T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI DIŞ İLİŞKİLER VE YURTDIŞI İŞÇİ HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI DIŞ İLİŞKİLER VE YURTDIŞI İŞÇİ HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO) SÖZLEŞMELERİ 18 Şubat 2014 2

ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO) VE ÜLKEMİZ İLE İLİŞKİLERİ ILO nun Kuruluşu ve Amacı Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) sosyal adaletin sağlanması yoluyla dünyada kalıcı bir barışın gerçekleştirilmesi için 1919 yılında Versailles Barış Antlaşması ile kurulmuştur. Kuruluşundan itibaren Milletler Cemiyeti bünyesinde faaliyette bulunan ILO 1946 yılından itibaren Birleşmiş Milletler Teşkilatı nın ilk uzmanlık kuruluşu olarak hizmet vermeye devam etmiştir. Evrensel ve sürekli bir barışın ancak sosyal adalet temeli üzerinde oluşturulabileceği temel ilkesinden hareketle tam istihdama ulaşılması; yaşam standartlarının yükseltilmesi; işçilerin kendilerine en uygun işlerde çalıştırılmaları; mesleki eğitim imkânlarının sağlanması; kalkınmanın nimetlerinden herkesin eşit şekilde yararlanmasını sağlamaya yönelik politikaların uygulanması; çalışanların yaşam ve sağlığının korunması; örgütlenme ve toplu pazarlık hakkının tanınması ve sosyal güvenliğin yaygınlaştırılması gibi temel amaçları bulunan ve 1969 yılında Nobel Barış Ödülü ile ödüllendirilen ILO, tüm faaliyetlerini işçi, işveren ve Hükümet temsilcilerinden oluşan üçlü yapı ilkesine dayalı olarak yürütmekte ve bu özelliği ile diğer uluslararası kuruluşlardan farklılık göstermektedir. 3

ILO Anasözleşmesi ilk olarak 1919 yılında kabul edilmiş olmakla birlikte, bugüne kadar bir çok kez değişiklik yapılmıştır. ILO Anayasası Örgüt, İşleyiş, Genel Hükümler ve Diğer tedbirler adı altında 4 bölüm ve 40 maddeden oluşmaktadır. ILO 5 coğrafi bölgeye ayrılmaktadır. Bunlar Afrika, Latin Amerika ve Karayipler, Arap Ülkeleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Orta Asya. Türkiye 52 ülkeden oluşan Avrupa ve Orta Asya da yer almaktadır. ILO nun Resmi dilleri; İngilizce ve Fransızca dır.

ILO faaliyetleri son yıllarda dört stratejik hedefe yönelmiştir: Çalışmaya ilişkin temel ilke ve standartların teşviki ve uygulanması, Kadın ve erkeklere saygın istihdam ve gelir elde etmede daha büyük fırsatlar yaratılması, Herkese yönelik sosyal korumanın kapsam ve etkinliğinin geliştirilmesi, Üçlü yapı ve sosyal diyalogun güçlendirilmesi. Bugün itibariyle ILO ya 185 ülke üyedir. Birleşmiş Milletler (BM) Teşkilatına üye olan ülkeler ILO Anasözleşmesinden doğan yükümlülükleri kabul ettiklerini bildirmeleri halinde üye olabilmektedir. BM e üye olmayan bir ülke ise ancak ILO Genel Konferansı kararıyla üyeliğe alınmaktadır. Üyelikten çekilme ise ILO Genel Müdürü ne yapılacak bir bildirimle mümkündür. 5

ILO nun Yapısı ve Organları Merkezi Cenevre de bulunan ILO, her yıl Haziran ayında yapılan ve karar organı niteliği taşıyan Uluslararası Çalışma Konferansı, yürütme organı niteliğindeki Yönetim Kurulu ve Teşkilatın sekretarya hizmetlerini yürüten Uluslararası Çalışma Bürosu ndan oluşmaktadır. Uluslararası Çalışma Bürosu nun başında bir Genel Müdür bulunmaktadır. Bu görev (5 yıllık bir süre) 2012 yılından bu yana Guy RYDER (İngiltere) tarafından yürütülmektedir. Uluslararası Çalışma Konferansı, her bir üye ülkenin 2 Hükümet, 1 İşçi ve 1 İşveren temsilcisinden oluşmaktadır. Bu temsilcilere Konferans gündemindeki konulara göre teknik danışmanlar da refakat etmektedir. 6

ILO nun Yapısı ve Organları Uluslararası Çalışma Konferansı,, çalışma yaşamıyla ilgili güncel sorunları tartışır, Sözleşme ve Tavsiye Kararlarından oluşan uluslararası çalışma standartlarını tespit eder, bu standartların üye ülkelerde uygulanmasını denetler, üye ülkelerin katkılarıyla finanse edilen iki yıllık ILO Bütçesini kabul eder ve her üç yılda bir Yönetim Kurulu üyelerini seçer. 7

Yönetim Kurulu, ILO nun yürütme organıdır. Teşkilatın bütün faaliyetlerinde belirleyici bir role sahip olan Yönetim Kurulu, Konferans gibi üçlü yapıya sahiptir. Yönetim Kurulu, yılda üç kez toplanmakta ve 28 Hükümet, 14 işçi ve 14 İşveren olmak üzere toplam 56 üyeden oluşmaktadır. Ayrıca, ILO belli başlı endüstri alanlarını kapsayan üçlü yapıda sektörel ve teknik komiteler oluşturmakta, bölgesel ve teknik konferanslar düzenlemektedir. ILO nun taşra teşkilatı ise bölge, alan, şube ofislerinden ve çok yönlü uzmanlık gruplarından oluşmaktadır. Ülkemizde faaliyet gösteren ILO Şube Ofisi Avrupa Bölge Ofisine bağlıdır. ILO bünyesinde, ayrıca, bir İdare Mahkemesi, Araştırma Merkezi ve Torino da faaliyet gösteren Eğitim Merkezi bulunmaktadır. 8

Komiteler Yönetim organlarına yardımcı olmak üzere değişik alanlarda görev yapan devamlı ILO komiteleri kurulmuştur. Bu komiteler ILO nun görevlerini yürütmede destekleyici bir rol oynamaktadır. Sanayi Komitesi, Sendikal Özgürlükler Komitesi, Sözleşme ve Tavsiye Kararlarının Uygulanması (Aplikasyon) Komitesi, Mali ve İdari Komite bunların başlıcalarıdır.

Sözleşme ve Tavsiye Kararlarının Uygulanması Uzmanlar Komitesi Sözleşme ve Tavsiye Kararlarının Uygulanması Uzmanlar Komitesi, (The Committee of Experts on The Application of Conventions and Recommendations) Konferans tarafından kabul edilen sözleşmelerin üye ülkelerde nasıl uygulandığını izler ve bu konuda üye ülkeler tarafından hazırlanıp gönderilen raporları inceler. Komite üyeleri, üye ülkelerden seçilmekle birlikte, seçildiği ülkeleri temsil etmeyen tanınmış hukukçulardan oluşur. Bunlar yarı yargı organı gibi çalışır ve kararlarını tam bir tarafsızlıkla verirler. Ancak, bu mekanizma, Komite üyelerinin bir mahkeme oluşturdukları ve yargılamada bulundukları anlamına gelmez. Burada üyelerin görevi, ILO sözleşmelerinin gereği gibi uygulanıp uygulanmadığını takip etmek ve Yönetim Kurulu vasıtasıyla Konferansa raporlar sunmaktır.

Sözleşme ve tavsiye kararları, hukuki özellikleri itibarıyla birbirinden ayrılır. Temel fark, sözleşmelerin imzalayan ülke için bağlayıcı bir hukuki yükümlülük getirmesi ve Örgüte o ülke üzerinde uygulama ile ilgili denetime bağlı yaptırım gücü vermesidir. Tavsiye kararları ise hükümetlere çalışma hayatı ile ilgili faaliyetlerinde yol göstericidir. ILO sözleşmeleri, uluslararası anlaşmalarda geçerli olan diplomatik görüşme yolu ile değil, Örgütün parlamentosu niteliği taşıyan Konferans tarafından kabul edilir. Uluslararası antlaşmalar tarafların ittifakı ile yürürlüğe girerken sözleşmelerde oybirliği şartı aranmaz. Çoğunluk oyu ile kabul edilen sözleşmelerin imzalanması ülkelerin insiyatifıne bırakılmıştır.

Sendika Özgürlüğü Komitesi Sendika Özgürlüğü Komitesi 1951 yılında Yönetim Kurulu tarafından kurulmuştur. Komite, Yönetim Kurulunun atadığı 9 üyeden oluşmaktadır. Yılda 3 defa olmak üzere Cenevre de toplanan Komitenin üyeleri işçi, işveren ve hükümet temsilcileri arasında eşit olarak paylaşılmıştır. Komitenin görevi, hükümetler, işverenler veya işçi örgütleri ile ilgili olarak, Sendika Özgürlüğü Hakkının ihlali ile ilgili şikayetleri incelemektir. Komite, şikayeti alır almaz, gözlem ve bilgi için ilgili hükümetlere başvurur. Eğer hükümetler, yapılan suçlamaları cevaplandırmada başarısız olursa, Komite bu şikayet ile ilgili ayrıntılı bir rapor hazırlar ve Yönetim Kuruluna sunar. Eğer rapor yeterli görülmez ve daha ayrıntılı bilgi istenirse, ilgili ülkenin yerinde gözlenmesi için de talebini belirtir ve söz konusu hükümete bildirir. Komite başkanının isteğiyle Genel Direktör devreye girerek ilgili hükümete başvurulur ve ziyaret sağlanır.

Konferans Sözleşme ve Tavsiye Kararlarının Uygulanması Komitesi (Aplikasyon-Konferans Komitesi) Konferans Sözleşme ve Tavsiye Kararlarının Uygulanması Komitesi, üç gruba dahil temsilci ve teknik danışmanlardan oluşur. Komite, yıllık çalışmalarına genel bir görüşme ile başlar ve ILO ilkelerinin uygulanması ile ilgili problemler ve üye ülkelerin yükümlülükleri gözden geçirilir. Genel görüşmeden sonra kişisel durumların incelenmesine geçilir ve ILO ilkelerini ve çalışma standartlarını uygulamayan ülkelerden bir açıklama istenir. Kesin zorunluluk olmamakla birlikte, hükümetlerin genellikle cevap verdiği görülür. Bu cevap tatmin edici olmazsa, Komite, ilgili hükümeti sözlü açıklama yapmaya davet eder. Burada Komitenin amacı, ilgili ülkeyi kınamaktan ziyade sonuç almaktır ve çalışmalar bu genel amaç çerçevesinde yürütülür. Konferans Komitesi bir başka açıdan da ILO sözleşmelerinin uygulanmasında karşılaşılan özel problemleri ele alır. Bu faaliyet, Uzmanlar Komitesinin uyarılarına cevap vermeyen ülkeleri hedef alır.

ILO nun Standart Tesisi ve Denetim İşlevleri ILO nun temel amacı, asgari ve evrensel uluslararası standartlar belirlenmesi suretiyle üye ülkelerdeki çalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesidir. Bu standartlar uluslararası çalışma sözleşmeleri ve tavsiye kararları şeklinde oluşmaktadır. ILO nun kuruluşundan bugüne kadar 189 Sözleşme ve 202 Tavsiye Kararı kabul edilmiştir. Sözleşmeler, usulünce onaylanması halinde onaylayan ülke için bağlayıcı hale gelmektedir. Tavsiye Kararları ise onaylama söz konusu olmayıp bu metinlerde yer alan ilkeler yol gösterici veya Sözleşmeyi tamamlayıcı niteliktedir. 14

ILO nun Standart Tesisi ve Denetim İşlevleri (2) Raporlara ve şikâyetlere dayanan iki tür denetim usulü bulunmaktadır. Üye ülkelerin onayladıkları sözleşmelerle ilgili olarak ulusal mevzuat ve uygulamaları hakkında belirli aralıklarla ILO ya gönderdikleri raporlara dayanan denetim sistemine göre, bu raporlar ilkin Uzmanlar Komitesi tarafından incelenmekte ve belirlenen aykırılıklar bir rapor halinde Konferansa sunulmaktadır. Konferansta oluşturulan Standartların Uygulanması Komitesi ise bu raporda yer alan ülkelerden bir kısmını Komitede sözlü savunma yapmaya davet etmektedir. Standartların Uygulanması Komitesi nde söz konusu ülkenin yaptığı savunma ve bunu izleyen tartışmalar ile Komite kararı Konferans raporu içinde yayınlanmaktadır. Ciddi aykırılıkların tespit edilmesi halinde ise ilgili ülkelerdeki duruma kamuoyunda kara liste olarak anılan özel paragraf içinde dikkat çekilmektedir. 15

ILO nun Standart Tesisi ve Denetim İşlevleri (3) Şikâyetlere dayanan denetim usulüne göre, şikâyet konusu, ilgili olduğu Sözleşmeye göre ya Sendikal Özgürlükler Komitesi nde incelenmekte ya da Yönetim Kurulu nda oluşturulan üçlü yapıda özel bir komitede ele alınmaktadır. Bu şikâyetler neticesinde, Yönetim Kurulu ilgili ülkeye Doğrudan Temas Misyonu gönderilmesine veya Soruşturma Komisyonu kurulmasına karar verebilmektedir. 16

Ülkemiz ile ILO İlişkileri Türkiye'nin ILO ile ilişkileri 1927 yılına kadar gitmektedir. Ülkemiz Milletler Cemiyeti nin üyesi olmadığı için o yıllarda ILO çalışmalarına gözlemci statüsüyle katılmış, 1932 yılında Milletler Cemiyeti ne üye olduğunda ILO nun da üyeliğini kazanmıştır. Ülkemiz, o tarihten bugüne kadar ILO çalışmalarına üye ülke sıfatıyla katılmıştır. Ülkemiz, ILO Yönetim Kurulu nda 1948-51, 1954-57 ve 1996-99 dönemlerinde Asil Üye, 1975-78, 1987-90 ve 2002-05 dönemlerinde Yardımcı Üye sıfatıyla yer almış ve Kurul çalışmalarına katılmıştır. Ülkemiz 2014-2017 dönemi için asil üyeliğe başvuruda bulunmuştur. 17

Türkiye, aralarında temel çalışma haklarına ilişkin sekiz sözleşmenin de bulunduğu uluslararası çalışma sözleşmelerinden 57 sini onaylayarak ulusal mevzuatına katmıştır. Bu sözleşmelerden 52 si yürürlüktedir. ILO sözleşme ve tavsiye kararlarının Konferans tarafından kabulünden sonra ILO Anasözleşmesi gereğince T.B.M.M. ye bilgi sunulmakta ve bu bilgilendirme hakkında ILO ya rapor gönderilmektedir. 18

Onayladığımız her sözleşmeye ilişkin olarak ILO ya düzenli aralıklarla ulusal uygulama raporları sunulmaktadır. Uzmanlar Komitesi nin eleştirileri ve olağan rapor dönemi haricinde yıllık rapor talepleri nedeniyle her yıl bir kaç sözleşmeye ait raporlar hazırlanarak ILO ya gönderilmektedir Ülkemiz aleyhine ILO ya yapılan şikâyetlere karşı savunma yazıları da Bakanlığımız tarafından hazırlanmaktadır. 19

ILO Saygın İş Ülke Programları ILO nun genel hedefi, bütün ülkelerde kadınlar ve erkekler için saygın işi tesis etmektir. ILO, dört stratejik hedefin bütünleştirilmesi temelinde, bu hedefine ulaşmak amacıyla üye devletlerdeki taraflara teknik ve kurumsal yardım sağlamaktadır.

10 Şubat 2009 tarihinde ülkemiz Ulusal Saygın İş Programı Mutabakat Zaptını imzalamıştır. Hükümetimiz ve ILO, Ulusal Saygın İş Programını, Türkiye deki sosyal ortakların da işbirliğiyle, uygulayacaklarını beyan etmiştir. Mutabık kalınan işbirliği ülke öncelikleri şöyledir: 182 sayılı ILO Sözleşmesi uyarınca çoçuk işçiliği ile mücadele Sosyal diyaloğun güçlendirilmesi Gençlerin istihdamına ilişkin durum tesbiti ve Ulusal Eylem Planı nın hazırlanması Kadın-erkek eşitliğinin sağlanması ve kadın istihdamının artırılması

Türkiye'nin Onayladığı ILO Sözleşmeleri 2 No lu İşsizlik Sözleşmesi 14.07.1950 11 No lu Örgütlenme Özgürlüğü (Tarım) Sözleşmesi 29.03.1961 14 No lu Haftalık Dinlenme (Sanayi) Sözleşmesi 27.12.1946 26 No lu Asgari Ücret Belirleme Yöntemi Sözleşmesi 29.01.1975 29 No lu Zorla Çalıştırma Sözleşmesi 30.10.1998 42 No lu İşçinin Tazmini (Meslek Hastalıkları) Sözleşmesi (Revize) 27.12.1946 45 No lu Yeraltı İşleri (Kadınlar) Sözleşmesi 21.04.1938

53 No'lu Ticaret Gemilerinde Çalışan Kaptanlar Ve Gemi Zabitlerinin Meslekî Yeterliliklerinin Asgari İcaplarına İlişkin Sözleşme 22.04.2005 55 No'lu Gemiadamlarının Hastalanması, Yaralanması ya da Ölümü Halinde Armatörün Sorumluluğuna İlişkin Sözleşme 17.03.2005 68 No'lu Gemilerde Mürettebat İçin İaşe ve Yemek Hizmetlerine İlişkin Sözleşme 17.03.2005 69 No'lu Gemi Aşçılarının Mesleki Ehliyet Diplomalarına İlişkin Sözleşme 17.03.2005 73 No'lu Gemiadamlarının Sağlık Muayenesine İlişkin Sözleşme 17.03.2005 77 No lu Gençlerin Tıbbi Muayenesi (Sanayi) Sözleşmesi 2.11.1984

80 No lu Son Maddelerin Revizyonu Sözleşmesi 13.07.1949 81 No lu İş Teftişi Sözleşmesi 05.03.1951 87 No lu Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması Sözleşmesi 12.07.1993 88 No lu İş ve İşçi Bulma Servisi Kurulması Sözleşmesi 14.07.1950 92 No'lu Mürettebatin Gemide Barınmasına İlişkin Sözleşme 17.03.2005 94 No lu Çalışma Şartları (Kamu Sözleşmeleri) Sözleşmesi 29.03.1961 95 No lu Ücretlerin Korunması Sözleşmesi 29.03.1961 96 No lu Ücretli İş Bulma Büroları Sözleşmesi (Revize) 23.01.1952 98 No lu Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Sözleşmesi 23.01.1952 99 No lu Asgari Ücret Tespit Mekanizması (Tarım) Sözleşmesi 23.06.1970

100 No lu Eşit Ücret Sözleşmesi 19.07.1967 102 No lu Sosyal Güvenlik (Asgari Standartlar) Sözleşmesi 29.01.1975 105 No lu Zorla Çalıştırmanın Kaldırılması Sözleşmesi 29.03.1961 108 No'lu Gemiadamları Ulusal Kimlik Katlarına İlişkin Sözleşme 7.02.2005 111 No lu Ayırımcılık (İş ve Meslek) Sözleşmesi 19.07.1967 115 No lu Radyasyondan Korunma Sözleşmesi 15.11.1968 116 No lu Son Maddelerin Revizyonu Sözleşmesi 2.09.1968 118 No lu Muamele Eşitliği (Sosyal Güvenlik) Sözleşmesi 25.06.1974 119 No lu Makinaların Korunma Tertibatı ile Techizi Sözleşmesi 13.11.1967

122 No lu İstihdam Politikası Sözleşmesi 13.12.1977 123 No lu Asgari Yaş (Yeraltı İşleri) Sözleşmesi 8.12.1992 127 No lu Azami Ağırlık Sözleşmesi 13.11.1975 133 No'lu Mürettebatın Gemide Barındırılmasına İlişkin Sözleşme (İlave Hükümler) 17.03.2005 134 No'lu İş Kazalarının Önlenmesine (Gemiadamları) İlişkin Sözleşme 17.03.2005 135 No lu İşçi Temsilcileri Sözleşmesi 12.07.1993 138 No lu Asgari Yaş Sözleşmesi 30.10.1998

142 No lu İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Sözleşmesi 12.07.1993 144 No lu Üçlü Danışma (Uluslararası Çalışma Standartları) Sözleşmesi 12.07.1993 146 No'lu Gemiadamlarının Yıllık Ücretli İznine İlişkin Sözleşme 28.07.2005 151 No lu Çalışma İlişkileri (Kamu Hizmeti) Sözleşmesi 12.07.1993 152 No'lu Liman İşlerinde Sağlık ve Güvenliğe İlişkin Sözleşme 17.03.2005 153 No'lu Karayolları Taşımacılığında Çalışma Saatleri ve Dinlenme Sürelerine İlişkin Sözleşme 17.03.2005 155 No'lu İş Sağliği ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin Sözleşme 22.04.2005 158 No lu Hizmet İlişkisine Son Verilmesi Sözleşmesi 4.01.1995

159 No lu Mesleki Rehabilitasyon ve İstihdam (Sakatlar) Sözleşmesi 26.06.2000 161 No'lu Sağlık Hizmetlerine İlişkin Sözleşme 22.04.2005 164 No'lu Gemiadamlarının Sağlığının Korunması ve Tıbbi Bakımına İlişkin Sözleşme 17.03.2005 166 No'lu Gemiadamlarının Ülkelerine Geri Gönderilmesine İlişkin Sözleşme 17.03.2005 182 No lu En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Eylem Sözleşmesi 2.08.2001 187 No lu İş Sağlığını ve Güvenliğini Geliştirme Çerçeve Sözleşmesi 16/01/2014

Temel ILO Sözleşmeleri No.29 Zorla Çalıştırma Sözleşmesi (1930) Sözleşme zorla ya da zorunlu çalıştırmanın her tür biçimine son verilmesini öngörmektedir. Ancak, askerlik hizmeti, mahkumların belirli bir denetime göre çalıştırılmaları, bu arada savaş, yangın ve deprem gibi olağanüstü durumlarda gerek duyulan çalıştırma biçimleri için istisna tanınmaktadır. No.87 Örgütlenme Özgürlüğü ve Örgütlenme Hakkının Korunması Sözleşmesi (1948) Bütün işçi ve işverenlerin, önceden izin almaksızın ve serbestçe kendi örgütlerini kurma ve bu örgütlere katılma haklarını güvence altına almakta ve bu örgütlerin resmi görevlilerin müdahalelerinden bağımsız serbestçe işlev görebilmelerini sağlayacak güvenceler getirmektedir. No.98 Örgütlenme ve Toplu Sözleşme Hakkı Sözleşmesi (1949) Sendika ayrımcılığı gözetilmesine, farklı kesimlerin örgütlerinin birbirlerinin çalışmalarına müdahale etmelerine karşı ve toplu sözleşme düzeninin geliştirilmesine yönelik önlemler getirmektedir. No.100 Eşit Ücret Sözleşmesi (1951) Erkek ve kadınların, eşit işlerde eşit ücret ve sosyal haklara sahip olmalarını öngörmektedir.

No.105 Zorla Çalıştırmanın Yasaklanması Sözleşmesi (1957) Zorla ya da zorunlu çalıştırmanın herhangi bir biçiminin siyasal zorlama ve eğitme, siyasal ya da ideolojik görüşlerin açıklanması nedeniyle cezalandırma, işgücünü harekete geçirme, çalışma disiplinini sağlama, ayrımcılık ve grevi katılanları cezalandırma aracı olarak kullanılmasını yasaklamaktadır. No.111 Ayrımcılık (İstihdam ve Meslek) Sözleşmesi (1958) İş verme, eğitim ve çalışma koşullarının düzenlenmesinde ırk, renk, cinsiyet,din, siyasal görüş, ulusal kimlik ve sosyal köken temelinde ayrımcılık yapılmasının ulusal politikalarla önlenmesi, fırsat ve uygulama alanında eşitliği geliştirme çağrısında bulunmaktadır. No.138 Asgari Yaş Sözleşmesi (1973) İşe kabulde asgari yaşın zorunlu temel eğitimin tamamlandığı yaştan daha düşük olamayacağını öngörerek çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılmasını amaçlamaktadır. No.182 Çocuk İşçiliğinin En kötü Biçimleri Sözleşmesi (1999) Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinin acilen ve etkili biçimde ortadan kaldırılmasını sağlayacak önlemlerin alınmasını öngörmektedir. Çocuk işçiliğinin en kötü biçimleri arasında kölelik ve benzeri koşullarda çalıştırılma, silahlı çatışmalarda kullanılmak üzere zorla askere alınma, fuhuş ve pornografi amaçlarıyla ve yasa dışı işlerde kullanılma ve bu arada çocukların sağlığına, güvenliğine ve ahlaki değerlerine zarar verecek işler yer almaktadır.

ILO sözleşmelerinin ülkemiz tarafından onaylanması kapsamında ilgili oldukları alanlar itibarıyla tasnifi aşağıdaki başlıklar altında toplamak mümkündür: Örgütlenme Özgürlüğü 87 Sayılı Örgütlenme Özgürlüğü ve Örgütlenme Hakkının Korunması Sözleşmesi (1948) 98 Sayılı Örgütlenme ve Toplu Pa-zarlık Hakkı Sözleşmesi (1940) 135 Sayılı İşçi Temsilcileri Sözleşmesi (1971) 151 Sayılı Çalışma İlişkileri (Kamu Hizmeti) Sözleşmesi (1978)

Toplu Pazarlık 98 Sayılı Örgütlenme ve Toplu Pa-zarlık Hakkı Sözleşmesi (1940) 151 Sayılı Çalışma İlişkileri (Kamu Hizmeti) Sözleşmesi (1978) Zorla Çalıştırma 29 Sayılı Zorunla Çalış-tırma Sözleşmesi (1930) 105 Sayılı Zorla Çalıştırmanın Kal-dırılması Sözleşmesi (1957) Çocuk İşçiliği 138 Sayılı Asgari Yaş Sözleşmesi (1973) 182 Sayılı Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinin Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (1999)

Fırsat ve Muamele Eşitliği 100 Sayılı Eşit Ücret Sözleşmesi (1951) 111 Sayılı Ayırımcılık (İş ve Mesleki) Sözleşmesi (1958) Üçlü Danışma 144 Sayılı Üçlü Danışma (Uluslararası Çalışma Standartları) Sözleşmesi (1976) İş Teftişi 81 Sayılı İş Teftişi Sözleşmesi (1947) İstihdam Politikası 122 Sayılı İstihdam Politikası Sözleşmesi (1964)

İstihdam Artışı 88 Sayılı İstihdam Hizmeti Sözleşmesi (1948) 159 Sayılı Mesleki Rehabilitasyon ve İstihdam (Özürlüler) Sözleşmesi (1983) Mesleki Eğitim ve Rehberlik 142 Sayılı İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Sözleşmesi (1975) İş Güvencesi 158 Sayılı İstihdamın Sona Erdirilmesi Sözleşmesi (1982) Ücretler 94 Sayılı Çalışma Şartları (Kamu Sözleşmeleri) Sözleşmesi (1949) 95 Sayılı Ücretlerin Korunması Sözleşmesi (1949) 100 Sayılı Eşit Ücret Sözleşmesi (1951)

Çalışma Saatleri 14 Sayılı Haftalık Dinlenme (Sanayi) Sözleşmesi (1921) İş Sağlığı ve Güvenliği 115 Sayılı Radyasyondan Korunma Sözleşmesi (1960) 152 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (Liman İşleri) Sözleşmesi (1979) 155 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi (1981) 161 Sayılı Mesleki Sağlık Hizmetleri Sözleşmesi (1985) Sosyal Güvenlik 102 Sayılı Sosyal Güvenlik (Asgari Standartlar) Sözleşmesi (1952) 118 Sayılı Eşit Muamele (Sosyal Güvenlik) Sözleşmesi (1962)

Gemiadamları 146 Sayılı Gemiadamlarının Yıllık Ücretli İzinleri Sözleşmesi (1976) 164 Sayılı Sağlığın Korunması ve Tıbbi Bakım (Gemiadamları) Sözleşmesi (1987) 166 Sayılı Gemiadamlarının Ülkelerine Geri Gönderilmesi Sözleşmesi (1987) Liman İşçileri 152 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği (Liman İşleri) Sözleşmesi (1979)

Uluslararas ı Çal ış ma Örgütü Genel Kurul 37

Yıllar İtibariyle Ülkemizin Aplikasyon Komitesi Gündemine Alındığı Sözleşmeler: Yıl Sözleşme No. ve Konusu 1981 94-Kamu Sözleşmelerinde Çalışma Şartları Hükümleri 95-Ücretin Korunması 119-Makinelerden Korunma 1982 95-Ücretin Korunması 119-Makinelerden Korunma 1983 95-Ücretin Korunması 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Özel Paragraf) 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık (Özel Paragraf) 119-Makinalardan Korunma 1984 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Doğrudan Temas Misyonu) 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık 38

1985 95-Ücretin Korunması 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık 1986 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Listede yer almış, ancak sözlü görüşme olmamıştır) 1987 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık 1988 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 1989 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık (Özel Paragraf) 1990 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık 1991 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık 39

1993 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 1994 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 1995 26-Asgari Ücret Tespit Usulü 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 1996 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 1997 87-Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması 1998 98-Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 2000 98 -Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 2001 158-Hizmet İlişkisine İşveren tarafından Son Verilmesi 40

2002 122 İstihdam Politikası 2005 87-Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması 2007 87-Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması 2009 87-Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması 2010 87-Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması 2011 87-Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının Korunması 2013 98 -Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı 41

TEŞEKKÜR EDERİM