Çift uyumu-psikolojik belirtiler ilişkisi Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dr. Ezgi Özserezli
O Evlilik ilişkisi, kişilerin psikolojik sağlığını temelden etkilemektedir. Evlilik uyumunu yakalayamayan ya da sürdüremeyen eşlerin psikolojik semptomlar geliştirdiği, kadınlarda bu durumun daha da yaygın olduğunu belirten çalışmalar mevcuttur. O Hangi psikolojik belirtilerin evlilikle ilişkisi olduğunun değerlendirildiği çalışmalarda en yaygın olanın depresyon olduğu ve daha fazla kadınlarda görüldüğü dikkati çekmektedir. 2
O Bir çalışmada erkeklere göre kadınlarda ilişki doyumu ve depresyon arasında daha güçlü bir ilişki olduğu belirtilirken, başka bir çalışmada ise, evlilik anlaşmazlığı ve depresyon semptomları arasında hem kadınlarda hem de erkeklerde olmak üzere çift yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. O Literatürde çift ilişkisindeki doyum ve evlilik uyumu azaldıkça, somatizasyon puanlarının arttığını gösteren az sayıda çalışma bulunmaktadır. 3
AMAÇ O Mevcut psikopatolojiler ile çift uyumu arasında ilişki var mıdır? O Psikopatolojiler ilişki sorunlarının oluşmasında etkili midir? O İlişki sorunları psikopatolojinin ortaya çıkmasında etkili midir? O Kadın ve erkekte psikopatolojiler farklılık göstermekte midir? 4
YÖNTEM O Çalışmaya BRSHH Psikoterapi Tedavi ve Eğitim Merkezi Evlilik Danışma polikliniklerine başvuran 50 evli çift randomize olarak dahil edildi. O Çalışmada sosyodemografik veri formu, çift uyum ölçeği ve psikolojik belirti tarama listesi formu (SCL-90-R) kullanılarak değerlendirme yapıldı. 5
Sosyodemografik bilgiler soru formunda: O Ad-Soyad, cinsiyet, doğum tarihi, doğum yeri ve yaşadığı yer (kırsal/kent), eğitim durumu, sosyal durumu (çalışan/işsiz/emekli), O Randevuyu kimin aldığı, ilk evlilik yaşı, evlilik süresi, daha önce boşanma varsa nedeni, O Evlilik tipi (severek/ görücü usulü isteyerek/görücü usulü istemeden/kaçarak), O Flört süresi, nişanlılık süresi, evliliğin ailelerce onaylanıp onaylanmadığı, evlilikte şiddet, evlilik dışı ilişki, sayısı ve süresi, çocuklar ve yaşları, doğum kontrol yöntemi, 6
O Anne-babada boşanma ve birden fazla evlilik, evde eş ve çocuklardan başka yaşayan olup olmadığı, eşler arasında akrabalık, akrabalarla aynı apartmanda oturma, O Alışkanlıklar (sigara/alkol/kumar/pam), ekonomik geçim zorluğu, eşle iletişim, eşini fiziksel olarak çekici bulup bulmadığı, evliliğin doyurucu olup olmadığı soruldu. 7
Çift uyum ölçeğinde: O Memnuniyet-doyum, O Bağlılık, O Fikir birliği, O Duygusal ifade 8
SCL-90-R da: O Somatizasyon, O Obsesif-Kompulsif, O Kişiler arası duyarlılık, O Depresyon, O Kaygı, O Hostilite (öfke/düşmanlık), O Fobik Anksiyete, O Paranoid düşünce, O Psikotizm belirtilerine bakıldı. 9
KORELASYON O Kadında ve erkekte ayrı ayrı; O Çift uyum ölçeğindeki; memnuniyet-doyum, bağlılık, fikir birliği, duygusal ifade ile, O SCL-90-R daki somatizasyon, obsesifkompulsif, kişiler arası duyarlılık, depresyon, kaygı, hostilite, fobik anksiyete, paranoid düşünce, psikotizm arasındaki korelasyona bakıldı. 10
BULGULAR VE SONUÇLAR 11
Kadında: O Fikir birliği ile somatizasyon arasında ters orantılı zayıf şiddette korelasyon O Memnuniyet-doyum ve çift uyum ölçeği toplam puanı ile psikotizm belirtileri arasında ters orantılı zayıf şiddette korelasyon bulundu. 12
Erkekte: O Duygusal ifade ile depresyon, obsesif-kompulsif belirtiler, kişiler arası duyarlılık, psikotizm belirtileri arasında ters orantılı zayıf korelasyon O Duygusal ifade ile paranoid düşünce arasında ters orantılı orta şiddette korelasyon O Çift uyum ölçeği toplam puanı ile paranoid düşünce ve psikotizm arasında ters orantılı zayıf korelasyon O Memnuniyet-doyum ile paranoid düşünce ve psikotizm arasında ters orantılı zayıf şiddette korelasyon bulundu. 13
T testi ile ortalamalar karşılaştırıldı: O Kadınlarda; somatizasyon, depresyon, obsesif- kompulsif belirtiler, kişiler arası duyarlılık, kaygı, öfke-düşmanlık ortalamaları erkeklerden yüksek iken, O Erkeklerde; memnuniyet doyum, bağlılık, fikir birliği, duygusal ifade ortalamaları kadınlardan yüksek bulundu. 14
O Her iki partnerin de değerlendirilmesinin önemi açıkça ortadadır, çift uyumları aynı çiftte eşler arasında farklılık göstermektedir. O Psikopatolojiler ilişki sorunlarının oluşmasında etken olurken, aynı zamanda da ilişki sorunları psikopatolojinin ortaya çıkmasında etkili olmaktadır. 15
GELECEK ÇALIŞMA PLANI O Eşlerden birisindeki psikopatoloji ile diğer eşin çift uyumunu değerlendirmek önemli olacaktır. 16
Çalışma Ekibimiz O Doç. Dr. Oya Güçlü Gönüllü O Uzm. Dr. Abdülkadir Sencer Tabakçı O Uzm. Dr. Erkan Aydın O Teşekkürler 17