diyalog 2002 ERP nin ABC si 1 ERP nin A B C si Hazõrlayan : Cengiz Pak diyalog Bilgisayar Üretim Sistemleri Yazõlõm ve Danõşmanlõk Ltd. Şti. Büyükdere Caddesi No : 48 / 4 Mecidiyeköy İstanbul URL : www.diyalog.com Öneri ve eleştirileriniz için : cengiz@diyalog.com
diyalog 2002 ERP nin ABC si 2 ERP nedir? ERP (Enterprise Resource Planning) kõsaltmasõndaki en önemli harf E harfidir, geri kalanõnõ şimdilik unutabilirsiniz. ERP nin en önemli özelliği, firmanõn bütün departman ve fonksiyonlarõnõ tek bir sistem içinde birleştirmeye çalõşmasõdõr. İhtiyaç ve beklentileri birbirinden farklõ olan çok sayõda bölümün aynõ bilgisayar sistemi içinde bir araya getirilmesi ve aynõ bilgi tabanõnõ paylaşmasõ güç ancak çok faydalõdõr. Bu entegrasyon yaklaşõmõ olağanüstü tasarruflar sağlamasõnõn yanõnda çalõşma hõzõnõ da arttõracaktõr. Diğer yandan bölümler arasõ entegrasyon işletme içinde dolaşan bilginin kalitesini de yükseltir. Kaliteli bilginin hõzlõ dolaşõmõ sağlandõğõnda ise verilecek kararlar daha gerçekçi ve doğru olacaktõr.
diyalog 2002 ERP nin ABC si 3 ERP, bir şirketin iş performansõnõ nasõl arttõrõr? Buradaki anahtar nokta entegrasyon ve onun sağladõğõ imkanlardõr. Örneğin sipariş girişi esnasõnda depo mevcudu üretilmekte olanlar - müşteriye ait finansal bilgiler bir arada göründüğünde, satõş bölümünün müşteriye vereceği hizmet hem daha hõzlõ hem daha kaliteli olacaktõr. Bunun yanõnda çalõşanlarõn görev tanõmlarõ da değişmektedir. Böyle bir sistemde satõş temsilcisinin tek görevi siparişi bir kağõda yazmak değil, siparişi tümüyle değerlendirmektir. Bölümler arasõ bilgi akõşõnõn hõzlanmasõ ile firmanõn genel çalõşma hõzõ artar, gün ve dönem içindeki rapor ve analiz imkanlarõ zenginleşir. Entegrasyonu sağlamak söylendiği kadar kolay gerçekleşmez. Sistem içinde yer alan herkesin doğru zamanda doğru bilgiyi aktarmasõ gerekir. ERP sisteminin en iyi yanlarõndan biri oluşan aksiliğin anõnda herkes tarafõndan görünebilmesidir, bu sayede hatanõn fazla zaman geçmeden düzeltilmesi sağlanmõş olur.,
diyalog 2002 ERP nin ABC si 4 Bir ERP projesi ne kadar sürer? Toplam süre, ERP projenizin kapsamõna, şirketinizin büyüklüğüne ve bugünkü iş yapma pratiklerine göre değişse de kõsa değildir. ERP sisteminin kuruluşu için konuşulan süreler 1ay ile 3 yõl arasõnda değişebilir. Kõsa süre içinde ERP sistemini kurduğunu söyleyen firmalar sizi yanõltmamalõ, yapõlan işi dinlemelisiniz. Örneğin küçük bir firmada belirli bir kõsõmda çalõşacak bir uygulama olabilir veya firma sadece finansal modülleri kullanõyor olabilir (bu durumda ERP yazõlõmõ pahalõ bir muhasebe programõndan başka bir şey değildir) veya uygulayan firma o kadar mükemmel bir iş düzenine sahiptir ki zaten ERP kullanmaya bile ihtiyacõ yoktur. ERP uygulamasõ ile beraber iş yapma şekliniz de değişecektir ve değişim kolay değildir; bu nedenle proje uzun sürebilir. Önemli olan ne kadar süreceği değildir, çünkü ERP uygulamasõ firmanõzõn iyileştirme çalõşmalarõnõn bir parçasõ olmalõdõr, iyileştirme çalõşmalarõ hiç bitmez. Asõl önemlisi bu çalõşmayõ niçin yaptõğõnõzõ iyi anlamanõz, hedefe odaklanmanõz ve işinizi geliştirmenizdir.
diyalog 2002 ERP nin ABC si 5 ERP projeleri nasõl hayata geçirilir? Bunun için en çok kullanõlan 3 yol vardõr. Big Bang Bu yaklaşõmda gereken ön hazõrlõktan sonra sistem bir anda değiştirilir. Bu yaklaşõmõn riski herkesin bir anda yepyeni bir yazõlõm ve iş yapma biçimi ile karşõ karşõya kalmasõdõr. Firmanõn çapõ büyük veya hedeflenen entegrasyon çok geniş ise pek önerilmez. Kademeli Geçiş Bu yaklaşõm çok sayõda işletmeye sahip olan bir grubun tek bir biriminde veya sõnõrlõ bir uygulama alanõndan başlamak olarak değerlendirilmelidir. Çok sayõda tesis veya işletmesi olan bir grup en istekli ve hazõr birimle çalõşmaya başlayabilir. Olabilecek herhangi bir aksilik merkez sistemi çok fazla etkilemeyeceği için fazla riski yoktur; ancak toplam geçiş süreci çok uzayabilir. Bu yöntemin diğer bir uygulanõş şekli ise bir şirketin belirli bir noktasõndan başlamaktõr. Bu yöntemde amaç yazõlõmõ hõzla devreye almaktõr. Uygulama başladõktan sonra ise geliştirme ve iyileştirme devam edebilir. Bu yöntemin problemi ise resmin tamamõ görülmeden çalõşmaya başlamaktõr. Yeni Sistem Kurulu olan bilgisayar sistemi firmanõn tüm alanlarõnõ kapsamõyor veya zaten çok yetersiz ise yeni sistem yaklaşõmõ kolaylõkla uygulanabilir. Prensip olarak satõn alõnan yazõlõmõn sõnõrlarõ zorlanmadan uygulama başlar ve uzun bir süre devam eder. Firma uygulama tecrübesini arttõrdõkça uygulamasõnõ detaylandõrõr.
diyalog 2002 ERP nin ABC si 6 ERP ile E-Business E arasõndaki ilişki nedir? ERP her ne kadar çok geniş bir alanda entegrasyonu hedeflese de içe dönük bir çalõşmadõr. Gelişen haberleşme olanaklarõ ise firmalara hem yeni imkanlar sunmakta hem de yeni zorluklar yaratmaktadõr. E-Business uygulamalarõnõn tümü bilginin hõzlõ değişimi ve ulaştõrõlmasõ prensibine dayanmaktadõr. Örneğin bir müşteriniz internet üzerinden sipariş verirken hesap durumuna bakmak isteyebilir (son durumu gösteriyor olmanõz gerekiyor), sipariş ettiği ürünün mevcut olup olmadõğõnõ öğrenmek isteyebilir (o andaki stoğu iletmeniz gerekiyor). Daha sonra ise siparişinin hangi aşamada olduğunu öğrenmek isteyebilir. Bütün bunlarõn olabilmesi için firma içi entegrasyonun tamamlanmõş olmasõ gerekir. Bundan dolayõ ERP çalõşmasõnda yol almõş firmalarõn E-Business uygulamalarõna geçişi hõzlõ olacaktõr. Şu anda bu entegrasyona sahip olmayan firmalarõn işi ise giderek zorlaşmaktadõr. Kendi iç entegrasyonlarõnõ tamamlayamadõklarõ sürece E-Business uygulamalarõnda da ilerlemeleri çok mümkün değildir.
diyalog 2002 ERP nin ABC si 7 ERP ile MRP-II arasõnda nasõl bir ilişki vardõr? Bu yazõmõza başlarken ERP kõsaltmasõnõn içindeki RP harflerini unutun demiştik, şimdi tekrar hatõrlayabilirsiniz. MRP-II (Manufacturing Resource Planning) üretim yapan bir şirketin malzeme-tezgah-para-insan gibi kaynaklarõnõn eş güdüm içinde kullanõlmasõnõ sağlamak için geliştirilmiş bir yöntemdir. Üretim ve envanter planlama dünyasõnda en çok tercih edilen yöntem olan MRP-II doğal olarak bir ERP uygulamasõ içinde çok önemli bir yer alõr. ERP nin üretim yapan bir firmada uygulanmasõ halinde stok-sipariş-imalat-satõnalma gibi planlanmasõ gereken eylemler genellikle MRP-II metodolojisi ile düzenlenir. Ancak uzunca bir süre hangisinin daha iyi olduğu gereksiz yere tartõşõlmõştõr. MRP-II de kendi içinde bir entegrasyon yöntemidir ve izlenen yol ERP çalõşmasõ ile tamamen aynõdõr. Ancak tanõmõ itibarõ ile MRP-II metodolojisi daha çok üretim yapan işletmelerde kullanõldõğõ için hatalõ olarak 2 farklõ yöntem varmõş gibi algõlanõr. Üretim yapan firmalarda genelde izlenen sõra aşağõdaki gibidir. Bu süreç boyunca, hazõr olundukça SCM, CRM, MES, FCP gibi uygulamalar da sisteme ekleniyor olabilir. MRP MRP-II ERP E-Business