T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 1.ÜNİTE BİR KAHRAMAN DOĞUYOR KAZANIMLAR Atatürk ün çocukluk dönemini ve bu dönemde içinde bulunduğu toplumun sosyal ve kültürel yapısını analiz eder. Atatürk ün öğrenim hayatı ile ilgili olay ve olguları kavrar. Atatürk ün askerlik hayatı ile ilgili olay ve olguları kavrar. Örnek olaylardan yola çıkarak Atatürk ün çeşitli cephelerdeki başarıyla askeri yeteneklerini geliştirir. Atatürk ün fikir hayatının oluşumuna ve gelişimine etki eden Selanik, Manastır, Sofya ve İstanbul şehirlerindeki ortamın rolünü fark eder. Atatürk ün 1919 a kadar bulunduğu görevler ve yaptıkları Milli mücdele liderliği açısından yorumlar. dersyüz.wordpress.com Ali ELHAN-Cevdet ÇALIŞKAN Sosyal Bilgiler Öğretmeni
BATIYA ERKEN AÇILAN KENT: SELANİK - FİKİR AKIMLARI SELANİK Yunanistan topraklarında yer almaktadır. Rumeli de (Balkanlar) Ege denizi kıyısında yer alan ve Osmanlı-Avrupa ticaretinin önemli noktalarından biri olan, önemli bir LİMAN şehridir. Kara, deniz ve demiryolu ulaşımı gelişmişti. Üsküp, Belgrat, Manastır ve İstanbul a demir yolu ile bağlıydı. Selanik te, çoğunluğu Türkler olmak üzere Rum, Bulgar, Ermeni, Yahudi ve Sırplar yaşamaktaydı. Farklı milletlerin bulunduğu bu şehirde, çeşitli dillerde gazete ve dergiler yayınlanırdı. Bu çok uluslu yapı, konuşulan diller, inançlar, gelenek ve görenekler ülkede çok zengin bir sosyal ve kültürel yapının oluşmasını sağlamıştı. Gelişmiş bir kent olan Selanik'te çocukluğunu geçiren Atatürk'ün fikri zenginliğinin ve ufkunun gelişmesinde bu şehrin olumlu katkıları olmuştur. Coğrafi konumu Ulaşımı gelişmiş Ekonomik ve ticari açıdan gelişmiş Çok uluslu yapı Farklı milletler Kültürel zenginlik Sosyal çeşitlilik Basın ve fikir hayatı Fikir ve düşünce hayatını şekillendirmiştir Osmanlı Devleti nde 19. yüzyıla kadar huzur ve güven içerisinde yaşayan milletler, Fransız İhtilali ile ortaya çıkan milliyetçilik düşüncesinden etkilenerek çatışma ortamına sürüklenmişlerdir. Emperyalist devletlerinde kışkırtmasıyla bağımsızlık için isyan etmişlerdir. Bu çatışma ortamında devleti parçalanmaktan kurtarmak amacıyla Osmanlı aydınları bazı çareler aramış bunun sonucunda yeni fikir akımları ortaya çıkmıştır. Ticaret Notlar: Para Nüfus Millet çeşitliliği Fransız İhtilalinin yaydığı Milliyetçilik akımı sonucunda Osmanlı Devleti ne karşı İlk ayaklanan Sırplar İlk bağımsız olan Yunanlılar En son ayrılan ise Arnavutluk tur. Kültür
OSMANLIYI DAĞILMAKTAN KURTARMAK İÇİN ORTAYA ATILAN FİKİR AKIMLARI BATICILIK: Osmanlı Devleti nin kurtuluşunun tek yolunun batıya ayak uydurarak çağın fikir ve ihtiyaçlarına uygun medeni bir millet ve devlet haline gelmekten geçtiğini savunan fikir akımıdır. Cumhuriyetin ilanından sonra inkılapların yapılmasında etkili olmuştur. OSMANLICILIK: Bu akıma göre Osmanlı Devleti içindeki tüm milletler Osmanlılık duygusu ile Osmanlı milleti haline getirilirse, devlet içindeki değişik milletlerin ayaklanmaları önlenmiş olacaktır. ( I. Meşrutiyet ) Bu fikir Balkan uluslarının Osmanlı Devletine isyan edip bağımsızlıklarını ilan etmeleriyle uygulanamamıştır. İSLAMCILIK: Bu akıma göre, devletin parçalanmasını engellemek için Müslüman milletler Osmanlı halifesinin liderliğinde tek bir çatı altında birleşmelidir. Bu düşünce I. Dünya savaşı yıllarında Arapların Osmanlı Devletine karşı isyanı ile iflas etmiştir. (Ümmetçilik-Panislamizm) TÜRKÇÜLÜK: Tüm Türkleri milli bir duygu ile bilinçlendirmeyi ve bir bayrak altında toplamayı amaçlamıştır. Balkan Savaşlarından sonra Osmanlı yönetimine hâkim olan düşünce akımıdır. Kurtuluş Savaşının kazanılmasında etkili olmuştur. (Turancılık-PanTürkizm) Osmanlı devleti Fransız ihtilalinin yaydığı milliyetçilik fikir akımının etkisinden kurtulmak için yaptığı faliyetler hep sonuçsuz kalmış ve ortaya atılan fikir akımlarından hiçbiri Osmanlıyı dağılmaktan kurtaramamıştır. Mustafa Kemal, bu fikir akımlarından Türkçülük ve Batıcılık akımlarından etkilendi. 20. Yüzyıl başlarında Osmanlı aydınlarının birçoğu devletin kurtuluşunu meşrutiyet yönetimine geçmekte buluyorlardı. Osmanlıcılık fikrini savunan bu aydınlar daha çok Selanik te örgütlenmişler, gazeteler ve dergiler çıkararak düşüncelerini yaymaya çalışmışlardır. Sonunda II. Abdülhamit e Meşrutiyeti ilan ettirmeyi başarmışlardır.
MUSTAFA KEMAL İN EĞİTİM HAYATI MUSTAFA DA ÇOCUKTU Mustafa Kemal, 1881 de Selanik te doğmuştur. Mustafa Kemal in ailesi Rumeli nin fethi sonrasında Selanik e yerleşen Türk boylarına mensuptur. Babası Ali Rıza Efendi nin ailesi Söke (Aydın) annesi Zübeyde hanımın ailesi de Konya dan Rumeli ye göç eden bir aileye mensuptur. Babası önce gümrük memurluğu sonrada tüccarlık yapmıştır. Zübeyde Hanım ev hanımıydı. Zübeyde Hanım ile Ali Rıza Bey in 6 çocuğu vardır. Bunlardan Mustafa ve Makbule dışında Fatma, Ahmet, Ömer, Naciye küçük yaşlarda vefat etmişlerdir. Öğrenim çağına gelen Mustafa'nın hangi okula gideceği konusunda annesi ile babası arasında anlaşmazlık çıkmıştı.annesi Mustafa'nın Hafız MAHALLE Mehmet M Efendi'nin Mahalle Mektebine gitmesini istiyor,babası ise o dönemki yeni yöntemlerle eğitim yapan Şemsi Efendi Mektebinde okumasını istiyordu.zübeyde Hanımı üzmek istemeyen Ali Rıza Efendi oğlunu önce Mahalle Mektebine gönderdi. Fakat birkaç gün sonra Şemsi Efendi Mektebi'ne geçti. MAHALLE MEKTEBİ Geleneksel eğitim veren bir okuldur. Annesinin isteği üzerine ilk olarak bu okula gitmiştir. Bu okulu bitirmemiştir. ŞEMSİ EFENDİ OKULU Modern eğitim veren, Selanik in ilk özel Müslüman okuludur. Babasının isteği üzerine bu okula gitmiştir. (1887) Bu okulda okurken babası ölmüş eğitimine bir süre ara vermiştir. EKTEBİ ŞEMSİ EFENDİ OKULU SELANĠK MÜLKĠYE SELANĠK SELANİK MÜLKİYE RÜŞTİYESİ İlkokuldan sonra bu okula devam etmiştir. (Rüştiye: Ortaokul) Bu okulda okurken gizlice askeri okulun sınavlarına girmiş ve kazanmıştır. Bu okulu da bitirmemiştir. SELANİK ASKERİ RÜŞTİYESİ Sınavlarına girerek kazandığı bu okulda, zekâsı ve üstün yetenekleriyle öğretmenlerinin sevgisini kazandı. Kemal adını bu okuldaki matematik öğretmeninden almıştır. (1893) MANASTIR ASKERİ İDADİSİ İSTANBUL HARP OKULU İSTANBUL HARP AKADEMİSİ Selanik MANASTIR Askeri ASKERĠ Rüştiyesini ĠDADĠSĠ bitirdikten sonra, 1896 yılında ĠSTANBUL HARP OKULU ĠSTANBUL HARP AKADEMĠ Manastır Askeri İdadisini Harp Akademisinde okurken derslerinin Manastır Askeri İdadisine (lise) başladı. Derslerde gösterdiği bitirdikten sonra 1899 yılında yanı sıra, ülkenin içinde bulunduğu başarıyla hem öğretmenlerinin hem de arkadaşlarının takdirini Harp Okulu na girdi. kazandı. siyası durum ve sorunları ile yakından Harp Okulunda okurken Bu okulda sınıf arkadaşı Ömer Naci sayesinde edebiyata ilgilendi. ve hitabete ilgi duydu. Fransızca özel dersleri aldı. arkadaşları ile birlikte bir dergi Mustafa Kemal, Harp Akademisini Tarih öğretmeni Kolağası Tevfik Bey in tarih bilgisi onda çıkardı. kurmay yüzbaşı olarak bitirdi (11 Ocak tarih bilinci uyandırmıştır. 1902 de Teğmen rütbesiyle 1905). Böylece orduda görev almaya Askeri İdadi de okurken Fransız yazarlar ile Türk Milliyetçiliği mezun oldu. hazır bir kurmay subay oldu. üzerine de Namık Kemal ve Mehmet Emin Yurdakul gibi yazarları okumuş ve etkilenmiştir Atatürk ün yetiştiği dönemde Osmanlı Devleti sınırları içinde farklı özelliklerdeki okullar mevcuttu. Bir tarafta dini derslerin ağırlıkta olduğu mektep ve medreseler; diğer tarafta Batı tarzı okullar, askeri okullar ve çeşitli meslek okulları vardı. Bunun yanında azınlık okulları ile yabancı okullar da faaliyetteydi. Bu okulların her biri kendi amaçları doğrultusunda eğitim yapıyordu. Bu durum, Atatürk'ün yetiştiği dönemde Osmanlı Devleti nde eğitim birliği olmadığını gösterir.
MUSTAFA KEMAL İN ASKERLİK HAYATI ŞAM A ATANMASI (1905) 31 MART OLAYI (1909) PİKARDİ MANEVRALARI (1910) İlk görev yeri olan Şam daki 5. Ordu ya Kurmay Yüzbaşı olarak atandı. Suriye'de bulunduğu sırada yakın arkadaşlarıyla Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu (Ekim 1906). Selanik başta olmak üzere birçok şehirde cemiyetin şubesini açtı. Vatan ve Hürriyet Cemiyeti ni kurması, liderlik özelliğini, yöneticiliğini ve vatanseverliğini göstermektedir. İstanbul'da meşrutiyet karşıtlarının çıkardığı 31 Mart Ayaklanmasını bastırmak ve düzeni sağlamak amacıyla Hareket Ordusu nda kurmay yüzbaşı olarak başarıyla görev yaptı. 31 Mart Olayı mevcut düzene karşı girişilen ilk isyan hareketidir. Mustafa Kemal in 31 Mart isyanını bastırmada önemli rol oynaması, meşrutiyet taraftarı yani yenilik yanlısı olduğunu gösterir. Fransız ve İngiliz birliklerinin ortaklaşa düzenlediği askeri tatbikatlara Fethi Okyar ile birlikte gözlemci olarak katılmış, gelecekte hava kuvvetlerinin önemine vurgu yapmıştır. Yenilikçi kişiliğini, kendisini geliştirdiğini ve ileri görüşlülüğünü gösterir. TRABLUSGARP SAVAŞI (1911) ÇANAKKALE CEPHESİ (1915) KAFKASYA CEPHESİ (1916) İtalya'nın Trablusgarp'a saldırması üzerine gönüllü subay arkadaşları ile birlikte gizlice Trablusgarp'a gitti. Halkı örgütleyerek Derne ve Tobruk'ta İtalyanlara karşı başarılı savunma savaşları yaptı. Başarılarından dolayı Mustafa Kemal binbaşılığa terfi ettirildi. Trablusgarp Savaşı, Mustafa Kemal in ilk askeri başarısıdır. Mustafa Kemal'in Trablusgarp'ta yerli halkı İtalyanlara karşı örgütleyerek direnişe geçirmesi onun teşkilatçılığı ile ilgilidir. SURİYE CEPHESİ (1917) Suriye deki 7. Ordu Komutanlığına atandı. Alman komutan ile düştüğü anlaşmazlık sebebiyle istifa etmiş İstanbul a döndü. 1918 yılında 7.Ordunun da bağlı olduğu Yıldırım Orduları Grup Komutanı olarak atanmış ve Halep in kuzeyinde bir savunma hattı kurarak İngiliz kuvvetlerini durdurmayı başarmıştır. 19.Tümen Komutanı olarak Arıburnu, Conkbayırı, Anafartalar'da düşmana karşı büyük başarılar elde eden Mustafa Kemal, Osmanlı Devleti'nin bu cephedeki savaşı kazanmasında önemli rol oynadı. Mustafa Kemal, meşhur Ben size taarruz emretmiyorum. Ölmeyi emrediyorum. sözünü burada söylemiştir. Bu söz onun vatanseverliği ve liderliği ile ilgilidir. Çanakkale savaşlarında düşmanın nereden çıkarma yapacağını bilmesi ileri görüşlülüğü ile ilgilidir. Çanakkale Savaşlarında kazandığı başarılar onun askeri dehasının tüm yurtta ve dünyada tanınmasını sağlamıştır. Bu cephedeki başarılarından sonra Albaylığa yükselmiştir. I. Dünya Savaşında sırasıyla Çanakkale, Kafkas ve Suriye cephelerinde görev yaptı. Ali ELHAN-Cevdet ÇALIŞKAN Ruslara karşı mücadele verilen Kafkasya cephesinde 16.Kolordu Komutanı olarak görevini sürdürdü. Burada Ruslar karşısında dağınık halde olan birlikleri bir araya getirerek eksiklikleri tamamlayan Mustafa Kemal, Rusların elinden Muş ve Bitlis i geri almayı başardı. Bu başarı, Mustafa Kemal in kişisel özelliklerinden sabır ve disiplin anlayışını göstermektedir. Tuğgeneralliğe yükselmiştir. KURTULUŞ SAVAŞI (1921-1922) Samsun'a çıkarak Kurtuluş Savaşı nı başlatmış ve zafere ulaştırmıştır. Kurtuluş Savaşı'nın her aşamasında Türk Milletine liderlik etmiş, Türk halkını düşmana karşı birleştirmiştir. (birleştirici ve bütünleştirici oluşu) Başkomutan olarak orduyu yönettiği Sakarya Meydan Savaşı ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi'ni kazanmıştır. Türk milletinin her alanda çağdaşlaşmasını hedef alan inkılapları gerçekleştirmiştir.
Şam= M.Kemal in ilk görev yeridir. (5.Ordu komutanlığı) M.Kemal Şam dayken Arapların Osmanlıya karşı ayaklandığını ve Osmanlıdan ayrılmak istediklerini görmüş; bunun üzerine Namık Kemal den esinlenerek gizli bir cemiyet olan Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurmuştur. Trablusgarp= ilk askeri başarısıdır. Çanakkale Cephesi= Tüm dünya tarafından tanındı ve Kurtuluş Savaşının lideri oldu. Kafkas Cephesi= 1.Dünya Savaşı sırasında Muş ve Bitlis i geri aldı. Trablusgarp savaşı Uşi Antlaşması ile sona erdi. Trablusgarp savaşı M.Kemal in ilk askeri başarısıdır. Trablusgarp İtalyanlara bırakıldı ve böylece Osmanlının Kuzey Afrika daki son toprağı da elinden çıktı. Bu şehirler günümüzde Selanik: Yunanistan Manastır: Makedonya İstanbul: Türkiye Sofya: Bulgaristan sınırları içerisinde yer almaktadır Notlar: ATATÜRK ÜN ESERLERİ VATANDAŞ İÇİN MEDENİ BİLGİLER GEOMETRİ CUMALI ORDUGAHI NUTUK ZABİT VE KUMANDAN İLE HASBİHAL TABİYE VE TATBİKAT SEYAHATİ M.Kemal e göre benim en büyük eserim Türkiye Cumhuriyeti dir.
MUSTAFA KEMAL VE DÖRT ŞEHİR Selanik, Manastır, İstanbul ve Sofya şehirleri Mustafa Kemal'in fikir hayatının oluşmasında büyük etkiye sahiptir. Selanik günümüzde Yunanistan; Manastır Makedonya; İstanbul Türkiye; Sofya ise Bulgaristan sınırları İçinde yer almaktadır. SELANİK Mustafa Kemal in doğup büyüdüğü, çocukluğunun ve eğitim hayatının geçtiği şehir olan Selanik, Osmanlı nın önemli bir Balkan kentiydi. Ege kıyısında bulunan Selanik te deniz ticareti oldukça gelişmişti. Farklı milletlerin bulunduğu bu şehirde, çeşitli dillerde gazete ve dergiler yayınlanırdı. Mustafa Kemal, 1907 de askeri görevle geldiği Selanik te İttihat ve Terakki Cemiyetine katıldı. Mustafa Kemal ordunun siyasetten ayrılması gerektiğini düşündüğünden ve İttihat ve Terakki Cemiyeti ile olan fikir uyuşmazlıkları sebebiyle cemiyetten ayrılarak kendini tamamen askerlik mesleğine verdi. İSTANBUL İstanbul, Osmanlı nın başkentiydi ve en gelişmiş şehriydi. Mustafa Kemal, İstanbul da hem asker hem öğrenci olarak bulunmuştur. Mustafa Kemal'in İstanbul da bulunduğu Beyoğlu (Pera) ve Galata civarı şehrin Batı ya açılan yüzüydü. Avrupa elçiliklerinin yoğun olduğu, sosyal ve kültürel yönden hareketli bir semtti. Mustafa Kemal, okul yıllarında, arkadaşlarına konferans niteliğinde konuşmalar yaparken sonraki yıllarda da İstanbul da evinde arkadaşlarıyla toplantılar düzenlemiş, ülke sorunlarını tartışmıştır. Osmanlı nın içinde bulunduğu siyasi ve ekonomik sorunları yakından görmüştür. Arkadaşlarıyla gazete ve dergi hazırlamıştır. Ali ELHAN-Cevdet ÇALIŞKAN Sosyal Bilgiler Öğretmeni MANASTIR Konsolosluklar ve ticaret şehri Manastır, aralarında çekişme olan çeşitli din ve milliyetten insanları barındırıyordu. Sırbistan, Bulgaristan ve Yunanistan, kiliseler aracılığıyla bölgeye hâkim olmak istiyordu. Mustafa Kemal Askeri İdadide (lise) öğrenim görmek üzere geldiği Manastır da vatan ve hürriyet şiirleri yazan Namık Kemal den, milliyetçilik alanında Ziya Gökalp ten ve Türkçülüğü savunan Mehmet Emin Yurdakul dan etkilenmiştir. Mustafa Kemal in tarih bilincinin gelişmesinde öğretmeni Mehmet Tevfik Bey in rolü büyüktür. Bu dönemde Türk kültür ve tarihi ile ilgili okuduğu eserler sayesinde Mustafa Kemal'in fikir hayati şekillendi. Burada bazı Fransız düşünürlerinin eserleriyle tanıştı. 1897 Türk-Yunan Savaşında savaşta başarılı olunmasına rağmen barış masasında istenilenin alınamaması Mustafa Kemal i derinden etkiledi. SOFYA Mustafa Kemal, Balkan Savaşları sonrasında 1913'te Sofya Askeri Ataşeliği ne atanmıştır. Sofya'da sosyal hayat çok canlıydı. Üst düzey yetkililerin katıldığı danslı, yemekli toplantılarda Mustafa Kemal, Avrupa devletlerinin temsilcileriyle doğrudan görüşme ve fikirlerini paylaşma imkânı buldu. Bulgaristan'da kalan Türklerle yakın ilişki kurdu ve Türklerin yaşadıkları yerleri ziyaret etti. Bulgaristan'da Türkçe olarak yayımlanan gazetelerle irtibat kurarak bölgedeki Türklerin sosyal ve siyasi haklarının yükseltilmesi çalışmalarına katıldı. Bulgar Meclisinin toplantılarını (parlamento işleyişi) takip etti. Mustafa Kemal, gözlemlerinin yer aldığı raporlarına kendi analizlerini de ekleyerek bunları Osmanlı Hükümeti yetkilileriyle paylaştı.
MUSTAFA KEMAL LİDERLİK YOLUNDA ATATÜRK ÜN KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ Vatan ve millet sevgisi İdealistliği Mantıklı ve gerçekçi oluşu Sabır ve disiplin anlayışı İleri görüşlülüğü Açık sözlülüğü Gerçekçiliği Çok yönlülüğü Öğreticilik yönü Yöneticiliği İnsan sevgisi Yaratıcı düşüncesi Önder oluşu Kararlı ve mücadeleci oluşu Planlı çalışması İnkılâpçılığı Sanatseverliği Birleştirici ve bütünleştirici oluşu ÜSTLENDİĞİ BAZI GÖREVLER Harp Akademisi nden Kurmay Yüzbaşı olarak mezun olması Şam daki 5. Orduya atanması (1905) Manastırdaki 3.Ordu da görevlendirilmesi (1907) Hareket Ordusu Kurmay Başkanı (1909) Trablusgarp ta görev alması (1911) Derne Komutanlığına getirilmesi (1912) Sofya da askeri ataşe olarak atanması (1913) Çanakkale Cephesi nde 19.Tümen Komutanlığı (1915) Kafkas Cephesinde 16.Kolordu Komutanlığı (1917) Suriye Cephesinde 7.Ordu Komutanlığı (1917) ve Yıldırım Orduları Grup Komutanlığı (1918) Vatanseverliği:, Ben icap ettiği zaman en büyük hediyem olmak üzere,türk milletine canımı vereceğim İdealistliği: Benim yaptığım işler, biri diğerine bağlı ve gerekli olan şeylerdir. Fakat bana yaptıklarımdan değil, yapacaklarımdan bahsediniz. Hakikati Arama Gücü: Bizim akıl, zekâ ile hareket etmek şiarımızdır. Yaratıcılığı: Atatürk, en zor anlarda dahi üstün yaratıcı düşünceleriyle, sorunlara çözümler bulan ve bunları başarıyla uygulayabilen bir önderdi. Yaratıcı düşünceleriyle kimsenin hayal dahi edemediği işleri başarabilmiştir. Sabırlı ve Disiplinli Oluşu: 16 Mayıs 1919 da Samsun yolculuğuna çıktığında, gelecekte neler yapacağını milli bir sır olarak saklamış ve günü geldiğinde her birini gerçekleştirmiştir. Sakarya ve Büyük Taarruz öncesi TBMM de karşılaştığı tüm eleştirileri, büyük bir sabır örneği göstererek anlayışla karşılamıştır. İleri Görüşlülüğü: 1932 de Amerikalı General Mac Arthur la yaptığı görüşmede, 1939 da çıkacak ve 1945 yılına kadar devam edecek olan İkinci Dünya Savaşı nı ve sonuçlarının nasıl olacağını ifade etmesi. İyi Kalpliliği: - Ben onları affederim, çünkü kalbim vardır; onlar beni affetmezler, çünkü kalpsizdirler. demişti. Açık Sözlülüğü: Ben düşündüklerimi, sevdiklerime olduğu gibi söylerim. Aynı zamanda gereği olmayan bir sırrı kalbinde taşıyacak güçte olmayan bir adamım. Çünkü ben, bir halk adamıyım. Ben, düşündüklerimi daima halkın önünde söylemeliyim. Yanlışım varsa halk beni uyarır. Çok Cepheliliği:Atatürk ün değişik alanlarda gerçekleştirdiği inkılâplar, Onun çok cepheli bir önder olduğunun en açık kanıtıdır. Atatürk, vatan kurtarıcı,teşkilâtçı insan ve büyük bir komutandı.usta siyasetçi,örnek inkılâpçı idi.hem düşünce adamı,hem hareket adamı idi.milletine yepyeni ufuklar açan insandı.bu özelliklerin hepsi Atatürk te toplanıyordu. Atatürk,askerlikten sanata,hukuktan eğitime,tarihten dil konusuna kadar her alanda düşünmüş,yeni fikirler üretmiş ve topluma yeni hedefler göstermiştir Yöneticiliği / ( Teşkilatçılığı ) Atatürk ün önemli kişisel özelliklerinden biri de üstün bir yönetici olmasıdır.atatürk bu konuda Verdiğiniz emrin yapılmasından emin olmak istiyorsanız,ta en son gerçekleşme ucuna kadar kendiniz onun başında bulunmalısınız. diyerek, yöneticilik konusundaki başarısının sırrını açıklamıştır. Askerlik hayatında üstün bir komutan olan Atatürk,devlet kuruculuğu ve yöneticiliğinde de üstünlüğünü sürdürüp,örnek bir devlet adamı olmuştur. Gerçekleştirdiği işlere ve inkılâplara baktığımızda,onun üstün bir örgütleyici ve yönetici olduğunu görmekteyiz.
MİLLİ MÜCADELEDE MUSTAFA KEMAL Mondros Ateşkes Antlaşması ndan sonra İstanbul a geldi (13 Kasım 1918) (Geldikleri gibi giderler.) İstanbul da bulunduğu zaman içerisinde memleketin kurtuluşu ile ilgili olarak güvendiği arkadaşlarına Ali Fuat (Cebesoy), Rauf (Orbay) ve İsmet (İnönü)] kendi fikirlerini anlattı. Şişli deki evinde arkadaşlarıyla çeşitli toplantılar düzenledi. Bu görüşmeler sonunda ülkenin kurtuluşunun milletin desteğine dayanan bir mücadele ile sağlanabileceği kanaatine vardı. İstanbul İtilaf devletlerinin sıkı bir denetimi altında bulunduğundan burada bir şey yapmak mümkün değildi. Bu sebeple Mustafa Kemal Paşa, düşündüklerini uygulamak için Anadolu ya geçmeye karar verdi. Samsun a çıktıktan(1919) sonra da Anadolu nun birçok yöresinde Kurtuluş Savaşı nı başlatmak için hazırlıklarını devam ettirdi. Kurtuluş Savaşı nı Başkumandan olarak yöneten Mustafa Kemal Paşa Sakarya, Büyük Taarruz ve Başkumandanlık Meydan Savaşı nı kazanarak yurdumuzu işgalden kurtarmıştır. Sakarya Meydan Savaşı ndaki başarılarından dolayı TBMM, Mustafa Kemal e mareşal rütbesi ile gazilik unvanını vermiştir. Atatürk, hayatının bütün aşamalarında lider kişiliğiyle ön plana çıkmasını bilmiştir. Çanakkale, Filistin ve Suriye cephelerinde dağınık ve moral olarak çökmüş birlikleri yeniden düzenleyerek düşmanın ilerleyişini durdurmasını bilmiştir. Kurtuluş Savaşı nda askerî liderliğinin yanında siyasal liderlik görevini de yürütmüştür. Samsun a ulaştıktan sonra Amasya Genelgesi, Erzurum ve Sivas kongrelerini düzenleyerek Millî Mücadele nin önderi olmuştur. Kurtuluş Savaşını kazanarak Türk milletini bağımsızlığına kavuşturmuştur. Türkiye Cumhuriyeti nin kurulmasına ve inkılapların gerçekleşmesine önderlik etmiştir Notlar: Ali ELHAN-Cevdet ÇALIŞKAN Sosyal Bilgiler Öğretmeni