Enerji Sektörü Yatırımlarında İklim Risklerinin Yönetimi Enerji Sektöründe İklim Değişikliği ve Risk Yönetimi Çalıştayı (Türkiye) Mövenpick Hotel, Ankara 28 Nisan 2015 Dr. Craig Davies Senior Manager, Climate Change Adaptation European Bank for Reconstruction & Development
Sunum Planı EBRD ve iklim değişikliği Gelişmekte olan ekonomilerde Su Enerji ilişkisi İklim riskleri ve yatırım değerlendirmesi: EBRD hidroenerji örnek durum çalışmaları İklim riskleri ve termal enerji üretimi
EBRD yatırım faaliyetleri A B Orta Avrupa dan Orta Asya ya 35 ülkede piyasa ekonomisine geçiş desteği EBRD, 2011 den bu yana Mısır, Fas, Tunus, Ürdün, Kıbrıs ve Yunanistan ı da faaliyet bölgelerine ekledi 30 milyar Avro luk sermaye tabanı ile 65 ülke ve 2 hükümetlerarası kuruma aittir 2014 yılında 8,9 milyar Avro luk hacim ile 377 finansal faaliyet gerçekleştirilmiştir GÜVENİLİR BANKACILIK & ÖZEL SEKTÖRE DESTEK GEÇİŞ ETKİSİ & ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK MARJİNAL FAYDA 17 th September, 2014 3
Enerji EBRD için öncelikli alanlardan biridir Enerji %19 Güç ve Enerji, Doğal Kaynaklar Finansal Kurumlar %32 Krediler, Özsermaye, Küçük İşletme Finansmanı, Sigorta ve Finans Hizmetleri Altyapı %23 Belediye ve Çevre Altyapısı, Ulaşım Kurumsal %26 Üretim ve Hizmet Sektörü, Ziraat, Sermaye Fonları, Taşınmazlar ve Turizm, Bilişim ve İletişim Teknolojileri
EBRD 2014 yılında iklim değişikliği ile mücadele için 3 milyar EUR ayırdı 170 milyon EUR iklim değişikliği adaptasyon fonuna ayrıldı 670 milyon Avro luk yatırım, iklim değişikliğine dayanıklı hale getirildi 26 iklim değişikliği adaptasyon yatırımı: 10 sektör: Su Kaynakları & Atıksu, Bölgesel Isıtma, Hidroenerji, Gıda Üretimi, Endüstriyel Su Verimliliği, Madencilik, Petrol & Doğalgaz, Liman & Taşımacılık, Kentsel İyileştirmeler 14 ülke: Bosna Hersek, Hırvatistan, Mısır, Gürcistan, Ürdün, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Moğolistan, Fas, Polonya, Romanya, Tacikistan, Türkiye
Gelişmekte olan ülkelerde artan nüfus ve tüketim
Gelişmekte olan ekonomilerin enerji ihtiyacı hızla artmaktadır Kaynaklara Göre Toplam Nihai Tüketim, 1973-2008 Petrol Doğalgaz Kömür Yakılabilir Yenilenebilir Kaynaklar ve Atıklar Jeotermal Güneş * Elektrik Isı * * İhmal edilebilir
Gelişmekte olan ekonomilerde artan su sıkıntısı Türkiye de 1960 larda 4.000 m 3 olan kişi başına düşen su miktarı, günümüzde 1.500 m 3 seviyelerine düşmüştür.
Enerji-su ilişkisi:çin de kömür ve su mevcudiyeti üzerine örnek durum çalışması
Su Kıtlığı: İklim değişikliği önemli bir risk faktörü IPPC tahminleri düşük bir belirsizlik ile, Avrupa nın bir çok ülkesinde su stresinin artacağını işaret etmektedir Source: IPPC 5th Assessment Report (2014)
Uluslararası ilgi artıyor Dünya Enerji Konseyi: Dayanıklı Enerji Altyapısı Finansman Programı (2015 de başlatıldı) IEA iklim değişikliğine dirençli enerji sektörü çalışma kolu: İklim-Enerji Güvenliği İlişkisi Forumu (Kasım 2014)
EBRD ve diğer finansal kurumlar için söz konusu sorunlar Enerji sektöründe uygulanabilirliğinden emin olmak için, İklim risklerinin olası sonuçlarını anlamak gerekir Yatırımlar, teknoloji & uygulamaları tanıtmak ve/veya iyileştirmek için olanak sağlamalıdır Zorluk: Yatırım değerlendirmelerinde güçlü iklim değişikliği analizleri kullanılmalıdır
EBRD örnek durum çalışmaları: Hidroenerji faaliyetlerinde iklimsel uyum
Orta Asya hidroenerjisi yüksek iklimsel risklere maruz kalmaktadır Buzul hidrolojisi iklim değişkenliklerine ve değişikliğine karşı son derece hassastır.
Qairokkum HES (Tacikistan) Ölçülen/temsili akışlar 1957-2074
Qairokkum HES (Tacikistan) Modellenen enerji üretimi 2015-2050
Qairokkum HES: İklim değişikliği senaryoları, yatırım değerlendirmesi ve teknoloji seçimini etkilemiştir Net şimdiki değer( million) HydroScenario Regression Model REG Snowmelt Runoff Model SRM Watershed Bal. Model WBM 6 N - 170 MW Alternative 7 N - 210 MW 4 N 2 O - 150 MW central 177 143 177 hot-dry 171 137 171 warm-wet 171 137 171 central 170 136 169 hot-dry 163 129 165 warm-wet 168 134 168 central 157 122 161 hot-dry 83 48 93 warm-wet 212 183 199 Hydro Scenario Regression Model REG Snowmelt Runoff Model SRM Watershed Bal. Model WBM 6 N - 170 MW Alternative 7 N - 210 MW 4 N 2 O - 150 MW central 0.0-33.7-0.3 hot-dry 0.0-34.1-0.2 warm-wet -0.4-34.5 0.0 central 0.0-34.1-0.6 hot-dry -2.2-36.5 0.0 warm-wet -0.5-34.7 0.0 central -4.0-38.6 0.0 hot-dry -10.9-45.5 0.0 warm-wet 0.0-29.1-12.5 Minimum Regret -10.9-45.5-12.5 Olası iklim değişikliği senaryolarında en yüksek ekonomik faydayı sağlayacak tribün iyileştirmelerini belirlemek amacıyla min-max analiz yöntemi kullanılmıştır
EBRD sınırlarındaki diğer bölgelerin Bölgesel ölçek Çalışılan bölgede geçmiş hidroiklim trend analizi İklim değişikliği senaryoları (2050s) kapsanması Havza ölçeği Hidrolojik değerlendirme İklim değişikliğinin yüzeysel akış miktarı ve akarsu rejimine etkisi
Örnek Durum Çalışması: Morava Havzası(I) Arnavutluk Bulgaristan Kosova Makedonya Sırbistan 19
Örnek Durum Çalışması: Morava Havzası(II) 20
Örnek Durum Çalışması: Morava Havzası(III) Enerji üretimine öngörülen iklim değişikliği etkileri Interkomerc-Energo (SRB), Morava nehir havzası Yıllık enerji üretimi 2030 a kadar her yıl % 1.45 e kadar azalacak.
HES lerde iklim dayanıklılığı olanaklarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi Pompa depolama planı (pik enerji) Depolama planı mümkün olduğu yerde (saatlik, günlük, mevsimsel depolama) Azalan minimum akışla baş etmek için tribün seçimi İlave küçük tribün ünitesi kurulumu Hidro-pik (kesikli üretim) Savak kapasitesi revizyonu Toprak kayması/kaya düşmesi değerlendirmesi
Bir sonraki ufuk : İklim değişikliğine dayanıklı termal enerji üretimi
İlginiz için teşekkürler! Dr Craig Davies Senior Manager, Climate Change Adaptation Energy Efficiency & Climate Change Team European Bank for Reconstruction & Development daviesc@ebrd.com