T.C. ÇORUM VALİLİĞİ İl Müftülüğü İŞİTME ENGELLİLER İÇİN ANLATIRSAN ANLARIM PROJESİ
1. TANIM 1.1 Projenin Başlığı: Anlatırsan Anlarım. 1.2 Proje Sahibi: Çorum İl Müftülüğü 1.3 Projenin Uygulanacağı yer(ler ) Çorum Merkez Muradı Rabi Ulu Camii, Kale Mahallesi Veysel Karani Camii. 1.4 Özet Projenin Türü İşitme Engelli vatandaşlara Vaaz ve hutbelerin işaret diliyle anlatılması. Projenin Süresi Projenin Hedefleri Ortak(lar) Hedef Grup(lar) 1 Beklenen Sonuçlar Süresiz. Anlatırsan Anlarım Projesi ile Çorum Merkezinde ikamet eden yaklaşık 100 kişiyi bulan işitme engelli vatandaş ile, Kale Mahallesinde bulunan Çorum Özel Eğitim Meslek Lisesinde (İşitme Engelliler Meslek Lisesi) 2011-2012 yılında eğitim öğretim gören 46 öğrencinin 2012-2013 yılında ise 90 öğrencinin Camide yapılan vaaz ve hutbeleri işaret diline çeviri yaparak anlamalarını sağlayarak dini ihtiyaçlarının karşılanması. İşaret dili kursu açılarak Müftülük personeli, Kamu kurum ve kuruluşlarındaki görevliler ve gönüllü vatandaşlara işaret dilini öğretmek. Çorum Belediyesi, Çorum Milli Eğitim Müdürlüğü, Çorum İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü, Kerebi Gazi Vakfı, Adalet ve Medeniyetler ittifakı Destekleme ve Yardımlaşma Derneği (ADEMDER) Çorum Merkez İlçede ikamet eden yaklaşık 100 vatandaş ile Kale Mahallesinde bulunan Kale Mahallesinde bulunan Çorum Özel Eğitim Meslek Lisesinde (İşitme Engelliler Meslek Lisesi)Eğitim Öğretim gören 90 öğrenci. İşaret dili kursuna katılmak isteyen gönüllü din görevlileri diğer Kamu kurum ve kuruluşlarındaki görevliler ile vatandaşlar. Çorum Merkez İlçede ikamet eden ve Kale Mahallesinde bulunan Çorum Özel Eğitim Meslek Lisesinde (İşitme Engelliler Meslek Lisesi) Ordu, Sivas, Samsun, Kayseri, Yozgat, Çankırı, Kastamonu ve Kırıkkale illerinden gelip, Eğitim Öğretim gören öğrencilerin dini taleplerini karşılayıp camilerde yapılan vaaz ve okunan hutbeleri anlamalarını sağlamak. Engelsiz bireyler gibi. Engelli bireyler de diğer tüm insanlar gibi yaptıklarını veya içinde bulundukları durumu anlamlandıracak bir gücün kendilerinde oğlunu fark edeceklerdir. Görmeden, işitmeden, yürüyüp, konuşmadan yoksun bir yaşam bu gücü daha fazla sorgulamasını sağlayacaktır. Giyim kuşam, bulunulan mekân, yapılan eylemler, okunan kitaplar işitme engelli bireyin kişiler hakkında hüküm vermesi için yeterli olacaktır. Sonuç olarak işitme engelli bireyler taklide dayalı bir inanç sistemine sahip olsalar da samimi olarak bu dini değerleri yerine getirmeye çalışır. Bu nedenle doğru dini bilgi ile donatılıp öğrendikleri ile azami yaşamlarını şekillendireceklerdir. Proje kapsamında işitme engelli vatandaşların ve öğrencilerin %80 inin katılımı beklenmektedir 1 Hedef gruplar projenin amaçları çerçevesinde, projeden doğrudan ve olumlu olarak etkilenecek gruplar/kuruluşlardır.
Temel Faaliyetler 1. Faaliyet: Proje Ekibinin ve Proje İzleme Grubunun Kurulması 1.5 Gerekçelendirme 2. Faaliyet: Proje görünürlük faaliyetleri 2.1. Faaliyet: Proje resimlerinin ve video kayıtlarının alınması 2.2. Proje kitapçığının basılması. 3. Faaliyet: Çorum Merkez Ulu Camide işitme engellileri yönelik Cuma,Bayram ve Mübarek gün ve gecelerde yapılan vaaz ve hutbelerin işaret diliyle anlatılması. 4. Müftülüğümüzün düzenleyeceği konferansların işaret diline çevrilerek anlatılması. 5. Faaliyet: Kale Mahallesinde bulunan Çorum Özel Eğitim Merkezinde (İşitme Engeliller lisesi) eğitim öğretim gören öğrencilere Veysel Karain Caminde 15 Eylül 2012 152013 tarihleri arasında Cuma günleri verilen vaaz ve hutbenin işaret diliyle anlatılması. 6. İşaret dili kursu açılması. 7. Faaliyet: Sonuç Raporu Engelli bireyler de diğer tüm insanlar gibi yaptıklarını veya içinde bulundukları durumu anlamlandıracak bir güce ihtiyaç duyarlar. Görmeden, işitmeden, yürüyüp, konuşmadan yoksun bir yaşam bu gücü daha fazla sorgular ve belki daha fazla eleştirir. Çünkü içinde olduğu durum kıyas götürmez bir kaybı gösterir. Neden ben yürüyemiyorum da, onlar yürüyor?, Neden ben konuşamıyorum da onlar konuşuyor? Neden rahatça gezip çevremdeki güzellikleri göremiyorum? vb. sorular engelli bireylerin yaşamında sıkça sorulmaktadır. işitme engelli birey, ilerleyen yaşlarda bulunduğu sosyal çevreyle uyum göstermeye başlayıp taklide dayalı bir din sistemi içerisinde bulunur. Genel itibariyle işitme engelli bireyler tahkiki değil, daha çok taklidi bir din ekseninde bulunmaktadırlar İşitme engellinin din ve ahlak anlayışı İslam dinindeki fıkhı çağrıştırır. Fıkıh da, işitme engelliler de görünenle hükmederler. Bu nedenle giyim, bulunulan mekân, yapılan eylemler, okunan kitaplar işitme engelli bireyin kişiler hakkında hüküm vermesi için yeterlidir. Proje ile Çorum ilinde ve çevre illerden gelen öğrencilere dini bilgiler sunulup, Cuma günleri okunan hutbeleri ve vaazları anlamaları sağlanacaktır. Aynı zamanda Müftülüğümüz tarafından düzenlenen konferanslarda işaret diliyle işitme engellilere yönelik çeviri yapılacak ve konferanslardan istifade etmeleri sağlanacaktır. Her hafta verilen vaaz ve hutbelerin işaret diliyle anlatılması işitme engellilerin aile yaşamlarına da olumlu katkılar sağlayacaktır. İlimizde işaret dili ile işitme engellileri eğitecek yeterli eleman bulunmadığından, (mevcut iki elemanın il dışından olduğu ve her an gidebilecekleri varsayılarak) Müftülüğümüz personeli ile kamu kurum ve kuruluşlarında görevli gönüllülere Çorum Belediyesi ve İl Müftülüğü birlikteliğiyle işaret dili kursu açılması sağlanacaktır. İşitme engelli bir vatandaşın hastanede acil e gittiğinde derdini anlayacak bir personelin bulunmaması bir noksanlıktır. Aynı zamanda da, işitme engellilere işaret diliyle verilen bilgiler sayesinde sivil toplum kuruluşu ile kamu kurumlarının senkronize çalışmasına imkân sağlayan, engelli vatandaşlarında engelsizler gibi yaşamlarını sürdürmeleri, istekleri ve yetenekleri doğrultusunda kendilerini geliştirecek model bir çalışma olma özelliğindedir. Bu proje; işitme engellilerin dini değerleri öğrenmelerinin yanında ilgi ve yetenekleri doğrultusunda zararlı alışkanlıklar ve ortamlardan uzak durmalarına imkân sağlayan, bedensel, zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişimlerini destekleyecek, entelektüel birikimlerini artıracak bir projedir.
1.6 Süre ve Faaliyet Planı Projenin süresi Çorum Merkez Ulu Camide Yıl boyu devam edecektir. Kale Mahallesi Veysel Karani Camliinde ise 15 Eylül 2012-15 Haziran 2013 tarihleri arasında uygulanacaktır. 1.7 Projede Görev Alacaklar 1. İlgili camideki Din görevlileri, 2. Kerebi Gazi Vakfı Üyesi İbrahim Latif ASLAN 3. Yavuz Sultan Selim İ.Ö.Okulu Öğretmeni Yakup MERAL 4. Çorum Müftülüğü Ayniyat Saymanı Abdullah SANAR 5. Çorum Müftülüğü Din Hiz ve Din Eğt.Ks.Şefi Ahmet ARICI Proje İzleme Grubu ( PIG ) Üyeleri; I. İl Müftü Yardımcıları (T.KILIÇ,Y,İ,KARA,H.ÖZKAN) II. İl Vaizleri (M.V.KÖKLÜKAYA,A.ÇEBİ,S.BALABAN,H.KARGI) III. Esat Kolbaşı ( İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürü ) IV Abdullah SANAR ( Çorum İl Müftülüğü Ar-Ge Birimi ) V Ahmet ARICI ( Çorum İl Müftülüğü Din Hiz Şefi ) VI. Mustafa GÖKMEN ( Ulu Cami İmam-Hatibi ) VII.Mustafa BOZDUMAN (Ulu Camii İmam-Hatibi) VIII.Abdullah ÇİZMECİ (Veysel Karani Camii İmam-Hatibi) IX İ.Hakkı ŞAHİN (Veysel Karani Camii Müezzin Kayyımı) 1.8 Proje Uygulama Basamakları 1. Proje çorum Valiliği himayesinde, Çorum İl Müftülüğü yönetiminde ve Çorum Belediyesi, Çorum Milli Eğitim Müdürlüğü, Çorum İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü, Kerebi Gazi Vakfı, Adalet ve Medeniyetler İttifakı Destekleme ve Yardımlaşma Derneği (ADAMDER) işbirliği ile yürütülecektir. 2. Proje 2012-2013 Yılında Çorum Merkez Murad-ı Rabi Ulucamii ve Kale Mahallesi Veysel Karani Camilerinde uygulanacaktır. 3. Poje Çorum Özel Eğitim Meslek Lisesi (İşitme Engelliler Lisesi) 2012-2013 YILI Eğitim Öğretim Döneminde okuyan öğrenciler için 15 Eylül 2012 15Haziran 2013 tarihleri arasında Veysel Karani Camiinde uygulanacaktır. 4. Projede Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Yavuz Selim İlköğretim Okulu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Yakup MERAL ve Kerebi Gazi Vakfı üyesi İbrahim Latif ASLAN tarafından işaret diliyle camilerde çeviri yapılacak ve uygulanacaktır. 5. Çorum halkı ve İşitme Engelli Vatandaşlar İl Müftülüğü görevlileri tarafından bilgilendirilip işitme engellilerin ilgili camiye gitmeleri sağlanacaktır. 6. İşitme Engellilere Yönelik yapılan faaliyetler İl Müftülüğü tarafından video ve resim çekimleri yapılarak arşivlenecektir. 7. Yılsonu itibariyle Öğrenciler ile işitme engelli vatandaşların ve ailelerinin Memnuniyet Anketlerinin doldurulmasından ve müftülüğe bildirilmesinden din görevlileri mesuldür. 8. Çalışmaların yürütülmesi sırasında Proje İzleme Grubu etkinlikleri izleyecek ve proje bitiminde görüş ve önerilerini bir rapor halinde müftülüğe sunacaklardır. 9. Çalışmalar sırasındaki gözlem ve düşüncelerini din görevlileri adına Ulu Camii görevlileri ve Veysel Karani Camii Görevlileri ile birlikte İşitme engellileri çeviri yapan Yakup Meral ve İ.Latif ASLAN bir rapor halinde yazıp müftülüğe bildireceklerdir. 10. Çalışmaların yürütülmesi sürecinde projede görev alan taraflar ara toplantı yapacaklar, gerekli görülmesi halinde programda revizyona gidilecektir. 11. Proje sonunda proje kitapçığı Çorum İl müftülüğü tarafından basılacaktır.
II. BEKLENEN SONUÇLAR Hedef grubun % 80 nin projede belirtilen uygulamalardan istifade edip doğru bilgi ile dini yaşamını idame ettirmesi hedeflenmiştir. Yapılan faaliyetler vaaz,hutbe ve konferansların çevirilerinin fotoğraf ve video kayıtları, projenin somut çıktıları olacaktır. Proje süresince Müftülük, Çorum Belediyesi,İl Milli Eğitim Müdürlüğü,, İl Sosyal Etüt ve Proje Müdürlüğü Proje İzleme Grubu ( PİG ) projeyi izleyecek, ve gözlemleyecektir. Proje ilerleyen aşamalarda PİG ekibinin ve proje yürütücüsü kurum ve proje ortaklarının görüş ve önerileri doğrultusunda revize edilebilecektir. II.2 Projenin somut çıktıları Proje sonucunda; 1. İşitme engelli öğrenci ve vatandaşların memnuniyet algıları 2. Projede görev alan ekibin raporları 3. Proje aşamasında çekilen fotoğraflar ve video kayıtları. 4. Proje kitapçığı 5. Proje sonuç raporu II.3 Projenin Maliyeti Bu projede herhangi bir maliyet öngörülmemektedir. II.4 Projenin Sürdürülebilirliği Bu proje STK ve Kamu Kurumu işbirliğine örnek teşkil edebilecek bir projedir. Proje ortakları içersinde; İşaret diline çeviri yapacak uzman personel bulunmaktadır. Yıl boyu yapılacçak olan vaaz, hutbe ve konferansların işaret diline çevrilerek işitme engellilere anlatılması sadece Çorum iliyle sınırlı kalmayacak ve tüm Türkiye ye model olabilecek bir projedir. II.5 Projenin Riskleri Projenin ilk riski ilde daha önce böyle bir çalışmanın yapılmış olmayışıdır. Alanında yapılacak ilk uygulama olacağından proje yeterince işitme engellilere ulaşılamayabilir. Katılım oranı düşük olabilir. Ancak bu risk Proje izleme ekibinin takibi ve çabası ile ortadan kaldırılabilecektir. /.. / 2012.. /.. / 2012 /.. / 2012 Mehmet AŞIK Muzaffer KÜLCÜ Aytekin GİRGİN İl Müftüsü Belediye Başkanı İl Milli Eğitim Müdürü../../2012 /.. / 2011./.. / 2011 Esat KOLBAŞI Burhan PEKCAN Mustafa ATAKCAN İl Sosyal Etüt ve Proje Müd. Kerebi Gazi Vakfı Başkanı Adalet ve Medeniyetler İttifakı. Destekleme ve Yardımlaşma Derneği(ADAMDER) Bşk.Yrd.
İl Müftüsü Mehmet AŞIK ın Anlatırsan Anlarım Projesi tanıtımı ve basın açıklaması İl Müftüsü Mehmet AŞIK, engelli vatandaşların dini bilgileri öğrenme konusunda sıkıntı çektiklerini, onlara bu hizmeti vermenin boyunlarının borcu olduğunu belirterek, bu çerçevede Müftülük olarak yeni bir projeyi hayata geçirdiklerini, projeyi Berat Kandilini de fırsat bilerek bu gece başlatacaklarını söyledi. Projeyi ilk etapta işitme engellilere yönelik olarak hazırladıklarını, ilerde görme özürlüler için de proje uygulayacaklarını bildiren Müftü AŞIK, engellilere dini bilgileri verebilecek eleman bulduklarını, bundan sonraki süreçte de özel kurslarla eleman yetiştirme yoluna gideceklerini ve tüm engellilerin dini bilgilerden mahrum kalmamasını sağlayacaklarını açıkladı. Anlatırsan Anlarım, Konuşan Eller, Engelsiz Dini Hayat, Dinde Engel Yok, Duymasam d Anlarım, Din Engel Tanımaz gibi proje isimleri geliştirerek yeni bir çalışma başlattıklarını bildiren Müftü Aşık, işitme engellilerin dini hayatına katkı sağlamak ve doğru dini bilgiyi sunmak amacıyla böyle bir projeyi geliştirdiklerini kaydetti. Dini bilgileri öğrenmek için hiçbir engelin olamayacağına işaret eden Aşık, işitme engellilere beden dili ile vaaz anlatılacağını, uygulamanın bu gece Berat Kandili nedeniyle Ulu Camii de düzenlenecek programda başlanacağını, engellilerin en ön saflarda yer alacağını bildirdi. Aşık, uygulamanın Ramazan ayı boyunca teravih namazlarında da süreceğini, her Cuma günü de Cuma namazlarında işitme engellilere anlatım yapılacağını, engellileri ayrıca Müftülüğün konferanslarına da davet edip bilgilendireceklerini açıkladı. Aşık, işitme engellilere dini bilgilerin beden dilini iyi bilen Yavuz Sultan Selim İlköğretim Okulu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Yakup Meral tarafından verileceğini duyurdu. Toplantıda hazır bulunan Yakup Meral ise işitme engellilerin dini bilgileri öğrenmekte büyük zorluk çektiğini, kimsenin onları anlamadığını, bu durumu ortadan kaldırmak için kendisini özel olarak yetiştirdiğini, onlara bir nebze de olsa faydalı olmak adına çalışmalar yapacaklarını dile getirdi. Müftü Aşık ise bu tür bir eğitimi verebilecek Çorum da sadece iki memurun bulunduğunu, onların da gelip geçici olduklarını söyleyerek, asıl hedefimiz bu işi Çorumlulara öğretmek. Çorumlu imam ve gençlere özel kurs açarak özürlülere eğitim verebilecek seviyeye getirmek istiyoruz. Bu hizmetlerin kalıcı olmasını istiyoruz dedi.
Çorum Merkez Murad-ı Rabi Ulu Camide İl Müftüsü Mehmet AŞIK ın verdiği Cuma vaazı ve Yakup MERAL ın yapılan vaazı işaret diline çevirmesinden bir görünüm.
İşitme Engellilerin Murad-ı Rabi Ulu Camide Vaaz dinlemelerinden bir görünüm.
İl Müftüsü Mehmet AŞIK ın Namazdan sonra İşitme Engellilerle sohbeti ve hatıra fotoğrafı
İşitme Engelliler Müftülüğümüz İftarında Buluştular.
Çorum Merkez Veysel Karain Camiinde Yakup Meral Tarafından Cuma Hutbesi İşaret dili ile anlatımından görünüm