COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 BAYRAM MERAL 1
Genel Yetenek - Cihan URAL Yazar Bayram MERAL ISBN 978-605-9459-31-0 Yayın ve Dağıtım Dizgi Tasarım Kapak Tasarımı Yayın Sertifika No. Baskı ve Cilt No: 4/B-C BURSA www.pusulaakademiyayinlari.com 0850259 57 77-0542 259 57 79 Dizgi Birimi 34101 4 Renk Grup Matbaacılık Yay. San. Tic. Ltd. Şti. - ANKARA 35123 info@pusulaakademiyayinlari.com siparis@pusulaakademiyayinlari.com musterihizmetleri@pusulaakademiyayinlari.com oneri@pusulaakdemiyainlari.com sikayet@pusulaakdemiyayinlar.com 2
ÖNSÖZ BAYRAM MERAL www.bayrammeral.com Unutmayın Unutturmayacağız diye çıkıyoruz yola; amacımız Türkiye nin doğal yapısını, iklimini, ekonomisini, güzelliklerini sizlere aktararak, sınavda gerekli puanları almanıza katkı sağlamak. Ayrıca görev yapacağınız yerler hakkında şimdiden temel bilgilere sahip olmanıza yardımcı olmak. Bunu yaparken öğrenme ortamına yardımcı olsun diye bol görsellikle dolu bir ders materyali hazırladım sizlere. Her sayfayı çevirdikçe, coğrafyayı sadece öğretmeyi değil yaşatmayı hedef aldığımı hissedeceksiniz. Siz bu sayfaları okurken ben seminerde, videoda ya da derslerde karşınızda olacağım ve hep aynı şeyi söyleyeceğim; Unutmayın Unutturmayacağım... Saygılarımla Bayram MERAL 3
2018 YOL HARİTASI COĞRAFYA SORULARININ DAĞILIMI 2001 KMS 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Türkiye nin Coğrafi Konumu ---- 1 --- 1 1 --- 1 1 1 2 --- 1-1 2 1 1 Türkiye nin İklimi ve Bitki Örtüsü 4 --- 1 1 1 2 1 2 2 2 1 1-1 1 2 2 Türkiye nin Fiziki Özellikleri 1 1 3 1 2 1 1 2 2 2 4 1 7 7 5 5 5 Türkiye de Nüfus ve Yerleşme 3 5 2 3 4 3 3 3 2 2 2 2 3 3 3 3 2 Türkiye nin Ekonomik Coğrafyası Tarım ---- 3 2 2 2 2 3 2 3 3 2 2 1 1 1 1 2 Hayvancılık 1 1 1 2 1 2 1 1 1 --- 1 1 1 1 1 1 - Madenler ve Enerji Kaynakları 2 1 1 --- --- 2 3 1 - --- --- 3 2-2 1 2 Sanayi ve Endüstri 1 2 1 1 2 1 --- 1 1 2 1 2 1 2 1 1 1 Ulaşım 1 --- 1 2 1 1 1 2 1 1 -- 1 1 1 1 1 1 Ticaret 1 1 --- 1 1 1 1 --- 1 1 2 2 1 1 1 1 1 Turizm --- 1 1 --- 1 1 --- 1-1 1 1 1 - - 1 1 Bölgeler Coğrafyası 4 2 5 4 2 2 3 2 3 2 4 - - - - - - TOPLAM 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 4
İÇİNDEKİLER Türkiye nin Coğrafi Konumu ve Sonuçları... Türkiye nin İklimi... Türkiye nin Yer Şekilleri... Türkiye de Nüfus ve Yerleşme... Türkiye de Tarım... Türkiye de Hayvancılık... Türkiye de Madenler ve Enerji Kaynakları... Türkiye de Sanayi... Türkiye de Ulaşım, Ticaret, Turizm... Uygulama... Kaynakça... Notlar... 6-14 15-19 20-38 39-42 43-61 62-63 64-91 92-119 120-130 131-145 146 147 5
TANAP - TÜRK AKIMI - MAVİ AKIM 9
21 HAZİRAN 21 ARALIK 21 MART - 23 EYLÜL Unutmayın Unutturmayacağız; Ülkemizde; 21 Haziran tarihinde Kuzeye doğru gündüzler, 21 Aralık tarihinde Kuzeye doğru geceler uzar, 21 Mart ve 23 Eylül tarihinde gece gündüz eşittir, Aynı anda farklı iklim tiplerinin görülmesi Göreceli konum, yıl içinde dört mevsimin görülmesi Mutlak konumla ilgilidir. 11
TÜRKİYE NİN SINIR KAPILARI VE ÖNEMİ En işlek sınır kapımız Kapıkule sınır kapısıdır. En uzun sınır bağlantımız ve en fazla sınır kapısı Suriye iledir. En kısa sınır bağlantımız Nahcivan iledir. 14
YEREL RÜZGARLAR FÖN RÜZGARLARI Karadeniz Karayel,Yıldız,Poyraz soğuk Keşişleme, Kıble, Lodos sıcak Lodos soba zehirlenmesine neden olur. Etezyen Ege denizinde kuzeyden güneye İmbat Ege bölgesinden iç kesimlere eser. Föhn Karadeniz ve Akdeniz kıyılarına kışın etkili olarak kış sıcaklıklarını arttırır. NEM Mutlak Nem; Su ve sıcaklık; en fazla Akdeniz Maksimum Nem; Sıcak olan yerde fazla; yazın Güneydoğu, kışın Akdeniz Bağıl Nem; Yağışın olma ihtimali; Karadeniz Yamaç Yağışı; Karadeniz Konveksiyonel Yağış; İlkbaharda İç Anadolu, Yaz aylarında Erzurum Kars Cephe Yağışı; En fazla kışın Ege Akdeniz. YAMAÇ YAĞIŞLARI KONVEKSİYONEL YAĞIŞLAR 18
KIVRIM DAĞLAR Kaz dağları Kıvrım+Kırık dağ özelliği gösterir. Anadolu 3. ve 4. zamanda oluşmuş genç bir arazidir. Alp Himalaya dağ sisteminin katkılarıyla dağlar doğubatı yönlü uzanır. Batıdan doğuya doğru gittikçe yükselti artar. Yükseltisi 200m üzerinde bulunan dağların üzerinde buzullara rastlanır. 22
AKARSULAR Ülkemizde doğarak, yurt dışında denize dökülen akarsular; Çoruh Karadeniz'e, Aras Kura Hazar denizine, Fırat Dicle Basra Körfezi'ne. Ülkemiz sınırları dışında doğarak, ülkemizde denize dökülen akarsular. Meriç Ege denizi, Asi Akdeniz. Yeraltı suları en fazla Akdeniz'de görülür. Taşkın olayları en fazla Marmara Ege'de Kirlenme oranı en fazla olan akarsu Sakarya, Sınırlar içinde en uzun akarsu Kızılırmak; sınırlar dışındaki uzantısıyla en uzun Fırat. Yüksekten akan akarsularımızın akış hızları fazla, enerji potansiyelleri fazladır. Akarsularımız taşımacılığa elverişli değillerdir. Bartın ve Manavgat üzerinde taşımacılık yapılır. 25
HEYELAN SET GÖLLER 37
NÜFUSUN İLLERE GÖRE DAĞILIŞI 41
ELMA Soğuğa en dayanıklı iki meyve Üzüm ve Elma. En fazla Isparta'da yetiştirilir. 60
TÜRKİYE DE HAYVANCILIK 2017 TUİK verilerine göre; Koyun - VAN Sığır - KONYA İpekböceği - DİYARBAKIR Kıl Keçisi - MERSİN Manda - SAMSUN Arıcılık - ORDU kentlerinde en fazla yetiştiriciliği yapılmaktadır. 63
BOR MİNERALİ En önemli Bor Minerali yatağı Balıkesir Susurluk ve Kütahya Emet'tir. İhraç ettiğimiz önemli madendir. Rezerv bakımından Dünya'da birinci sıradayız. 69
ALTIN Değerli madenlerden bir tanesidir. İzmir-Bergama-Ovacık, Uşak, Balıkesir, Eskişehir, Sivrihisar, Gümüşhane, Çanakkale, Artvin-Cerattepe, Niğde-Maden önemli çıkarım alanlarıdır. 83