Bakanlar Kurulu Sunumu

Benzer belgeler
Ekonomik Görünüm ve Para Politikaları

BAKANLAR KURULU SUNUMU

Plan ve Bütçe Komisyonu Sunumu

Türkiye İhracatçılar Meclisi Yönetim Kurulu Sunumu

AB Krizi ve TCMB Para Politikası

PARA POLİTİKALARI. Erdem Başçı Başkan. 24 Eylül 2013 Denizli Sanayi Odası ve Denizli Ticaret Odası

2015 Yılında Para ve Kur Politikası. Erdem BAŞÇI Başkan. 10 Aralık 2014 Ankara

Bakanlar Kurulu Sunumu

Temel Ekonomik Gelişmeler

Temel Ekonomik Gelişmeler

Temel Ekonomik Gelişmeler

İKTİSADİ GÖRÜNÜM VE PARA POLİTİKASI. 25 Mayıs 2016 Ankara

Temel Ekonomik Gelişmeler

İKTİSADİ GÖRÜNÜM VE PARA POLİTİKASI. 23 Aralık 2015 Ankara

İKTİSADİ GÖRÜNÜM VE PARA POLİTİKASI. 24 Şubat 2016 Ankara

Ekonomik Gelişmeler Erdem Başçı Başkan 11 Mart 2015 Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Ankara

Bakanlar Kurulu Sunumu

EKONOMİK GÖRÜNÜM Bursa Ticaret ve Sanayi Odası

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU SUNUMU

Plan ve Bütçe Komisyonu Sunumu

TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ SUNUMU

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

İKTİSADİ GÖRÜNÜM VE PARA POLİTİKASI. 23 Eylül 2015 Ankara

TÜRKİYE EKONOMİSİ NDE GÜNCEL EĞİLİMLER VE GENEL GÖRÜNÜM

II. Ulusal Ekonomik Görünüm 2

Türkiye Bankalar Birliği Sunumu

24 Haziran 2016 Ankara

Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği Sunumu

2016 Ocak Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı. Erdem BAŞÇI Başkan. 26 Ocak 2016 Ankara

2015 Nisan Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı. Erdem BAŞÇI Başkan. 30 Nisan 2015 İstanbul

FİYAT İSTİKRARI VE GIDA GÜVENLİĞİ

Enflasyon Gelişmeleri ve Para Politikası

Ekonomi Bülteni. 22 Mayıs 2017, Sayı: 21. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4.

TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER - BÜYÜME

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

Ekonomide Değişim. 15. ÇözümOrtaklığı Platformu. 15 Aralık

2. Uluslararası Ekonomik Gelişmeler

Reel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

Büyüme Rakamları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Tablo 1. En hızlı daralan ve büyüyen ekonomiler 'da En Hızlı Daralan İlk 10 Ekonomi

TÜRKĐYE CUMHURĐYET MERKEZ BANKASI

Para Politikaları ve Finansal İstikrar

Küresel Krizden Sonrası Reel ve Mali. Sumru Altuğ Koç Üniversitesi, CEPR ve EAF 14 Mayıs 2010

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4.

EKONOMİK GÖRÜNÜM MEHMET ÖZÇELİK

HALI SEKTÖRÜ. Nisan Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

2016 Temmuz Enflasyon Raporu Bilgilendirme Toplantısı. Murat ÇETİNKAYA Başkan. 26 Temmuz 2016 Ankara

Endişeye mahal yok (mu?)

A.ERDAL SARGUTAN EK TABLOLAR. Ek 1. Ek 1: Ek Tablolar 3123

Dünya Ekonomik Görünüm Raporu (WEO) Yüksek Borç ve Yavaş Büyüme ile Başa Çıkmak Ekim 2012

1. Uluslararası Gelişmeler. 1.1 Küresel Büyüme

5.21% -11.0% 25.2% 10.8% % Eylül 18 Ağustos 18 Eylül 18 Ekim 18 AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ ÖZET GÖSTERGELER. Piyasalar

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

UNCTAD DÜNYA YATIRIM RAPORU 2015 LANSMANI 24 HAZİRAN 2015 İSTANBUL

TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (NİSAN 2015)

HALI SEKTÖRÜ. Mayıs Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

DÜNYA PLASTİK SEKTÖR RAPORU PAGEV

Ekonomik Ticari Gelişmeler

SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI

2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ

HAFTALIK RAPOR 17 Eylül 2018

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

PAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı

İDARE MERKEZİ ANKARA, 27 Ocak 2015

2012 SINAVLARI İÇİN GÜNCEL EKONOMİ ÇALIŞMA SORULARI. (40 Test Sorusu)

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU

Ekonomi Bülteni. 14 Aralık 2015, Sayı: 39. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

2. Uluslararası Ekonomik Gelişmeler

TÜRKİYE DE ENFLASYON VE PARA POLİTİKASI

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI

Ekonomi Bülteni. 8 Mayıs 2017, Sayı: 19. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 27 Şubat 2018

Dünyada ve Türkiye de Enflasyon

Ekonomi Bülteni. 5 Haziran 2017, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

PARA POLİTİKASI ve ENFLASYON GÖRÜNÜMÜ. Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü

Pazar AVRUPA TİCARİ ARAÇ SEKTÖR ANALİZİ. 21 Mayıs 2018

tepav Küresel Kriz e Karşı ş TEPAV Politika Önerileri TBB İstanbul , 28 Nisan 2009

DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ

Ulusal Finans Sempozyumu Dr. İbrahim M. Turhan Başkan Yardımcısı

FİNANSAL RİSKLER & KORUNMA YÖNTEMLERİ

Ekonomi Bülteni. 20 Şubat 2017, Sayı: 8. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

MAKROEKONOMİ BÜLTENİ OCAK 2018

7. Orta Vadeli Öngörüler

KÜRESEL EKONOMİ GÜNDEMİ

HALI SEKTÖRÜ. Mart Ayı İhracat Bilgi Notu. TDH AR&GE ve Mevzuat Şb. İTKİB Genel Sekreterliği. Page 1

Reel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama

TÜ ROFED TÜRİ ZM BÜ LTENİ

AVRUPA BİRLİĞİNE ÜYE VE ADAY ÜLKELERDE TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER. (Kasım 2011) Ankara

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015

7,36% 5,1% 15,4% 10,1% 87,1 57,1 2,7 17,75% Mayıs 18 Nisan 18 Mayıs 18 Haziran 18

Ekonomi Bülteni. 17 Ekim 2016, Sayı: 40. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

HAFTALIK RAPOR 16 Ocak 2017

Mayıs. Sanayi sektörünün. Reel Kesimin Beklentileri İyileşti Tüketici Güveni Haziran da Zayıfladı. Kapasite Kullanımı Güçlenmeyi Sürdürdü

Transkript:

Bakanlar Kurulu Sunumu Erdem Başçı Başkan Haziran 214

Genel Değerlendirme Gayri Safi Yurt İçi Hasılanın büyüme hızı yüzde 4 e yakın seyretmektedir. Enflasyonda tepe noktanın Mayıs ayı verisinde gözleneceği, düşüşün Haziran ayı verisinden itibaren başlayacağı tahmin edilmektedir. Kredi büyüme hızı %15 seviyesine yaklaşmaktadır. Cari işlemler açığında iyileşmenin devam etmesi beklenmektedir. 2

Sunum Planı I. Büyüme ve İstihdam II. III. IV. Dış Denge Enflasyon Para Politikası 3

BÜYÜME VE İSTİHDAM 4

Küresel büyüme ılımlı seyretmektedir. Toplulaştırılmış Büyüme Oranları* (Yıllık Değişim, Yüzde) Gelişmiş Ülkelerde İşsizlik Oranları (Yüzde) 1 Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte Olan Ülkeler 14 ABD Euro Bölgesi İngiltere 8 12 6 1 4 8 2 6-2 4-4 2-6 Kaynak: Bloomberg, TCMB. *Toplulaştırma yapılırken ülkeler GSYİH değerlerine göre ağırlıklandırılmıştır. Son Veri: 214 1. Çeyrek. Kaynak: Bloomberg, TCMB. Son Veri: İngiltere için Şubat, Euro Bölgesi için Mart ve ABD için Nisan 214. 5

214 yılında da ılımlı seyretmeye devam etmesi beklenmektedir. Büyüme Tahminleri (Yüzde) 214 Dünya 2,9 Gelişmiş Ülkeler ABD 2,7 Euro Bölgesi 1,2 Almanya 1,9 Fransa,9 İtalya,6 İspanya 1, İngiltere 2,8 Japonya 1,3 Gelişmekte olan Ülkeler Asya-Pasifik* 6, Çin 7,3 Hindistan 5,4 Latin Amerika 2,1 Brezilya 1,7 Doğu Avrupa 1,5 Rusya,3 Kaynak: Mayıs 214 Consensus Forecasts. * Japonya hariç. 6

Türkiye de 213 yılı büyümesi yüzde 4 düzeyinde gerçekleşmiştir. 4.8 GSYiH* (Mevsimsellikten Arındırılmış) 4.75 4.7 4.65 4.6 4.55 4.5 4.45 4.4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Kaynak: TÜİK, TCMB. *Doğal Logaritma 7

Aşırı tüketim yapan ülkelerde yatırım oranları düşük düzeyde seyretmektedir. 6 213 Yılı Yatırım Oranları (Yatırım/GSYİH, Yüzde) 5 4 3 2 1 Kaynak: IMF WEO. 8

Ortalama Büyüme Aşırı tüketim yapan ülkelerde büyüme oranları daha düşüktür. Toplam Tüketim/GSYİH* ve Ortalama Büyüme** (Yüzde) 12 1 CN 8 y = -.1229x + 13.351 IN PE 6 4 2 MY KR RU TH CL CZ ID MX BR PL SA CO TR PH EG HU -2-4 5 55 6 65 7 75 8 85 9 Toplam Tüketim /GSYİH GR Kaynak: IMF e-library. *24 yılı itibarıyla cari fiyatlarla hesaplanan toplam tüketim (özel + kamu) harcamalarının GSYİH ye oranını göstermektedir. **24-213 yılları arası ortalama yıllık büyümeyi göstermektedir. 9

Türkiye de istihdam gelişmiş ülkelere kıyasla daha olumlu seyretmektedir. Küresel Finansal Kriz Sonrası İstihdam* (213, 27=1) 13 12 11 1 Avustralya Fransa Yunanistan İtalya ispanya İsviçre İngiltere Belçika Avusturya Kanada Almanya İrlanda Japonya İsveç Türkiye ABD Portekiz Fransa* Türkiye Avustralya İsviçre Kanada Almanya Avusturya İngiltere ABD İtalya 9 Portekiz İrlanda 8 İspanya Yunanistan 7 27 28 29 21 211 212 213 Kaynak: IMF. * Fransa için son gözlem 212 dir. 1

Yunanistan İspana İrlanda Portekiz ABD Japonya İtalya Fransa İngiltere İsveç Avustarya Belçika Kanada Almanya Kore İsviçre Avustralya Türkiye Macaristan Çek Cum. G. Afrika Rusya Polonya Tayland Mısır Peru Meksika Filipinler Brezilya Endonezya Malezya Şili Türkiye Kolombiya Son yıllarda Türkiye de diğer ülkelere göre daha güçlü bir istihdam artışı gözlenmiştir. 27-212 Yılları Ortalama Yıllık İstihdam Artış Oranları (Yüzde) Gelişmiş Ülkeler ve Türkiye Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye 4 4 3 2 3 1 2-1 1-2 -3-4 -1 Kaynak: IMF. Kaynak: IMF. 11

İstihdamdaki artış eğilimi 214 yılında da devam etmektedir. İstihdam (Mevsimsellikten Arındırılmış, Milyon Kişi) 28 27 26 25 24 23 22 21 2 19 18 Kaynak: TÜİK. Son Veri: Şubat 214 12

Kadın ve erkek işgücüne katılım oranları hızla artmaktadır. İşgücüne Katılım Oranı (İşgücü/15+ Nüfus, Mev. Arındırılmış) İşgücüne Katılım Oranları (İşgücü/15+ Nüfus, Mev. Arındırılmış) 51 Toplam 76 İşgücüne Katılım Oranı (Erkek) (%) İşgücüne Katılım Oranı (Kadın) (%) (sağ eksen) 33 5 74 31 49 72 29 48 7 27 47 46 68 25 45 66 23 44 64 21 Kaynak: TÜİK Son Veri: Şubat 214 Kaynak: TÜİK Son Veri: Şubat 214 13

İşgücüne yeni katılımlara rağmen işsizlik oranı küresel kriz öncesindeki seviyelere yakın seyretmektedir. İşsizlik Oranı (Mevsimsellikten Arındırılmış, Yüzde) 15 14 13 12 11 1 9 8 7 6 Kaynak: TÜİK. Son Veri: Şubat 214 14

Öncü göstergeler Euro Bölgesi ndeki toparlanmanın süreceğine işaret etmektedir. Euro Bölgesi İmalat Sanayi ve Hizmetler PMI Endeksi (Mevsimsellikten Arındırılmış) 65 İmalat Hizmetler 6 55 5 45 4 35 3 Kaynak: Markit. Son Veri: Mayıs 214 15

İhracatın büyümeyi ve dengelenmeyi desteklediği gözlemlenmektedir. 6 PMI İhracat Siparişleri (Mevsimsellikten Arındırılmış) 4 Yeni İhracat Siparişleri Beklentisi* (Mevsimsellikten Arındırılmış) 55 3 5 2 45 1 4 35-1 3-2 25-3 Kaynak: Markit. Son Veri: Nisan 214. Kaynak: TÜİK, TCMB. Son Veri: Mayıs 214. *İktisadi Yönelim Anketi: Gelecek üç ay için yeni ihracat siparişleri beklentiniz. (artacak-azalacak) 16

AB ülkelerindeki toparlanma ihracat artışına katkıda bulunmaktadır. 4 İhracat (Altın Hariç, Nominal, Yıllık Yüzde Değişim, 6 Aylık Hareketli Ortalama) 3 2 1-1 -2-3 Toplam İhracat AB 27'ye Yapılan İhracat -4-5 Kaynak: TÜİK. Son Veri: Nisan 214. 17

İhracat artışının önemli bir kısmı AB ülkelerinden kaynaklanmaktadır. Ticaret Ortaklarına İhracat (Mayıs 214 İtibarıyla Son 3 Aylık Toplam, Yıllık Değişim, Yüzde) 3 25 2 15 1 5-5 -1-15 İngiltere İspanya Almanya İtalya Irak Fransa ABD Rusya Kaynak: TİM, TCMB. Son Veri: Mayıs 214 18

AB-27 deki toparlanma ihracat pazar payına da yansımaktadır. İhracat Pazar Payı* (6 Aylık Hareketli Ortalama, Yüzde) 6 5 AB-27 4 3 Diğer Avrupa Kuzey Amerika Asya Orta Doğu ve Afrika 2 1 Kaynak: TÜİK. *Altın hariç. Son Veri: Nisan 214 19

TGA oranları düşük düzeylerde seyretmeye devam etmektedir. Toplam TGA Oranı (Yüzde) 7. 6.5 6. 5.5 5. 4.5 4. 3.5 3. 2.5 2. Kaynak: TCMB. Son Veri: 16 Mayıs 214 2

Karşılıksız çek oranları düşük düzeylerini korumaktadır. 12 1 Karşılıksız Çek Oranları* Karşılıksız Çek Dönüşüm Oranı (Adet) Karşılıksız Çek Dönüşüm Oranı (Tutar) 12 1 8 8 6 6 4 4 2 2 Kaynak: TCMB. *Karşılıksız çek dönüşüm oranları, takas odalarına ibraz edilen ve karşılıksız kalan çek adet ve tutarının toplam takasa ibraz edilen çek adet ve tutarı içindeki oranı. Son Veri: Nisan 214 21

Firmaların finansman giderlerinin toplam giderler içindeki payı azalmıştır. İmalat Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Toplam Giderlerinin Bileşenleri (Yüzde, 212) Finansman Giderleri (% 2,2) Diğer Giderler (% 3,1) Faaliyet Giderleri (% 8,5) 8. 7. 6. İmalat Sektöründe Firmaların Finansman Giderlerinin Toplam Net Satışlara Oranı (Yüzde) 7. 5.6 5. 4. 3.3 3.5 3.7 3. 2.9 2.6 2.7 Satılan Malların Maliyeti* (% 86,2) 2. 1. 1.8 2. 2.2. 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 Kaynak: TCMB, Sektör Bilançoları 21-212 * Satılan malların maliyeti = yerli ve ithal hammadde ve malzeme giderleri, elektrikdoğal gaz-su giderleri, işgücü giderleri Kaynak: TCMB, Sektör Bilançoları 22

DIŞ DENGE 23

Türkiye de tasarruf oranları düşüktür. 213 Yılı Tasarruf Oranları (Yatırım/GSYİH, Yüzde) 6 5 4 3 2 1 Kaynak: IMF WEO. 24

Türkiye de tasarruf oranlarının düşük olması cari açığın yüksek olmasına sebep olmaktadır. 8 213 Yılı Cari Denge Oranları (Cari Denge/GSYİH, Yüzde) 6 4 2-2 -4-6 -8-1 Kaynak: IMF WEO. 25

. Alınan önlemler sonucunda cari işlemler açığında iyileşmenin devam etmesi beklenmektedir. Cari İşlemler Dengesi (CİD) (12-Aylık Birikimli, % GSYİH) -2. Makroihtiyati Önlemler -4. -6. -8. -1. CİD/GSYİH CİD/GSYİH (Altın hariç) 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 Cari Açık (Milyar ABD Doları) Cari Açık/GSYİH (Yüzde) Kaynak: TCMB. 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213.6 7.6 14.2 21.4 31.8 37.8 4.4 12.2 45.4 75.1 48.5 65..3 2.5 3.6 4.5 6. 5.7 5.4 2. 6.2 9.7 6.2 7.9 Son Veri: Mart 214 26

Büyümenin 214 yılında daha dengeli bir şekilde sürmesi beklenmektedir. Nihai Yurt İçi Talep ve Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Mevsimsellikten Arındırılmış, 1998 Sabit Fiyatlarıyla) 33 31 29 GSYİH Nihai Yurt İçi Talep 27 25 23 21 19 17 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 Kaynak: TÜİK, TCMB. 27

Dengelenme süreci öngörüldüğü şekilde devam etmektedir. 14 İhracat ve İthalat Miktar Endeksleri (Altın Hariç, Mevsimsellikten Arındırılmış, 21=1, Çeyreklik) 13 İhracat (altın hariç) İthalat (altın hariç) 12 11 1 9 8 7 Kaynak: TÜİK, TCMB 28

İhracatın ithalatı karşılama oranındaki artış eğilimi sürmektedir. İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (12-Aylık Kayan Pencereler *, Yüzde) 74 72 7 68 66 64 Makroihtiyati Önlemler Dönem Ortalaması: 63,8 62 6 58 56 Karşılama Oranı (altın hariç) 54 Kaynak: TÜİK, TCMB. * 12-aylık birikimli ihracat /12-birikimli ithalat Son Veri: Mart 214 29

Kredi büyüme hızı %15 seviyesine yaklaşmaktadır. Tüketici Kredileri* ve Ticari Krediler (Yıllık Değişim, Yüzde) 6 5 Tüketici Kredileri Ticari Krediler (Kur Etkisinden Arındırılmış) 6 5 4 4 3 3 2 2 1 1-1 -1 Kaynak: TCMB. Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil, TGA Hariç) *Kredi kartları dahil. Son Veri: 23 Mayıs 214 3

Makroihtiyati tedbirler sonrasında bankacılık sektörü finansman ağırlığını tüketimden yatırım ve üretime kaydırmaktadır. Ticari Krediler (Kur Etkisinden Arındırılmış)/Tüketici Kredileri* 2 Makroihtiyati Önlemler 2 1.9 1.9 1.8 1.8 1.7 1.7 Kaynak: TCMB. Toplam bankacılık sektörü (Katılım bankaları dahil, TGA Hariç) *Kredi kartları dahil. Son Veri: 16 Mayıs 214 31

Japonya Yunanistan İtalya Portekiz İrlanda ABD Belçika İspanya Fransa İzlanda İngiltere Kanada Almanya Hollanda Avusturya Türkiye Avustralya Macaristan Brezilya Hindistan Malezya Arjantin Polonya Meksika Güney Afrika Tayland Romanya Türkiye Filipinler Kolombiya Endonezya Bulgaristan Çin Peru Rusya Şili Türkiye nin kamu borcu diğer ülkelere göre düşük seviyededir. Gelişmiş Ülkeler ve Türkiye (GSYİH ye Oran, Yüzde, 213) Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye (GSYİH ye Oran, Yüzde, 213) 3 9 25 8 7 2 6 15 5 4 1 3 5 2 1 Kaynak: IMF Fiscal Monitor Kaynak: IMF Fiscal Monitor 32

Mali disiplinin devam edeceği öngörülmektedir. AB Tanımlı Kamu Borç Stoku (GSYİH ye Oran, Yüzde) 8. 74. 7. 67.7 6. 59.6 52.7 5. 4. 3. 46.5 39.9 4. 46.1 42.3 39.1 36.2 36.3 33. 31. 3. 2. 1.. 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214* 215* 216* Kaynak: Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program (214-216). *Orta Vadeli Program (214-216) tahminleri 33

Mali disiplinin devam edeceği öngörülmektedir. Merkezi Yönetim Bütçe Açığı (GSYİH ye Oran, Yüzde) 12 11.9 11.5 9 8.8 6 5.2 5.5 3.6 3 1.1.6 1.6 1.8 1.4 2.1 1.2 1.9 1.6 1.1 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214* 215* 216* Kaynak: Maliye Bakanlığı, Orta Vadeli Program (214-216). *Orta Vadeli Program (214-216) tahminleri 34

ENFLASYON 35

8 Örtük Enflasyon Hedeflemesi 7 Türkiye ekonomisi dezenflasyon sürecindedir. Enflasyon (Yüzde) 6 5 4 Açık Enflasyon Hedeflemesi 3 2 1 Kaynak: TUİK, TCMB. Son Veri: Nisan 214 36

Döviz kuru gelişmeleri enflasyon artışında önemli bir rol oynamıştır. 17 TL ve Dolar Bazlı İthalat Fiyatları (21=1) 15 ABD Doları Cinsinden TL Cinsinden 13 11 9 7 5 Kaynak: TÜİK, TCMB. Son Veri: Mart 214. 37

Döviz kuru gelişmeleri enflasyon artışında önemli bir rol oynamıştır. Döviz Kurunun Yıllık Enflasyona Etkisi* (Yüzde Puan) 6. 4.5 Döviz Kurunun Yıllık Tüketici Enflasyona Etkisi (Puan) Döviz Kuru Sepeti (yıllık % değişim, sağ eksen) 45 35 3. 25 1.5. -1.5 15 5-5 -15-3. -25 Kaynak: TÜİK, TCMB. Son Veri: Nisan 214 38

Percent Enflasyondaki düşüşün Haziran ayı verisinden itibaren gözleneceği tahmin edilmektedir. Enflasyon Raporu Tahmini (Yüzde) 12 Tahmin Aralığı* Belirsizlik Aralığı Yıl Sonu Enflasyon Hedefleri Çıktı Açığı Gerçekleşme 12 1 Kontrol Ufku 1 8 8 6 6 4 4 2 2-2 -2-4 -4 * Enflasyonun tahmin aralığı içinde kalma olasılığı yüzde 7 tir. Son Veri: Nisan 214. 39

PARA POLİTİKASI 4

FED in çıkış sinyali ABD tahvil faizlerinin artmasına neden olmuştur. ABD 1 Yıllık Tahvil Faizi (Yüzde) 3.5 Çıkış Sinyali Sonrası Dönem 3. 2.5 2. 1.5 1. Kaynak: Bloomberg. Son Veri: 28 Mayıs 214 41

Reel faizler küresel kriz öncesi seviyesinin altındadır. Gösterge Tahvil Reel Faizi* (Yüzde) 25 25 2 2 15 15 1 Mali Disiplin (Kamu) Mali Disiplin (Özel) 1 5 5-5 -5 Kaynak: BIST, TCMB. *Reel faiz serisi, gösterge tahvilin getirisinden enflasyon beklentilerinin çıkarılması şeklinde hesaplanmıştır. Enflasyon beklentisi olarak, 26 yılı Nisan ayına kadar 12 ay sonrası enflasyon beklentisi kullanılırken, ondan sonraki dönemde ise 12 ve 24 ay sonrası enflasyon beklentileri kullanılarak 24 ay içindeki ortalama enflasyon beklentisi hesaplanmıştır. Enflasyon beklentisi olarak uygun ortalama kullanılmıştır. Son Veri: 28 Mayıs 214 42

Cari açık veren diğer ülkelerde de uzun vadeli tahvil faizleri artmıştır. 11 1 9 8 7 6 Gelişmekte Olan Ülkeler 1 Yıllık Tahvil Faizleri* (Yüzde) Hindistan Çıkış Sinyali Sonrası Dönem 11. 1. 9. 8. 7. 6. 5. Güney Afrika Çıkış Sinyali Sonrası Dönem 15 Brezilya 14 13 12 11 1 9 8 Çıkış Sinyali Sonrası Dönem 1 Endonezya 9 8 7 6 5 Çıkış Sinyali Sonrası Dönem Kaynak: Bloomberg, Reuters *1 yıllık yerli para cinsinden tahvilin getirisi alınmıştır. Son Veri: 28 Mayıs 214 43

Türkiye nin risk primi Euro Bölgesi borç krizi seviyesinin altında seyretmektedir. Türkiye-ABD 1 Yıllık Tahvil* Faiz Farkları (Yüzde) 12 1 Lehman Krizi Euro Bölgesi Borç Krizi FED in Çıkış Sinyali 8 6 4 2 Kaynak: Bloomberg. Son Veri: 27 Mayıs 214 *ABD doları cinsinden. 44

Parasal sıkılaştırma tedbirleri beklenen sonuçları vermektedir. Politika Faizi ve Fonlama Faizi (Yüzde) 14 12 5 Yıl - TCMB Faiz Farkı 3 Aylık Piyasa Faizi 5 Yıllık Piyasa Faizi TCMB Ortalama Fonlama Faizi* 14 12 1 1 8 8 6 4 1. Dönem 2. Dönem 6 4 2 2-2 -2 Kaynak: TCMB, Bloomberg. *2.1.211 tarihi öncesi TCMB borçlanma faizini, bu tarih sonrası ortalama fonlama faizini ifade etmektedir. Son Veri: 27 Mayıs 214 45

Parasal sıkılaştırma tedbirleri beklenen sonuçları vermektedir. (Yıllık Faizler, Yüzde) 28 26 24 22 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Ticari (4 Haftalık HO) Konut Nakit Gösterge Tahvil TCMB Faizi* 28 26 24 22 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Kaynak: TCMB. *2.1.211 tarihi öncesi TCMB borçlanma faizini, bu tarih sonrası ortalama fonlama faizini ifade etmektedir. Son Veri: 16 Mayıs 214 46

Faiz Oranları* Parasal sıkılaştırma tedbirleri beklenen sonuçları vermektedir. 35 3 25 Önden Yüklemeli Parasal Sıkılaştırma D 2 Ölçülü Faiz İndirimleri Sert Faiz İndirimi 15 B Kısa Vadeli Faizler 1 5 A C Tedbir Alınmadığı Durum 5 1 15 2 25 Kaynak: Stephen Williamson Blogu, TCMB. Enflasyon Oranı A: Enflasyon Hedefi, B: Şok Öncesi Durum, C: Enflasyon Şoku D: Gecikmiş ve Zayıf Politika Tepkisi Sonucunda Varılan Nokta *Uzun vadeli ilişki eğrisi için uzun vadeli faizleri, dinamik eğriler için kısa vadeli faizleri göstermektedir. Not: Vade primi ve risk priminin sıfır olduğu varsayılmıştır. 47

Kısa vadeli faizlerdeki geçici sıkılaştırma enflasyonla mücadelede etkili bir araçtır. Politika Faiz Oranı ve Enflasyon (Yüzde) 8 6 4 2-2 Politika Faiz Oranı Enflasyon ABD 7 6 5 4 3 2 1 Avrupa Birliği Politika Faiz Oranı Enflasyon -4-1 15 Japonya 18 İngiltere 1 5 Politika Faiz Oranı 13 8 Politika Faiz Oranı Enflasyon 3 Enflasyon -5-2 Kaynak: Bloomberg, IMF. 48

İsviçre İzlanda Euro İsrail Polonya Kore Romanya Y.Zelanda Çin Çek Cumh. Japonya Macaristan Tayvan Kolombiya Meksika Tayland Malezya Avustralya Rusya Şili Hindistan Brezilya G.Afrika Endonezya Türkiye Türkiye Hindistan Brezilya Avustralya G.Afrika Kore Meksika Kolombiya Endonezya Malezya Y.Zelanda Romanya Polonya İzlanda Tayvan Macaristan Japonya İsrail Tayland İsviçre Rusya Şili Çek Cumh. Euro Çin Parasal sıkılaştırmayla Türk lirasındaki hızlı değer kaybı önlenmiştir. Para Birimlerinin ABD Dolarına Karşı Değerindeki Değişim Parasal Sıkılaştırma Öncesi Parasal Sıkılaştırma Sonrası 3 (22.5.213-27.1.214) 5 (27.1.214-3.5.214) 25 2 15-5 1 5-1 -15-5 -1-2 Kaynak: Bloomberg Kaynak: Bloomberg 49

Parasal sıkılaştırma döviz kurları üzerinde kayda değer bir etki yapmıştır. ABD doları/tl (Günlük) 2.4 2.35 2.3 2.25 Ara Kurul Toplantı Duyurusu S&P Açıklaması Telafi Faizi Sinyali 2.2 2.15 2.1 2.5 2 1.95 17 Aralık Ara Kurul Kararı İç Siyasi Gelişmeler Ukrayna daki Gelişmeler Yerel Seçimler Moody s Açıklaması Nisan Kurul Kararı ECB Açıklaması Mayıs Kurul Kararı Kaynak: Bloomberg, TCMB. Son Veri: 3 Mayıs 214 5

Aşırı oynaklığa karşı döviz rezervleri kullanılmış, Mayıs ayından itibaren tekrar rezerv biriktirilmeye başlanmıştır. TCMB Döviz Rezervi (Altın Dahil, Milyar ABD dolar) 14 13 12 11 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Kaynak: TCMB. Son Veri: 23 Mayıs 214 13,6 milyar ABD doları 51

Genel Değerlendirme Gayri Safi Yurt İçi Hasılanın büyüme hızı yüzde 4 e yakın seyretmektedir. Enflasyonda tepe noktanın Mayıs ayı verisinde gözleneceği, düşüşün Haziran ayı verisinden itibaren başlayacağı tahmin edilmektedir. Kredi büyüme hızı %15 seviyesine yaklaşmaktadır. Cari işlemler açığında iyileşmenin devam etmesi beklenmektedir. 52

Bakanlar Kurulu Sunumu Erdem Başçı Başkan Haziran 214