GÜNÜMÜZDE KALP SAĞLI LIĞI Prof. Dr. Dilek Ural Kocaeli Üniversitesi Tıp T p Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı
XX. YÜZYILY
20. YY Sonunda Doğumdan İtibaren Beklenen Yaşam am SüresiS Kaynak: Healthy People 2010
1990 lar ların n Başı şında Beklenen Yaşam am SüresiS Kaynak:Philippe Rekacewicz, World Development
Türkiye de Yaşam am SüresiS Kaynak: www.eolc-observatory.net/global analysis/turkey
! DAHA UZUN YAŞIYORUZ!!!
NEDEN DAHA UZUN YAŞIYORUZ?
1900 lerde Ölüm m Nedenleri Zatürre Tüberküloz İshaller KALP H. Karaciğer H. Yaralanma Kanser Yaşlılık Difteri 4,2 3,7 2,9 2,3 5,2 6,2 8,3 11,8 11,3 0 2 4 6 8 10 12 14
1997 lerde Ölüm m Nedenleri Zatürre/Grip Böbrek H. İntihar KALP H. Felç Karaciğer H. Kazalar Kanser KOAH Şeker H. 3,7 1,1 1,3 1,1 4,1 4,7 2,7 6,9 23,3 31,4 0 5 10 15 20 25 30 35
Azalan Hastalıklar Çocuk ölümleri İnfeksiyon hastalıklar kları
ORTA YAŞA A ULAŞAN AN KİŞİK İŞİLERİN SAYISINDA ARTMA
!!! Tüm m Dünyada D Kalp Damar!!! Hastalıklar klarının n Artışı UYGARLAŞMA
Uygarlaşman manın n Topluma Getirdikleri SİGARA FİZİK AKTİVİTE AZALMASI ŞEHİRLEŞME AŞIRI VE YAĞLI BESLENME PSİKOSOSYAL STRES
Uygarlaşman manın n Sağlık k Sistemine Getirdikleri ŞİŞMANLIK YÜKSEK TANSİYON ŞEKER HASTALIĞI KAN YAĞLARI
Şehir Ortamda Yaşayanlar ayanların Dünyadaki Oranı Bölge 1970 1994 2025 Dünya 36.6 44.8 61.1 Gelişmiş ülkeler Geçiş ekonomileri Gelişmekte olan ülkeler 67.5 74.4 84.0 25.1 37.0 57.0 12.6 21.9 43.5
Türkiye de başlıca ölüm nedeni nedir? A. Kanser B. Yeni doğan ve bebek ölümleri C. Kalp hastalıkları D. İnfeksiyonlar E. Trafik kazaları
Kaynak: http://www.saglik.gov.tr; Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkililik (UHY-ME) Çalışması Sonuç Raporu, 2005
Kaynak: http://www.saglik.gov.tr; Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet Etkililik (UHY-ME) Çalışması Sonuç Raporu, 2005 Türkiye de Ulusal Düzeyde D Ölüme Yol Açan İlk 10 Hastalığı ığın n % Dağı ğılımı İnflamatuar Kalp Hastalıkları Trafik Kazaları Diyabetes Mellitus Trakea, Bronş ve Akciğer Kanseri Hipertansif Kalp Hastalıkları Alt Solunum Yolu İnfeksiyonları Perinatal Nedenler Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı 1,9 2 2,2 2,7 3 4,2 5,8 5,8 Serebrovasküler Hastalıklar 15 İskemik Kalp Hastalığı 21,7 0 5 10 15 20 25
Ülkemizde kaç kişi i koroner kalp hastasıdır? A. 250,000 kişi B. 500,000 kişi C. 1,000,000 kişi D. 1,500,000 kişi E. 2,000,000 kişi
TEKHARF Çalışması Ülkemizde Koroner Kalp Hastalığı Yılda ölenler dışında net 140,000 yeni olgu eklenmektedir!
Koroner Kalp Hastalığı ığının n Yaşa Göre Dağı ğılımı Binde 300 250 200 150 100 115 192 254 50 0 11 21 30-39 40-49 50-59 60-69 70+ Yaş dilimi 33 yaş üzerinde koroner kalp hastalığı sıklığı binde 100 e denk gelmektedir.
Koroner kalp hastalığı nedir? Kalbi besleyen damarların (koroner damarlar) iç kısmının ateroskleroz sonucunda daralması ve kalbe yeterli kan gitmemesi durumudur (iskemi).
Ateroskleroz Nedir? Kalp damarlarının içerisinde yağ (LDL kolesterol) başta olmak üzere çeşitli iltihap hücrelerinin ve bağ dokusunun birikmesi ve damarın yapısını bozmasıdır.
Kalp krizi nedir? Kalp damarlarının ani oluşan bir pıhtı ile tam veya tama yakın tıkanması sonucunda o damarın beslediği kalp kasının hasarlanması (lezyon) veya ölümüdür (nekroz).
Kalp Krizi
Kalp Krizi
Bir kişi koroner arter hastası olduğunu nasıl anlar?
Kararlı angina pektoris (göğüs s ağrısı) a Eforla gelen Retrosternal Durup dinlenmekle veya Dil altı Isordil almakla 30 sn-20 dk da geçen Sıkıştırıcı ağrı
Kalp krizi Süre >30 dk Beni hastaneye götürün Dilaltı nitratla düzelmez. Terleme Ölüm korkusu Nefes darlığı
Kalp Krizi Diyabetikler ve yaşlılar: Nefes darlığı Bayılma Kalp yetersizliği Kusma Karın ağrısı Felç
Koroner arter hastalığı nasıl teşhis edilir?
Koroner Kalp Hastalığı Teşhis Yöntemleri Elektrokardiyografi (EKG) Efor Testi Miyokard perfüzyon sintigrafisi Çok kesitli bilgisayarlı tomografi Manyetik rezonans görüntg ntüleme
Tanı Yöntemleri I: Elektrokardiyografi (EKG) 40 yaşın üzerinde hekime başvuran her hastada EKG görülmelidir! Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi - ELEKTROKARDİYOGRAFİ LABORATUARI
Tanı Yöntemleri II: Efor Testi Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi - EFOR TESTİ LABORATUARI
Tanı Yöntemleri III: Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi NÜKLEER TIP LABORATUARI
Tanı Yöntemleri III: Miyokard Perfüzyon Sintigrafisi NÜKLEER TIP LABORATUARI
Tanı Yöntemleri III: Çok kesitli (multislice( multislice) ) BT RADYOLOJİ LABORATUARI
Tanı Yöntemleri IV: Manyetik Rezonans GörüntG ntüleme RADYOLOJİ LABORATUARI
Koroner anjiyografi nedir?
Koroner Anjiyografi
Hastanın n Hazırlanmas rlanması KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Koroner Anjiyografi İşlemi
Koroner Anjiyografi KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Koroner Anjiyografi Laboratuarı KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Koroner Anjiyografi KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Koroner arter hastalığı nasıl tedavi edilir?
Medikal Tedavi A- Aspirin ve ağrı tedavisi B- Betabloker ve kan basıncı tedavisi C- Kolesterol düşürücü tedavi ve cıgara kesilmesi D- ADE-İ ve diyabetin kontrolü
Girişimsel imsel Tedavi Perkütan Transluminal Koroner Anjiyoplasti (ciltten girerek damarın içerisinden kalp damarını tamir etmek, PTCA) Koroner Arter By-pass Cerrahisi (CABG)
Perkütan Koroner Balon Anjiyoplasti (PTCA)
Koroner Stent
Koroner Anjiyoplasti KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Koroner Anjiyoplasti KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Koroner Arter By-pass Cerrahisi
Koroner arter hastalığının sonuçları nelerdir?
Koroner Kalp Hastalığı Kalp krizi Kalp yetersizliği Ani ölüm
Kalp krizi düşündüren şikayetlerim olursa ne yapayım?
Kalp Krizinde Ne Yapalım?
Kalp Krizi Nasıl l Tedavi Edilir? Genel önlemler (damar yolu açılması, aspirin, nitrat, vd.) Tıkalı damarın açılması
Kalp Krizi Nedeni ile Ölme 30 25 20 Yüzde 15 10 5 0 1950 1960 1990
İlk saatlerdeki en tehlikeli olay: Ventrikül Fibrilasyonu Başlıca ANİ ÖLÜM nedeni!!
Koroner Bakım Üniteleri: (1960) %30 %15 mortalite
Medikal Tedavi Aspirin 300 mg çiğneyecek. Damar açıcı tedavi: Doku plazminojen aktivatörü (t-pa) Kolesterol ve kan basıncı düşürücü tedavi Trombolitik Tedavi: (1980) %15 %5 mortalite
Acil Anjiyoplasti KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Acil Anjiyoplasti KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - İNVAZİF KARDİYOLOJİ LABORATUARI
Koroner Kalp Hastalığı Kalp krizi Kalp yetersizliği Ani ölüm
Kalp Yetersizliği Belirtileri Nelerdir?
Kalp Yetersizliği i Nasıl l Teşhis Edilir? Fizik muayene Akciğer filmi Elektrokardiyografi (EKG) Ekokardiyografi
Ekokardiyografi KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - EKOKARDİYOGRAFİ LABORATUARI
Kalp Kasılmas lması KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - EKOKARDİYOGRAFİ LABORATUARI
Kalpte Kan Akımlar mları KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - EKOKARDİYOGRAFİ LABORATUARI
Kalp Yetersizliği KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP F. - EKOKARDİYOGRAFİ LABORATUARI
Kalp Yetersizliği i Nasıl l Tedavi Edilir? Su ve tuz kısıtlaması İlaç tedavisi (idrar söktürücü, kalp kasılma gücünü artırıcı, vd.) Rehabilitasyon Cihaz tedavileri Kalp nakli
Kalp Yetersizliğinde inde Cihazlar NORMAL KALP KASILMASI KALP YETERSİZLİĞİ
Kalp Yetersizliği i Tedavisi
Kalp Yetersizliğinde inde Cihazlar KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ -ARİTMİ/ELEKTROFİZYOLOJİ LABORATUARI
Koroner Kalp Hastalığı Kalp krizi Kalp yetersizliği Ani ölüm
Ani Ölümün n Başlıca Nedeni Ventrikül Fibrilasyonu
Kardiyopulmoner Ressüsitasyon sitasyon
Canlandırma EğitimiE
İlk dakikalarda yapılması gereken
Elektrofizyolojik Çalışma KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ -ARİTMİ/ELEKTROFİZYOLOJİ LABORATUARI
Ani Ölüm m Nasıl l Tedavi Edilir?
HASTALIĞI TEDAVİ ETMEK BAŞARI MIDIR?
İlk Çin Tıp Metni Kötü hekim belirgin hastalığı tedavi eder. Sıradan hekim hastalığı klinik olaydan önce tedavi eder. İyi hekim hastalığı önler. Huang Dee: Nai-Ching. MÖ 2600
Sıradan hekim hastalığı klinik olaydan önce tedavi eder. Yüksek Riskli Bireyler
Kimler kalp krizi geçirebilir?
INTERHEART Risk Faktörü Kontrol (%) Olgu (%) ApoB/ApoA (5/1) 20.0 33.5 Aktif sigara içimi 26.8 45.2 Diyabet 7.5 18.5 Hipertansiyon 21.9 39.0 Göbeklilik 33.3 46.3 Psikososyal stres - - Az meyve-sebze tüketimi 42.4 35.8 Egzersiz eksikliği 19.3 14.3 Alkol kullanımı 24.5 24.0
1) ApoB/ApoA1 Oranı
LDL (Kötü Kolesterol)/HDL (İyi( Kolesterol)
LDL (Kötü Kolesterol)/HDL (İyi( Kolesterol)
LDL (Kötü Kolesterol)/HDL (İyi( Kolesterol)
Riskli Kişiler iler KİŞİLER Koroner kalp hastalığı Diyabetes mellitus Diğer damar hastalıklar kları Hipertansifler 2 2 risk faktörü olanlar Ek risk faktörü olmayanlar LDL >100 mg/dl >130 mg/dl >160 mg/dl
2) Sigara 10 8 6 4 2 0 Hiç 1-5 6-10 11-15 16-20 21-25 26-30 31-40 41+
65 60 55 50 45 40 Kalp Krizi Geçirme Yaşı 63 59 60 60 51 54 63 57 Japonya Çin Avrupa K. Amerika G. Amerika Avustralya Orta Doğu Afrika
Dünyada Sigaradan Ölümler 2000-2025 2025-2050 2050-2100 150 Milyon 300 Milyon >500 Milyon 21. Yy sonunda 1,000 Milyon
Sigara BıraktB raktırma rma Polikliniği KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ -GÖĞÜS H./ SİGARA BIRAKTIRMA POLİKLİNİĞİ
3) Şeker Hastalığı 50 40 30 20 24 36 41 35 32 32 10 0 IDDM-NIDDM Boz. OGTT Normal Hastane 12 ay sonra
Şeker Hastaları Kan basıncı <130/80 mmhg LDL-kolesterol <100 mg/dl (<70 mg/dl) Sigara asla kullanılmamalıdır.
4) Yüksek Y Kan Basınc ncı
Hipertansiyon KB Sınıflaması Sistolik (mmhg) Diyastolik (mmhg) Normal <120 ve <0 Prehipertansiyon 120-139 veya 80-89 Evre 1 hipertansiyon Evre 2 hipertansiyon 140-159 veya 90-99 >160 veya >100
Hipertansiyon Tedavisi KB Sınıflaması Zorunlu endikasyon yoksa Zorunlu endikasyon varsa Prehipertansiyon Yaşam tarzı değişimi YTD + Uygun ilaç Evre 1 hipertansiyon Yaşam tarzı değişimi + İlaç tedavisi YTD + Uygun ilaç Gerekirse uygun kombinasyon Evre 2 hipertansiyon Yaşam tarzı değişimi + İlaç tedavisi (en az 2 adet) YTD + Uygun ilaç Gerekirse uygun kombinasyon
5) Şişmanlık k ve Karın Çevresi Fazlalığı
6) Psikososyal Faktörler
İyi hekim hastalığı önler. %80
Sigaranın Önlenmesi Sigara bıraktırma merkezleri Toplu yaşanan mekanlarda sigara yasağı Çocuklara sigara satma yasağı Sağlık eğitimi Ulusal Politikalar: Vergi, reklam yasağı, cezalandırmalar Uluslararası mücadele
Şişmanlığın Önlenmesi
Şişmanlığın Önlenmesi Bireysel danışmanlık ve tedavi Araba kullanımını azaltma, yürüyüş ve bisiklete binmeyi artırma Yağlı yiyecek ve etlere yüksek vergi, meyve-sebzeyi ucuzlatma Spor alanlarının, yürüyüş alanlarının, toplu yaşam alanlarının artırılması, Okullarda spor aktivitelerinin artırılması
Meyve-Sebze Yeme
Egzersiz
Yaşam am Tarzı
Kocaeli Üniversitesi Kardiyoloji Ailesi 2 Profesör, r, 4 Doçent, 4 Yardımc mcı Doçent, 16 asistan Kalp Damar Cerrahisi, Pediatrik Kardiyoloji, Radyoloji AD, Nükleer N TıpT