BISTECH Teknoloji Programı Faz 2+ Yol Haritası 18 Ekim 2017

BISTECH Teknoloji Programı Faz 2+ Yol Haritası 18 Ekim 2017 BIST Strateji Projeleri İlerleme Durumu Mayıs 2016

İçindekiler BISTECH Teknolojik Dönüşüm Programı BISTECH Veri Yayın Sistemi Faz2 ve Faz2+ Test Ortamları BISTECH Sistemi ile Birlikte BAP İşleyişine İlişkin Uygulama Değişiklikleri BISTECH Sistemi ile Birlikte KMTP İşleyişine İlişkin Uygulama Değişiklikleri Sorular 2

BISTECH Proje Kapsamı Borsa İstanbul İşlem Sistemi İşlem Öncesi Risk Sistemi Veri Yayın Sistemi Gözetim Sistemi Endeks Hesaplama Veri Ambarı : Genium INET Trading : Genium INET Trade Guard : Genium Market Info (GMI) : SMARTS Integrity : ICS-II : DWH/MIQ Takasbank Takas Sistemi (Clearing) Mutabakat Sistemi (Settlement) İşlem Sonrası Risk Yönetim Sistemi : Genium INET Clearing : X-Stream CSD : Genium Risk Manager

BISTECH Projesi Aşamaları Faz 1 Faz 2 (PROD) Pay Piyasası (30 Kasım 2015) Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (6 Mart 2017) Faz 2+ Borçlanma Araçları Piyasası Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası

BISTECH Projesi Takvimi

BISTECH Faz2+ Proje Takvimi

BISTECH Projesi Test Takvimi (Taslaktır) 7

BISTECH Teknoloji Programı Veri Yayın Sistemi BIST Strateji Projeleri İlerleme Durumu Mayıs 2016

BISTECH Veri Yayın Sistemi Genium Market Information (GMI) BISTECH - TIP Formatı İletişim protokolü: SoupBinTCP Tüm piyasalar için tek bağlantı adresi Her piyasa için farklı kullanıcı/şifre ile sadece ilgili piyasa verilerine erişim HotInsertion desteği 9

BISTECH Veri Yayın Sistemi TIP Mesajları PROD da olan Basic Data Mesajları Piyasa bilgi mesajları: BasicDataExchange (BDx) BasicDataMarket (BDm) İşlem gören finansal ürünler: BasicDataTradable (BDt) BasicDataShare (BDSh) BasicDataDerivative (BDDe) BasicDataFund (BDEt) BasicDataRight (BDRi) BasicDataTradableSupplementary (BDTr) BasicDataUnderlyingInfo (BDUi) BasicDataComboLeg (BDCl) BasicDataSector (BDs) BasicDataSectorMember (BDSm) BasicDataList (BDLi) BasicDataListMember (BDLm) Diğer: BasicDataBusinessDate (BDBu) BasicDataTableEntry (BDTe) BasicDataIssuer (BDIs) BasicDataTickSizeTable (BDTs) BasicDataTickSizeEntry (BDTz) BasicDataClearingVenue (BDCv) BasicDataParticipant (BDp) BasicDataNonTradingDays (BDTd) BasicDataTradingScheme (BDTm) BasicDataSource (BDSr) EndOfBasicData (EOBd) Endeks mesajları: BasicDataIndex (BDIn) BasicDataIndexMember (BDIm) BasicDataIndexSupplementary (BDIp) 10

BISTECH Veri Yayın Sistemi TIP Mesajları PROD da olan Realtime Data Mesajları CallInformation1 (c) CallInformation2 (Cl) CorporateAction (TRh) IndexDivisor (Ind) IndexSummary (Is) IndexUpdate (i) IndexWeight (Iw) MBPOrderSnapshot (k) MarginPrice (Mp) MarketMakerQuote1 (q) MarketMakerQuote2 (y) News (n) NonBistIndexMember (NBIm) OpenInterest (Oi) Orderbook1 (o) Orderbook2 (p) Orderbook3 (z) OrderbookReferencePrice (r) OrderbookSummary (m) SettlementPrice (Sp) StateChange (s) TradableStatus (Ds) Trade1 (t) Trade2 (d) TradeStatistics1 (u) TradeStatistics2 (v) TradeStatistics3 (w) TurnoverListUpdate (l) 11

BISTECH Veri Yayın Sistemi BISTECH Veri Yayın Sistemine Faz2+ da eklenen yeni TIP mesajları: Basic data - BasicDataFixedIncome (BDFi) : BAP için temel verileri içeren mesaj - BasicDataPreciousMetalsAndDiamonds (BDp) : KMTP için temel verileri içeren mesaj Realtime data - FixedIncomeSupplementary (FIs) : BAP için BasicDataFixedIncome mesajına ek bilgileri (Kupona kalan gün, vadeye kalan gün, vb.) içeren mesaj. - OrderMBO (MBo) : BAP ve KMTP için emir bilgi mesajı. - Quote1 & Quote2 (Qo & Qu) : BAP için kotasyon emirlerine ait fiyat/miktar içeren mesaj. 12

BISTECH Veri Yayın Sistemi Faz2+ ile geçişi ile birlikte aşağıdaki TIP mesajlarında değişiklik yapılmıştır: Basic data - BasicDataMarket (BDm) - BasicDataTradable (BDt) - BasicDataTradingScheme (BDTm) - BasicDataTableEntry (BDTe) - BasicDataIndex (BDIn) Realtime data - Trade1-2 (t-d) - TradeStatistics1-2-3 (u-v-w) - OrderbookSummary (m) - Orderbook1-2-3 (o-p-z) - MBPOrderSnapshot (k) - StateChange (s) 13

BISTECH Veri Yayın Sistemi Faz2+ da yapılan değişiklikler TIP dokümanında Revision History bölümünde yer almaktadır. 14

BISTECH Veri Yayın Sistemi Faz2+ geçişi ile birlikte aşağıdaki endekslerin GMI üzerinden yayınlanması planlanmaktadır: BIST-KYD DİBS Endeksleri (8 adet) BIST-KYD TÜFE Endeksi (1 adet) BIST-KYD Kira Sertifikaları Endeksleri (2 adet) BIST-KYD ÖSBA Endeksleri (2 adet) BIST-KYD Kamu Eurobond Endeksleri (4 adet) BIST-KYD ÖSBA Eurobond Endeksleri (2 adet) BIST-KYD Repo Endeksleri (2 adet) BIST-KYD Altın Fiyat Endeksleri (2 adet) BIST-KYD 1 Aylık Mevduat Endeksleri (3 adet) BIST-KYD 1 Aylık Kar Payı Endeksleri (3 adet) BIST-KYD Fon Endeksleri (2 adet) 15

Gün Sonu Verileri BISTECH Veri Yayın Sistemi Faz 2 + geçiş sonrası aşağıdaki raporların formatlarında güncellemeler olacaktır. Söz konusu raporlara ait güncellemeleri içeren «Dosya Paylaşım Prensipleri» teknik dokümanı paylaşılacaktır. 16

BISTECH Test Ortamları BISTECH Faz2+ Test Ortamları BISTECH Veri Yayın Kuruluşları Replay Test Ortamı (Her gün 06:30-22:00 GMT+3) (Kasım ayından itibaren) IP: 185.76.203.242 Port: 39101, 39103 IP: 185.76.203.243 Port: 39102, 39104 IP: 10.57.3.6 (VPN) BISTECH Üye Serbest Test Ortamı (üyeler & veri yayın kuruluşları) (Her gün 06:30-22:00 GMT+3) IP: 185.76.203.244 Port: 39101, 39103 IP: 10.57.3.17 (VPN) Port: 39101, 39103 18

BISTECH Test Ortamları BISTECH Faz2 Test Ortamları BISTECH Üye Serbest Test Ortamı (üyeler & veri yayın kuruluşları) (Her gün 06:30-22:00 GMT+3) IP: 185.76.203.247 Port: 39101, 39103 IP: 10.57.3.23 (VPN) Port: 39101, 39103 HATIRLATMA: 23 Ekim tarihinde TIP Veri Yayınında yapılacak değişiklik (MaxOrderValue alanının BasicDataTradable mesajına eklenmesi) bu ortamda test edilebilir. BISTECH Veri Yayın Kuruluşları Replay Test Ortamı (Her gün 06:30-22:00 GMT+3) (Kasım ayına kadar) IP: 185.76.203.242 Port: 39101, 39103 IP: 185.76.203.243 Port: 39102, 39104 IP: 10.57.3.6 (VPN) 19

İşlevsel Değişiklikler İşlem gerçekleştirilen menkul kıymet hiyerarşisi değişecek ve yeni pazar yapılanmasına geçilecektir. ISIN kodu ile birlikte Pazar ve Vade bilgisi içeren bir yapıya geçilecektir. Emirler iptal edilmeden askıya alınarak emir defterinden çekilebilecektir. Takasbank önceden ilan ettiği kıymetlere (serilere) Merkezi Karşı Taraf olacaktır. Repo Karşılığı Menkul Kıymet bildirimi ve risk takibi Takasbank tarafından takip edilecektir. İşlem öncesi risk yönetimi (PTRM) uygulaması ile emir ve işlemlerden kaynaklanan riskin takibi ve kontrolü yapılacaktır. PTRM uygulaması kapsamında kullanıcı ve hesabın yetkisine ilişkin kontroller, kullanıcı bazında pozisyon limitleri ve maksimum emir büyüklüğü kontrolleri ile hesap bazında teminat kontrolleri yapılacaktır. Teminat yönetimi ve işlem sonrası risk takibi Takasbank tarafından yapılacak ve diğer piyasalar ile bütünleşik ortak risk yönetimi uygulanacaktır. 25.10.2017 21

İşlevsel Değişiklikler Mevcut sistemde olduğu gibi İşlem Terminali (TW) üzerinden emir girişi devam edecektir. Piyasa eksperleri tarafından gerektiğinde üyeler adına telefonla emir alınabilecektir. Üyelerin Takas uygulamaları için Takas Terminali (CW) kullanılacaktır. PTRM uygulamaları için İşlem Öncesi Risk Yönetimi Terminali (PTRM GUI) kullanılacaktır. Kullanıcılar piyasalar bazında ayrıştırılacak ve BAP kullanıcıları isimlerinin sonuna _F belirtecini alacaklardır. Ör. AD_SOYAD_F API bağlantıları yerine Borsa İstanbul un diğer BISTECH sistemindeki Piyasalarında kullanılan FIX protokolüne geçilecektir. FIX bağlantıları - Emir girişi, - Referans data, - Drop Copy (işlem bilgileri) olarak ayrılacaktır. 25.10.2017 22

Genel Piyasa İşleyişi ENSTRÜMAN YAPISI Borsa Borsa İstanbul BI Pazar Örn: Kesin Alım Satım Pazarı - KESN Enstrüman Grubu Örn: TL Ödemeli DİBS Enstrüman Tipi Örn: KESN TL Ödemeli DİBS Menkul Kıymet Örn: TRT240724T15 Enstrüman Sınıfı KESN TL Ödemeli DIBS TRT240724T15 Valör T0 Enstrüman Serisi TRT240724T15_KESN_T0 TRT240724T15_KESN_20170601 25.10.2017 23

Genel Piyasa İşleyişi PAZARLAR Pazar Adı KESİN ALIM SATIM PAZARI - NORMAL EMİRLER KESİN ALIM SATIM PAZARI - KÜÇÜK EMİRLER REPO-TERS REPO PAZARI - NORMAL EMİRLER REPO-TERS REPO PAZARI - KÜÇÜK EMİRLER BANKALARARASI REPO-TERS REPO PAZARI MENKUL KIYMET TERCİHLİ REPO PAZARI PAY SENEDİ REPO PAZARI NİTELİKLİ YATIRIMCIYA İHRAÇ PAZARI EUROBOND PAZARI PAZARLIKLI İŞLEMLER PLATFORMU TAAHHÜTLÜ İŞLEMLER PAZARI TEMERRÜD PAZARI Pazar Kodu KESN KESS REPN REPS BREP MKTR PREP NYIP EUTP EPİP STIP TMRD 25.10.2017 24

Genel Piyasa İşleyişi ENSTRÜMAN SERİLERİ Enstrüman isimleri ISIN_Pazar_Valör mantığı ile oluşturulmuştur. Seriler, Standart seri ve Özel Seri (Tailor-made) olarak görülebilmektedir. 25.10.2017 25

Genel Piyasa İşleyişi Standart seriler, tanımları aynı olan ve işlem yapılan günün tarihine bağlı olarak valörleri her gün değişen serilerdir. Standart Seri İşlem Tarihi İşlem Valörü TRT240724T15_KESN_T0 18/10/2017 18/10/2017 TRT240724T15_KESN_T1 18/10/2017 19/10/2017 TRT240724T15_KESN_T2 18/10/2017 20/10/2017 S-NORMAL_REPN_T0-ON 18/10/2017 18/10/2017-19/10/2017 S-NORMAL_REPN_T1-ON 18/10/2017 19/10/2017-20/10/2017 Özel Seriler (Tailor-made), emir giriş aşamasında istenen tarih seçilerek oluşturulan serilerdir. Standart Seri İşlem Valörü TRT240724T15_KESN_25102017 25/10/2017 TRT240724T15_KESN_22102017 22/10/2017 S-NORMAL_REPN_18102017-23102017 18/10/2017-23/10/2017 S-BANKA_BREP_25102017-30102017 25/10/2017-30/10/2017 25.10.2017 26

Genel Piyasa İşleyişi Seanslar Seans saatlerinde ve seansların işleyişinde değişiklik olmayacaktır. Teknik nedenlerle seans isimlerinde ve seans yapısında değişiklikler olmuştur. Ayrıca yine teknik nedenlerle Kesin Alım Satım Pazarı içinde; TL Ödemeli DİBS TL Ödemeli ÖSBA TL Ödemeli Banka Borçlanma Araçları enstrüman tiplerinde farklı seanslar tanımlanmış olmakla birlikte özünde değişiklik yoktur. 25.10.2017 27

Piyasa Yapıcı Kotasyonları Piyasa Yapıcılar tarafından kotasyonlar farklı bir pencereden topluca veya tek tek girilecek ve takip edilecektir. TW da ayrı bir pencere ile Piyasa Yapıcılık kriterlerinin yerine getirilip getirilmediği kontrol edilebilecektir. FIX ile piyasa yapıcı emirlerin girişi mümkün olacaktır. 25.10.2017 28

Özel İşlem Bildirimi Mevcut pazarlıklı işlemler yerine işlem raporlama (trade reporting) özelliği gelecektir. Tek Taraflı Özel İşlem Bildirimi İşlemin tarafları farklı üyelerdir. Üyelerden biri kendi işlemine ait bilgileri ve karşı üye kodunu sisteme iletir. Karşı üye kendi bilgilerini girerek bekleyen işlem raporlamasını tamamlar. Çift Taraflı Özel İşlem Bildirimi İşlemin tarafları aynı üyedir Üye işleme ait bilgileri (fiyat, hesap, miktar vb) sisteme iletir. Herhangi bir teyide gerek kalmaksızın işlem gerçekleşir. Emir özellikleri aynı olmak koşullu ile bir üye alış özel işlem bildiriminde bulunursa, karşı taraf satış özel işlem bildirimi girdiğinde otomatik olarak eşleşme özelliği mevcuttur. 25.10.2017 29

BAP Veri Yayın Akışı BAP yayın sistemi, seans olan her gün sistem açıldığında işlem günü tarihini ve gün içerisinde işlem görecek her bir menkul kıymet için gün içerisinde değişmeyen temel verileri (basic data) göndermeye başlar. Seansın akışına göre sistemden emir ve gerçekleşen işlem bilgileri yayına gönderilir. Gün sonunda Orderbooksummary mesajı ile günün özet tablosu gönderilir. 25.10.2017 30

İşlem Serileri (Tradable Series) İşlem Serileri : AU_TL_S_995.0_BIM_1K_1309 AU Metal Tipi (Altın, Gümüş Platin, Paladyum) TL Para Birimi (TL, USD, EUR) S Piyasa (Spot) 995.0 Ayar B Külçe Tipi (Bar, Large Bar, Granül ) I LBMA (İçi/Dışı) M Kasa Lokasyonu 1 Ağırlık K Ağırlık Birimi (Kg, Gr, Oz) 1309 Takas Tarihi 32

İşlem Serileri (Tradable Series) KMP Tüm metaller T+90 a kadar teklif verilebilmektedir. *Large Bar ürünlerde; ayar 995-999.9 aralığında kg ise 1-99 herhangi bir değer alabilir. Ayrıca ağırlık birimi ons olarak da işlem görebilir. *Standart Dışı ve cevher ürünlerinde ayar 1.000 dir ve değişmez ağırlık 0.0001 ile 10.000 kg arası bir değer alabilir. 33

Emir Eşleşme Kriterleri 1. Metal Tipi Altın (AU) Gümüş (AG) Platin (PT) Paladyum (PT) 2. Para Birimi TL ABD Doları Euro 3. Bar Tipi Standart Külçe Mini Külçe Large Bar Granül (AG) Standart Dışı Cevher 4. Kasa Lokasyonu Ana kasa Farklı Kasalar 5. Ayar (Standart Ürünler İçin) Altında 995 ve üzeri Gümüşte 99,9 ve üzeri Platin ve paladyumda 99,95 ve üzeri 6. Rafineri Sınıfı LBMA İçi (GDL In) LBMA Dışı (GDL Out) 7. İşlem valörleri (T+0 T+90) 8. Emir Tipi Normal (Limit fiyatlı) Referans Fiyatlı İşlemler (Fiksing) AoN İşlemler çok fiyat sürekli müzayede esasına göre ve emir veren taraflar görülmeden gerçekleştirilmektedir. 34

Çeşitli İşlem Yöntemleri Fiksing işlemleri: Saat 09:00 12:30 arasında 12:30 sonrası açıklanacak LBMA Sabah Fiksingine ekleme veya çıkartma yapılacak şekilde veya + değerli (-20 ile +20 limitleri arasında) fiyat girilecektir. Tek Fiyat Seansı: Saat 14:00 14:10 arasında Borsa İstanbul Altın Fiyatı belirlenecektir. Karşı Tarafı Seçerek İşlem Borsa İçi (Takasa Dahil) (On Exchange Trade Report) Brüt Takas Borsa Dışı (Takası Dışarıda) (Off Exchange Trade Report) Anlık Takas İşlemi (RTGS) Brüt Takas Seriler üzerinden işlem gerçekleştirme 35

Seans Sonu TEK FİYAT Seans Sonu 16:00 Seans Süresi SEANS AKIŞ ÇİZELGESİ 16:10 23:55 04:00 09:00 12:30 Normal Seans ARA Normal Seans 14:00 14:10 16:00 16:10 Normal Seans Yeni Seans FİKSİNG İŞLEMLERİ 36

KMTP Veri Yayın Akışı BISTECH sistemine geçiş sonrasında Kıymetli Madenler Piyasasının (KMP) 7 gün 20 saat (7/20) esasına göre çalışması öngörülmektedir. Mevcut konfigürasyon bu doğrultuda yapılmıştır. Buna göre piyasa 16:00'da yeni seansa başlayacak, gece 23:55 ile 04:00 arasında ARA (Break) konumunda olacak, sabah 04:00'te yeniden açılacak ve 16:00'ya kadar seans kesintisiz devam edecektir. Resmi tatiller ve hafta sonları dahil işlemler 7/20 esasına göre kesintisiz olarak yapılacaktır. 37

KMTP Veri Yayın Akışı Bu çerçevede, saat 04:00 de her bir menkul kıymet için gün içerisinde değişmeyen temel verileri (basic data) gönderilecek olup gece 23:55 e kadar gerçekleşen emir ve işlem istatistikleri sabah 04:00 te aktarılarak güne devam edilecektir. 16:00 da gün sonunda OrderbookSummary mesajı ile günün özet tablosu gönderilecektir. Her gün saat 16:00 da gün sonu kapanışından sonra sistemde yeni güne ait yeni seriler yaratılarak sisteme gönderilecektir (HotInsert). Veri yayın sisteminin kapanışında (23:55), yeni güne ait yaratılan yeni serilere (HotInsert) gün sonu özet bilgi mesajı (OrderbookSummary) gönderilmeyecektir. 38

BISTECH de İşlem Gören Bazı KMP Serileri AU_TL_S_995.0_BIM_1K_1810 (ALTIN TL SPOT 995 AYAR STANDARD BAR LBMA İÇİ ANA KASA 1 KG) AU_US_S_999.9_BOM_1K_1910 (ALTIN TL SPOT 999.9 AYAR STANDARD BAR LBMA DIŞI ANA KASA 1 KG) AU_US_S_995.0_MIM_100G_1810 (ALTIN USD SPOT 995 AYAR MINI BAR LBMA İÇİ ANA KASA 100 GR) AU_US_S_999.9_LIM_12.34567K_1810 (ALTIN USD SPOT 999.9 AYAR LARGE BAR LBMA İÇİ ANA KASA 12 KG 34567 GR) AU_TL_S_1000_NOM_12.34567K_1810 (ALTIN TL SPOT 1000 AYAR STANDART DIŞI LBMA DIŞI ANA KASA 12 KG 34567 GR) AU_TL_S_1000_OOM_12.50000K_1810 (ALTIN TL SPOT 1000 AYAR CEVHER LBMA DIŞI ANA KASA 12 KG 500 GR) AU_US_T_995.0_BIM_1K_1810 (ALTIN USD TEK FİYAT STANDARD BAR LBMA İÇİ ANA KASA 1KG) AU_US_F_995.0_BIM_1K_1810 (ALTIN USD FİKSİNG STANDARD BAR LBMA İÇİ ANA KASA 1KG) AG_EU_S_99.90_GIM_10K_1810 (GÜMÜŞ TL SPOT 99.9 AYAR GRANÜL TORBASI LBMA İÇİ ANA KASA 10 KG) AG_EU_S_99.90_GOM_5K_1810 (GÜMÜŞ TL SPOT 99.9 AYAR GRANÜL TORBASI LBMA DIŞI ANA KASA 5 KG) PT_TL_S_99.95_BIM_1K_1810 (PLATİN TÜRK LİRASI SPOT 99.95 AYAR LBMA İÇİ ANA KASA 1 KG) PD_TL_S_99.95_BIM_1K_1810 (PLATİN TÜRK LİRASI SPOT 99.95 AYAR LBMA İÇİ ANA KASA 1 KG)

EBS ile BISTECH Fonksiyonel Farklar İşlem serileri (Tradable serieler) ve takas serileri (deliverable serieler) farklı olacaktır. Takas tarihi esaslı işlem serileri (T+n yerine takas tarihi yer alan serilerle işlem) Anlık Ürün Oluşturma Standart Dışı Cevher Large Bar Valöre göre artan fiyat marjı Temerrüt Yönetimi Takasbank tarafından yapılacak İşlem / Temerrüt Bağı Kopabilir yükümlülüğü erken yerine getirmek avantajdır. 40

EBS ile BISTECH Fonksiyonel Farklar - 2 İptaller işlemin gerçekleştiği seans sonuna kadar yapılabilecek, üye isterse ileri valörlü işlemlerde pozisyonunu ters işlem ile kapatabilir. Tek taraflı işlemler (kendinden kendine) iki kayıt olarak görülecektir. EBS deki sayı üye kodları kullanılmayacaktır. Yurtdışı tatillerinde sistem uyarı verecektir. Gram altın fiyat marjı farklı olacaktır. 41

Soru & Cevap Web Sayfası http://www.borsaistanbul.com/bistechdestek http://www.borsaistanbul.com/en/bistechsupport E-Mail Adresleri (Acil ve kritik olmayan konular için) Veri Yayın Kuruluşlarının, tüm destek ve bilgi talepleri için : vyk-support_ autoticket@borsaistanbul.com Eş-yerleşim kullanıcılarının, tüm destek ve bilgi talepleri için : colotech_autoticket@borsaistanbul.com Diğer tüm destek ve bilgi talepleri için : bistechsupport_autoticket@borsaistanbul.com 43