yeterlilik kazandığında kendi kendine aynı düzen ve disiplinle uygulamayı evinde gerçekleştirebilir. Asanaların sadece fiziksel iyileşme amaçlı uygulanması yoganın geleneksel amaçlarıyla bağdaşmaz. Fiziksel uygulamalarla aşırı meşguliyet kısıtlayıcı sonuçlar yaratır ve yoganın sekiz aşamalı bütüncül gelişim hedefiyle ters düşer. Dikkatin maddi ve fiziksel olan üzerine yoğunlaştırılması içsel ve öz olana ilgiyi azaltarak içsel gelişimi kısıtlayabilir. Kriya Yoga yolunun temsilcisi Roy E. Davis; Hatha yoga rutinlerini meditatif bir ruh hali içinde fazla zorlamadan, güç sarf etmeden uygulamak en iyisidir. Bu şekilde bedenin ve zihnin rahatlaması sağlanır ve süper bilinç meditasyonuna geçiş kolaylaşır. Sıradan bir insan için kapsamlı hatha yoga çalışmaları gereksizdir, rahatlatıcı birkaç temel hareketin doğru olarak öğrenilmesi ve düzenli uygulanması başarılı süper bilinç meditasyonu yapabilmek için yeterlidir görüşündedir. Asanaları uygularken dikkate alınması önerilen noktalar: Asanalar aç karna yapılmalıdır. Yemeklerden en az 2 saat sonra hatha yoga çalışmalarının yapılması uygun olur. Sindirim sistemi görevdeyken tüm organları çalıştıran yoga asanalarının yapılması sağlık için uygun değildir. Çok aç olduğumuz hallerde sınıfa girmeden 30-60 dk. öncesinde küçük bir porsiyon taze veya kuru meyve veya yoğurt gibi kan şekerini dengeleyecek bir takviye yapılabilir. Hafif hareketlerle başlanır, beden alışıp esnekleştikçe bireysel kapasite dikkate alınarak daha yoğun hareketler programa alınır. Yoga asanaları güç sarf etmeden doğallıkla uygulanmalıdır. Her birey kendi beden özellikleri ve kapasitesine göre asanaları gerçekleştirir. Diğerleriyle mukayese ve yarış söz konusu değildir. Hareketler ve duruşlar süresince nefes kesinlikle tutulmaz. Akıcı, tam yoga nefesleri asana uygulamalarını destekleyen temel gerekliliktir. Tüm hareket ve duruşlar süresince nefes alış-verişine odaklı olunması nefesin giderek daha akışkan, daha derin boyutlara nüfuz eder olmasını sağlar. İyileştirici hatha yoga uygulamalarında hareketle birlikte doğru nefes tekniğinin uygulanması vazgeçilemez bir gerekliliktir. Zihnimiz ve bedenimiz nefesimizle kaynaşıp bütünleşmeli, fiziksel ve zihinsel dış etkilerden özgürleşme durumu deneyimlenmelidir. Yorulma, terleme, acı, ağrı, sıkışma gibi rahatsız edici durumlar, yanlış uygulama sonucudur. Yoga asanaları için günün her saati uygundur. Ancak belirlenen saatlerde düzenli 20

yapılması yararlarını artırır. Sabah güneş doğmadan ve akşam güneş batmadan önce günlük meditasyon süresi öncesinde veya sonrasında hatha yoga yapılması günün bu saatlerinde güneş ışınlarının çok yüksek titreşimler yaymakta olduğu dikkate alınarak önerilir. Her hareketin aktif ve pasif evresi, bu iki enerjinin tanınması ve dengelenmesini sağlar. Asanaların aktif evrelerinde nefes birlikteliği ile hareket gerçekleştirilir. Pasif evrede alınan pozisyon korunarak nefes alış-verişleri sakince devam eder. Konsantrasyon ve bedenin dayanma yeteneği geliştikçe pozisyonda bekleme süresi arttırılır. Asanalarının bedenli varlığımız üzerindeki olumlu ve yapıcı etkilerini şu şekilde sıralamak mümkündür: Kaslarımız gevşer, esnek ve dayanıklı bir vücuda sahip oluruz. Eklemlerimiz sağlıklı ve güçlü kalır, kireçlenme ve romatizma gibi durumlardan korunuruz. Omurgamız ve iskelet sistemimiz, güçlenir, esnek ve dayanıklı olur. Kan dolaşım sistemimiz rahatlar ve güçlenir. Kalp fonksiyonlarımız sağlıklı ve mükemmel olur. Sinir sistemimiz yatışır, rahatlar ve güçlenir. Solunum sistemimiz gittikçe güçlenir. Solunum sorunlarımız düzelir. Sindirim sistemimiz güçlenir, sorunlarımız varsa düzelir. İç salgı bezlerimiz uyumlu ve dengeli çalışır. Dengeli ve güçlü salgı bezleri ve hormon üretimi sağlıklı bir bedenin ve dengeli bir zihnin ön şartıdır. Menopoz sıkıntıları, migren, strese bağlı yüksek tansiyon sorunları biter. Yaşam enerjimiz giderek yükselir, yorgunluk hissetmeyiz, yaşama sevincimiz, huzur ve güvenimiz artar, zorlu olaylarla başa çıkma gücümüz, sabır ve hoşgörü yeteneğimiz gelişir. Zihinsel karışıklıklar durulur, konsantrasyon yeteneği güçlenir, dikkat ve farkındalık yükselir. Bedensel, zihinsel ve duygusal olarak dengelenir, rahatlarız. Sevecen, verici, neşeli, yapıcı ve yaratıcı özellikler sergileriz. Ruhsal kalitelerimiz, yüksek değerlerimiz varlığımızda ve yaşamımızda görünür olur ve yaşamımızı destekler. Dengelenmiş yüksek enerji sağlıklı güçlü bir beden, sakin, dengeli güçlü bir zihin anlamına gelir. Güçlü ve sağlıklı bir beden ile tek noktaya kesintisiz odaklanabilen sakin ve güçlü bir zihin, başarılı meditasyonun iki vazgeçilmez koşuludur. Düzenli ve disiplinli uygulanan hatha yoga asanaları başarılı meditasyona hazırlayıcı ve destekleyici rol oynar. Fiziksel-zihinsel-ruhsal sağlık, denge, birlik ve bütünlük gerçekleşir Tek bilinç ve ötesi deneyimlenir. Yoga asanaları, Klasik Yoga çalışmaları ve Kriya Yoga yolunda önemi vurgulanan, Kendini bilme ve Tek bilince ulaşma nihai hedefine yönelik hazırlayıcı, destekleyici katkısı onaylanan etkin araçlardan biridir. 21

Asana uygulamalarını destekleyen gereklilikler: 1-Pozitif düşünce: Asanaların arıtıcı, dengeleyen ve titreşimimizi yükselten etkilerinden azami ölçüde yararlanabilmek için yapıcı, yaratıcı, olumlu bakış açısı, düşünce, konuşma ve eylem geliştirmek önemlidir. Hatha yoga öğrencisi öncelikle duygu, düşünce söz ve eylem kalitelerini tarafsız bir dikkatle gözden geçirmek kendini bir öz denetime tabi kılarak tüm yaşamını içsel ve dışsal olgularıyla denetlemek durumundadır. İyiye doğru değişim ve dönüşüm gelişimin temelidir. Düşüncelerimiz yaşamımızı yaratır. 2-Doğru nefes: Asanalar burundan alınıp verilen diyafram nefesi ile akciğerlerin tam kapasite kullanımı sağlanarak uygulanır. Hareket ve nefes uyumu olumlu sonuç için önemlidir ve doğru nefes tekniği bir öğretmenin rehberliğinde öğrenilmelidir. 3-Doğru beslenme: Patanjali Yoga Sutraları nda canlıları öldürmek yaşama zarar vermek olarak açıklanmış ve yoga uygulayıcısı tarafından kesin olarak yapılmaması gereken davranışlar arasında açıkça vurgulanmıştır. Hayvan etiyle beslenmek öncelikle bu nedenle yoga yaşam tarzına uygun değildir. Diğer yandan insan sindirim sisteminin ot yiyen hayvanlarla benzerliği dikkate alınarak insanın etle beslenmesinin biyolojik yapısına uygun olmadığı açıklanmaktadır. Bu konunun daha derin ve bilimsel açıklaması için her birey kendi araştırmasını yaparak karar vermelidir. Yoga yaşam tarzını benimseyen ve sekiz adımı uygulamaya koyan kişi için sabırla samimi uygulama sürecinin getirdiği değişim ve dönüşüme uyumlanmak en iyisidir. Uzun süre et ile beslenen kişilerin yoga yaşam prensiplerini benimseyerek sekiz adıma uyumlandıkları süreçte titreşimleri yükseldikçe beslenme alışkanlıkları da doğal olarak değişecektir. Birden ilk adımda beslenme kurallarını katı bir biçimde öngörmek ve gerçekten ikna olmadan et yemeyi kesmek doğru ve gerçekçi bir yaklaşım olmaz. Belirli bir yaştan sonra vejetaryen beslenmeye karar verenler için öncelikle bu konuda doğru bilgi edinmek ve bilinçli uygulama becerisi geliştirmek önemlidir. Diğer yandan iyice acıkmadan sırf damak tadı ve alışkanlık nedeniyle gereğinden fazla beslenmek yoga yaşam tarzı ve prensiplerine uygun değildir. Öğünler güneş doğduktan sonra ve batmadan önceki saatlere konulmalı, öğünler arasında iyice açlık hissedilecek zaman aralığı bırakılmalı ve midenin üçte ikisi boş kalacak ölçüde gıda alınmalıdır. Yaşam enerjisi içeren taze sebze ve meyveler, kuru yemiş çeşitleri, tahıl, buğday, soya filizleri, içlerinde yaşam özü taşıyan nohut, mercimek, fasulye, pirinç, bulgur gibi kuru baklagiller, çavdar, tam buğday ekmekleri, tohumlar, bitki çayları ve meyve suları, süt, yoğurt, lor, pekmez ve bal gibi doğal yiyecekler sağlıklı yoga beslenmesinde önerilen pozitif enerji veren doğal besinlerdir. Bilinçli beslenmede hedef doymak değil, bedenimizi ve zihnimizi saflaştıran, yaşam enerjimizi ve titreşimimizi yükselten gıdalarla sağlık ve enerji düzeyimizi korumaktır. Önemli nokta yenen her şeyin saf, temiz, taze, doğal ve yaşam 22

enerjisi bakımından zengin olmasıdır. Bu konuda ayrıntılı bilgi için Roy Eugene Davis in Ayurveda-Doğal Bütünsellik Rehberi kitabı yararlı olabilir. Samimi Klasik Yoga öğrencisine ilerleyen gelişim süreci dahilinde Kriya Yoga meditasyon uygulamalarını destekleyici diyet ve beslenme prensipleri rehber öğretmeni tarafından önerilir. 4-Beden Temizliği: Yoğun bir günün ardından her akşam bedenin yorgunluğunu alan, fizik bedeni ve aurayı (fizik bedeni çevreleyen enerji beden) arıtıp dengeleyen ılık bir duş asana-meditasyon uygulama programı öncesinde mutlaka önerilir. Sabahları güne dingin ve enerjik başlamayı sağlayan serin bir duş tüm hücreleri canlandırır, kan dolaşımını hızlandırır ve sinirleri aktive eder. Soğuk suya alışkın olmayanlar alıştıkları sıcaklıktaki suyla sabah temizliklerini yapabilirler. Haftada bir bitkisel yağlarla yapılan ayurvedik masajların ardından yapılan tuzlu su banyosunun yararları çok yönlüdür. Bedenin iç temizliği ve iç organların sağlığı için uygun zamanlama ile haftanın bir-üç günü su orucu tutulabilir. Bu süreçte sadece su, meyve suları ve bitki çayı içilir. Bu oruç süresi bittiğinde beslenme programına birinci gün süt-muhallebi veya yoğurt-meyve vb. eklenir, ikinci gün çorba-salata, sonrasında ana yemek ilave edilerek çeşit ve miktar yavaş yavaş artırılmalıdır. 5-Burun Temizliği: Yoga uygulamaları nefes odaklı çalışmalardır. Doğru nefes almak kadar sağlıklı ve temiz bir burna sahip olmak da önemlidir. Sinüslerin ve her iki burun deliğinin temiz ve açık olması için yogaya özel bir metotla (neti*) tuzlu su hazırlanarak her gün burun temizliği yapılır. 1lt su kaynatılıp soğutulur. İçine 1 çorba kaşığı deniz tuzu koyulur ve bir şişede saklanarak her gün burun temizliği için neti ile kullanılır. Grip-nezle gibi durumlarda bu suya 1 tatlı kaşığı elma sirkesi katılarak kullanılır ve ılık sirkeli suyla boğaz gargarası yapılır. *Neti kullanımını ve burun temizliği uygulamasını lütfen öğretmeninizden öğreniniz. 6-Dil Temizliği: Dişler ve ağız hassasiyetle temizlense de dil üzerinde toksik madde içeren kremamsı bir tabaka oluşmaktadır. Beden sağlığı ve temizliği açısından bu maddenin dil temizleme aletiyle nazikçe atılması gerekir. Dil temizleme aletinin bulunmadığı durumlarda bu iş kenarları çok keskin olmayan bir kaşıkla da yapılabilir. 23