SOMALİ KORSAN KRİZİ. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Orta Doğu ve Afrika Çalışmaları Merkezi



Benzer belgeler
Değerli Çekmeköy Anadolu İmam Hatip Lisesi Öğrencileri

Değerli S. Arabistan Cidde Uluslararası Türk Okulu

Devrim Öncesinde Yemen

SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi

Amerikan Stratejik Yazımından...

11 EYLÜL SALDIRISI VE YENİ DÜNYA: SOĞUK BARIŞ DÖNEMİ

AFRİKA BÜLTENİ (29 Eylül-17 Ekim)

3 Temmuz 2009 İngiltere Büyükelçiliği Konutu, Ankara Saat: 16:00. Çevre ve Orman Bakanlığı nın Saygıdeğer Müsteşar Yardımcısı,

Hikayeye başlıyoruz...

Sudan'da Türk-Sudan İlişkileri Sempozyumu düzenlendi

Doğu Afrika Jeopolitiği ve Türkiye nin Somali Politikası

DÜŞÜNCE KURULUŞLARI: DÜNYADAKİ VE TÜRKİYE DEKİ YERİ VE ÖNEMİ. Düşünce Kuruluşları genel itibariyle, herhangi bir kâr amacı ve partizanlık anlayışı

İÇİNDEKİLER EDİTÖR NOTU... İİİ YAZAR LİSTESİ... Xİ

5. ULUSLARARASI MAVİ KARADENİZ KONGRESİ. Prof. Dr. Atilla SANDIKLI

SOMALİ ÜLKE RAPORU

TÜRKİYE DE İLKYARDIMIN SAĞLIK VE AFET ORGANİZASYONUNA ENTEGRASYONU. Dr. Yavuz Üçkuyu Konya İl Ambulans Servisi

Afganistan'da Afyon Üretimi Dosyası (İnfografik)

Kuzey Irak ta Siyasi Dengeler ve Bağımsızlık Referandumu Kararı. Ali SEMİN. BİLGESAM Orta Doğu ve Güvenlik Uzmanı

1979 İRAN İSLAM DEVRİMİ SONRASI TÜRKİYE-İRAN İLİŞKİLERİ. Ömer Faruk GÖRÇÜN

Dünya Mültecileri Hakkında Anahtar İstatistikler

Sayın Yönetim Kurulu Üyesi/ ve Meclis Üyesi Arkadaşlarım,/

1. ABD Silahlı Kuvvetleri dünyanın en güçlü ordusu

DOĞU AFRİKA KURAKLIK ACİL YARDIM ÇALIŞMALARI RAPORU

SURİYE TÜRKMEN PLATFORMU I. TOPLANTISI ONUR VE ÖZGÜRLÜK MÜCADELESİ SONUÇ BİLDİRİSİ

HALKIN DOKTORLARINDAN KORKUYORLAR

TÜRKİYE DE BULUNAN SURİYELİ MÜLTECİLER

1974 Kıbrıs Barış Harekatı ndan sonra uygulanan silah ambargosu, ülkemizde savunma sistemlerinin temininde ve askeri haberleşme ihtiyaçlarının

KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 1

DURAP 20 OCAK - 04 ŞUBAT

2018-LGS-İnkılap Tarihi Deneme Sınavı 9

1 1. BÖLÜM ASKERLİKTE ÖZELLEŞTİRMENİN TARİHİ

SİVİL GLOBAL GLOBAL SİVİL DİPLOMASİ İNŞASI PROGRAMI Potansiyelin Keşfi

Lozan Barış Antlaşması

2014 YILI NİSAN AYI TÜRKİYE DERİ VE DERİ ÜRÜNLERİ İHRACATI DEĞERLENDİRMESİ

Temmuz Ayı Tekstil Gündemi

İktisat Tarihi

Salvador, Guatemala, Kamboçya ve Namibya gibi yerlerde 1990 ların barış anlaşmaları ile ortaya çıkan fırsatları en iyi şekilde kullanabilmek için

NATO Zirvesi'nde Gündem Suriye ve Rusya

Arslan Bulut. demişti. Sivil direnişi, İran'da Humeyni, Türkiye'de Erbakan ve Türkeş örgütlemiş, komünistler etkisiz bırakılmıştı.

Araştırma Raporu. Güvenlik Konseyi. Somali deki iç savaşın sağlığa ve açlığa etkisi. Pozisyon: Başkan. Giriş. Anahtar Kelimelerin Tanımları

Hükümet in TSK İçinde Oluşturduğu Paralel Yapılar; Cumhurbaşkanı ve AYİM nin Konumu..

Bu sigorta, her zaman burada gönderme yapılan istisnalara bağlı olarak, geminin [aşağıdakiler] nedeniyle uğrayacağı zıya veya hasarı kapsar :

Cezayir'den yükselen bir ses: Yalnızca İslam hükmedecek!

Title of Presentation. Hazar Havzası nda Enerji Mücadelesi Dr. Azime TELLİ 2015 ISTANBUL

Bush, Suudi Kralıyla petrol fiyatı konuştu

AK PARTi Genel Başkanı ve Başbakan Erdoğan Bosna-Hersek te

İhtiyar casus RC-135 iz peşinde

Filistin Sahnesinde Faal Olan Gruplara Karşı Filistin Halkının Tutumu (Anket)

1. BÖLÜM KAVRAM, TARİHÇE VE KAVRAMLAR ARASI İLİŞKİLER BAĞLAMINDA KENDİ KADERİNİ TAYİN

DÜŞÜNCE KURULUŞLARI. Şubat 2018

Mali de politik istikrarsızlık sonucu yaşanan kıtlık

Suriye Krizi ne Cevap Verebilmek için ABD den Yeni İnsani Yardım. Bilgi Notu. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcülüğü. Washington, D.C.

Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye-Kürdistan Ekonomik ilişkileri. 02 Temmuz 2014

d-italya nın Akdeniz de hakimiyet kurma isteği

KGAÖ NÜN KOLEKTİF GÜVENLİK SİSTEMİ

ORSAM ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIRMALAR MERKEZİ KARİKATÜRLERİN DİLİNDEN IRAK I ANLAMAK - 3 UNDERSTANDING IRAQ THROUGH CARTOONS 3

BATI AFRİKA ÜLKELERİ RAPORU

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Siyasi Parti. Siyasi iktidarı ele geçirmek ya da en azından ona ortak olmak amacıyla örgütlenmiş insan topluluklarına siyasi parti denir.

21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER KÜRESEL EKONOMİYİ ROTASINDAN ÇIKARABİLECEK 10 BÜYÜK TEHLİKE

4. TÜRKİYE - AVRUPA FORUMU

A) Siyasi birliklerini geç sağlamaları. B) Sömürge alanlarını ele geçirmek istemeleri. C) Sanayi devrimini tamamlayamamaları

Dış Ticaret Verileri Bülteni

F. KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖRGÜTLER

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE SÖZLEŞMESİ 12. TARAFLAR KONFERANSI (COP12) EKİM 2015 TARİHLERİNDE ANKARA DA YAPILACAKTIR.

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI, (1)

Milli varlığa yararlı ve zararlı cemiyetler

SOMALİ YE YAPILAN YARDIMLARIN İNDİRİMİ

Çarşamba İzmir Basın Gündemi

Bağdat hükümeti ilerleyemiyor: Musul'da son durum ne?

ABD'nin iki seçeneği kaldı: Ya gücünü artır ya da Taliban'a göz yum

IKBY-Irak Merkezi Hükümeti Çekişmesi ve Türkmenlerin Durumu

NKP

MUSUL OPERASYONU VE SONRASI: RISKLER, BEKLENTILER, ÖNGÖRÜLER TOPLANTISI TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ. No.9, EKİM 2016

Kuzey Irak'a harekat

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK AKADEMİSİ GÜVENLİK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DENİZ EMNİYETİ VE GÜVENLİĞİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE DAĞILIMLARI

Entegre Acil Durum Yönetimi Sistemine Giriş

17 Haziran 2013 GCM Forex Sabah Analizi

Avrupa da Yerelleşen İslam

Uygulanacak ekonomik politikalar, istihdam ve üretime öncelik tanımalı, politikaların temelini insan oluşturmalıdır.

Somali'de insani kriz derinleşiyor

GENEL BAŞKANIN MESAJI

HAVACILIK GENEL HAVACILIK

HAVACILIK GENEL HAVACILIK

ORTADOĞU DA BÖLGESEL GELIŞMELER VE TÜRKIYE-İRAN İLIŞKILERI ÇALIŞTAYI TOPLANTI DEĞERLENDİRMESİ. No.12, ARALIK 2016

Dünya ve Türkiye de, Kamu Çağrı Merkezi Uygulamaları ve Son Trendler 26 Eylül 2012

Ortadoğu. pençesinde...

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE SÖZLEŞMESİ 12. TARAFLAR KONFERANSI (COP12)

TEMEL GÖSTERGELER Coğrafi yapı

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine dönemi için aday olan Türkiye'nin,

Göller Bölgesi Aylık Hakemli Ekonomi ve Kültür Dergisi Ayrıntı/ 60

DÖKÜM VE DÖVME ÜRÜNLERĠ DEĞERLENDĠRME NOTU (MART 2009)

BÜLTEN İSTANBUL AZİZ BABUŞCU. FİLİSTİN MESELESİ 2 5 te B İ L G İ NOTU. Öğretmenler ile öğrenciler yıllar sonra bir araya geldi


Özet Rapor. Kürt Öz Yönetim Güçleri Tarafından Gerçekleştirilen Tutuklama Sayıları ve Zorla Kaybolma Vakalarındaki Artış. Pazartesi, Şubat 18, 2019


ULUSLARARASI KARADENİZ-KAFKAS KONGRESİ

Somali nin Kısa Tarihi

NEWSLETTER 24 TEMMUZ 2016 DARBE BİTTİ Mİ? SIRADA NE VAR?

Transkript:

USAK Afrika Raporları 2008-1 SOMALİ KORSAN KRİZİ 19 Aralık 2008 Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Orta Doğu ve Afrika Çalışmaları Merkezi Hazırlayan: Hüseyin AKTÜRK USAK Afrika Uzmanı Tarihçe: 1877 1888 1889 1940 1941 1960 1960 1969 1970 1977 1978 1988 1991 1992 1993 1995 1998 2004 2006 2006 2008 2008 Đngiltere Somali yi Sömürge Đlan Ediyor. Đngiltere ve Fransa Somali nin paylaşımı için sınırları belirliyor. Đtalya Somali nin orta ve güney kısmını sömürge ilan ediyor. Đtalya Đngiliz Somali yi işgal ediyor. Đngiltere, Đtalyan Somali yi işgal ediyor. Đngiliz ve Đtalyan Somali bağımsızlık kazanıyor ve Birleşik Somali Cumhuriyeti ile birleşiyor. Aden Abdullah Osman Daar Başkan Seçiliyor. Muhammed Siad Barre Darbe ile Yönetimi ele geçiriyor. Somali Sosyalist bir ülke ilan ediliyor. Somali, Etiyopya daki Somali halkının yaşadığı Ogaden bölgesini işgal ediyor. Etiyopya, Rusya ve Küba nın yardımı ile Somali Bölgelerini işgal ediyor. Etiyopya ile barış ilan ediliyor. Siad Barre savaş lordları tarafından yönetimden düşürülüyor. Ülkede iç savaş başlıyor. Amerika BM Barış Gücüne destek olarak Somali ye giriyor. Đki Amerikan helikopteri düşürülüyor, Amerikan askerleri öldürülüyor. BM Barış Operasyonu Başarısızlıkla sonuçlanıyor. Puntland Özerkliğini Đlan Ediyor. Kenya da Somali Geçici Hükumeti Kuruluyor. Đslam Mahkemeleri Örgütü Mogadişu yu ele geçiriyor. Etiyopya Somali yi işgal ediyor. Somali Açıklarında uluslararası gemiler kaçırılıyor. Etiyopya güçlerini Somali den çekeceğini açıklıyor. Somali de Korsanlık Eylemleri Dünya nın en büyük insanlık felaketlerinden birinin yaşandığı Somali, yüz binlerce ölüm tehlikesi ile karşı karşıya kalmış çocukları ve on binlerce mültecisi ile dünyanın ilgisini üzerine çekememesine rağmen, son yıllardaki gemi kaçırma olayları ile dünya gündeminde manşet olmayı başarmıştır. Somali de gemi kaçırma eylemleri yeni bir olgu olmamasına rağmen, son Somali nin Tarihi Somali, diğer Afrika ülkelerinden farklı olarak, tek bir etnik gruba mensup, aynı dili konuşan ve büyük çoğunluğu aynı dini paylaşan (%85 Sünni Müslüman) halkın oluşturduğu bir ülkedir. 1870 lere kadar sınırları dahi belli olmayan Somali, uzun yıllar yazılı olmayan kurallar ve İslam dininin unsurları ile yönetilmiştir. Sömürgecilik öncesinde güçlü ve merkezi bir devleti bulunmamıştır. Somalililer her ne kadar aynı etnik gruba dahil olsa da, ülkede 6 önemli aşiret bulunmaktadır. (Daarood, Isaaq, Hawiye, Dir, Digil ve Rahanwayn). Bu aşiretler de birçok aileye bölünmüşlerdir. 19. yy a kadar kısmen barış içerisinde yaşamış olan Somali Halkı, sömürgecilik dönemi ile, İtalya, İngiltere, Fransa, Kenya ve Etiyopya (Ogaden) tarafından beş parçaya bölünmüştür. Muhammed Hassan adlı bir dini-milliyetçi lider, Etiyopya, İngiltere ve İtalya ya karşı 20 yıl sürecek olan direniş ve silahlı mücadele başlatmıştır. 1940 yılında İtalyan Somali, İngiliz Somali nin bir bölümünü işgal etmiş, bunu takiben de İngiliz güçleri İtalyan Somali yi işgal etmiştir. Bu dönemde İngiltere ile Somali halkı arasında İtalya ya karşı bir yakınlaşma olmuştur. Bu yakınlaşmanın sonucunda 1943 te Somali Geçlik Kulübü ilk parti olarak kurulmuştur. İkinci Dünya Savaşı ndan sonra İtalya Somali topraklarından çekilmemiş, İtilaf devletleri Somali nin Ogaden bölgesini Etiyopya ya bırakmışlardır. Birleşmiş Milletler, bağımsızlığa hazırlaması için İtalyan Somali yi AFIS adi altında İtalya ya bırakmıştır. Bu dönemde İtalya Somali nin bağımsızlık sürecinde devlet inşası adına çok önemli girişimlerde bulunmuş, bölgesel konsey kurulmuş ve Somalililere temsil hakkı tanınmıştır. İtalyan yıllarda bölgede kaçırılan gemilerin sayısının artması ve aynı zamanda niteliğinin değişmesi uluslararası bir güvenlik sorununun tekrar su yüzüne çıkmasına sebep olmuştur. Somali - de bugün yaşanan korsanlık eylemlerini anlayabilmek için Somali tarihinin iyi anlaşılması ve bugünkü noktaya nasıl gelindiğinin iyi bilinmesi gerekmektedir. Somali Korsanları Okyanus açıklarındaki ana gemilerden hareket eden sürat motorları ile küçük gruplar halinde kaçıracakları gemiye yaklaşıyorlar. Somali de bu gelişmeler yaşanırken, İngiliz Somali de temsil konseyi oluşturulmamış, Somali yi bağımsızlığa hazırlayan hiçbir adım atılmamıştır. Bu yüzden İngiliz Somali de 1956 yılında protesto gösterileri yapılmaya başlanmıştır. Bu protestolar sonucunda 1957 yılında İngiliz Somali de temsil heyeti kurulmuştur. 1960 yılında İngiliz ve İtalyan Somali birleşerek bağımsızlığını ilan etmiş, ilk devlet başkanı Aden Abdullah Osman Daar olmuştur. 1960 ı takip eden yıllar Somalili liderlerin iki ülkeyi entegre edebilmek adına gösterdikleri çabaya sahne olmuştur. Ancak bugüne kadar oturmuş bir devlet sistemi olmayan Somali için bir anda bölgesel ve aşiretsel rekabetleri unutup tek ülke haline gelmelerini beklemek gerçekçi değildir. Zira entegrasyonun başarısız olduğu 10 yıl sonucunda asker, darbe ile yönetime el koymuş, Siad Barre ülkenin başına geçmiştir. Barre bu darbeyi planlayan kişi olmamasına rağmen hızlı davranarak kontrolü devralmıştır. Siad Barre ülkedeki aşiretler arasındaki rekabeti önleyebilmek için parçala ve yönet taktiğini uygulamış ancak bu yöntem birçok insan hakları ihlalini de beraberinde getirmiş, 500.000 insan açlıktan hayatını kaybetmiştir. Barre yönetime geldiği ilk yıllar entegrasyonu bir ölçüde sağlayabilmiş görünse de, 1977 de Etiyopya ile olan savaşın kaybedilmesi ve Etiyopya nın Rusya ve Küba kuvvetleri ile birlikte Somali nin bir kısmını işgal etmesi, Barre yönetimini derinden sarsmış, Somali halkı Barre nin sanıldığı kadar güçlü olmadığı yargısına varmıştır. 1990 lı yıllara kadar Barre, hem siyasi hem ekonomik alanda büyük zorluklar ile karşılaşmıştır.

SOMALİ KORSAN KRİZİ Sayfa 2 Siad Barre Somali Devlet Başkanı (1969-1991 ) Etiyopya, Ogaden deki ayrılıkçı güçleri bastırmak için Somali de kendisine bir partner arıyor ve bu partner şu anda görevde olan Somali Geçici Hükümetidir Analist Ali Abdullahi Devletsiz Bir Ülke: Somali Yönetimi 1990 a kadar sürdüren Barre, ülkedeki savaş lordları tarafından yönetimden indirilmiştir. Doğan güç boşluğunu birçok fraksiyon aynı anda doldurmaya çalışmış, ancak çok başarılı olunamamıştır. Bunlar arasında en başarılı olanı Ali Mahdi ve Aideed dir. Bu iki savaş lordunun arasındaki güç mücadelesi uzun yıllar devam etmiş ve Barre nin düşürülmesinden sonraki dönem Somali nin en kanlı yıllarına sahne olmuştur. Devletsizlik, kanunsuzluk ve şiddet, bu dönemde birçok masum insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur. Bunun sonucunda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 1992 de aldığı kararla, Somali - ye silah ambargosu uygulamış, Ali Mahdi ve Aideed arasında imzalanan barış anlaşmasından hemen sonra UNOSOM-I Barış Operasyonu başlatılmıştır. Bu operasyonla 500 kadar asker, 50 gözlemci ve birçok insani yardım ve gıda malzemesi Somali ye gönderilmiştir. Ancak kısıtlı sayıdaki BM askeri bölgede güvenliği sağlayamamış ve ülkedeki barış ortamı kısa sürede yerini tekrar savaşa bırakmıştır. UNOSOM-I in başarısız olmasının en büyük sebebi çok kısıtlı sayıdaki askerin bölgeye gönderilememiş olmasıydı. Eğer daha büyük bir güç bölgeye hemen gönderilebilmiş olsaydı, barışın daha uzun bir süre sürdürülebilmesi çok daha kuvvetli bir ihtimaldi. Ancak aynı dönemde Kamboçya daki operasyon için 20.000 BM askerinin görevlendirilmesi ve yine aynı dönemde Hırvatlar ve Sırpları ayırmak için 12.000 BM askerinin görevlendirilmesi, BM nin elinde yeterli güce sahip olamamasına neden olmuştur. Zira BM, Somali deki yeni bir geniş çaplı operasyon için gerekli kuvvet ve teçhizata sahip değildi. 1992 yılında BM Genel Sekreteri, Barış Gündemini açıkladı ve BM Güvenlik Konseyi Somali de barışın sağlanmasında her yolun kullanılmasına izin veren kararı almıştır. Amerika Birleşik Devletleri yeni operasyon için Somali Eski Büyükelçisi Robert Oakley i görevlendirmiştir. Ali Mahdi ve Aideed BM kuvvetlerinin karşı gücü zayıflatacağını düşünerek, adı UNITAF olan yeni bir operasyonu desteklemişlerdir. BM Güvenlik Konseyinin aldığı 797 nolu karar güç kullanımına izin verse de Amerika operasyonu daha sınırlı tutmaya ve gıda yardımının sağlanmasına odaklanmıştır. Oakley in başarılı diplomatik girişimleri BM kuvvetlerinin kayıpsız bir şekilde ülkeye yerleşmesini sağlamıştır. Ancak güvenlik için Mogadişu daki ağır silahların şehirden çıkarılması gerekiyordu. ABD aynı zamanda ülkede barış tamamen sağlanmadan devlet inşasına başlamış, polis kuvvetleri oluşturup, mahkemeler ve hapishaneler kurulmuştur. Ancak Amerika, operasyonun maliyetinin bir milyar doları geçmesi ve bölgedeki askerlerinin görev sürelerinin dolmasından dolayı (devir-teslim in tehlikeli olacağı düşünülüyordu.) UNITAF operasyonunun bitirilmesini ve yeni bir gücün Somali ye konuşlandırılmasını istemişti. Bunun üzerine Amerika güçleri ülkeden kısmen çekildi, ve 37.000 askerin görevlendirildiği UNOSOM-II operasyonu başlatıldı. 1993 yılında 5 Pakistanlı askerin Aideed tarafından öldürülmesi barış gücü operasyonunun geleceğini tehlikeye attı. Amerika bu saldırıya çok büyük tepki göstermiş, Aideed in başına ödül koymuş, ve şehri havadan ve karadan vurmaya başlamıştı. Aynı anda da 37,000 BM asker ülkede olmayan barışı korumaya çalışıyordu. Son olarak, 1993 te Mogadişu da 18 Amerikan askerinin öldürülmesiyle sonuçlanan olaydan sonra ABD askerleri ülkeden çekildi ve BM barış gücü operasyonu sona erdi. Somali de Korsanlığın Tarihi Mohamed Farah Aideed Somali Savaş Lordu Somali de korsanlığın başlaması yaklaşık 15 yıl öncesine k adar dayan makta d ır. 1991 de Siad Barre nin düşürülmesiyle bir güç boşluğu oluşmuş ve bu boşluk hiçbir fraksiyon tarafından başarılı bir şekilde doldurulamamıştır. Kara da olduğu gibi Somali sahillerinde de güvenlik kaybolmuş, sahilleri denetleyen hiçbir güç kalmamıştır. Bu denetim eksikliğinden diğer uluslar yararlanmış ve bölgedeki zengin ton balığı kaynakları sömürülmeye başlanmıştır. İlk korsanlık eylemleri de bölgede kaçak balıkçılık yapan ve teknolojik açıdan daha üstün olan diğer ulusların balıkçı gemilerinin kaçırılması ile başlamıştır. 17 yıldır iç savaşla paramparça olmuş, halkın % 70 ten fazlasının günde 2 dolar dan daha az kazandığı Somali de balık en önemli kaynaklardan biridir ve Somali halkı bu kaynaklarını kullanamadıkları için balıkçı gemisi kaçırma eylemlerine başlanmıştır.

Hüseyin AKTÜRK USAK Afrika Uzmanı Sayfa 3 Korsan mı, Sahil Güvenlik Mi? İlk kaçırma eylemlerinden 18 yıl sonra korsanlar kendilerini korsan olarak değil, sahil güvenlik görevlisi olarak tanımlamaktadırlar. Korsanlar verdikleri röportajlarda kimseye zarar vermediklerini sadece kendi haklarını aldıklarını, yıllarca birçok ulusun sularını kirlettiğini ve tek geçim kaynakları olan balığın yabancı devletler tarafından sömürüldüğünü ve tüm bunlara son vermek için bu eylemleri yaptıklarını söylemektedirler. Yapılan araştırmalar, korsanların bu iddialarında gerçeklik payı olduğunu göstermiştir. BM Somali Gözlemcisi Ghanim Alnajjar ın 2005 yılında Nairobi de yaptığı açıklamaya göre Somali de yapılan kaçak balıkçılığın boyutu yıllık 300 milyon dolara ulaşmıştır. Buna bağlı olarak 2001 yılında geçici hükümetin deniz ve balıkçılıktan sorumlu Bakanı Qanyareh, Somali sularında yapılan kaçak balıkçılığın çok ciddi boyutlara ulaştığını ve eğer kaçak avlanma devam ettiği taktirde müdahale edeceklerini açıklamıştır. İronik bir şekilde 2001 yılında Bakan, kaçak balıkçılar için, deniz korsanları, deniz holiganları tabirini kullanmıştır. Korsanların ikinci iddiası olan kimyasal atıkların Somali sularına yasa dışı yöntemlerle boşaltılması da 1992 yılında Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından doğrulanmıştır. Yine 1992 yılında New Scientist dergisi milyonlarca ton atığın Somali Sularına boşaltıldığını konu alan bir dizi makale yayınlamıştır. Bu iddiaları kanıtlar nitelikteki gelişmeler ise 2005 yılında Somali yi vuran Tsunami ile meydana gelmiştir. Tsunami denizlerden tonlarca atığın kıyıya vurmasına neden olmuş ve BM Çevre Programı Yetkilisi Nick Nuttell bu atıkların tıbbi ve radyoaktif atıklar olduklarını açıklamıştır. Geçmişte yaşananlar, Somalili korsanların bugünkü ortaya attıkları iddiaları kanıtlar niteliktedir. Bölgedeki korsanların çoğu eski balıkçılardır ve bu balıkçılar deniz ve gemi bilgileri yüzünden savaş lordları tarafından gemi kaçırma eylemlerinde kullanılmaktadırlar. 70 60 50 40 30 20 10 0 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Somali ve Aden Körfezi'nde kaçırılan ve kaçırma girişiminde bulunulan gemi sayısı (Uluslararası Denizcilik Bürosu) Somalili Korsanlarla Mücadele Somali korsanları ile mücadele yöntemleri belirlenirken, Somali nin tek sorununun korsanlık eylemleri olmadığı gerçeğinin unutulmaması gerekmektedir. Bugüne kadar birçok yöntem gündeme getirilmiş ancak hiçbiri gemi kaçırmalarının önüne geçememiştir. Irak ve Afganistan da görev süresi biten askerler özel güvenlik şirketlerine dahil olmuş ve bölgedeki gemileri koruyabilmek için görevlendirilmiş olmalarına rağmen, mücadelede istenen sonuca henüz ulaşılamamıştır. Birçoğu Kenya - da bulunan özel güvenlik şirketleri görevlileri, silahla müdahale izin ve yetkileri olmadığı ve yeterince mobil olamadıkları için gemi koruma ve kurtarmada faydalı olamamışlardır. Nakliye firmaları gemilerine, korunmak ve korsanları püskürtmek amacıyla yüksek frekanslı ses yayan cihazlar veya tazyikli su sıkan aletler yerleştirmiş olmasına rağmen, aletlerin etkinliği henüz kanıtlanamamıştır. Bölgeden yılda 20.000 geminin geçtiği düşünüldüğünde bu tarz önlemlerin sadece birkaç gemiyi kurtarabileceği tahmin edilebilir. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, korsanlarla mücadele etmek için iki önemli karar almıştır. Bu kararlardan ilkine göre, diğer devletler korsanları Somali sularında takip edebilecek ve yakalayabilecektir. İkinci ve son çıkan Güvenlik Konseyi kararına göre ise devletler, Somalili korsanlara karşı bir yıl boyunca, Somali geçici hükümetinin de iznini alarak, karadan ve havadan operasyonlar düzenleyebilecektir. Buna bağlı olarak ta ülkeler, bölgedeki deniz kuvvetlerini güçlendirmektedirler. Ancak bu tarz yöntemle- rin uzun vadede Somali deki korsan problemine çözüm getireceği düşünülemez. Bunun nedeni ise bu tarz çözümlerin sorunun temellerine ulaşamamasıdır. 1991 de Siad Barre nin düşürülmesinden bu yana devletsiz olarak yönetilen, bu güne kadar yaşadığı tecrübelerle paramparça olmuş bir ülkeye yapılan bir müdahalenin daha kapsamlı olması ve sorunun temeline nüfuz etmesi gerekmektedir. Korsanların yanı sıra, Somali nin güneyinde İslam Mahkemeleri Örgütü ve Al-Shabab militanlarının oluşturduğu ve bu oluşumların kısa zaman önce güçlerini birleştirdiği ciddi bir terörist yapılanma bulunmaktadır. Etiyopya, 2006 yılında militanların Etiyopya ya sızmalarına engel olabilmek için Somali yi işgal etmiştir ve işgal kuvvetleri halen Somali de bulunmaktadır. (Etiyopya nın bu müdahaleyi yapmasının arkasında Etiyopya daki Somali halkının yaşadığı Ogaden bölgesinin ayrılıkçı eylemlerini bastırmak ve Somali ye katılmalarını önlemek olduğu da iddia edilmektedir). Etiyopyalı güçler Mogadişu da radikal dinci gruplarla çatışmakta ve bu çatışmaların bedelini sivil ve masum halk ödemektedir. Böyle bir ortamda Amerika - nın ya da diğer bir batılı gücün bölgeye müdahale etmesi halinde, bugüne kadar düşman olan kuzeydeki korsanlar ile güneydeki Al- Shabab militanlarının güçlerini birleştirme ihtimali çok yüksektir. Bu durumda operasyon yapan güçler Somali de kuzeyden ve güneyden kuşatılarak açık hedef haline gelecektir. 1993 te yaşanan Mogadişu olaylarından sonra Amerika nın böyle bir riski göze alma ihtimali çok düşüktür. Biz korkmuyoruz ve her şeye hazırlıklıyız. Biz korkmuyoruz, çünkü biliyoruz ki, sadece bir kere ölürsünüz Sugule Ali Korsan Kanada donanmasına ait savaş gemisi, Somali ye gıda yardımı yapan bir gemiye eşlik ediyor.

SOMALİ KORSAN KRİZİ Sayfa 4 Güneydeki Al-Shabab militanları (AFP) Aden Körfezi nden yılda 20,000 den fazla gemi geçmektedir. Dünya petrollerinin % 30 unun nakliyesi için Aden Körfezinin bulunduğu rota kullanılmaktadır. Somali Geçici Hükümet Askerleri Sonuç & Çözüm Önerileri Somali için üretilen çözümler gemi ya da mal odaklı değil, insan odaklı olmalıdır. Somali deki tek sorunun korsanlık krizi olmadığı iyi anlaşılmalıdır. Gemilere teknolojik cihazlar yerleştirmek, silahlandırmak, eski askerleri mürettebata katmak soruna sadece geçici bir çözüm olacaktır. 6 milyon kilometrekarelik bir alanda, on binlerce geminin bulunduğu ve sadece Aden Körfezi nden yılda 20,000 geminin geçtiği düşünülürse, bu tip önlemlerin sadece bazı gemileri kurtaracağı öngörülebilir, ancak bölgede güvenliğin tam anlamıyla sağlanmasına katkıda bulunmayacaktır. Somali de korsanlık olaylarının değerlendirilmesi yapılırken, Somali tarihinin mutlaka göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Somali nin sömürgecilik dönemine kadar nispeten barışın hakim olduğu, insanların yazılı kanun ve kurallara dahi ihtiyaç duymadığı, ancak sömürgecilik döneminde İngiliz, Fransız, İtalyan ve Etiyopyalıların baskılarına maruz kalarak, onların çatışmalarına sahne olduğu ve Soğuk Savaş döneminde Amerika ve Sovyetlerin güç gösterilerine ev sahipliği yaptığı gerçeği unutulmamalıdır. Somali nin günümüzdeki duruma gelmesinde Avrupa, Amerika ve Rusya nın büyük payı vardır. Kaynakları kısıtlı ve savaşlarla paramparça olmuş bir ülkenin öncelikli ihtiyacı ekonomik kalkınmadır. Ülke nin % 70 inden fazlası günde 2 dolardan daha az kazanmakta, ülkedeki 300,000 çocuk açlık sınırında yaşamaktadır. Aynı zamanda bölge ciddi bir kuraklık tehdidiyle karşı karşıya kalmış, temiz su kaynakları büyük bir kısmı kurumuştur. Uluslararası yardımlar, Kenya ve Cibuti ye ulaşabilse de Somali ye güvenlik boşluğundan dolayı ulaşamamaktadır. Kuraklık ve yoksulluk, insanların kırsal yaşam tarzlarını terk edip şehirlere göçmelerine neden olacak ve sivillerin güneyde Al Shabab gerillalarına ya da kuzeyde korsanlara katılma ihtimali artacaktır. Bu yüzden ülkeye yapılan insani yardımlar durdurulmamalı, yaşanan krizin bedeli masum sivil halka ödetilmemelidir. Ülkedeki istihdamı arttırmaya yönelik projeler geliştirilmelidir. Özellikle güvenlik boşluğunun daha az olduğu bölgelerde, Birleşmiş Milletler, Liberya da Taylor sonrası dönemde olduğu gibi, meslek kursları açabilir ve bu yöntemle terörist gruplara dahil olmamış gençler topluma kazandırılabilir. Somali de direk ve dolaylı yoldan bağımsız ve güçlü bir devletin oluşumu desteklenmelidir. Korsanlık sorunun en önemli çözüm yolu budur. Ülkede güçlü ve istikrarlı bir devlet varsa, ülkedeki güvenlik boşluğu, savaş lorldarının, korsanların ve radikal İslamcı gerillalar yerine devlet güçleri tarafından doldurulacaktır. Etiyopya, Amerika nın yardımları ile devlet inşası amacıyla Somali ye girmiş olduğunu iddia etse de, işgal daha fazla şiddet doğurmuş, Etiyopya nın hedefleri hakkında şüpheler oluşmaya başlamıştır. Özellikle Etiyopya nın sicilinin savaş suçları ile kabarması uluslararası insan hakları organizasyonları tarafından raporlanmıştır. Etiyopya, bölgedeki askerlerine yönelik denetimlerini arttırmalı, suç işleyenleri yargılamalıdır. Savaş suçlarına maruz kalan Somali halkının, şikayette bulunabilmelerinin yolu açılmalı, bu konu ile ilgilenen komiteler oluşturulmalıdır. Devlet inşası amacıyla doğrudan yada dolaylı yöntemler ile ülkeye müdahale eden ülkelerin, Somali halkına yardımdan başka gizli bir gündemi olmamalıdır. Ülkede çatışan fraksiyonlar arasında gerilimi tırmandıracak müdahalelerde bulunulmamalıdır. Güney deki Al- Shabab militanlarına karşı Mogadişu - daki savaş lordlarını desteklemek ya da korsanlara karşı diğer grupları kullanmak, Somali deki korsanlık sorununu çözmeyeceği gibi, suçun artmasına, insanlık trajedilerinin büyümesine neden olacaktır.

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu USAK, ulusal ve uluslararası siyaset, ekonomi, hukuk, toplumsal bilimler ve güvenlik alanlarında faaliyet gösteren bağımsız bir düşünce kuruluşudur (think tank). Öncelikli olarak kamuoyunun tarafsız, doğru ve yeterli bilgi ihtiyacını karşılamayı amaçlar. Bu amaç çerçevesinde özel ve kamu kuruluşlarının, firmaların ve medya kuruluşlarının taleplerinin yanı sıra, bireysel talepleri de karşılamaya çalışır. USAK'ın yerine getirmeye çalıştığı önemli amaçlarından biri Türkiye'nin ve dünyanın ihtiyaç duyduğu bilgileri toplamak ve bilgi yığınları içinden gerekli seçkiyi yapmaktır. İhtiyaç sahibine, ihtiyaç duyduğu anda istediği nitelik ve nicelikte bilgiyi sunmaya çalışır. Aynı çerçevede bilgilerin değerlendirilmesi ve analiz edilmesi de USAK'ın amaç ve görevleri arasındadır. http://www.usak.org.tr USAK YAYI LARI