Đşyerlerinin Ergonomiye



Benzer belgeler
ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

Ergonomi Uygulamaları ile Kâr Etmenin Yolları

ENERJĐYE DAYANAN ĐŞLER

Konu; Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği

BÜROLARIN ERGONOMĐK OLARAK DÜZENLENMESĐ. Büro Đşi

BÜRO ERGONOMİSİ. Bursa Teknik Üniversitesi İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik (*) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar


Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik. iş SAĞLIĞI VE GÜVENLiĞi MEVZUATI

Kulağın anatomik yapısı ÇEVRE FAKTÖRLERĐNĐN. iş yerinde çevre faktörleri. klima aydınlatma gürültü mekanik titreşimler ve zararlı maddeler

Ergonomi Yunanca. Ergos: iş Nomos: Yasa

İÇİNDEKİLER. Giriş Birinci Bölüm ERGONOMİYE GİRİŞ

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMA. 1 / 3 ü 5 eden sayı kaçtır.

ERGONOMİK RİSK ETMENLERİ

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı :

c) Avrupa Birliğinin 29/5/1990 tarihli ve 90/270/EEC sayılı Konsey Direktifine paralel olarak,

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Her işletmenin olmazsa olmaz üç temel yapı taşı vardır: (Đnsan) Bu alanları inceleyen çeşitli bilim dalları vardır.

ERGONOMĐK ĐŞ ve ĐŞYERĐ DÜZENLEME

TEMEL İSG Elle Kaldırma ve Taşıma İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

BUSİAD Ergonomi Paneli Ergonomi Uygulamaları Bosch San.ve Tic. AŞ

Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda. İş Sağlığı ve Güvenliği

İLKER KIYAK Makine Müh. A Sınıfı İSG UZMANI

Konunun genel amacı Katılımcıların, ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramları bilmelerini ve işyerinde ergonomik düzenlemeler ve çalışma

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

Çalışma alışma Ergonomisi. Temel Ergonomi İlkeleri

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALAR

BİLGİSAYAR KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER VE SAĞLIK KURALLARI BİLGİSAYAR KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN NOKTALAR

BASINÇLI KAPLARLA ÇALIŞMALARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Hedefler. Ergonomi ve MSD MusculoSkeletal Disorder (Kas iskelet sistemi Rahatsızlıkları) tanımlayın Ergonomik risk faktörlerini tanımlayın

Ergonomi Açısından Đnsan

DİŞ KLİNİK VE MUAYENEHANELERİ İÇİN KONTROL LİSTESİ

ERGONOMİK BÜRO DÜZENLEMESİ

M A K Đ N E Đ N S A N ĐNSAN MAKĐNE ĐLĐŞKĐSĐ. Đnsan makine ilişkisinde bilgi akışı

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü

OYAK RENAULT ERGONOMİ UYGULAMALARI. DRH / 1740 Département Conditions et Santé de Travail 1

Endüstri Mühendisliğine Giriş ERGONOMİ

Araç-gereç, makine, sistem, iş, çalışma akış ve düzeninin; insanlar tarafından rahat, etkili, verimli ve güvenli olarak kullanılmasını sağlamak için;

OFİSLER İÇİN KONTROL LİSTESİ

İŞARET LEVHALARI TALİMATI

İmalat. Hizmet. Ofis işleri. Ev işleri ve boş zaman aktiviteleri. Tüketici ürünleri. Ergonominin prensipleri: 1. Nötral pozisyonlarda çalış

BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞAN SAĞLIĞI ŞUBESİ

EKRANLI ARAÇLAR YÖNETMELİĞİ

TİTREŞİM. Mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlayan bir terimdir.

Sekreterlik ve Büro Hizmetleri. Ders-3 Büro Tasarımı ve Ergonomi

Konu: Bilişim Teknolojileri Kullanımı ve Sağlık. Aydın MUTLU İstanbul

ERGONOMĐ ERGONOMĐ. Günümüzde çalışma ortamında karşılaşılan tehlikelerin

Sağlıklı Bilgisayar Kullanımı

Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği tarih ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Fiziksel Ergonomi (Physical Ergonomics)

ELLE KALDIRMAve TAŞIMAİŞLERİNDE İ S G.

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu

İÇİNDEKİLER Bölüm 1: Giriş Bölüm 2: İnsan Bölüm 3: İş ve Enerji Tüketimi

BOYA İŞLERİ İÇİN KONTROL LİSTESİ

ELLE TAŞIMA İŞLERİ YÖNETMELİĞİ

ÖZEL GÜVENLİK FAALİYETLERİ İÇİN KONTROL LİSTESİ

Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi

ÇAĞRI MERKEZLERİ İÇİN KONTROL LİSTESİ

İstanbul Aydın Üniversitesi C Sınıfı İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlığı Ders Notu. 34.Ders Notu. Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda İSG.

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ. Ergonomi. Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMALARDA İSG

GÜRÜLTÜDEN KORUNMA YOLLARI VE SES YUTUCU MALZEMELER NAGİHAN KESTEK ASİYENUR KESKİN PINAR ESKİN

PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER

Öğrenme Hedefleri. Bu dersin sonunda katılımcılar; Ergonomiyi ve temel kavramlarını tanımlar. Ergonomik risklerin etkilerini belirler

FTR 331 Ergonomi. yrd. doç. dr. emin ulaş erdem

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI UYGULAMA RAPORU

Beton pompalama kamyonları

TÜRKÇE APW-896/IP-420 GÜVENLİK ÖNLEMLERİ

ĐŞ ANALĐZĐ FORMU. Adınız ve Soyadınız :

AVUKATLIK BÜROLARINDA RİSK DEĞERLENDİRMESİ

KUAFÖRLER İÇİN KONTROL LİSTESİ

ELLE TAŞIMA İŞLERİ YÖNETMELİĞİ Perşembe, 13 Ocak :28 - Son Güncelleme Perşembe, 13 Ocak :28

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM KULLANIMI (Kişisel Koruyucu Ekipmanlar)

İşyeri Risk Değerlendirmesi için Prosedürler ve Araçlar

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

LED: Geleceğin Aydınlatma Teknolojisi

3/9 54 kg kütleli bir sandık 27 kg kütleli pikup kamyonetin arka kapağında durmaktadır. Şekilde yalnızca biri görülen iki tutucu kablodaki T

Her zaman odak noktası BABYTHERM

. RĠSK DEĞERLENDĠRME ÖN FORMU

Kendimi koruyorum! Raylar Bölgesinde Güvenlik.

Metodik Konstrüksiy on İşlem Adımları

3T Risk Değerlendirmesi

Her 2 teknolojide de, hem ankastre programlama hem de merkezi programlama kullanılır.

ERGONOMĐK ĐŞ ARAÇLARI ve ALETLERĐ. Đş Araçlarının Đnsana Uyumu. Tutma yeri konstrüksiyonlarında şu hususlara dikkat etmek gerekir

90 kw kw YENİ SERİ EKO PLUS

ISITMA HAVALANDIRMA SICAK SU HAZIRLAMA

ĐŞ ANALĐZĐ FORMU ĐŞĐN ADI: BÖLÜMÜ: A. YETENEK GRUBU I. ÖĞRENĐM VE ĐŞ BĐLGĐSĐ. 1. Đşin gerektirdiği minimum kurumsal eğitim düzeyi nedir?

DUVAR VE PENCERE TİPİ FANLAR. Her ortama uyum sağlayan şık tasarım. Tabi Havalandırma Pozisyonu. Çift Yön. Panjur

Logitech G403 Prodigy TM Gaming Mouse

GÜNDEM. Risk Analizi Yasal Durum Adım Bazlı Risk Analizi Rutin Olmayan İşler için Risk Analizi

HAS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Yrd.Doç.Dr. Ömer Faruk Usluoğulları İnşaat Mühendisliği Bölümü

RİSK DEĞERLENDİRMESİ. Necati İLHAN Makina Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

Çalışan Sağlığının Korunmasında Kişisel Koruyucu Donanımın Yeri ve Önemi. Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

TÜBİTAK BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KONUT KULLANICI ANKETİ

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Burhanettin KURT, İSG Uzmanı

SİVAS VOTORANTİM ÇİMENTO FABRİKASI ÇALIŞANLARINDA TİTREŞİM MARUZİYETİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

EKRANLI ARAÇLARLA ÇALIŞMADA SAĞLIK VE GÜVENLİK EĞİTİMİ

GEÇERLİLİK TARİHİ. Evet. Hayır

Transkript:

Đşyerlerinin Ergonomiye Uyum Kontrolü Kontrol listeleri: Bir iş yerinin tümünde veya iş sürecinin herhangi bir aşamasında veya kullanılan araçlarda ergonomik prensiplere uyulup uyulmadığını kontrol edebilmek, var ise eksikleri ve hataları kolayca bulabilmek için sürekli geliştirilen listeler Bu listelerle çalışmak eksiksiz bir ergonomik analiz yapmak anlamına gelmez, ana hatlarıyla yapılan bu incelemeden sonra konuyla ilgili mühendisler gereken noktalarda daha detaylı bir ergonomi incelemesi yapmalı ve bundan hareketle iyileştirme önerileri getirmelidir MAK4091 Ergonomi 2 1. Çalışılan hacim, çalışma alanı, oturma olanakları 2. Makineler, iş araçları 3. Kumanda elemanları 4. Đş sürecinde duyu organlarından beklentiler 5.Đş yöntemi 6. Yük ve Zorlanma 7. Çalışma saatleri Molalar 8. Çevre koşulları 9. Đşe ilişkin Bilgiler ve Đnsan - Makine Arası Bilgi Alışverişi Ekran Önü ÇalışmalarĐçin Ergonomi Kontrol Testi Bilgisayarda hazırlanmış kontrol kartları MAK4091 Ergonomi 3 1

1. Çalışılan hacim, çalışma alanı, oturma olanakları: Taban alanı işçi sayısına, yüksekliği, dolayısı ile hacmi, iş ağırlığına ve işçi sayısına göre yeterli hava sağlamaya uygun mu? Makinelerin ve ek donanımların hacim içerisinde yerleştirilişi beden konumu açısından rahat çalışmayı sağlıyor mu? Herhangi bir engel var mı? Makinelerin göstergeleri ve kumandaları o işte çalışanların tümü için antropometrik uyumlu mu? En büyükler ve en küçükler dikkate alınmış mı? Yoksa sadece belirli bir işçi grubu mu çalışabilir? Ayakta çalışılıyorsa yeterli serbest hareket alanı var mı? Tezgahı yükleme, makineye bakım yapma, çalıştırma işlemlerinde fazla enerji harcatacak beden konumları (ek konum işi)gerekli mi? Đş yapılacak masa, tabla v.b.nin yüksekliği işçinin boyuna, tüm alanı görebilmesine, gerekli kuvveti uygulayabilmesine, rahat hareket etmesine uygun boyutlarda ve yükseklikte mi? Taban döşemeleri kaymayı, tökezlemeyi önleyecek özellikte mi? Isı izolasyonu nasıl? Gerektiğinde oturabilmek için sandalye, tabure mevcut mu? Oturarak çalışılacaksa sandalye farklı boyutlardaki işçilere göre ayarla-na-biliyor mu? Şekli doğru oturmayı sağlıyor mu? Devrilme tehlikesi var mı? Ayak dayayabilmek için bir destek var mı? Destek üzerinde ayak rahat basabiliyor mu? Kayganlığı, eğimi uygun mu? Kolları veya dirseği dayayabilecek bir destek var mı? Çalışma alanı sandalye arası mesafe kolların masadan rahat destek alabileceği mesafede mi? Mesafeyi ayarlamak mümkün mü? MAK4091 Ergonomi 4 2. Makineler, iş araçları: Kullanılacak takımlar ve iş araçları, avadanlıklar işi kolaylaştıracak şekilde tasarlanmış mı? Kullanımlarını daha da kolaylaştırmak mümkün mü? Elle kullanılan iş araçlarının sapında el ile sap arasında kuvvet bağı yerine şekil bağı prensibi uygulanmış mı? Elle kullanılacak iş araçlarını sadece sapını tutmakla hangi araç, örneğin tornavida mı, eğe mi olduğunu anlamak mümkün mü? Đş aleti çok hafif veya çok ağır mı? Sapın boyu, iş aracının toplam boyu yapılacak iş için fazla büyük mü? Kullanılan birkaç aracı birleştirip kombine tek araç yapmak olası mı? Đş araçlarının iş yerinde belli, sabit bir yeri var mı? Kullanılan makinelerin hızı işçinin çalışma temposuna göre ayarlanabiliyor mu? Makinenin işletimi, bakımı, tamiri kolay mı? Makineyi işleten en azından bakımını da yapabiliyor mu? Gerektiğinde tamiri kolay mı? Đş sürecinde kullanılan sandık, kutu v.b. iş amacına, kolay taşınmaya uygun mu? Taşınması için gerekli sap, kol, tutamak v.b. var mı, insan boyutlarına uygun mu? Bu kapların içindeki malzemeler kolayca çıkarılabiliyor veya malzeme kap içine kolayca konulabiliyor mu? MAK4091 Ergonomi 5 3. Kumanda elemanları: Makinelerin kumanda elemanları hareket ettirmek için gerekli kuvvet, hareket ve konum hassasiyeti, hareket hızı, hareket ettirirken vücudun almak zorunda kaldığı konum açılarından uygun seçilip, uygun yerlere yerleştirilmiş mi? Kumanda elemanları şekil, büyüklük, renk, yüzey özellikleri ve hareket miktarı yönünden kullanıcı ile uyumlu mu? Tüm kumanda elemanları elin (veya ayağın) optimum (veya en azından maksimum) fonksiyon hacmi içerisinde mi? Kumanda ederken gereksiz statik iş, özellikle de konum işi yapılmak zorunda mı? Kumanda elemanı ve onunla ilgili gösterge arasında uyum sağlanmış mı? Đki kumanda elemanı arasında birbirleri ile karıştırılmayacak ve hareketleri birbirlerini etkilemeyecek kadar mesafe var mı? En sık hareket ettirilecek kumanda elemanları kolu fazla germeden, dirsekten bükülü konumda rahat hareket ettirilebilecek kadar bedene yakın mı? Beden ekseninin biraz sağında veya solunda mı? Kumanda elemanlarının şekli el avuç geometrisi ile uyumlu mu? Kolay kavranabiliyor mu? Döndürerek kumanda edilen elemanlarda 180 0 den daha az döndürerek yeter kumanda olanağı var mı? Tüm kumanda elemanları, aynı kumanda konumunda aynı yöne yönelik şekilde düzenlenmiş mi? Örneğin açık konumunda düğme şalterler hep aşağıya basık konumda mı? Ayakla kumanda da pedal sayısı ikiden fazla mı? Oturarak kumanda mümkün mü? Pedal veya ayak şalterinde kumanda mesafesi kısa mı? Ayak topuğunu kaldırmadan kumanda mümkün mü? Ayakla kumanda edilecek elemanlar boyutları, yüksekliği, eğimi açısından işlem düzeyine göre değiştirilebiliyor mu? Gerekli kumanda kuvveti değiştirilebiliyor mu? Tüm kumanda elemanlarında hareketin yönü, yeri ve mesafesi uygulanması gereken kuvvet, beklenen hassasiyet, harekette istenen hız, kaslarda statik gerginliğe meydan vermeme açılarından doğru belirlenmiş mi? MAK4091 Ergonomi 6 2

4. Đş sürecinde duyu organlarından beklentiler: Đşte karşılıklı konuşarak anlaşma gerekli mi? Đşteki gürültü düzeyi konuşarak anlaşmayı zorlaştırıyor hatta engelliyor mu? Akustik uyarı sinyalleri kolay duyulabiliyor mu? Farklı anlamdaki akustik sinyaller birbirinden kolay ayırt edilebiliyor mu? Genel olarak iş duyma hassasiyeti gerektiren bir iş mi? Küçük duyma kaybına sahip kişiler için uygun bir iş değil mi? Đş keskin görme hassasiyeti gerektiren bir iş mi? Đş sürecinde izlenmesi gereken nesneler her türlü ışıkta kolay görülüyor mu? Đzlenecek nesnelerin görülmesi yansıma, gölge, kontrast gibi nedenlerle zorlaşıyor mu? Çevredeki lambalar ve parlak nesneler iş alanında göz kamaşmasına neden oluyor mu? Đş alanındaki nesnelerin renk farklarının algılanması gerekli mi, aydınlatma bunu sağlıyor mu? Đzlenmesi gereken nesneler çok küçük mü? Đzlenmesi gereken nesneler hareketli mi? Hareket hızları ne kadar? Gösterge, kumanda elemanları, takımlar v.b. kolay görülecek konumlara yerleştirilmiş mi? Uyarı amaçlı ışıklı sinyaller işgörenin bakış alanı içinde ve kolay fark edilecek renklerde mi? Đş alanının çevresi de kolay görülebilecek kadar aydınlatılmış mı? Görme mesafesi uygun mu? Đşin hassasiyeti görme için büyüteç gibi optik araç gerektiriyor mu? Kumanda elemanları, görmeden sadece dokunarak ta ne olduğu anlaşılacak şekilde tasarlanmış ve iş alanına yerleştirilmiş mi? Koku alarak veya el teması ile cismi algılama gibi zorunluluk mevcut mu? MAK4091 Ergonomi 7 5. Đş yöntemi: Đş yapılırken iş gören sürekli hareket halinde mi? Kişinin hareketi veya hareket ettirmesi gereken nesnenin hareketi büyük hassasiyet gerektiriyor mu? Yeter hareket olanağı ve serbestliği var mı? Đşte uygulanan kuvvetler doğru belirlenmiş mi? Kuvveti azaltabilme olanağı var mı? Đş gereği hareketler bedene yakın, sarkık üst kol ve sadece dirsek altının hareketiyle yapılabiliyor mu? Hareketlerin düzenlenmesinde eklemlerin en rahat hareket ettikleri sınırlar dikkate alınmış mı? Hareketler birbirlerine eklenen eğriler boyunca mı gerçekleşiyor, yoksa durup yön değiştirme şeklinde kesik hareketler midir? Hareketler serbest bir ritmik hareket şeklinde yapılabiliyor mu? Hareket mesafeleri kısa mı? Hareket optimum fonksiyon hacmi içerisinde mi? Kuvvet uygulanması gereken hareketlerde beden ağırlığı da kullanıla biliyor mu, bu hareketlerde vücut için sağlam bir destek ön görülmüş mü? Büyük kuvvet uygulanması gereken hareketlerde kasların en iyi kuvvet ürettiği konumlar dikkate alınmış mı? El ile montaj işlemlerinde parçaları kolay tutabilmek için özel önlemler alınmış mı? Git gel hareketi yapan testere, kürek gibi el aletlerinde iş yönünde hareket ile geri yöndeki hareketin oranı insan yapısına uygun mu? Tekrarlayan işlerde iş hızı işçinin en büyük iş hızı ile uyumlu mu? Hareketli işlerde vücudun ağırlık merkezinin fazlaca yer değiştirme veya bedenin ekseni etrafında dönmesi gerekiyor mu? Đş düzenlemesi iş esnasında yük çeşitli kasları zorlayacak şekilde yapılmış mı? Statik ve dinamik kas işi işe dengeli olarak dağılmış mı? Đş akışı işçilerin kaslarını dinlendirmelerine fırsat tanıyor mu? Đşçilerin yük kaldırma ve taşıma işlemleri forklift, vinç v.b. araçlar vasıtasıyla ortadan kaldırılmış veya hafifletilmiş mi? Yük kaldırma ve taşıma işlemlerinde uygulanan sınır değerler işçilerin yaş ve cinsiyetlerine uygun hesaplanmış mı? MAK4091 Ergonomi 8 6. Yük ve Zorlanma: Đş için büyük kas kuvvetleri gerekli mi? Đşe katılan kas sayısının toplam kaslara oranı 1/7 den az mı, çok mu? Zorlanma daha çok statik karakterli mi, dinamik mi? Statik iş tutma işi mi, konum işi mi? Đş oturarak mı, ayakta mı, sürekli hareket halinde mi yapılıyor? Đşin maksimum yükü ne sıklıkta tekrarlıyor? Maksimum yükü teknik olanaklarla azaltmak olası mı? Đşte bedensel yükü artıran zihinsel yönler veya çevre koşullarının etkiler mevcut mu? Đşçinin zorlanması enerji çevrimi, kalp atışının artması v.b. yöntemlerle ölçülüyor mu? Zorlanmanın sürekli performans sınırını aşmamasına dikkat ediliyor mu? Tutma işlemlerinde tutma süresi mümkün olduğunca kısa mı? Tutma işlerini teknik araçlarla ortadan kaldırmak mümkün değil mi? Maksimum yükler arasındaki sürede kalp atış frekansı normale yaklaşıyor mu? Đş süresinde vücut sıcaklığında kayda değer bir artış oluyor mu? Đşçilerin iş yerini değiştirme talepleri veya işten ayrılma nedenleri analiz ediliyor mu? Đşçi sağlığını, şikayetlerini içeren istatistikler var mı? MAK4091 Ergonomi 9 3

7. Çalışma saatleri Molalar: Çalışma saatleri işçinin sosyal ihtiyaçlarına, fizyolojik performans yeteneklerine uygun düzenlenmiş mi? Đş vardiyalı ise, vardiya düzenlemesinde yaşlılar, yalnız yaşayanlar, şeker hastaları, gençler gibi özel grupların yaşam koşulları dikkate alınmış mı? Molalarda iş yükü, çevre yükü (çok sıcak, çok gürültülü v.b. ortamlar) dikkate alınarak düzenleme yapılmış mı? Sürekli fazla mesai uygulamasından kaçınılıyor mu? Vardiya düzenlemelerinde çalışılmayan günlerin ardı ardına sıralanması, gece vardiyasının olanaklar ölçüsünde çok sık olmaması gibi tedbirler alınmış mı? Monoton faaliyetlerde, fazla reaksiyon gerektirmeyen izleme-kontrol faaliyetlerinde de dinlenme molaları düşünülmüş mü? Dinlenme molaları işteki en güçsüz işçiye de yetecek düzeyde mi? Dinlenme molaları işçiyi çok zorlayan faaliyetlerin hemen ardından verilebiliyor mu? Molalarda iş yerine yakın, özel dinlenme odalarına gitme olanağı var mı? MAK4091 Ergonomi 10 8. Çevre koşulları: Aydınlatma Đş yüksek ışık şiddeti isteyen bir iş midir? Đş yerindeki ışık şiddeti yapılan iş için yeterli mi? Sürekli bir aydınlatmaya gereksinim var mı? Gün ışığı ne kadar yeterli? Đş tezgahı veya masası için özel aydınlatma gerekli mi? Đzlenene nesneler mevcut ışıkta her zaman birbirlerinden kolay ayırt edilebiliyor mu? Atölye alanın dikkate alındığında aydınlatma amaçlı pencerelerin alanı yeterli mi? Gün ışığındı yapay aydınlatmaya geçişte görme kalitesini sabit tutabilmek için lambaların yerleştirilmesinde pencereye yakın yerleştirme, pencerelere paralel ışık bantları yerleştirme gibi kurallara dikkat edilmiş mi? Seçilen renkler renk psikolojisi yönünden iş koşullarına uygun mu? Işığın gölge oluşturmasından yüzey pürüzlülüğünü kontrol, küçük parçayı tanıma gibi işlemlerde faydalanılıyor mu? Koyu fon - açık renk nesne; açık fon koyu renk nesne kombinasyonlarında görmeyi kolaylaştıracak şekilde kontrast sağlayan aydınlatma sağlanmış mı? Bakış alanı, yakın çevre ve çevre alanının aydınlatılmasında kontrast oranları uygun mu? Göz kamaşmasını engellenmiş mi? Đş sürecinde sık sık çok aydınlık ve az aydınlık iki nokta arasında yer değiştiriliyorsa iş hızı hesaplanırken gözün adaptasyon süresi dikkate alınmış mı? Aydınlatma ve görüş keskinliği açısından çok zor iş koşullarında gözün dinlenmesi için ek molalar düzenlenmiş mi? MAK4091 Ergonomi 11 8. Çevre koşulları: Titreşim: Titreşim sadece el-kol sistemini mi yoksa tüm bedeni mi etkiliyor? Đşçiye etkiyen titreşimim temel büyüklükleri (frekans, genlik, ivme, etki süresi) ölçülüp belirlenmiş mi? Titreşimler insan sağlığına zarar verecek frekans ve genlikte mi? Aktif veya pasif önlemlerle işçi titreşim etkisinden korunuyor mu? Etkiyen titreşimin K değerine göre titreşimin etki süresinin rahatsız edici sınırı aşmamasına dikkat ediliyor mu? Gürültü: Đş yerindeki gürültüyü işçi rahatsız edici olarak algılıyor mu? Gürültü düzeyi zaman içinde duyma kaybına neden olabilecek düzeyde mi? Gürültünün frekansı ve şiddeti ölçülüyor mu? Gürültü sürekli aynı düzeyde mi? Gürültünün vardiya boyu eş değer düzeyi hesaplanmış mı? Gürültünün kaynakları analiz edilmiş mi? Đş prosesinde yapılacak değiştirmelerle ses düzeyi indirgenemez mi? Gürültü kaynaklarını izole etmek mümkün mü? En büyük gürültü kaynağını hacimsel olarak işgörenlerden uzaklaştırmak mümkün mü? MAK4091 Ergonomi 12 4

8. Çevre koşulları: Klima: Đş ortamının klima değerleri rahat bölge ya da konforlu bölge denilen bölgenin sınır değerleri arasında mı? Aşırı klimatik koşullar mevcut ise, mola düzenlenmesinde dikkate alınmış mıdır? Atölyenin ısıtma sistemi tüm çalışma bölgelerini eşit şekilde ısıtıyor mu? Đşgörenler ısıl radyasyona maruz kalıyor mu? Radyasyon kaynağını ortadan kaldırmak veya en azından önüne koruyucu engel koymak mümkün mü? Çalışma bölgeleri çok sıcak veya çok soğuk yüzeylere yakın mı? Atölyedeki hava hızı işgörenlerde rahatsız edici, çok üşütücü etki yapıyor mu? Đşçiler işyerlerini değiştirdiklerinde iki ortam arasında çok farklı klimatik değerler mi var? Aşırı soğuk veya aşırı sıcağa karşı koruyucu önlemler, örneğin özel giysiler mevcut mu? MAK4091 Ergonomi 13 9. Đşe ilişkin Bilgiler ve Đnsan-Makine Arası Bilgi Alışverişi: Đşe ilişkin bilgiler açıkça anlaşılır şekilde işgörene verilmiş mi? Bilgiler önemine, gereksinim duyma sıklığına göre sistematik biçimde düzen-lenmiş mi? Đşi karıştırabilecek, gereksiz, fazlalık bilgiler bilgi formlarından çıkarılmış mı? Đş sisteminden işgörene gelecek bilgiler amaca uygun biçimde doğru duyu organlarına yönlendirilmiş mi? Çok önemli bilgiler, örneğin tehlike uyarı sinyalleri hem görsel hem de akustik olarak çok kanaldan işgörene ulaştırılıyor mu? Çok fazla yüklenen duyu organlarına gelen sinyallerin bazılarını başka bir kanala yönlendirerek duyu organının yükünü azaltabilme olasılığı var mı? Göstergeler kolay okunuyor mu? Çok sayıda ölçü aleti varsa bunları birbirinden ayırmak kolay mı? Göstergelerin birimleri iş için gerekli birimlerle uyumlu mu? Göstergenin birimi fahrenheit, ayarlanması gereken santigrat cinsinden ise işgören için ek bir hesap işlemi çıkacaktır. Birbiri ile ilişkili göstergelerin ilişkileri boyut, şekil veya renk yardımıyla kolayca anlaşılır şekilde ifade edilmiş mi? Göstergelerin görüş alanı içerisine dizilmesinde önemi, okuma sıklığı dikkate alınmış mı? Sürekli dikkat edilmesi gereken göstergeler görüş alanı merkezine yerleştirilmiş mi? Göstergeler ve ilişkili olduğu kumanda elemanları arasında hacimsel bağlantı sağlanmış mı? MAK4091 Ergonomi 14 9. Đşe ilişkin Bilgiler ve Đnsan-Makine Arası Bilgi Alışverişi: Göstergeleri okuyabilmek için gerekli baş hareket başın rahat hareket sınırların içerisinde mi? Optik sinyallerde lamba kullanıldıysa lambaların rengi alışılagelmiş anlamda mı kullanılmıştır? Optik sinyallerde renk ortamın normal aydınlatma koşullarında kolay anlaşılıyor mu? Çok az devreye giren sinyallerin dikkati çekebilmesi için yanar-söner sinyal şeklinde olması veya beraberinde akustik sinyalin de bulunması gibi özellikler mevcut mu? Bir ölçü aleti arızalandığında arızalı olduğunun gösterecek bir sinyal düşünülmüş müdür? Đşletme içerisinde aynı işi gören çok sayıda kumanda masası var ise bu masalarda göstergelerin ve kumanda elemanlarının dizilişleri birbirleri ile aynımıdır? Kumanda elemanını hareket ettirirken elin konumu göstergenin okunmasına engel oluyor mu? Kumandalarda sıfır, minimum, maksimum gibi özel konumlar mekanik ek dirençlerle kumanda esnasında kolay anlaşılacak düzenlemelere gidilmiş midir? Akustik sinyallerin ses düzeyi iş ortamının ses düzeyinden yeterince yüksek midir? Farklı anlamda akustik sinyaller kullanılıyorsa bunlar birbirinden süre, dalga, frekans gibi özellikler sayesinde kolay ayrılabiliyor mu? Özel hallerde akustik sinyaller optik sinyallerle de destekleniyor mu? Akustik sinyaller diğer çalışanları rahatsız ediyor mu? Akustik sinyallerin yoğunluğu konuşmada anlaşmayı engelleyecek düzeyde mi? Gerekli reaksiyon gösterilinceye kadar sinyal devam ediyor mu? Veya ikinci bir uyarı sinyali geliyor mu? Tehlike sinyali gibi çok ender karşılaşılan ama çok önemli olan sinyaller herkes tarafından algılanacak ve doğru anlaşılacak şekilde düzenlenmiş mi? MAK4091 Ergonomi 15 5

Ekran Önü Çalışmalar Đçin Ergonomi Kontrol Testi 1.Kullanıcı monitör karşısına oturduğunda pencere yan tarafında mı? 2.Pencere, lamba gibi herhangi bir ışık kaynağının ekranda yansıması var mı? Monitörü kapatıp kontrol ediniz. 3.Masa üzerinde klavye ve fare için yeterince alan mevcut mu? 4.Koltuk yüksekliği işgörenin boyuna uygun mu, uygun ayarlanabiliyor mu? 5.Masa yüksekliği işgörenin boyuna göre ayarlanabiliyor mu? 6.Monitör yüksekliği işgörenin boyuna göre ayarlı mı? (Ekranın üst sınırı kişinin göz hizasında olmalı!) 7.Göz ekran arası 60 80 cm mi? 8.Masa üzerindeki elemanları en iyi konuma ayarlayabilmek için olanak vare mı? 9.Kontrast ayarı görüş için en iyi konumda mı? 10.Monitör, klavye ve fare düzeni temizleniyor mu? 11.Ekranın tamamı iş için kullanılabiliyor mu? 12.Ekran üzerinde çalışma alanını küçülten lüzumsuz işaret, resim var mı? 13.Seçilen yazı büyüklüğü kolay okunabilecek düzeyde mi? 14.Ekran önünde cam filtre var ise filtre düzenli temizleniyor mu? MAK4091 Ergonomi 16 Ekran Önü Çalışmalar Đçin Ergonomi Kontrol Testi 15.Đş organizasyonu yapılırken günlük çalışmanın bir kısmını da farklı konumlarda örneğin ayakta yapabilme olanağı tanınmış mı? (Bilgisayar masasının yüksekliğini değiştirip zaman zaman ayakta yazı yazmak gibi) 16.Đki sata bir 15-20 dakikalık dinlenme molası düşünülmüş mü? (Bu sürede diğer çalışanlarla gerekli iletişim kurma, ihtiyaçları giderme gibi sorunlar halledilebilir.) 17.Masa başında yorgunluk giderme, kas esnetme amaçlı egzersizler yapılabiliyor mu? 18.Masa düzeni periyodik aralıklarla kontrol edilip gerekli düzeltmeler yapılıyor mu? 19.Đşgören gözlük kullanıyorsa, gözlüğü monitör mesafesine uyan bir gözlük mü? 20.Bilgisayarda çalışmanın doğurabileceği rahatsızlıklarda işgörenin danışabileceği bir eleman büroda mevcut mu? MAK4091 Ergonomi 17 MAK4091 Ergonomi 18 6

MAK4091 Ergonomi 19 MAK4091 Ergonomi 20 MAK4091 Ergonomi 21 7

MAK4091 Ergonomi 22 MAK4091 Ergonomi 23 MAK4091 Ergonomi 24 8

Yaklaşık 2,5 metre Yaklaşık 1 metre Şekil 1: Geleneksel Telefon = sınırlı hareket çapı ve ahize hareketin merkezinde (ahize merkezli haberleşme) Şekil 2: Kulaklık ve Mikrofon Seti = geniş hareket alanı ve kişi hareketin merkezinde (kişi merkezli haberleşme) MAK4091 Ergonomi 25 MAK4091 Ergonomi 26 MAK4091 Ergonomi 27 9

MAK4091 Ergonomi 28 Yeni ve ergonomik dizaynı ile oval kutular MAK4091 Ergonomi 29 Geliştirilmiş ergonomik dizaynı ile kullanıcıya bir çok kolaylıklar sunulmuştur. Modüller ile santral ünite arasındaki tüm haberleşmeler, i nteraktif olup ev veya işyerinin mevcut elektrik hatları üzerinden yapılmaktadır. Birçok özelliklerle donatılmış sistem, kullanıcıya uzaktan da durum hakkında bilgi verme, santrali alarm modunda kurma,alarm santralini ve tüm modüllerini test ettirebilme gibi bazı işlevlikler de sunmaktadır. MAK4091 Ergonomi 30 10

El Dürbünü 74,89 TL El Dürbünü Ergonomik Tasarım 69,89 TL MAK4091 Ergonomi 31 MAK4091 Ergonomi 32 11