ENFLASYON MUHASEBESI Dr. Mehtnet YUCE Uludag' ~ n v I.I.B.F.. Maliye Boliit~zii Ara~t~rma Gorevlisi Enflasyon, toplam talebin toplam arzl agmasl nedeniyle fiyatlar genel duzeyinde meydana gelen surekli artlg veya paranln sat~n alma gucunun h~zla dugmesi olay~ olarak tan~mlanabilir. Ekonomik duzenin igleyiginde bir aksama, bir istikrars~zl~k olan enflasyon olgusu, sagllkll ekonomik kararlarln allnmaslnl onleyen, ekonomik dengeyi bozan, ahenksizlik yaratan ve dolaylslyla mevcut iiretim cihaz~nln igletmesini, uretim kapasitesinin artlr~lmasln~ onleyen bir hastal~kt~r. Hlzl~ enflasyon, butiin ekonomik hesaplarl bozdugu gibi fiyatlarln degigmeyecegi ilkesine dayanan klasik muhasebe iglemlerini de anlamslz bir hale getirmektedir. Fiyatlar~n degigtigi ekonomik bir ortamda paranln nominal degeri aynl kalmakla beraber ma1 ve hizmet satln alma yetenegi diger bir ifade ile paranln satln alma gucu azalmaktadlr. Ol~ii birimi olarak farkll satln alma giiqlerine sahip egdeger olmayan para birimlerinin kullan~lmas~ muhasebe bilgilerinin homojenligini bozmakta, igletme ilgililerini yanrltan bilgilerin uretilmesine ve sunulmaslna neden olmaktadlr. Bu bilgilere dayan~larak al~nan kararlar ve katlanllacak maliyetler sonucunda ise igletmelerin devarnl~l~g~ tehlikeye girmektedir. Bu nedenle, gunumuzde, geligmekte olan iilkeler, bir taraftan enflasyon hastal~g~ndan nas~l kurtulabileceklerini, diger taraftan da enflasyonla birlikte nasll yagabileceklerini gayreti iqindeler. Bu gerqeklerden hareketle, iilkemizde enflasyonla birlikte yagamak zorunda olan igletmelerin de-enflasyonun finansal tablolarl uzerindeki olumsuz etkilerini giderecek- enflasyon muhasebesi uygulamaslna geqmek zorunlulugu ortadad~r. Bu gallgmada, enflasyon muhasebesi konusu ele allnlp, ijncelikle, enflasyon muhasebesinin tanlml ve yontemleri belirtilecektir. Akabinde konunun daha iyi anlag~lmas~ igin ornek bir olay ile uygulamaya ge~ilecektir.
Sayi~tay Dergisi Sayc : 31 ENFLASYON MUHASEBESININ MAHIYETI Genellikle, tarihi maliyetlerle ifade edilmig igletme degerlerine fiyat degigmelerinin etkisini gosteren muhasebe sistemleri olarak tanlmlanan (K~zll, 1997; 23) enfasyon muhasebesi, geqmig maliyetlerle degerlenmig igletme varllk ve borqlar~ uzerinde fiyat degigmelerinin etkisini gosteren (Haclustemoglu, 1993; 91) ve gerek!; Gnlemleri alarak igletme degerlerinin gerqegi gostermesine imkan veren muhasebe sistemleridir (Akdogan, 1980; 34). Kugkusuz enflasyon muhasebesi kavraml, maliyet muhasebesi, banka, vergi muhasebesi ve saire uzmanllk muhasebelerinde oldugu gibi ozel ihtisas gerektiren igletme turleri ile muhasebe konularl iqin uygulanacak yontemleri degil, genel muhasebenin dayandig1 temel ilkelerden biri olan parayla ol~ulme kavramlnln enflasyon nedeniyle iglevinin nedeniyle iglevinin yetirmesi sonucu bu iglevin yeniden tesisine yonelik bir qozumlemeyi ifade eder. Dolaylslyla, enfasyon muhasebesi, bir uzmanllk muhasebesi deg'il, genel muhasebenin buzz durumlarda ortaya pkan yetersizliklerinin giderilmesine yonelik tedbirleridir. (Arslan, 1997; 9). Ayrlca, enflasyon muhasebesi ne enflasyonu onleme aracl ne de enflasyonun igletmeler iizerindeki olumsuz etkilerini giderme aracidir. Enflasyon muhasebesi, sadece, enflasyonun igletmeler iizerindeki etkilerini giderecek gekilde bilgilerin ortaya pkmaslna ve dolaylslyla igletme yonetiminin bu konuda bilgilendirilmesine ve do@ kararlar almaslna yardlmci olan bir araqtlr. B) Enflasyon Muhasebesi Yiintemleri Geleneksel muhasebenin enflasyonist donemlerde yetersiz kalmasl uzerine, qegitli enflasyon muhasebesi yontemleri onerilmigtir. Bunlar, nispi ve genel fiyat hare'ketlerinin ayrl ayrl ya da birlikte dikkate allnmaslna gore iiq ana gruba ayrilmaktadlr. (Uman, 1980; 130). i) Gene1 Fiyatlar Diizeyi Muhasebesi Enflasyonun varl~glnl kabul eden bu yontemde, paranln satln alma giiciiniin degigtigi gerqeginden hareketle, genel fiyat endeksi (TEFE, TUFE veya Milli Gelir Fiyat Deflatoru) yardlmlyla, farkl~ para birimiyle ifade edilen ve finansal tablolarda yer alan degerler aynl para birimiyle ifade edilme-
ye qal~grr (Uman, 1980; 130). Bagka bir degigle, finansal raporlarrn bugunku para degerine gore ayarlanrnas~ ve hesaplarrn bugunku para birimine gore belirtilmesini esas alan bir yonterndir. (Akdogan, 1980; 89). Boylece, genel fiyat diizeyi muhasebesi, finansal tablolarrn homojenligi saglanmas~, sermayenin sat111 alrna gucii cinsinden korunmasl ve enflasyon dolay~sryla elde edilen enflasyon kazaric~nln finansal tablolarda yer alrnasr mumkun k~ld~gr (Uman, 1983; 19) gibi, ge~mig donernlerdeki finansal tablolarr sabit para birimiyle ifade edilmek suretiyle rnuhasebe bilgilerinin zaman sureci i~inde karg~lagtlr~labil~nesi imkan~n~ vermektedir (Pierson, 1966; 729-730). Genel fiyat diizeyi muhasebesinde, tarihi maliyetle degerleme ilkesinde hareketle igletmenin enflasyona kary satrn alma giicunun korunmasl prensibini benimsediginden, igletmeler, geleneksel tarihi maliyet sistemlerini muhafaza etmekte ve hesaplar~nl tarihi maliyet temeline gore hazlrlamaktadlrlar (Morell-Ashton, 1975; 68). Tarihi maliyetlerden cari degerlere baz~ endeksler yard~m~yla geqig saglanmaktad~r (Klzll, 1977; 25). Bu yontem, paranln genel satln alma gucundeki degigmelerin etkilerini olqmeye yonelik oldugu iqin, igletmenin faaliyette bulundugu belirli bir sektoru dikkate almaks~z~n genel fiyat endeksinin tarihi maliyet tablolarln~ duzeltmek iqin kullanllmaktadlr (Stickler-Hutching, 1975; 3). Genel fiyat diizeyi muhasebesinde; + Uygulamaya donem bag1 ve sonu bilanqolarr ile gelir tablosunun ele alinmas~yla baglanrr. + Bilanqo kalemleri parasal ve parasal olmayan kalemler olarak ayrlllr, + Parasal degerler oldugu gibi blrak~llp parasal olmayan degerlerin degigimleri saptanlr. + Donem bag1 bilan~osu duzeltme katsaylsr ile degerlenir, + Donem sonundaki parasal kazan~ ve kay~p bulunur, + Gelir tablosunu gec;ilir ve bu tablo diizeltme katsaylsl ile degerlenir, + Parasal kazanq ve kay~p ile degerlenmig donem k2r1, donem sonu oz sermayenin degerlemesinde kullan~l~r, + Sat~lan malln maliyeti ve amortisman giderleri gibi varllklarln ortalama cari maliyetleri esas al~narak hesaplanir.
Say~~tay Dergisi Say1 : 31 ii) Cari Deger kame Maliyeti) Muhasebesi Enflasyonda sadece mutlak fiyat seviyesi degil, ayni zamanda nispi fiyatlarl da degigmektedir ($ahin, 1997; 463). Her ne kadar enflasyon bir ortalama olarak ifade edilmekte ise de, her ~egit ma1 ve hizmetlerin degen ortalamaya egit olarak degigmemekte (Hatiboglu, 1974; 9), bagka bir degigle enflasyonda genel fiyatlar seviyesi yukselmekle beraber, bu yukselig tum ma1 ve hizmetler iqin ayni anda ve ayni oranda olmamaktadir. Bir zaman dilimi iqinde bazl mallarln fiyatlari daha fazla, bazi mallarin fiyatlari daha az yukselirken, bazl mallarin fiyatlarindaki yukselme ise gecikerek ortaya ~ikrnaktadlr. ($ahin, 1997; 473). ~gte, igletmeler uzerinde nispi fiyat hareketlerinin etkisi bazi hallerde fiyatlar genel duzeyindeki degi~melerden daha fazla olmas1 ve fiyatlar genel diizeyi muhasebesinin bu tip fiyat hareketlerini tam olarak dikkate almamasi nedeniyle, bazi yazarlar degerleme esasi olarak, "yerine koyrna maliyeti ya da cari deg'erin (Courrent Value)" esas almasi gerektigini ileri siirmektedirler. (Uman, 1983; 20; Akdogan, 1980; 131). Ozel fiyat degigmelerini finansal tablolara yansitan muhasebe (Z. Dogan, 1995; 104) olarak tanimlanan cari deger muhasebesi yonteminde, finansal tablolarda yer alan varliklar ve kaynaklarl yerine koymak i~in gerekli olan cari maliyet ile gosterildiginden dolay~ genel fiyat diizeyi muhasebesinden farklldir. Belirli bir varl~gin cari yerine koyma maliyeti genel fiyat diizeyinden farkli olarak artabilmekte veya azalabilmektedir. Bu nedenle ikiime maliyeti muhasebesi, genel fiyat seviyesindeki degigmelerin aksine belirli bir fiyattaki degigmelerin etkisini gostermektedir. (Meigas-Meigs, 1990; 817). Cari deger muhasebesinde iiretim guciiniin korunmasi, varliklarin degerlemesi esas alinmakta ve ikiime maliyetinin saptanmasi onemli rol aynamaktadir. (Haciriistemoglu, 1993; 53-54). Can deger esasina dayali degerlemede, stoklar ve maddi sabit varliklarin gelecekte sunabilecekleri hizmet ya da hizmet edebilme kapasitesini kargilayabilecek bir bagka varllk alindiglnda katlanllacak can maliyet esas alinmaktad~r. Burada soz konusu cari maliyet, varlrgin yerine yenisinin alindigl donemdeki ikdme maliyeti olmaylp, i~inde bulunulan donemin cari piyasa fiyatidir (Akdogan-Tenker, 1997; 681). Dolayisiyla, kiir kavrami da, i$letmenin varliklarini ikiime edecek seviyenin otesinde gelir sagladig1 takdirde geqerli olmaktadlr. (Uman, 1979; 35; Arslan, 1997; 17).
Cari deger muhasebesinde, cari girdi fiyatlar~ ile cari $ ~kt~ fiyatlarlnl goz oniine al~narak gelir ve giderlerin daha ger~ekqi bir biqimde eglegtirilmesini saglamaktadlr. Gelirler, cari fiyatlarla yapllan sat~glardan dogmakta, bu gelirlere kargll~k gelen giderler de kullanllan ma1 ve hizmetlerin cari fiyatlar~ ile olqiilmektedir. Cari maliyetierin cari gelirlerle eglegtirilmesi siirekli tekrarlanlcl mahiyetteki igletme faaliyetleri i~in geligmig bir ol~ii temin etmektedir. Varllklar~ elde tutmanln kazancl veya zararl, faaliyetlerden dogan kiir veya zarardan ayrl olarak degerlendirilmektedir. Elde varllk bulundurmanln kazancl veya zarar], bu varllklarln fiyatlarlnln degigmig oldugu belirli donemler iqin ayrl ayrl olarak belirlenebilmektedir (Y iiksel, 1982; 15). Boylece, bu esasa gore haz~rlanan finansal tablolar, igletme yoneticilerine fiyat saptama, sermaye yatlnmlar~, biiyiime ve saire konularda daha dogru kararlar almalar~na yardlmcl olmaktadlr. (Granof, 1983; 451). Cari maliyet muhasebesinin en onemli saklncasl cari degerin ol$iilmesindeki gii~liiktiir. Cari degerin belirlenmesinde, resmi kuruluglarca ilan edilen ozel fiyat endeksleri, igletmenin kendi geqmig deneyimlerinden yararlanarak geligtirdigi endeksler, satlc~larda elde edilen sat~g kataloglar~ndaki bilgiler, degerleme uzmanlarln~n yapt~klar~ takdirler v.b. gibi olqii birimleri kullanllmaktad~r. (Akdogan, 1980; s. 136). Oysa, bu gekilde tespit edilen olqekler siibjektif bir nitelik taglmaktadlr. Gerqekten, cari yerine koyma maliyetinin hesab~ bag11 bag~na bir problemdir. Bu da cari deger muhasebesinin etkisini klrmaktadlr. (KIzI~, 1977; s.25). Ayrlca, bu yontemde igletmeler tarafindan cari maliyet tekdiizen olarak belirlenmediginden, finansal tablolarln mukayese edilebilirligi olanagl ortadan kalkmaktadlr. (Thomson, 1987; 529-532). iii) Gene1 ~i~at- kame Maliyeti (Karma) Muhasebesi. Adlndan da anlaglldlgl gibi genel fiyat- ikiime maliyeti muhasebesi yontemi, genel fiyat diizeyi muhasebesi ile iksme maliyeti muhasebesinin uzlagt~r~larak, boylece, genel ve nispi fiyat hareketlerinin tiim etkilerinln muhasebeye yansltllmas~ diigiincesinden kaynaklanmaktadlr. Bu yontemin "en iyi enflasyon muhasebesi yontemi" oldugunu savunan yazarlar oldugu gibi (Bkz. Sterlig, 1975; 42-51) aksi goriigte olanlar da (Bkz. Sandilans, 1975; 120) vardlr. Bunlara gore de, igletmenin sonuqlarin~ dogru olarak bulunabilmesi iqin genel fiyat ve ikame maliyeti muhasebelerinin uzlagtir~lmamas1 gerekir.
Genel fiyat-ikame maliyeti muhasebesi yonteminde, ozel fiyat seviyesindeki degigmelere gore saptanmlg soz konusu ikame maliyeti muhasebesi kirlnl fiyatlar genel seviyesindeki degigmelere gore yeniden duzeltmektedir. (Y uksel, 1997. 132). Boylece, yap~lan bu iglem sonucunda fiktif kir bertaraf edilerek gerqek ikiime maliyeti muhasebesi karma erigilmektedir. Karma yontem, genel ve ozel fi;~~t seviyesindeki degigmelerin etkilerini dikkate alarak karln saptanmaslni ve boylece enflasyonun tum etkilerini finansal tablolara yansltllmas~ hedeflediginden, diger iki modele kargl teorik iistiinliigune sahiptir. Ancak, uygulamadaki zorluk ve teorik esaslarlndaki bazl eksikliklerden dolay], gimdiye kadar uygulama alanlna geqmig degildir. (Y uksel, 1985; 122). Nihai olarak, enflasyonist donemlerde paranln degeri siirekli degigtigi i~in fiyatlar genel seviyesi muhasebesi yetersiz ol~iimlemeye neden olup, olqme sorunu yaratmaktadlr. Ikame maliyeti muhasebesi ise, sadece, nispi fiyat degigiklikleri ele aldiglnda genel fiyat seviyesinde meydana gelen degigiklikleri yansltmamaktadlr. Bu nedenle guniitnuzde gorug birligine van- Ian bir metoda ulagllamamlgt~r. Ayr~ca, enflasyon muhasebesi modelinin seqiminde enflasyonun tipi ve h~zl, ulkenin ekonomik, sosyal ve kulturel yaplsl rol oynamaktadir. (Haclrustemoglu, 1993; 54). Simdi enflasyon muhasebesi uygulamaslnl (iiq yontemi iqine alan) kapsaml~ bir ornekle ele alal~m; ORNEK; 350 Milyon lira ile ige baglayan (X) AS 1 Ocak 199X tarihinde tanesi 2 Milyon liradan 175 adet "L" mall pegin fiyata satln almlgtlr. Soz konusu mallarln 85 tanesini birim fiyatl4.800.000 TL'den olmak uzere 30 Haziran 199X tarihinde satmlgtlr. Haziran 199X tarihinde "L" mallnln ikame maliyeti 3.200.000 TL, Arallk aylnln sonunda ise 3.600.000 TL'ya yukselmigtir. 1gletme yll sonuna kadar bagka bir iglem yapmam~gtlr. Diger taraftan, 1 Ocak 199X DIE tuketici fiyat endeksi 175, Haziran 199X1de 245 ve Arallk 199X da 306'ya qkt~gln~ varsayallm. Bu durumda (X) AS1nin gelir tablosu ve bilan~osu goyle olacaktlr:
Bilindigi gibi gene1 fiyat duzeyi muhasebesine gore duzeltme iglemi donem bay bilanqodan baglanmaktadlr. Donem bag1 bilanqonun duzeltilmesi uq alt bolume ayr~lmaktadlr. Parasal varllklar, parasal olmayan varllklar ve oz sermaye kalemleri. Bunlar iqin onerilen formiil ise goyledir; Cari donemin fiyat endeksi Diizeltme Katsaylsl (Duzeltme Faktoru) - -- Ilgili yllln fiyat endeksi Donem sonu endeksi Parasal kalemler X Donem bag1 endeksi Donem sonu endeksi Parasal olmayan kalemler X Varllgln igletmeye girdigi tarihteki endeks Yontemler Sat~~larln Maliyeti (X) AS'NIN 199X YILI GELIR TABLOSU (000 ilaveli) I Tarihi Maliyet Muh. Fiyatlar Has~lat 1 408.000 408.000 I 509.584(1) ' 509584(l) Faaliyet K2r1 238.000 136.000 ) 212.327 169.862 Ger~ekle~en elde l o I bulundurma kazanc~ ----- 1 102.000(5) 1 ----- 1 34.000(6) i Nakdi deger elde bulundurma kaybl ----- ----- (101.584)(7) (101.862)(7) Gerqekle~en gelir ) 238.000 238.000 110.743 1 102.000 Ger~ekle~meyen eld I bulundurma kazana! ----- 154.000(8) ----- i 26.743(9) I I I Net Gelir 1 238.000 110.743 I I 392.000! 128.743
Say~~tay Dergisi Say1 : 31 (X) AS'NIN 31 ARALIK 199X TARIHLI BILANCOSU (000 ilaveli) Yontemler Cari Deger Muh. Fiyatlar Gen.Diiz.Muh, Karma Yontem AKTIF Kasa 1 408.000 Stoklar Aktif Toplami PASIF 180.000 588.000 408.000 324.000 732.000 408.000 3 14.000(10) 722.743 -- 408.000 324.000 732.000 Sermaye 350.000 1 350.000 612.000(11) 612.000(11) DaE~tllrnarn~s Kar 238.000 1 228.000 110.743 93.257 Ger~eklegmeyen IBulundurma - - Kazanc ----- I 154.000 1 ----- I 26.743 I Pasif Toplami 588.000 1 732.000 1 722.743 732.000 1 Enflasyonist ortamda, paranin nominal degeri ayni kalmakla birlikte satin alma gucu azaldlglndan, para degerinin degigmedigi varsaylmlna dayanan klasik muhasebe anlayigina gore duzenlenen finansal tablolari yorumlayarak bir sonuca varmak mumkun degildir. Ol~ii birimi olarak farkll satin alma gu~lerine sahip, e~deger olmayan para birimlerinin kullanilmasi muhasebe bilgilerinin homojenligini bozmakta, igletme ilgililerini yaniltan bilgilerin uretilmesine ve sunulmasina neden olmaktadlr. Bu bilgilere dayanilarak allnacak kararlar ve saptanacak maliyetler ise igletmelerin devaml~ligini tehlikeye sokmaktadir. Ayrica, paranin satln alma giicu dikkate alinmadan, "donem bagzndaki bir lira egittir donem sonundaki bir lira" anlaylglyla hareket eden igletmeler, fiktif khr iizerinden ortaklara temettu, devlete vergi ve i~qilere prim odemek zorunda kalacaklardir. Bu da; igletmelerin farluna varmadan oz serrnayelerini vergi, temettii, prim vs olarak odemelerine yo1 agacaktir. Boylece, igletmeler, fakirlegerek zamanla fonksiyonlarini yerine getiremez hale geleceklerdir. Enflasyondan dogan bu olumsuzluklari gorebilmek i~in, oncelikle, finansal tablolarin hazlrlanmaslna dayanak tegkil eden muhasebe kayitlarinin
para degerindeki meydana gelen degigmeyi dikkate al~narak diizeltilmesi gerekmektedir. Bu da, finansal tablolarda klasik muhasebe anlaylglna gore yer alan butun kalemlerin, paranin satln alma giiciindeki belirli bir donemde meydana gelen degigmeyi nazara alarak diizeltilmesini ongoren enflasyon muhasebesi uygulamasl ile miimkiindiir. Enflasyon muhasebesi, sadece, igletmelerin fiktif karlar1 iizerinde vergi odemesinin onune geqmeye qallgan bir yontem olmay~p, aynl zamanda enflasyonun igletmeler uzerindeki olumsuz etkilerini giderecek gekilde bilgilerin ortaya q~karllmasln~ saglayarak, igletme yonetimini bilgilendirmek ve dogru karar almas~na yard~mc~ olmak arnaclnl giitmektedir. Enflasyonun senelerden beridir hep yuksek diizeyde seyrettigi Tiirkiye'de Turk Vergi Sisteminde yapllacak degigikliklerle, enflasyonun igletme biinyelerinde meydana getirdigi olumsuz sonu~larl bertaraf etmek amacln~ giiden enflasyon muhasebesi uygulanmaslna bir an once geqmenin gerekliligi ortadadlr. Devletin, vergi alacagln~ enflasyonun etkisinden kurtarmak iqin bir talum diizenlemelere (Ge~ici Vergi, tevkifat, vb gibi) gittigi gerqeginden hareketle, mukelleflerin de enflasyonun etkisini dikkate alarak gerqek karlar1 uzerinden vergi vermek hakk~ dogmaktadlr. KAYNAKCA AKDOGAN, Nalan, Enflasyon Muhasebesi, Ankara: M.B.M.Y. Okulu Y aylnlar~ No: 1, 1980. AKDOGAN, Nalan, TENKER, Nejat, (1997), Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri, 5.b., Istanbul: Lebbib Y alkln Y aylnlar~. ALKIN, Erdogan, (May~s, 1983-11), "Y eniden Degerlemenin Tiirkiye Ekonomisine Getirebilecekleri" Muhasebe Enstitiisii Dergisi, Yeniden Degerleme 0zel Saylsl, Say1:32, ss. 37-39. ALTUG, Osman, (Agustos, 1994), "Enflasyon, Enflasyon Muhasebesi ve Yeniden Degerleme Olaylna Giincel Y aklaglm", ISO Dergisi, say^: 341, ss.38-39.
Sayrgtay Dergisi Sayr : 31 ANDERSON, W.T.; MOY ER, C.A.; Wyatt, A.R., (1 965), Accounting: Basic Financial Cost and Control Concept, New York: John Villey and Sons Inc. ARSLAN, Erdogan, (Mart, 1993), "Muhasebenin Temel Kavramlarl", Yaklaglm Dergisi, Say1 : 3, ss.38-48. ARSLAN, Erdogan, (Nisan, 1997), "Enflasyon Muhasebesinin Neresindeyiz?", Yaklagim Dergisi, Say1:52, ss. 33-43. ARSLAN, Erdogan, (Mayls, 1997), "Enflasyon Muhasebesinin Neresindeyiz I1?", Yaklapm Dergisi, Say1:53, ss. 39-19. DOGAN, Zeki, "(Mayls, 1995), "Enflasyonun Muhasebe Uzerindeki Etkisi ve Bu Etkiyi Yok Edecek Bir Muhasebe Modelli: Ikame Maliyeti (Cari Deger) Muhasebesi", Vergi Dunyasi Dergisi, Say1 165, ss. 100-1 1 1. ERDOGAN, Muammer, (Mayls, 1983), "Turkiye'de Enflasyon Muhasebesi yle Ilgili Callgmalar", Atatiirk ~nv. I.I.B.F. 1gletme Dergisi, Cilt:6, Sayl: 1-2, ss. 101-133. ERIMEZ, Rugtii, (15 Arallk, 198 I), "Bilan~olar~n Y eniden Degerlemesi-I"", ISO Dergisi, Y 11: 16, Sayi: 190, ss. 13-21. GRANOF, John, (1983), Accounting For Managers And Investors, New Jersey: Prentice-Hall Inc. ;. HACIRUSTEMOGLU, Riistem, (Temmuz, 1993), "Enflasyon Muhasebesi", Vergi Dunyasi Dergisi, Sayi: 143, ss. 5 1-55. HATIBOGLU, Zeyyat, (1974), "Enflasyon ve ~gletmelerde Kullanilan Deger ~l~iilerill, Enflasyon Ortaminda Muhasebe, Finansman ve Vergi Problemleri Semineri, I.U.I.F. Muh.Ens. Yaylnl No: 6. KIZIL, Ahmet, (1980), "Enflasyon Muhasebesi", Istanbul: Ar-gon Orgutleme ve Yaylnl LTD. $ti. KIZIL, Ahmet, (Subat, 1977-I), "Enflasyon Muhasebesi", Muhasebe Enstitusii Dergisi, Y 11:3, Say1:7, ss. 23-29. MEIGS, R.F.; MEIGS, W.B, (1990), Accountins the Basis for Business Decisions, New York: Mc. Graw-Hill Publications Co.
MORELL, J., RAYMOND, A., (1975), Inflation and Business management, London: Economic for Caters Publications Ltd. ONCEL, Mualla, (1995), "Enflasyon ve Vergileme", Ankara ~ niversitesi Hukuk Fakiiltesi Dergisi, (Ayrl basl), Cilt:44, Sayl: 1-4, s. 489-517. ORTEN, Remzi,( 1974), Genel Yeniden Degerlemenin 0nemi ve Muhasebele~tirilme Teknigi, Ankara: A.I.T.~.A. Yaylnlar~: 73. PATON, William. A.; DIKSON Robert. L.,(1964), Essentials of Accounting-Muhasebenin Temelleri- (Cev: Mustafa A. Aysan), Istanbul. PIERSON, Graham, (Oct., 1966), "Three Kinds of Adjustments For Price Changes", Accounting Review. SANDILANS, F., (1975), Inflation Accounting., Report of the Inflation Accounting Committee, London. STERLING, R.R., (1975), "Relevant Financial Reporting in age of price Changes", Journal of Accountancy, February, ss. 42-52 STICKLER, A,; HUTCHING, C., (1975) General Price Level Accounting Deseribed and 111 strated, Canada: The Canadion Istute of Chared Accountants, Price Waterhouses Co. $AHIN, Hiiseyin, (1997), 1ktisada Giri~, 5.b., Bursa: Ezgi Kitabevi. THOMSON, Grahame, (1987), "Inflation Accounting in a Theory of Calculation", Accounting Organisation And Society, Vol: 12, Iss. 5, s. 529-532. UMAN, Nuri, (1 979), Enflasyon Muhasebesi(Fiyat1ar Genel Diizeyi Muhasebesi), Istanbul: B.U. Yaylnlarl. UMAN, Nuri, (1968), Fiyat Hareketlerinin ~~letmeler ~zerindeki Etkisi ve Yeniden Degerleme, Ankara, A.U.S.B.F. Yaylnlar~ No: 256. UMAN, Nuri, (1983), Yeniden Degerleme (Teori-Uygulama), istanbul: Gaglayan Kitabevi.
Sayr~tay Dergisi Sayi : 31 UMAN, Nuri, (1990),"Enflasyon Muhasebesi (Enflasyonda Igletme Kilrllllg~ ve dl~iilmesi)", Enflasyon Muhasebesi Sempozyumu, 1989, Istanbul: 1stanbul Mulkiyeliler Vakfi Y aylnlarl. YILMAZ, Osman, (Nisan, 1996), " Enflasyon -Vergi ve 1gletmelerU Yakla9im Dergisi, Say1:40, ss.87-93. YUKSEL, Ahmet, (Mayls, 1982-11), "A.B.D.'nde Y erine Koyma (1kame) Maliyeti Muhasebesinin Tarihsel Geligimi", Muhasebe Enstitiisii Dergisi,Y11:8, Say1:28, s.13-17. YUKSEL, Ahmet, (1 985), Enflasyon Muhasebesi (Fiyat Artglarinm Finansal Tablolara Yansitan Muhasebe Modelleri), ~stanbul. YUKSEL, Ahmet, (1 997), Enflasyon Muhasebesi, Istanbul: Literatur yaylnclllk..